In 2024 nam de Europese Unie uitgebreide maatregelen om haar burgers te beschermen tegen dreigingen binnen en buiten haar grenzen. Ze zette nieuwe stappen om ervoor te zorgen dat Europa beter voorbereid is op grote crises. De EU bleef extra actie ondernemen om de Europese veiligheid en defensie te verbeteren en voerde nieuwe maatregelen in om mensenhandel, drugshandel en georganiseerde criminaliteit te bestrijden. In 2024 brak ook een nieuw tijdperk voor migratiebeheer aan. Nu het migratie- en asielpact een feit is, beschikt de EU over de middelen om migratie op een ordelijke manier te beheren, op basis van solidariteit en een eerlijke verdeling van de verantwoordelijkheid. De lidstaten begonnen met het opstellen van hun nationale uitvoeringsplannen — belangrijk werk om de basis te leggen voor de hervormingen. Een andere mijlpaal werd bereikt toen in december werd besloten om vanaf 1 januari 2025 de controles aan de landbinnengrenzen met en tussen Bulgarije en Roemenië af te schaffen. De EU bleef zich ook inzetten voor de bescherming van de gezondheid van haar burgers door verder te werken aan hervormingen van haar geneesmiddelenwetgeving. Ze kwam met nieuwe initiatieven, waaronder belangrijke maatregelen voor het verbeteren van de geestelijke gezondheid en het welzijn. De focus lag hierbij op kinderen en jongeren.

De grote crises van de afgelopen jaren, zoals de wereldwijde pandemie, de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne en de rampzalige weersomstandigheden als gevolg van de klimaatverandering, zijn geen uitzonderlijke of kortstondige gebeurtenissen gebleken. Ze maken duidelijk dat Europa altijd voorbereid moet zijn op crises en hier onmiddellijk op moet kunnen reageren. Het is van het grootste belang dat Europa zich nog beter voorbereidt - In een nieuw tabblad openen. op toekomstige crises om ervoor te zorgen dat burgers beschermd worden en de economie en samenleving niet stil komen te vallen.

In het verslag Safer Together - In een nieuw tabblad openen. van Sauli Niinistö, dat in oktober werd gepubliceerd, worden de complexe uitdagingen voor de EU tegen het licht gehouden. Ook staat erin hoe de EU haar civiele en militaire paraatheid kan versterken en beter voorbereid kan zijn op toekomstige crises. Het verslag bevat ongeveer 80 aanbevelingen voor maatregelen voor de korte en middellange tot lange termijn, die moeten bijdragen aan een alomvattende aanpak van paraatheid. De Europese Commissie en de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid bouwen op deze voorstellen voort met de ontwikkeling van de strategie voor een paraatheidsunie. Deze strategie vergt de inzet van instanties op alle overheidsniveaus (van lokaal niveau tot EU-niveau en van de civiele autoriteiten tot de krijgsmacht) en de betrokkenheid van alle geledingen van de samenleving (de particuliere sector, het maatschappelijk middenveld en burgers).

Opbouw van defensievermogens

De EU-landen werken al samen om bedreigingen en uitdagingen voor de veiligheid aan te pakken door middel van een gemeenschappelijke strategische visie voor de veiligheid en defensie van de EU voor de komende jaren.

De Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne heeft de EU ertoe aangezet de Europese defensie-industrie sterker, responsiever en innovatiever te maken. In maart werd de eerste strategie voor de Europese defensie-industrie - In een nieuw tabblad openen. gepresenteerd, die ervoor moet zorgen dat de EU defensiesystemen en -uitrusting paraat heeft als dit nodig is. Daar zullen niet alleen de EU-landen zelf baat bij hebben, maar ook belangrijke bondgenoten als de NAVO en Oekraïne. De strategie wordt ondersteund door een financieringsprogramma van 1,5 miljard euro - In een nieuw tabblad openen. voor 2025-2027, dat de Europese defensie-industrie paraat moet maken.

De EU-landen worden niet alleen aangemoedigd om hun defensie-uitgaven gestaag te verhogen, maar ook om samen defensieproducten aan te kopen en daarbij te letten op het ondersteunen van de Europese defensie-industrie. In november werden vijf grensoverschrijdende projecten geselecteerd die financiering zullen krijgen als onderdeel van een nieuw EU-programma dat gericht is op het stimuleren van samenwerking bij aankopen op defensiegebied. Bij elkaar opgeteld kan er met deze projecten voor 11 miljard euro aan defensieproducten voor de strijdkrachten van de lidstaten gezamenlijk worden aangekocht. Aan de geselecteerde projecten doen 20 lidstaten mee. De meeste projecten betreffen de aankoop van defensieproducten voor Oekraïne.

Tegelijk begint de industriële opschaling van de munitieproductie - In een nieuw tabblad openen. al vruchten af te werpen. Er is meer dan 500 miljoen euro aan subsidies toegekend en de Europese productie van artilleriemunitie is opgeschaald tot 1 miljoen granaten per jaar.

Drie jaar na de start van het Europees Defensiefonds - In een nieuw tabblad openen. is er al 4 miljard euro aan steun toegezegd voor 160 gezamenlijke defensieprojecten. Deze omvatten een breed scala aan technologieën en middelen en ondersteunen het concurrentievermogen van de Europese defensie-industrie. Met de nieuwe eigenvermogensfaciliteit voor defensie - In een nieuw tabblad openen. van de EU moet de defensiesector betere toegang krijgen tot financiering. Ook moet de faciliteit een goed werkend systeem van start-ups en kleine bedrijven op defensiegebied ondersteunen.

In overeenstemming met haar actieplan voor militaire mobiliteit - In een nieuw tabblad openen. financiert de EU 38 nieuwe projecten - In een nieuw tabblad openen., die het vervoer van troepen en uitrusting via het trans-Europees vervoersnetwerk zullen verbeteren. Met een budget van 807 miljoen euro zullen deze projecten de belangrijkste vervoersinfrastructuur in de EU voor zowel civiel als militair vervoer verbeteren. In 2024 werd een nieuwe toezegging over militaire mobiliteit - In een nieuw tabblad openen. gedaan om de resterende belemmeringen voor de militaire mobiliteit aan te pakken.

Aanpakken van veiligheidsbedreigingen

Sinds de vaststelling van de strategie voor de veiligheidsunie zijn al veel wetgevings- en operationele maatregelen genomen. Deze stellen de EU beter in staat om veiligheidsuitdagingen aan te kunnen, zo blijkt uit een verslag - In een nieuw tabblad openen.dat in mei werd gepubliceerd over de vooruitgang die is geboekt met de strategie. Omdat het dreigingslandschap voortdurend verandert, moet elke kans echter worden aangegrepen om potentiële zwakke punten aan te pakken.

