Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego –
inicjatywa podjęta w celu pobudzania inwestycji w UE, która ma ograniczone skutki

Streszczenie

I

Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego zostało utworzone w 2015 r. wraz z Europejskim Funduszem na rzecz Inwestycji Strategicznych jako część planu inwestycyjnego dla Europy, który ma na celu stymulowanie inwestycji w następstwie kryzysu gospodarczego. Rola Centrum polega na wspieraniu inwestycji w gospodarkę realną poprzez świadczenie promotorom projektów usług doradczych dodatkowych w stosunku do tych, które są już dostępne w ramach innych programów UE. Centrum, mające formę partnerstwa między Komisją i Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, działa we współpracy z krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi i z Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju.

II

Przeprowadzona przez Trybunał kontrola miała na celu ocenę, czy Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego okazało się skutecznym narzędziem służącym stymulowaniu inwestycji. Kontrolerzy zbadali w szczególności, czy Centrum:

1. zostało ustanowione w odpowiedni sposób, tak aby sprostać zapotrzebowaniu na usługi dodatkowe w stosunku do tych, które są już dostępne z innych źródeł unijnych;
2. działało zgodnie z założeniami i realizowało swoje cele, obejmujące m.in. współpracę z podmiotami partnerskimi;
3. przyczyniło się do zwiększenia liczby projektów, które nadają się do celów inwestycyjnych.

III

Przeprowadzona przez Trybunał kontrola dotyczyła działalności Centrum od jego uruchomienia w 2015 r. do grudnia 2018 r. W jej ramach dokonano przeglądu dokumentów Centrum, przeprowadzono wywiady z pracownikami odpowiednich działów EBI i Komisji, przeanalizowano dane dotyczące zarządzania Centrum, zweryfikowano próbę zrealizowanych przez Centrum zadań polegających na zapewnianiu wsparcia doradczego, a także przeprowadzono ankiety wśród krajowych banków i instytucji prorozwojowych współpracujących z Centrum i wśród beneficjentów końcowych usług doradczych świadczonych przez Centrum.

IV

W czerwcu 2018 r. Komisja przedstawiła wniosek w sprawie Programu InvestEU na okres programowania 2021–2027, w którym przewidziano utworzenie Centrum Doradztwa InvestEU mającego zastąpić istniejące Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego i szereg innych zarządzanych centralnie inicjatyw doradczych UE. W niniejszym sprawozdaniu przedstawiono analizę oraz zalecenia, które są istotne z perspektywy nowego, planowanego Centrum InvestEU.

V

Kontrolerzy doszli do wniosku, że do końca 2018 r. Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego nie okazało się skutecznym narzędziem służącym pobudzaniu inwestycji. Zdaniem Trybunału Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego zostało utworzone jako narzędzie mające odpowiadać na konkretne potrzeby, nie przeprowadzono jednak pełnej analizy zapotrzebowania na wsparcie doradcze, jakie miałoby ono świadczyć, ani nie przeanalizowano prawdopodobnego stopnia zainteresowania jego usługami oraz wielkości zasobów niezbędnych do jego funkcjonowania. Ostatecznie do Centrum napłynęło niewiele wniosków o wsparcie, które mogły doprowadzić do podjęcia zadań doradczych, w porównaniu z zasobami, jakimi ono dysponowało.

VI

Trybunał stwierdził ponadto, że Centrum w dużej mierze zrealizowało swój cel polegający na świadczeniu skrojonych na miarę usług doradczych, co spotkało się z dużym zadowoleniem ze strony beneficjentów wsparcia. Nie dysponowało jednak wystarczająco jasną strategią ani nie ustanowiło kryteriów i procedur pozwalających na ukierunkowanie wsparcia na te obszary, w których mogłoby ono przynieść największą wartość dodaną, przyczyniając się do zwiększenia liczby projektów inwestycyjnych, mimo że gromadziło większość informacji niezbędnych w tym celu. Trybunał stwierdził, że niektórzy beneficjenci kwestionowali dodatkowość wsparcia zapewnianego przez Centrum względem innych źródeł usług doradczych oraz że w okresie objętym kontrolą Centrum zrealizowało zadania w odniesieniu do zaledwie nieco ponad 1% operacji finansowych objętych wsparciem z Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych. Większość zadań zrealizowano wprawdzie w sektorach i państwach członkowskich o wysokim priorytecie, ale jedynie niewielka ich liczba dotyczyła sektorów priorytetowych w państwach członkowskich o największych potrzebach w zakresie usług doradczych. Z tego względu konieczne byłoby bardziej proaktywne podejście, tak aby lepiej ukierunkować wsparcie na niezaspokojone potrzeby w zakresie doradztwa. Co więcej, pomimo wysiłków ze strony Centrum współpraca z podmiotami partnerskimi w celu zwiększenia zasięgu geograficznego rozwijała się powoli, co wynikało ze złożoności prawnej oraz z różnego stopnia gotowości i zdolności do współpracy ze strony krajowych banków prorozwojowych.

VII

Trybunał znalazł jedynie ograniczone dowody na to, że do końca 2018 r. Centrum w istotnym stopniu przyczyniło się do zwiększenia liczby projektów, które nadają się do celów inwestycyjnych. W Centrum nie ustanowiono procedur, które w wystarczającym stopniu umożliwiałyby weryfikację, czy w następstwie zadań doradczych zrealizowanych w tym okresie faktycznie doszło do inwestycji, co utrudniało monitorowanie i ocenę wyników osiągniętych przez Centrum. Do końca 2018 r. Centrum zrealizowało również zbyt mało zadań doradczych, by można było uznać, że w istotnym stopniu przyczyniło się do pobudzania inwestycji. Co więcej, Centrum udzielało wsparcia w dużej mierze na rzecz projektów znajdujących się na wczesnym etapie realizacji, w związku z czym efekty mogą być widoczne dopiero w dłuższej perspektywie.

VIII

Na podstawie swoich uwag Trybunał sformułował zalecenia dotyczące:

• podejmowania działań na rzecz zwiększenia zasięgu działalności Centrum;
• lepszego ukierunkowania wsparcia zapewnianego przez Centrum na priorytety;
• udoskonalenia pomiaru osiągniętych wyników.

IX

Ponadto Trybunał zaleca, by wykorzystać doświadczenia zdobyte w trakcie funkcjonowania obecnego Centrum w kontekście nowego Centrum Doradztwa InvestEU zaproponowanego w ramach Programu InvestEU na okres 2021–2027.

Wstęp

01

W listopadzie 2014 r., w odpowiedzi na spadek inwestycji w Europie w następstwie wybuchu kryzysu finansowego i gospodarczego w 2008 r., Komisja Europejska (zwana dalej Komisją) i Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) ogłosiły plan inwestycyjny dla Europy (IPE)¹, na który składały się trzy filary:

• Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS)² zapewniający finansowanie na rzecz inwestycji, które opierało się na gwarancji budżetowej UE;
• Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego (zwane dalej Centrum), zapewniające pomoc techniczną zarówno prywatnym, jak i publicznym promotorom projektów, a także Europejski Portal Projektów Inwestycyjnych (EIPP), platforma internetowa ułatwiająca promotorom projektów w UE znalezienie inwestorów;
• działania mające na celu zniesienie barier inwestycyjnych i poprawę warunków inwestowania w całej Europie.

02

W ramach drugiego filaru IPE celem było zapewnienie, by środki inwestycyjne trafiały do gospodarki realnej, do czego przyczynić się miały działania na rzecz rozwijania i zwiększenia liczby projektów, które nadają się do celów inwestycyjnych. W 2015 r. UE opublikowała rozporządzenie ustanawiające EFIS, Centrum i EPPI³. W rozporządzeniu tym opisano cel Centrum, który polega na rozbudowie istniejących struktur doradczych EBI i Komisji z myślą o udzielaniu „wsparcia doradczego w zakresie identyfikowania projektów inwestycyjnych, ich przygotowania i rozwijania oraz pełnienie funkcji pojedynczego kompleksowego centrum doradztwa technicznego w dziedzinie finansowania projektów w Unii”. Centrum miało za zadanie zapewniać wsparcie na rzecz priorytetów polityki EFIS, w tym energii, infrastruktury transportowej, środowiska i efektywnego gospodarowania zasobami, jak również na rzecz MŚP. Ponadto miało ono w stosownych przypadkach pomagać promotorom projektów w spełnieniu kryteriów kwalifikowalności, tak aby mogli oni skorzystać z gwarancji UE w ramach EFIS⁴. W rozporządzeniu w sprawie EFIS przewidziano także, że Centrum będzie współpracować z dostawcami podobnych usług na szczeblu unijnym, krajowym, regionalnym i lokalnym, tak aby zapewnić szeroki zasięg usług, wymianę wiedzy oraz współpracę przy przygotowaniu projektów.

03

W wieloletnich ramach finansowych (WRF) na lata 2014–2020 UE zapewniała już wsparcie doradcze za pośrednictwem rozmaitych inicjatyw. Inicjatywy te różniły się między sobą, jeśli chodzi o sektory polityki, kwoty wsparcia, dostawców pomocy czy opłaty pobierane od beneficjentów. Ogólnie rzecz biorąc, w ramach tych inicjatyw dostępne były środki umożliwiające świadczenie wsparcia doradczego o wartości około 100 mln euro rocznie (szczegółowe informacje przedstawiono w załączniku I), tj. 700 mln euro w ciągu siedmiu lat obowiązywania WRF na lata 2014–2020. Centrum zostało ustanowione w połowie 2015 r. celem świadczenia usług doradczych dodatkowych w stosunku do usług, które były już dostępne⁵.

04

Centrum działa na zasadzie partnerstwa między Komisją i EBI. Mechanizmy jego funkcjonowania określono w ramowej umowie o partnerstwie, która została podpisana zgodnie z ramową umową finansowo-administracyjną (FAFA) zawartą w 2014 r. przez UE i EBI. Centrum jest trzecim pod względem wielkości źródłem unijnej pomocy technicznej obejmującej usługi doradcze, po wspólnej inicjatywie wsparcia projektów w regionach europejskich (JASPERS) i europejskim wsparciu energetyki na poziomie lokalnym (ELENA). Z budżetu UE pokrywane jest 75% budżetu rocznego Centrum do wysokości 20 mln euro, EBI pokrywa natomiast pozostałe 25% do kwoty 6,6 mln euro. Budżet Centrum oraz jego programy prac są ustalane w zawieranych co roku szczegółowych umowach o udzielenie dotacji, które są zazwyczaj wdrażane w okresie trzech do czterech lat. Jego działalnością kieruje czteroosobowy komitet koordynujący, w skład którego wchodzi po dwóch przedstawicieli Komisji i EBI. Komitet ten jest odpowiedzialny za przegląd strategii i polityki, nadzorowanie działalności Centrum, przekazywanie informacji sprawozdawczych zainteresowanym podmiotom, ustalanie katalogu usług oraz zatwierdzanie polityki cenowej. Za bieżącą działalność Centrum odpowiada zespół składający się z pracowników EBI. Każdego roku EBI przedkłada Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji sprawozdanie z działalności i wykonania budżetu Centrum.

05

Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego zajmuje się obsługą wniosków o usługi doradztwa (zob. rys. 1). Wnioski takie napływają bezpośrednio przez stronę internetową Centrum lub za pośrednictwem tzw. kanałów eksperckich, takich jak służby EBI, krajowe banki i instytucje prorozwojowe bądź Komisja. Zespół wsparcia rejestruje wnioski i ustala, jakie podjąć kroki (tzw. screening). Centrum może wystąpić o dodatkowe informacje, przesłać ogólne zapytania do właściwego usługodawcy na szczeblu UE, EBI lub na poziomie lokalnym (funkcja przekierowania), przygotować bardziej rozbudowaną odpowiedź w przypadku zapytań wymagających wkładu ze strony służb EBI (tzw. doraźne konsultacje) bądź przydzielić swoje własne zasoby i zaangażować służby EBI lub zewnętrznych konsultantów w celu zapewnienia doradztwa (podjęcie zadania doradczego). Zadania doradcze mogą dotyczyć konkretnych projektów inwestycyjnych lub grupy projektów bądź w bardziej ogólny sposób przyczyniać się do zwiększenia liczby projektów, które nadają się do celów inwestycyjnych. Centrum podejmuje również współpracę z krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi, aby za ich pośrednictwem pozyskiwać wnioski o wsparcie i świadczyć usługi doradcze na poziomie lokalnym. Ponadto zapewnia ono wsparcie w ramach programu doradztwa dla drobnych przedsiębiorców w czterech państwach członkowskich (Bułgaria, Chorwacja, Grecja i Rumunia) zarządzanego przez Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR).

06

Ze wsparcia Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego korzystać mogą prywatni i publiczni promotorzy projektów, w tym krajowe banki i instytucje prorozwojowe, platformy lub fundusze inwestycyjne oraz regionalne i lokalne podmioty publiczne. Usługi na rzecz publicznych promotorów projektów są świadczone bezpłatnie, natomiast w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) opłaty wynoszą maksymalnie jedną trzecią kosztów. W ramce 1 przedstawiono przykład zadania doradczego dotyczącego konkretnego projektu.

