W 2024 r. instytucje i organy Unii Europejskiej w ścisłej współpracy realizowały wspólne interesy UE, aby zapewniać korzyści jej obywatelom. Starały się jeszcze bardziej usprawnić proces stanowienia prawa i zreformować unijną administrację, aby lepiej je przygotować na możliwości i wyzwania zmieniającego się świata. Kontynuowały również prace nad budowaniem bardziej odpornych demokracji w całej UE dzięki wspieraniu wolnych i uczciwych wyborów, tworzeniu warunków sprzyjających wolności mediów i przeciwdziałaniu dezinformacji. Wspólnym zadaniem i celem wszystkich instytucji Unii oraz jej państw członkowskich jest osiąganie lepszych wyników dla jej obywateli dzięki doskonaleniu unijnych przepisów. Cel ten obejmuje także umożliwianie obywatelom aktywnego uczestnictwa w procesie demokratycznym.

Silne instytucje

Struktura instytucjonalna UE jest wyjątkowa, a system podejmowania decyzji stale się zmienia. Co do zasady nowe przepisy – zgodne z kierunkiem politycznym wyznaczonym przez Radę Europejską – proponuje Komisja Europejska, a przyjmują je wspólnie Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej. Następnie państwa członkowskie wdrażają te przepisy, a Komisja zapewnia ich właściwe stosowanie. Prace tych instytucji są uzupełniane działaniami innych instytucji i organów - otwórz w nowej zakładce.

Co sześć miesięcy kolejne państwo członkowskie przejmuje rotacyjną prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. W 2024 r. prezydencję najpierw sprawowała Belgia, a następnie przejęły ją Węgry.

Cykl instytucjonalny UE rozpoczyna się co pięć lat wyborami do Parlamentu. Wybory te, a następnie mianowanie nowej Komisji, są zasadniczymi elementami procesu demokratycznego Unii ustanowionego w traktatach - otwórz w nowej zakładce. W ostatnim roku cyklu 2019–2024 unijne instytucje z powodzeniem zrealizowały swoje ambitne cele wyznaczone na ten okres i przygotowały grunt pod sprawne rozpoczęcie nowego cyklu politycznego 2024–2029 (zob. rozdział 0).

Należyte funkcjonowanie procesów międzyinstytucjonalnych UE, w tym zaangażowanie parlamentów narodowych państw członkowskich oraz komitetów doradczych i agencji zdecentralizowanych, ma kluczowe znaczenie dla powodzenia procesu kształtowania polityki Unii Europejskiej. W 2024 r. Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny i Europejski Komitet Regionów skupiły się na zacieśnieniu współpracy z podmiotami społeczeństwa obywatelskiego oraz samorządami lokalnymi i regionalnymi w krajach kandydujących do UE, aby przygotować się do ewentualnego przyszłego rozszerzenia Unii. Jednocześnie unijne instytucje kontynuowały rozważania na temat niezbędnych reform - otwórz w nowej zakładce mających pomóc UE w dostosowaniu się do przyszłych wyzwań, związanych zarówno z kolejnymi rozszerzeniami, jak i potrzebą reagowania na coraz bardziej złożone wyzwania globalne.

PODCAST: Podcast na temat Urzędu ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy i Finansowaniu Terroryzmu.

W czerwcu utworzono nową zdecentralizowaną agencję, aby lepiej chronić obywateli UE i unijny system finansowy przed praniem pieniędzy i aby przeciwdziałać finansowaniu terroryzmu. Urząd ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy i Finansowaniu Terroryzmu - otwórz w nowej zakładce jest jedną z wielu agencji działających w całej UE, które przyczyniają się do realizacji unijnej polityki.

FILM: W 2024 r. przypada 30. rocznica utworzenia Europejskiego Komitetu Regionów.