Hybride dreigingen zijn een van de meest ingewikkelde en veranderlijke uitdagingen waarmee de EU en haar lidstaten worden geconfronteerd. Voorbeelden hiervan zijn desinformatiecampagnes die de democratische besluitvormingsprocessen belemmeren en het gebruik van sociale media om het politieke discours te sturen. De EU nam al veel verschillende maatregelen - In een nieuw tabblad openen. om hybride dreigingen tegen te gaan. Zo is er de toolbox tegen hybride dreigingen, die nu operationeel is en wordt ingezet als reactie op de intensievere hybride campagne van Rusland tegen de EU en haar lidstaten. In oktober nam de EU een nieuwe sanctieregeling aan - In een nieuw tabblad openen. als reactie op hybride activiteiten van Rusland. De lidstaten legden de laatste hand aan de oprichting van de teams voor snelle reactie op hybride dreigingen - In een nieuw tabblad openen., die een belangrijke rol zullen spelen bij de ondersteuning van EU-landen, partnerlanden en EU-missies in de strijd tegen dergelijke hybride dreigingen en campagnes.

Met name cyberspace is een gebied van strategische concurrentie geworden. In 2024 werd vooruitgang geboekt bij de uitvoering van het EU-beleid over cyberdefensie - In een nieuw tabblad openen. met de aanvang van de voorbereidende werkzaamheden voor het EU-coördinatiecentrum voor cyberdefensie, dat het situationeel bewustzijn van de defensiegemeenschap zal verbeteren. Om de uitvoering van het beleid te volgen, werd in oktober het eerste EU-cyberverslag gepubliceerd. Een tweede verslag is in de maak.

Gezien de ongekende geopolitieke veranderingen in het ruimtedomein en de sleutelrol van de EU op dit gebied, kwam er steeds meer aandacht voor de algemene veiligheidsaspecten van de ruimte en de uitvoering van de EU-ruimtestrategie voor veiligheid en defensie - In een nieuw tabblad openen.. Initiatieven op dit gebied waren meestal bedoeld om meer algemeen inzicht te verschaffen in ruimtedreigingen en beter op dergelijke dreigingen te kunnen reageren. In april richtte de Commissie samen met het Agentschap van de Europese Unie voor het ruimtevaartprogramma - In een nieuw tabblad openen. het centrum voor de uitwisseling en analyse van ruimte-informatie - In een nieuw tabblad openen. op. Dit samenwerkingsinitiatief voor bedrijven in de ruimtevaartsector in de EU moet de uitwisseling van goede praktijken aanmoedigen om de veiligheid van de ruimtevaartsystemen van de EU te verbeteren.

Op zee versterkte de EU haar rol als speler op het gebied van maritieme veiligheid en haar betrekkingen met externe partners. In mei vond de eerste maritieme-veiligheidsoefening met de lidstaten, EU-instanties en gespecialiseerde agentschappen plaats — een mijlpaal voor de herziene strategie voor maritieme veiligheid - In een nieuw tabblad openen.. De oefening was gericht op het beschermen van kritieke onderzeese infrastructuur en het aanpakken van illegale, ongemelde en ongereglementeerde visserij in EU-wateren. Een onderdeel van de oefening was een geslaagde test met een nieuw initiatief voor het delen van informatie - In een nieuw tabblad openen.. Dit systeem, waarmee maritieme autoriteiten van de EU veilig en in real time informatie kunnen uitwisselen, werd in juli in gebruik genomen. De Commissie ondertekende - In een nieuw tabblad openen. subsidieovereenkomsten voor een totaalbedrag van 142 miljoen euro voor 21 projecten, die gericht zijn op de modernisering of uitrol van nieuwe backbonekabels voor verbindingen, waaronder onderzeese kabels.

Bestrijding van mensenhandel

Elk jaar worden duizenden mensen in de EU het slachtoffer van mensenhandel - In een nieuw tabblad openen.. Het betreft zowel EU-burgers als mensen van buiten de EU. De EU en haar lidstaten nemen extra maatregelen om deze vorm van zware criminaliteit te bestrijden. Dankzij deze maatregelen werden er alleen al in 2023 meer dan 450 arrestaties verricht en kon er 4,1 miljoen euro in beslag worden genomen. De herziene EU-richtlijn ter bestrijding van mensenhandel - In een nieuw tabblad openen., die in juli in werking trad, voert strengere regels in om mensenhandel te bestrijden. Deze richtlijn biedt krachtigere hulpmiddelen om overheidsinstanties te helpen strafbare feiten op het gebied van mensenhandel te onderzoeken en te vervolgen. Ook vallen meer vormen van uitbuiting nu onder de EU-wetgeving ter bestrijding van mensenhandel en is online seksuele uitbuiting een verzwarende omstandigheid geworden. De herziene richtlijn zorgt ook voor een betere ondersteuning van slachtoffers. De lidstaten hebben uiterlijk twee jaar de tijd om hun nationale wetgeving aan te passen.

VIDEO: De EU-campagne “End human trafficking — Break the invisible chain - In een nieuw tabblad openen.” helpt het publiek bewust te maken van mensenhandel, een vorm van criminaliteit die mensen hun grondrechten afneemt.

De strijd tegen drugshandel en georganiseerde criminaliteit opvoeren

Drugshandel is een van de belangrijkste bedreigingen voor de interne veiligheid van de EU. Bijna 40 % van de criminele organisaties in de EU is naar verluidt uitsluitend actief op het gebied van de illegale drugshandel. Om de steeds veranderende drugsgerelateerde dreigingen aan te pakken, richtte de EU in juli het Drugsagentschap van de Europese Unie - In een nieuw tabblad openen. op. Het nieuwe agentschap bouwt voort op de werkzaamheden van het Europees Waarnemingscentrum voor drugs en drugsverslaving, maar heeft meer bevoegdheden dan zijn voorganger. Daarmee kan het de bestaande en toekomstige uitdagingen in de EU in verband met drugs aanpakken. Dankzij het agentschap zal het makkelijker zijn om gevaarlijke stoffen vroegtijdig op te sporen. Daarnaast zal het agentschap een netwerk van forensische laboratoria opzetten, zodat Europa beter kan reageren op nieuwe drugsepidemieën. Het zal ook aandacht besteden aan de complexe problemen van drugsgerelateerde criminaliteit, gezondheidseffecten en sociale kosten, die ook aan de orde komen in het Europees Drugsrapport 2024: trends en ontwikkelingen - In een nieuw tabblad openen..

De uitvoering van het EU-stappenplan voor de bestrijding van drugshandel en georganiseerde criminaliteit - In een nieuw tabblad openen. leidde tot verschillende initiatieven om criminele netwerken te ontwrichten. Zo werd in januari het publiek-privaat partnerschap van de Europese havenalliantie - In een nieuw tabblad openen. in het leven geroepen, dat havens moet beschermen tegen drugshandel en criminele infiltratie door het risicobeheer, de rechtshandhaving en de samenwerking tussen de publieke en de particuliere sector te verbeteren. Daarnaast werd het Europees justitieel netwerk georganiseerde criminaliteit - In een nieuw tabblad openen. opgericht, dat ondersteund wordt door het Agentschap van de Europese Unie voor justitiële samenwerking in strafzaken en bedoeld is om de uitwisseling van informatie en goede praktijken tussen openbare aanklagers te verbeteren.

VIDEO: De resultaten van 2023 van het Europees multidisciplinair platform tegen criminaliteitsdreiging.

Rechtshandhavingsinstanties in de hele EU werken samen om drugshandel en georganiseerde criminaliteit te bestrijden via het Europees multidisciplinair platform tegen criminaliteitsdreiging - In een nieuw tabblad openen.. Met ondersteuning van de Commissie en de EU-agentschappen verrichtten de lidstaten in 2023 meer dan 13 800 arrestaties en namen ze bijna 800 miljoen euro aan waren in beslag, waaronder 197 ton drugs.