07

W następstwie przeglądu obejmującego pierwsze dwa lata wdrażania rozporządzenia w sprawie EFIS UE podjęła decyzję o zwiększeniu zakresu i przedłużeniu okresu funkcjonowania EFIS, a w grudniu 2017 r. przyjęła rozporządzenie zmieniające w tej kwestii (EFIS 2.0)⁶. W rozporządzeniu EFIS 2.0 zawarto szereg przepisów dotyczących Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego. Podkreślono w nim potrzebę ukierunkowania wsparcia na potrzeby konstruowania projektów, korzystania z innowacyjnych instrumentów finansowych i partnerstw publiczno-prywatnych, jak również tworzenia platform inwestycyjnych obejmujących wiele państw członkowskich lub regionów. Zaapelowano także, by Centrum przyjęło bardziej proaktywne podejście i zachęcało do realizacji większej liczby projektów EFIS w państwach członkowskich borykających się z trudnościami w tym obszarze, a także by wspierało projekty dotyczące priorytetów politycznych takich jak działania w dziedzinie klimatu, gospodarka o obiegu zamkniętym, sektor cyfrowy czy inwestycje transgraniczne.

08

W czerwcu 2018 r. Komisja zaproponowała utworzenie Programu InvestEU w ramach pakietu wniosków dotyczących następnych WRF⁷. W projekcie rozporządzenia przewidziano stworzenie Centrum Doradztwa InvestEU zarządzanego przez Komisję i osadzonego w jej strukturach, które zastąpiłoby Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego i 12 innych inicjatyw doradczych objętych WRF na lata 2014–2020. Wniosek ma na celu uproszczenie i uporządkowanie zarządzanych centralnie obecnych inicjatyw doradczych UE, które mają za zadanie wspierać inwestycje. Nowe Centrum Doradztwa InvestEU miałoby dysponować budżetem w wysokości około 72 mln euro rocznie.

Zakres kontroli i podejście kontrolne

09

Przeprowadzona przez Trybunał kontrola miała na celu ocenę, czy Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego okazało się skutecznym narzędziem służącym stymulowaniu inwestycji. Kontrolerzy zbadali w szczególności, czy Centrum:

1. zostało ustanowione w odpowiedni sposób, tak aby sprostać zapotrzebowaniu na usługi dodatkowe w stosunku do tych, które są już dostępne z innych źródeł unijnych;
2. działało zgodnie z założeniami i realizowało swoje cele, obejmujące m.in. współpracę z podmiotami partnerskimi;
3. przyczyniło się do zwiększenia liczby projektów, które nadają się do celów inwestycyjnych.

10

Przedmiotem kontroli było przede wszystkim ustanowienie Centrum oraz jego działalność do końca 2018 r. Wielkość wsparcia z budżetu UE na rzecz Centrum w latach 2015–2018 wyniosła niemal 70 mln euro. Kontrolą objęto tylko jedną część drugiego filaru IPE, nie uwzględniono w niej natomiast portalu EPPI. Centrum to tylko jedno z wielu źródeł pomocy technicznej zapewnianej przez UE (załącznik I).

11

W niniejszym sprawozdaniu przedstawiono analizę, wnioski i zalecenia, które są istotne z perspektywy Centrum Doradztwa InvestEU planowanego na okres 2021–2027. Centrum to będzie dysponować szerszymi kompetencjami i większymi zasobami niż Centrum istniejące obecnie.

12

Ustalenia opierają się na przeglądzie kluczowych dokumentów dotyczących Centrum i funkcjonujących wcześniej inicjatyw doradczych, wywiadach z pracownikami EBI i urzędnikami Komisji, analizie danych dotyczących zarządzania Centrum, przeglądzie próby wniosków o wsparcie doradcze obsłużonych przez Centrum, a także na wynikach ankiet skierowanych do krajowych banków i instytucji prorozwojowych współpracujących z Centrum oraz beneficjentów, którzy uzyskali istotne wsparcie doradcze (więcej informacji na temat metodyki przedstawiono w załączniku II).

Uwagi

Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego zostało ustanowione jako narzędzie mające odpowiadać na konkretne potrzeby, nie przeprowadzono jednak pełnej analizy tych potrzeb

13

W celu zbadania, czy Centrum zostało ustanowione w odpowiedni sposób, tak aby sprostać zapotrzebowaniu na dodatkowe usługi doradcze, Trybunał dokonał przeglądu przeprowadzonych ocen przygotowawczych, a także przeanalizował działalność Centrum i wykorzystanie przez nie zasobów. Zdaniem Trybunału, aby właściwie ukierunkować działania Centrum i ustalić odpowiednią wysokość jego budżetu, Komisja powinna była przeprowadzić wcześniejszą analizę:

1. niezaspokojonego zapotrzebowania na usługi doradcze, które Centrum miałoby świadczyć, w tym potrzeb, których nie zaspokajały inne, istniejące już wcześniej inicjatywy doradcze UE (tak aby zagwarantować, że wsparcie udzielane przez Centrum będzie miało charakter dodatkowy w stosunku do innych dostępnych już usług doradczych⁸);
2. prawdopodobnego zapotrzebowania, tj. prawdopodobnej liczby wniosków trafiających do Centrum, które będą kwalifikować się do wsparcia.

Niepełna analiza zapotrzebowania przed ustanowieniem Centrum

14

Co do zasady wszystkie wnioski dotyczące działań pociągających za sobą wydatki z budżetu UE są przedmiotem osobnej oceny ex ante⁹. W styczniu 2015 r. do wniosku ustawodawczego Komisji w sprawie EFIS dołączono sprawozdanie specjalnej grupy zadaniowej (skupiającej przedstawicieli państw członkowskich, Komisji i EBI) na temat inwestycji w UE, w którym stwierdzono istnienie ogólnego zapotrzebowania na dodatkowe usługi doradcze na poziomie UE. Trybunał ustalił, że zanim Centrum rozpoczęło działalność, nie przeprowadzono żadnej formalnej oceny ex ante, która miałaby na celu oszacowanie potrzeb finansowych w związku z tą nową inicjatywą.

15

Ów brak wcześniejszej oceny znalazł odzwierciedlenie w przepisach rozporządzenia w sprawie EFIS dotyczących Centrum. O ile bowiem w rozporządzeniu ustalono wielkość budżetu Centrum, o tyle nie określono żadnych wartości docelowych ani oczekiwań, jeśli chodzi o pożądany poziom usług doradczych w podziale na obszary geograficzne, sektory polityki czy rodzaj działalności Centrum. Nie wskazano też, jakie podejście należy przyjąć, aby zaspokoić potrzeby w zakresie doradztwa.

16

Niedługo po stworzeniu Centrum jego komitet koordynujący podjął działania mające na celu jak najszybsze zidentyfikowanie niezaspokojonych potrzeb w zakresie doradztwa w UE i zlecił przeprowadzenie badania na ten temat¹⁰. Badanie to miało pomóc EBI i Komisji w określeniu strategii średnio- i długoterminowej, która z kolei ułatwiłaby Centrum ustalenie priorytetów, z uwzględnieniem tego, „kiedy, jak i na co w głównej mierze przeznaczyć zasoby”. W badaniu wskazano państwa członkowskie UE, w których stwierdzono największe zapotrzebowanie na usługi doradcze w konkretnych sektorach (tabela 1). Główny wniosek z tego badania był taki, że niedopasowanie między zapotrzebowaniem na usługi doradcze i ich podażą wynika przede wszystkim z doświadczanych przez promotorów projektów trudności w dostępie do takich usług, ich opłacaniu, jak i w znalezieniu usługodawcy. W związku z tym zasugerowano, że Centrum powinno podjąć działania celem wyeliminowania problemów z dostępem do usług doradczych. Większość państw w grupie o najwyższym priorytecie to państwa objęte polityką spójności o niskim stopniu wykorzystania środków EFIS¹¹.

17

Jeśli chodzi o zagwarantowanie, by wsparcie zapewniane przez Centrum miało charakter dodatkowy w stosunku do usług doradczych dostępnych w ramach innych programów UE, dokonany przez Trybunał przegląd ram regulacyjnych i umownych wykazał, że komplementarność usług Centrum wobec tych usług doradczych nie była jasno zdefiniowana od samego początku działalności Centrum. W rozporządzeniu w sprawie EFIS nie znalazły się żadne informacje o istniejących wcześniej potrzebach, które nie zostały zaspokojone z wykorzystaniem usług doradczych świadczonych w ramach innych programów unijnych i miałyby zostać zaspokojone dzięki działaniom podejmowanym przez Centrum. Z kolei w umowie regulującej funkcjonowanie Centrum Trybunał wykrył tylko dwa przypadki jednoznacznie określonych okoliczności, w których wsparcie zapewniane przez Centrum można było uznać za dodatkowe w stosunku do innych, istniejących już inicjatyw doradczych. Te dwa przypadki to mechanizm europejskiego wsparcia energetyki na poziomie lokalnym (ELENA) z przeznaczeniem na inwestycje dotyczące efektywności energetycznej, energii ze źródeł odnawialnych i transportu oraz mandat doradczy w zakresie badań i innowacji (InnovFin) w obszarze inwestycji dotyczących badań naukowych.

18

Trybunał jest zdania, że Komisja i EBI ustanowiły Centrum jako narzędzie mające odpowiadać na konkretne potrzeby, ale nie przeprowadziły pełnej analizy zapotrzebowania na wsparcie doradcze, jakie Centrum miałoby świadczyć, ani nie przeanalizowały prawdopodobnego stopnia zainteresowania jego usługami oraz wielkości zasobów niezbędnych do jego funkcjonowania. Innymi słowy, Centrum rozpoczęło działalność na podstawie założenia, że składane wnioski o wsparcie będą w dużej mierze odzwierciedlać niezaspokojone potrzeby w zakresie doradztwa.

Liczba otrzymanych przez Centrum do końca 2018 r. wniosków o wsparcie, które mogły doprowadzić do podjęcia zadań doradczych, była niewielka w stosunku do dostępnych zasobów

19

Wkład, jaki Centrum wnosi na rzecz pobudzania inwestycji, w dużej mierze zależy zarówno od liczby otrzymanych wniosków, jak i od odsetka wniosków, które kwalifikują się do uzyskania wsparcia i w przypadku których Centrum faktycznie podjęło zadanie doradcze.

20

Od połowy 2015 r. do 2018 r. do Centrum napłynęło 1 091 wniosków o wsparcie, czyli średnio mniej niż jeden wniosek dziennie. Największa liczba wniosków (41%) została złożona bezpośrednio przez promotorów projektów za pośrednictwem strony internetowej Centrum, pozostała ich część została natomiast przekazana przez służby EBI, EBOR, krajowe banki i instytucje prorozwojowe oraz Komisję (tzw. kanały eksperckie). Choć łączna liczba złożonych wniosków zwiększała się z roku na rok, liczba wniosków przedłożonych za pomocą strony internetowej malała (zob. rys. 2). Spadek ten po części wynikał z automatycznego przekazywania zapytań do innych służb po tym, jak strona internetowa została przeprojektowana w 2017 r. Jednocześnie odnotowano wzrost liczby wniosków przekazywanych za pośrednictwem kanałów eksperckich, w szczególności przez służby EBI.

21

Większość wniosków otrzymanych w analizowanym okresie nie doprowadziła do podjęcia przez Centrum zadań doradczych. Na dzień 31 grudnia 2018 r. około 22% spośród 1 091 otrzymanych wniosków znajdowało się na etapie screeningu (w trakcie oceny lub w oczekiwaniu na dodatkowe informacje), a w przypadku około 52% uznano, że kwalifikują się jako zapytania do przekierowania lub objęcia doraźnymi konsultacjami. Centrum przystąpiło do realizacji zadań doradczych w przypadku 26% otrzymanych wniosków (285 z 1 091 – rys. 3). Odsetek wniosków, które doprowadziły do podjęcia zadań doradczych, zależał od kanału komunikacji. W przypadku wniosków otrzymanych za pośrednictwem strony internetowej prawdopodobieństwo, że Centrum podejmie w ich przypadku zadanie doradcze, było znacznie mniejsze niż w przypadku wniosków przekazanych za pomocą kanałów eksperckich. Centrum podjęło zadania doradcze w przypadku mniej niż 3% wniosków zgłoszonych przez stronę internetową (14 z 447). Odsetek ten był niski (4,1% w 2018 r.) nawet po wprowadzeniu w 2017 r. automatycznego przekierowania niektórych zapytań składanych na stronie. Dla porównania zadania doradcze podjęto w przypadku około 27% wniosków przekazanych kanałami eksperckimi. W pewnym stopniu wynika to z faktu, że wnioski trafiające do Centrum tą drogą poddawane są wstępnemu przeglądowi przed ich przekazaniem. EBOR skontrolował na przykład wszystkie otrzymane wnioski przed zgłoszeniem zadań do podjęcia przez Centrum. Centrum nie dysponowało jednak informacjami na temat liczby wniosków, jakie napłynęły do EBOR, a tym samym odsetka wniosków, w następstwie których podjęto zadania doradcze.