Prognozowanie strategiczne

Prognozowanie strategiczne - otwórz w nowej zakładce służy przyszłościowemu kształtowaniu polityki i planowaniu strategicznemu UE poprzez badanie przyszłych tendencji, które mogą mieć znaczący wpływ na Unię. Pomaga przewidywać zarówno zagrożenia, jak i możliwości, które będą kształtować przyszłość Europy. W sprawozdaniu z 2024 r. na temat globalnych trendów - Plik PDF – otwórz w nowej zakładce – wspólnym projekcie dziewięciu instytucji i organów UE w ramach europejskiego systemu analiz strategicznych i politycznych – opisano najważniejsze średnio- i długoterminowe tendencje oraz przedstawiono przywódcom UE informacje na temat głównych opcji strategicznych na nadchodzące lata (zob. rozdział 0).

W ciągu ubiegłego roku unijne instytucje zacieśniły współpracę z państwami członkowskimi w zakresie strategicznych dyskusji na szczeblu UE dzięki unijnej sieci prognozowania. Wiążą się z tym działania na rzecz modernizacji administracji publicznych w całej Europie, kontynuowane w 2024 r. w ramach inicjatywy ComPAct - otwórz w nowej zakładce. Oprócz pomocy państwom członkowskim w uzupełnianiu niedoborów wykwalifikowanej siły roboczej i osiągnięciu celu przeniesienia do internetu 100 proc. kluczowych usług publicznych do 2030 r., inicjatywa ma również na celu zmniejszenie biurokracji w administracji publicznej, usprawnienie świadczenia usług, zwiększenie przejrzystości administracji i zbliżenie jej do obywateli. W 2024 r. w ramach inicjatywy wsparto również organy administracji krajowej i regionalnej (np. we Włoszech, na Litwie i Malcie) w budowaniu zdolności prognostycznych i wykorzystywaniu technik prognozowania do opracowania nowych strategii politycznych w obszarach takich, jak zdrowie, polityka społeczna i edukacja.

Instytucje i organy UE nadal inwestowały w swoje zdolności prognozowania. Na przykład Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny wprowadził swój wewnętrzny system prognozy strategicznej, a Europejski Komitet Regionów zacieśnił współpracę w zakresie prognozowania z zainteresowanymi regionami. Przewidywanie pojawiających się wyzwań i możliwości pozwala dostosować politykę do przyszłych wyzwań i zapewnić dalszą poprawę jakości życia obecnych i przyszłych pokoleń obywateli.

Dobra administracja

Uczciwość, przejrzystość i odpowiedzialność to kluczowe cechy demokracji opartej na praworządności. Sprzyjają one dobremu rządzeniu i budują zaufanie do procesu kształtowania polityki.

Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich - otwórz w nowej zakładce jest organem odpowiedzialnym za rozpatrywanie skarg dotyczących niewłaściwego administrowania w działalności instytucji UE. W 2024 r. przypadki, w których stwierdzono niewłaściwe administrowanie, były bardzo rzadkie (około 5 proc.), a około trzech czwartych zaleceń Rzecznika Praw Obywatelskich zostało pomyślnie wykonanych.

Za pośrednictwem Programu lepszego stanowienia prawa - otwórz w nowej zakładce UE kontynuowała również prace na rzecz zapewnienia wydajnego i skutecznego prawodawstwa oraz zmniejszenia obciążeń administracyjnych bez uszczerbku dla celów polityki. Zgodnie z zasadą „jedno więcej – jedno mniej” każde nowo wprowadzone obciążenie rekompensowano usunięciem równoważnego obciążenia w tym samym obszarze polityki. Podejście to stanowi uzupełnienie programu sprawności i wydajności regulacyjnej - otwórz w nowej zakładce, który ma na celu systematyczną identyfikację i eliminację biurokracji i niepotrzebnych kosztów w ramach wszystkich przeglądów i ocen unijnego prawodawstwa.

Kontynuowano również starania na rzecz poprawy efektywności ekologicznej - otwórz w nowej zakładce instytucji UE, oszczędzania energii i bardziej optymalnego wykorzystania zasobów.

