IT-TWEĠIBIET TAL-EŻERĊIZZJI

KAPITLU 1 “X’INHI L-UNJONI EWROPEA?”

EŻERĊIZZJU 1 MIN HU MEMBRU TAL-UE?

Mappa li turi l-pajjiżi kollha tal-UE u l-bnadar tagħhom.

EŻERĊIZZJU 3 XI JFISSRU FIL-PRATTIKA L-VALURI U L-PRINĊIPJI TAL-UE

Pajjiż li… (A)
jista’ jissieħeb fl-UE
(B)
ma jistax jissieħeb fl-UE
1. ma jkollux libertà tal-istampa LE IVA
2. japplika l-piena tal-mewt LE IVA
3. iħalli liċ-ċittadini tiegħu jipprotestaw kontra l-gvern IVA LE
4. il-parlament tiegħu jiġi elett regolarment IVA LE
5. l-armata tiegħu tiddetermina l-politika u tista’ saħansitra tintervjeni fl-affarijiet interni b’setgħa militari LE IVA
6. niesu jitqiesu innoċenti sakemm jinsabu ħajta minn qorti IVA LE
7. għandu partit politiku wieħed biss li jibqa’ dejjem fil-gvern LE IVA
8. iħares lill-minoritajiet, anke meta l-maġġoranza tkun kontrihom IVA LE

KAPITLU 2 “KIF TAĦDEM L-UE?”

EŻERĊIZZJU 7 MIN JAGĦMEL XIEX FL-UE?

Min …? Il-Parlament Ewropew Il-Kunsill Ewropew Il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea Il-Kummissjoni Ewropea Il-Qorti tal-Ġustizzja
1. iressaq proposti għal liġijiet tal-UE LE LE LE IVA LE
2. japprova l-liġijiet tal-UE IVA LE IVA LE LE
3. huwa magħmul minn rappreżentant/membru wieħed minn kull pajjiż tal-UE LE IVA IVA IVA IVA
4. jiġi elett direttament IVA LE LE LE LE
5. imexxi l-baġit LE LE LE IVA LE
6. jirrappreżenta l-interessi tal-poplu IVA LE LE LE LE
7. jirrappreżenta l-interessi tal-pajjiżi tal-UE/tal-gvernijiet tagħhom LE IVA IVA LE LE
8. jirrappreżenta l-interess tal-UE kollha LE LE LE IVA LE
9. jiddeċiedi dwar l-interpretazzjoni tal-liġijiet tal-UE LE LE LE LE IVA
10. jiddefinixxi d-direzzjoni politika ġenerali tal-UE LE IVA LE LE LE

EŻERĊIZZJU 8 IT-TFASSIL TAL-LIĠIJIET FL-UE

Il-Kummissjoni Ewropea tipproponi liġi. Il-Parlament Ewropew u l-Kunsill tal-UE jistħarrġu din il-liġi proposta, imbagħad jadottawha, jemendawha jew jirrifjutawha.

EŻERĊIZZJU 9 MIN HU MIN?

Issa taf ħafna fuq l-istituzzjonijiet Ewropej, imma taf l-ismijiet u l-uċuh tal-persuni li jmexxuhom? Taf min hu bħallissa:

Roberta Metsola Il-President tal-Parlament Ewropew
Charles Michel Il-President tal-Kunsill Ewropew
Ursula von der Leyen Il-President tal-Kummissjoni Ewropea
Josep Borrell Fontelles Ir-Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta’ Sigurtà u l-Viċi President tal-Kummissjoni Ewropea

KAPITLU 3 “L-UE KIF INHI RILEVANTI GĦALL-ĦAJJA TA’ KULJUM TIEGĦEK?”

EŻERĊIZZJU 12 LIEMA PAJJIŻI JINSABU FIŻ-ŻONA TAL-EWRO?

