Matul dawn l-aħħar snin, l-Ewropa adattat għax-xenarju diġitali li jinbidel malajr billi ħadmet biex tiżgura li s-soċjetà tibbenefika mit-teknoloġija u li l-innovazzjoni tagħti spinta lill-kompetittività u lis-sovranità teknoloġika tal-Unjoni Ewropea, filwaqt li jiġi mminimizzat ir-riskju għaċ-ċittadini. Ġew investiti biljuni ta’ ewro fl-espansjoni tal-fibra ottika u tal-5G biex tittejjeb il-konnettività madwar l-UE, u l-ħaddiema qed jiġu mgħammra bil-ħiliet li jeħtieġu għall-futur diġitali. L-Atti rivoluzzjonarji dwar is-Servizzi Diġitali u dwar is-Swieq Diġitali diġà qed jagħmlu l-ispazju diġitali iktar sikur u iktar ġust għal kulħadd u qed jiżguraw li l-ġganti tat-teknoloġija jerfgħu r-responsabbiltà għall-impatt sinifikanti tagħhom fuq is-soċjetà u l-ekonomija. L-UE qiegħda fuq quddiem nett ukoll biex l-intelliġenza artifiċjali (IA) issir iktar sikura u affidabbli, filwaqt li jiġu indirizzati r-riskji assoċjati mal-użu ħażin tagħha. Sabiex tiġi xprunata l-innovazzjoni, issaħħet il-kollaborazzjoni bejn l-organizzazzjonijiet tar-riċerka u l-universitajiet u żdied b’mod sinifikanti l-investiment fit-teknoloġiji tal-ogħla livell bħas-supercomputing, is-semikondutturi, il-computing kwantistiku u t-teknoloġija spazjali.

Kważi f’nofs id-Deċennju Diġitali - iftaħ tab ġdida. tal-Ewropa, l-UE vvalutat il-progress li sar biex jintlaħqu l-għanijiet li jiggwidaw it-trasformazzjoni diġitali tal-UE. Bi pjan komuni u miri definiti b’mod ċar li jridu jintlaħqu sal-2030, l-għan huwa li t-teknoloġija tiġi integrata fl-oqsma kollha tas-soċjetà, mill-iskejjel u l-isptarijiet san-negozji kbar u żgħar, u li n-nies fl-UE jingħataw l-għodod biex jaħtfu l-aqwa opportunitajiet tal-internet.

Ir-rapport - iftaħ tab ġdida. tal-2024 dwar id-Deċennju Diġitali juri l-progress li għamlet l-UE biex tilħaq dawn l-għanijiet, mingħajr ma qagħad lura milli jenfasizza oqsma fejn jista’ jsir titjib. L-UE tappella lill-Istati Membri kollha biex ikomplu jappoġġaw lin-negozji ġodda lokali, jippromwovu l-litteriżmu diġitali fil-komunitajiet tagħhom u jtejbu l-użu tal-IA u tal-analitika tad-data fin-negozji u fil-manifattura tas-semikondutturi. L-UE aġġornat ukoll ir-rakkomandazzjonijiet tagħha għal kull Stat Membru, filwaqt li qieset il-punti b’saħħithom u l-isfidi differenti madwar l-UE.

Intelliġenza artifiċjali, dinjiet virtwali u superkompjuters

L-IA qed issir qawwa trasformattiva għas-soċjetà Ewropea u għall-ekonomija. Mill-manifattura għall-kura tas-saħħa u l-edukazzjoni, l-IA qed tittrasforma l-proċessi ewlenin u l-mudelli tan-negozju fis-setturi kollha, u qed twiegħed effiċjenza u tkabbir akbar. Madankollu, qed iġġib magħha wkoll sfidi fl-oqsma tal-iżvilupp etiku, id-drittijiet fundamentali u ċ-ċibersigurtà. Huwa meħtieġ bilanċ għaqli tal-politiki biex jiġi sfruttat il-potenzjal kollu tat-teknoloġija u biex jiġi indirizzat it-tħassib assoċjat.

L-UE trid li jkollha rwol minn ta’ quddiem nett fl-IA, iżda mhux akkost ta’ kollox. Hija tirrakkomanda li jkun hemm IA responsabbli li tpoġġi lin-nies fl-ewwel post. Bħala l-ewwel tentattiv reali tad-dinja biex din it-teknoloġija tiġi rregolata, l-Att tal-UE dwar l-IA - iftaħ tab ġdida., li daħal fis-seħħ f’Awwissu, jistabbilixxi regoli u linji gwida ċari dwar kif tista’ tintuża u kif għandha tiġi żviluppata. Dan se jiżgura li s-sistemi tal-IA jkunu affidabbli, ġusti u imparzjali kif ukoll li jipproteġu d-drittijiet fundamentali tan-nies. Sett armonizzat ta’ regoli se jiffaċilita l-ħidma tal-kumpaniji li jiżviluppaw l-IA billi jnaqqsu l-burokrazija u jħeġġu l-innovazzjoni. Ir-regoli se jgħinu wkoll lill-kumpaniji jkunu jafu x’għandhom jistennew.

