Το 2024 αποτέλεσε χρονιά ορόσημο όσον αφορά τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ενίσχυση της οικονομίας και της ανθεκτικότητας απέναντι στις πρόσφατες παγκόσμιες προκλήσεις. Έχοντας φτάσει στη μέση της διαδρομής όσον αφορά το σχέδιο ανάκαμψης NextGenerationEU, η ΕΕ αξιολόγησε τον αντίκτυπο του σχεδίου σε όλα τα κράτη μέλη, όσο αυτά συνέχιζαν να σημειώνουν πρόοδο στην εφαρμογή των εθνικών τους σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Επιπλέον, άρχισε να ισχύει το μεταρρυθμισμένο πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης, και σημειώθηκε πρόοδος όσον αφορά τις φορολογικές μεταρρυθμίσεις και τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης. Όλες αυτές οι μεταρρυθμίσεις συνέβαλαν στην ενίσχυση της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας και στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης, διασφαλίζοντας παράλληλα τη βιωσιμότητα του χρέους. Επίσης, η ΕΕ έθεσε σε εφαρμογή νέα πλαίσια για την αντιμετώπιση των κλιματικών κινδύνων και της φοροδιαφυγής, και για την προώθηση της εταιρικής βιωσιμότητας. Οι εν λόγω πρωτοβουλίες καταδεικνύουν τη δέσμευση της ΕΕ για βιώσιμη ανάπτυξη, καινοτομία και διατήρηση της ηγετικής θέσης της στην παγκόσμια σκηνή, και διασφαλίζουν ότι τα κράτη μέλη θα παραμένουν ανταγωνιστικά στην πορεία τους προς την οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική μετάβαση.

Τάσεις

Το 2024 η οικονομία της ΕΕ επανήλθε σε τροχιά ανάπτυξης - ανοίξτε νέα καρτέλα., καθώς το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν αυξήθηκε κατά 0,9 %. Ο ονομαστικός πληθωρισμός μειώθηκε σε 2,6 % (από 6,4 % το 2023). Κατά την επόμενη διετία, εν μέσω περαιτέρω επιβράδυνσης του πληθωρισμού, αναμένεται επιτάχυνση της οικονομικής δραστηριότητας. Η αγορά εργασίας της ΕΕ παρέμεινε εύρωστη, με την απασχόληση να αυξάνεται με σταθερό ρυθμό και το ποσοστό ανεργίας να φτάνει σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο (5,9 %) τον Οκτώβριο.

Ωστόσο, η αβεβαιότητα και οι κίνδυνοι έχουν ενταθεί, λόγω της κλιμάκωσης των γεωπολιτικών εντάσεων (βλέπε κεφάλαια 1 και 8) και του εγχώριου πολιτικού κατακερματισμού. Επίσης, η αυξανόμενη συχνότητα και σοβαρότητα των φυσικών κινδύνων (βλέπε κεφάλαιο 4) θέτει προκλήσεις για την οικονομική δραστηριότητα.

Η επιτυχία του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας

Το 2021 η ΕΕ είχε δημιουργήσει το NextGenerationEU - ανοίξτε νέα καρτέλα. —ένα πρωτοποριακό σχέδιο που στόχο έχει να βοηθήσει τα κράτη μέλη μέσω της διάθεσης κονδυλίων να ανακάμψουν μετά την πανδημία COVID-19 και να γίνουν πιο ανθεκτικά. Έκτοτε, το σχέδιο έχει αντιμετωπίσει επιπλέον τις κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις —όπως, για παράδειγμα, την ενεργειακή κρίση— που δημιούργησε ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.

Το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων του NextGenerationEU διατίθεται στα κράτη μέλη μέσω του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας - ανοίξτε νέα καρτέλα. (MAA). Ο MAA έχει σχεδιαστεί με στόχο να στηρίξει την κοινωνικοοικονομική ανάκαμψη των κρατών μελών και να αυξήσει την ανταγωνιστικότητά τους, βοηθώντας παράλληλα τα κράτη μέλη στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβασή τους. Τα κονδύλια εκταμιεύονται με βάση τον βαθμό υλοποίησης από τα κράτη μέλη των μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που έχουν καθοριστεί στα εθνικά τους σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.

Το 2024 είναι η χρονιά κατά την οποία φτάσαμε στο μέσο της διαδρομής του σχεδίου ανάκαμψης - ανοίξτε νέα καρτέλα.. Ως εκ τούτου, ήρθε η στιγμή να αξιολογήσουμε τα αποτελέσματά του. Σύμφωνα με την αξιολόγηση - ανοίξτε νέα καρτέλα., το NextGenerationEU έδωσε στην οικονομία της ΕΕ τη δυνατότητα να επανέλθει στα προ πανδημίας επίπεδα παραγωγής, ήδη από το τρίτο τρίμηνο του 2021 —πολύ πιο γρήγορα από το χρονικό διάστημα των επτά ετών που χρειάστηκε για την πλήρη ανάκαμψη μετά την οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση της περιόδου 2007-2008. Επίσης, χάρη στη διάθεση κονδυλίων από τον ΜΑΑ, το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της ΕΕ ήταν κατά 0,4 % υψηλότερο το 2022 από ό,τι θα ήταν χωρίς τα εν λόγω κονδύλια.

Επιπρόσθετα, από την αξιολόγηση διαπιστώθηκε ότι το NextGenerationEU έχει τη δυνατότητα να αυξήσει το πραγματικό ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της ΕΕ έως και κατά 1,4 % το 2026, σε σύγκριση με την εκδοχή στην οποία δεν περιλαμβάνεται το εν λόγω σχέδιο —σε αυτό δεν περιλαμβάνονται τα θετικά αποτελέσματα των μεταρρυθμίσεων που πραγματοποιούνται μέσω του ΜΑΑ, τα οποία θα γίνουν σταδιακά πιο ορατά τα επόμενα χρόνια.

Ένα άλλο μέτρο της επιτυχίας της υλοποίησης του ΜΑΑ είναι το ποσό των κονδυλίων που καταβάλλονται. Έως το τέλος του 2024 είχαν εκταμιευθεί 306 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 47 % των δεσμευμένων κονδυλίων.

Το νέο πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης

Το 2024 άρχισε να εφαρμόζεται η πιο φιλόδοξη και εκτεταμένη μεταρρύθμιση του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης - ανοίξτε νέα καρτέλα. της ΕΕ από την κρίση της περιόδου 2007-2008 και ύστερα. Το εν λόγω πλαίσιο περιλαμβάνει τους κανόνες και τις διαδικασίες που διέπουν τις μακροοικονομικές πολιτικές στα κράτη μέλη.

