HOOFDSTUK 0
In 2024 eindigde een zittingsperiode van vijf jaar en begon de volgende. Na de Europese verkiezingen in juni begon de politieke cyclus 2024-2029 met de toezegging om samen te werken aan een veilige, concurrerende en welvarende EU die opkomt voor de mensenrechten, de democratie en de rechtsstaat. Dit hoofdstuk gaat over de overgang van de ene periode naar de volgende en schetst de hoofdprioriteiten van de nieuwe cyclus. In de rest van dit verslag (hoofdstukken 1-9) wordt beschreven welke resultaten de EU heeft neergezet in het laatste jaar van de vorige zittingsperiode 2019-2024.
In 2024 eindigde de vorige ambitieuze politieke cyclus van vijf jaar. Daarin wist de EU ondanks diverse crises toch uitstekend te presteren op alle beleidsterreinen (zie de hoofdstukken 1 tot en met 9). Er werd vooruitgang geboekt in de richting van een nieuw groeimodel dat mens en planeet beschermt, dat economisch solide en rechtvaardig is en dat ervoor zorgt dat technologie in dienst staat van en dus geen gevaar oplevert voor de burger. De EU-instellingen effenden ook het pad voor de volgende cyclus door invulling te geven aan nieuwe politieke prioriteiten voor 2024-2029 die rekening houden met wat er onder de burgers leeft.
De Europese verkiezingen, die om de vijf jaar plaatsvinden, zijn de grootste internationale democratische exercitie ter wereld. De verkiezingen van juni kenden de hoogste opkomst van de afgelopen dertig jaar (50,74 %). Stemmen bij de Europese verkiezingen is inmiddels voor veel burgers belangrijk. In een enquête gaf 46 % van de ondervraagden aan dat zij altijd naar de stembus gaan, terwijl 42 % dit als een burgerplicht ziet.
De burgers blijven optimistisch over de toekomst van de EU en blijven een positief beeld van de EU en haar instellingen houden. Het vertrouwen in de EU ligt op het hoogste niveau sinds 2007 - In een nieuw tabblad openen. (zie hoofdstuk 9). Volgens een EU-enquête die na de verkiezingen werd gehouden - In een nieuw tabblad openen., vindt zeven van de tien Europeanen dat hun land profiteert van het EU-lidmaatschap — een cijfer dat al een paar jaar op hetzelfde niveau ligt. De meestgenoemde redenen waarom het EU-lidmaatschap nuttig wordt gevonden, zijn samenwerking, vrede en veiligheid, economische groei en nieuwe arbeidskansen.
42 %
stijgende prijzen, de kosten van levensonderhoud
41 %
de economische situatie
34 %
de internationale situatie
32 %
democratie en
de rechtsstaat
28 %
migratie en asiel
28 %
milieu en klimaatverandering
28 %
defensie en veiligheid van de EU
Bron: Europees Parlement, Eurobarometer — Enquête na de verkiezingen van 2024 - In een nieuw tabblad openen., oktober 2024.
In juli verkoos het Europees Parlement in zijn nieuwe samenstelling - In een nieuw tabblad openen. Roberta Metsola - In een nieuw tabblad openen. opnieuw tot voorzitter. Op voorstel van de Europese Raad verkoos het Parlement Ursula von der Leyen - In een nieuw tabblad openen. tot voorzitter van de Europese Commissie, ook voor een tweede termijn. Na de geslaagde hoorzittingen voor de desbetreffende commissies van het Parlement stemde het Parlement eind november in met de Europese Commissie in haar nieuwe samenstelling - In een nieuw tabblad openen., inclusief de voordracht van de nieuwe hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, Kaja Kallas. Het nieuwe college van commissarissen trad op 1 december aan, na formeel te zijn benoemd door de Europese Raad. Tegelijk nam António Costa - In een nieuw tabblad openen. het stokje over van Charles Michel als voorzitter van de Europese Raad.
Richtpunt voor het werk van de EU is de strategische agenda 2024-2029 - In een nieuw tabblad openen., die de EU-leiders in juni hebben vastgesteld. De strategische agenda moet ervoor zorgen dat Europa beter is toegerust voor de huidige en toekomstige uitdagingen. De strategie heeft drie pijlers.
Aansluitend op de strategische agenda bepaalde de voorzitter van de Europese Commissie de prioriteiten van de Commissie voor 2024-2029 - In een nieuw tabblad openen.. Deze berusten op de politieke beleidslijnen - In een nieuw tabblad openen. die in het Parlement werden gepresenteerd. Ze bevatten zeven ambitieuze politieke prioriteiten die Europa sterker, veiliger en eerlijker moeten maken.
Een nieuw plan voor duurzame welvaart en concurrentievermogen in Europa
Een nieuw tijdperk voor Europese defensie en veiligheid
Mensen ondersteunen, onze samenlevingen versterken en ons sociaal model verbeteren
Onze levenskwaliteit in stand houden: voedselzekerheid, water en natuur
Onze democratie beschermen en onze waarden hooghouden
Europa in de wereld: onze invloed en partnerschappen benutten
Samen resultaten boeken en onze Unie voorbereiden op de toekomst
Een nieuwe “Clean Industrial Deal” voor concurrerende industrieën en hoogwaardige banen
Een witboek over de toekomst van de Europese defensie waarin de investeringsbehoeften in kaart worden gebracht
Een initiatief voor AI-fabrieken die AI-start-ups en de bredere AI-sector toegang bieden tot computers met een enorme rekenkracht
Een Europees actieplan voor de cyberbeveiliging van ziekenhuizen en zorgaanbieders om de opsporing van bedreigingen, de paraatheid en de crisisrespons te verbeteren
Een visie voor landbouw en voedsel die inzet op een landbouwsector die op lange termijn concurrerend en duurzaam is
Beoordeling van al het relevante beleid van landen voordat ze mogen toetreden tot de EU, zodat de EU zich beter kan voorbereiden
Dialogen over jeugdbeleid met alle commissarissen om jongeren in de EU meer vrijheid en verantwoordelijkheid te geven in de samenleving en democratie