22

Niewielka liczba faktycznie zrealizowanych zadań doradczych znajduje swoje odzwierciedlenie w stopniu wykorzystania budżetu Centrum – w ciągu pierwszych trzech i pół roku działalności Centrum nie wydało bowiem dużej części dostępnych środków (tabela 2). W latach 2015–2018 z budżetu UE na rzecz Centrum udostępniono środki na zobowiązania w łącznej kwocie 68,1 mln euro. Z ustaleń Trybunału wynika, że stopień wykonania budżetu Centrum w pierwszych latach jego funkcjonowania był niższy niż planowano (jedynie 36% w 2015 r. i 42% w 2016 r.). W rezultacie w 2015 i 2016 r. Komisja przesunęła środki na płatności w wysokości 18 mln euro z linii budżetowej Centrum na inne linie w budżecie UE. Kwota 43,3 mln euro, którą Komisja przekazała EBI z tytułu działalności Centrum w omawianym okresie, obejmowała znaczne kwoty zaliczek, zgodnie z postanowieniami umowy regulującej działalność Centrum. Według stanu na 31 grudnia 2018 r. faktyczne koszty kwalifikowalne poniesione przez Centrum za okres 2015–2018, które można przypisać do budżetu UE, wynosiły 26,2 mln euro, tj. jedynie 26% kwoty środków dostępnych z budżetu UE.

23

W opinii Trybunału UE i EBI założyły, że do Centrum napłynie większa liczba wniosków o wsparcie, które mogły doprowadzić do podjęcia zadań doradczych, niż miało to miejsce w rzeczywistości. W rezultacie w ciągu pierwszych trzech i pół roku działalności Centrum nie zdołało wydatkować dużej części dostępnych środków.

Centrum świadczyło usługi doradcze ku dużemu zadowoleniu ze strony beneficjentów, ale nie w odpowiednio ukierunkowany sposób

24

Głównym celem operacyjnym Centrum było zapewnianie wysokiej jakości wsparcia doradczego dopasowanego do indywidualnych potrzeb beneficjentów, zgodnie z priorytetami takiego wsparcia. Trybunał zbadał, czy:

• indywidualni beneficjenci byli zadowoleni z otrzymanego wsparcia (na podstawie wyników ankiety);
• realizowane zadania doradcze odzwierciedlały priorytety wsparcia doradczego (na podstawie analizy strategii, procedur i dostępnych informacji na temat zarządzania Centrum);
• rozwój współpracy z krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi przełożył się na wystarczające pod względem zasięgu geograficznego zaspokojenie zapotrzebowania na usługi doradcze.

Beneficjenci byli bardzo zadowoleni z zapewnianego im doradztwa, które zostało dopasowane do ich potrzeb

25

W latach 2015–2018 Centrum zrealizowało 285 zadań doradczych, którymi objęci zostali beneficjenci z sektora publicznego i prywatnego. Duża część tych zadań (88%) dotyczyła zapewnienia doradztwa w kwestiach technicznych lub finansowych w odniesieniu do konkretnych projektów. Pozostałe zadania natomiast (12%) odnosiły się do doradztwa finansowego niezwiązanego z konkretnymi projektami, jak również do współpracy z krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi oraz kwestii ogólnych (rys. 4).

26

Jak wynika z przeprowadzonej ankiety¹², beneficjenci ogólnie pozytywnie oceniali główne aspekty usług doradczych, z których skorzystali. Niemal 80% respondentów oceniło, że Centrum wniosło „duży” lub „bardzo duży” wkład w zapewnienie sprawnego procesu doradczego, a ponad 90% potwierdziło, że wsparcie było dopasowane do ich potrzeb (rys. 5).

27

Trybunał jest zdania, że w przypadku zrealizowanych zadań doradczych Centrum w dużej mierze osiągnęło swój cel polegający na świadczeniu skrojonych na miarę usług doradczych zaspokajających potrzeby beneficjentów.

Centrum nie ustanowiło jasnej strategii ani procedur na potrzeby ukierunkowania wsparcia

28

Trybunał stwierdził, że do 31 grudnia 2018 r. nie przyjęto żadnej formalnej strategii dotyczącej ukierunkowania wsparcia zapewnianego przez Centrum, mimo że w umowie regulującej działalność Centrum znalazł się zapis, że komitet koordynujący powinien „dokonywać przeglądu i uzgadniać strategię”¹³, a konsultant zewnętrzny zaangażowany przez ten komitet uznał, że Centrum powinno odpowiednio ukierunkowywać swoje działania¹⁴.

29

W lutym 2018 r. komitet koordynujący uznał, że faktyczna strategia Centrum była odpowiednio odzwierciedlona w jego rocznych programach prac¹⁵. Trybunał ustalił, że programy te nie wyjaśniały jednak w wystarczającym stopniu, w jaki sposób działalność Centrum miałaby przyczyniać się do stymulowania inwestycji, ani nie zawierały informacji na temat wartości docelowych i rezultatów oczekiwanych na koniec okresu finansowania (tj. 2020 r.) w kontekście priorytetów wsparcia doradczego.

30

Centrum opracowało kryteria służące jako podstawa weryfikacji kwalifikowalności wniosków. Trybunał stwierdził jednak, że Centrum nie określiło kryteriów ani nie ustanowiło procedur, które umożliwiałyby ocenę, czy potencjalne zadanie doradcze w dużym, średnim czy niskim stopniu przyczynia się do zwiększenia liczby projektów inwestycyjnych. Kontrolerzy Trybunału spodziewali się, że Centrum opracowało jasne kryteria na potrzeby oceny wartości poszczególnych zadań, opierające się na priorytetach określonych w rozporządzeniu w sprawie EFIS, takich jak:

• dodatkowość – w rozporządzeniu przewidziano, że wsparcie zapewniane przez Centrum powinno mieć charakter dodatkowy w stosunku do istniejących już unijnych inicjatyw doradczych;
• rodzaj wsparcia – zgodnie z polityką przyjętą w Centrum pierwszeństwo należy przyznawać wnioskom o wsparcie dotyczącym konkretnych projektów, a dopiero w drugiej kolejności należy rozpatrywać wnioski niedotyczące indywidualnych projektów, które mogą jednak pośrednio przyczyniać się do zwiększenia liczby projektów inwestycyjnych¹⁶;
• potencjalne oddziaływanie określane na podstawie kluczowych cech projektu (np. etap realizacji projektu czy wielkość inwestycji) – duże i bardziej zaawansowane projekty będą miały większą szansę na zrealizowanie i w większym stopniu przyczynią się do pobudzenia inwestycji niż mniejsze projekty na wcześniejszym etapie rozwoju;
• sektor lub obszar geograficzny – zadania odpowiadające priorytetom wskazanym w ocenie potrzeb w odniesieniu do państw członkowskich i sektorów będą uznawane za posiadające „większą wartość” (pkt 16).

31

Choć Centrum nie opracowało kryteriów na potrzeby oceny wartości potencjalnych zadań, rejestrowało ono dużą część informacji (ale nie wszystkie), jakie są niezbędne do tej oceny, w szczególności:

• Jeśli chodzi o dodatkowość – w opisach zadań znajdowało się odniesienie do właściwych artykułów rozporządzenia w sprawie EFIS. Nie wyjaśniono jednak, dlaczego to Centrum, a nie inne istniejące już inicjatywy doradcze UE, miałoby być najbardziej odpowiednim podmiotem do podjęcia zadań doradczych. W ramce 2 opisano przykład zadania, w przypadku którego uzasadnienie nie było dostatecznie udokumentowane.

• Jeśli chodzi o rodzaj wsparcia – Centrum nie gromadziło informacji na temat priorytetów wsparcia doradczego, które zostały wprowadzone na mocy rozporządzenia EFIS 2.0¹⁷ począwszy od 2018 r.
• Jeśli chodzi o potencjalne oddziaływanie – stopień zaawansowania projektów był odnotowywany w systemach zarządzania dopiero od drugiej połowy 2018 r., a informacje na temat wielkości inwestycji nie były systematycznie ewidencjonowane w okresie objętym kontrolą.
• Jeśli chodzi o sektor i obszar geograficzny – w Centrum odpowiednio kategoryzowano zadania w podziale na sektory działalności EFIS i państwa członkowskie.

32

W opinii Trybunału Centrum nie dysponowało wystarczająco jasną strategią ani nie ustanowiło kryteriów i procedur pozwalających na ukierunkowanie wsparcia na te obszary, w których mogłoby ono przynieść największą wartość dodaną, mimo że gromadziło większość informacji niezbędnych w tym celu.

Zadania realizowano w sektorach i państwach członkowskich o wysokim priorytecie, ale konieczne byłoby bardziej proaktywne podejście, tak by lepiej ukierunkować wsparcie na niezaspokojone potrzeby w zakresie doradztwa

33

W oparciu o dostępne informacje na temat zarządzania Centrum oraz inne dowody kontroli Trybunał przeanalizował, w jakim zakresie zadania realizowane przez Centrum odzwierciedlały kluczowe priorytety wyznaczone dla wsparcia doradczego (pkt 30 i 31), w szczególności:

• dodatkowość w stosunku do innych publicznych lub prywatnych inicjatyw doradczych;
• przyczynianie się do zwiększenia liczby projektów, które nadają się do celów inwestycyjnych, w tym:

1. projektów kwalifikujących się do wsparcia z EFIS, jak również projektów dotyczących działań w dziedzinie klimatu, gospodarki o obiegu zamkniętym, sektora cyfrowego czy projektów transgranicznych;
2. projektów wykorzystujących instrumenty finansowe, platformy inwestycyjne i partnerstwa publiczno-prywatne;

• objęcie wparciem doradczym sektorów i obszarów o największych potrzebach w tym zakresie.

34

Trybunał przeprowadził ankietę wśród wybranych beneficjentów, by sprawdzić, czy mogliby oni uzyskać wsparcie doradcze, jakie zapewniło im Centrum, od innych publicznych lub prywatnych podmiotów doradczych. Jak wynika z tej ankiety, niemal 50% respondentów stwierdziło, że mogliby uzyskać takie wsparcie od innych podmiotów publicznych lub prywatnych.

35

Jeśli chodzi o liczbę projektów, które nadają się do celów inwestycyjnych, Trybunał ustalił, że niemal wszystkie zadania doradcze realizowane przez Centrum (265 z 285, tj. 92%) dotyczyły konkretnych projektów. Centrum zarejestrowało 55 zadań dotyczących operacji finansowych EBI. 28 zadań było związanych z EFIS, przy czym 12 z nich dotyczyło projektów, które otrzymały już wsparcie z EFIS (tj. operacja finansowa EBI została zatwierdzona lub podpisana bądź dokonano już wypłaty środków), trzy odnosiły się do anulowanych projektów, a 13 do projektów znajdujących się na etapie oceny. Ogólnie rzecz biorąc, do końca 2018 r. Centrum zrealizowało zadania doradcze na rzecz zaledwie nieco ponad 1% łącznej liczby zatwierdzonych operacji finansowych objętych wsparciem z EFIS (12 z 1 031¹⁸).

36

Z ustaleń Trybunału wynika ponadto, że 45 z 285 zadań dotyczyło działań w dziedzinie klimatu (16%), dziewięć – gospodarki o obiegu zamkniętym (3%), 16 – sektora cyfrowego (6%), a 12 – projektów transgranicznych (4%). Co więcej, Centrum zrealizowało 30 zadań w odniesieniu do potencjalnych innowacyjnych instrumentów finansowych (17 w 2018 r.), 12 w odniesieniu do potencjalnych platform inwestycyjnych¹⁹ (siedem w 2018 r.) i 16 w odniesieniu do potencjalnych partnerstw publiczno-prywatnych (cztery w 2018 r.)²⁰. W takich przypadkach wsparcie może być udzielane na bardzo wczesnym etapie, bez gwarancji, że takowe instrumenty, platformy lub partnerstwa zostaną faktycznie ustanowione (ramka 3).

37

Jeśli spojrzeć na sektory, Centrum grupowało zadania zgodnie z sektorami działalności EFIS (rys. 6). Większość zadań (215 z 285, tj. 83%) dotyczyła sektorów wskazanych w ocenie potrzeb jako priorytetowe, tj. transportu, energii, ochrony środowiska, efektywnego gospodarowania zasobami oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) i spółek o średniej kapitalizacji. Pozostałe dotyczyły natomiast sektorów o niższym priorytecie. Duża część zadań (133 z 285, tj. 47%) została zrealizowana przez EBOR na rzecz MŚP w czterech krajach.

38

Jeśli chodzi o rozkład geograficzny, Trybunał ustalił, że 58% zadań dotyczyło państw członkowskich, w przypadku których stwierdzono²¹ największe zapotrzebowanie na usługi doradcze (Bułgaria, Chorwacja, Grecja, Litwa, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia i Węgry). Stwierdził również, że wynikało to w istotnej mierze z dużej liczby zadań zrealizowanych przez EBOR w Rumunii, Bułgarii i Chorwacji (113). Jak pokazuje analiza przeprowadzona przez Trybunał, 32% zadań zarządzanych bezpośrednio przez EBI (49 ze 152) dotyczyło państw członkowskich z największym zapotrzebowaniem na wsparcie doradcze (rys. 7). Osiem zadań dotyczyło operacji EFIS w pięciu państwach objętych polityką spójności.

39

Podczas gdy 83% zadań dotyczyło sektorów wskazanych w ocenie potrzeb doradczych jako priorytetowe, a 58% – państw członkowskich o najwyższym priorytecie (tabela 1), z ustaleń Trybunału wynika, że 10% zadań dotyczyło sektorów priorytetowych (tj. energii, transportu, ochrony środowiska i efektywnego gospodarowania zasobami; zob. rys. 8) w państwach członkowskich o najwyższym priorytecie.