Το μεταρρυθμισμένο πλαίσιο, το οποίο εφαρμόζεται επί του παρόντος, εγγυάται ότι οι οικονομίες των κρατών μελών είναι σταθερές και επιδιώκουν κοινούς στόχους, όπως η πρόληψη του υπερβολικού χρέους και των υπερβολικών ελλειμμάτων. Παράλληλα, προωθεί τη βιώσιμη και συμπεριληπτική ανάπτυξη μέσω μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων. Η επίτευξη της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης, με παράλληλη ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, απαιτεί σημαντικές και βιώσιμες επενδύσεις —μεταξύ άλλων από οντότητες του δημόσιου τομέα.

Η μεταρρύθμιση καλύπτει τις ελλείψεις του παλαιού πλαισίου· το μεταρρυθμισμένο πλαίσιο είναι απλούστερο, διαφανέστερο και αποτελεσματικότερο, και χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερη συμμετοχή των κρατών μελών και καλύτερους μηχανισμούς επιβολής. Επίσης, το νέο πλαίσιο διαφοροποιεί τα κράτη μέλη με βάση την κατάστασή τους και επιτρέπει βραδύτερη δημοσιονομική προσαρμογή εφόσον αυτή υποστηρίζεται από μεταρρυθμίσεις και επενδυτικές δεσμεύσεις που προωθούν την ανάπτυξη, τη δημοσιονομική διατηρησιμότητα και τις προτεραιότητες της ΕΕ. Η εν λόγω προσέγγιση αποτρέπει ταυτόχρονα την τάση της δημοσιονομικής πολιτικής να εντείνει τις οικονομικές διακυμάνσεις και, αντ’ αυτού, σταθεροποιεί την οικονομία.

Μεσοπρόθεσμα δημοσιονομικά διαρθρωτικά σχέδια, τα οποία ενσωματώνουν δημοσιονομικούς, μεταρρυθμιστικούς και επενδυτικούς στόχους σε μια ενιαία προσέγγιση, βρίσκονται στο επίκεντρο του νέου πλαισίου. Η συνοχή αυτή εξορθολογίζει τη διαδικασία και ευθυγραμμίζει τις εθνικές μεταρρυθμιστικές και επενδυτικές προσπάθειες με τον ΜΑΑ, εξασφαλίζοντας συνέπεια μεταξύ των εθνικών και των ενωσιακών πολιτικών. Τα σχέδια δίνουν έμφαση στην ανάληψη ιδίας ευθύνης από τα κράτη μέλη, παρέχοντάς τους μεγαλύτερη ευελιξία στον καθορισμό της διαδρομής που θα ακολουθήσουν όσον αφορά τη δημοσιονομική προσαρμογή τους και την υλοποίηση των μεταρρυθμιστικών και επενδυτικών τους δεσμεύσεων.

Το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο

Το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο είναι μια ετήσια διαδικασία στο πλαίσιο της οποίας η ΕΕ εντοπίζει τις σημαντικότερες οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη και παρέχει κατευθύνσεις πολιτικής με στόχο να τα βοηθήσει να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους.

Η εαρινή δέσμη μέτρων του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2024 - ανοίξτε νέα καρτέλα. επικεντρώθηκε στη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα και ευημερία της ΕΕ και των κρατών μελών της. Επίσης, προέβη σε απολογισμό της εφαρμογής από τα κράτη μέλη των εθνικών τους σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και των προγραμμάτων της πολιτικής συνοχής. Με βάση την εν λόγω ανάλυση, η Επιτροπή εξέδωσε ειδικές ανά χώρα συστάσεις με στόχο την καθοδήγηση των κρατών μελών στην αντιμετώπιση βασικών προκλήσεων.

Επιπλέον, η ΕΕ ενέτεινε τις προσπάθειές της για μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων μεταξύ των περιφερειών και των κρατών μελών και για τη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού. Για πρώτη φορά, το Εξάμηνο περιλάμβανε ενισχυμένη αξιολόγηση της προόδου στην εφαρμογή των αρχών του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων - ανοίξτε νέα καρτέλα., καθώς και πλαίσιο - ανοίξτε νέα καρτέλα. για τον εντοπισμό κινδύνων για την κοινωνική σύγκλιση. Η ανάλυση αυτή, η οποία περιλαμβάνεται στην Κοινή έκθεση για την απασχόληση 2024 - ανοίξτε νέα καρτέλα., αξιολόγησε τη λειτουργία της αγοράς εργασίας, σε συνδυασμό με τις δεξιότητες και τις κοινωνικές προκλήσεις σε όλα τα κράτη μέλη, με στόχο τον εντοπισμό πιθανών κινδύνων για την ανοδική κοινωνική σύγκλιση.

Τέλος, η Επιτροπή αξιολόγησε την ύπαρξη μακροοικονομικών ανισορροπιών στα 12 κράτη μέλη που επελέγησαν ως αντικείμενα εμπεριστατωμένης επισκόπησης στην Έκθεση του μηχανισμού επαγρύπνησης για το 2024 - ανοίξτε νέα καρτέλα.. Επίσης, με βάση τη γενική έκθεση - ανοίξτε νέα καρτέλα., πρότεινε την κίνηση διαδικασιών υπερβολικού ελλείμματος για επτά κράτη μέλη.

Η φθινοπωρινή δέσμη μέτρων του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2024 - ανοίξτε νέα καρτέλα. επικεντρώθηκε στη διασφάλιση υγιών δημόσιων οικονομικών, καθώς και βιώσιμης και συμπεριληπτικής ανάπτυξης. Εγκαινίασε την εφαρμογή ενός νέου πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης, με συστάσεις σχετικά με μεσοπρόθεσμα δημοσιονομικά σχέδια και αξιολογήσεις των δημοσιονομικών σχεδίων της ευρωζώνης. Επίσης, εξέτασε τη συμμόρφωση με τον κανόνα της ΕΕ που απαιτεί το έλλειμμα να μην ξεπερνά το 3 % του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Ταυτόχρονα, εξέδωσε συστάσεις για την αντιμετώπιση των υπερβολικών ελλειμμάτων σε οκτώ κράτη μέλη, καθώς και εκθέσεις μεταπρογραμματικής εποπτείας για πέντε κράτη μέλη. Επιπλέον, η δέσμη περιέγραφε τις προτεραιότητες της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής για το 2025, και περιλάμβανε προτάσεις για τις πολιτικές της ευρωζώνης, την απασχόληση και τις οικονομικές προειδοποιήσεις.