L-Uffiċċju Ewropew tal-Intelliġenza Artifiċjali - iftaħ tab ġdida. l-ġdid, stabbilit f’Mejju, se joħloq linji gwida ċari għall-kumpaniji u għall-iżviluppaturi li jaħdmu bl-IA u se jiżgura li r-regoli l-ġodda jiġu implimentati b’mod uniformi madwar l-UE. Bħala ċ-ċentru tal-għarfien espert tal-IA għall-UE, se jkun involut ukoll f’liema mudelli tal-IA jiġu approvati, u jista’ saħansitra jimblokka l-użu tal-IA li titqies imparzjali jew mhux sikura. F’Settembru, l-UE nediet il-Patt dwar l-IA - iftaħ tab ġdida. biex tħeġġeġ lill-organizzazzjonijiet jippjanaw minn qabel u jibdew jimplimentaw ir-rekwiżiti tiegħu qabel l-iskadenza legali.

Pakkett ta’ innovazzjoni tal-IA biex jappoġġa lin-negozji ġodda u impriżi żgħar u ta’ daqs medju tal-IA

Dan il-pakkett ta’ miżuri, li tnieda f’Jannar 2024, se jappoġġa lin-negozji ġodda u lill-impriżi żgħar u ta’ daqs medju tal-UE fl-iżvilupp ta’ IA affidabbli.

Billi tgħaqqad ir-riċerka mar-regolamentazzjoni, l-UE qed toħloq postha fix-xenarju teknoloġiku globali. L-Att dwar l-IA jistabbilixxi standard globali u jippożizzjona lill-UE bħala pijuniera. F’Settembru, l-UE ffirmat il-Konvenzjoni Qafas tal-Kunsill tal-Ewropa dwar l-Intelliġenza Artifiċjali - iftaħ tab ġdida., l-ewwel ftehim internazzjonali legalment vinkolanti dwar l-IA, li huwa allinjat bis-sħiħ mal-Att dwar l-IA.

L-UE hija impenjata - iftaħ tab ġdida. wkoll biex ikun hemm swieq miftuħa u aċċessibbli, speċjalment għad-dinjiet virtwali u għall-IA ġenerattiva, biex toħloq kundizzjonijiet ekwi u tipprevjeni l-monopolji milli joħonqu l-innovazzjoni. L-għan huwa li jinħoloq ambjent biex il-kumpaniji iżgħar u n-negozji ġodda jkunu jistgħu jikkompetu mal-ġganti tat-teknoloġija.

Filwaqt li l-IA u d-dinjiet virtwali qed iwessgħu l-konfini tal-innovazzjoni diġitali, ma jkunux jistgħu jkomplu javvanzaw mingħajr kompjuters b’saħħithom. F’Settembru 2024, l-UE ħarġet sejħa għal proposti biex timmodernizza s-superkompjuters eżistenti u takkwista diversi oħrajn ġodda b’kapaċitajiet tal-IA, biex b’hekk tkompli testendi l-ikbar network pubbliku ta’ superkompjuters fid-dinja. Dawn il-kompjuters qed jindirizzaw xi wħud mill-ikbar sfidi tal-umanità, pereżempju billi jaċċelleraw l-iskoperta tal-mediċini jew billi jtejbu l-immudellar tal-klima.

L-UE qed tħares ukoll lil hinn mill-computing fuq skala eksa, u qed tipprevedi futur li fih l-iskoperti xjentifiċi rivoluzzjonarji jistgħu jiġu b’pass bla preċedent bil-ġenerazzjoni li jmiss ta’ kompjuters kwantistiċi. Madankollu, peress li l-kompjuters kwantistiċi jistgħu jkissru wkoll is-sistemi tal-kriptaġġ tal-lum, f’Mejju l-UE ħarġet rakkomandazzjoni - iftaħ tab ġdida. li tistieden lill-Istati Membri jtejbu l-metodi tal-kriptaġġ biex jipproteġu d-data kritika.

Konnettività

L-UE kompliet tinvesti fl-infrastruttura diġitali fl-2024. Ipprovdiet €420 miljun permezz tal-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa (FNE Diġitali) - iftaħ tab ġdida., il-programm ta’ finanzjament tal-UE li jappoġġa l-introduzzjoni tas-servizzi diġitali. Permezz tal-Programm ta’ Ħidma Diġitali l-ġdid tal-FNE - iftaħ tab ġdida., warrbet €865 miljun oħra għal bejn l-2024 u l-2027 biex tappoġġa kemm l-introduzzjoni tal-5G fil-komunitajiet u tul ir-rotot ewlenin tat-trasport, kif ukoll it-tqegħid ta’ kejbils taħt il-baħar biex jissaħħu n-networks ewlenin tal-UE — linji tad-data b’kapaċità għolja li jiffurmaw il-qalba tal-infrastruttura tal-internet tagħna.

Fi Frar, l-UE ħarġet rakkomandazzjoni - iftaħ tab ġdida. dwar il-protezzjoni tal-kejbils taħt il-baħar, u rrikonoxxiethom bħala infrastruttura kritika. Dawn il-kejbils taħt il-baħar jittrasferixxu l-biċċa l-kbira tad-data tad-dinja iżda huma vulnerabbli għal ħsara u għal sabotaġġ, u b’hekk il-protezzjoni tagħhom hija essenzjali għall-komunikazzjoni globali u għas-sigurtà ekonomika.

