AN FHEIRMEOIREACHT AGUS AN BIA
Ag ithe go folláin
Is éard atá i gceist le réim chothrom bia méideanna beaga de gach cineál bia a ithe chun an t-ocras a bhaint dínn, agus gan níos mó thairis sin nó faoina bhun sin. B’fhearr, mar sin, dá dtáirgfeadh feirmeoirí agus tógálaithe
ainmhithe na hEorpa raon mór cineálacha bia agus go leor bia chun gach duine a bheathú!
Gearrchuntas ar stair an chomhbheartais talmhaíochta
In 1957, chinn an Bheilg, an Fhrainc, an Ghearmáin, an Iodáil, an Ísiltír agus Lucsamburg — na sé thír bhunaitheacha — nach mbeadh ocras ann san Eoraip choíche. Sa bhliain 1962 sheol siad
an comhbheartas talmhaíochta (ar a dtugtar “CBT” freisin).
Ba é an aidhm a bhí leis sin go leor bia a tháirgeadh do gach duine agus a chinntiú go bhféadfadh feirmeoirí a mbeatha a thabhairt i dtír leis an bhfeirmeoireacht. Fuair feirmeoirí Eorpacha cabhair airgeadais chuige sin agus cead acu an oiread bia ba mhaith leo a tháirgeadh. Ós rud é gur tháirg siad an oiread sin bia, áfach, bhí na mílte tonna bia ann nach raibh duine ar bith ag iarraidh a cheannach. Cad é mar chur amú!
Ó bhí na 1980idí ann: feirmeoireacht níos fearr!
Ó na 1980idí i leith, níl feirmeoirí in ann bia a tháirgeadh de réir mar is rogha leo ná é a dhéanamh ar an mbealach is rogha leo. Is é an riail atá anois ann go gcaithfidh an bia a tháirgtear a bheith ar ardchaighdeán. Tá
rialacha ann freisin chun a chinntiú go gcaifear ar bhealach níos fearr le hainmhithe. Tugann an Eoraip spreagadh dá cuid feirmeoirí páirt a ghlacadh i ngníomhaíochtaí eile.
Mar shampla:
- Ar chuala tú faoin agrathurasóireacht riamh?
- Ar thug tú cuairt ar fheirm riamh?
- Ar cheannaigh tú bia go díreach ó fheirm riamh?
Sa lá atá inniu ann, tá réim bia atá ilchineálach agus ar ardchaighdeán againn
Ar na saolta seo, ní mór d’fheirmeoirí agus do shiopaí bia lógónna agus lipéid a chur ar an bpacáistíocht a bhíonn ar an saghas sin bia ar a dtugtar “ón bhfeirm go dtí an forc”. Insíonn na lipéid sin dúinn cén dóigh a ndéantar an bia, léiríonn siad an dáta faoinar cheart é a chaitheamh, etc.
Mar shampla, ar uibheacha bíonn cód a léiríonn an tír ar rugadh iad inti agus cé acu a chónaigh na cearca amuigh faoin spéir nó a chónaigh siad i gcaighean.
Chomh maith leis sin, tá go leor táirgí ann agus bíonn lógónna Eorpacha orthu a dheimhníonn a gcáilíocht nó a n-áit tionscnaimh.
- Téigh ar lorg roinnt táirgí i do chuisneoir nó sa phrios sa chistin.
Ciallaíonn an lógó “Sonrúchán Tionscnaimh faoi Chosaint” nach mór an táirge a dhéanamh, a phróiseáil agus a ullmhú in áit nó i réigiún ar leith.
Samplaí: Ola olóige Kalamata (an Ghréig), mil Mel do Alentejo (an Phortaingéil), cáis Herve (an Bheilg), agus sauerkraut Stupavské zelé (an tSlóvaic).
Ciallaíonn an lógó “Tásc Geografach faoi Chosaint” go ndearnadh ceann amháin ar a laghad de chéimeanna an táirgthe (táirgeadh, próiseáil nó ullmhú) in áit nó i réigiún ar leith.
Samplaí: Ispín muiceola Kiełbasa piaszczańska (an Chróit), asparagas Asparago di Cantello (an Iodáil).
Leis an lógó sin dearbhaítear go ndéantar 95 % de na comhábhair go horgánach agus tugtar ainm an táirgeora nó ainm an díoltóra.
SCRIOS AR AN mBIA BEAGMHAITHEASA!
Tá breis agus leath na ndaoine fásta ar fad san Aontas Eorpach róthrom. Mura dtéitear i ngleic leis sin, beidh eipidéim ollmhór san Eoraip faoin mbliain 2030. Tá páistí agus daoine óga thíos leis freisin: sa bhliain 2019, bhí duine óg amháin as gach cúigear san Eoraip róthrom nó murtallach féin.
Conas is féidir linn fáil réidh le bia beagmhaitheasa?
Chinn roinnt scoileanna cosc a chur ar bhurgair mhairteola, sceallóga, píotsaí agus ar dheochanna súilíneacha. Faoin scéim Eorpach torthaí do scoileanna, tugtar torthaí agus glasraí do dhaltaí saor in aisce, rud a spreagann
nósanna itheacháin sláintiúla.
Chun réim shláintiúil bia a bheith againn, ní mór dúinn cúig thoradh agus ghlasra a ithe in aghaidh an lae. D’fhéadfadh sé go gceapfá gur méid mór é sin, ach is féidir é a dhéanamh!
- Beidh do lá breithe ann go luath! Déan cur síos ar an mbéile is fearr leat nó tarraing pictiúr de … agus ná déan dearmad na cúig phíosa de thorthaí agus glasraí a theastaíonn uait le haghaidh réim bia shláintiúil.
TÁ 
NÍL 
An iarmhairt cheaptha teasa
Scamhóga glasa