40

W opinii Trybunału większość zadań realizowano wprawdzie w sektorach i państwach członkowskich o wysokim priorytecie, ale konieczne byłoby bardziej proaktywne podejście, tak by wsparcie lepiej ukierunkować na niezaspokojone potrzeby w zakresie doradztwa.

Pomimo wysiłków ze strony Centrum współpraca z krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi w celu zwiększenia zasięgu geograficznego rozwijała się powoli

41

Główną metodą stosowaną przez Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego, aby osiągnąć cel polegający na wyeliminowaniu luk w zapewnianiu usług doradczych w państwach członkowskich, było prowadzenie działań we współpracy z podmiotami partnerskimi na poziomie lokalnym. Centrum starało się w związku z tym rozwijać sieć porozumień z lokalnymi instytucjami partnerskimi, zwłaszcza z krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi w państwach członkowskich i z EBOR. Współpraca taka miała na celu wspieranie dzielenia się wiedzą, zwiększenie liczby wniosków o wsparcie napływających do Centrum, jak również sprawniejsze świadczenie usług doradczych na szczeblu lokalnym. Trybunał przeanalizował, jak współpraca z krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi oraz z EBOR rozwijała się z biegiem czasu.

42

W rozporządzeniu w sprawie EFIS²² przewidziano możliwość zawierania przez Centrum porozumień o współpracy z krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi ze wszystkich państw członkowskich bądź udzielania proaktywnego wsparcia doradczego tym państwom członkowskim, które takich instytucji nie posiadają. W ramowej umowie o partnerstwie zawartej przez Komisję z EBI przewidziano współpracę z krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi w zakresie:

1. wymiany i rozpowszechniania wiedzy i najlepszych praktyk;
2. pełnienia funkcji lokalnego punktu kontaktowego dla potencjalnych beneficjentów usług świadczonych przez Centrum;
3. świadczenia usług doradczych w imieniu Centrum.

43

Jak wynika z ustaleń Trybunału, według stanu na 31 grudnia 2018 r. Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego podpisało 25 porozumień o współpracy (w formie protokołów ustaleń) z krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi z 20 państw członkowskich (załącznik III), w których określono poziom współpracy z Centrum. Na rys. 9 przedstawiono charakter współpracy przewidzianej w protokołach ustaleń. W pięciu państwach członkowskich (Bułgaria, Francja, Litwa, Niemcy i Polska) Centrum podpisało protokoły ustaleń z dwoma krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi. Osiem państw członkowskich, w których nie podpisano protokołów ustaleń, to Cypr, Dania, Estonia, Grecja, Luksemburg, Malta, Rumunia i Zjednoczone Królestwo. Podpisanie protokołów ustaleń pomogło w sformalizowaniu wymiany wiedzy w ramach działań Centrum. Jak pokazują wyniki ankiety, najczęściej wymienianym powodem podpisania protokołu ustaleń przez krajowe banki i instytucje prorozwojowe była właśnie chęć wymiany wiedzy i najlepszych praktyk. Stąd głównym działaniem realizowanym w ramach tej współpracy była organizacja wydarzeń o charakterze informacyjnym w celu podniesienia poziomu wiedzy na temat działalności Centrum. Siedem z 20 krajowych banków i instytucji prorozwojowych poinformowało, że do 31 grudnia 2018 r. nie podjęto żadnych działań w ramach współpracy.

44

Choć krajowe banki i instytucje prorozwojowe wniosły stosunkowo niewielki wkład, jeśli chodzi o łączną liczbę wniosków, jakie napłynęły do Centrum w latach 2015–2018 (62 z 1 091, tj. 6%), we wspominanym okresie odnotowano tendencję wzrostową w tym zakresie – z trzech wniosków w 2015 r. do 28 w 2018 r. Wnioski pochodziły wprawdzie z 18 państw członkowskich, ale niemal 80% zostało przekazanych przez krajowe banki i instytucje prorozwojowe z dziewięciu państw członkowskich (Chorwacja, Czechy, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia i Węgry). Do 31 grudnia 2018 r. Centrum uznało łącznie 17 z tych wniosków za zadania kwalifikujące się do objęcia wsparciem (11% zadań zarządzanych bezpośrednio przez EBI).

45

Jednym z powodów powolnie rozwijającej się współpracy były trudności w ustanowieniu odpowiednich ram umownych. Trybunał stwierdził, że przyjęcie porozumień pomiędzy EBI a krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi w sprawie świadczenia usług doradczych Centrum finansowanych z budżetu UE wiązało się z koniecznością zmian w zobowiązaniach umownych między UE i EBI. Miało to szczególnie znaczenie przy okazji zmiany ramowej umowy o partnerstwie w maju 2017 r. Ponadto w grudniu 2017 r. zmodyfikowano szczegółową umowę o udzielenie dotacji z 2016 r. – określono w niej warunki udzielania wsparcia finansowego przez Centrum na rzecz krajowych banków i instytucji prorozwojowych, w tym wymogi dotyczące przechowywania przez nie wystarczającej dokumentacji, tak by EBI mógł skontrolować wykorzystanie wsparcia zapewnionego przez Centrum.

46

Kolejnym powodem powolnych postępów w rozwijaniu współpracy była konieczność wzmocnienia przez krajowe banki i instytucje prorozwojowe zdolności w zakresie przetwarzania wniosków i świadczenia usług Centrum na poziomie lokalnym. Centrum podjęło działania w celu rozwiązania tej kwestii. W budżecie Centrum na 2016 r. przewidziano kwotę 7 mln euro na wsparcie i pokrycie potrzeb w zakresie budowania zdolności krajowych banków i instytucji prorozwojowych, a także w zakresie świadczenia usług doradczych na szczeblu lokalnym²³. Centrum zwróciło się do podmiotów prorozwojowych, by zaproponowały odnośne inicjatywy w ramach zaproszenia do składania wniosków. W przypadku ich zaakceptowania zaoferowało ono pokrycie kwalifikowalnych kosztów konsultingu i personelu do 75%. Wnioski mogły dotyczyć:

• świadczenia usług w zakresie doradztwa inwestycyjnego w imieniu Centrum;
• stworzenia lub rozwijania zdolności organizacyjnych;
• transferu wiedzy w celu rozwijania zdolności doradczych na szczeblu lokalnym.

47

Zaproszenie do składania wniosków w zakresie budowania zdolności zostało ogłoszone w grudniu 2017 r. Centrum zwróciło się do krajowych banków i instytucji prorozwojowych o składanie propozycji inicjatyw na kwotę od 100 000 do 500 000 euro. Zaplanowano, że zaproszenie do składania wniosków będzie otwarte do czerwca 2020 r., pod warunkiem że wciąż dostępne będą środki finansowe. Wnioski miały być akceptowane co trzy miesiące. Pierwsza runda miała miejsce w lutym 2018 r. Wnioski złożyło dziewięć krajowych banków i instytucji prorozwojowych, przy czym sześć wniosków zostało rozpatrzonych pozytywnie, a wnioskodawców zaproszono do negocjowania umów o finansowaniu. Ze względu na czasochłonny proces negocjacji do 31 grudnia 2018 r. podpisano tylko jedną umowę o finansowaniu. Do końca 2018 r. nie poniesiono żadnych kosztów.

48

W trakcie przeglądu procedur oceny przeprowadzonych w kontekście zaproszenia do składania wniosków Trybunał stwierdził, że pewne kluczowe kryteria nie odgrywały decydującej roli przy ocenie wniosków. Przykładowo w przypadku jedynej umowy o finansowaniu podpisanej do końca 2018 r. wnioskodawca otrzymał mniej niż połowę możliwych do uzyskania punktów w ramach kryterium „stopień przygotowania i oczekiwane rezultaty”, co z kolei stanowiło mniej niż 20% łącznej liczby przyznanych punktów. W tym przypadku istnieje zatem ryzyko, że przyznane wsparcie będzie miało niewielki wpływ na świadczenie usług doradczych na szczeblu lokalnym.

49

Jeśli chodzi o EBOR, w marcu 2017 r. EBI podpisał porozumienie o świadczeniu przez Centrum wsparcia w ramach realizowanego przez EBOR programu doradztwa dla drobnych przedsiębiorców. Początkowo celem było wspieranie rozwoju gospodarczego i konkurencyjności w sektorze MŚP w Bułgarii, Grecji i Rumunii. W następstwie modyfikacji szczegółowej umowy o udzielenie dotacji z 2016 r.²⁴ wsparciem objęta została później także Chorwacja. Aby umożliwić EBOR odgrywanie tej roli, Komisja i EBI musiały zmienić ramową umowę o partnerstwie i szczegółową umowę o udzielenie dotacji z 2016 r. dotyczące działalności Centrum. Zmiany te spowodowały, że ramy regulacyjne i umowne odnoszące się do Centrum stały się bardziej złożone. Centrum przewidziało w swoim budżecie 5,0 mln euro na współpracę z EBOR, z czego do końca 2018 r. EBOR zaciągnął zobowiązania na kwotę 2,4 mln euro.

50

W opinii Trybunału złożoność prawna, jak również różny stopień gotowości i zdolności do współpracy ze strony krajowych banków i instytucji prorozwojowych przyczyniły się do spowolnienia postępów, jeśli chodzi o zwiększanie popytu na usługi doradcze Centrum oraz zakresu ich świadczenia w ujęciu geograficznym. Współpraca z EBOR, jaką udało się nawiązać, przełożyła się na dużą liczbę zadań doradczych realizowanych w tym sektorze i w czterech odnośnych państwach członkowskich (rys. 6 i rys. 7).

Znaleziono jedynie ograniczone dowody na to, że Centrum w istotnym stopniu przyczyniło się do zwiększenia liczby projektów, które nadają się do celów inwestycyjnych

51

Wpływ Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego miał polegać na zwiększeniu liczby projektów, które nadają się do celów inwestycyjnych. Głównym sposobem na osiągnięcie tego celu było realizowanie zadań polegających na świadczeniu doradztwa. Trybunał przeanalizował dostępne dowody dotyczące wpływu wsparcia zapewnianego przez Centrum na liczbę projektów, które nadają się do celów inwestycyjnych, zwłaszcza w odniesieniu do EFIS²⁵.

Niedostateczne monitorowanie inwestycji dokonanych w następstwie zadań doradczych podjętych przez Centrum

52

W ramach procedur przyjętych przez Centrum możliwe było monitorowanie jedynie liczby ukończonych zadań doradczych („produktu”), nie zaś tego, czy zadania te przyczyniły się do wzrostu liczby projektów, które nadają się do celów inwestycyjnych („rezultatów”) (ramka 4). Po uzgodnieniu danego zadania doradca z Centrum nawiązywał kontakt z właściwymi służbami EBI, aby zagwarantować jego prawidłowe wykonanie. Odpowiadał też za weryfikację, czy zadania zostały zrealizowane w terminie i w ramach ustalonego budżetu, podczas gdy eksperckie służby EBI były odpowiedzialne za zapewnienie wsparcia i komunikację z beneficjentem. W ramach monitorowania Centrum nie kontaktowało się systematycznie ze służbami EBI ani z beneficjentami, żeby sprawdzić, czy projekt uzyskał finansowanie z EBI, EFIS bądź z innych źródeł, lub czy faktycznie dokonano inwestycji. W szczególności Centrum nie było w stanie ustalić liczby zrealizowanych zadań, które przyciągnęły inwestorów innych niż EBI.

53

W październiku 2018 r. Centrum zaczęło przesyłać beneficjentom, którzy skorzystali z jego usług, formularz umożliwiający przekazanie informacji zwrotnych. Aby ocenić stopień zadowolenia z usług doradczych, w formularzu uwzględniono szereg aspektów, takich jak zakres, w jakim zaspokojono potrzeby beneficjentów, jakość udzielonych porad eksperckich czy późniejsze losy projektu. Do momentu przeprowadzenia kontroli Centrum nie przeanalizowało jeszcze informacji zwrotnych otrzymanych od beneficjentów.

54

Centrum opracowało kluczowe wskaźniki skuteczności działania i monitorowania w lipcu 2017 r. W lutym 2018 r. dokonało ich przeglądu i aktualizacji, tak aby uwzględnić nowe priorytety z rozporządzenia EFIS 2.0 przyjętego w grudniu 2017 r. Trybunał wykrył ograniczenia w pięciu z ośmiu kluczowych wskaźników produktu i we wszystkich sześciu wskaźnikach rezultatu stosowanych przez Centrum (bardziej szczegółowe informacje przedstawiono w załączniku V). Stwierdził również, że brakowało wskaźników, które dotyczyłyby wykorzystania innowacyjnych instrumentów finansowych i partnerstw publiczno-prywatnych, mimo że były to priorytety dodane w rozporządzeniu EFIS 2.0.

55

W opinii Trybunału Centrum nie dysponowało procedurami, które pozwalałyby w wystarczającym stopniu monitorować inwestycje dokonane w następstwie zadań doradczych dotyczących konkretnych projektów, zrealizowanych w okresie objętym kontrolą. Brak informacji na temat rezultatów zadań, jak również ograniczenia stwierdzone w niektórych wskaźnikach sprawiły, że trudno było monitorować i ocenić wyniki osiągnięte przez Centrum w tym zakresie.

