EUROPESE INSTELLINGEN

Meer samen beslissen

De Europese Unie (EU) is geen apart land, zoals Bulgarije, Italië of Spanje. De Europese Unie is een vrijwillige vereniging van Europese landen die hebben besloten om samen gemeenschappelijke projecten waar te maken.

Ze heeft machtige instellingen die een deel van de bevoegdheden van de Europese landen hebben gekregen. Elke instelling heeft een eigen rol en een eigen voorzitter.

Hoe werkt de Europese Unie?

De Europese Raad 1: de vergadering van regeringsleiders van de Europese landen

De Europese Raad bestaat uit de staatshoofden of regeringsleiders van de EU-lidstaten en in principe komen ze vier keer per jaar samen. Zo’n bijeenkomst heet een “Europese top”. Daar worden alle gebeurtenissen in Europa besproken en wordt bepaald welke richting de EU uit moet gaan.

De Raad is in Brussel (België).

De Europese Commissie 2

De Europese Commissie is de regering van de Europese Unie. De Commissie stelt nieuwe wetten voor en controleert of ze worden nageleefd.

De Commissie bestaat uit 27 commissarissen (een per land) die elk verantwoordelijk zijn voor een of meerdere gebieden (bijvoorbeeld milieu, transport of onderwijs).

De Europese Commissie is in Brussel.

Het Europees Parlement 3

Het Europees Parlement is de stem van de Europese burgers. Het bestaat uit parlementsleden die door het volk worden gekozen via Europese verkiezingen.

Het Parlement stemt samen met de Raad van de Europese Unie over Europese wetten en de begroting.

Het Europees Parlement is in Straatsburg (Frankrijk), Brussel en Luxemburg.

De Raad van de Europese Unie, ook wel de Raad van ministers genoemd 1

De Raad bestaat uit ministers van de lidstaten van de EU. Er is één minister per lidstaat. Welke minister dat is, hangt af van het onderwerp dat wordt besproken.

Wanneer de Raad bijvoorbeeld vergadert over landbouw, dan is de minister van Landbouw erbij.

De Raad van de Europese Unie stemt samen met het Europees Parlement over Europese wetten en de begroting.

De Raad van de Europese Unie is in Brussel.

De Europese institutionele driehoek

Schematische voorstelling van de institutionele driehoek van de EU.
De Europese Raad bepaalt de prioriteiten van de EU.
De Europese Commissie stelt nieuwe wetten voor, beheert de begroting en zorgt ervoor dat de wetten, verdragen en programma’s worden gehandhaafd.
Het Europees Parlement en de Raad van ministers keuren de wetten en de begroting goed. Ze bestuderen en wijzigen, aanvaarden of verwerpen de wetsvoorstellen.
Wanneer een akkoord wordt bereikt, wordt een nieuwe wet gepubliceerd.

Wat is een democratie?

Een democratie is een politiek systeem waarin de bevolking de macht heeft. In een democratie worden de mensen “burgers” genoemd. Iedere meerderjarige burger heeft het recht om te stemmen bij verkiezingen.

 

RECHTEN EN BURGERSCHAP

Onze verscheidenheid meer respecteren

In de Europese Unie heeft iedere meerderjarige burger het recht om voor politici te stemmen die zich kandidaat stellen voor verkiezingen. Het stemrecht van burgers is een essentieel onderdeel van elke democratie.

Stemrecht … en recht op verdediging

Alle burgers van de Europese Unie hebben rechten en vrijheden. Die vind je terug in het “Handvest van de grondrechten van de Europese Unie”. Iedereen moet dit handvest naleven.

Specifieke rechten van kinderen

Kinderen zijn volwaardige EU-burgers. Ze vertegenwoordigen bijna een vijfde van de inwoners van de Europese Unie.

Het Handvest van de grondrechten is belangrijk omdat daar een aantal specifieke kinderrechten in staan: het recht om naar school te gaan, het recht op vrijheid van meningsuiting, het recht op bescherming, het recht op gezondheidszorg enz.

