W 2024 r. dobiegł końca pięcioletni okres instytucjonalny i rozpoczął się kolejny. W czerwcu, po wyborach do Parlamentu Europejskiego, instytucje Unii Europejskiej wkroczyły w cykl instytucjonalny 2024–2029 i zobowiązały się do współpracy na rzecz bezpiecznej, konkurencyjnej i dobrze prosperującej UE, która opowiada się za prawami człowieka, demokracją i praworządnością. W tym rozdziale opisano przejście z poprzedniego okresu do nowego i przedstawiono główne priorytety nowego cyklu. Pozostała część publikacji (rozdziały 1–9) pokazuje, w jaki sposób Unia zrealizowała swoje priorytety w ostatnim roku kadencji 2019–2024.

W 2024 r. zakończył się poprzedni pięcioletni cykl instytucjonalny, w którym, pomimo presji spowodowanej wieloma kryzysami, Unia zrealizowała swoje ambitne cele we wszystkich obszarach polityki (zob. rozdziały 1–9). W trakcie tej kadencji poczyniono postępy w tworzeniu nowego modelu wzrostu, który zakłada ochronę obywateli i planety; jest uzasadniony ekonomicznie i sprawiedliwy pod względem społecznym; oraz sprawi, że technologia będzie nadal przynosiła korzyści obywatelom, nie powodując zagrożeń. Unijne instytucje przygotowały również grunt pod pierwszy okres kolejnego cyklu, określając nowe priorytety polityczne na lata 2024–2029 przy uwzględnieniu najważniejszych obaw obywateli.

Wybory do Parlamentu Europejskiego, które odbywają się co pięć lat, są największym ponadnarodowym wydarzeniem demokratycznym na świecie. W czerwcu odnotowano najwyższą frekwencję wyborczą w ostatnich 30 latach (50,74 proc.). Głosowanie w wyborach europejskich stało się dla wielu obywateli ważnym aktem demokratycznym, przy czym 46 proc. ankietowanych twierdzi, że głosuje zawsze, a zdaniem 42 proc. udział w wyborach jest obywatelskim obowiązkiem.

Obywatele zachowują optymizm co do przyszłości Unii i nadal mają pozytywne odczucia na temat UE i jej instytucji. Zaufanie do UE jest najwyższe od 2007 r. - otwórz w nowej zakładce (zob. rozdział 9). Jak wynika z unijnego badania powyborczego - otwórz w nowej zakładce, 7 na 10 Europejczyków uważa, że ich kraj skorzystał z członkostwa w Unii – liczba ta w ostatnich latach utrzymywała się na stabilnym poziomie. Wśród najczęściej wymienianych powodów uznania członkostwa w UE za korzystne są: zacieśnienie współpracy między państwami członkowskimi, ochrona pokoju i zwiększenie bezpieczeństwa, wkład Unii we wzrost gospodarczy oraz tworzenie nowych możliwości zatrudnienia.

Przywództwo UE 2024–2029

W lipcu nowo ukonstytuowany Parlament - otwórz w nowej zakładce ponownie wybrał Robertę Metsolę - otwórz w nowej zakładce na przewodniczącą. Na wniosek Rady Europejskiej Parlament wybrał również Ursulę von der Leyen - otwórz w nowej zakładce na przewodniczącą Komisji Europejskiej na drugą kadencję. Po udanych wysłuchaniach potwierdzających przed odpowiednimi komisjami parlamentarnymi pod koniec listopada Parlament zatwierdził nowy skład Komisji Europejskiej - otwórz w nowej zakładce, w tym Kaję Kallas jako Wysoką Przedstawicielkę Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa. Nowe kolegium komisarzy, mianowane przez Radę Europejską, objęło urząd 1 grudnia. Jednocześnie funkcję przewodniczącego Rady Europejskiej przejął po Charles’u Michelu António Costa - otwórz w nowej zakładce.

FILM: Parlament zatwierdza nową Komisję. Strasburg, Francja, 29 listopada 2024 r.
Na zdjęciu: Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej (po lewej), i Roberta Metsola, przewodnicząca Parlamentu Europejskiego (po prawej), z zadowoleniem przyjmują decyzję Parlamentu o zatwierdzeniu Komisji Europejskiej na lata 2024–2029.