L-Att dwar l-Infrastruttura tal-Gigabits - iftaħ tab ġdida., adottat fl-2024, għandu l-għan li jaċċellera u jiffaċilita l-introduzzjoni ta’ networks ta’ kapaċità għolja, bħall-fibra ottika u l-5G, għan-negozji. Dan ineħħi l-burokrazija, l-approvazzjonijiet u r-regolamenti żejda li s’issa naqqsu r-ritmu tal-introduzzjoni tan-networks u jiżgura li jkun hemm internet iktar rapidu, konnettività aħjar u servizzi aħjar għal kulħadd. Adottata fl-istess ħin, ir-Rakkomandazzjoni dwar il-Gigabits - iftaħ tab ġdida. tippromwovi l-kompetizzjoni bejn il-fornituri u toffri iktar għażliet u prezzijiet aħjar lill-konsumaturi. Intlaħaq ukoll qbil rigward ir-regoli dwar it-telefonati u l-messaġġi bejn Stat Membru u ieħor, li jiżgura l-protezzjoni kontinwa tal-konsumaturi vulnerabbli mill-ispejjeż potenzjalment għoljin ta’ tali servizzi sal-2032.

L-industrija tas-semikondutturi tal-UE

Mill-ismartphones fil-bwiet tagħna sal-karozzi li nsuqu, is-semikondutturi — komunement imsejħa ċipep — iħaddmu l-apparati li jiddefinixxu l-ħajja moderna. Billi tinvesti fir-riċerka, fil-faċilitajiet tal-produzzjoni u fl-infrastruttura, l-UE qed taħdem biex issir iktar awtodipendenti fil-manifattura tas-semikondutturi.

Nagħmlu n-negozju b’mod diġitali

Il-kumpaniji li jespandu għal Stati Membri oħra spiss ikollhom jagħtu prova lill-awtoritajiet f’dawk il-pajjiżi li huma kumpanija tal-UE u jerġgħu jibagħtu l-informazzjoni, bħad-dettalji tal-uffiċċju rreġistrat jew l-ismijiet tar-rappreżentanti legali tagħhom, minkejja li din id-data diġà tkun disponibbli fir-reġistru kummerċjali tal-Istat Membru tagħhom stess. Regoli - iftaħ tab ġdida. ġodda tal-UE dwar il-kumpaniji, adottati f’Diċembru, se jintroduċu għodod diġitali biex itaffu dan il-piż amministrattiv. Il-kumpaniji mhux se jkollhom għalfejn jerġgħu jibagħtu d-dokumenti meta jistabbilixxu sussidjarji jew fergħat fi Stati Membri oħra, peress li din l-informazzjoni se tiġi skambjata direttament bejn ir-reġistri kummerċjali skont il-prinċipju ta’ darba biss. Barra minn hekk, ċertifikat multilingwi tal-kumpaniji tal-UE — essenzjalment karta tal-identità korporattiva tal-UE — se jippermetti lill-kumpaniji jagħtu prova faċilment li huma inkorporati legalment fl-UE, filwaqt li prokura tal-UE se tippermetti lir-rappreżentanti jġestixxu l-kwistjonijiet legali u kummerċjali lil hinn mill-fruntieri.

L-UE qed toħloq ukoll amministrazzjonijiet pubbliċi konnessi aħjar, pereżempju billi tikkollega s-Sistema ta’ Interkonnessjoni tar-Reġistri Kummerċjali - iftaħ tab ġdida. tagħha, li tikkollega r-reġistri kummerċjali madwar l-UE, mar-reġistri tas-sjieda benefiċjarja - iftaħ tab ġdida. u mas-sistemi tar-reġistri tal-insolvenza - iftaħ tab ġdida.. Dan se jiffaċilita wkoll l-aċċess għall-informazzjoni dwar il-kumpaniji fis-suq intern.

Il-Kummissjoni u l-Istati Membri qed jaħdmu wkoll biex jiżviluppaw portal uniku ta’ dikjarazzjoni diġitali - iftaħ tab ġdida. biex jitnaqqas il-piż amministrattiv fuq il-kumpaniji (inkluż l-impriżi żgħar u ta’ daqs medju) li jistazzjonaw il-ħaddiema fi Stat Membru ieħor. Sistema online ġdida se tgħin lill-kumpaniji jissodisfaw ir-regoli nazzjonali tar-rapportar meta jibagħtu l-ħaddiema fi Stati Membri oħra. Din se tkun disponibbli bil-lingwi uffiċjali kollha tal-UE, se tkun sempliċi biex tużaha u se tħalli lill-utenti jerġgħu jużaw l-informazzjoni minn rapporti tal-passat.

Trasport u mobbiltà diġitali

L-UE qed tieħu passi biex ittejjeb il-mod kif niċċaqilqu fil-bliet tagħna. Il-proġett ta’ qsim tad-data DeployEMDS - iftaħ tab ġdida. huwa pedament tal-isforz tal-UE biex jinħoloq spazju komuni tad-data dwar il-mobbiltà - iftaħ tab ġdida.. Għandu l-għan li jistabbilixxi sistema li tippermetti lill-bliet jaqsmu l-informazzjoni f’ħin reali dwar il-fluss tat-traffiku u t-trasport pubbliku. Dan in-network intelliġenti, li diġà qed jiġi ttestjat f’disa’ bliet u reġjuni, se jgħin biex jiġu identifikati u indirizzati l-problemi tal-mobbiltà urbana madwar l-UE.