Je verneemt meer over je rechten op: Het plan van de Europese Unie voor de rechten van kinderen (europa.eu).

Het Hof van Justitie

Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft als taak ervoor te zorgen dat alle Europese wetten overal op dezelfde manier worden toegepast en nageleefd. Het Hof bestaat uit één rechter uit elke lidstaat. Het Hof van Justitie is in Luxemburg.

 

JONGEREN IN DE EUROPESE UNIE

Meer luisteren naar jongeren

Als Europese jongeren volwaardige Europese burgers zijn, dan betekent dit ook dat zij het recht hebben om hun mening te geven. En dat doen ze! In veel EU-landen doen jongeren dat bijvoorbeeld via het “Jongerenparlement”. De EU-instellingen vragen jongeren en jongerenorganisaties ook om hun mening over onderwerpen die voor hen van belang zijn via de EU-jongerendialoog.

Ongeveer 40 kinderen zitten in een groep en proberen samen te beslissen.
Eén jongen schreeuwt dat het zijn beurt is om te spreken.
Een andere jongen zegt “Meer chocomousse!”, en een meisje zegt “en meer ijsjes!”
  • En jij, heb jij een mening?

Zet een miniparlement op in je klas en praat over onderwerpen die jullie rechtstreeks aangaan. Bijvoorbeeld:

  • Hoe kunnen we in het dagelijks leven beter samenleven?
  • Hoe kunnen we de rechten van kinderen beter laten gelden en beschermen?

 

INTERNE MARKT

Meer samenwerken met onze buren

De EU is een uitgestrekt gebied van bijna 4 miljoen km2 met verschillende culturen. Om het leven van de Europeanen te vergemakkelijken, hebben de meeste EU-landen paspoortcontroles aan de grens afgeschaft. Iedere inwoner van een EU-land kan daardoor vrij reizen, wonen en werken in een ander EU-land.

Ook jongeren!

Dankzij het Erasmus+-programma kunnen jongeren ook door Europa reizen. Met dit programma kunnen studenten en jongeren in een ander land studeren, vrijwilligerswerk doen of een opleiding volgen. Door te reizen kun je meerdere talen leren. Een van de troeven van onze Europese Unie is het grote aantal talen dat er wordt gesproken. Hoe meer talen we spreken, hoe beter we elkaar begrijpen en hoe beter we samen kunnen werken.

Wist je dat …

… het Schengengebied een ruimte van vrij verkeer van personen is tussen de lidstaten die het Akkoord van Schengen (een stad in Luxemburg) hebben ondertekend? Het Schengengebied bestaat uit 27 landen: 23 EU-landen en 4 niet-EU-landen. Binnen het Schengengebied kan iedere burger, al dan niet uit de EU, de grens van een ander Schengenland zomaar oversteken zonder zijn paspoort te laten zien.

  • Kun jij een paar officiële talen van de Europese Unie opnoemen? (1)

 

EENHEIDSMUNT EN EUROZONE

Gemakkelijker betalen

Een eenheidsmunt

Naar aanleiding van het Verdrag van Maastricht in 1992 gebruiken 20 landen van de EU sinds 1 januari 2002 dezelfde munt: de euro (België, Cyprus, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Ierland, Italië, Kroatië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Slovenië, Slowakije en Spanje).

Samen vormen zij de eurozone. De andere landen, dat wil zeggen Bulgarije, Denemarken, Hongarije, Polen, Roemenië, Tsjechië en Zweden, gebruiken nog steeds hun eigen munt.

Wist je dat …

… het euroteken (€) van de Griekse letter epsilon komt en verwijst naar de eerste letter van het woord “Europa”? De twee kleine liggende streepjes zijn een knipoog naar twee andere bekende munteenheden: de dollar en de yen.