Zapewnienie stosowania przepisów UE

Przełomowe przepisy przyjęte w latach 2019–2024, takie jak te, które pomagają w transformacji ekologicznej i cyfrowej naszych społeczeństw, przyniosą zamierzone skutki i korzyści tylko wówczas, gdy zostaną w pełni wdrożone i właściwie zastosowane. Zadaniem Komisji jest dopilnowanie, aby uczyniły to wszystkie państwa członkowskie – w tym celu może ona skorzystać w pierwszej kolejności ze środków zapobiegawczych oraz, w razie potrzeby, z postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego - otwórz w nowej zakładce. Takie postępowania mają zagwarantować, że państwa członkowskie prawidłowo stosują prawo unijne. Szczególny nacisk kładzie się na naruszenia, które wywierają negatywny wpływ na wiele osób lub przedsiębiorstw. W przypadku gdy stwierdzone naruszenia nie mogą zostać usunięte, Komisja może skierować sprawę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który może nałożyć kary finansowe na dane państwo członkowskie.

UE nadal starała się przede wszystkim zapobiegać naruszeniom, na przykład poprzez udzielanie państwom członkowskim wczesnego wsparcia we wdrażaniu unijnego prawa w postaci praktycznych wytycznych, spotkań, szkoleń i pomocy technicznej we wszystkich głównych obszarach polityki. Na przykład za pośrednictwem inicjatywy Accele-RES - otwórz w nowej zakładce Komisja pomogła państwom członkowskim we wdrożeniu zmienionej dyrektywy w sprawie energii odnawialnej, ułatwiając cyfryzację krajowych procesów wydawania pozwoleń. Inicjatywa ta obejmuje wsparcie finansowe i techniczne, wytyczne i regularną wymianę informacji na temat wdrażania.

W 2024 r. zwiększono również starania na rzecz poprawy transgranicznego egzekwowania prawa dzięki wnioskowi dotyczącemu nowych przepisów - otwórz w nowej zakładce przeciwko nieuczciwym praktykom handlowym w sektorze rolnym. Przepisy te wzmocnią pozycję najsłabszych podmiotów w łańcuchu dostaw, zwłaszcza rolników (zob. również rozdział 4). Organy egzekwowania prawa będą bowiem dysponowały narzędziami niezbędnymi do prowadzenia postępowań wyjaśniających, gromadzenia dowodów i stosowania środków przeciwko nabywcom mającym siedzibę w innym państwie członkowskim.

UE kontynuowała również finansowanie szkoleń dla kadr wymiaru sprawiedliwości w sprawach cywilnych i karnych zgodnie z europejską strategią szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości - otwórz w nowej zakładce. Strategia wspiera wspólne szkolenia pracowników z różnych państw członkowskich, aby umożliwić tworzenie sieci kontaktów i zwiększyć wzajemne zaufanie. Celem jest wzmocnienie transgranicznej współpracy sądowej i zapewnienie znormalizowanego stosowania przepisów w całej Unii.

Utrzymanie praworządności

W coraz bardziej niestabilnym i spolaryzowanym świecie niezwykle ważna jest aktywna obrona i podtrzymywanie demokracji, podstawowych praw człowieka i praworządności w UE i poza nią. Znaczącym wkładem w te działania jest sprawozdanie na temat praworządności - otwórz w nowej zakładce, które służy jako narzędzie prewencyjne i z którego wynika, że w 2023 r. w pełni lub w części zrealizowano 68 proc. zaleceń wydanych państwom członkowskim. Świadczy to o znacznych staraniach podejmowanych w państwach członkowskich w celu przeprowadzenia niezbędnych reform, które wzmocnią praworządność w kluczowych obszarach, takich jak system wymiaru sprawiedliwości, ramy antykorupcyjne, pluralizm i wolność mediów oraz instytucjonalne mechanizmy kontroli i równowagi. W sprawozdaniu z 2024 r. uwzględniono dodatkowo cztery kraje objęte procesem rozszerzenia (Albanię, Czarnogórę, Macedonię Północną i Serbię), aby wesprzeć ich działania reformatorskie. Sprawozdanie stanowi podstawę regularnego dialogu między ministrami w Radzie do Spraw Ogólnych - otwórz w nowej zakładce i między posłami do Parlamentu Europejskiego. Komisja organizuje również krajowe dialogi na temat praworządności z zainteresowanymi stronami w państwach członkowskich.