Με τη σύσταση του 2025 για την ευρωζώνη, τα κράτη μέλη κλήθηκαν να ενεργήσουν μεμονωμένα, για παράδειγμα μέσω της υλοποίησης των εθνικών τους σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, αλλά και συλλογικά στο πλαίσιο της Ευρωομάδας, με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, την προώθηση της οικονομικής ανθεκτικότητας και τη διασφάλιση μακροοικονομικής και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.

Ο προϋπολογισμός της ΕΕ: καθιστώντας την ΕΕ ικανή να ανταποκριθεί στις τρέχουσες και μελλοντικές προκλήσεις

Από την έγκριση του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περίοδο 2021-2027 - ανοίξτε νέα καρτέλα. το 2020, η ΕΕ έχει αντιμετωπίσει πρωτοφανείς προκλήσεις. Οι συνέπειες του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, η αύξηση των επιτοκίων και οι μεταναστευτικές πιέσεις έχουν οδηγήσει σε αυξημένη επιβάρυνση του προϋπολογισμού - ανοίξτε νέα καρτέλα.. Ως απάντηση στα παραπάνω, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε συμφωνία για την πρώτη ενδιάμεση αναθεώρηση του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ —γνωστό ως πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο. Η αξιολόγηση είχε ως αποτέλεσμα να καταστεί διαθέσιμη πρόσθετη χρηματοδότηση ύψους 64,6 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων και την εκπλήρωση των νομικών υποχρεώσεων της ΕΕ, οι οποίες δεν θα μπορούσαν πλέον να καλυφθούν εντός των αρχικών δημοσιονομικών ανώτατων ορίων.

Τον Νοέμβριο συμφωνήθηκε - ανοίξτε νέα καρτέλα. ο προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2025, ύψους 192,8 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό θα συμπληρωθεί με εκταμιεύσεις εκτιμώμενου ύψους 72 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του NextGenerationEU. Το σχέδιο ετήσιου προϋπολογισμού του 2025 κατευθύνει τα κονδύλια στους τομείς στους οποίους μπορούν να επιτευχθούν καλύτερα αποτελέσματα: στη στήριξη της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης, στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας και του ρόλου της Ευρώπης στην παγκόσμια σκηνή. Επίσης, θα χρηματοδοτήσει κρίσιμες τεχνολογίες μέσω της πλατφόρμας στρατηγικών τεχνολογιών για την Ευρώπη και θα παρέχει συνεχή στήριξη σε πρόσφυγες, στις γειτονικές χώρες και στην Ουκρανία.

Μια συνεκτική Ευρωπαϊκή Ένωση

Η ένατη έκθεση για την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή - ανοίξτε νέα καρτέλα. κατέδειξε τον τρόπο με τον οποίο η πολιτική συνοχής συμβάλλει στη μείωση των εδαφικών, κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων σε ολόκληρη την ΕΕ. Υπογράμμισε τη σημαντική πρόοδο που έχουν σημειώσει τα νεότερα κράτη μέλη, όπου το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εγχώριο προϊόν αυξήθηκε από 52 % του μέσου όρου της ΕΕ το 2004 σε σχεδόν 80 % το 2023.

Η πολιτική συνοχής βοήθησε την οικονομία της ΕΕ να γίνει πιο ανταγωνιστική και βιώσιμη, στηρίζοντας την έρευνα και την ανάπτυξη, την καινοτομία και την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση σε όλα τα κράτη μέλη. Επιπλέον, βελτίωσε τη ζωή των πολιτών χρηματοδοτώντας την ολοκλήρωση βασικών έργων υποδομής τα οποία δεν είχαν υλοποιηθεί προηγουμένως, όπως ζωτικής σημασίας συνδέσεις μεταφορών και υπηρεσίες κοινής ωφελείας. Επίσης, η σταδιακή εφαρμογή του μηχανισμού ενίσχυσης ταλέντων - ανοίξτε νέα καρτέλα. στηρίζει τις περιφέρειες παρέχοντας τεχνική βοήθεια και άλλες δραστηριότητες με στόχο τον μετριασμό των επιπτώσεων της δημογραφικής αλλαγής και της «διαρροής εγκεφάλων» (brain drain).

Η ενιαία αγορά της ΕΕ παραμένει ακρογωνιαίος λίθος της οικονομικής σταθερότητας και ανάπτυξης, καθώς επιτρέπει την ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, υπηρεσιών, κεφαλαίων και προσώπων σε όλα τα κράτη μέλη, ενώ παράλληλα ενισχύει την ανταγωνιστικότητα των κλάδων παραγωγής της ΕΕ.

Με στόχο να διασφαλιστεί ότι η ενιαία αγορά θα παραμένει ανθεκτική, ανταγωνιστική και πρωτοπόρος στην παγκόσμια πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, η ΕΕ συνεργάστηκε με εταίρους της βιομηχανίας για τη δημιουργία προσαρμοσμένων οδών μετάβασης για κάθε βιομηχανικό οικοσύστημα - ανοίξτε νέα καρτέλα.. Τα εν λόγω οικοσυστήματα - ανοίξτε νέα καρτέλα. φέρνουν σε επαφή επιχειρήσεις, ερευνητές, υπευθύνους χάραξης πολιτικής και παρόχους υπηρεσιών, με σκοπό την επίτευξη κοινών οικονομικών στόχων ή την αντιμετώπιση συγκεκριμένων αναγκών της αγοράς. Οι οδοί μετάβασης παρέχουν στρατηγική καθοδήγηση σε κάθε τομέα όσον αφορά την υιοθέτηση καινοτόμων τεχνολογιών, τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα και την ενίσχυση των ψηφιακών ικανοτήτων.