Door maatregelen voor de ontneming van vermogensbestanddelen kunnen rechtshandhavingsinstanties netwerken van criminele organisaties in de EU en daarbuiten opsporen en ontmantelen. Nieuwe wetgeving - In een nieuw tabblad openen. die in 2024 werd aangenomen, moet ervoor zorgen dat criminelen illegale winsten niet kunnen behouden. De uitgebreide reeks regels betreft de ontneming van vermogensbestanddelen van begin tot eind — van het opsporen, herkennen, bevriezen en beheren van vermogensbestanddelen tot de confiscatie en definitieve vervreemding ervan. Ook traden in juli nieuwe regels - In een nieuw tabblad openen. in werking die rechtshandhavingsinstanties snellere toegang zullen geven tot financiële informatie. De betrokken instanties zullen in het kader van financiële onderzoeken kunnen nagaan of een verdachte bankrekeningen in andere lidstaten aanhoudt.

Door de toename van het aantal grensoverschrijdende misdrijven krijgt de EU steeds vaker te maken met situaties waarin meerdere lidstaten bevoegd zijn om dezelfde zaak te vervolgen. Om meervoudige vervolgingen te voorkomen, zijn in 2024 nieuwe regels - In een nieuw tabblad openen. aangenomen als onderdeel van de EU-strategie ter bestrijding van georganiseerde criminaliteit. Deze regels bieden een rechtskader voor de overdracht van strafvervolgingen van de ene lidstaat naar de andere.

Maatregelen voor terrorismebestrijding

Radicalisering die leidt tot gewelddadig extremisme en terrorisme is een punt van zorg in de lidstaten en daarbuiten. In juni richtte de Commissie het EU-kenniscentrum voor de preventie van radicalisering - In een nieuw tabblad openen. op, een netwerkplatform voor grensoverschrijdende samenwerking, beleidsaanbevelingen en preventie-instrumenten.

Bij het voorkomen van radicalisering - In een nieuw tabblad openen. hoort ook het verwijderen van terroristische online-inhoud - In een nieuw tabblad openen.. Uit een verslag - In een nieuw tabblad openen. over de uitvoering van de verordening terroristische online-inhoud blijkt - In een nieuw tabblad openen. dat deze op een doeltreffende manier heeft meegeholpen aan het verwijderen van extremistische inhoud. Er zijn al meer dan 1 200 verwijderingsbevelen uitgevaardigd sinds de verordening in juni 2022 van kracht werd. De verordening verplicht dienstverleners om terroristische inhoud zo snel mogelijk te verwijderen, en in elk geval binnen één uur na ontvangst van een verwijderingsbevel van een bevoegde nationale autoriteit.

In 2024 werden er nieuwe regels - In een nieuw tabblad openen. vastgesteld voor de minimale diepte van markeringen op vuurwapens. Deze zullen het makkelijker maken om vuurwapens te traceren in de hele EU, wat onderzoek en veilige handel in de hand werkt. Het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie bereikten in maart overeenstemming - In een nieuw tabblad openen. over nieuwe en strengere regels voor de invoer, uitvoer en doorvoer van civiele vuurwapens. Met deze regels worden geharmoniseerde procedures en digitale vergunningen ingevoerd, die de traceerbaarheid zullen verbeteren en de georganiseerde criminaliteit zullen helpen bestrijden.

In mei 2024 nam de EU 10 wetgevingsteksten aan die samen het migratie- en asielpact - In een nieuw tabblad openen. vormen. Dit pakket nieuwe regels bouwt voort op eerdere voorstellen voor hervormingen en brengt hierin wijzigingen aan. Het resultaat is een alomvattende aanpak, die bedoeld is om de belangrijkste EU-beleidsmaatregelen op het gebied van migratie, asiel, grensbeheer en integratie te versterken en samen te voegen.

Voor het eerst zal de EU beschikken over een permanent en verplicht solidariteitsmechanisme. Dat betekent dat een lidstaat die met plotselinge migratiedruk te maken krijgt, de situatie niet alleen onder controle hoeft te houden. Migratie maakt een wezenlijk deel uit van de steeds hechtere banden van de EU met partners wereldwijd. Ze werken samen om de diepere oorzaken van irreguliere migratie aan te pakken, migrantensmokkel en mensenhandel te bestrijden en betere mogelijkheden voor legale migratie naar de EU te bieden.

De nieuwe regels werden in juni van kracht. De EU-landen hebben nu tot medio 2026 de tijd om het nieuwe kader in te voeren. Om de lidstaten te ondersteunen bij de uitvoering van het pact, presenteerde de Commissie een gemeenschappelijk uitvoeringsplan - In een nieuw tabblad openen.. Hierin staan de belangrijkste maatregelen die de EU en de lidstaten moeten nemen om het pact de komende twee jaar in de praktijk te brengen. Op basis van dit plan stelden de lidstaten nationale uitvoeringsplannen op, die uiterlijk op 12 december moesten worden ingediend.

Negen EU-landen kregen technisch advies op maat - In een nieuw tabblad openen. bij het opstellen van hun nationale uitvoeringsplannen voor het migratie- en asielpact. Het instrument voor technische ondersteuning - In een nieuw tabblad openen., dat de lidstaten helpt bij het plannen en uitvoeren van hervormingen, bood steun en begeleiding op belangrijke gebieden in verband met de nieuwe wetgeving, zoals operationele processen, beleidsopties en het strategische gebruik van EU-financiering. Dit vlaggenschipproject zal de lidstaten in 2025 blijven ondersteunen - In een nieuw tabblad openen..

VIDEO: Het migratie- en asielpact wordt gaandeweg werkelijkheid.

De volledige reeks hervormingen op het gebied van migratie en asiel biedt een duurzame langetermijnoplossing, maar er zijn ook concrete operationele maatregelen genomen om urgente en aanhoudende uitdagingen aan te pakken. De EU zette vier actieplannen - In een nieuw tabblad openen. in gang, die gericht zijn op specifieke migratieroutes, namelijk de routes door het oostelijke Middellandse Zeegebied, het westelijke Middellandse Zeegebied en de Atlantische Oceaan, de Westelijke Balkan en de centrale Middellandse Zee. Ook stelde ze een tienpuntenplan voor het Italiaanse eiland Lampedusa op. Deze initiatieven omvatten concrete maatregelen, waaronder financiële steun voor de lidstaten en maatregelen om het grensbeheer te versterken.

Met het vrijwillige solidariteitsmechanisme - In een nieuw tabblad openen. worden EU-landen ondersteund die de grootste migratiedruk ondervinden. Sinds 2022 zijn via dit mechanisme meer dan 5 000 asielzoekers - In een nieuw tabblad openen. herplaatst naar andere Europese landen. Het mechanisme is opgezet als een tussenstap terwijl er gewerkt wordt aan een permanent mechanisme voor herplaatsingen tussen de lidstaten. Vanaf medio 2026 zal herplaatsing een van de soorten solidariteitsmaatregelen zijn waaruit de bijdragende lidstaten kunnen kiezen binnen het nieuwe solidariteitskader. Ze kunnen ook een financiële bijdrage leveren of andere solidariteitsmaatregelen treffen (d.w.z. steun in de vorm van personeel of in natura).