FILM: Współpraca w zakresie sprawozdania na temat praworządności.

Innym ważnym unijnym narzędziem - Plik PDF – otwórz w nowej zakładce służącym ochronie praworządności przed naruszeniami ze strony państw członkowskich jest możliwość uruchomienia art. 7 Traktatu o Unii Europejskiej. Procedura ta, która ostatecznie może doprowadzić do zawieszenia praw członkowskich, została wszczęta przeciwko Polsce w 2017 r. i Węgrom w 2018 r. W 2024 r. procedura została zamknięta - otwórz w nowej zakładce w odniesieniu do Polski po tym, jak kraj ten wprowadził istotne środki w celu ochrony niezależności sądów i ponownie zobowiązał się do rozwiązania poważnych problemów dotyczących praworządności za pomocą specjalnego planu działania - otwórz w nowej zakładce. Komisja doszła więc do wniosku, że w Polsce nie istnieje już wyraźne ryzyko poważnego naruszenia praworządności. W przypadku Węgier wspomniana procedura - otwórz w nowej zakładce pozostaje otwarta.

Obrona demokracji

W zdrowej i dobrze funkcjonującej demokracji obywatele mogą swobodnie wyrażać swoje poglądy, wybierać przywódców politycznych i mieć wpływ na swoją przyszłość. Demokracja w UE jest silna, ale stoi w obliczu wyzwań, takich jak narastające zjawisko ekstremizmu, ingerencje w wybory, rozpowszechnianie informacji służących manipulacji, groźby pod adresem dziennikarzy czy zagrożenia dla wolności mediów i pluralizmu. Przyjęty pod koniec 2023 r. pakiet na rzecz obrony demokracji - otwórz w nowej zakładce ma pomóc rozwiązać problem ingerencji zagranicznych i budować odporność od środka przez zachęcanie do zaangażowania obywatelskiego i uczestnictwa demokratycznego. Głównym elementem tego pakietu jest wniosek - otwórz w nowej zakładce służący zwiększeniu przejrzystości i demokratycznej rozliczalności poprzez ujawnianie ukrytych obcych wpływów. W 2024 r. Parlament i Rada rozpoczęły dyskusję nad tym wnioskiem. Proponowane środki usprawnią również działanie jednolitego rynku dzięki wprowadzeniu wspólnych standardów dla działań polegających na reprezentacji interesów państw nienależących do UE.

Pakiet zawiera także dwa dodatkowe zalecenia: mające na celu wzmocnienie procesów wyborczych - otwórz w nowej zakładce w UE oraz zachęcanie obywateli i społeczeństwa obywatelskiego do inkluzywnego uczestnictwa - otwórz w nowej zakładce w kształtowaniu polityki. Zgodnie z pierwszym zaleceniem w kwietniu opracowano i przedstawiono kodeks postępowania dotyczący wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2024 r., aby zapewnić integralność wyborów i uczciwe prowadzenie kampanii. Wszystkie europejskie partie polityczne uzgodniły kompleksową listę kontrolną, zwiększając starania na rzecz zapobiegania obcym ingerencjom i manipulacji informacjami.

Nagroda im. Sacharowa za krzewienie wolności przekonań - otwórz w nowej zakładce – wyraz najwyższego uznania UE za osiągnięcia w dziedzinie praw człowieka – została przyznana Marii Corinie Machado i prezydentowi elektowi Edmundo Gonzálezowi Urrutii za ich niezłomną walkę o przywrócenie wolności i demokracji w Wenezueli.

Wolność mediów

Niezależne media pełnią funkcję publicznego strażnika, ponieważ pociągają władze do odpowiedzialności. Są one kluczowym filarem europejskiej demokracji i muszą być chronione. Europejski akt o wolności mediów - otwórz w nowej zakładce, który wszedł w życie w maju, ma na celu lepszą ochronę mediów i dziennikarzy przed ingerencją polityczną oraz zapewnienie im łatwiejszego funkcjonowania w wymiarze ponadgranicznym. Większość jego przepisów zacznie obowiązywać od sierpnia 2025 r.