Bl-iżvilupp rapidu tat-teknoloġija tad-droni, regolamenti ċari f’dan il-qasam qed isiru essenzjali. L-UE adottat miżuri ġodda - iftaħ tab ġdida. biex tindirizza l-isfidi uniċi tas-sikurezza tas-servizzi emerġenti tal-mobbiltà bl-ajru. L-għan huwa doppju: li tissimplifika l-proċessi regolatorji filwaqt li żżomm l-ogħla standards tas-sikurezza; u li tarmonizza r-regolamenti fl-Istati Membri kollha. Dawn ir-regoli armonizzati se jagħmlu l-ħajja iktar faċli għall-iżviluppaturi u għall-utenti tad-droni. Regolamenti ċari u konsistenti se jagħtu wkoll il-fiduċja lill-kumpaniji biex jinvestu f’teknoloġiji ġodda tad-droni, li se jixprunaw l-innovazzjoni madwar l-UE.

Servizzi online iktar sikuri

Filwaqt li l-internet huwa imprezzabbli, iġib miegħu wkoll sfidi bħall-miżinformazzjoni, id-diskors ta’ mibegħda illegali u forom oħra ta’ kontenut u prattiki illegali. Sabiex jitrażżnu dawn il-prattiki u tittejjeb is-sikurezza online, l-UE ppromulgat żewġ biċċiet ewlenin ta’ leġiżlazzjoni: l-Att dwar is-Servizzi Diġitali - iftaħ tab ġdida. (DSA, Digital Services Act) u l-Att dwar is-Swieq Diġitali - iftaħ tab ġdida. (DMA, Digital Markets Act).

Id-DSA jirrikjedi li l-pjattaformi online jkunu iktar proattivi fit-tneħħija tal-kontenut illegali, iżidu t-trasparenza tal-algoritmi tagħhom u jipprojbixxu ċerti tipi ta’ reklamar immirat. Dan beda japplika fl-UE kollha fi Frar 2024, u introduċa regoli ġodda għall-pjattaformi online, għall-midja soċjali u għas-siti tal-kummerċ elettroniku. Pjattaformi akbar, magħrufa bħala pjattaformi online kbar ħafna, iridu jikkonformaw ma’ regoli iktar stretti minħabba l-influwenza akbar tagħhom.

Il-protezzjoni tat-tfal kienet enfasi ewlenija tal-infurzar tad-DSA u wasslet għal azzjoni kontra tliet pjattaformi ewlenin għall-verifika inadegwata tal-età u għall-esponiment tal-minorenni għal kontenut ta’ ħsara. B’mod parallel, l-għalliema qed jiġu mħarrġa bħala gwardjani tal-iskejjel tad-DSA - iftaħ tab ġdida. biex jiggwidaw lill-istudenti fl-isfidi online bħall-bullying ċibernetiku u l-miżinformazzjoni, u b’hekk jinħoloq spazju diġitali iktar sikur għall-utenti tfal u żgħażagħ. L-2024 immarkat ukoll it-tieni anniversarju tal-istrateġija għal Internet Aħjar għat-Tfal - iftaħ tab ġdida., bir-rilaxx ta’ għodda ta’ awtovalutazzjoni biex tgħin lill-pjattaformi jipproteġu aħjar lit-tfal online.

Id-DSA jgħin biex tiġi protetta l-integrità tal-elezzjonijiet mit-theddidiet online, inkluż il-kontenut iġġenerat mill-IA, billi tiġi ttestjata - iftaħ tab ġdida. l-prontezza tal-pjattaformi u billi jinħarġu linji gwida - iftaħ tab ġdida. dwar il-mitigazzjoni tar-riskju u t-tikkettar ċar tal-kontenut tal-IA. Ir-regoli - iftaħ tab ġdida. komplementari adottati f’Marzu se jillimitaw l-użu tad-data personali fir-reklamar politiku, kemm online kif ukoll offline. Dawn jeżiġu li r-reklami politiċi jinkludu tikketti ta’ trasparenza, jirrikjedu kunsens espliċitu għall-immirar online u jipprojbixxu t-tfassil ta’ profili abbażi ta’ data personali sensittiva. Repożitorju Ewropew se jipprovdi dettalji dwar ir-reklami politiċi kollha u l-metodi ta’ mmirar tagħhom, u se jnaqqas ir-riskju ta’ manipolazzjoni u interferenza barranija. Ir-reklami f’isem atturi mhux tal-UE huma pprojbiti fi żmien 3 xhur qabel l-elezzjonijiet.

Ġiet proposta - iftaħ tab ġdida. reviżjoni tar-regoli dwar il-ġlieda kontra l-abbuż sesswali tat-tfal biex jiġu indirizzati theddidiet ġodda ta’ abbuż sesswali tat-tfal online, bħal deepfakes u forums tal-pedofili. Ir-regoli l-ġodda se jsaħħu wkoll il-prevenzjoni u l-appoġġ għall-vittmi u se jistabbilixxu standards minimi għall-prosekuzzjoni fl-UE. Il-miżura legali temporanja għall-ġlieda kontra l-abbuż sesswali tat-tfal online ġiet estiża sal-2026 biex il-miżuri volontarji li għaddejjin ikun jistgħu jidentifikaw u jneħħu l-kontenut abbużiv. Dawn l-isforzi qed jgħinu biex it-tfal jiġu protetti online filwaqt li l-UE tiżviluppa leġiżlazzjoni iktar permanenti biex tindirizza dawn il-kwistjonijiet b’mod effettiv.

Il-mewġa dejjem tiżdied ta’ intolleranza online mhux biss tmur kontra l-prinċipji fundaturi tal-UE, iżda toħloq ukoll theddida serja għall-vittmi u tipperikola l-libertà tal-espressjoni u d-diskors demokratiku. Il-pjattaformi tal-midja soċjali issa qed jiffaċċjaw sorveljanza iktar stretta, peress li l-UE ssieħbet mar-regolaturi biex tipproteġi lill-minorenni, tagħmel il-pjattaformi iktar trasparenti, tindirizza l-kontenut illegali u d-diżinformazzjoni sistemika u ttejjeb l-infurzar permezz ta’ taħriġ, diskussjonijiet u riċerka konġunti.