Do końca 2018 r. Centrum ukończyło niewielką liczbę zadań doradczych

56

Z ustaleń Trybunału wynika, że do końca 2018 r. Centrum ukończyło tylko 89 zadań doradczych, w tym 27 zadań zarządzanych bezpośrednio przez służby EBI (głównie na rzecz beneficjentów z sektora publicznego) i 62 zadania zrealizowane we współpracy z EBOR (na rzecz MŚP z sektora prywatnego). Przeciętnie koszt zadań zarządzanych przez EBI wynosił około 85 000 euro, a ich realizacja zajmowała nieco ponad 14 miesięcy, natomiast zadania zarządzane przez EBOR miały wartość około 18 000 euro, a ich realizacja zajmowała niecałe sześć miesięcy. W odniesieniu do 32 z 89 zakończonych zadań, dla których dostępne były informacje, średnia szacunkowa wielkość inwestycji wynosiła 301 mln euro w przypadku ukończonego zadania zarządzanego przez EBI i 1,3 mln euro w przypadku zadań dotyczących MŚP realizowanych we współpracy z EBOR. Do 31 grudnia 2018 r. trzy ukończone zadania dotyczyły zatwierdzonych lub podpisanych operacji EFIS.

57

Większość ukończonych zadań (51 z 89, tj. 57%) dotyczyła MŚP w Rumunii, co wynikało z dużej liczby projektów realizowanych w tym kraju we współpracy z EBOR. Jeśli chodzi o 27 ukończonych zadań zarządzanych bezpośrednio przez służby EBI, państwem, w którym zrealizowano ich największą liczbę (cztery), była Polska, podczas gdy do 31 grudnia 2018 r. w 13 państwach członkowskich nie ukończono żadnego zadania.

58

Zdecydowana większość ukończonych zadań (85 z 89, tj. 96%) dotyczyła konkretnych projektów i polegała głównie na doradztwie technicznym w odniesieniu do projektów znajdujących się na wczesnym etapie realizacji (77 z 85). W rezultacie nie ma obecnie pewności, czy projekty te ostatecznie przyciągną inwestycje.

59

W opinii Trybunału do końca 2018 r. Centrum zrealizowało zbyt małą liczbę zadań doradczych, by można uznać, że przyczyniło się w istotnym stopniu do zwiększenia liczby projektów, które nadają się do celów inwestycyjnych. Tylko trzy zakończone zadania dotyczyły zatwierdzonych lub podpisanych operacji EFIS. Największą liczbę zadań zrealizowano w sektorze MŚP w Rumunii i Bułgarii. Centrum udzielało wsparcia w dużej mierze na rzecz projektów znajdujących się na wczesnym etapie realizacji, w związku z czym efekty będą widoczne dopiero w dłuższej perspektywie. Indywidualne zadania doradcze mogą jednak przełożyć się na inwestycje o wartości wielokrotnie większej niż koszt wyświadczonych usług doradczych.

Wnioski i zalecenia

60

Wnioski sformułowane przez Trybunał dotyczą ustanowienia Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego oraz jego działalności do końca 2018 r. Trybunał stwierdził, że w analizowanym okresie Centrum nie okazało się skutecznym narzędziem służącym pobudzaniu inwestycji w UE.

61

Zdaniem Trybunału Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego zostało utworzone jako narzędzie mające odpowiadać na konkretne potrzeby, nie przeprowadzono jednak pełnej analizy zapotrzebowania na wsparcie doradcze, jakie miałoby ono świadczyć, ani nie przeanalizowano prawdopodobnego stopnia zainteresowania jego usługami oraz wielkości zasobów niezbędnych do jego funkcjonowania. Ostatecznie do Centrum napłynęło niewiele wniosków o wsparcie, które mogły doprowadzić do podjęcia zadań doradczych, w porównaniu z zasobami, jakimi ono dysponowało. W szczególności wnioski otrzymane bezpośrednio przez stronę internetową Centrum bądź za pośrednictwem krajowych banków i instytucji prorozwojowych przełożyły się na niewielką liczbę zadań polegających na zapewnieniu wsparcia przez Centrum (pkt 13–23).

Zalecenie 1 – Działanie na rzecz zwiększenia zasięgu działalności Centrum

Komitet koordynujący Centrum powinien w dalszym ciągu rozwijać współpracę z krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi, co pozwoli zapewnić lepszy dostęp na szczeblu lokalnym do wsparcia zapewnianego przez Centrum.

Termin realizacji: w pozostałym okresie działalności Centrum (tj. do końca 2020 r.).

62

Trybunał stwierdził, że Centrum w dużej mierze zrealizowało swój cel polegający na świadczeniu skrojonych na miarę usług doradczych, co spotkało się z dużym zadowoleniem ze strony beneficjentów wsparcia. Nie dysponowało ono jednak wystarczająco jasną strategią ani nie ustanowiło kryteriów i procedur pozwalających na ukierunkowanie wsparcia na te obszary, w których mogłoby ono przynieść największą wartość dodaną, mimo że gromadziło większość informacji niezbędnych w tym celu. Trybunał stwierdził, że niektórzy beneficjenci kwestionowali dodatkowość wsparcia zapewnianego przez Centrum względem innych źródeł usług doradczych oraz że w okresie objętym kontrolą Centrum zrealizowało zadania w odniesieniu do zaledwie nieco ponad 1% operacji finansowych objętych wsparciem z EFIS. Większość zadań zrealizowano wprawdzie w sektorach i państwach członkowskich o wysokim priorytecie, ale jedynie niewielka ich liczba dotyczyła sektorów priorytetowych w państwach członkowskich o największych potrzebach w zakresie usług doradczych. Z tego względu konieczne byłoby bardziej proaktywne podejście, tak aby lepiej ukierunkować wsparcie na niezaspokojone potrzeby w zakresie doradztwa. Co więcej, pomimo wysiłków ze strony Centrum, współpraca z podmiotami partnerskimi w celu zwiększenia zasięgu geograficznego rozwijała się powoli, co wynikało ze złożoności prawnej oraz z różnego stopnia gotowości i zdolności do współpracy ze strony krajowych banków i instytucji prorozwojowych. Współpraca z EBOR, jaką udało się nawiązać, przełożyła się na dużą liczbę zadań realizowanych w sektorze MŚP w czterech odnośnych państwach członkowskich (pkt 25–50).

Zalecenie 2 – Lepsze ukierunkowanie wsparcia na priorytety

Komitet koordynujący powinien dążyć do tego, by lepiej ukierunkować wsparcie i zasoby Centrum poprzez:

1. zdefiniowanie szczegółowych kryteriów umożliwiających ocenę wartości wsparcia doradczego, w tym dodatkowości względem innych programów UE, rodzaju wsparcia, potencjalnego wpływu na inwestycje oraz sektorów i obszarów geograficznych;
2. udoskonalenie procedur weryfikacyjnych umożliwiających ocenę wartości potencjalnych zadań, tak aby zmaksymalizować wkład Centrum na rzecz realizacji priorytetów wyznaczonych dla wsparcia doradczego;
3. dalsze rozwijanie współpracy z krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi, tak aby zwiększyć popyt na usługi doradcze Centrum oraz zakres ich świadczenia w ujęciu geograficznym.

Termin realizacji: w pozostałym okresie działalności Centrum (tj. do końca 2020 r.).

63

Trybunał stwierdził ponadto, że Centrum nie dysponowało procedurami, które pozwalałyby w wystarczającym stopniu monitorować inwestycje dokonane w następstwie zadań doradczych zrealizowanych w okresie objętym kontrolą. Brak informacji na temat rezultatów zadań, jak również ograniczenia stwierdzone w niektórych wskaźnikach skuteczności działania sprawiły, że trudno było monitorować i ocenić wyniki osiągnięte przez Centrum w tym zakresie. Do końca 2018 r. Centrum zrealizowało zbyt małą liczbę zadań doradczych, by można uznać, że przyczyniło się w istotnym stopniu do zwiększenia liczby projektów, które nadają się do celów inwestycyjnych. Ogólnie rzecz biorąc, do końca 2018 r. Centrum ukończyło tylko 89 zadań, przy czym trzy zadania dotyczyły zatwierdzonych lub podpisanych operacji EFIS. Największą liczbę zadań zrealizowano w sektorze MŚP w Rumunii i Bułgarii. Większość zadań dotyczyła wczesnych etapów cyklu inwestycji w projekty, w związku z czym efekty będą widoczne dopiero w dłuższej perspektywie. Indywidualne zadania mogą przełożyć się na duże inwestycje o wartości wielokrotnie większej niż koszt wyświadczonych usług doradczych. Ogólnie Trybunał znalazł ograniczone dowody na to, że do końca 2018 r. Centrum w istotnym stopniu przyczyniło się do zwiększenia liczby projektów, które nadają się do celów inwestycyjnych (pkt 53–59).

Zalecenie 3 – Udoskonalenie metod pomiaru osiągniętych wyników

Aby monitorować i polepszyć osiągane wyniki, komitet koordynujący Centrum powinien:

1. monitorować rezultaty udzielonego wsparcia doradczego (tj. czy zrealizowane zadania doradcze przekładają się na projekty, które nadają się do celów inwestycyjnych);
2. opracować wskaźniki dotyczące rezultatów i, w stosownych przypadkach, ustalić wartości docelowe;
3. każdorazowo porównywać faktyczne koszty zrealizowanego przez Centrum zadania dotyczącego konkretnych projektów z osiągniętymi rezultatami w postaci oczekiwanych inwestycji, tak aby umożliwić ocenę skuteczności działania Centrum.

Termin realizacji: w pozostałym okresie działalności Centrum (tj. do końca 2020 r.); w przypadku zalecenia 3 (iii) do końca 2021 r.

64

Kontrola przeprowadzona przez Trybunał wykazała ponadto, że na etapie wdrażania trudno było skorygować uchybienia dotyczące sposobu ustanowienia Centrum. Co więcej, uchybienia te niekorzystnie wpływały na wyniki osiągane przez Centrum. W ramach Programu InvestEU na lata 2021–2027 zaproponowano, by Centrum Doradztwa InvestEU, które będzie zarządzane przez Komisję i osadzone w jej strukturach, przejęło 13 zarządzanych centralnie inicjatyw doradczych UE, które są aktualnie dostępne, w tym istniejące obecnie Centrum. Wniosek w tej sprawie ma na celu uproszczenie i udoskonalenie istniejących mechanizmów koordynowania i świadczenia usług doradczych wspierających inwestycje.

Zalecenie 4 – Uwzględnienie doświadczeń zdobytych w trakcie funkcjonowania obecnego Centrum w kontekście Centrum Doradztwa InvestEU

Aby zapewnić płynne przejście między wspomnianymi inicjatywami i uwzględnić najważniejsze doświadczenia zdobyte w trakcie funkcjonowania obecnego Centrum w kontekście przyszłego Centrum Doradztwa InvestEU, Komisja powinna:

1. przeanalizować potrzeby w zakresie doradztwa i prawdopodobne zapotrzebowanie na ukierunkowane usługi doradcze w oparciu o doświadczenia zdobyte w latach 2015–2020;
2. ukierunkować pomoc doradczą na niezaspokojone potrzeby w tym zakresie oraz na wsparcie projektów, które potencjalnie mogłyby skorzystać z gwarancji InvestEU;
3. rozwijać bezpośrednią współpracę z krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi, tak aby zwiększyć zakres świadczenia usług doradczych w ujęciu geograficznym;
4. przyjąć bardziej proaktywne podejście poprzez obecność na szczeblu lokalnym, tak aby zwiększyć liczbę wniosków o usługi doradcze;
5. ułatwić dostęp do usług doradczych dzięki odpowiedniej strukturze strony internetowej nowego Centrum Doradztwa InvestEU, a także zachęcać do korzystania z tej strony;
6. opracować odpowiednie ramy monitorowania osiągniętych wyników, które będą obejmować koszty i korzyści wynikające ze świadczenia usług doradczych.

Termin realizacji: do końca 2021 r.

Niniejsze sprawozdanie zostało przyjęte przez Izbę V, której przewodniczy Tony Murphy, członek Trybunału Obrachunkowego, na posiedzeniu w Luksemburgu w dniu 31 marca 2020 r.

