Il-kwalità tad-data fil-qasam tal-appoġġ baġitarju: dgħufijiet f’xi indikaturi u fil-verifikazzjonijiet tal-pagament għas-segmenti varjabbli

Sommarju eżekuttiv

L-appoġġ baġitarju huwa forma ta’ għajnuna li tingħata mill-UE u li tinvolvi t-trasferiment ta’ fondi lit-Teżor nazzjonali ta’ pajjiż sieħeb, suġġett għall-konformità ta’ dak il-pajjiż mal-kundizzjonijiet maqbula għall-pagament. B’medja ta’ EUR 1.69 biljun f’pagamenti annwali, l-UE hija l-akbar fornitur ta’ appoġġ baġitarju. Il-pagamenti relatati mal-appoġġ baġitarju jsiru fil-forma ta’ segmenti fissi jew segmenti varjabbli. Madwar 44 % tal-pagamenti għall-appoġġ baġitarju tal-UE huma relatati ma’ segmenti varjabbli. F’xi pajjiżi tal-viċinat tal-UE, dan il-proporzjon jilħaq id-90 %. L-ammonti mħallsa minn segmenti varjabbli jiddependu fuq il-prestazzjoni miksuba mill-pajjiżi sħab, li titkejjel permezz ta’ indikaturi tal-prestazzjoni predefiniti.

Aħna eżaminajna jekk il-Kummissjoni kinitx użat data rilevanti u affidabbli dwar il-prestazzjoni għall-iżborż ta' -segmenti varjabbli tal-appoġġ baġitarju. Għal terz tal-indikaturi tal-prestazzjoni li ġew irrieżaminati, aħna nikkonkludu li dawn tfasslu b'mod li jdgħajjef ir-rilevanza tagħhom, u ma jippermettux li r-riżultati jitkejlu b’mod oġġettiv, b’hekk dan jimmina r-rilevanza tagħhom. Barra minn hekk, il-valutazzjoni tal-Kummissjoni dwar jekk kinux inkisbu l-indikaturi tas-segment varjabbli mhux dejjem kienet affidabbli, u dan wassal biex xi wħud mill-pagamenti ma kinux iġġustifikati biżżejjed.

Filwaqt li l-indikaturi tal-prestazzjoni għas-segmenti varjabbli ġew allinjati mal-istrateġiji għall-iżvilupp settorjali tal-pajjiżi sħab, il-biċċa l-kbira minnhom kienu ffukati fuq azzjonijiet ta’ terminu qasir aktar milli fuq riżultati aktar fit-tul, inkluż fuq il-progress li nkiseb matul iż-żmien lejn l-ilħuq tal-għanijiet ta’ żvilupp sostenibbli. Barra minn hekk, aktar minn terz tal-indikaturi kienu ġew iddefiniti b’mod vag jew kellhom linji bażi skorretti, jew inkella ma kellhom ebda linja bażi. Dan wassal għal interpretazzjonijiet differenti dwar jekk il-miri kinux intlaħqu, u b’hekk l-analiżi tat-talbiet għal żborż saret aktar kumplessa u inqas oġġettiva.

Il-biċċa l-kbira mis-segmenti varjabbli li ġew irrieżaminati pprovdew l-effett intenzjonat, jiġifieri li jinċentivaw lill-pajjiżi sħab biex javvanzaw fl-aġendi ta’ riforma tagħhom billi jkollhom miri suffiċjentement ambizzjużi. Il-ftit eċċezzjonijiet li sibna kienu jikkonċernaw indikaturi li l-miri tagħhom setgħu jintlaħqu faċilment, jew li kienu ntlaħqu permezz tax-xogħol li twettaq minn donaturi oħra jew minn esperti esterni mħallsa mill-UE. F’6 kuntratti minn 24, l-għadd ta’ indikaturi li ntużaw f’kull segment varjabbli kien għoli wisq, u dan ikkumplika aktar il-proċess ta’ żborż.

It-talbiet għal żborż għal segmenti varjabbli fihom analiżi dwar l-issodisfar tal-kundizzjonijiet maqbula u dwar l-indikaturi tal-prestazzjoni. Dawn it-talbiet jitħejjew mill-pajjiżi sħab u għalhekk, l-affidabbiltà tad-data dwar il-prestazzjoni sottostanti tiddependi fuq il-kapaċità ta’ dawn il-pajjiżi biex jipproduċuha. Aħna sibna li f’5 kuntratti biss mill-24 li kienu ntgħażlu, il-Kummissjoni waslet għal konklużjonijiet espliċiti dwar jekk id-data dwar il-prestazzjoni meħtieġa għall-kalkolu tal-indikaturi tas-segment varjabbli kinitx affidabbli. Meta ġew analizzati t-talbiet għal żborż, id-Delegazzjonijiet tal-UE wettqu diversi proċeduri biex jivverifikaw l-affidabbiltà ta’ din id-data. Xi wħud minn dawn il-proċeduri ma jiżgurawx li l-pagamenti ta’ segmenti varjabbli jkunu bbażati fuq data affidabbli u, għalhekk, mhumiex kompletament iġġustifikati.

Meta erġajna wettaqna l-valutazzjonijiet tal-Kummissjoni rigward il-kisba tal-indikaturi u kkalkulajna mill-ġdid il-pagamenti ta’ segmenti varjabbli għal total ta’ EUR 234 miljun, aħna sibna diskrepanzi li jammontaw għal EUR 16.7 miljun. Minn dan l-ammont, EUR 13.3 miljun ma kinux iġġustifikati biżżejjed, jew inkella ma kinux konformi mad-dispożizzjonijiet kuntrattwali. Ammont ta’ EUR 3.4 miljun tħallas mingħajr ma kien hemm progress reali. Barra minn hekk, EUR 26.3 miljun maqsuma fi tliet segmenti varjabbli tħallsu lill-Moldova mingħajr dokumentazzjoni suffiċjenti rigward ir-raġunijiet li jsostnu dawn il-pagamenti.

Aħna nagħmlu sitt rakkomandazzjonijiet lill-Kummissjoni sabiex:

• Iżżid l-użu tal-indikaturi tal-eżitu għas-segmenti varjabbli;
• Ittejjeb il-formulazzjoni tal-indikaturi tal-prestazzjoni;
• Tissalvagwardja l-effett ta’ inċentiv tas-segmenti varjabbli;
• Tissimplifika l-proċess ta’ żborż għas-segmenti varjabbli;
• Ittejjeb il-valutazzjonijiet tal-kapaċità tal-pajjiżi biex jipprovdu d-data dwar il-prestazzjoni li tintuża f’segmenti varjabbli;
• Ittejjeb il-verifikazzjoni tad-data dwar il-prestazzjoni li tintuża biex jiġu żborżati s-segmenti varjabbli.

Introduzzjoni

Il-kunċett ta’ appoġġ baġitarju

L-appoġġ baġitarju huwa forma ta’ għajnuna li tingħata mill-UE u li tinvolvi t-trasferiment ta’ fondi lit-Teżor nazzjonali ta’ pajjiż sieħeb, suġġett għall-konformità ta’ dak il-pajjiż mal-kundizzjonijiet maqbula għall-pagament. Il-finanzjament riċevut b’dan il-mod jiġi inkorporat fil-baġit tal-pajjiż sieħeb, li min-naħa tiegħu jista' jużah kif huwa jqis li jkun xieraq. Il-Kummissjoni tiddeskrivi l-appoġġ baġitarju bħala mezz biex titwassal għajnuna effettiva u biex jinkisbu riżultati durabbli sabiex jiġu appoġġati l-isforzi ta' riforma tal-pajjiżi sħab tal-UE kif ukoll l-għanijiet ta’ żvilupp sostenibbli (SDGs).

Minbarra t-trasferiment tar-riżorsi finanzjarji, l-appoġġ baġitarju jinvolvi: (i) djalogu mal-pajjiż sieħeb dwar ir-riformi jew ir-riżultati ta’ żvilupp, li jistgħu jiġu appoġġati permezz tal-appoġġ baġitarju, (ii) valutazzjoni tal-progress li nkiseb, u (iii) appoġġ għall-iżvilupp tal-kapaċità. L-appoġġ baġitarju jirrappreżenta bidla lil hinn mill-fokus tradizzjonali fuq l-attivitajiet (eż. proġetti) lejn l-għajnuna orjentata lejn ir-riżultati.

L-UE hija l-akbar fornitur ta’ appoġġ baġitarju fil-livell globali (kemm permezz tal-baġit tal-UE kif ukoll permezz tal-Fondi Ewropej għall-Iżvilupp). Matul il-perjodu 2014-2017, l-UE impenjat madwar 11 % (ara l-Anness I tal-baġit tagħha maħsub għall-għajnuna bilaterali għall-iżvilupp fuq l-appoġġ baġitarju: medja annwali ta’ madwar EUR 2.13 biljun). Fl-2017, hija pprovdiet appoġġ baġitarju lil 90 pajjiż u territorju, li b'kollox irċevew EUR 1.8 biljun. Fil-kuntratti kollha ta’ appoġġ baġitarju li kienu għaddejjin, l-ammont totali impenjat kien ta’ EUR 12.7 biljun. Il-Figura 1 turi ripartizzjoni ta’ dawn iċ-ċifri skont ir-reġjun, kemm għall-baġit ġenerali tal-UE kif ukoll għall-Fondi Ewropej għall-Iżvilupp.