Filwaqt li d-DSA jiffoka fuq il-protezzjoni tal-utenti u l-indirizzar tal-kontenut illegali, id-DMA jiżgura li s-suq diġitali tagħna jibqa’ ġust u kompetittiv. Id-DMA huwa wieħed mill-ewwel għodod li qed jirregolaw is-setgħa tal-kumpaniji diġitali l-kbar. Dan jaħdem flimkien mar-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE, li għadhom japplikaw bis-sħiħ. Jistabbilixxi kriterji ċari għad-deżinjazzjoni ta’ gwardjani — pjattaformi diġitali kbar bħal magni tat-tiftix, app stores u servizzi tal-messaġġi. Minn Marzu 2024, il-gwardjani (li bħalissa hemm sebgħa minnhom) iridu jirrispettaw - iftaħ tab ġdida. dak li għandu u li m’għandux isir skont id-DMA biex ma joħonqux il-kompetizzjoni. Dan se jiżgura li l-kumpaniji iżgħar ikollhom ċans ekwu biex jikkompetu u li l-konsumaturi jgawdu minn iktar għażla u prezzijiet iktar ġusti.

L-UE kif infurzat id-DMA fl-2024?

Fl-2024 ġew introdotti żewġ għodod għall-informaturi, li ppermettew lill-individwi jipprovdu informazzjoni li tgħin biex jiġu identifikati u jinkixfu prattiki ta’ ħsara mill-pjattaformi, filwaqt li jkunu protetti minn xi tpattija. It-trasparenza hija essenzjali sabiex tiżdied il-fiduċja tal-konsumaturi fis-suq diġitali, speċjalment fir-rigward tal-influwenzaturi online u l-pjattaformi tal-bejgħ bl-imnut.

Minn skrinjar (jew “indaġni”) tal-posts tal-midja soċjali nstab li l-influwenzaturi online qajla jiddikjaraw in-natura kummerċjali tal-kontenut li jipproduċu:

• 97 % tal-influwenzaturi tefgħu kontenut kummerċjali; iżda
• 1 biss minn kull 5 identifikawh b’mod konsistenti bħala reklam.

Is-swieq online qed jikbru fil-popolarità iżda nstab li qed iqarrqu bil-konsumaturi rigward l-ipprezzar u t-termini. Wara azzjoni konġunta mill-awtoritajiet nazzjonali tal-konsumaturi u l-UE, diversi pjattaformi online impenjaw ruħhom li jtejbu l-prattiki kummerċjali tagħhom.

Il-prattiki ta’ kummerċjalizzazzjoni problematiċi juru li jeħtieġ ikun hemm liġijiet aħjar biex jipproteġu lill-konsumaturi online. F’Ottubru, rieżami - iftaħ tab ġdida. identifika lakuni fir-regoli tal-UE dwar il-protezzjoni tal-konsumaturi, bħal liġijiet mhux ċari, regoli li qed jiġu applikati b’mod differenti f’pajjiżi differenti u infurzar batut. L-oqsma speċifiċi li jeħtieġ li jittejbu se jiġu rieżaminati fid-dettall fl-2025.

Ċibersigurtà

Ftit avvenimenti jistgħu jimminaw il-fiduċja tal-konsumaturi, l-istabbiltà tas-swieq u l-kredibbiltà tal-istituzzjonijiet iktar minn ksur tad-data jew l-għeluq tas-servizzi online. Għaldaqstant iċ-ċibersigurtà saret tħassib kritiku għal kulħadd.

Il-leġiżlazzjoni dwar miżuri biex jinkiseb livell għoli ta’ ċibersigurtà komuni fl-Istati Membri kollha (magħrufa bħala d-Direttiva NIS2 - iftaħ tab ġdida.), daħlet fis-seħħ f’Ottubru. Din tipprovdi miżuri legali biex jagħtu spinta lil-livell kumplessiv taċ-ċibersigurtà fl-UE u tespandi l-kamp ta’ applikazzjoni tar-regoli dwar iċ-ċibersigurtà għal setturi u entitajiet kritiċi addizzjonali. Dawn is-setturi jinkludu l-komunikazzjoni elettronika pubblika, is-servizzi diġitali, l-ilma mormi u l-immaniġġjar tal-iskart, l-ispazju, is-servizzi postali u l-amministrazzjoni pubblika.

L-UE laħqet ukoll ftehim politiku - iftaħ tab ġdida. dwar ir-regoli biex tittejjeb il-kooperazzjoni bejn l-Istati Membri u tissaħħaħ il-kapaċità tagħhom li jidentifikaw it-theddidiet ċibernetiċi, u jħejju u jirrispondu għalihom (l-Att dwar iċ-Ċibersolidarjetà). Dawn ir-regoli se jkunu bidla radikali għad-detezzjoni tat-theddidiet ċibernetiċi, għat-tħejjija u għar-rispons għall-inċidenti fl-UE kollha, u l-ftehim proviżorju jinkludi pjanijiet għal sistema ta’ allert taċ-ċibersigurtà, mekkaniżmu ta’ rispons għall-emerġenzi u ċertifikazzjoni għas-servizzi tas-sigurtà ġestiti.