De euromunten hebben één kant die voor elk land dezelfde is, namelijk de kaart van Europa. Op de andere kant van de munt heeft elk land zijn eigen ontwerp. Enkele voorbeelden: Op het Finse muntstuk van één euro staan twee vliegende zwanen. Op de Maltese munten van één en twee euro staat een embleem dat het Maltese kruis heet. Op de Italiaanse munt van één euro staat een beroemde tekening van Leonardo da Vinci, die de ideale verhoudingen van het menselijk lichaam weergeeft. Op de Griekse munt van twee euro staat Zeus, die in de gedaante van een stier Europa ontvoert. Europa is een prinses uit de Griekse mythologie, naar wie het continent Europa is genoemd.

1 Finland – 2 Malta – 3 Italië – 4 Slovenië – 5 Estland – 6 Duitsland – 7 Griekenland – 8 Spanje

De Europese Centrale Bank

De Europese Centrale Bank (ECB) zorgt ervoor dat de euro goed werkt en geeft toestemming aan de landen van de eurozone om bankbiljetten te drukken. De ECB is in Frankfurt (Duitsland).

  • Dit muntstuk van twee euro is het meest gewild bij verzamelaars. Waar komt deze munt vandaan?
Op de Oostenrijkse munt van één euro staat een beroemde Oostenrijkse componist. Kun je raden wie het is? 
Antwoord: Wolfgang Amadeus Mozart

Wolfgang Amadeus Mozart, Oostenrijk.

 

BEGROTING VAN DE EUROPESE UNIE

Meer investeren in onze toekomst

De Europese Unie investeert onder andere in onderwijs, milieu, onderzoek naar nieuwe technieken, landbouw enz. Maar om te investeren is geld nodig. En de verdeling van dat geld moet goed worden georganiseerd: dit noemen we een “begroting”.

Waar komt het geld van de Europese Unie vandaan?

De EU-begroting bestaat voor het grootste deel uit de bijdrage van de EU-landen.

Het geld wordt gebruikt om allerlei projecten in heel Europa te financieren, bijvoorbeeld om wegen aan te leggen en bruggen, scholen, universiteiten, wetenschappelijke onderzoekscentra, musea, ziekenhuizen en fabrieken te bouwen. Maar het geld wordt ook gebruikt om jongeren in andere landen te laten studeren, de werkgelegenheid in Europa te verbeteren en het milieu te beschermen.

 

Projecten die worden gesteund door de Europese Unie

De Europese Unie heeft door de jaren heen al in honderdduizenden projecten geïnvesteerd. Enkele voorbeelden – hier vind je nog andere voorbeelden: https://kohesio.ec.europa.eu/nl/

Verbetering van de energie-efficiëntie in scholen

Veel scholen in Europa verbruiken veel energie. Dankzij het project Energy@School besparen meer dan veertig basis- en middelbare scholen in zeven EU-landen (Duitsland, Hongarije, Italië, Kroatië, Oostenrijk, Polen en Slovenië) energie. In het kader van het project zijn leerlingen en leerkrachten opgeleid tot “energiebewaker”, zodat zij mee kunnen helpen om scholen “energieslim” te maken.

Strijd tegen kinderkanker

Het Oostenrijkse biotechnologiebedrijf Apeiron Biologics ontwikkelt geneesmiddelen tegen kanker, en ze kijken extra goed naar zeldzame vormen die vooral bij kinderen voorkomen. Een EU-lening helpt het bedrijf om verder onderzoek te doen naar de ziekte.

Slimme speeltuinen voor kinderen

Kinderen spelen steeds minder buiten en steeds vaker op hun computer of tablet. Door een gebrek aan lichaamsbeweging en ongezonde eetgewoonten worden ze steeds dikker. De EU heeft het Bulgaarse bedrijf Playground Energy geholpen om speeltuinen te ontwikkelen die de energie die bij het bewegen vrijkomt, om te zetten in geluid en licht. Dit stimuleert kinderen om meer te bewegen en gezonder te leven.