(f’miljun EUR)

Sors: Il-QEA, ibbażat fuq id-dokument intitolat EC Budget Support Trends & Results 2018, (Tendenzi u Riżultati tal-Appoġġ Baġitarju tal-KE għall-2018).

L-appoġġ baġitarju tal-UE jirrikjedi li jkun hemm fis-seħħ politiki rilevanti u kredibbli, u li dawn jiġu implimentati b’mod effettiv mill-pajjiż riċevitur. Skont ir-Regolament Finanzjarju, pajjiż jista’ jitqies eliġibbli għal appoġġ baġitarju meta¹:

• Il-ġestjoni tal-finanzi pubbliċi tal-pajjiż sieħeb tkun trasparenti, kredibbli u effettiva biżżejjed;
• Il-pajjiż sieħeb ikun stabbilixxa politiki settorjali u nazzjonali li jkunu kredibbli u rilevanti biżżejjed;
• Il-pajjiż sieħeb ikun stabbilixxa politiki makroekonomiċi orjentati lejn l-istabbiltà;
• Il-pajjiż sieħeb ikun stabbilixxa aċċess suffiċjenti u f’waqtu għal informazzjoni baġitarja komprensiva u solida.

Il-Kummissjoni Ewropea tuża tliet tipi ta’ kuntratti ta’ appoġġ baġitarju.

1. Il-kuntratti relatati mal-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli (SDGC), li jappoġġaw il-politiki u l-istrateġiji nazzjonali biex jiksbu progress lejn l-għanijiet ta’ żvilupp sostenibbli.
2. Il-kuntratti relatati mal-Prestazzjoni tar-Riformi Settorjali (SRPC), li jappoġġaw riformi settorjali speċifiċi.
3. Il-kuntratti relatati mal-Istat u l-Bini ta’ Reżiljenza (SRBC), li jiġu pprovduti lil pajjiżi li jkunu f’sitwazzjonijiet fraġli biex jiżguraw il-funzjonijiet vitali tal-Istat jew biex jappoġġaw il-proċessi lejn il-governanza demokratika.

Il-biċċa l-kbira mill-programmi ta’ appoġġ baġitarju tal-Kummissjoni Ewropea huma bbażati fuq l-SRPCs (74 % tal-impenji kollha ta’ appoġġ baġitarju li kienu għaddejjin fl-2017). F’termini ta’ finanzjament, l-akbar erba’ setturi li jirċievu appoġġ bl-użu tal-SRPCs huma: l-edukazzjoni, l-agrikoltura u l-iżvilupp rurali, is-saħħa u l-enerġija.

Segmenti varjabbli bħala inċentiv biex jinkisbu r-riżultati

Qabel kull żborż, il-Kummissjoni tanalizza jekk il-kundizzjonijiet ġenerali mehmużin mal-kuntratt ta’ appoġġ baġitarju jkunux ġew issodisfati. Fil-biċċa l-kbira mill-każijiet, dawn il-kundizzjonijiet huma dawk relatati mal-kriterji ta’ eliġibbiltà għall-għoti ta' appoġġ baġitarju (ara l-paragrafu 04). Il-pagamenti relatati mal-appoġġ baġitarju jsiru fil-forma ta’ segmenti fissi jew segmenti varjabbli. Is-segmenti fissi jitħallsu jew bis-sħiħ (jekk jiġu ssodisfati l-kundizzjonijiet kollha) jew inkella ma jitħallsux (jekk ma tiġix issodisfata kundizzjoni waħda jew aktar). Is-segmenti varjabbli jintużaw biex jinħolqu inċentivi għall-pajjiżi sħab biex itejbu l-implimentazzjoni tal-politika, u jitħallsu abbażi tal-prestazzjoni miksuba f'dak li jirrigwarda l-indikaturi u l-miri tal-prestazzjoni speċifikati, jekk jiġu ssodisfati l-kundizzjonijiet ġenerali kollha. Dawn jistgħu jitħallsu jew bis-sħiħ jew inkella parzjalment. L-indikaturi tal-prestazzjoni li jintużaw għal segmenti varjabbli jistgħu jintgħażlu minn fost is-sistemi ta’ monitoraġġ diġà użati mill-pajjiż sieħeb, jew permezz ta’ qafas komuni ta’ valutazzjoni tal-prestazzjoni maqbul mal-pajjiż sieħeb u ma' donaturi oħra.

Għall-politiki pubbliċi jistgħu jintużaw tipi differenti ta’ indikaturi tal-prestazzjoni (ara l-Kaxxa 1). B’mod ġenerali, il-Kummissjoni tirrakkomanda l-użu ta’ indikaturi tal-eżitu, iżda tipi oħra ta’ indikaturi jistgħu jkunu xierqa wkoll skont il-kuntest speċifiku tal-pajjiż sieħeb jew tas-settur ikkonċernat.

Kull indikatur tal-prestazzjoni huwa assoċjat ma’ valur finanzjarju. Mod wieħed kif il-Kummissjoni tikkalkula l-ammonti żborżati fis-segment varjabbli huwa billi żżid l-ammont assoċjat ma’ kull indikatur tal-prestazzjoni li jkun inkiseb mill-pajjiż. Dan ifisser li aktar ma pajjiż sieħeb jikseb indikaturi, aktar ikun għoli l-proporzjon tas-segment varjabbli mħallas.

Fl-2017, 44 % tal-pagamenti li saru mill-Kummissjoni għall-kuntratti ta’ appoġġ baġitarju kienu relatati ma’ segmenti varjabbli². F’xi pajjiżi tal-viċinat tal-UE, dan il-proporzjon jilħaq id-90 %. Il-Figura 2 turi ripartizzjoni skont il-pajjiż tas-segmenti varjabbli mħallsa għall-SRPCs fl-2017.

Sors: Il-QEA, ibbażat fuq data tal-KE.

L-iżborż ta' segmenti varjabbli

Il-proċess għall-iżborż ta’ segment varjabbli jibda b’talba għal żborż mill-pajjiż sieħeb. Din it-talba tinkludi analiżi tal-punt sa fejn ikunu nkisbu l-indikaturi tal-prestazzjoni relatati. Id-Delegazzjonijiet tal-UE janalizzaw it-talbiet u jħejju nota ta’ evalwazzjoni. Abbażi ta’ din in-nota, u wara l-approvazzjoni tal-kumitat ta’ direzzjoni għall-appoġġ tal-baġit, il-Kummissjoni tiddeċiedi l-ammont tas-segment varjabbli li għandu jitħallas (ara l-Figura 3).

L-analiżi tal-prestazzjoni tal-pajjiż sieħeb li takkumpanja t-talba għal żborż hija bbażata fuq data mis-sistemi ta’ monitoraġġ u evalwazzjoni proprji. Dawn is-sistemi huma għalhekk is-sors primarju ta’ informazzjoni għal żborż ta’ segmenti varjabbli.

Sors: Il-QEA, ibbażat fuq il-Linji Gwida tal-KE dwar l-Appoġġ Baġitarju.

Ambitu u approċċ tal-awditjar

Il-kunsens tal-UE dwar l-Iżvilupp adottat fl-2017 jirrikonoxxi r-rwol ċentrali tal-appoġġ baġitarju fit-trawwim tal-isforzi mwettqa mill-pajjiżi sħab lejn il-kisba tal-għanijiet ta’ żvilupp sostenibbli (SDGs). Meta titqies l-importanza tas-segmenti varjabbli f’pagamenti ta’ appoġġ baġitarju u l-fatt li d-data dwar il-prestazzjoni li fuqha huma bbażati dawk il-pagamenti toriġina mill-pajjiżi riċevituri, data skorretta jew mhux affidabbli tkun timplika li l-pagamenti ta’ appoġġ baġitarju ma jippremjawx ir-riżultati reali kif intenzjonat. Dan idgħajjef serjament l-iskop proprju tal-appoġġ baġitarju. Il-fokus ta’ dan l-awditu kien għaldaqstant li jiskrutinizza l-kwantità u l-kwalità (jiġifieri r-rilevanza u l-affidabbiltà) tal-indikaturi tal-prestazzjoni użati fis-segmenti varjabbli, kif ukoll l-analiżi mwettqa mill-Kummissjoni fir-rigward tat-talbiet għall-pagamenti.