Załączniki

Załącznik I – Centralnie zarządzane inicjatywy UE w zakresie pomocy technicznej przewidziane w bieżących WRF

Inicjatywa w zakresie pomocy technicznej	Podmiot zarządzający pomocą techniczną	Dostawca/dostawcy pomocy technicznej	Podstawa naliczania opłat	Podział kosztów UE/EBI		Koszty pokrywane przez beneficjenta	Kwota (z budżetu UE)	Okres wdrażania
				UE	EBI		(w EUR)
Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego	EBI	EBI/inne instytucje finansowe (EBOR/krajowe banki rozwoju)/konsultanci zewnętrzni	pokrycie kosztów (wg stawek w FAFA)	75%	25%	jedynie prywatne; w przypadku MŚP do 33%	110 000 000	2015–2020
ELENA	EBI	Konsultanci zewnętrzni	6% kwoty pomocy technicznej	100%	0	minimalnie 10% kwoty pomocy technicznej	279 000 000	2014–2020
Horyzont 2020 – nabór wniosków dotyczących efektywności energetycznej – wsparcie przy opracowywaniu projektów	EASME	Konsultanci zewnętrzni	nie dotyczy				50 000 000	2014–2020
Usługi doradcze InnovFin	EBI	EBI	pokrycie kosztów (wg stawek w FAFA)	100%	0	0	28 000 000	2014–2020
Finansowany przez Komisję Europejską instrument pomocy technicznej EFEE	Porozumienie w sprawie subdelegowania uprawnień zawarte przez EBI z zarządzającym funduszem EFEE (Deutsche Bank)	Konsultanci zewnętrzni	6,5% kwoty pomocy technicznej	100%	0	10% przydzielonej pomocy technicznej	20 000 000	2012–2017
Instrument „Łącząc Europę” (CEF)	EBI	EBI/konsultanci zewnętrzni	pokrycie kosztów (wg stawek w FAFA)	90%	10%	0	1 262 170 na rzecz inicjatywy JASPERS w 2015 r. 3 000 000 na rzecz inicjatywy JASPERS w 2018 r.	2015–2018
Mechanizm finansowy na rzecz kapitału naturalnego (NCFF)	EBI	Konsultanci zewnętrzni	5% wkładu UE przeznaczonego na tę inicjatywę	100%	0	0 (beneficjent może zostać poproszony o przekazanie wkładu finansowego w indywidualnych przypadkach)	10 000 000	2015–2019 i w kolejnych latach (przedłużenie jest obecnie rozpatrywane)
Instrument finansowania prywatnego na rzecz efektywności energetycznej	EBI	EBI/instytucje pośrednictwa finansowego	6% wkładu UE przeznaczonego na tę inicjatywę	100%	0	0	3 200 000	2014–2019
Instrument pomocy technicznej EFEE	Zarządzający funduszem EFEE	Zewnętrzni konsultanci zatrudnieni przez EFEE	20% wypłaconej pomocy technicznej		_	0	zależna od dostępności środków (w ramach kaskadowego systemu dochodów EFEE)	2017 i w kolejnych latach
Instrument „Łącząc Europę” (CEF) zarządzany przez państwa czł.	Zarządcy infrastruktury kolejowej/ministerstwa	Konsultanci zewnętrzni	koszty rzeczywiste	100%	0	0	17 021 785	2014–2020
Platforma inteligentnej specjalizacji na rzecz modernizacji przemysłu	DG GROW	Konsultanci zewnętrzni		100%	nie dotyczy		1 500 000	2018–2020
Instrument na rzecz miast City Facility	DG ENER/EASME	Agencja wykonawcza		nie dotyczy			16 000 000	2019–2023
Instrument na rzecz wysp Islands Facility	DG ENER	Podmioty zewnętrzne		nie dotyczy			10 000 000	2018–2020
EaSI	DG EMPL	Konsultanci zewnętrzni					13 000 000
JASPERS	EBI	EBI	pokrycie kosztów (wg stawek w FAFA)	80%	20%	0	233 650 000	2014–2020
RAZEM							795 633 955

Załącznik II – Metodyka kontroli

Trybunał sformułował swoje ustalenia na podstawie:

• przeglądu kluczowych dokumentów dotyczących Centrum i funkcjonujących wcześniej inicjatyw doradczych, w tym:
• podstaw prawnych i dokumentów programowych;
• ram finansowych i umownych;
• dokumentów z zakresu zarządzania (np. dokumentów komitetu koordynującego Centrum);
• procedur zarządzania;
• rocznych programów prac;
• sprawozdań z działalności;
• wywiadów z pracownikami EBI/Centrum i urzędnikami właściwych służb Komisji (DG ECFIN, DG RTD, DG GROW, DG MOVE, DG ENER i DG REGIO);
• analizy danych z systemu zarządzania Centrum według stanu na 31 grudnia 2018 r., które dotyczyły wniosków o usługi doradcze;
• przeglądu dotyczącego obsługi 18 wniosków o usługi doradcze skierowanych do Centrum, w tym 15 wniosków, na rzecz których Centrum przydzieliło swoje zasoby (i podjęło się realizacji zadania doradczego):

Lp.	Nr identyfikacyjny wniosku	Rok zgłoszenia wniosku	Kraj	Główny sektor objęty interwencją	Status wniosku
1	0021	2015	Słowenia	Rozwój infrastruktury transportowej, sprzętu transportowego i innowacyjnych technologii w dziedzinie transportu	Wsparcie przydzielono
2	0263	2016	Portugalia	Rozwój infrastruktury transportowej, sprzętu transportowego i innowacyjnych technologii w dziedzinie transportu	Zamknięty
3	0228	2016	Cypr	Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami	Zamknięty
4	0187	2016	Rumunia	Kapitał ludzki, kultura i zdrowie	Wsparcie przydzielono
5	0196	2016	Luksemburg	Rozwój i wdrożenie technologii informacyjno-komunikacyjnych	Wsparcie przydzielono
6	0608	2017	Irlandia	Badania, rozwój i innowacje	Wsparcie przydzielono
7	0414	2017	Bułgaria	Inne obszary	Wsparcie przydzielono
8	0440	2017	Wniosek niedotyczący konkretnego kraju	Badania, rozwój i innowacje	Wsparcie przydzielono
9	0405	2017	Wniosek niedotyczący konkretnego kraju	Rozwój sektora energetycznego	Wsparcie przydzielono
10	0521	2017	Francja	Rozwój infrastruktury transportowej, sprzętu transportowego i innowacyjnych technologii w dziedzinie transportu	Zamknięty
11	0002ELENA	2017	Dania	Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami	Wsparcie przydzielono
12	0594	2017	Francja	Badania, rozwój i innowacje	Wsparcie przydzielono
13	0370	2017	Polska	Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami	Zamknięty
14	0437	2017	Polska	Kapitał ludzki, kultura i zdrowie	Wsparcie przydzielono
15	0843	2018	Francja	Rolnictwo	Wsparcie przydzielono
16	0711	2018	Chorwacja	Inne obszary	Wsparcie przydzielono
17	0777	2018	Wniosek niedotyczący konkretnego kraju	Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami	Wsparcie przydzielono
18	0016EBRD	2018	Rumunia	Rozwój i wdrożenie technologii informacyjno-komunikacyjnych	Zamknięty

• wyników ankiety przeprowadzonej wśród krajowych banków i instytucji prorozwojowych współpracujących z Centrum według stanu na 31 grudnia 2018 r. Ankieta została rozesłana 28 lutego 2019 r. do 25 krajowych banków i instytucji prorozwojowych współpracujących z Centrum. Ostateczny termin na udzielenie odpowiedzi upłynął 9 kwietnia 2019 r. Na kwestionariusz odpowiedzi udzieliło 20 instytucji z 18 państw członkowskich;
• wyników elektronicznej ankiety skierowanej do beneficjentów końcowych wsparcia zapewnianego przez Centrum w analizowanym okresie. Ankieta została rozesłana 4 marca 2019 r. do 88 beneficjentów końcowych wsparcia zapewnianego przez Centrum. Termin na odesłanie odpowiedzi wyznaczono na 12 kwietnia 2019 r. Odpowiedzi udzieliło 43 beneficjentów z 24 państw członkowskich UE.

Załącznik III – Protokoły ustaleń podpisane przez EBI z krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi (lata 2015–2018)

Kraj	Nazwa krajowego banku lub instytucji prorozwojowej	Rok podpisania protokołu	Poziom współpracy26
Austria	Austria Wirtschaftsservice Gesellschaft mbH (AWS)	2016	1
Belgia	Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV)	2018	1
Bułgaria	Zarządzający funduszami instrumentów finansowych w Bułgarii (FMFIB)	2016	1,2
Bułgaria	Bułgarski Bank Rozwoju (BDB)	2015	1
Chorwacja	Hrvatska Banka za Obnovu i Razvitak (HBOR)	2015	1
Czechy	Českomoravská záruční a rozvojová banka (CMZRB)	2016	1
Finlandia	Finnvera	2017	1,2
Francja	Bpifrance	2016	1,3
Francja	Caisse des Dépôts et Consignations (CDC)	2016	1,2,3
Niemcy	NRW.Bank	2017	1
Niemcy	Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW)	2016	1
Węgry	Magyar Fejlesztési Bank (MFB)	2015	1,2,3
Irlandia	Strategic Banking Corporation of Ireland (SBCI)	2016	1,2,3
Włochy	Cassa Depositi e Prestiti (CDP)	2016	1,3
Łotwa	Attistibas finansu institûcija Altum (ALTUM)	2015	1,2,3
Litwa	Investiciju ir versio garantijos (INVEGA)	2016	1,2
Litwa	Viešųjų investicijų plėtros agentūra (VIPA)	2016	1,2,3
Niderlandy	Nederlands Investerings Agentschap (NIA)	2016	1
Polska	Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK)	2016	1,2
Polska	Związek Banków Polskich (ZBP) krajowy punkt kontaktowy	2016	1,2
Portugalia	Instituiçâo Financeira de Desenvolvimento (IFD)	2018	1,2
Słowacja	Slovak Investment Holding (SIH)	2016	1,2
Słowenia	SID Banka (SID)	2015	1,2,3
Hiszpania	Instituto de Credito Oficial (ICO)	2016	2
Szwecja	Almi Företagspartner (ALMI)	2016	1

Załącznik IV – Ustalone dla Centrum ramy skuteczności działania

1. Wskaźniki wkładu/działalności (WW) dotyczące działań podejmowanych przez Centrum;
2. Wskaźniki produktu (WP) dotyczące bezpośrednich efektów tych działań;
3. Wskaźniki wyniku/rezultatu (WR) dotyczące tego, co udało się osiągnąć dzięki usługom doradczym na rzecz beneficjentów.

Nr KWS – wskaźniki produktu	9 kluczowych wskaźników skuteczności działania (KWS)	Definicja		12 kluczowych wskaźników monitorowania (KWM)	Definicja	Nr KWM
WP.1	Liczba i rozkład wniosków rozpatrzonych i przydzielonych (w tym platformy inwestycyjne) (WP.1)	Pomiar liczby wniosków, w przypadku których Centrum przydzieliło zasoby i udzieliło wsparcia (w podziale na sektory, kraje, promotorów publicznych/prywatnych oraz rodzaj wymaganego wsparcia)		Pochodzenie wniosków: strona internetowa Centrum/służby EBI/ zewnętrzne podmioty partnerskie/KE/inne (WW.1)	Rejestrowanie pochodzenia wniosków otrzymanych przez Centrum (portal internetowy, EBI, krajowe banki i instytucje prorozwojowe, KE, inne)	WW.1
WP.2	Odsetek i rozkład wniosków, w następstwie których udzielono pomocy technicznej (w tym szacowany odsetek dodatkowych wniosków) (WP.2)	Pomiar odsetka wniosków, w następstwie których udzielono pomocy technicznej		Szacowany odsetek projektów, które osiągnęły stan gotowości inwestycyjnej, oraz liczba wygenerowanych inwestycji (WR.1)	Pomiar odsetka otrzymanych wniosków dotyczących projektów, które osiągnęły stan gotowości inwestycyjnej, i pomiar odsetka otrzymanych wniosków, które przyniosły skutki w gospodarce realnej	WR.1
				Liczba i wartość wygenerowanych inwestycji (dzięki EFIS i poza EFIS)	Pomiar liczby i wartości inwestycji wygenerowanych w następstwie wniosków złożonych do Centrum	WR.2
				Wielkość wsparcia udzielonego w związku z tworzeniem platform inwestycyjnych (WR.3)	Pomiar liczby potencjalnych platform inwestycyjnych objętych doradztwem	WR.3
				Liczba powstałych platform inwestycyjnych (WR.4)	Pomiar liczby powstałych platform inwestycyjnych	WR.4
				Wskaźnik dodatkowości wykorzystujący wskaźniki dotyczące wartości dodanej (WR.5)	Pomiar liczby projektów z zakresu pomocy technicznej objętych wsparciem Centrum w każdej kategorii takiej jak umiejętności, kwalifikowalność, wielkość, skala/wielowymiarowy aspekt wniosku	WR.5
WP.3	Średni czas pierwszej reakcji (WP.3)	Pomiar czasu, jaki upłynął od daty otrzymania wniosku do daty pierwszej reakcji względem wnioskodawcy. Wskaźnik ten należy postrzegać jako wskaźnik działalności		Badanie poziomu zadowolenia (WP.7)	Pomiar zadowolenia wyrażonego przez użytkowników i beneficjentów usług Centrum w ramach formalnej procedury przekazywania informacji zwrotnych	WP.7
WP.4	Liczba partnerstw zewnętrznych (WP.4)	Pomiar liczby podpisanych protokołów ustaleń lub porozumień z krajowymi bankami i instytucjami prorozwojowymi / międzynarodowymi instytucjami finansowymi / państwami członkowskimi / instytucjami zarządzającymi / organami krajowymi / innymi podmiotami (np. stowarzyszeniami)		Liczba partnerstw zewnętrznych, które przerodziły się we współpracę z usługodawcą (poziom 3 współpracy na mocy protokołu ustaleń) (WR.6)	Pomiar liczby partnerstw zewnętrznych, które osiągnęły poziom 3 współpracy jako usługodawcy pod patronatem Centrum	WR.6
WP.5	Liczba zorganizowanych i odwiedzonych wydarzeń, spotkań i warsztatów z udziałem wielu podmiotów partnerskich (WP.5)	Pomiar liczby wydarzeń zorganizowanych przez Centrum oraz pomiar, ile razy przedstawiciele Centrum / działu ds. usług doradczych uczestniczyli w wydarzeniach zewnętrznych		Poziom frekwencji w wydarzeniach, spotkaniach i warsztatach z udziałem wielu podmiotów partnerskich (WP.8)	Pomiar liczby i rodzaju uczestników zorganizowanych wydarzeń, spotkań i warsztatów	WP.8
WP.6	Odsetek środków z budżetu rocznego, na które zaciągnięto zobowiązania i które zostały wykorzystane (WP.6)	Pomiar odsetka środków z rocznej puli środków budżetowych, na które zaciągnięto zobowiązania i które zostały wykorzystane		Szacowana ilość czasu przeznaczonego przez podmioty partnerskie Centrum na świadczenie usług doradczych (poziom 3 współpracy na mocy protokołu ustaleń) (WP.9)		WP.9
WP.10	Poziom zaawansowania projektów, na rzecz których udzielono wsparcia, przed interwencją ze strony Centrum i po tej interwencji			Liczba projektów objętych wsparciem z wykorzystaniem innych unijnych źródeł finansowania (EFIS, CEF, program „Horyzont 2020”)	Pomiar liczby projektów objętych wsparciem jednocześnie ze strony Centrum i z innych unijnych źródeł finansowania
WP.11	Liczba projektów objętych wsparciem przez Centrum (dotyczących działań w dziedzinie klimatu, gospodarki o obiegu zamkniętym, sektora cyfrowego czy współpracy transgranicznej)			Wskaźnik geograficznego zrównoważenia projektów, na rzecz których udzielono wsparcia, pomiędzy państwa członkowskie korzystające i niekorzystające z funduszy polityki spójności (WP.13)	Pomiar rozkładu projektów, w przypadku których Centrum udzieliło wsparcia, pomiędzy państwa korzystające i niekorzystające z funduszy polityki spójności
WW.3	Liczba wniosków otrzymanych od krajowych banków i instytucji prorozwojowych	Pomiar liczby wniosków przekazanych do Centrum przez krajowe banki i instytucje prorozwojowe