Επιπλέον, προκειμένου να λειτουργήσει αποτελεσματικά η ενιαία αγορά, οι κανόνες πρέπει να εφαρμόζονται και να επιβάλλονται σωστά. Η ΕΕ επικεντρώνεται σε τομείς οι οποίοι θα αυξήσουν τις επενδύσεις, θα επιταχύνουν την ανάκαμψη και θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα, όπως η αντιμετώπιση των καθυστερήσεων πληρωμών - ανοίξτε νέα καρτέλα. από τις δημόσιες αρχές σε —μικρές και μεσαίες ιδίως— επιχειρήσεις. Μέσω της ειδικής ομάδας για την επιβολή των κανόνων της ενιαίας αγοράς - ανοίξτε νέα καρτέλα., η Επιτροπή και τα κράτη μέλη έχουν άρει εμπόδια, διευκολύνοντας για παράδειγμα την επαγγελματική κινητικότητα εντός της ΕΕ και αντιμετωπίζοντας τα διοικητικά εμπόδια στον τομέα της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Επίσης, η Επιτροπή αυξάνει τη διαφάνεια και βελτιώνει τα υφιστάμενα κανονιστικά εργαλεία με στόχο την πρόληψη της εμφάνισης νέων εμποδίων.

Ακόμη, η ΕΕ επιθυμεί να διασφαλίσει ότι οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) σε όλα τα κράτη θα λαμβάνουν στήριξη. Για τον σκοπό αυτόν, ανέλυσε την οικονομική κατάσταση των ΜΜΕ σε ολόκληρη την ΕΕ και δημοσίευσε, τον Ιούλιο, την ετήσια επισκόπηση των επιδόσεων των ΜΜΕ - ανοίξτε νέα καρτέλα..

Η ενιαία αγορά είναι σημαντική τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους 450 εκατομμύρια καταναλωτές της ΕΕ. Κατά τη διάρκεια του έτους η ΕΕ θέσπισε κανόνες με στόχο να ενισχύσει τη βιωσιμότητα των προϊόντων που πωλούνται στην ΕΕ - ανοίξτε νέα καρτέλα., να ενδυναμώσει τους καταναλωτές όσον αφορά την πράσινη - ανοίξτε νέα καρτέλα. και την ψηφιακή μετάβαση και να καταστήσει την επισκευή προϊόντων - ανοίξτε νέα καρτέλα. εύκολη και ελκυστική επιλογή. Οι κανόνες θα εγγυηθούν την καλύτερη πρόσβαση των καταναλωτών σε πληροφορίες σχετικά με τα προϊόντα και θα αντιμετωπίσουν την προβολή ψευδοοικολογικής ταυτότητας και την προγραμματισμένη αχρήστευση (βλέπε κεφάλαιο 4).

Τέλος, η ενιαία αγορά εξακολουθεί να αναπτύσσεται μέσω της σταδιακής ένταξης υποψήφιων χωρών. Η διεύρυνση δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, ενισχύοντας τις διακρατικές αλυσίδες εφοδιασμού και μειώνοντας το εμπορικό κόστος. Επιπλέον, η διεύρυνση επιτρέπει στα νοικοκυριά —τόσο στα νέα όσο και στα υφιστάμενα κράτη μέλη— να επωφελούνται από ευκολότερη πρόσβαση σε εμπορεύματα και υπηρεσίες, και από πιο προσιτές τιμές, με αποτέλεσμα την άνοδο του βιοτικού επιπέδου. Για παράδειγμα, με την πρωτοβουλία για τις πράσινες λωρίδες ΕΕ – Δυτικών Βαλκανίων - αρχείο PDF, ανοίξτε νέα καρτέλα. εξοικονομείται ετησίως για τους επιβάτες και τα εμπορεύματα χρόνος αναμονής που αντιστοιχεί σε 20 έτη. Επιπλέον, η ένταξη της περιοχής στη συμμαχία για τα φάρμακα κρίσιμης σημασίας - ανοίξτε νέα καρτέλα. οδήγησε στη διεύρυνση των αξιακών αλυσίδων της ΕΕ, και στην ενίσχυση της ανάπτυξης και της αποδοτικότητας.

Η Ένωση Κεφαλαιαγορών

Επίσης, η ΕΕ καταβάλλει προσπάθειες για την περαιτέρω ανάπτυξη της ενιαίας αγοράς της με στόχο την καλύτερη διασυνοριακή ροή κεφαλαίων. Αυτή είναι γνωστή ως Ένωση Κεφαλαιαγορών - ανοίξτε νέα καρτέλα.. Η πιο ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων στην ΕΕ συνεπάγεται χαμηλότερο κόστος συναλλαγών, μικρότερο κανονιστικό φόρτο και ισχυρότερες αγορές, με αποτέλεσμα να παρέχεται στις ευρωπαϊκές εταιρείες —συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ— πρόσβαση σε περισσότερες πηγές χρηματοδότησης και να αυξάνεται η ανταγωνιστικότητα της ΕΕ.

Το 2024 εγκρίθηκαν μέτρα - ανοίξτε νέα καρτέλα. που θα ενισχύσουν την Ένωση Κεφαλαιαγορών και θα συμβάλουν στον στόχο της ΕΕ για απλούστευση των υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων και για μείωση του διοικητικού φόρτου (βλέπε κεφάλαιο 9). Η νέα πράξη για την εισαγωγή στο χρηματιστήριο - ανοίξτε νέα καρτέλα. τροποποιεί τους κανόνες για τα ενημερωτικά δελτία, την κατάχρηση της αγοράς, τη χρηματοοικονομική έρευνα και τις δομές μετοχών με πολλαπλά δικαιώματα ψήφου. Θα μειώσει τις απαιτήσεις που πρέπει να πληρούν οι εταιρείες τόσο κατά την εισαγωγή τους στο χρηματιστήριο όσο και στη συνέχεια, διατηρώντας παράλληλα τη διαφάνεια, την προστασία των επενδυτών και την ακεραιότητα της αγοράς. Επίσης, η πράξη θα αντιμετωπίσει το ζήτημα του κατακερματισμού των εθνικών νομοθεσιών, ο οποίος περιορίζει την ευελιξία των εταιρειών ως προς την έκδοση μετοχών με πολλαπλά δικαιώματα ψήφου μετά την εισαγωγή τους στο χρηματιστήριο, κάτι που θα είναι ιδιαίτερα επωφελές για καινοτόμες επεκτεινόμενες επιχειρήσεις.

Επίσης, κατά τη διάρκεια του έτους σημειώθηκε πρόοδος όσον αφορά τη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών ώστε οι πάροχοι ενοποιημένου δελτίου συναλλαγών (ΠΕΔΕΣΥ) να δίνουν ενοποιημένη εικόνα των συναλλαγών σε ολόκληρη την ΕΕ. Στις 16 Δεκεμβρίου η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών - ανοίξτε νέα καρτέλα. δημοσίευσε έκθεση σχετικά με τα τεχνικά πρότυπα ΠΕΔΕΣΥ - αρχείο PDF, ανοίξτε νέα καρτέλα.. Στην έκθεση περιγράφονται τα τελικά τεχνικά πρότυπα για τους ΠΕΔΕΣΥ, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας της αγοράς και τη βελτίωση της ποιότητας των δεδομένων. Έτσι, θα υποστηριχθεί η Ένωση Κεφαλαιαγορών μέσω της προώθησης μιας πιο ολοκληρωμένης και αποτελεσματικής χρηματοπιστωτικής αγοράς.