Il-mistoqsija prinċipali tal-awditjar kienet: “Il-Kummissjoni għamlet użu minn data rilevanti u affidabbli dwar il-prestazzjoni għall-iżborż ta’ segmenti varjabbli tal-appoġġ baġitarju?” Sabiex inwieġbu din il-mistoqsija, aħna qsamnieha fiż-żewġ sottomistoqsijiet li ġejjin.

1. Il-kuntratti ta’ appoġġ baġitarju kienu jinkludu indikaturi li jippermettu li r-riżultati rilevanti fis-setturi appoġġati jiġu mmonitorjati b’mod effettiv?
2. Il-Kummissjoni vverifikat b’mod effettiv l-affidabbiltà tad-data dwar il-prestazzjoni ppreżentata fit-talbiet għal żborżi ta’ segmenti varjabbli?

L-awditu kopra kampjun ta’ 24 kuntratt ta’ prestazzjoni ta’ riforma settorjali (ara l-Anness II) għat-8 pajjiżi sħab li rċevew l-ogħla ammonti ta’ żborżi ta’ segmenti varjabbli mħallsa fl-2017³. Dawn il-pajjiżi rċevew 43.29 % tat-total tal-pagamenti ta’ segmenti varjabbli għal dik is-sena. Is-segmenti varjabbli awditjati għall-kuntratti magħżula kienu jinvolvu total ta’ 248 indikatur tal-prestazzjoni. L-Anness III jagħti dettalji dwar il-pagamenti li saru fl-2017 u dwar is-setturi awditjati.

Għall-kuntratti magħżula, aħna eżaminajna l-valutazzjoni li twettqet mill-Kummissjoni f'dak li jirrigwarda l-kapaċità tas-sistemi tal-pajjiżi biex jipprovdu data affidabbli dwar il-prestazzjoni. Aħna ċċekkjajna wkoll it-tfassil tad-dispożizzjonijiet tal-kuntratti ta’ appoġġ baġitarju, b’mod partikolari l-kwalità tal-indikaturi tal-prestazzjoni li ntużaw fis-segmenti varjabbli. Fl-aħħar nett, eżaminajna l-verifikazzjonijiet li twettqu mill-Kummissjoni tad-data ppreżentata fit-talbiet għal żborż ta’ segmenti varjabbli. Meta eżaminajna dawn il-verifikazzjonijiet, aħna wettaqna eżami dokumentarju tal-fajls tal-pagamenti li tħejjew mill-Kummissjoni u analizzajna mill-ġdid l-ilħuq tal-miri kif ukoll il-kalkolu tal-pagamenti ta’ segmenti varjabbli. Imbagħad, qabbilna l-konklużjonijiet tagħna ma’ dawk tal-Kummissjoni.

L-awditu kien jinkludi żjarat fi tliet pajjiżi: il-Ġordan, il-Georgia u l-Bolivja. Matul dawn iż-żjarat, li twettqu fi Frar u f’Marzu tal-2019, aħna intervistajna membri tal-persunal tal-Kummissjoni, rappreżentanti ta’ awtoritajiet nazzjonali kif ukoll donaturi/partijiet ikkonċernati oħra. Minbarra l-proċeduri li twettqu għall-bqija tal-pajjiżi magħżula, f’dawn it-tliet pajjiżi aħna wettaqna mill-ġdid il-verifikazzjonijiet li saru mill-Kummissjoni f'dak li jirrigwarda t-talbiet għal żborżi ta’ segmenti varjabbli u l-pagamenti relatati u qabbilna r-riżultati li ksibna ma’ dawk tal-analiżi li wettqet il-Kummissjoni. Barra minn hekk, aħna wettaqna kontroverifiki tad-data dwar il-prestazzjoni li ġiet iddikjarata mill-pajjiżi sħab ma’ sorsi oħra ta’ evidenza minn esperti esterni u donaturi oħra biex nivvalutaw l-affidabbiltà tagħha.

Osservazzjonijiet

It-tfassil tal-indikaturi tas-segment varjabbli dgħajjef ir-rilevanza tagħhom

Aħna eżaminajna: (i) jekk l-indikaturi tal-prestazzjoni humiex rilevanti biex jinkisbu l-objettivi tal-kuntratti ta’ appoġġ baġitarju u jekk humiex allinjati mal-politiki tal-pajjiżi; u (ii) jekk jipprovdux bażi soda għall-monitoraġġ ta' riżultati sinifikattivi.

L-indikaturi huma konsistenti mal-istrateġiji settorjali tal-pajjiż, iżda jiffukaw prinċipalment fuq azzjonijiet ta’ terminu qasir aktar milli fuq riżultati aktar fit-tul

Il-Kummissjoni tqis l-appoġġ baġitarju bħala mezz ta’ twassil tal-għajnuna bbażat fuq ir-riżultati. Filwaqt li l-għajnuna bbażata fuq il-proġetti tiġi żborżata għal infiq eliġibbli, is-segmenti varjabbli tal-appoġġ baġitarju jiġu żborżati meta l-pajjiżi sħab jissodisfaw il-kundizzjonijiet ġenerali u jiksbu r-riżultati maqbula preċedentement, imkejla permezz ta’ indikaturi tal-prestazzjoni magħżula. Għaldaqstant, ir-rilevanza tas-segmenti varjabbli tiddependi fuq jekk dawn l-indikaturi tal-prestazzjoni jkejlux ir-riżultati sinifikattivi.

Kif ippreżentat fil-Kaxxa 1, hemm ħames tipi ta’ indikaturi. L-indikaturi tal-input, tal-proċess u tal-output huma l-aktar rilevanti għall-ġestjoni ta’ kuljum tal-programmi ta’ nfiq pubbliku. L-indikaturi tal-eżitu u tal-impatti jkejlu l-effetti fuq terminu itwal, bħall-progress tar-riformi u tal-programmi lejn l-objettivi stabbiliti; pereżempju l-SDGs. Il-Figura 4 tinkludi eżempju ta’ tipi differenti ta’ indikaturi li jintużaw għal wieħed mill-programmi ta’ appoġġ baġitarju fil-Bolivja.

Sors: Il-katina tar-riżultati tal-Kumitat ta’ Għajnuna għall-Iżvilupp tal-OECD, li tintuża fil-qasam tal-azzjonijiet esterni tal-UE.

Il-linji gwida dwar l-appoġġ baġitarju jippermettu li jintuża kwalunkwe tip ta’ indikatur imsemmi hawn fuq. Madankollu, skont il-Kummissjoni, ikun tajjeb li tingħata preferenza lill-indikaturi tal-eżitu, minħabba li dawn jinkoraġġixxu t-tfassil ta’ politika bbażata fuq l-evidenza, jipproteġu l-ispazju politiku għall-pajjiżi sħab biex jagħżlu l-politiki u l-istrateġiji proprji tagħhom biex ikunu jistgħu jiksbu dawn l-eżiti, u jistimulaw domanda għal informazzjoni statistika ta’ kwalità għolja. Aktar ma tkun kbira l-fiduċja fl-abbiltà tal-gvern tal-pajjiż sieħeb li jipproduċi data affidabbli, aktar għandu jkun hemm enfasi fuq l-indikaturi tal-eżiti. Aħna nqisu wkoll li l-indikaturi tal-impatt huma utli biex jitkejlu r-riżultati, b’mod partikolari f’dak li jirrigwarda l-kisba tal-SDGs.

L-analiżi li wettaqna ta’ 248 indikatur fil-kuntratti awditjati turi li dawn huma allinjati mal-istrateġiji settorjali tal-pajjiżi sħab. Madankollu, l-iżborżi ta’ segmenti varjabbli huma bbażati prinċipalment fuq indikaturi tal-input, tal-proċess u tal-output, li flimkien jammontaw għal 87 % tal-għadd kumplessiv ta’ indikaturi. Kienu biss 33 indikatur (13 %) li ntużaw biex ikejlu l-eżiti u l-impatti — ara l-Figura 5.

Sors: Il-QEA.

Aħna sibna li l-biċċa l-kbira mill-indikaturi tal-eżitu u tal-impatt intużaw f’pajjiżi b’ekonomiji b’introjtu baxx u medju baxx, filwaqt li fil-pajjiżi b’introjtu medju superjuri, bħall-Ġordan u l-Georgia, li kellhom kapaċità aħjar li jipproduċu data dwar il-prestazzjoni, intużaw biss erba’ indikaturi tal-eżitu u ma ntuża l-ebda indikatur tal-impatt. Dan juri li l-għażla tal-indikaturi mhijiex neċessarjament marbuta mal-istatus ta’ żvilupp tal-pajjiżi.

L-indikaturi tal-input li ntużaw fis-segmenti varjabbli awditjati kienu relatati prinċipalment mal-akkwist ta’ oġġetti (18-il każ) u ma’ żidiet fl-allokazzjonijiet baġitarji (9 każijiet). Iż-żidiet fil-baġits jew fl-akkwist ta’ tagħmir jista’ jkollhom il-potenzjal li jiskattaw bidliet f’qasam ta’ interess partikolari, iżda dan ma jfissirx li awtomatikament se jinkiseb progress sinifikattiv.