Przeciwdziałanie manipulowaniu informacją

Unijne instytucje pracują nad skuteczniejszym reagowaniem na dezinformację oraz na zagraniczne manipulacje informacjami i ingerencje w informacje, wymierzone w politykę UE i demokrację europejską.

W 2024 r. starania obejmowały podnoszenie świadomości sytuacyjnej za pośrednictwem zintegrowanego mechanizmu reagowania na szczeblu politycznym w sytuacjach kryzysowych - otwórz w nowej zakładce oraz specjalne kampanie skierowane do obywateli.

Ponieważ w 2024 r. – największym w historii roku wyborczym – ludność w 72 krajach, czyli połowa ludności świata, miała możliwość udania się do urn wyborczych, szczególny nacisk położono na zwiększenie świadomości i ochronę integralności wyborów, zwłaszcza w związku z czerwcowymi wyborami europejskimi.

Europejska sieć współpracy w zakresie wyborów zorganizowała szereg wydarzeń mających na celu wymianę praktyk w zakresie zwalczania dezinformacji.

FILM: Rozszyfruj kłamstwa – jak zabezpieczyć się przed wprowadzającymi w błąd treściami w sezonie wyborczym UE.

Przed wyborami europejskimi Komisja rozpoczęła wspólną kampanię komunikacyjną z Europejską Grupą Regulatorów ds. Audiowizualnych Usług Medialnych, aby informować obywateli o powiązanych zagrożeniach, zachęcać ich do krytycznego myślenia i dostarczać praktycznych wskazówek na temat sposobów wykrywania i zwalczania dezinformacji.

W marcu Komisja opublikowała wytyczne dotyczące zalecanych środków dla bardzo dużych platform i wyszukiwarek internetowych w celu ograniczenia ryzyka systemowego, które może mieć wpływ na integralność wyborów. W opublikowanym w lipcu sprawozdaniu powyborczym - otwórz w nowej zakładce nie znaleziono dowodów na żadną poważną dezinformację ani obcą ingerencję w wybory europejskie. Kompleksowe sprawozdanie z wyborów zostanie przedstawione w 2025 r.

Duże platformy internetowe i sygnatariusze kodeksu postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji - otwórz w nowej zakładce przedstawili informacje na temat środków mających na celu ochronę integralności wyborów europejskich. Były wśród nich: wymóg, aby reklamodawcy lub twórcy wyraźnie oznaczali każdy obraz, plik wideo lub plik audio, który został stworzony lub zmieniony cyfrowo, współpraca z weryfikatorami faktów, promowanie wiarygodnych informacji wysokiej jakości dla wyborców, a także opracowanie ukierunkowanych kampanii na rzecz kompetencji medialnych i wczesne identyfikowanie fałszywych treści (prebunking).

W ubiegłym roku Komisja ponownie poparła ważne inicjatywy służące przeciwdziałaniu dezinformacji, a mianowicie centra Europejskiego Obserwatorium Mediów Cyfrowych - otwórz w nowej zakładce. Obserwatorium i jego centra odegrały kluczową rolę w monitorowaniu i ujawnianiu kampanii dezinformacyjnych, podnoszeniu świadomości i promowaniu umiejętności korzystania z mediów przed wyborami europejskimi.

UE nadal wspiera odporność informacyjną Ukrainy i jej działania informacyjne skierowane do partnerów globalnych, w szczególności w celu promowania ukraińskiej formuły pokojowej - otwórz w nowej zakładce. W tym celu Unia stosuje podejście obejmujące całe społeczeństwo, współpracując z instytucjami rządowymi, społeczeństwem obywatelskim, organizacjami medialnymi i platformami internetowymi. Aby ograniczyć zasięg rosyjskiej propagandy i manipulacji informacją, UE zawiesiła działalność nadawczą licznych rosyjskich państwowych i prokremlowskich mediów dezinformacyjnych. Wraz z wejściem w życie aktu o usługach cyfrowych dostawcy bardzo dużych platform i wyszukiwarek internetowych muszą oceniać potencjalne zagrożenia społeczne, jakie mogą stwarzać ich usługi. Obejmuje to zagrożenia dla wolności słowa i ryzyko wykorzystania ich usług do kampanii dezinformacyjnych.