Επιπλέον, η ΕΕ σημείωσε πρόοδο όσον αφορά την αντιμετώπιση των εμποδίων που τίθενται από τις διαφορετικές εθνικές νομοθεσίες περί αφερεγγυότητας. Οι διαφορετικές νομοθεσίες οδηγούν στον κατακερματισμό της Ένωσης Κεφαλαιαγορών. Το 2022 η Επιτροπή είχε προτείνει την εναρμόνιση του ουσιαστικού δικαίου των κρατών μελών περί αφερεγγυότητας, με σκοπό την άρση των εμποδίων και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Απριλίου του 2024 έδωσαν περαιτέρω ώθηση και επιτάχυναν τις διαπραγματεύσεις.

Τέλος, με στόχο να διασφαλιστεί η αποτελεσματική λειτουργία της Ένωσης Κεφαλαιαγορών, η ΕΕ αυξάνει την ελκυστικότητα και την ανθεκτικότητα των υπηρεσιών εκκαθάρισης που παρέχει - ανοίξτε νέα καρτέλα.. Πρόκειται για υπηρεσίες που προσφέρονται από κεντρικούς αντισυμβαλλόμενους που παρεμβάλλονται μεταξύ αντισυμβαλλόμενων σε συναλλαγές σε χρηματοπιστωτικά μέσα, αναλαμβάνοντας την ιδιότητα του αγοραστή έναντι κάθε πωλητή και του πωλητή έναντι κάθε αγοραστή. Λόγω της εγγύησης των συμβατικών υποχρεώσεων σε περίπτωση αθέτησης υποχρέωσης, οι κεντρικοί αντισυμβαλλόμενοι είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της σταθερότητας της αγοράς, τον μετριασμό των συστημικών κινδύνων και τη βελτίωση της εμπιστοσύνης στην αγορά.

Τον Φεβρουάριο του 2024 επιτεύχθηκε πολιτική συμφωνία σχετικά με δέσμη μέτρων - ανοίξτε νέα καρτέλα. τα οποία θα επιτρέπουν στους κεντρικούς αντισυμβαλλόμενους να εισάγουν ταχύτερα νέα προϊόντα στην αγορά της ΕΕ, ενθαρρύνοντας τους συμμετέχοντες στην αγορά να εκκαθαρίζουν και να δημιουργούν ρευστότητα στους κεντρικούς αντισυμβαλλόμενους της ΕΕ. Επίσης, θα ενισχύσει το εποπτικό πλαίσιο της ΕΕ για τους κεντρικούς αντισυμβαλλόμενους, καθώς και την ασφάλεια και την ανθεκτικότητα των συστημάτων εκκαθάρισης. Το εν λόγω πλαίσιο θα μειώσει την υπερβολική εξάρτηση από συστημικούς κεντρικούς αντισυμβαλλόμενους σε τρίτες χώρες, απαιτώντας από όλους τους σχετικούς συμμετέχοντες στην αγορά να τηρούν ενεργούς λογαριασμούς σε κεντρικούς αντισυμβαλλόμενους της ΕΕ και να εκκαθαρίζουν αντιπροσωπευτικό μέρος ορισμένων συστημικών συμβάσεων παραγώγων εντός της ενιαίας αγοράς.

Ψηφιακός χρηματοοικονομικός τομέας

Τον Απρίλιο άρχισαν να ισχύουν - ανοίξτε νέα καρτέλα. νέοι κανόνες - ανοίξτε νέα καρτέλα., οι οποίοι θα εφαρμοστούν σταδιακά από τον Ιανουάριο του 2025, με στόχο να καταστούν δυνατές οι άμεσες πληρωμές σε ευρώ για όλους τους πολίτες και τις επιχειρήσεις με τραπεζικό λογαριασμό στην ΕΕ. Στόχος των κανόνων αυτών είναι να διασφαλιστεί ότι οι άμεσες πληρωμές σε ευρώ θα είναι οικονομικά προσιτές και ασφαλείς, και ότι θα διεκπεραιώνονται χωρίς εμπόδια σε ολόκληρη την ΕΕ.

Οι άμεσες πληρωμές αποτελούν γρήγορη και πρόσφορη λύση σε καθημερινές καταστάσεις, όπως η γρήγορη —σε λιγότερο από 10 δευτερόλεπτα— ανάληψη χρημάτων σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, η πληρωμή για αγορές αγαθών και υπηρεσιών μέσω διαδικτύου και στα καταστήματα και o άμεσος επιμερισμός του κόστους σε διάφορες κοινωνικές περιστάσεις. Επίσης, βελτιώνουν τη διαχείριση των ταμειακών ροών για τις δημόσιες διοικήσεις και τις επιχειρήσεις (ιδίως τις ΜΜΕ), επιτρέπουν σε φιλανθρωπικές οργανώσεις και μη κυβερνητικές οργανώσεις να έχουν γρήγορα πρόσβαση σε κεφάλαια και ενθαρρύνουν τις τράπεζες και άλλους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών να αναπτύξουν καινοτόμες χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και προϊόντα.

Επιπλέον, το 2024 τέθηκε σε εφαρμογή ο κανονισμός για τις αγορές κρυπτοστοιχείων - ανοίξτε νέα καρτέλα., με τον οποίο θεσπίζονται ενιαίοι κανόνες της ενωσιακής αγοράς για τα κρυπτοστοιχεία. Ο εν λόγω κανονισμός θα προαγάγει την ακεραιότητα της αγοράς και την καινοτομία μέσω της ρύθμισης των δημόσιων προσφορών κρυπτοστοιχείων και των διαμεσολαβητών κρυπτοστοιχείων που παρέχουν υπηρεσίες στους καταναλωτές, διασφαλίζοντας την καλύτερη προστασία τους από συναφείς κινδύνους.