L-indikaturi tal-proċess jista’ jkollhom rwol utli, b’mod partikolari meta l-politika jkollha l-għan li tikseb bidliet fil-qafas regolatorju. Madankollu, kif indikat fil-Linji Gwida, jenħtieġ li dawn ma jiffukawx biss fuq il-proċessi, iżda jenħtieġ li jkejlu wkoll l-aspetti kwalitattivi, eż. l-elementi li entità li trid tiġi stabbilita hija mistennija li tkopri, eċċ.⁴ Madankollu, dan mhux dejjem kien il-każ. Il-Kaxxa 2 tippreżenta xi eżempji ta’ indikaturi, li ma kienu jispeċifikaw l-ebda rekwiżit minimu tal-kwalità rigward il-kontenut jew l-istruttura tal-informazzjoni li trid tiġi ppreżentata. Dan jagħmilha diffiċli biex jiġi żgurat li s-segmenti varjabbli jippremjaw il-proċessi ta’ kwalità tajba.

Terz mill-indikaturi ma jippermettux li r-riżultati jitkejlu b’mod oġġettiv

L-indikaturi li ntużaw biex jitkejjel il-progress fl-implimentazzjoni ta’ politika pubblika jeħtieġ li jkunu speċifiċi, ikollhom miri kkwantifikati u li jistgħu jitkejlu, u fejn applikabbli, linja bażi affidabbli. Inkella, ma jkunx possibbli li l-progress li nkiseb jitkejjel b’mod oġġettiv. L-indikaturi, il-linji bażi u l-miri jridu jiġu maqbula meta l-kuntratti ta’ appoġġ baġitarju jiġu fformulati, u jridu jiġu speċifikati fil-ftehim ta’ finanzjament. Għalkemm il-Linji Gwida jiddikjaraw li jkun tajjeb li bidliet fl-indikaturi jiġu evitati, jista’ jkun meħtieġ li l-miri jiġu emendati matul l-implimentazzjoni tal-kuntratt biex jiġu riflessi ċirkustanzi ġodda, jew biex jiġu kkoreġuti żbalji fid-definizzjoni tal-linji bażi jew fil-kalkolu tal-indikaturi.

L-analiżi li wettaqna turi li 72 indikatur (jiġifieri 29 % tal-kampjun tagħna) ma kinux speċifiċi biżżejjed. Indikaturi mhux speċifiċi huma partikolarment problematiċi matul il-proċess ta’ analiżi tat-talbiet għal żborż: hemm riskju ta’ ġudizzji konfliġġenti rigward jekk ikunux intlaħqu l-miri. Dan min-naħa tiegħu jista’ mbagħad iwassal biex jinkisbu diversi riżultati meta jiġi kkalkulat l-ammont ta’ segmenti varjabbli li jrid jitħallas.

Fost l-indikaturi, 29 % ġew ifformulati b’mod vag mingħajr ebda mira kkwantifikata, bl-użu ta’ kliem bħal “titjib”, “żieda fil-fokus”, u “provvediment ta’ evidenza”. Aħna osservajna li l-kuntratti fis-settur agrikolu kienu jinkludu l-ogħla għadd ta’ indikaturi speċifiċi (86.5 %), filwaqt li fil-Ġestjoni tal-Finanzi Pubbliċi (PFM), 60 % biss tal-indikaturi kienu speċifiċi. Il-Kaxxa 3 tagħti eżempji ta’ indikaturi mhux speċifiċi u l-implikazzjonijiet għall-kalkolu tal-iżborżi ta’ segmenti varjabbli.

Aħna sibna wkoll eżempji tajbin fejn il-Kummissjoni kienet għamlet sforzi biex tkejjel il-progress għall-indikaturi li ma setgħux jiġu analizzati faċilment. Fil-każ li jingħata fil-Kaxxa 4, il-Kummissjoni kienet wittiet it-triq għall-komunità kollha tad-donaturi fil-qasam tal-edukazzjoni.

L-ebda linja bażi jew linji bażi skorretti għal 41 % tal-indikaturi tal-progress

Biex ir-riżultati jitkejlu b’mod effettiv, li jkun hemm indikaturi ddefiniti b’mod speċifiku u mhux ambigwu mhumiex l-uniku prerekwiżit. Il-progress jista’ jitkejjel biss jekk il-miri stabbiliti jkunu jistgħu jitqabblu mas-sitwazzjoni qabel l-intervent: fi kliem ieħor, mal-linja bażi. Fost il-85 indikatur analizzat li għalihom kienu meħtieġa linji bażi (jiġifieri għal dawk l-indikaturi li analizzaw il-progress⁵), aħna sibna problemi f’35 minnhom li kienu relatati ma’: (i) nuqqas ta’ valuri bażi meħtieġa (15), u (ii) linji bażi skorretti jew mhux aġġornati (20).

Kien hemm 15-il indikatur mingħajr ebda linja bażi identifikata. Dawn kienu mifruxa fuq 4 kuntratti ta’ appoġġ baġitarju (il-Kuntratti Nri 6, 7, 8 u 17) mill-24 kuntratt magħżul. Ir-raġuni prinċipali għan-nuqqas ta’ linji bażi kienet li l-pajjiżi sħab ma kinux immonitorjaw is-sitwazzjoni qabel il-bidu tal-kuntratt ta’ appoġġ baġitarju. Madankollu, aħna sibna eżempji fejn, f’sitwazzjoni simili, il-Kummissjoni kienet użat l-ewwel segment varjabbli tal-kuntratt ta’ appoġġ baġitarju sabiex titlob lill-pajjiż sieħeb biex jikkalkula l-linja bażi. F’każijiet oħra, il-Kummissjoni kienet wettqet ix-xogħol meħtieġ (jiġifieri stħarriġ) biex tikkalkula l-linji bażi nieqsa. Aħna nqisu li dawn huma prattiki tajba. L-eżempju tax-xogħol meħtieġ imwettaq mill-Kummissjoni biex tivvaluta b’mod preċiż il-progress li nkiseb għall-indikatur rilevanti fis-segmenti sussegwenti huwa deskritt fil-Kaxxa 5.

Barra minn hekk, 20 indikatur kellhom linji bażi skorretti jew mhux aġġornati. Fi 11-il każ minn dawn, data ġdida rilevanti għall-kalkolu korrett tal-linja bażi saret disponibbli wara li ġie ffirmat il-kuntratt ta’ appoġġ baġitarju. Għalkemm huwa possibbli li l-ftehim ta’ finanzjament relatat jiġi emendat sabiex jirrifletti l-linja bażi korretta, f’dawn il-każijiet il-Kummissjoni ma kinitx għamlet dan. L-użu ta’ linji bażi skorretti jew mhux aġġornati rriżulta wkoll f’indikaturi li kellhom miri aktar baxxi mil-linji bażi reali. Il-Kaxxa 6 fiha xi eżempji.

L-indikaturi ġeneralment jipprovdu l-effett ta’ inċentiv intenzjonat, iżda hemm wisq minnhom

Objettiv primarju tal-appoġġ baġitarju huwa li l-pajjiżi sħab jingħataw inċentivi biex isegwu l-perkors tar-riformi maqbula. Għal dan il-għan, l-indikaturi li jintużaw għal segmenti varjabbli jenħtieġ li jirrikjedu sforz sinifikattiv mill-pajjiż riċevitur. Huwa mistenni li l-miri assoċjati jilħqu wkoll bilanċ tajjeb bejn l-ambizzjoni u l-faċilità li jintlaħqu⁶.

Aħna sibna li l-biċċa l-kbira mis-segmenti varjabbli li ġew irrieżaminati kellhom l-effett li jinċentivaw lill-pajjiżi sħab biex jimplimentaw ċerti aspetti tal-istrateġiji ta’ żvilupp tagħhom. Madankollu, il-miri użati għall-11 mill-indikaturi magħżula kienu faċli ħafna biex jintlaħqu. Dan l-għadd jinkludi 4 indikaturi li l-miri stabbiliti tagħhom kienu baxxi ħafna minħabba l-użu skorrett tal-linji bażi (ara l-paragrafi 31 sa 32). Il-Kaxxa 7 tippreżenta xi eżempji ta’ indikaturi li kellhom effett ta’ inċentiv limitat. Barra minn hekk, għal 12-il indikatur addizzjonali li jinvolvu 3 kuntratti fil-Moldova (il-Kuntratt Nru 16), il-Bolivja (il-Kuntratt Nru 10) u l-Pakistan (il-Kuntratt Nru 23), il-miri ntlaħqu fil-biċċa l-kbira permezz tal-appoġġ ipprovdut mill-assistenza teknika mħallsa mill-UE jew minn donaturi oħra. Fil-fehma tagħna, tali indikaturi għandhom sjieda limitata u l-effett ta’ inċentiv tagħhom huwa dgħajjef, minħabba li ma jirrikjedu ebda involviment sinifikanti mill-pajjiżi sħab.