  • En bij jou in de buurt? Weet jij welke acties in jouw land, streek of stad worden ondersteund door de Europese Unie?

 

TEST JE KENNIS

Quizzzzzz!

In de Europese Unie worden 24 officiële talen gesproken. Hoewel het Engels vaak wordt gebruikt, wil de Europese Unie deze rijkdom aan talen behouden en moedigt ze alle inwoners aan verschillende talen te leren om elkaar beter te begrijpen. Om goed samen te werken is het belangrijk dat we elkaar goed begrijpen!

Hello
I don’t understand - Un helado
Danke - ¡Hola! - Bitte - Entschuldigung
Tschüss - Thank you - Ein Eis
No entiendo - Sorry - Por favor - Hallo
Goodbye - Tengo hambre - Das verstehe ich nicht
Perdón - Please - Ich habe Hunger
How are you? - ¡Hasta pronto! - See you
Adiós - An ice cream - Bis bald
Gracias - Wie geht’s ? - I am hungry
¿Cómo estás?

  • Hier zie je hoe je “goedemorgen” en “bedankt” zegt in alle officiële talen van de Europese Unie. Kun jij de woorden koppelen aan de juiste taal?
Groet — Taal — Waardering

Bulgaars: Dobro utro - добро утро, Blagodarya - Благодаря; Kroatisch: Dobro jutro, Hvala; Tsjechisch: Dobré ráno, Děkuji; Deens: Godmorgen, Tak; Nederlands: Goedemorgen, Bedankt; Engels: Good morning, Thank you; Ests: Tere hommikust, Aitäh; Fins: Hyvää huomenta, Kiitos; Frans: Bonjour, Merci; Duits: Guten Tag, Danke; Grieks: Kalimera - Καλημέρα, Efkaristó - ευχαριστώ; Hongaars: Jó reggelt, Köszönöm; Iers: Dia dhuit, Go raibh maith agat; Italiaans: Buongiorno, Grazie; Lets: Labrīt, Paldies; Litouws: Labas rytas, Ačiū; Maltees: L-għodwa t-tajba, Grazzi; Pools: Dzień dobry, Dziękuję; Portugees: Bom dia, Obrigado; Roemeens: Bună dimineaţa, Mulțumesc; Slowaaks: Dobré ráno, Ďakujem; Sloveens: Dobro jutro, Hvala; Spaans: Buenos días, Gracias; Zweeds: God morgon, Tack.

Wil je beter begrijpen hoe Europa is ontstaan en hoe het dagelijks leven er is? Lees dan deze twee brochures.

Beschikbare formaten

Deze onlinepublicatie is beschikbaar in 24 talen en in de volgende formaten:

PDF PRINT HTML

Manuscript bijgewerkt in maart 2023 door de:

Europese Commissie
Directoraat-generaal Communicatie
Dienst Redactie en Publieksinformatie
1049 Brussel
BELGIË

Luxemburg, EU-publicaties, 2023
op.europa.eu/en/publications

Vindt u deze publicatie nuttig? Laat het ons weten:
comm-publi-feedback@ec.europa.eu

© Europese Unie, 2023

Logo CC

Het beleid ten aanzien van hergebruik van documenten van de Europese Commissie is vastgelegd in Besluit 2011/833/EU van de Commissie van 12 december 2011 betreffende het hergebruik van documenten van de Commissie (PB L 330 van 14.12.2011, blz. 39).
Tenzij anders vermeld, is hergebruik van dit document toegestaan krachtens een Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)-licentie (https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/). Dit betekent dat hergebruik is toegestaan, mits de bron correct wordt aangegeven en eventuele wijzigingen worden vermeld.

Voor het gebruik of de reproductie van onderdelen die niet het eigendom zijn van de Europese Unie, kan het nodig zijn rechtstreeks om toestemming van de respectieve houders van het recht te verzoeken.

Alle afbeeldingen © Europese Unie, tenzij anders vermeld.