Aanpakken van irreguliere migratie

Europol - In een nieuw tabblad openen. schat dat meer dan 90 % van de irreguliere migranten met hulp van smokkelaars in de EU aankomt. Smokkelnetwerken zijn nauw verbonden met andere vormen van zware en georganiseerde criminaliteit, waaronder terrorisme, mensenhandel en het witwassen van geld. Het wordt daarom steeds urgenter om met internationale partners samen te werken.

Er lopen onderhandelingen over voorstellen uit 2023 om het twintig jaar oude EU-rechtskader voor het tegengaan van migrantensmokkel - In een nieuw tabblad openen. te actualiseren. Ook wordt onderhandeld over aangescherpte regels op het gebied van politiële samenwerking - In een nieuw tabblad openen. om de straffen voor mensensmokkel te harmoniseren, te zorgen voor meer beschikbare middelen en de gegevensverzameling te verbeteren. Daarnaast is in 2023 de wereldwijde alliantie ter bestrijding van migrantensmokkel - Pdf-bestand – in een nieuw tabblad openen. van start gegaan. Deze alliantie moet de samenwerking met partnerlanden verbeteren wat betreft preventie, respons, bescherming en alternatieven voor irreguliere migratie.

Om migrantensmokkel tegen te gaan, nam de EU een aantal initiatieven. Zo zijn er gemeenschappelijke operationele partnerschapsprojecten - In een nieuw tabblad openen. die rechtshandhavings- en rechterlijke autoriteiten samenbrengen, meer bekendheid geven aan de risico’s van irreguliere migratie en informatie verstrekken over legale alternatieven. De Europese Contactgroep voor opsporing en redding startte in Italië een proefproject in het centrale Middellandse Zeegebied om meer bewustzijn te creëren.

De afgelopen jaren is gebleken dat visumvrij reizen naar de EU grote uitdagingen met zich kan meebrengen als het gaat om irreguliere migratie en veiligheid. Eén van die uitdagingen zijn de burgerschapsregelingen voor investeerders van visumvrije landen buiten de EU. Zulke regelingen moeten investeringen aantrekken door investeerders staatsburgerschap of verblijfsrechten toe te kennen. In mei stelde de Commissie voor om op permanente basis de visumplicht voor burgers van Vanuatu weer in te voeren - In een nieuw tabblad openen., nadat zij tot de conclusie was gekomen dat de burgerschapsregelingen voor investeerders van dit land een risico vormden voor de veiligheid van de EU en haar lidstaten.

Terugkeer van irreguliere migranten beheren

Een goed functionerend migratiesysteem moet ervoor zorgen dat personen die geen verblijfsrecht hebben in de EU op een doeltreffende manier terugkeren. Met behulp van de routekaart voor terugkeer - In een nieuw tabblad openen. en de steun van de terugkeercoördinator - In een nieuw tabblad openen. worden er maatregelen genomen om de lidstaten te helpen dit proces te versnellen en de re-integratie van terugkeerders te vergemakkelijken. Het proces zal ook sneller verlopen als er straks vaker gebruik wordt gemaakt van de wederzijdse erkenning van terugkeerbesluiten en het Europees Grens- en kustwachtagentschap - In een nieuw tabblad openen. extra steun gaat verlenen. Het Fonds voor asiel, migratie en integratie - In een nieuw tabblad openen. trok 25 miljoen euro uit om de lidstaten te helpen bij hun programma’s voor vrijwillige terugkeer.

Veilige en legale mogelijkheden om naar Europa te komen

In juni trad de verordening Uniekader voor hervestiging en toelating op humanitaire gronden - In een nieuw tabblad openen. in werking. Dit onderdeel van het migratie- en asielpact voorziet in een permanent kader om personen die internationale bescherming nodig hebben, veilige en legale routes naar de EU te kunnen bieden. Dit zal zorgen voor een uniforme procedure voor hervestiging en toelating op humanitaire gronden op basis van een tweejarenplan. Daarin wordt het aantal vluchtelingen vastgesteld dat tot de EU mag worden toegelaten. Het onlangs opgerichte Comité op hoog niveau inzake hervestiging en toelating op humanitaire gronden - In een nieuw tabblad openen. zal de Commissie helpen om het nieuwe systeem goed te laten werken.

Sinds 2015 hebben regelingen voor hervestiging meer dan 128 000 zeer kwetsbare mensen die internationale bescherming nodig hebben, geholpen om onderdak te vinden in de EU. Deze regelingen worden gesteund door de EU en een groot aantal lidstaten is hierbij betrokken. In het kader van deze regeling zegden 14 lidstaten meer dan 61 000 plaatsen voor vluchtelingen toe - Pdf-bestand – in een nieuw tabblad openen. voor de periode 2024-2025.

Naast beleidsmaatregelen ter ondersteuning van mensen die internationale bescherming nodig hebben, zal een goed beheerd migratiebeleid dat legale alternatieven biedt om de EU binnen te komen, de economie stimuleren en de samenwerking met internationale partners versterken. Elk jaar komen tussen de 3 miljoen en 3,5 miljoen mensen van buiten de EU legaal in de EU wonen, voornamelijk om er te werken. Ze helpen tekorten op de arbeidsmarkt aan te vullen waar dit niet lukt met alleen werknemers uit de EU. Mensen uit landen buiten de EU die in de EU werken, vullen steeds vaker leemtes op bij beroepsgroepen die te kampen hebben met hardnekkige tekorten.

• Meer dan 27 miljoen mensen in de EU zijn niet-EU-burgers — ongeveer 6 % van de totale bevolking.

In het Actieplan van de Commissie over tekorten aan arbeidskrachten en vaardigheden - In een nieuw tabblad openen. (zie hoofdstuk 6) werd opnieuw benadrukt hoe belangrijk het is om maatregelen te nemen voor het aantrekken van talent. In dit plan staat ook wat de prioriteiten op dit gebied zijn. Voor het aantrekken van vaardigheden en talent werd in april ook een herziening van de richtlijn gecombineerde vergunning - In een nieuw tabblad openen. aangenomen. De richtlijn zorgt ervoor dat burgers van landen buiten de EU maar één vergunning nodig hebben om in de EU te werken en te verblijven en maakt het makkelijker om deze aan te vragen. De nieuwe regels garanderen de bescherming en eerlijke en gelijke behandeling van werknemers uit niet-EU-landen. De vergunning is niet gekoppeld aan één enkele werkgever. Dit betekent dat werknemers van buiten de EU, tijdens de geldigheidsduur van hun vergunning, van baan kunnen veranderen en flexibeler in de EU kunnen wonen en werken.

De EU werkte verder aan het uitvoeren van de bestaande talentpartnerschappen met Egypte, Marokko en Tunesië. Daarnaast startte de EU nieuwe programma’s met Bangladesh - In een nieuw tabblad openen. en Pakistan - In een nieuw tabblad openen. als onderdeel van haar bredere samenwerking met deze landen op het gebied van migratiebeheer. Deze programma’s ondersteunen de internationale arbeidsmobiliteit voor geschoolde werknemers door een betere afstemming van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Daarmee verbeteren ze de legale mogelijkheden om naar de EU te komen.