Il-Linji Gwida jissuġġerixxu li l-għadd ta’ indikaturi tas-segment varjabbli ġeneralment huwa mistenni li jvarja minn 3 sa 10. Ammont kbir wisq ta' indikaturi jnaqqas l-effett ta’ inċentiv u jagħmel il-monitoraġġ aktar ikkumplikat. Il-kuntratti awditjati kellhom bejn 4 u 34 indikatur għal kull segment⁷. Dawn l-indikaturi imbagħad ġew ripartiti ulterjorment f’subindikaturi, li ħafna drabi kienu jinkludu bosta miri. Pereżempju, il-kuntratt għall-għoti ta' appoġġ biex jiġi implimentat pjan ta’ azzjoni għal-liberalizzazzjoni tal-viża fil-Moldova (il-Kuntratt Nru 15) kien jinkludi 95 mira indipendenti. Dan l-għadd kbir ta’ indikaturi u miri ma jwassalx għal fokus fuq l-objettivi prinċipali tal-politika tal-kuntratti ta’ appoġġ baġitarju. Għalkemm il-Kummissjoni rrikonoxxiet il-problemi marbuta mal-għadd kbir ta’ indikaturi f’dokumenti interni tagħha, dan ma influwenzax il-formulazzjoni tal-kuntratti (ara l-Kaxxa 8).

Il-kwalità tal-verifikazzjonijiet mwettqa mill-Kummissjoni fir-rigward tal-ilħuq tal-indikaturi kienet tvarja, u dan wassal biex xi pagamenti ma kinux iġġustifikati biżżejjed

It-talbiet għal żborż ippreżentati mill-pajjiżi riċevituri jinkludu analiżi tal-progress fis-setturi appoġġati mill-kuntratti ta’ appoġġ baġitarju tagħhom, kif ukoll informazzjoni dwar l-issodisfar tal-kundizzjonijiet maqbula u dwar l-ilħuq tal-indikaturi tal-prestazzjoni. Id-dossier normalment jinkludi rapport dwar il-progress f’qasam partikolari (settur), rapporti separati dwar l-issodisfar ta’ kull kundizzjoni u skedi li jikkonċernaw kull indikatur, flimkien ma' evidenza ta’ sostenn (eż. ittri minn uffiċċju tal-istatistika, rapporti dwar l-istħarriġ, eċċ.). Ara l-Figura 3 li tiddeskrivi l-proċess ta’ żborż għall-appoġġ baġitarju.

It-talbiet tal-pajjiżi sħab huma bbażati fuq data mis-sistemi ta’ monitoraġġ u evalwazzjoni proprji tagħhom. Dawn is-sistemi huma għalhekk sors primarju ta’ informazzjoni għad-deċiżjonijiet li jirrigwardaw l-iżborż. Madankollu, il-pajjiżi għandhom fis-seħħ kapaċitajiet u sistemi differenti għall-ġbir, il-ħżin, l-analiżi u l-użu tad-data. Konsegwentement, qabel il-bidu tal-operazzjonijiet ta’ appoġġ baġitarju, jeħtieġ li l-Kummissjoni tivvaluta s-sistemi fis-seħħ użati għat-tfassil tal-indikaturi tal-prestazzjoni li jkunu se jintużaw għall-pagamenti sussegwenti ta’ segmenti varjabbli. B’mod partikolari, id-Delegazzjonijiet tal-UE jridu jiddeterminaw jekk id-dgħufijiet fis-sistemi tal-istatistika, fid-disponibbiltà tad-data u fl-analiżi tal-politika humiex jikkompromettu b’mod sinifikanti l-validità tat-talbiet għal żborż li jiġu ppreżentati mill-pajjiżi.

Għall-kuntratti li ġew irrieżaminati, aħna eżaminajna jekk il-Kummissjoni kinitx ivvalutat tajjeb l-affidabbiltà tad-data tal-prestazzjoni meta għażlet l-indikaturi tal-prestazzjoni għas-segmenti varjabbli. Aħna rrieżaminajna wkoll jekk il-Kummissjoni kinitx wettqet eżaminar bir-reqqa tat-talbiet għal żborż ta’ segmenti varjabbli u jekk kinitx ikkalkulat b’mod korrett l-ammont li kellu jiġi żborżat.

Il-Kummissjoni ma siltet l-ebda konklużjoni dwar il-kapaċità tal-pajjiżi li jipproduċu d-data meħtieġa għall-indikaturi

Id-Delegazzjonijiet tal-UE huma mitluba jipprovdu ħarsa ġenerali tas-sistemi ta’ monitoraġġ u evalwazzjoni tal-pajjiż sieħeb (għall-pajjiż inġenerali u għas-settur partikolari fil-każ tal-SRPC), li tivvaluta jekk il-politika pubblika tal-pajjiż hijiex konformi mal-objettivi tal-UE u jekk il-kapaċità istituzzjonali hijiex ikkunsidrata suffiċjenti biex tiġi implimentata l-politika. Barra minn hekk, il-Linji Gwida jirrikjedu li qabel ma jitfasslu l-kuntratti ta’ appoġġ baġitarju, iridu jiġu analizzati l-affidabbiltà u d-disponibbiltà tad-data, u jiġu evalwati d-dgħufijiet tas-sistemi tal-istatistika.

Aħna analizzajna l-valutazzjonijiet li twettqu mill-Kummissjoni billi użajna kriterji stabbiliti mill-Uffiċċju tal-Istatistika tal-Unjoni Ewropea (Eurostat). L-Eurostat żviluppa għodda msejħa Snapshot biex tgħin lid-Delegazzjonijiet tal-UE jivvalutaw il-punti tajbin u d-dgħufijiet tas-sistemi nazzjonali tal-istatistika fil-pajjiżi li qed jiżviluppaw. Aħna sibna li l-linji gwida tal-Kummissjoni dwar l-appoġġ baġitarju jkopru r-rekwiżiti ewlenin ta’ din l-għodda. Madankollu, Snapshot hija għodda aktar komprensiva u tipprovdi spjegazzjonijiet dettaljati dwar kif għandhom jitkejlu oqsma partikolari⁸, li huma rilevanti għall-valutazzjoni tas-sistemi tal-istatistika. Ġeneralment, il-membri tal-persunal fid-Delegazzjonijiet mhumiex konxji dwar din l-għodda.

Ir-rieżaminar li wettaqna tal-valutazzjoni tal-Kummissjoni f'dak li jirrigwarda s-sistemi ta’ monitoraġġ u evalwazzjoni wriet li, fil-prattika, ġeneralment il-Kummissjoni tiddeskrivi u tivvaluta l-elementi msemmija fil-Linji Gwida, iżda dawn l-elementi huma mifruxa f'bosta dokumenti. Madankollu, għalkemm ċerti dgħufijiet speċifiċi għas-settur issemmew fil-maġġoranza tal-kuntratti (18-il kuntratt minn 24), il-Kummissjoni siltet b'mod espliċitu konklużjonijiet dwar l-affidabbiltà tad-data tal-prestazzjoni li hija meħtieġa għall-kalkolu tal-indikaturi tas-segment varjabbli f'5 kuntratti fil-Ġordan biss⁹. Huwa importanti li tinsilet konklużjoni dwar l-affidabbiltà tad-data għall-għażla tal-indikaturi, għall-monitoraġġ u għall-analiżi tal-iżborż.

Il-Kummissjoni vverifikat l-affidabbiltà tad-data li tappoġġa t-talbiet għal żborż, iżda mhux dejjem b’mod approfondit

Id-Delegazzjonijiet tal-UE jridu janalizzaw it-talbiet għal żborż li ġew ippreżentati mill-pajjiżi sħab (inklużi l-valuri tal-indikaturi tal-prestazzjoni relatati) qabel ma jiġi żborżat il-pagament tas-segment varjabbli. Aħna sibna diversi proċeduri ta’ verifikazzjoni, li xi wħud minnhom ma kinux jipprovdu l-aċċertament meħtieġ għall-ġustifikazzjoni tal-pagamenti sussegwenti.

B’mod ġenerali, il-Kummissjoni applikat tliet tipi differenti ta’ proċeduri ta’ verifikazzjoni: (i) analiżi dokumentarja u kalkolu aritmetiku mwettaq mill-ġdid tal-valuri tal-indikaturi bl-użu ta’ data pprovduta mill-pajjiżi sħab, (ii) l-istess metodu kkomplementat bi żjarat fuq il-post biex tiġi vverifikata l-affidabbiltà tad-data pprovduta, u (iii) esternalizzazzjoni lil esperti esterni inkarigati mill-kalkolu tal-indikaturi tal-prestazzjoni jew mill-verifikazzjoni tad-data pprovduta mill-pajjiż sieħeb.