Επίσης, το Μέσο Τεχνικής Υποστήριξης της ΕΕ βοηθά 37 αρχές χρηματοπιστωτικής εποπτείας από 26 κράτη μέλη να ενισχύσουν την ικανότητά τους να διαχειρίζονται τους κινδύνους που σχετίζονται με τον ψηφιακό χρηματοοικονομικό τομέα. Κατά τη διάρκεια του 2024 η Εποπτική Ακαδημία Ψηφιακών Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών της ΕΕ παρείχε διά ζώσης και διαδικτυακή κατάρτιση σε περισσότερα από 1 000 μέλη εποπτικών αρχών σε ολόκληρη την ΕΕ.

Καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες

Η νομοθετική δέσμη για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (KΞΧ/ΧΤ) - ανοίξτε νέα καρτέλα. εγκρίθηκε το 2024 και περιλαμβάνει τον πρώτο κανονισμό ΚΞΧ/ΧΤ - ανοίξτε νέα καρτέλα. και την έκτη οδηγία ΚΞΧ/ΧΤ - ανοίξτε νέα καρτέλα.. Οι εν λόγω προτάσεις θα χρησιμεύσουν ως βάση για τις δραστηριότητες της Αρχής για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας - ανοίξτε νέα καρτέλα..

Οι νέοι κανόνες καθορίζουν κριτήρια σε επίπεδο ΕΕ για τον ιδιωτικό τομέα, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η συνεπής εφαρμογή των κανόνων σε ολόκληρη την ενιαία αγορά. Επίσης, εναρμονίζουν τα καθήκοντα και τις εξουσίες των εθνικών εποπτικών αρχών και των μονάδων χρηματοοικονομικών πληροφοριών, με στόχο την αποτελεσματικότερη διασυνοριακή συνεργασία. Επιπλέον, το εν λόγω πλαίσιο ενισχύει τις εξουσίες των μητρώων πραγματικών δικαιούχων, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η διαφάνεια σχετικά με όσους κατέχουν ή ελέγχουν νομικές οντότητες και καταπιστεύματα. Τέλος, το πλαίσιο εναρμονίζει τους κανόνες πρόσβασης σε αυτές τις πληροφορίες, καθώς επιτρέπει σε ενδιαφερόμενα μέρη με έννομο συμφέρον, όπως δημοσιογράφους και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, να συμβάλλουν στην καταπολέμηση του οικονομικού εγκλήματος.

Τι αλλαγές θα επιφέρει το νέο πλαίσιο ΚΞΧ/ΧΤ;

Πρακτικά παραδείγματα

Τον Νοέμβριο το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εξέδωσαν κανονισμό για την αύξηση της διαφάνειας στις δραστηριότητες περιβαλλοντικών, κοινωνικών και σχετικών με τη διακυβέρνηση αξιολογήσεων - ανοίξτε νέα καρτέλα., αντιμετωπίζοντας τις ανησυχίες που σχετίζονται με την προβολή ψευδοοικολογικής ταυτότητας. Ο κανονισμός αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης δέσμης μέτρων - ανοίξτε νέα καρτέλα. για την ανάπτυξη των θεμελίων του πλαισίου βιώσιμης χρηματοδότησης της ΕΕ και την ενθάρρυνση της ιδιωτικής χρηματοδότησης για έργα και τεχνολογίες μετάβασης.

Οι νέοι κανόνες θα παρέχουν στους επενδυτές και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αξιόπιστα δεδομένα για τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές και σχετικές με τη διακυβέρνηση επιδόσεις των εταιρειών, βοηθώντας τους να λαμβάνουν πιο τεκμηριωμένες αποφάσεις όσον αφορά τις βιώσιμες επενδύσεις και τη διαχείριση κινδύνων που σχετίζονται με τους εν λόγω παράγοντες. Επίσης, οι αξιολογήσεις θα παρέχουν μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με τις δραστηριότητες των παρόχων αξιολογήσεων, καθώς και για το κατά πόσον έχουν λάβει τα αναγκαία μέτρα για την πρόληψη και τον μετριασμό της σύγκρουσης συμφερόντων.

Το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο συμφώνησαν - ανοίξτε νέα καρτέλα. να μεταθέσουν την προθεσμία έγκρισης τομεακών ευρωπαϊκών προτύπων υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας από τα μέσα του 2024 στα μέσα του 2026. Έτσι, εκτός από περισσότερο χρόνο για την ανάπτυξη των εν λόγω προτύπων, δίνεται επίσης περισσότερος χρόνος στις εταιρείες, έτσι ώστε να επικεντρωθούν στην εφαρμογή της πρώτης δέσμης οριζόντιων προτύπων που είχαν εγκριθεί τον Ιούλιο του 2023.

Εκτός από την τήρηση των προτύπων υποβολής εκθέσεων, οι μεγάλες εταιρείες που πληρούν ορισμένα κριτήρια θα υποχρεούνται να εφαρμόζουν μέτρα δέουσας επιμέλειας στις δραστηριότητές τους —αλλά και στις δραστηριότητες των θυγατρικών τους και των επιχειρηματικών εταίρων τους στο πλαίσιο των παγκόσμιων αλυσίδων δραστηριοτήτων τους— με στόχο τον προσδιορισμό και την αντιμετώπιση πραγματικών και δυνητικών δυσμενών επιπτώσεων στο περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η νέα οδηγία για την εταιρική δέουσα επιμέλεια όσον αφορά τη βιωσιμότητα - ανοίξτε νέα καρτέλα. απαιτεί από τις εταιρείες να προβούν στις αναγκαίες τροποποιήσεις των συνολικών στρατηγικών και δραστηριοτήτων τους, συμπεριλαμβανομένων των πρακτικών αγοράς, σχεδιασμού και διανομής. Η μη συμμόρφωση μπορεί να οδηγήσει σε διοικητική επιβολή, συμπεριλαμβανομένων των κυρώσεων και της αστικής ευθύνης.

Ένα υγιές τραπεζικό σύστημα είναι ουσιαστικής σημασίας για όλους τους πολίτες της ΕΕ, καθώς και για τη σταθερότητα και την ευημερία της οικονομίας της. Μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2007-2008, οι Ευρωπαίοι και οι διεθνείς ηγέτες συμφώνησαν σχετικά με διεθνή τραπεζικά πρότυπα —τα πρότυπα Βασιλείας ΙΙΙ - ανοίξτε νέα καρτέλα.— έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι τα τραπεζικά ιδρύματα θα είναι πιο ανθεκτικά και να μειωθεί η πιθανότητα εμφάνισης μελλοντικών χρηματοπιστωτικών κρίσεων.