Het Schengengebied is uitgegroeid tot ’s werelds grootste gebied voor vrij reizen. Na de toetreding van Bulgarije en Roemenië in 2024 bestrijkt het een oppervlakte van 4,5 miljoen vierkante kilometer en telt het 458 miljoen inwoners. Gezien de bijdrage van beide lidstaten aan de werking van het Schengengebied zijn de controles aan de lucht- en zeegrenzen op 31 maart opgeheven. In december zijn de lidstaten unaniem overeengekomen - In een nieuw tabblad openen. de controles aan de landbinnengrenzen van de twee landen met ingang van 1 januari 2025 op te heffen, waardoor hun volledige toegang tot het Schengengebied is voltooid.

Het doeltreffend beheren van de EU-buitengrenzen is van cruciaal belang voor een Schengengebied zonder controles aan de binnengrenzen. Bulgarije en Roemenië versterkten de samenwerking op het gebied van grensbeheer - In een nieuw tabblad openen. om hun toetreding tot het Schengengebied te ondersteunen. Beide lidstaten zullen verder bijdragen aan gezamenlijke Europese inspanningen om de veiligheid van de EU aan de buitengrenzen en migratieproblemen aan te pakken door middel van individuele samenwerkingskaders.

In 2024 herzag de EU de Schengengrenscode - In een nieuw tabblad openen. om de governance van het Schengengebied te versterken. Ook stelt de herziene code de lidstaten beter in staat het hoofd te bieden aan problemen aan de buitengrenzen van de EU en grensoverschrijdende bedreigingen voor de gezondheid en veiligheid. De herziene regels maken van grenstoezicht aan de binnengrenzen een uiterste middel, bevorderen alternatieven en introduceren een overdrachtsmechanisme voor irreguliere verplaatsingen. Ze pakken de instrumentalisering van migranten aan de buitengrenzen van de EU aan door de lidstaten de mogelijkheid te bieden het aantal grensdoorlaatposten te beperken of de openingstijden ervan te verkorten. De regels maken ook verscherpte grensbewakingsmaatregelen mogelijk. De Commissie voerde ook de steun aan de lidstaten op - In een nieuw tabblad openen. bij het bestrijden van hybride dreigingen die voortvloeien uit de inzet van migratie als wapen door Rusland en Belarus en bij het versterken van de veiligheid aan de buitengrenzen van de EU.

In het recentste verslag over de staat van Schengen - In een nieuw tabblad openen. werden de ontwikkelingen in het voorgaande jaar geëvalueerd en werden de belangrijkste prioriteiten voor 2024 en 2025 vastgesteld. Uit het verslag bleek dat in 2023 meer dan 10 miljoen Schengenvisa werden afgegeven en dat meer dan een half miljard passagiers het Schengengebied bezochten. Dat is 92 % van het niveau van 2019 (vóór COVID-19). Dit leverde een aanzienlijke bijdrage tot de economie van de EU, aangezien het toerisme goed is voor bijna 10 % van het bruto binnenlands product van de EU en werk biedt aan ongeveer 22,6 miljoen mensen.

Nieuwe procedures voor reizen naar Europa

Het inreis-uitreissysteem - In een nieuw tabblad openen. is een geautomatiseerd IT-systeem dat niet-EU-burgers die voor een kort verblijf reizen, registreert telkens wanneer ze een buitengrens van een EU-lidstaat of een geassocieerd Schengenland overschrijden. Het systeem zal het handmatig afstempelen van paspoorten vervangen door een elektronische registratie. Het zal helpen om personen op te sporen die de toegestane verblijfsduur hebben overschreden, zorgen voor realtime-informatie-uitwisseling en de veiligheid verbeteren door identiteitsfraude te voorkomen. Met de invoering van het systeem kunnen de grenscontroles bovendien worden geautomatiseerd, waardoor het tempo van de controles aan de buitengrenzen geleidelijk kan worden opgevoerd en reizen sneller en aangenamer wordt. Het is een essentiële stap om tot een gedigitaliseerd Europees grenstoezicht te komen en de EU-aanpak voor geïntegreerd grensbeheer verder te versterken. In december diende de Commissie een voorstel - In een nieuw tabblad openen. in om het inreis-uitreissysteem geleidelijk in gebruik te nemen. Zodra dit is goedgekeurd en een startdatum is vastgesteld, zullen de lidstaten zes maanden de tijd hebben om het systeem uit te rollen.

Dit nieuwe systeem zal ook de weg vrijmaken voor het Europees reisinformatie- en autorisatiesysteem - In een nieuw tabblad openen., dat binnenkort het reizen voor miljoenen bezoekers van buiten de EU zal vereenvoudigen. Zodra dat systeem operationeel is, zullen reizigers die geen visum nodig hebben om 30 Europese landen - In een nieuw tabblad openen. binnen te komen, dit moeten gebruiken om een reisautorisatie aan te vragen. Deze autorisatie is gekoppeld aan het paspoort van een reiziger en is geldig voor maximaal drie jaar of tot het vervallen van het paspoort, als dat eerder gebeurt.

Een nieuw initiatief om paspoorten en identiteitskaarten te digitaliseren, moet reizen door de EU sneller en vlotter maken voor zowel EU-burgers als niet-EU-burgers. In oktober presenteerde de Commissie voorstellen - In een nieuw tabblad openen. voor een gemeenschappelijk kader voor het gebruik van digitale reiscredentials en een nieuwe digitale reisapplicatie van de EU waarop deze kunnen worden opgeslagen.

De afgelopen vijf jaar werden gekenmerkt door een reeks ongekende uitdagingen die ingrijpende gevolgen hebben gehad en blijven hebben voor de gezondheid van mensen in de EU en daarbuiten. Deze gebeurtenissen hebben aangetoond dat het gezondheidsbeleid van de EU niet langer kan worden beperkt tot de grenzen van vóór de pandemie en dat gezamenlijk optreden op EU-niveau van cruciaal belang is voor het maatschappelijk welzijn van Europa. Wanneer gezamenlijk Europees optreden nodig is, werken alle lidstaten nu in het kader van een sterkere Europese gezondheidsunie - In een nieuw tabblad openen. samen om zich voor te bereiden op en te reageren op gezondheidscrises. Ze zorgen er ook voor dat medische benodigdheden beschikbaar en betaalbaar zijn en verbeteren de preventie, behandeling en nazorg voor ziekten zoals kanker.

Europees kankerbestrijdingsplan

Het Europees kankerbestrijdingsplan - In een nieuw tabblad openen. is drie jaar geleden goedgekeurd en heeft een positief effect op de levens van veel mensen. Dankzij het plan wordt de weg vrijgemaakt voor betere preventie, vroege opsporing en betere behandeling en zorg en neemt de kwaliteit van leven van kankerpatiënten en overlevenden van kanker toe.

Hoe maakt het Europees kankerbestrijdingsplan een verschil?