Kontynuowana jest regularna wymiana informacji na temat wojny w Ukrainie z sygnatariuszami kodeksu postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji - otwórz w nowej zakładce. Europejskie Obserwatorium Mediów Cyfrowych oraz jego krajowe i regionalne centra nadal monitorują i dementują dezinformację dotyczącą wojny - otwórz w nowej zakładce, w tym także badają jej skalę - otwórz w nowej zakładce w stosunku do ogólnej ilości dezinformacji krążącej po Unii Europejskiej. Uzupełnieniem tej działalności są szersze starania w celu przeciwdziałania dezinformacji, takie jak kampania EUvsDisinfo - otwórz w nowej zakładce – która według szacunków dotarła w 2024 r. do ponad 20 mln osób – a także system wczesnego alarmowania - Plik PDF – otwórz w nowej zakładce, który ułatwia wymianę wiedzy na temat kampanii dezinformacyjnych oraz koordynację działań podejmowanych przeciwko nim.

Wzmocnienie roli obywateli

Unia jest zdecydowana uważnie słuchać obywateli i zainteresowanych stron oraz ukazywać społeczeństwu procesy kształtowania polityki. Jest to kolejny sposób zwiększenia przejrzystości, rozliczalności i skuteczności Unii. Platforma „Wyraź swoją opinię” - otwórz w nowej zakładce oferuje obywatelom i zainteresowanym stronom dostęp do trzech głównych kanałów zaangażowania obywatelskiego: konsultacji publicznych i innych sposobów wyrażania opinii - otwórz w nowej zakładce; europejskiej inicjatywy obywatelskiej - otwórz w nowej zakładce oraz europejskiego panelu obywatelskiego - otwórz w nowej zakładce. Od 2024 r. obywatele mogą również aktywnie współpracować ze sobą, społeczeństwem obywatelskim i innymi zainteresowanymi stronami za pośrednictwem Portalu Aktywności Obywatelskiej - otwórz w nowej zakładce.

ROZPOCZĘTO 27 KONSULTACJI PUBLICZNYCH.

PYTANO W NICH O OPINIE:

• w ramach 60 zaproszeń do zgłaszania uwag,
• na temat 12 wniosków ustawodawczych,
• na temat 131 projektów aktów wykonawczych i delegowanych.

ZAREJESTROWANO 11 NOWYCH EUROPEJSKICH INICJATYW OBYWATELSKICH.

Wzywały one do podjęcia działań w różnych obszarach: rolnictwa, bezpieczeństwa żywnościowego i wodnego; bezpiecznej aborcji; praw konsumenckich graczy w gry wideo itp.

OTRZYMANO 30 TYS. ODPOWIEDZI/UWAG OD OBYWATELI I ZAINTERESOWANYCH STRON.

ODBYŁY SIĘ DWA EUROPEJSKIE PANELE OBYWATELSKIE NA NASTĘPUJĄCE TEMATY:

• jak zwalczać nienawiść w społeczeństwie – wydano 21 zaleceń - Plik PDF – otwórz w nowej zakładce;
• jak zapewnić korzyści z efektywności energetycznej obywatelom, organom publicznym i przedsiębiorstwom – wydano 13 zaleceń - Plik PDF – otwórz w nowej zakładce.

Oba zestawy zaleceń przyczynią się do kształtowania przyszłych unijnych inicjatyw.

Nagroda UE w dziedzinie nauki obywatelskiej - otwórz w nowej zakładce łączy świat nauki ze społeczeństwem, zachęca obywateli do zaangażowania i buduje zaufanie do postępu naukowego. W 2024 r. przyznano ją trzem projektom dotyczącym zanieczyszczenia mórz, różnorodności biologicznej w rolnictwie i zdrowia psychicznego.