F’Jannar 2024 daħlu fis-seħħ regoli ġodda - iftaħ tab ġdida. biex tingħata spinta liċ-ċibersigurtà tal-istituzzjonijiet tal-UE. Dawn jistabbilixxu linji gwida ċari għall-istituzzjonijiet dwar l-istabbiliment ta’ oqfsa interni ta’ ġestjoni, ta’ governanza u ta’ kontroll tar-riskji taċ-ċibersigurtà. Dawn il-miżuri se jgħinu fil-prevenzjoni ta’ ksur tad-data u ta’ attakki ċibernetiċi li jistgħu jaffettwaw is-servizzi pubbliċi, id-data personali u l-fiduċja kumplessiva fis-sistemi diġitali.

Is-sigurtà trid tiġi inkorporata wkoll f’kull prodott diġitali li jużaw in-nies. L-Att dwar ir-Reżiljenza Ċibernetika - iftaħ tab ġdida., adottat f’Ottubru (li se jibda japplika mill-aħħar tal-2027), se jikseb dan billi jiżgura hardware u software iktar sikuri. Il-manifatturi huma meħtieġa jimplimentaw miżuri ta’ sigurtà fil-prodotti kollha b’komponenti diġitali, mill-ismartphones għall-magni tal-kafè. Ir-regoli jispeċifikaw il-ħtieġa għal valutazzjonijiet tas-sigurtà, trattament tal-vulnerabbiltà u aġġornamenti tas-software matul iċ-ċiklu tal-ħajja ta’ prodott.

Eżerċizzju taċ-ċibersigurtà f’Ġunju ttestja l-prontezza tal-UE għal attakk ċibernetiku fuq skala kbira billi ssimula attakk ċibernetiku fuq is-settur tal-enerġija. Dan kien segwit minn rapporti u rakkomandazzjonijiet dwar iċ-ċibersigurtà fin-networks tat-telekomunikazzjoni, tal-elettriku u tal-komunikazzjoni. L-UE adottat l-ewwel skema taċ-ċertifikazzjoni taċ-ċibersigurtà - iftaħ tab ġdida., li tistabbilixxi regoli għall-UE kollha għaċ-ċertifikazzjoni tal-prodotti tal-ICT matul iċ-ċiklu tal-ħajja tagħhom. Barra minn hekk l-UE qed tinvesti iktar minn €210 miljun - iftaħ tab ġdida. biex issaħħaħ il-kapaċitajiet diġitali u tad-difiża ċibernetika madwar l-Ewropa.

Ġestjoni u protezzjoni tad-data fl-UE

Id-data hija l-mutur tal-ekonomija moderna, u kull industrija tiddependi fuq il-fluss ħieles tal-informazzjoni. Din il-konnettività tiftaħ swieq globali għall-kumpaniji ta’ kull daqs iżda ġġib magħha wkoll sfidi f’termini ta’ trattament u ta’ qsim siguri u ġusti tad-data.

F’Jannar daħlet fis-seħħ leġiżlazzjoni ġdida - iftaħ tab ġdida. biex il-qsim tad-data fl-UE jsir iktar trasparenti u aċċessibbli. L-Att dwar id-Data jiddefinixxi min juża d-data u taħt liema kundizzjonijiet, filwaqt li jagħti lill-kumpaniji aċċess sigur għal data essenzjali. L-aċċess aħjar għad-data industrijali jippromwovi l-kompetizzjoni u l-innovazzjoni, speċjalment għal kumpaniji iżgħar. Dan se jippermettilhom jiżviluppaw prodotti u servizzi ġodda u jikkompetu ma’ kumpaniji akbar. F’Mejju ttieħdet ukoll azzjoni legali - iftaħ tab ġdida. kontra 18-il Stat Membru li kienu naqsu milli jistabbilixxu awtoritajiet xierqa biex jissorveljaw l-Att dwar il-Governanza tad-Data - iftaħ tab ġdida., li jistabbilixxi regoli għall-qsim tad-data madwar l-UE.

Iktar settijiet tad-data pubbliċi - iftaħ tab ġdida. issa se jkunu disponibbli għall-użu mill-ġdid, bis-saħħa ta’ regoli ġodda li bdew japplikaw f’Ġunju. Dawn japplikaw għal settijiet tad-data ta’ valur għoli - iftaħ tab ġdida. li jkun fihom informazzjoni dwar sitt oqsma tematiċi, inkluż id-data ġeospazjali, l-osservazzjoni tad-Dinja u l-mobbiltà, u se jrawmu l-innovazzjoni f’oqsma bħall-IA. Il-ħolqien ta’ Spazju Ewropew tad-Data dwar is-Saħħa - iftaħ tab ġdida. se jagħti liċ-ċittadini kontroll sħiħ fuq id-data dwar is-saħħa tagħhom, filwaqt li xorta se jippermetti li tintuża għar-riċerka u għas-saħħa pubblika taħt kundizzjonijiet stretti.

Potenzjal tat-tkabbir tal-ekonomija tad-data dwar is-saħħa

• €5.5 biljun ta’ ffrankar fl-UE fuq 10 snin permezz ta’ aċċess imtejjeb għad-data dwar is-saħħa fil-kura tas-saħħa u l-iskambju tagħha.
• 20–30 % tkabbir addizzjonali fis-suq tas-saħħa diġitali.
• €5.4 biljun ta’ ffrankar fl-UE fuq 10 snin minn użu aħjar tad-data dwar is-saħħa għar-riċerka, għall-innovazzjoni u għat-tfassil tal-politika.