• Meer inzicht in kanker door onderzoek en innovatie
• Een betere prognose en meer behandelingsmogelijkheden dankzij vroegere opsporing

• Kanker stoppen voordat het begint dankzij preventie
• Kankerzorg verbeteren en ongelijkheden verminderen, omdat iedereen recht heeft op hoogwaardige, betaalbare, preventieve en curatieve gezondheidszorg

Een van de vlaggenschipinitiatieven van de EU op het gebied van kanker heeft tot doel vormen van kanker aan te pakken die door vaccinatie kunnen worden voorkomen, namelijk vormen die worden veroorzaakt door humaan papillomavirussen (HPV) en het hepatitis B-virus (HBV). In het Europees kankerbestrijdingsplan wordt met name opgeroepen om ten minste 90 % van de doelpopulatie meisjes in de EU te vaccineren en de vaccinatiegraad onder jongens aanzienlijk te verhogen. Daarnaast moeten maatregelen zorgen voor een betere toegang tot de HBV-vaccinatie en voor meer gebruik daarvan om leverkanker te voorkomen. De vaccinatiegraad loopt echter sterk uiteen in de EU. Veel lidstaten hebben momenteel een vaccinatiegraad voor HPV bij meisjes die ver onder de 50 % ligt. De gegevens over jongens en jongvolwassenen zijn beperkt en er is een significant tekort aan gegevens over de vaccinatiegraad voor HBV.

Humaan papillomavirus

• De meest voorkomende virale infectie van de voortplantingsorganen, die een reeks aandoeningen bij zowel vrouwen als mannen veroorzaakt, waaronder precancereuze laesies die zich kunnen ontwikkelen tot kanker.
• Naar schatting 28 600 gevallen van baarmoederhalskanker en 13 700 sterfgevallen per jaar in EU-lidstaten/landen van de Europese Economische Ruimte.
• Drie vaccins goedgekeurd in de EU.
• Aanbevolen voor adolescente en preadolescente meisjes en jongens.
• Het doel is om ten minste 90 % van de EU-doelpopulatie meisjes volledig te vaccineren en de vaccinatiegraad bij jongens tegen 2030 aanzienlijk te verhogen, om uiteindelijk baarmoederhalskanker en andere vormen van kanker als gevolg van HPV uit te bannen.

Hepatitis B-virus

• Een chronische infectie met het virus is een belangrijke oorzaak van chronische leverziekte, cirrose en leverkanker.
• Naar schatting 64 000 sterfgevallen per jaar als gevolg van ziekten veroorzaakt door HBV en het hepatitis C-virus in de EU/Europese Economische Ruimte en het Verenigd Koninkrijk.
• Twaalf vaccins goedgekeurd in de EU.
• Voor jonge kinderen, volwassenen met een hoog risico en soms in kansarme situaties, en gezondheidswerkers.
• Het doel is vaccinatie te stimuleren in overeenstemming met de doelstelling voor 2030 van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) om virale hepatitis als bedreiging voor de volksgezondheid in de Europese regio van de WHO uit te bannen.

De lidstaten werd aanbevolen - In een nieuw tabblad openen.het gebruik van deze vaccinaties te stimuleren, de monitoring van de vaccinatiegraad te verbeteren en misinformatie en desinformatie te bestrijden. De lidstaten worden ook aangemoedigd ervoor te zorgen dat vaccins gratis en gemakkelijk toegankelijk zijn, en meer inspanningen te leveren om de WHO-doelstellingen voor Europa voor 2030 te halen.

Tabak is een belangrijke risicofactor voor kanker: in de EU, IJsland en Noorwegen wordt meer dan een kwart van de sterfte als gevolg van kanker toegeschreven aan roken. In 2024 ondernam de EU actie om mensen, met name kinderen, beter te beschermen tegen meeroken en aerosolen. Zo wil ze ook de doelstelling van het Europees kankerbestrijdingsplan verwezenlijken om uiterlijk in 2040 een tabaksvrije generatie tot stand te brengen, waarbij minder dan 5 % van de bevolking tabaksproducten gebruikt. In december werd een herziene aanbeveling - In een nieuw tabblad openen. aan de lidstaten aangenomen, die tot doel heeft het beleid voor rookvrije omgevingen uit te breiden tot belangrijke buitenruimten, zoals openbare speelplaatsen, openbare gebouwen, haltes van het openbaar vervoer en buitenruimten van gezondheidszorg- en onderwijsinstellingen.

Hoewel palliatieve zorg een cruciale rol speelt bij het verbeteren van de levenskwaliteit, bestaan hier vaak nog veel stigma’s en misverstanden over. De conferentie “Innovative Palliative Care for People with Cancer” in oktober was bedoeld om deze kwesties aan te pakken door burgers en beleidsmakers te informeren over de behoefte aan goede palliatieve zorg in heel Europa.

Geestelijke gezondheid aanpakken

In een complexe wereld vol verandering staat het geestelijk welzijn van mensen onder grote druk. In de alomvattende aanpak van de geestelijke gezondheid van de EU, die in juni 2023 is aangenomen, worden twintig vlaggenschipinitiatieven vastgesteld en worden op EU-niveau financieringskansen ter waarde van 1,23 miljard euro geboden. Dit moet alle partners verenigen om deze steeds grotere uitdaging aan te gaan. Sinds de start van de alomvattende aanpak is er aanzienlijke vooruitgang geboekt op het gebied van gezamenlijke actie voor geestelijke gezondheid in de lidstaten om een goede geestelijke gezondheid te bevorderen en de meest kwetsbaren te ondersteunen.

Bevorderen van een goede geestelijke gezondheid, preventie en vroege interventie

Het project Mental Health Together - Pdf-bestand – in een nieuw tabblad openen.: samenwerking tussen de lidstaten om de alomvattende aanpak van de geestelijke gezondheid uit te voeren en verder te ontwikkelen.

De ontwikkeling van een preventietoolkit voor kinderen, samen met Unicef, waarin aandacht wordt besteed aan de belangrijkste gezondheidsbepalende factoren en de verbanden tussen geestelijke en lichamelijke gezondheid.

Een overzicht van beste en veelbelovende praktijken voor promotie, preventie, vroege opsporing en interventie op het EU-portaal voor beste praktijken op het gebied van volksgezondheid - In een nieuw tabblad openen..

De campagne “voor een gezonde werkplek” van het Europees Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk - In een nieuw tabblad openen. over de impact van nieuwe digitale technologieën.

Een project van de Europese alliantie tegen depressie - In een nieuw tabblad openen.waarbij beste praktijken op het gebied van zelfmoordpreventie worden toegepast.

Helpen van mensen in nood, zoals kwetsbare groepen en kinderen

Een door de EU-gefinancierd project met de Internationale Federatie van Rode Kruis- en Rode Halve Maan-verenigingen - In een nieuw tabblad openen. voor het bieden van psychologische eerste hulp aan ontheemden en getroffenen uit Oekraïne.

Een aanbeveling van de Commissie - In een nieuw tabblad openen. over geïntegreerde systemen voor kinderbescherming en een herziening van de richtlijn inzake de rechten van slachtoffers.

€14,5 miljoen voor projecten die worden uitgevoerd door belanghebbenden, waaronder vier die gericht zijn op Oekraïense vluchtelingen - In een nieuw tabblad openen. (Well-U, Peace of Mind, MESUR en U-Rise), een over kinderbescherming in Portugal (Let’s Talk about Children - In een nieuw tabblad openen.) en een voor kwetsbare kinderen in Finland (Icehearts - In een nieuw tabblad openen.).