  • L-Awstrija
  • Il-Belġju
  • Il-Bulgarija
  • Il-Kroazja
  • Ċipru
  • Iċ-Ċekja
  • Id-Danimarka
  • L-Estonja
  • Il-Finlandja
  • Franza
  • Il-Ġermanja
  • Il-Greċja
  • L-Ungerija
  • L-Irlanda
  • L-Italja
  • Il-Latvja
  • Il-Litwanja
  • Il-Lussemburgu
  • Malta
  • In-Netherlands
  • Il-Polonja
  • Il-Portugall
  • Ir-Rumanija
  • Is-Slovakkja
  • Is-Slovenja
  • Spanja
  • L-Iżvezja
Din il-munita taż-€2 hija mill-Greċja.; Fuqha tidher xena minn mużajk fi Sparta (tat-tielet seklu wara Kristu) li turi lil Europa li qed tinħataf minn Żeus, fis-sura ta’ barri. Europa hi figura mill-mitoloġija Griega li l-Ewropa ssemmiet għaliha.

EŻERĊIZZJU 14 IL-MOVIMENT LIBERU XI JFISSER GĦALIK FIL-PRATTIKA?

Eżempji Il-moviment liberu tal-persuni Il-moviment liberu tal-merkanzija Il-moviment liberu tas-servizzi Il-moviment liberu tal-kapital
1. Nista’ nixtri karozza użata minn pajjiż ieħor u neħodha f’pajjiżi mingħajr ma nħallas dazji doganali. LE IVA LE LE
2. Nista’ nivvjaġġa kull fejn nixtieq fl-UE. IVA LE LE LE
3. Nista’ nistudja f’pajjiż ieħor tal-UE. IVA LE LE LE
4. Il-ġenituri tiegħi jistgħu jqabbdu lil xi ħadd minn pajjiż ieħor tal-UE biex jibdlilhom il-madum tal-kamra tal-banju. LE LE IVA LE
5. Il-ġenituri tiegħi jistgħu jibagħtuli xi flus, mingħajr spejjeż żejda, fil-pajjiż fejn inkun qed nistudja. LE LE LE IVA
6. Nista’ naħdem f’pajjiż ieħor tal-UE. IVA LE LE LE
7. Nista’ nixtri prodotti online minn pajjiż ieħor tal-UE mingħajr ma nħallas dazji doganali. LE IVA LE LE

EŻERĊIZZJU 15 IT-TIKKETTI EWROPEJ

Il-liġijiet tal-UE stabbilew regoli stretti għat-tikkettar ta’ ċertu prodotti bħall-ikel, ix-xorb u l-prodotti kożmetiċi. It-tikketti għandhom l-għan li jipproteġu s-saħħa u s-sikurezza tal-konsumaturi, u jgħinuhom jagħmlu l-għażliet it-tajba. Mingħajr tikkettar xieraq, prodott ma jitħalliex jitqiegħed fis-suq.

Il-markatura CE hija tikketta ta’ sikurezza li turi li l-prodott jikkonforma mal-istandards tas-saħħa, tas-sikurezza u ambjentali tal-UE.

 

L-ekotikketta tal-UE tingħata lil prodotti u servizzi ekoloġiċi. Din hija skema volontarja li daħlet fl-1980 b’liġi tal-UE.

 

It-tikketta tal-enerġija tal-UE tgħidilna l-effiċjenza enerġetika ta’ xi apparat partikolari, bi skala minn A sa G. L-A (aħdar) ikollu l-aqwa effiċjenza enerġetika u l-G (aħmar) ikollu l-inqas effiċjenza enerġetika. Fl-1 ta’ Marzu 2021 daħlet verżjoni ġdida ta’ din it-tikketta għal ċertu kategoriji ta’ prodotti (il-friġis, il-friżi, il-magni tal-ħasil tal-platti, il-magni tal-ħasil tal-ħwejjeġ u t-televixins). U fis-snin li ġejjin se jiżdiedu għadd ta’ prodotti oħra.

 

Il-logo organiku tal-UE jurik li l-prodott jirrispetta r-regoli tal-UE għas-settur tal-biedja organika. Għall-prodotti pproċessati, dan ifisser li mill-inqas 95% tal-ingredjenti agrikoli jkunu organiċi.

 

It-tliet logos tal-kwalità tal-UE jindikaw karatteristiċi ta’ prodotti tal-ikel relatati mal-post ġeografiku tal-produzzjoni tagħhom jew mal-kompożizzjoni jew il-metodu tal-produzzjoni tradizzjonali tagħhom.