F’dinja fejn qed jiżdied il-qsim tad-data, il-liġi tal-UE dwar il-protezzjoni tad-data, ir-Regolament Ġenerali dwar il-Protezzjoni tad-Data - iftaħ tab ġdida. (GDPR), tiżgura wkoll li l-progress ma jsirx għad-detriment tal-privatezza. Il-GDPR għadu pedament għall-politiki diġitali kollha tal-UE li jittrattaw id-data personali. Lin-nies jagħtihom kontroll fuq id-data personali tagħhom u fuq min ikollu aċċess għaliha. Il-GDPR jibqa’ l-eżempju ewlieni għall-oqfsa tal-protezzjoni tad-data madwar id-dinja. Fl-istess ħin, ir-rapport tal-2024 dwar l-applikazzjoni tal-GDPR - iftaħ tab ġdida. identifika xi oqsma fejn jista’ jsir titjib, inkluż it-trattament ta’ każijiet li jinvolvu iktar minn pajjiż wieħed. Dan kien diġà ġie indirizzat permezz tar-regolament propost dwar ir-regoli proċedurali tal-GDPR, li jfittex li jissimplifika l-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet tal-protezzjoni tad-datameta jinfurzaw il-GDPR f’każijiet li jinvolvu iktar minn pajjiż wieħed.

L-importanza tal-GDPR hija estiża wkoll lil hinn mill-UE. Peress li kulma jmur il-kumpaniji qed jiddependu iktar fuq il-flussi tad-data li jinvolvu iktar minn pajjiż wieħed, il-GDPR jipprovdi għodod għall-protezzjoni tad-data personali, anke meta titlaq mill-UE, u jista’ saħansitra jirrestrinġi t-trasferimenti lejn pajjiżi bi standards iktar baxxi. Wieħed mill-mekkaniżmi li jintuża biex jiżgura li d-data tgawdi l-istess livell ta’ protezzjoni barra mill-UE huwa d-deċiżjonijiet dwar l-adegwatezza, li jirrikonoxxu lill-pajjiżi mhux tal-UE li jipprovdu protezzjoni adegwata tad-data. S’issa, ġew adottati 16-il deċiżjoni dwar l-adegwatezza u dawn jerġgħu jiġu eżaminati minn żmien għal żmien. Wara rieżami f’Jannar 2024, l-UE kkonfermat li l-fluss tad-data jista’ jibqa’ ħieles lejn 11-il pajjiż u territorju sieħeb - iftaħ tab ġdida..

Abbażi ta’ deċiżjoni ġdida dwar l-adegwatezza - iftaħ tab ġdida. għall-Qafas tal-Privatezza tad-Data bejn l-UE u l-Istati Uniti, id-data personali tista’ tgħaddi b’mod sikur mill-UE għall-kumpaniji tal-Istati Uniti mingħajr ma jkun hemm għalfejn jiġu stabbiliti salvagwardji addizzjonali għall-protezzjoni tad-data. Din tagħti wkoll lin-nies fl-UE d-dritt li jappellaw quddiem qorti ġdida stabbilita biex issolvi l-ilmenti tal-UE dwar l-attivitajiet tas-servizzi tal-intelligence tal-Istati Uniti. Ir-rapport - iftaħ tab ġdida. ta’ evalwazzjoni ta’ Ottubru 2024 dwar il-qafas ikkonferma li l-awtoritajiet tal-Istati Uniti stabbilew l-istrutturi u l-proċeduri meħtieġa biex jiżguraw li tiffunzjona b’mod effettiv. Dawn is-salvagwardji jipproteġu d-data fit-trasferimenti trans-Atlantiċi kollha, inkluż dawk li jsiru permezz ta’ ftehimiet tal-kumpaniji jew politiki interni.

Servizzi pubbliċi diġitali

Is-servizzi pubbliċi u privati kulma jmur qed isiru iktar diġitali, iżda l-privatezza u s-sigurtà online mhux dejjem ikunu tal-istandard meħtieġ, u b’hekk l-individwi jkunu vulnerabbli għas-serq tal-identità u għat-tfassil mhux mixtieq tal-profili. F’Mejju daħlu fis-seħħ regoli ġodda - iftaħ tab ġdida., li wittew it-triq għaċ-ċittadini u għar-residenti kollha tal-UE biex ikollhom Kartiera tal-UE tal-Identità Diġitali - iftaħ tab ġdida. sal-2026. Dan se jagħmel il-kompiti ta’ kuljum iktar faċli u iktar siguri. L-utenti se jkunu jistgħu jagħtu prova tal-identità tagħhom b’mod sigur, jiskambjaw id-dokumenti diġitali, bħal riċetti mediċi, u jħallsu — kollox permezz ta’ applikazzjoni waħda. L-utenti se jibqa’ jkollhom kontroll sħiħ fuq id-data personali tagħhom.

Bħalissa l-UE qed tħejji linji gwida legali biex tiżgura li l-kartieri jissodisfaw l-ogħla standards ta’ sigurtà u jaħdmu bla intoppi fl-UE kollha. F’Novembru, ġew adottati ħames regolamenti ta’ implimentazzjoni - iftaħ tab ġdida. li jistabbilixxu regoli għall-funzjonijiet ewlenin u għaċ-ċertifikazzjoni tal-kartieri.