© Adobe Stock

Główna nagroda –
60 tys. euro

INCREASE - otwórz w nowej zakładce, za szerzenie wiedzy na temat ochrony materiału siewnego poprzez wzmocnienie pozycji społeczeństwa obywatelskiego i obywateli, w szczególności na obszarach wiejskich.

© Adobe Stock

Nagroda w kategorii społeczności cyfrowych –
20 tys. euro

CoAct for Mental Health - otwórz w nowej zakładce, za wykorzystanie technologii cyfrowych do opracowania zindywidualizowanego podejścia i poprawy jakości życia osób borykających się z problemami ze zdrowiem psychicznym.

© Adobe Stock

Nagroda w kategorii różnorodności i współpracy –
20 tys. euro

SeaPaCS – Partycypacyjna nauka obywatelska przeciwko zanieczyszczeniu mórz - otwórz w nowej zakładce, za budowanie zasobów transformacyjnej wiedzy, która wypełniła luki poznawcze i emocjonalne między społeczeństwem a morzem.

Wzmocnienie pozycji konsumentów

Dzięki unijnym przepisom dotyczącym ochrony konsumentów są oni dobrze chronieni i uprawnieni do otrzymywania jasnych informacji o produktach i usługach, które kupują. Od 13 grudnia nowe przepisy - otwórz w nowej zakładce gwarantują, że wszystkie produkty nieżywnościowe na rynku UE będą bezpieczne już na etapie projektowania. Nowe przepisy odnoszą się do poważnych zmian społecznych i rynkowych, które wpłynęły na bezpieczeństwo produktów konsumenckich w ciągu ostatnich dwudziestu lat, oraz mają zapewnić większe bezpieczeństwo wszystkich rodzajów produktów, niezależnie od tego, czy są one sprzedawane w sklepach tradycyjnych czy internetowych. Ponadto nowe przepisy wzmocnią pozycję konsumentów w procesie transformacji ekologicznej, umożliwiając im wybór produktów bardziej trwałych i nadających się do naprawy (zob. rozdział 4).

Wzmocnienie pozycji dzieci i młodzieży

Młodzi ludzie, aby stać się aktywnymi obywatelami, muszą zrozumieć, jak działa demokracja oraz jakie są ich prawa i obowiązki. Należy im również zapewnić konkretne narzędzia do kontaktu z decydentami. W tym celu dialogi z młodzieżą na temat polityki - otwórz w nowej zakładce i Młodzieżowa Rada Konsultacyjna - otwórz w nowej zakładce umożliwiają młodym dorosłym dojście do głosu, a unijna platforma uczestnictwa dzieci - otwórz w nowej zakładce zapewnia bezpieczną przestrzeń dla dzieci i nastolatków w wieku od 10 do 17 lat, aby mogli wypowiadać się na temat europejskich przepisów i polityk, które ich dotyczą. W 2024 r. przeprowadzono z ponad tysiącem dzieci aktywne konsultacje dotyczące zalecenia w sprawie zintegrowanych systemów ochrony dziecka - otwórz w nowej zakładce.

W ciągu ubiegłego roku UE zapowiedziała 60 środków - otwórz w nowej zakładce, które dadzą młodym ludziom większy wpływ na decyzje, które ich dotyczą, i pogłębią wymiar młodzieżowy w wielu unijnych politykach. Jednym z tych środków jest „ocena wpływu polityki na młodzież”, która ma zagwarantować, że wpływ na młodych ludzi będzie systematycznie uwzględniany przy opracowywaniu nowych strategii politycznych Unii.

Obywatele w każdym wieku i ze wszystkich środowisk powinni odgrywać wiodącą i czynną rolę w ustalaniu priorytetów i poziomu ambicji unijnej polityki. Im aktywniej uczestniczą oni w opracowywaniu polityki, tym skuteczniejsze i wydajniejsze będą przepisy, które mają wpływ na ich życie. Dlatego też unijne instytucje intensywnie pracują nad przyznaniem obywatelom większej roli w kształtowaniu polityki UE i będą nadal czynić to w czasie nowego cyklu instytucjonalnego (zob. rozdział 0).