Załącznik V – Dokonana przez Trybunał analiza ustalonych dla Centrum wskaźników monitorowania dotyczących produktu i rezultatu

Wskaźnik produktu	Opis	Ograniczenia
WW.3	„Liczba wniosków otrzymanych od krajowych banków i instytucji prorozwojowych”	Ten nowy wskaźnik nie ma związku ze zmienionym rozporządzeniem w sprawie EFIS i mógłby zostać zdefiniowany przed jego przyjęciem, ponieważ służy do rejestrowania, skąd pochodzą wnioski otrzymywane przez Centrum, co jest już uwzględnione w innym KWM (WW.1): „Pochodzenie wniosków”.
WP.2	„Odsetek i rozkład wniosków, w następstwie których udzielono pomocy technicznej”	Ten wskaźnik opiera się na wyliczeniu odsetka wniosków, w następstwie których udzielono pomocy technicznej. Niemniej skorzystanie z wiedzy specjalistycznej może być również konieczne w przypadku innych rodzajów wniosków (np. wniosków o ogólne informacje, propozycji współpracy, wniosków o dofinansowanie lub doradztwo finansowe).
WP.3	„Średni czas reakcji”	Ten wskaźnik nie mierzy produktów działań podejmowanych przez Centrum. Czas potrzebny na podjęcie reakcji w odpowiedzi na wniosek to miara jednego z elementów procesu zapewniania doradztwa.
WP.5	„Odsetek środków z budżetu rocznego, na które zaciągnięto zobowiązania i które zostały wykorzystane”	Ten wskaźnik służy do pomiaru wkładu (wykorzystanie dotacji przyznanej przez Centrum), a nie produktu (zapewnione usługi).
WP.10	„Poziom zaawansowania projektów, na rzecz których udzielono wsparcia, przed interwencją ze strony Centrum i po tej interwencji”	Dla tego nowego wskaźnika brak było odnośnych danych w momencie przeprowadzania kontroli (tj. w sprawozdaniu technicznym z 2018 r.). Centrum zaczęło rejestrować w systemach zarządzania informacje na temat poziomu zaawansowania projektów przed interwencją w drugiej połowie 2018 r. (jak dotąd nie zarejestrowano żadnych informacji co do poziomu zaawansowania po interwencji).
WP.11	„Liczba projektów objętych wsparciem przez Centrum (dotyczących działań w dziedzinie klimatu, gospodarki o obiegu zamkniętym, sektora cyfrowego czy współpracy transgranicznej)”	Dla tego nowego wskaźnika brak było odnośnych danych w momencie przeprowadzania kontroli (tj. w sprawozdaniu technicznym z 2018 r.). Trybunał zauważył jednak, że użyteczność tych informacji będzie ograniczona z uwagi na fakt, że dla poszczególnych priorytetów nie stosuje się osobnych kodów.

Wskaźnik rezultatu	Definicja	Ograniczenia
WR.1	„Szacowany odsetek projektów, które osiągnęły stan gotowości inwestycyjnej, oraz liczba wygenerowanych inwestycji”	Ten wskaźnik ma służyć do pomiaru odsetka otrzymanych wniosków, które osiągnęły stan gotowości inwestycyjnej, a także odsetka wniosków, które doprowadziły do faktycznych inwestycji. Kierownictwo Centrum podało, że według stanu na 31 grudnia 2018 r. w przypadku 47 ze 104 projektów, które zostały objęte wsparciem, faktycznie dokonano inwestycji. Ta podana wartość nie pokrywa się z definicją wskaźnika ani nie jest poparta informacjami w bazie danych wykorzystywanej na potrzeby zarządzania.
WR.2	„Liczba i wartość wygenerowanych inwestycji (dzięki EFIS i poza EFIS)”	Kierownictwo Centrum poinformowało, że według stanu na 31 grudnia 2018 r. 16 projektów wygenerowało inwestycje poza EFIS, a 28 projektów przyciągnęło inwestycje za pośrednictwem EFIS. Informacje te nie pokrywają się z definicją wskaźnika (nie jest jasne, co należy rozumieć przez „liczbę wygenerowanych inwestycji”). W bazie danych na potrzeby zarządzania i w sprawozdaniu technicznym nie rejestruje się w sposób systematyczny wartości wygenerowanych inwestycji w euro.
WR.3 i WR.4	„Wielkość wsparcia udzielonego w związku z tworzeniem platform inwestycyjnych” oraz „Liczba powstałych platform inwestycyjnych”	Wskaźniki te służą do pomiaru liczby platform inwestycyjnych, w przypadku których zapewniono doradztwo i które zostały utworzone. Kierownictwo Centrum poinformowało, że według stanu na 31 grudnia 2018 r. zapewniono doradztwo w przypadku 33 potencjalnych platform inwestycyjnych, z których 16 zostało faktycznie utworzonych. W wyjaśnieniach przesłanych kontrolerom Trybunału kierownictwo podało, że tylko 12 wniosków, w następstwie których udzielono doradztwa, dotyczyło potencjalnego utworzenia platform inwestycyjnych. Centrum nie prowadzi ewidencji dotyczącej liczby faktycznie utworzonych platform inwestycyjnych.
WR.5	„Wskaźnik dodatkowości wykorzystujący wskaźniki dotyczące wartości dodanej”	Wskaźnik ten jest zdefiniowany na podstawie liczby zadań doradczych zrealizowanych przez Centrum w „każdej kategorii” (np. umiejętności, kwalifikowalność, wielkość, skala / wielowymiarowy aspekt wniosku). Nie jest jasne, jakie „rezultaty” mają być zgłaszane w ramach tego wskaźnika, jako że w sekcjach 2.5.2 i 2.5.3 sprawozdania technicznego przedstawiana jest analiza statystyczna tego, jak obsługiwane są otrzymane wnioski.
WR.6	„Liczba partnerstw zewnętrznych, które przerodziły się we współpracę z usługodawcą”	Ten wskaźnik służy do pomiaru liczby partnerstw zewnętrznych, które osiągnęły poziom 3 współpracy z Centrum. Właściwiej byłoby uznać, że wskaźnik ten mierzy działalność Centrum.

Załącznik VI – Złożone do Centrum wnioski dotyczące zatwierdzonych lub podpisanych operacji EBI/EFIS

Nr identyfikacyjny wniosku	Kraj	Sektor	Data otrzymania wniosku	Status wniosku na 31.12.2018	Data podpisania operacji EBI/EFIS	Data zatwierdzenia operacji EBI/EFIS
858	Polska	Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami	25.10.2018	w trakcie oceny	5.9.2018
843	Francja	Rolnictwo	1.10.2018	Wsparcie przydzielono	23.11.2018
815	Rumunia	Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami	13.8.2018	Wsparcie przydzielono	17.12.2018
766	Polska	Rozwój sektora energetycznego	22.5.2018	Wsparcie przydzielono	2.1.2019
706	Litwa	Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami	13.3.2018	Wsparcie przydzielono		9.10.2018
622	Włochy	Ochrona środowiska i efektywne gospodarowanie zasobami	8.12.2017	Wsparcie przydzielono	22.5.2019
621	Bułgaria	Rozwój infrastruktury transportowej, sprzętu transportowego i innowacyjnych technologii w dziedzinie transportu	6.12.2017	Zamknięty (nie przystąpiono do realizacji zadania doradczego; wniosek przekierowany)	20.12.2018
590	Polska	Kapitał ludzki, kultura i zdrowie	7.11.2017	Wsparcie przydzielono	15.5.2018
565	Francja, Hiszpania, Portugalia	Inne obszary	20.9.2017	Wsparcie przydzielono	12.11.2018
461	Belgia	Rozwój sektora energetycznego	3.5.2017	Wsparcie przydzielono		15.5.2018
437	Polska	Kapitał ludzki, kultura i zdrowie	25.4.2017	Wsparcie przydzielono	18.10.2017
003	Łotwa	Rozwój infrastruktury transportowej, sprzętu transportowego i innowacyjnych technologii w dziedzinie transportu	22.7.2015	Wsparcie przydzielono		18.7.2017

Wykaz akronimów

CEF – instrument „Łącząc Europę”

Centrum – Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego

COP21 – 21. posiedzenie Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu

EaSI – Program UE na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych

EBI – Europejski Bank Inwestycyjny

EBOR – Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju

ECDI – Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego

EFEE – Europejski Fundusz na rzecz Efektywności Energetycznej

EFIS – Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych

ELENA – Europejskie wsparcie energetyki na poziomie lokalnym

EPEC – Europejskie Centrum Wiedzy Specjalistycznej w zakresie PPP

EPPI – Europejski portal projektów inwestycyjnych

FAFA – ramowa umowa finansowo-administracyjna zawarta między UE i EBI

FPA – ramowa umowa o partnerstwie dotycząca Centrum, zawarta między UE i EBI

Fundusze ESI – europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne

InnovFin – usługi doradcze EBI w odniesieniu do projektów z zakresu badań naukowych i innowacji

IPE – Plan inwestycyjny dla Europy

JASPERS – wspólna inicjatywa wsparcia projektów w regionach europejskich

KE – Komisja Europejska

KWS/KWM – kluczowe wskaźniki skuteczności działania / kluczowe wskaźniki monitorowania

MŚP – małe i średnie przedsiębiorstwa

PF4EE – Instrument finansowania prywatnego na rzecz efektywności energetycznej

PPP – partnerstwa publiczno-prywatne

Rozporządzenie w sprawie EFIS – rozporządzenie (UE) 2015/1017 zmienione rozporządzeniem (UE) 2017/2356

Trybunał – Europejski Trybunał Obrachunkowy

UE – Unia Europejska

WRF – wieloletnie ramy finansowe

Glosariusz

Budżet Centrum – zasoby udostępnione na pokrycie kosztów kwalifikowalnych Centrum.

Centrum Doradztwa InvestEU – mechanizm, który od 2021 r. ma zastąpić Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego. Obejmie on również inne inicjatywy w zakresie pomocy technicznej (np. ELENA i usługi doradcze InnovFin) i będzie zapewniał wsparcie zgodnie z celami Funduszu InvestEU.

Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) – mechanizm wsparcia inwestycyjnego utworzony przez Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) i Komisję w celu pobudzenia prywatnych inwestycji w projekty o strategicznym znaczeniu dla UE. Znany jest także jako tzw. plan Junckera. Obecnie włączony do grupy EBI.

Europejski portal projektów inwestycyjnych (EPPI) – portal internetowy prowadzony przez Komisję, za pośrednictwem którego promotorzy projektów z siedzibą w UE – zarówno publiczni, jak i prywatni – mogą nawiązać kontakt z potencjalnymi inwestorami na całym świecie.

Europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne (fundusze ESI) – pięć głównych funduszy unijnych, których wspólnym zadaniem jest wspieranie rozwoju gospodarczego w całej Unii. Są to: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny, Fundusz Spójności, Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich i Europejski Fundusz Morski i Rybacki. Fundusze te objęte są wspólnym zestawem przepisów.

Fundusz InvestEU – fundusz, który ma zastąpić EFIS i inne istniejące obecnie instrumenty finansowe zarządzane centralnie (z wyłączeniem instrumentów finansowych na rzecz działań zewnętrznych).

Instrument ELENA – wspólna inicjatywa EBI i Komisji Europejskiej w ramach programu „Horyzont 2020”, mająca na celu zapewnianie dotacji na pomoc techniczną w związku z realizacją programów z zakresu efektywności energetycznej, rozproszonych zasobów energii odnawialnej i transportu miejskiego.