Το τελικό κείμενο της τελευταίας δέσμης μέτρων για τις τράπεζες - ανοίξτε νέα καρτέλα. (κανονισμός για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις και οδηγία για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις), η οποία άρχισε να ισχύει στις 9 Ιουλίου 2024, αποτελεί ορόσημο όσον αφορά την πιστή εφαρμογή των προτύπων της Βασιλείας III στην ΕΕ. Επιβεβαιώνει την προθυμία της ΕΕ να εκπληρώσει τη διεθνή της δέσμευση και να εφαρμόσει τους κανόνες προληπτικής εποπτείας από την 1η Ιανουαρίου 2025, όπως είχε ανακοινωθεί προηγουμένως. Ωστόσο, η έναρξη εφαρμογής ενός μέρους των προτύπων της Βασιλείας ΙΙΙ —αυτού της ριζικής αναθεώρησης του χαρτοφυλακίου συναλλαγών - ανοίξτε νέα καρτέλα.— αναβλήθηκε για την 1η Ιανουαρίου 2026. Στόχος της αναβολής είναι να διατηρηθούν οι ισότιμοι όροι ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο για τις ευρωπαϊκές τράπεζες που δραστηριοποιούνται σε διεθνές επίπεδο και να ευθυγραμμιστεί η ημερομηνία με τα χρονοδιαγράμματα εφαρμογής άλλων σημαντικών δικαιοδοσιών.

Τόσο το Κοινοβούλιο - ανοίξτε νέα καρτέλα. όσο και το Συμβούλιο ενέκριναν - ανοίξτε νέα καρτέλα. τις θέσεις τους και ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις για τη μεταρρύθμιση του πλαισίου για τη διαχείριση τραπεζικών κρίσεων και την ασφάλιση καταθέσεων - ανοίξτε νέα καρτέλα. με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση των τραπεζών.

Επιπλέον, τον Δεκέμβριο του 2023 είχε επιτευχθεί συμφωνία επί της αναθεωρημένης οδηγίας «Φερεγγυότητα II». Οι νέοι κανόνες - ανοίξτε νέα καρτέλα. ενισχύουν το κανονιστικό πλαίσιο στον ασφαλιστικό τομέα, παρέχοντας στον ασφαλιστικό και τον αντασφαλιστικό τομέα (δηλαδή, την ασφάλιση για τις ασφαλιστικές εταιρείες) καλύτερα κίνητρα για επένδυση σε μακροπρόθεσμα κεφάλαια. Επίσης, οι κανόνες θα λαμβάνουν περισσότερο υπόψη μακροοικονομικούς κινδύνους, όπως αυτούς που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, και θα καταστήσουν την οικονομική θέση των ασφαλιστών λιγότερο ευαίσθητη στις βραχυχρόνιες διακυμάνσεις της αγοράς. Αυτές οι αλλαγές θα διασφαλίσουν ότι ο εν λόγω τομέας θα παραμένει ισχυρός ακόμη και σε περιόδους οικονομικών δυσχερειών και θα προστατεύει τα συμφέροντα των καταναλωτών.

Ταυτόχρονα, επιτεύχθηκε συμφωνία επί μιας νέας οδηγίας για την ανάκαμψη και την εξυγίανση των ασφαλίσεων - ανοίξτε νέα καρτέλα.. Η εν λόγω οδηγία διασφαλίζει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και προστατεύει τους ασφαλισμένους και τους φορολογουμένους σε περίπτωση πτώχευσης ενός ασφαλιστή ή ενός αντασφαλιστή. Απαιτεί η επιλογή ασφαλιστών και αντασφαλιστών, καθώς και των οικείων αρχών εξυγίανσης, να στηρίζεται στην ανάλυση επικινδυνότητας, έτσι ώστε να καταρτίζονται προληπτικά σχέδια ανάκαμψης και σχέδια εξυγίανσης, αντίστοιχα, και να διασφαλίζεται η ετοιμότητα έναντι δυνητικών κρίσεων.

Μεταρρύθμιση της τελωνειακής ένωσης

Η μεταρρύθμιση της τελωνειακής ένωσης - ανοίξτε νέα καρτέλα. της ΕΕ, η οποία είχε προταθεί το 2023, προβλέπει ένα παγκοσμίως πρωτοποριακό και στηριζόμενο σε δεδομένα τελωνειακό σύστημα το οποίο θα απλουστεύσει σε μεγάλο βαθμό τις τελωνειακές διαδικασίες για τις επιχειρήσεις. Ταυτόχρονα, θα παράσχει στις αρχές τα απαραίτητα εργαλεία με στόχο να αποτρέπουν τις εισαγωγές που ενέχουν πραγματικούς κινδύνους για την ΕΕ, τους πολίτες και την οικονομία της. Το 2024 σημειώθηκε πρόοδος - ανοίξτε νέα καρτέλα. όσον αφορά την πρόταση για τη δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Τελωνειακής Αρχής και ενός κεντρικού κόμβου δεδομένων —τους κύριους, από κοινού με το ηλεκτρονικό εμπόριο, πυλώνες της μεταρρύθμισης.

Τα πιο πάνω συμπληρώνονται με το περιβάλλον ενιαίας θυρίδας της ΕΕ για τα τελωνεία - ανοίξτε νέα καρτέλα., το οποίο υλοποιείται ήδη σταδιακά με στόχο την εναρμόνιση των διοικητικών διαδικασιών μεταξύ του τομέα των τελωνείων και άλλων τομέων, όπως η υγεία και το περιβάλλον. Το εν λόγω περιβάλλον θα βελτιώσει τις ψηφιακές ανταλλαγές μεταξύ των κυβερνήσεων στα σύνορα της ΕΕ και θα εξορθολογίσει τη διαδικασία εκτελωνισμού των εμπορευμάτων.

Επιπλέον, το σύστημα ελέγχου εισαγωγών 2 - ανοίξτε νέα καρτέλα. απαιτεί πλέον από τους οικονομικούς φορείς να υποβάλλουν δεδομένα ασφάλειας και προστασίας για όλους τους τρόπους μεταφοράς. Χάρη στο εν λόγω σύστημα, οι βελγικές τελωνειακές αρχές, σε συνεργασία με άλλα κράτη μέλη, πραγματοποίησαν τον Μάρτιο τις μεγαλύτερες μέχρι σήμερα κατασχέσεις πρόδρομων ουσιών ναρκωτικών (χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή παράνομων ναρκωτικών) στο αεροδρόμιο της Λιέγης.