Een platform voor geestelijke gezondheidszorg voor jonge overlevenden van kanker.

Veiligere digitale en onlineomgevingen door middel van de digitaledienstenverordening en de strategie voor een beter internet voor kinderen.

De geestelijke gezondheid van kinderen en jongeren is een groeiende zorg in Europa. De achteruitgang van het welzijn van kinderen en adolescenten wordt toegeschreven aan verschillende factoren, waaronder schooldruk en sociale media, en onderstreept dat er dringend behoefte is aan een integrale benadering van geestelijke gezondheid op school. Er is een reeks richtsnoeren - In een nieuw tabblad openen. opgesteld voor beleidsmakers en onderwijzers, waaronder elf aanbevelingen en voorbeelden van goede praktijken. Het initiatief maakt deel uit van de inspanningen voor een systemische verandering om geestelijke gezondheid en welzijn op scholen aan te pakken en een positieve leeromgeving op te bouwen. De richtsnoeren zijn aangevuld met een reeks factsheets - In een nieuw tabblad openen. met praktische tips en links naar hulpbronnen.

• 20 % van de schoolkinderen heeft tijdens de schooljaren problemen met hun geestelijke gezondheid.
• 1 op de 5 kinderen geeft aan ongelukkig op te groeien en angstig te zijn over de toekomst als gevolg van pesten, problemen met schoolwerk en eenzaamheid.
• 24 % van de leerkrachten in Europa meldt dat hun baan negatieve gevolgen heeft gehad voor hun geestelijke gezondheid.
• De geraamde jaarlijkse kosten van psychische stoornissen bij jongeren (0-19 jaar) in West-Europa bedragen 50 miljard euro.

Bron: Europese Commissie, Wellbeing and mental health at school — Guidelines for education policymakers - In een nieuw tabblad openen., 2024.

Het project Child & Youth Wellbeing and Mental Health First - In een nieuw tabblad openen. heeft tot doel de geestelijke gezondheid, het welzijn en de psychosociale ondersteuning van kinderen en jongeren in Spanje, Italië, Cyprus en Slovenië te verbeteren. Het project zal de vier lidstaten ondersteunen bij het doorvoeren van hervormingen die de toegang tot geestelijke gezondheidszorg en -diensten voor kinderen en jongeren verbeteren. Het project wordt ondersteund door het EU-instrument voor technische ondersteuning en levert technische expertise aan de nationale autoriteiten. Het instrument ondersteunde - In een nieuw tabblad openen. ook 13 lidstaten bij hervormingen die gericht waren op de geestelijke gezondheid en het welzijn van jongeren, een prioriteit die tijdens het Europees Jaar van de Jeugd in 2022 werd vastgesteld. Dit omvat projecten ter bevordering van welzijn, met name op scholen - In een nieuw tabblad openen., en ter voorkoming van verslavingen, met inbegrip van drugsgebruik en online gamen en gokken.

Het Europees programma voor uitwisselingen, netwerken en vaardigheden - In een nieuw tabblad openen. van 9 miljoen euro, dat in 2024 van start ging, zal multidisciplinaire opleidingen op het gebied van geestelijke gezondheid aanbieden voor gezondheidswerkers en andere beroepsbeoefenaren, zoals leerkrachten, maatschappelijk werkers en personen die in gevangenissen en jeugddetentiecentra werken. Ongeveer 120 professionals uit 30 landen, waaronder Oekraïne, zullen worden opgeleid om een alomvattende aanpak van geestelijke gezondheid te ondersteunen. De EU maakt nog eens 10 miljoen euro beschikbaar om de geestelijke gezondheid van kwetsbare groepen, zoals kinderen en vluchtelingen, te ondersteunen.

Naar een modern systeem voor geneesmiddelen

De hervorming van de EU-geneesmiddelenwetgeving - In een nieuw tabblad openen. die de EU in 2023 voorstelde - In een nieuw tabblad openen., moet zorgen voor gelijke toegang tot geneesmiddelen voor alle patiënten en voor een concurrerend en innovatievriendelijk farmaceutisch regelgevingskader. In 2024 is vooruitgang geboekt bij de onderhandelingen over de belangrijkste wetgevingsvoorstellen die de basis zullen vormen voor de grootste herziening van de geneesmiddelenwetgeving van de EU in 20 jaar.

De in april 2024 opgestarte alliantie voor kritieke geneesmiddelen - In een nieuw tabblad openen. brengt publieke en private actoren uit de Europese gezondheidssector bijeen om aanbevelingen voor te stellen voor het verbeteren van de voorzieningszekerheid en het versterken van de mondiale toeleveringsketens van kritieke geneesmiddelen. De alliantie zal nagaan hoe structurele risico’s kunnen worden beperkt en het aanbod kan worden versterkt door diversificatie aan te moedigen en waar nodig de productiecapaciteit op EU-niveau te moderniseren en uit te breiden. De werkzaamheden van de alliantie kunnen ook als basis dienen voor een toekomstig wetgevingsinitiatief voor EU-wetgeving inzake kritieke geneesmiddelen.

De voorgestelde herziening van de huidige regels bevat de procedures voor wijzigingen van vergunningen voor het in de handel brengen van geneesmiddelen. Deze moeten het levenscyclusbeheer van geneesmiddelen efficiënter maken. De herziening zal de snellere verwerking van wijzigingen vergemakkelijken, wat zowel vergunninghouders als regelgevende instanties ten goede zal komen.

In mei werden nieuwe maatregelen - In een nieuw tabblad openen. ingevoerd om de beschikbaarheid van medische diagnostische hulpmiddelen te verbeteren, variërend van zwangerschaps- en COVID-19-tests tot bloedglucosetests voor diabetici. De maatregelen geven bedrijven meer tijd om over te schakelen op nieuwe regels - In een nieuw tabblad openen. voor diagnostische hulpmiddelen. Bovendien werd met de nieuwe bepalingen ook een verplichting ingevoerd voor fabrikanten van alle medische hulpmiddelen om de nationale autoriteiten en de gezondheidssector te informeren in geval van verstoringen in de levering van bepaalde hulpmiddelen en om de geleidelijke uitrol van een Europese databank voor medische hulpmiddelen mogelijk te maken.

Preventie van infecties en ziekten

Antimicrobiële resistentie treedt op wanneer bacteriën en virussen resistent worden tegen de geneesmiddelen die worden gebruikt om deze te bestrijden. Dit leidt in de EU tot meer dan 35 000 sterfgevallen per jaar en kost de gezondheidsstelsels in de EU 11,7 miljard euro. Antimicrobiële resistentie is ook een van de grootste bedreigingen voor de mondiale gezondheid waarmee de wereld vandaag de dag wordt geconfronteerd: een aanhoudende toename van de resistentie zou kunnen leiden tot naar schatting 10 miljoen sterfgevallen wereldwijd in 2050.