Minħabba li s-sistema legali attwali tal-UE hija bbażata fuq il-karti, l-ipproċessar ta’ kwistjonijiet li jinvolvu iktar minn pajjiż wieħed huwa kkumplikat u għali. Sabiex tissolva din il-problema, se tiġi introdotta sistema online - iftaħ tab ġdida. għall-ġestjoni ta’ kwistjonijiet legali fl-Istati Membri kollha. Kemm fir-rigward ta’ wirt kif ukoll fir-rigward ta’ kuntratti kummerċjali, in-nies u n-negozji se jkunu jistgħu jibagħtu d-dokumenti, jikkomunikaw mal-qrati, jattendu s-seduti u jħallsu t-tariffi — kollox b’mod elettroniku.

Bis-saħħa tas-sistema tal-qsim tad-data - iftaħ tab ġdida. fl-UE kollha, issa huwa iktar faċli għaċ-ċittadini biex jistudjaw, jiċċaqilqu, jaħdmu, jirtiraw jew jagħmlu negozju madwar l-UE. L-awtoritajiet fi Stati Membri differenti jistgħu jaqsmu d-dokumenti ma’ xulxin meta jintalbu miċ-ċittadini, u għaldaqstant ma jkollhomx għalfejn jipprovdu l-istess informazzjoni diversi drabi. Din is-sistema se tiġi integrata fil-Gateway Diġitali Unika, li tikkollega l-portali nazzjonali biex tipprovdi informazzjoni, servizzi online, u appoġġ liċ-ċittadini u lin-negozji fl-Istati Membri kollha. Fl-2024, sar possibbli għall-Istati Membri li jipprovdu informazzjoni aġġornata u affidabbli dwar il-proċeduri ta’ awtorizzazzjoni nazzjonali għal proġetti industrijali b’emissjonijiet żero netti fuq il-portal Your Europe - iftaħ tab ġdida., biex jgħinu lill-kumpaniji jiffrankaw il-ħin meta japplikaw għall-permessi.

Ħiliet diġitali

Sabiex jaċċessaw is-servizzi pubbliċi online, jistudjaw, jaħdmu, jikkomunikaw u jsibu informazzjoni affidabbli, in-nies fl-UE jeħtieġ li jkunu diġitalment litterati. Madwar 56 % - iftaħ tab ġdida. biss tan-nies fl-UE li għandhom bejn 16 u 74 sena mill-inqas għandhom ħiliet diġitali bażiċi.

Sabiex ittejjeb dan, l-UE stabbiliet l-għanijiet li 80 % tal-adulti jkunu kapaċi jużaw it-teknoloġija għall-kompiti ta’ kuljum u li jiġu impjegati 20 miljun persuna fit-teknoloġija sal-2030, b’enfasi fuq l-introduzzjoni ta’ iktar nisa fil-qasam. L-inizjattiva l-ġdida Women TechEU - iftaħ tab ġdida. hija kruċjali għal dan l-għan. Lin-nisa li jmexxu kumpaniji ġodda tat-teknoloġija toffrilhom mentoraġġ, coaching u appoġġ finanzjarju biex tgħinhom ikabbru n-negozji tagħhom.

L-Ispazju Komuni Ewropew tad-Data dwar il-Ħiliet, imniedi fl-2024, se jippermetti l-qsim tad-data relatata mal-ħiliet u l-aċċess għaliha. Id-data tista’ tintuża għal firxa ta’ skopijiet, bħall-analiżi tax-xejriet, it-tfassil ta’ strateġiji u l-iżvilupp ta’ applikazzjonijiet ġodda, filwaqt li tingħata prijorità lill-etika, lid-diversità u lill-protezzjoni tad-data.

Il-politika spazjali tixpruna l-innovazzjoni, issaħħaħ is-sigurtà u tagħti spinta lit-tkabbir ekonomiku f’diversi setturi. Fl-2024 l-UE rrikonoxxiet dawn il-benefiċċji estensivi, nediet programmi ġodda u espandiet il-programmi eżistenti.

L-istabbiliment taċ-Ċentru tal-UE għall-Kondiviżjoni u l-Analiżi tal-Informazzjoni Spazjali - iftaħ tab ġdida., ċentru fejn esperti mill-gvernijiet u mill-industrija jistgħu jikkollaboraw dwar kwistjonijiet tas-sigurtà spazjali (ara wkoll il-Kapitlu 7) kien kruċjali għal dan l-isforz. Ġiet ippubblikata wkoll strateġija dettaljata għall-kumpaniji ajruspazjali - iftaħ tab ġdida. li tiddeskrivi l-passi għal industrija iktar ekoloġika u iktar teknoloġikament avvanzata.

Għalkemm is-satelliti jorbitaw ferm iktar fl-għoli, l-impatt tagħhom huwa eqreb milli naħsbu. Mill-ismartphones fil-bwiet tagħna sal-ajruplani fis-sema, dawn is-sentinels orbitanti jżommu lid-dinja tagħna konnessa u b’ħarsa lejn il-futur.

IRIS² - iftaħ tab ġdida. (Infrastruttura għar-Reżiljenza, l-Interkonnettività u s-Sigurtà bis-Satellita), in-network satellitari sigur tal-UE joffri komunikazzjoni sigura għal kompiti bħall-kontroll fil-fruntieri u l-ġestjoni tal-kriżijiet, filwaqt li jaħdem ukoll biex jipprovdi internet b’veloċità għolja lil żoni remoti u jsaħħaħ is-sigurtà diġitali tal-Ewropa