Instrument finansowy – wsparcie finansowe z budżetu UE, które przybiera formę inwestycji kapitałowych lub quasi-kapitałowych, pożyczek lub gwarancji bądź innych instrumentów opartych na podziale ryzyka.

JASPERS – partnerstwo w zakresie pomocy technicznej między Komisją Europejską, EBI i EBOR, które ma na celu zapewnianie niezależnego doradztwa państwom będącym beneficjentami w zakresie przygotowywania dużych projektów wysokiej jakości do objęcia dofinansowaniem z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności.

Komitet koordynujący – działalnością Centrum kieruje czteroosobowy komitet koordynujący, w skład którego wchodzi po dwóch przedstawicieli Komisji i EBI. Komitet ten jest odpowiedzialny za przegląd strategii i polityki, nadzorowanie działalności Centrum, przekazywanie informacji sprawozdawczych zainteresowanym podmiotom, ustalanie katalogu usług oraz zatwierdzanie polityki cenowej.

Krajowe banki i instytucje prorozwojowe – podmioty prawne, które prowadzą działalność finansową na zasadzie profesjonalnej i którym państwo członkowskie lub organ państwa członkowskiego – na szczeblu centralnym, regionalnym lub lokalnym – powierza prowadzenie działalności rozwojowej lub promocyjnej.

Opłaty Centrum – opłaty pobierane przez EBI za usługi świadczone przez Centrum.

Partnerstwa publiczno-prywatne – długoterminowe ustalenia umowne między rządem i partnerem prywatnym, w ramach których ten drugi świadczy i finansuje usługi publiczne, a także ponosi część powiązanego ryzyka.

Platforma inwestycyjna – specjalny mechanizm ustanowiony w celu skierowania środków finansowych na rzecz wielu projektów inwestycyjnych realizowanych na terytorium jednego państwa członkowskiego, na większym wyznaczonym obszarze geograficznym lub w określonym sektorze.

Pomoc techniczna – wsparcie doradcze mające na celu zwiększenie zdolności promotorów i pośredników finansowych do realizacji operacji z zakresu finansowania i inwestycji na wszystkich etapach projektu inwestycyjnego.

Program operacyjny „Pomoc techniczna” – program mający na celu rozbudowę potencjału administracji krajowej w zakresie zarządzania europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi (funduszami ESI) i ich wdrażania.

Usługi doradcze InnovFin – usługi doradcze EBI dotyczące tego, jaką strukturę należy przyjąć w projektach z zakresu badań naukowych i innowacji, aby mogły one uzyskać lepszy dostęp do finansowania. W perspektywie długofalowej przekłada się to na większe prawdopodobieństwo realizacji tych projektów. Usługi obejmują również doradztwo w celu poprawy warunków inwestowania, bez odniesienia do konkretnych projektów.

Zespół kontrolny

Sprawozdania specjalne Trybunału prezentują wyniki kontroli dotyczących obszarów polityki i programów unijnych bądź kwestii związanych z zarządzaniem w wybranych obszarach budżetowych. Trybunał wybiera i opracowuje zadania kontrolne w taki sposób, aby miały one jak największe oddziaływanie, biorąc pod uwagę kryteria takie jak zagrożenia dla wykonania zadań lub zgodności, poziom dochodów lub wydatków w danym obszarze, nadchodzące zmiany oraz interes polityczny i społeczny.

Omawiana w niniejszym dokumencie kontrola wykonania zadań została przeprowadzona przez Izbę V, zajmującą się obszarami finansowania Unii i administracji, której przewodniczy członek Trybunału Tony Murphy. Kontrolą kierowała członkini Trybunału Annemie Turtelboom, a w działania kontrolne zaangażowani byli: Florence Fornaroli, szefowa gabinetu; Celil Ishik, attaché; James McQuade, asystent dyrektora; Ralph Otte, kierownik; Felipe Andrés Miguélez, koordynator zadania, a także kontrolerzy: Aino Nyholm, Ilias Nikolakopoulos i Martin Puc.

W związku z trwającą pandemią COVID-19 i restrykcyjnym ograniczeniem kontaktów społecznych nie można było wykonać zdjęcia zespołu kontrolnego.

Przypisy

¹ COM(2014) 903 final, Bruksela, 26 listopada 2014 r.

² W 2019 r. Trybunał opublikował sprawozdanie specjalne pt. „Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych – konieczne jest podjęcie działań, by Fundusz osiągnął pełen sukces”.

³ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1017, zmienione rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2396 (Dz.U. L 345 z 27.12.2017, s. 34).

⁴ Art. 6 rozporządzenia w sprawie EFIS.

⁵ Art. 14 ust. 2 rozporządzenia w sprawie EFIS.

⁶ Rozporządzenie (UE) 2017/2356.

⁷ Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia Programu InvestEU (COM(2018) 439 final).

⁸ Art. 14 ust. 2 rozporządzenia w sprawie EFIS.

⁹ Art. 18 ust. 1 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 1268/2012 w sprawie zasad stosowania zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii (Dz.U. L 362 z 31.12.2012, s. 1).

¹⁰ Badanie pt. „Market gap analysis for advisory services under the Hub”, PwC, październik 2016.

¹¹ Sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 3/2019, s. 37.

¹² Odpowiedzi udzieliło 43 spośród 88 beneficjentów zaproszonych do udziału w ankiecie. Wskaźnik odpowiedzi wyniósł zatem 48,86%.

¹³ Art. 4 ust. 3 ramowej umowy o partnerstwie dotyczącej Centrum, zawartej między UE i EBI.

¹⁴ Badanie pt. „Market gap analysis for advisory services under the Hub”, PwC, październik 2016.

¹⁵ Protokół z posiedzenia komitetu koordynującego w lutym 2018 r.

¹⁶ Zasady i procedury przyjęte przez Centrum w pracy z dyrekcjami generalnymi Komisji lub dla tych dyrekcji.

¹⁷ Zgodnie z rozporządzeniem EFIS 2.0 nowe priorytety w ramach wsparcia doradczego obejmowały projekty kwalifikujące się do wsparcia z EFIS, projekty dotyczące działań w dziedzinie klimatu, projekty cyfrowe i transgraniczne, jak również projekty wykorzystujące innowacyjne instrumenty finansowe, platformy inwestycyjne oraz partnerstwa publiczno-prywatne.

¹⁸ Źródło: dane liczbowe EBI na temat EFIS – styczeń 2019.

¹⁹ Zgodnie z definicją w art. 2 ust. 4 rozporządzenia (UE) 2015/1017 w sprawie EFIS.

²⁰ Te trzy kategorie mogą się częściowo pokrywać, toteż nie da się obliczyć wartości procentowej.

²¹ Ocena potrzeb przeprowadzona przez PwC dla Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego.

²² Art. 14 ust. 6 rozporządzenia w sprawie EFIS.

²³ W ramach szczegółowej umowy o udzielenie dotacji z 2016 r.

²⁴ Nowy aneks do warunków zapewniania przez EBI wsparcia finansowego na rzecz EBOR; szczegółowa umowa o udzielenie dotacji z 2016 r.

²⁵ W art. 6 rozporządzenia w sprawie EFIS określono kryteria kwalifikowalności dotyczące wykorzystania gwarancji UE.

²⁶ Poziom 1 – wymiana i rozpowszechnianie wiedzy i najlepszych praktyk;
Poziom 2 – pełnienie funkcji lokalnego punktu kontaktowego dla potencjalnych beneficjentów usług świadczonych przez Centrum;
Poziom 3 – świadczenie usług doradczych w imieniu Centrum.

Kalendarium

Wydarzenie	Data
Zatwierdzenie ramowego programu kontroli/rozpoczęcie kontroli	5.12.2018
Oficjalne przesłanie wstępnej wersji sprawozdania Komisji (lub innej jednostce kontrolowanej)	28.1.2020
Przyjęcie sprawozdania końcowego po zakończeniu postępowania kontradyktoryjnego	31.3.2020
Oficjalne odpowiedzi Komisji (lub innych jednostek kontrolowanych) otrzymane we wszystkich językach	21.4.2020

Kontakt

EUROPEJSKI TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY
12, rue Alcide De Gasperi
1615 Luxembourg
LUKSEMBURG

Tel. +352 4398-1
Formularz kontaktowy: eca.europa.eu/pl/Pages/ContactForm.aspx
Strona internetowa: eca.europa.eu
Twitter: @EUAuditors

Więcej informacji o Unii Europejskiej można znaleźć w portalu Europa (http://europa.eu).

Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2020

PDF	ISBN 978-92-847-4652-1	ISSN 1977-5768	doi:10.2865/818455	QJ-AB-20-010-PL-N
HTML	ISBN 978-92-847-4637-8	ISSN 1977-5768	doi:10.2865/89633	QJ-AB-20-010-PL-Q

PRAWA AUTORSKIE

© Unia Europejska, 2020.

Polityka Europejskiego Trybunału Obrachunkowego w zakresie ponownego wykorzystywania dokumentów jest realizowana na podstawie decyzji Trybunału nr 6/2019 w sprawie polityki otwartych danych oraz ponownego wykorzystywania dokumentów.

O ile nie wskazano inaczej (np. nie zamieszczono szczegółowych adnotacji o prawach autorskich), treści Europejskiego Trybunału Obrachunkowego będące własnością UE objęte są licencją Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Oznacza to, że ponowne wykorzystanie jest dozwolone, pod warunkiem że dokumenty zostaną odpowiednio oznaczone i zostaną wskazane dokonane w nich zmiany. W przypadku ponownego wykorzystania niedozwolone jest zmienianie oryginalnego znaczenia albo przesłania dokumentów. Trybunał nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje ponownego ich wykorzystania.

Jeżeli konkretna treść wskazuje na możliwą do zidentyfikowania osobę fizyczną – tak jak w przypadku zdjęć, na których widoczni są pracownicy Trybunału – lub zawiera prace stron trzecich, wymagane jest zweryfikowanie dodatkowych praw autorskich. W takim przypadku uzyskanie zezwolenia na ponowne wykorzystanie określonej treści unieważnia wspomniane wcześniej zezwolenie ogólne. Powinny być w nim wyraźnie opisane wszelkie ograniczenia dotyczące wykorzystania treści.

W celu wykorzystania lub powielenia treści niebędącej własnością UE może być konieczne wystąpienie o zgodę bezpośrednio do właścicieli praw autorskich.

Rys. 9: Mapa ogólna ©OpenStreetMap w ramach licencji Creative Commons. Uznanie autorstwa – na tych samych warunkach 2.0 (CC BY-SA).

Oprogramowanie lub dokumenty objęte prawem własności przemysłowej, takie jak patenty, znaki towarowe, wzory użytkowe, znaki graficzne i nazwy, nie są objęte polityką Europejskiego Trybunału Obrachunkowego w zakresie ponownego wykorzystywania i nie jest udostępniana licencja na nie.

Na stronach internetowych instytucji Unii Europejskiej dostępnych w domenie europa.eu zamieszczane są odsyłacze do stron zewnętrznych. Trybunał nie kontroluje ich zawartości i w związku z tym zachęca użytkowników, aby we własnym zakresie zapoznali się z polityką ochrony prywatności i polityką w zakresie praw autorskich obowiązującymi na tych stronach.

Znak graficzny Europejskiego Trybunału Obrachunkowego

Znak graficzny Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nie może być wykorzystywany bez uprzedniej zgody Trybunału.

JAK SKONTAKTOWAĆ SIĘ Z UE

Osobiście
W całej Unii Europejskiej istnieje kilkaset centrów informacyjnych Europe Direct. Adres najbliższego centrum można znaleźć na stronie: https://europa.eu/european-union/contact_pl.

Telefonicznie lub drogą mailową
Europe Direct to serwis informacyjny, który udziela odpowiedzi na pytania na temat Unii Europejskiej. Można się z nim skontaktować:

• dzwoniąc pod bezpłatny numer telefonu: 00 800 6 7 8 9 10 11 (niektórzy operatorzy mogą naliczać opłaty za te połączenia),
• dzwoniąc pod standardowy numer telefonu: +32 22999696,
• drogą mailową: https://europa.eu/european-union/contact_pl.

WYSZUKIWANIE INFORMACJI O UE

Online
Informacje o Unii Europejskiej są dostępne we wszystkich językach urzędowych UE w portalu Europa: https://europa.eu/european-union/index_pl.

Publikacje UE
Bezpłatne i odpłatne publikacje UE można pobrać lub zamówić na stronie: https://op.europa.eu/pl/publications. Większą liczbę egzemplarzy bezpłatnych publikacji można otrzymać, kontaktując się z serwisem Europe Direct lub z lokalnym centrum informacyjnym (zob. https://europa.eu/european-union/contact_pl).

Prawo UE i powiązane dokumenty
Informacje prawne dotyczące UE, w tym wszystkie unijne akty prawne od 1952 r., są dostępne we wszystkich językach urzędowych UE w portalu EUR-Lex: http://eur-lex.europa.eu.

Portal Otwartych Danych UE
Unijny portal otwartych danych (http://data.europa.eu/euodp/pl) umożliwia dostęp do zbiorów danych pochodzących z instytucji i innych organów UE. Dane można pobierać i wykorzystywać bezpłatnie, zarówno do celów komercyjnych, jak i niekomercyjnych.