De EU neemt positieve maatregelen om deze dringende uitdaging aan te pakken en werkt samen met lokale gemeenschappen en mondiale organisaties over sectoren en grenzen heen om ervoor te zorgen dat antibiotica zowel bij mensen als bij dieren op verantwoorde wijze worden gebruikt. In februari ging het grootste project op het gebied van antimicrobiële resistentie van start dat ooit door de EU is gefinancierd. Dit brengt 120 partners in 30 Europese landen samen om deze gemeenschappelijke uitdaging aan te pakken. De gezamenlijke actie tegen antimicrobiële resistentie en zorginfecties - In een nieuw tabblad openen., die 50 miljoen euro steun ontvangt in het kader van het EU4Health-programma - In een nieuw tabblad openen., zal gericht zijn op gebieden als infectiepreventie en -bestrijding, surveillance en monitoring, verstandig gebruik van antimicrobiële stoffen, voorlichting en innovatie.

Om mensen bewuster te maken van de enorme dreiging die antimicrobiële resistentie vormt voor de volksgezondheid, lanceerde de Commissie Beat the Bug - In een nieuw tabblad openen., een gratis onlinespel op het platform Fortnite waarbij spelers superhelden spelen die de wereld moeten beschermen tegen supervirussen. Het spel maakt deel uit van een communicatiecampagne voor jongeren, ouders en leerkrachten - In een nieuw tabblad openen. in de hele EU. Er is ook lesmateriaal - In een nieuw tabblad openen. ontwikkeld dat ouders en onderwijzers kunnen gebruiken om preventieve maatregelen en verantwoord antibioticagebruik aan te moedigen.

VIDEO GAME: Speel het spel — Beat the Bug.

In december ondertekenden de Commissie en de Europese Investeringsbank een overeenkomst - In een nieuw tabblad openen. ter waarde van 20 miljoen euro met een Deens bedrijf voor medische technologie om nieuwe, zeer selectieve antibacteriële geneesmiddelen te ontwikkelen voor infecties die moeilijk te behandelen zijn vanwege antimicrobiële resistentie.

HERA Invest - Pdf-bestand – in een nieuw tabblad openen. vult het InvestEU-programma - In een nieuw tabblad openen. aan met 100 miljoen euro. Het is bedoeld om mensen in de EU te beschermen tegen de drie grootste gezondheidsbedreigingen waarvoor coördinatie op EU-niveau nodig is: ziekteverwekkers die mogelijk tot een pandemie of epidemie kunnen leiden; antimicrobiële resistentie, en chemische, biologische, radiologische en nucleaire risico’s. In oktober ondertekenden - In een nieuw tabblad openen. de Commissie en de Europese Investeringsbank de eerste overeenkomst in het kader van HERA Invest, ter waarde van 20 miljoen euro, met een Frans biofarmaceutisch bedrijf. Deze samenwerking zal het bedrijf ondersteunen bij de ontwikkeling en toepassing van breedspectrumtherapieën, die biologische bedreigingen voor de volksgezondheid moeten tegengaan.

Vogelgriep is een virusziekte die vooral bij vogels voorkomt. Hoewel de vogelgriep geen grote dreiging vormt voor de algemene bevolking, kunnen werknemers in de pluimveehouderij en landbouw en dierenartsen wel een risico lopen. In juni zorgde de Commissie ervoor - In een nieuw tabblad openen. dat de lidstaten 665 000 doses van het aangepaste vaccin tegen zoönotische griep konden kopen en 40 miljoen extra doses konden reserveren voor de komende vier jaar.

50 jaar wereldwijde vaccinatie

Vijftig jaar geleden ging het uitgebreide vaccinatieprogramma van de WHO van start. Dit was een keerpunt in de geschiedenis van de volksgezondheid. Vaccinatie heeft wereldwijd miljoenen levens gered. In 1974 was slechts 5 % van de kinderen wereldwijd gevaccineerd tegen difterie, tetanus en kinkhoest. Vandaag is dat cijfer gestegen tot bijna 85 % van de kinderen wereldwijd en tot 94 % in de Europese regio van de WHO.

VIDEO: Het uitgebreide vaccinatieprogramma van de Wereldgezondheidsorganisatie, dat jaarlijks meer dan 4 miljoen sterfgevallen voorkomt. © WHO/Blink Media — Etinosa Yvonne

Vaccins zijn van cruciaal belang om uitbraken van infectieziekten te beheersen. Investeringen in onderzoek en ontwikkeling zijn onmisbaar om de volksgezondheid te beschermen en voorbereid te zijn op pandemieën, zoals duidelijk werd bij de snelle ontwikkeling van COVID-19-vaccins. De EU investeert meer dan 100 miljoen euro in de ontwikkeling van een Europese vaccinhub, die moet zorgen dat er tijdens een pandemie snel vaccins beschikbaar zijn via een vereniging van vooraanstaande Europese instanties.

In maart ging een nieuw initiatief - In een nieuw tabblad openen. van start dat de toegang tot diagnose, informatie en zorg moet verbeteren voor burgers die lijden aan zeldzame ziekten. Dit is het geval voor bijna 36 miljoen mensen in de EU. Het gemeenschappelijk optreden voor de integratie van Europese referentienetwerken in de nationale gezondheidszorgstelsels, met een budget van meer dan 18 miljoen euro, brengt alle lidstaten, plus Noorwegen en Oekraïne, samen om de weg te helpen effenen voor een doeltreffendere, efficiëntere en duurzamere samenwerking in de toekomst.

Mondiale gezondheid

De Wereldgezondheidsvergadering, die bestaat uit meer dan 190 landen, waaronder alle EU-landen, nam in juni na twee jaar onderhandelen een ambitieus pakket wijzigingen van de Internationale Gezondheidsregeling - In een nieuw tabblad openen. aan. De aangescherpte regels zijn bedoeld om noodsituaties van internationaal belang op het gebied van de volksgezondheid beter te kunnen beheersen en burgers beter te kunnen beschermen tegen ernstige grensoverschrijdende gezondheidsbedreigingen — een prioriteit van de mondiale gezondheidsstrategie van de EU - In een nieuw tabblad openen.. Er werd ook afgesproken om de onderhandelingen over een pandemieovereenkomst - In een nieuw tabblad openen. voort te zetten. Het doel is om vóór de volgende zitting van de vergadering in mei 2025 een consensus te bereiken.

In maart werd een nieuw wereldwijd consortium - In een nieuw tabblad openen. opgericht voor beter toezicht op afvalwater en het milieu binnen de volksgezondheidsstelsels. Het moet ook een mondiaal systeem opzetten voor de vroegtijdige opsporing van mogelijke epidemieën. Bij het initiatief zijn meer dan 300 internationale deelnemers betrokken, waaronder de EU, de WHO, de Bill and Melinda Gates Foundation, de Centers for Disease Control and Prevention van de VS en de Afrikaanse centra voor ziektepreventie en -bestrijding.

Toen de WHO in augustus de mpox-uitbraak aanmerkte als een internationale noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid, namen de EU en haar lidstaten (Team Europa) onmiddellijk uitgebreide maatregelen om partners te helpen de ziekte te beheersen en tegen te gaan. Dit omvatte de donatie van meer dan een half miljoen vaccindoses. De EU was de eerste die deze vaccins ter plaatse afleverde in de Democratische Republiek Congo, het land dat het zwaarst door de uitbraak is getroffen.