Għal 14-il kuntratt minn 24 li ġew awditjati, l-uffiċjali tad-Delegazzjoni tal-UE wettqu żjarat fuq il-post biex jikkomplementaw l-analiżi u jivverifikaw ċerta data li ġiet ipprovduta (ara l-Kaxxa 9), u għal 16-il kuntratt, huma impjegaw esperti esterni biex janalizzaw l-issodisfar tal-kundizzjonijiet għas-segmenti varjabbli, xi drabi minbarra ż-żjarat fuq il-post proprji tagħhom. Fil-pajjiżi tal-viċinat, l-użu ta’ esperti kien sistematiku, filwaqt li fil-bqija tal-pajjiżi awditjati, id-Delegazzjonijiet irreklutaw esperti f’5 kuntratti biss minn 13.

Il-linji gwida dwar l-appoġġ baġitarju jirrakkomandaw li jiġu involuti esperti biex jassistu f’eżerċizzji ta’ verifikazzjoni fejn ikun hemm dubji serji dwar il-kwalità tad-data pprovduta. Madankollu, fin-nuqqas ta’ konklużjonijiet ċari dwar il-kapaċità tal-pajjiżi sħab li jipproduċu tali data (ara l-paragrafi 39 sa 41), huwa diffiċli li jiġi deċiż jekk din l-assistenza min-naħa tal-esperti hijiex verament meħtieġa. Għall-kuntratti awditjati, l-ispiża medja tal-missjonijiet ta’ verifikazzjoni tal-esperti kienet ta’ madwar EUR 110 000.

Għal 6 kuntratti¹⁰ mill-24 kuntratt magħżul, aħna sibna li l-Kummissjoni ma wettqitx verifikazzjoni addizzjonali fuq id-data li ntużat bħala bażi għall-pagament tas-segmenti varjabbli. Dan huwa fil-biċċa l-kbira dovut għall-fatt li d-Delegazzjonijiet tal-UE iddependew kompletament fuq il-preċiżjoni tad-data dwar il-prestazzjoni li ġiet pprovduta minn pajjiżi sħab, jew fuq ix-xogħol ta’ verifikazzjoni li twettaq minn esperti esterni f’isem il-Kummissjoni, mingħajr ma wettqu verifika ulterjuri tad-data pprovduta. F’dawn il-każijiet, huwa aktar diffiċli għall-Kummissjoni li tidentifika fit-talbiet għal żborż id-data dwar il-prestazzjoni mhux affidabbli, u dan iżid ir-riskju li jsiru pagamenti mhux iġġustifikati ta’ segmenti varjabbli. Il-Kaxxa 10 tippreżenta eżempju ta’ nuqqasijiet f’rieżaminar estern, li ma nqabdux mill-Kummissjoni.

Għal xi segmenti varjabbli, id-data dwar il-prestazzjoni li ġiet ipprovduta mill-pajjiżi sħab ma kinitx tiġġustifika l-pagamenti magħmula

Rigward il-pagamenti ta’ segmenti varjabbli li ġew irrieżaminati, li jammontaw għal EUR 234 miljun, għal 5 pajjiżi minn 8, il-valutazzjoni li wettaqna tal-evidenza li tappoġġa l-ilħuq tal-indikaturi tas-segment varjabbli turi riżultati li huma differenti minn dawk aċċettati mill-Kummissjoni, li jammontaw għal EUR 13.3 miljun, li fihom pajjiż wieħed (il-Pakistan) jirrappreżenta differenza ta’ 19 % meta mqabbel mal-pagamenti ta’ segmenti varjabbli. Barra minn hekk, aħna sibna wkoll li l-Kummissjoni żborżat EUR 3.4 miljun lil żewġ pajjiżi abbażi ta’ indikaturi marbuta ma’ linji bażi li ġew stabbiliti b’mod skorrett. Għalkemm kien hemm obbligu kuntrattwali biex isir il-pagament, billi l-valur fil-mira kien intlaħaq, ma kien sar l-ebda progress reali fis-settur mkejjel permezz tal-indikatur. It-Tabella 1 tiġbor fil-qosor dawn l-ammonti għal kull pajjiż li saritlu żjara.

Tabella 1 – Diskrepanzi meta mqabbel mal-valutazzjonijiet imwettqa mill-Kummissjoni

Sors: Il-QEA

Il-kwistjonijiet prinċipali li sibna kienu relatati ma’: (i) miri li ntlaħqu tard u wara d-data ta' skadenzi stabbiliti; (ii) kejl tar-riżultati bbażat fuq linji bażi li ġew stabbiliti b’mod skorrett; (iii) evidenza skorretta jew insuffiċjenti li ġiet ipprovduta biex tiġġustifika l-ilħuq tal-indikaturi; u iv) miri li assolutament ma ntlaħqux. Il-Figura 6 turi t-tipi u l-proporzjon ta’ diskrepanzi li nstabu fil-valutazzjonijiet imwettqa mill-Kummissjoni.

Sors: Il-QEA.

Fil-Kaxxa 11 jiġi deskritt wieħed mill-każijiet fejn ikkunsidrajna li l-pajjiżi sħab ipprovdew evidenza skorretta.

F’erba’ kuntratti aħna sibna ħames każijiet ta’ indikaturi¹¹ li l-miri tagħhom kienu ntlaħqu wara d-data ta’ skadenza stipulata fil-ftehimiet ta’ finanzjament. Barra minn hekk, għal ħames indikaturi oħra¹², aħna nqisu li l-pajjiżi sħab ma laħqux il-miri; madankollu, il-Kummissjoni qieset li dawn il-miri kienu ntlaħqu. Il-Kaxxa 12 tipprovdi eżempji taż-żewġ każijiet.

Aħna sibna tliet każijiet fejn il-Kummissjoni kienet għamlet żborżi skont id-dispożizzjonijiet tal-ftehimiet ta’ finanzjament, peress li l-pajjiżi sħab kienu laħqu l-miri maqbula. Madankollu, minħabba l-użu ta’ linja bażi jew valuri fil-mira li kienu ġew stabbilit b’mod skorrett, ma kien hemm l-ebda progress reali fis-setturi fil-mira. Il-Kaxxa 13 tipprovdi aktar dettalji dwar xi wħud minn dawn il-każijiet.

Minbarra d-diskrepanzi kkwantifikati fit-Tabella 1, aħna ma stajniex nikkonfermaw il-korrettezza ta’ żewġ pagamenti ta’ segmenti varjabbli minħabba n-nuqqas ta’ evidenza suffiċjenti li tappoġġa l-valuri rrappurtati għal 5 indikaturi¹³ (ara l-eżempji fil-Kaxxa 14). Dawn l-indikaturi jirrappreżentaw ammont żborżat ta’ EUR 3.77 miljun.

Pagamenti li ngħataw lill-Moldova ma kinux iddokumentati b'mod suffiċjenti

Għalkemm dan mhuwiex marbut direttament mal-verifikazzjoni tal-indikaturi tal-prestazzjoni, aħna sibna li l-Kummissjoni kienet ħallset tliet segmenti varjabbli lill-Moldova, li ammontaw għal EUR 26.3 miljun, mingħajr ma ddokumentat b’mod suffiċjenti r-raġunijiet li jsostnu dawn il-pagamenti (ara l-Kaxxa 15).

Konklużjonijiet u rakkomandazzjonijiet

Aħna eżaminajna jekk il-Kummissjoni kinitx użat data rilevanti u affidabbli dwar il-prestazzjoni għall-iżborż ta' segmenti varjabbli tal-appoġġ baġitarju. Għal terz tal-indikaturi tal-prestazzjoni li ġew irrieżaminati, aħna nikkonkludu li dawn tfasslu b'mod li jdgħajjef ir-rilevanza tagħhom, u ma jippermettux li r-riżultati jitkejlu b’mod oġġettiv, b’hekk dan jimmina r-rilevanza tagħhom. Barra minn hekk, il-valutazzjonijiet tal-Kummissjoni dwar jekk kinux inkisbu l-indikaturi tas-segmenti varjabbli, mhux dejjem kienu affidabbli, u dan wassal għal xi pagamenti li ma kinux iġġustifikati biżżejjed.

Aħna sibna li l-indikaturi tal-prestazzjoni tas-segment varjabbli kienu allinjati tajjeb mal-istrateġiji għall-iżvilupp settorjali tal-pajjiżi sħab. Madankollu, il-biċċa l-kbira minnhom kienu ffukati fuq azzjonijiet ta’ terminu qasir aktar milli fuq riżultati aktar fit-tul, inkluż il-progress lejn l-għanijiet ta’ żvilupp sostenibbli. Mill-248 indikatur li rrieżaminajna, 13 % biss kienu jkejlu l-eżiti jew l-impatti fis-setturi appoġġati (ara l-paragrafi 22 sa 25). L-użu ta’ indikaturi tal-eżitu jkun jippermetti lill-Kummissjoni biex tkejjel aħjar ir-riżultati aktar fit-tul fis-setturi appoġġati, inkluż il-progress lejn l-ilħuq tal-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli.