Τέλος, συστάθηκε η Ευρωπαϊκή Συμμαχία Λιμένων - ανοίξτε νέα καρτέλα., στο πλαίσιο του χάρτη πορείας της ΕΕ για την καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών και του οργανωμένου εγκλήματος (βλέπε κεφάλαιο 7). Η εν λόγω συμμαχία θα βελτιώσει τον συντονισμό μεταξύ των τελωνειακών αρχών και θα διευκολύνει τη συνεργασία με άλλες αρχές επιβολής του νόμου και με τον ιδιωτικό τομέα.

Εξασφάλιση ισότιμων όρων φορολόγησης

Τον Ιανουάριο του 2024 η ΕΕ θέσπισε νέους κανόνες για τον καθορισμό ελάχιστου πραγματικού φορολογικού συντελεστή 15 % - ανοίξτε νέα καρτέλα. για τις πολυεθνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται εντός των συνόρων της. Η έναρξη ισχύος των εν λόγω κανόνων επισημοποιεί την εφαρμογή από την ΕΕ του πλαισίου του πυλώνα 2, μέρους μιας ιστορικής συμφωνίας για τη διεθνή φορολογική μεταρρύθμιση - ανοίξτε νέα καρτέλα. η οποία είχε επιτευχθεί στο πλαίσιο του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης το 2021. Αν και έχουν ήδη προσχωρήσει στους εν λόγω κανόνες σχεδόν 140 δικαιοδοσίες σε όλο τον κόσμο, η ΕΕ υπήρξε πρωτοπόρος όσον αφορά τη μετουσίωσή τους σε δίκαιο. Οι κανόνες αποθαρρύνουν τις επιχειρήσεις από το να μεταφέρουν τα κέρδη τους σε δικαιοδοσίες που εφαρμόζουν χαμηλή φορολογία και περιορίζουν την πρακτική του «ανταγωνισμού προς τα κάτω», στο πλαίσιο του οποίου οι χώρες μειώνουν τους συντελεστές του φόρου εταιρειών με στόχο την προσέλκυση επενδύσεων.

Στις 28 Οκτωβρίου η Επιτροπή ενέκρινε πρόταση - ανοίξτε νέα καρτέλα. για την τροποποίηση της οδηγίας σχετικά με τη διοικητική συνεργασία στον τομέα της φορολογίας - ανοίξτε νέα καρτέλα.. Η τροποποιημένη οδηγία καθορίζει τους κανόνες και τις διαδικασίες για τη στενή συνεργασία μεταξύ των φορολογικών αρχών των κρατών μελών στον τομέα της άμεσης φορολογίας. Έτσι, διευκολύνονται οι εταιρείες στην εκπλήρωση της υποχρέωσης υποβολής στοιχείων που υπέχουν βάσει της οδηγίας για τον πυλώνα 2 - ανοίξτε νέα καρτέλα., η οποία εφαρμόζει το προαναφερθέν πλαίσιο του πυλώνα 2.

Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της φορολογικής απάτης

Το κεντρικό ηλεκτρονικό σύστημα πληροφοριών για τις πληρωμές - ανοίξτε νέα καρτέλα. παρέχει πλέον στις φορολογικές διοικήσεις των κρατών μελών δεδομένα τα οποία τις βοηθούν να εντοπίζουν ευκολότερα την απάτη στον τομέα του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ), ιδίως από δραστηριότητες ηλεκτρονικού εμπορίου. Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών οι οποίοι προσφέρουν υπηρεσίες στην ΕΕ πρέπει να παρακολουθούν τους αποδέκτες διασυνοριακών πληρωμών. Επίσης, υποχρεούνται να διαβιβάζουν στις φορολογικές διοικήσεις των κρατών μελών πληροφορίες σχετικά με τις διασυνοριακές πληρωμές.

Επίσης, ενισχύθηκε η καταπολέμηση της φορολογικής απάτης και των φορολογικών καταχρηστικών πρακτικών μέσω νέας νομοθετικής πράξης που εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο. Η οδηγία σχετικά με την ταχύτερη και ασφαλέστερη ελάφρυνση της υπερβάλλουσας παρακράτησης φόρου - ανοίξτε νέα καρτέλα. θεσπίζει κανόνες οι οποίοι θα καταστήσουν τις διαδικασίες παρακράτησης φόρου στην ΕΕ πιο αποτελεσματικές και ασφαλείς για τους επενδυτές, τους χρηματοπιστωτικούς διαμεσολαβητές και τις εθνικές φορολογικές διοικήσεις. Έτσι, θα επιταχυνθεί η διαδικασία ελάφρυνσης των επενδυτών από τους φόρους που παρακρατήθηκαν καθ’ υπέρβαση των οφειλόμενων στις διασυνοριακές πληρωμές μερισμάτων και τόκων. Επίσης, θα μειώσει τον κίνδυνο διπλής φορολόγησης για τους φορολογουμένους και θα διευκολύνει τις διασυνοριακές επενδύσεις, ενισχύοντας έτσι την Ένωση Κεφαλαιαγορών.

Επιπλέον, η ΕΕ ενστερνίζεται την ανάγκη για ψηφιακή μετάβαση με στόχο την καταπολέμηση της απάτης και τη στήριξη των επιχειρήσεων της ΕΕ. Η πρόταση για τον ΦΠΑ στην ψηφιακή εποχή - ανοίξτε νέα καρτέλα. —επί της οποίας επιτεύχθηκε συμφωνία στις 5 Νοεμβρίου— θα μειώσει την ανάγκη για πολλαπλές εγγραφές στα μητρώα ΦΠΑ σε διάφορα κράτη μέλη, με την επέκταση του υφιστάμενου μοντέλου «μονοαπευθυντικής θυρίδας ΦΠΑ». Επίσης, η εν λόγω πρόταση θα συμβάλει στη χρήση νέων ψηφιακών τεχνολογιών, όπως η ηλεκτρονική τιμολόγηση και η ψηφιακή υποβολή στοιχείων, με στόχο την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ. Οι νέοι κανόνες αποτελούν το πρώτο βήμα στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτει η ανάπτυξη της οικονομίας πλατφορμών. Ταυτόχρονα, σηματοδοτούν την αρχή της προσπάθειας για εξασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού μεταξύ διαδικτυακών και παραδοσιακών υπηρεσιών μεταφορών και βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων. Θα ωφελήσουν τα δημόσια οικονομικά των κρατών μελών και θα μειώσουν το διοικητικό κόστος και το κόστος συμμόρφωσης για τους εμπόρους της ΕΕ.