polski (pl)

CO DZIEJE SIĘ Z MOIMI
PRAWAMI DO ŚWIADCZEŃ
EMERYTALNYCH?

  • Jeśli Twoje miejsca pracy znajdowały się w kilku krajach UE, w każdym z nich będziesz mieć określone prawa do świadczeń emerytalnych.
  • Informacji na temat wypłacania emerytury w Twoim nowym kraju powinieneś szukać co najmniej sześć miesięcy przed terminem przejścia na emeryturę, ponieważ proces ubiegania się o emeryturę z kilku krajów może trwać wiele miesięcy.
  • Możesz zacząć otrzymywać emeryturę dopiero po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego obowiązującego w kraju, w którym mieszkasz lub w którym ostatnio pracowałeś.
  • Ponieważ ustawowy wiek emerytalny różni się w UE, w niektórych krajach UE na rozpoczęcie pobierania emerytury trzeba będzie czekać dłużej niż w innych.
  • Jeśli przysługują Ci prawa do emerytury w różnych krajach UE i zaczniesz pobierać jedną emeryturę wcześniej niż inną, może to mieć wpływ na wysokość otrzymywanych przez Ciebie świadczeń.
  • Warto jak najwcześniej zasięgnąć informacji o tym, jak będzie wyglądała Twoja sytuacja w każdym z krajów, w których pracowałeś, oraz czy możesz zmienić datę przejścia na emeryturę.
  • Więcej informacji: https://europa.eu/youreurope/pensions_pl

JAKIE PRAWA POBYTU
PRZYSŁUGUJĄ MI JAKO EMERYTOWI?

  • Jako obywatel Unii możesz mieszkać w dowolnym kraju UE przez ponad trzy miesiące, jeśli posiadasz:
    • pełne ubezpieczenie zdrowotne w kraju przyjmującym
    • wystarczające dochody, aby móc żyć bez zasiłku.
  • Jeśli jesteś emerytem, Twój dochód może pochodzić z emerytury lub jakiegokolwiek innego źródła.
  • Po upływie trzech miesięcy być może będziesz musiał zarejestrować swój pobyt w kraju przyjmującym.
  • W wielu krajach UE konieczne jest stałe noszenie przy sobie dowodu tożsamości lub paszportu.
  • Jeśli zostawisz dokumenty tożsamości w domu, możesz zostać ukarany grzywną lub tymczasowo zatrzymany, ale nie możesz zostać zmuszony do powrotu do kraju pochodzenia tylko z tego powodu.
  • Jeżeli legalnie zamieszkiwałeś w innym kraju UE nieprzerwanie przez pięć lat, automatycznie uzyskujesz prawo do stałego pobytu w tym kraju.
  • Na ciągłość Twojego pobytu nie mają wpływu:
    • tymczasowe nieobecności (mniej niż sześć miesięcy rocznie)
    • jedna nieobecność przez okres 12 kolejnych miesięcy z ważnych względów, takich jak poważna choroba, praca czy szkolenie zawodowe.
  • Możesz utracić prawo do pobytu stałego, jeśli spędzisz poza krajem więcej niż dwa kolejne lata.
  • Więcej informacji: https://europa.eu/youreurope/pensionresidence_pl

PRAWDZIWA HISTORIA
Jak ubiegać się o emeryturę za granicą

Sofia, pochodząca z Hiszpanii, pracowała zarówno w Hiszpanii, jak i we Włoszech, zanim przeprowadziła się z powrotem do Hiszpanii, aby przejść na emeryturę. Ponieważ pracowała w dwóch krajach UE, w obu przysługują jej prawa do świadczeń emerytalnych. Zgodnie z przepisami UE Sofia musi złożyć wniosek do zakładu ubezpieczeń emerytalnych w kraju, w którym obecnie mieszka (Hiszpania) albo w kraju, w którym znajdowało się jej ostatnie miejsce pracy (Włochy). Zdecydowała się na złożenie wniosku o emeryturę w Hiszpanii i od tego momentu zakład ubezpieczeń emerytalnych w tym kraju jest odpowiedzialny za rozpatrzenie jej wniosku i zgromadzenie informacji o składkach wpłaconych przez nią we wszystkich krajach, w których pracowała.

CZY JAKO EMERYT JESTEM OBJĘTY
UBEZPIECZENIEM
ZDROWOTNYM ZA GRANICĄ?

  • Jeśli otrzymujesz emeryturę z kraju, w którym mieszkasz, Ciebie i Twoją rodzinę automatycznie obejmuje system ubezpieczeń zdrowotnych tego kraju – bez względu na to, czy otrzymujesz także emerytury z innych krajów.
  • Jeśli nie otrzymujesz emerytury ani nie uzyskujesz żadnego innego dochodu w kraju, w którym mieszkasz, jesteś objęty systemem ubezpieczeń zdrowotnych kraju, w którym byłeś ubezpieczony najdłużej.
  • Powinieneś złożyć wniosek o formularz S1 (dawniej E 106) w zakładzie ubezpieczeń w kraju, z którego się wyprowadzasz:
    • po przyjeździe do nowego kraju przedstaw formularz S1 zakładowi ubezpieczeń zdrowotnych
    • potwierdza on Twoje prawo do korzystania w pełnym zakresie ze świadczeń zdrowotnych w kraju zamieszkania.
  • Jeśli w ciągu pięciu lat poprzedzających przejście na emeryturę przez co najmniej dwa lata wykonywałeś pracę jako pracownik przygraniczny, przysługuje Ci prawo do opieki zdrowotnej zarówno w kraju zamieszkania, jak i w kraju, w którym pracowałeś.
  • Możesz – nawet po przejściu na emeryturę – kontynuować leczenie rozpoczęte w kraju, w którym pracowałeś. Jeśli chcesz to zrobić, musisz złożyć formularz S3 w zakładzie ubezpieczeń zdrowotnych w tym kraju.
  • Jeśli ubiegasz się o świadczenie z tytułu inwalidztwa lub niezdolności do pracy, każdy kraj, w którym pracowałeś, może wymagać od Ciebie poddania się osobnemu badaniu lekarskiemu.
  • Pamiętaj, że jeden kraj może stwierdzić u Ciebie poważny stopień inwalidztwa, natomiast inny może uznać, że Twój stan zdrowia jest zadowalający.
  • Więcej informacji: https://europa.eu/youreurope/health_pl

WIĘCEJ INFORMACJI:

https://europa.eu/youreurope/pl

Publikacja ta jest dostępna w 23 językach w następujących formatach:

PDF PRINT