Jenħtieġ li l-Kummissjoni żżid il-proporzjon tas-segmenti varjabbli li jitħallsu abbażi tal-ilħuq tal-indikaturi tal-eżitu.

Data mmirata għall-implimentazzjoni: tmiem l-2021

Aktar minn terz tal-indikaturi ġew iddefiniti b’mod vag jew kellhom linji bażi skorretti, jew inkella ma kellhom l-ebda linja bażi. Dan ippermetta li jsiru interpretazzjonijiet differenti dwar jekk il-miri kinux intlaħqu, u għamel l-analiżi tat-talbiet għal żborż aktar kumplessa u inqas oġġettiva (ara l-paragrafi 26 sa 32).

Jenħtieġ li l-Kummissjoni ttejjeb l-arranġamenti ta’ kontroll tal-kwalità sabiex tiżgura li l-indikaturi tal-prestazzjoni tas-segmenti varjabbli jkejlu r-riżultati li nkisbu mill-pajjiżi sħab b’mod oġġettiv. Jenħtieġ li tingħata attenzjoni partikolari biex:

1. jintużaw indikaturi tal-prestazzjoni li huma speċifiċi u li ma jippermettux interpretazzjonijiet differenti;
2. jintużaw valuri u miri bażi.

Data mmirata għall-implimentazzjoni: tmiem l-2021

Objettiv importanti tas-segmenti varjabbli tal-appoġġ baġitarju huwa li jingħataw inċentivi lill-pajjiżi sħab biex javvanzaw fl-aġendi ta’ riforma tagħhom. Il-biċċa l-kbira mis-segmenti varjabbli li ġew irrieżaminati kien fihom indikaturi li l-miri tagħhom kienu bbilanċjati b'mod ġust minħabba li kienu ambizzjużi u setgħu jintlaħqu faċilment, u aħna nqisu li huma pprovdew l-effett ta’ inċentiv intenzjonat. Il-ftit eċċezzjonijiet li sibna kienu jikkonċernaw indikaturi li l-miri tagħhom setgħu jintlaħqu faċilment, ħafna drabi minħabba l-użu ta’ linji bażi skorretti, jew li kienu nkisbu permezz tax-xogħol imwettaq minn donaturi oħra jew minn esperti esterni mħallsa mill-UE (ara l-paragrafi 33 sa 34).

Jenħtieġ li l-Kummissjoni:

1. taġġorna l-informazzjoni relatata mal-linja bażi qabel ma tiffirma l-kuntratt jew tikkoreġi l-valuri bażi matul l-implimentazzjoni tal-kuntratt, jekk ikun meħtieġ, billi temenda l-kuntratt ta’ appoġġ baġitarju;
2. tevita sitwazzjonijiet li fihom il-pajjiż sieħeb jilħaq il-miri esklussivament bis-saħħa tal-assistenza teknika ffinanzjata mill-UE.

Data mmirata għall-implimentazzjoni: tmiem l-2021

L-għadd ta’ indikaturi użati għal kull segment varjabbli ħafna drabi kien għoli wisq u kien jaqbeż l-għadd irrakkomandat mil-linji gwida tal-Kummissjoni. Dan ikkumplika aktar il-proċess ta’ żborż (ara l-paragrafu 35).

Jenħtieġ li l-Kummissjoni toqgħod lura milli tuża subindikaturi sabiex tillimita l-għadd reali ta’ indikaturi sal-ammont massimu deskritt mil-linji gwida.

Data mmirata għall-implimentazzjoni: tmiem l-2021

It-talbiet għal żborż tas-segmenti varjabbli fihom data dwar il-prestazzjoni li turi l-punt sa fejn il-kundizzjonijiet maqbula u l-indikaturi tal-prestazzjoni jkunu ġew issodisfati. Peress li t-talbiet jitħejjew mill-pajjiżi sħab, l-affidabbiltà tad-data dwar il-prestazzjoni sottostanti tiddependi fuq il-kapaċità ta’ dawn il-pajjiżi biex jipproduċuha. Aħna sibna li l-Kummissjoni ġeneralment ivvalutat il-kapaċità tal-pajjiżi sħab billi eżaminat l-elementi prinċipali tas-sistemi ta’ monitoraġġ u evalwazzjoni tagħhom, kif meħtieġ mil-linji gwida tagħha dwar l-appoġġ baġitarju. Madankollu, il-Kummissjoni waslet għal konklużjonijiet dwar jekk id-data dwar il-prestazzjoni meħtieġa għall-kalkolu tal-indikaturi tas-segment varjabbli kinitx affidabbli f’5 kuntratti biss mill-24 kuntratt magħżul (ara l-paragrafi 36 sa 41). Huwa importanti li tinsilet konklużjoni dwar l-affidabbiltà tad-data għall-għażla tal-indikaturi, għall-monitoraġġ u għall-analiżi tal-iżborż.

Meta tfassal operazzjoni ta’ appoġġ baġitarju, jenħtieġ li l-Kummissjoni tivvaluta l-affidabbiltà tad-data dwar il-prestazzjoni, li għandha tintuża bħala bażi għall-iżborż ta’ segment varjabbli. Jenħtieġ li l-valutazzjoni tasal għal konklużjoni espliċita dwar jekk is-sistemi li jintużaw biex tiġi prodotta din id-data humiex affidabbli biżżejjed jew le, u tista’ tkun ibbażata fuq valutazzjonijiet eżistenti li jkunu twettqu minn korpi rikonoxxuti oħra.

Data mmirata għall-implimentazzjoni: tmiem l-2021

Aħna sibna li d-Delegazzjonijiet tal-UE wettqu diversi proċeduri ta’ verifikazzjoni meta analizzaw it-talbiet għal żborż. F’xi każijiet, il-membri tal-persunal tad-Delegazzjonijiet tal-UE wettqu żjarat fuq il-post biex jivverifikaw id-data li ġiet ipprovduta minn pajjiżi sħab, filwaqt li f’każijiet oħra, huma bbażaw bis-sħiħ fuq din id-data, jew fuq rieżaminar estern imwettaq minn esperti f’isem il-Kummissjoni, mingħajr ma wettqu xogħol ta’ verifikazzjoni ulterjuri. Dan ma jipprovdix l-aċċertament meħtieġ għall-ġustifikazzjoni tal-pagamenti sussegwenti ta’ segmenti varjabbli (ara l-paragrafi 42 sa 46).

Jenħtieġ li l-Kummissjoni:

1. teżamina l-evidenza sottostanti li tappoġġa d-data dwar il-prestazzjoni li tiġi pprovduta mill-pajjiżi sħab fit-talba għal żborż, dment li hija ma tkunx diġà kkonkludiet b’mod espliċitu li din id-data hija affidabbli;
2. meta tuża r-rieżaminar estern, tirrikjedi li t-termini ta’ referenza jkunu jinkludu l-verifikazzjoni tal-affidabbiltà tad-data ewlenija dwar il-prestazzjoni pprovduta mill-pajjiżi sħab. Qabel ma tiżborża s-segment varjabbli, jenħtieġ li tivverifika li l-esperti jkunu kkonformaw ma’ dan ir-rekwiżit.

Data mmirata għall-implimentazzjoni: tmiem l-2021

Meta wettaqna mill-ġdid il-valutazzjonijiet tal-Kummissjoni f'dak li jirrigwarda l-ilħuq tal-indikaturi u kkalkulajna mill-ġdid il-pagamenti tas-segmenti varjabbli, aħna sibna diskrepanzi meta mqabbel mal-ammonti mħallsa mill-Kummissjoni. B’mod ġenerali, abbażi tal-informazzjoni disponibbli dwar il-prestazzjoni, aħna nistmaw li minn total ta’ EUR 234 miljun ta’ pagamenti ta’ segment varjabbli li ġew irrieżaminati, aħna sibna diskrepanzi li jammontaw għal EUR 16.7 miljun. Minn dan l-ammont, EUR 13.3 miljun ma kinux iġġustifikati biżżejjed, jew inkella ma kinux konformi mad-dispożizzjonijiet kuntrattwali. Ammont ta’ EUR 3.4 miljun tħallas mingħajr ma kien hemm progress reali. Barra minn hekk, EUR 26.3 miljun maqsuma fi tliet segmenti varjabbli tħallsu lill-Moldova mingħajr dokumentazzjoni suffiċjenti rigward ir-raġunijiet li jsostnu dawn il-pagamenti (ara l-paragrafi 47 sa 53).

Dan ir-Rapport ġie adottat mill-Awla III, immexxija mis-Sinjura Bettina JAKOBSEN, Membru tal-Qorti tal-Awdituri, fil-Lussemburgu fil-laqgħa tagħha tat-12 ta’ Novembru 2019.

Għall-Qorti Ewropea tal-Awdituri

Klaus-Heiner Lehne
President

Annessi

Anness I — Sehem ta’ appoġġ baġitarju f’impenji bilaterali tal-għajnuna uffiċjali għall-iżvilupp (ODA)

Sors: Il-QEA, ibbażat fuq https://stats.oecd.org/

Anness II — Kuntratti awditjati

Anness III — Żborżi ta’ segmenti varjabbli fl-2017 għal kuntratti ta’ prestazzjoni tar-riforma settorjali

Sors: Il-QEA (Il-pajjiżi b’tipa grassa huma dawk li ġew magħżula għall-awditu).

Anness IV — Valutazzjoni fil-qosor

NOTA: I: Iva; L: Le; P: Parzjalment.

Tim tal-awditjar

Ir-rapporti speċjali tal-QEA jistabbilixxu r-riżultati tal-awditi tagħha tal-politiki u l-programmi tal-UE, jew ta’ suġġetti relatati mal-ġestjoni minn oqsma baġitarji speċifiċi. Il-QEA tagħżel u tfassal dawn il-kompiti tal-awditjar biex timmassimizza l-impatt tagħhom billi tqis ir-riskji għall-prestazzjoni jew għall-konformità, il-livell ta’ introjtu jew ta’ nfiq involut, l-iżviluppi li jkunu għad iridu jseħħu u l-interess politiku u pubbliku.

Dan l-awditu tal-prestazzjoni twettaq mill-Awla III tal-Awditjar Azzjoni esterna/Sigurtà u ġustizzja, immexxija minn Hannu Takkula, Membru tal-QEA, li ngħata appoġġ minn Turo Hentila, Kap tal-Kabinett u Helka Nykaenen, Attaché tal-Kabinett; Alejandro Ballester Gallardo, Maniġer Prinċipal; Piotr Zych, Kap tal-Kompitu; Eva Coria Paramas, Roberto Ruiz Ruiz, Erika Söveges u Nita Tennila, Awdituri. Richard Moore pprovda appoġġ lingwistiku.

Mix-xellug għal-lemin: Turo Hentila, Helka Nykaenen, Hannu Takkula, Alejandro Ballester Gallardo, Nita Tennila, Piotr Zych, Erika Söveges, Roberto Ruiz Ruiz.

Noti finali

¹ L-Artikolu 236(1) tar-Regolament Finanzjarju applikabbli għall-baġit ġenerali tal-Unjoni; Lulju 2018.

² EC Budget Support – Trends and Results, 2018, (Appoġġ Baġitarju tal-KE — Tendenzi u Riżultati, 2018), p. 61.

³ Bl-eċċezzjoni tal-Marokk, huwa s-suġġett ta’ Rapport speċjali ta-QEA li għandu jiġi ppubblikat fl-2020.

⁴ Budget Support guidelines 2017, (Linji Gwida dwar l-Appoġġ Baġitarju 2017), p. 138.

⁵ Fil-kampjun tagħna hemm 163 indikatur b’miri li ma kinux jirrikjedu linja bażi, minħabba li ma jkejlux l-iżvilupp ta’ varjabbli partikolari (eż. l-“approvazzjoni ta’ liġi” jew l-“għadd ta’ laqgħat li jsiru”). Dawn l-indikaturi ma jiġux ikkunsidrati għal din il-valutazzjoni.

⁶ Budget support guidelines, 2017, (Linji Gwida dwar l-Appoġġ Baġitarju, 2017), p. 139.

⁷ Dan in-numru ma jinkludix l-indikaturi minn segmenti tas-snin preċedenti.

⁸ Snapshot tipprovdi metodi ta’ analiżi għall-oqsma ewlenin li ġejjin, li huma meħtieġa għall-valutazzjoni tas-sistemi tal-istatistika: (i) L-oqfsa legali, istituzzjonali u strateġiċi li jappoġġaw il-produzzjoni tal-istatistika u l-monitoraġġ fil-livell nazzjonali u settorjali; (ii) L-adegwatezza tar-riżorsi (jiġifieri l-kwantità u l-kwalità tar-riżorsi umani, it-tagħmir u l-finanzjament); (iii) Id-determinanti tal-kwalità tad-data (jiġifieri l-impenn fil-kwalità, l-indipendenza professjonali, l-imparzjalità, l-oġġettività, il-metodoloġija u proċeduri xierqa); u iv) Ir-relazzjonijiet mal-utenti (jiġifieri r-rilevanza u l-aċċessibbiltà).

⁹ Il-Kuntratti Nri 1, 2, 3, 4 u 5.

¹⁰ Il-Kuntratti Nri 2, 5, 13, 14, 23 u 24.

¹¹ L-Indikatur Nru 2 tal-Kuntratt Nru 20, l-Indikatur Nru 1.2 tal-Kuntratt Nru 6, l-Indikatur Nru 5 tal-Kuntratt Nru 1 u l-Indikaturi Nri 2.1 u 2.2 tal-Kuntratt Nru 16.

¹² L-Indikaturi Nri 5, 6 u 8 tal-Kuntratt Nru 23, l-Indikatur Nru 6.2 tal-Kuntratt Nru 24 u l-Indikatur Nru 1.7 tal-Kuntratt Nru 6.

¹³ L-Indikaturi Nri 3 u 6 tal-Kuntratt Nru 22 u l-Indikaturi Nri 1.2, u 3 tal-Kuntratt Nru 5.

Kronoloġija

Kuntatt

IL-QORTI EWROPEA TAL-AWDITURI
12, rue Alcide De Gasperi
1615 Luxembourg
LUXEMBOURG

Tel. +352 4398-1
Mistoqsijiet: eca.europa.eu/mt/Pages/ContactForm.aspx
Sit web: eca.europa.eu
Twitter: @EUAuditors

Ħafna informazzjoni addizzjonali dwar l-Unjoni Ewropea hija disponibbli fuq l-Internet.
Jista’ jsir aċċess għaliha permezz tas-server Europa (http://europa.eu).

Il-Lussemburgu: L-Uffiċċju tal-Pubblikazzjonijiet tal-Unjoni Ewropea, 2019

© L-Unjoni Ewropea, 2019

Ir-riproduzzjoni hija awtorizzata kemm-il darba jissemma s-sors oriġinali.
Għal kull użu jew riproduzzjoni ta’ ritratti jew materjal ieħor li mhuwiex taħt id-drittijiet tal-awtur tal- L-Unjoni Ewropea, għandu jintalab permess direttament mingħand id-detenturi tad-drittijiet.

Kif tikkuntattja lill-UE

Personalment
Madwar l-Unjoni Ewropea kollha hemm mijiet ta’ ċentri ta’ informazzjoni tal-Europe Direct. Tista’ ssib l-indirizz tal-eqreb ċentru għalik f'dan is-sit: https://europa.eu/european-union/contact_mt

Bit-telefown jew bil-posta elettronika
Europe Direct huwa servizz li jwieġeb il-mistoqsijiet tiegħek dwar l-Unjoni Ewropea. Tista’ tikkuntattja dan is-servizz:

• bit-telefown bla ħlas: 00 800 6 7 8 9 10 11 (ċerti operaturi jafu jimponu ħlas għal dawn it-telefonati),
• fuq dan in-numru standard: +32 22999696, jew
• bil-posta elettronika permezz: https://europa.eu/european-union/contact_mt

Kif issib tagħrif dwar l-UE

Onlajn
L-informazzjoni dwar l-Unjoni Ewropea bil-lingwi uffiċjali kollha tal-UE hija disponibbli fuq is-sit web Europa fuq: https://europa.eu/european-union/index_mt

Pubblikazzjonijiet tal-UE
Tista’ tniżżel mill-internet jew tordna l-pubblikazzjonijiet tal-UE, li xi wħud minnhom huma bla ħlas u xi oħrajn bil-ħlas, minn: https://op.europa.eu/mt/publications. Kopji multipli ta’ pubblikazzjonijiet bla ħlas tista’ tiksibhom billi tikkuntattja lil Europe Direct jew liċ-ċentru tal-informazzjoni lokali tiegħek (ara https://europa.eu/european-union/contact_mt).

Il-liġi tal-UE u dokumenti relatati
Għal aċċess għall-informazzjoni legali tal-UE, inkluż il-liġijiet kollha tal-UE mill-1952 ’l hawn, fil-verżjonijiet lingwistiċi uffiċjali kollha, żur is-sit EUR-Lex hawnhekk: http://eur-lex.europa.eu

Dejta Miftuħa mill-UE
Il-portal tad-Dejta Miftuħa mill-UE (http://data.europa.eu/euodp/mt) jipprovdi aċċess għal settijiet tad-dejta mill-UE. Id-dejta tista’ titniżżel mill-internet u tintuża mill-ġdid bla ħlas, kemm għal skopijiet kummerċjali kif ukoll mhux kummerċjali.