Plan Unii Europejskiej na rzecz praw dziecka
Unia Europejska (UE) to grupa 27 krajów, które ze sobą współpracują.
W trosce o przyszłość wszystkich dzieci kraje UE zobowiązały się przestrzegać praw dziecka.
Prawa dziecka to na przykład
bezpieczeństwo
zabawa
nauka
własne zdanie
Jak UE będzie chronić prawa dziecka?
UE będzie gromadzić informacje i edukować społeczeństwo na temat praw dziecka.
Kraje UE będą nawzajem uczyć się od siebie, jak najlepiej realizować prawa dziecka w praktyce.
UE zainwestuje w to co potrzebne do ochrony praw dziecka, na przykład, w szkolenia na temat praw dziecka przeznaczone dla dorosłych, którzy pracują z dziećmi.
Największym zbiorem praw dziecka jest Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawach dziecka (UNCRC).
6 najważniejszych punktów planu
1
Decydowanie o sobie
Wszyscy muszą wiedzieć, że dziecko ma prawo do własnego zdania, które należy szanować.
2
Integracja ze społeczeństwem
Dzieci będą mieć dostęp do dobrej edukacji i opieki zdrowotnej, a rodziny będą mieć dość pieniędzy, by zadbać o potrzeby dzieci.
3
Bezpieczeństwo
Dzieci będą chronione przed przemocą, a te, które padły jej ofiarą, otrzymają pomoc.
4
Wymiar sprawiedliwości przyjazny dziecku
Policja, prawnicy i sędziowie będą traktować dzieci sprawiedliwie, słuchać ich i dbać o ich potrzeby.
5
Technologie cyfrowe
Wszystkie dzieci będą mieć dostęp do internetu i będą w nim bezpieczne.
6
Pomoc dzieciom na całym świecie
Wszystkie dzieci na świecie będą mogły korzystać ze swoich praw, nawet w czasie wojny, klęski głodu lub epidemii chorób.
Przygotowując ten plan, UE wysłuchała opinii wielu ludzi, w tym 10 tys. dzieci.
1 Decydowanie o sobie
Co zamierza UE?
Opracować plan promowania uczestnictwa dzieci i młodzieży w podejmowaniu decyzji.
Pisać przepisy w sposób zrozumiały dla dzieci.
Nauczyć innych języka przyjaznego dzieciom.
Pytać dzieci o zdanie przy kształtowaniu polityki UE.
Dlaczego to ważne?
- Niektórzy ludzie sądzą, że dzieci nie mają prawa do podejmowania decyzji.
- Inni twierdzą, że wsłuchiwanie się w opinie dzieci jest zbyt skomplikowane lub kosztowne.
Chłopiec, 16 lat
2 Integracja ze społeczeństwem
Co zamierza UE?
Zapewnić rodzinom pieniądze na zaspokojenie potrzeb dzieci.
Zapewnić dzieciom dostęp do dobrej opieki zdrowotnej.
Zadbać o potrzeby dzieci z niepełnosprawnością.
Zapewnić dzieciom dostęp do zdrowej żywności.
Zapewnić wszystkim dzieciom dostęp do dobrej edukacji.
Dlaczego to ważne?
- Wiele dzieci wychowuje się w rodzinach, którym brakuje pieniędzy na podstawowe rzeczy.
- Trzeba zadbać o to, by wszystkie dzieci miały dostęp do dobrej opieki zdrowotnej.
- Wiele dzieci nie może zdobyć dobrego wykształcenia ani uczestniczyć w zajęciach pozaszkolnych.
Integracja oznacza, że nikt (bez względu na sytuację materialną czy pochodzenie) nie zostanie poza nawiasem społeczeństwa.
3 Bezpieczeństwo
Co zamierza UE?
Dbać o to, by wszyscy współpracowali na rzecz bezpieczeństwa dzieci.
Szkolić dorosłych, których zadaniem jest ochrona dzieci.
Rozpowszechniać informacje o najlepszych metodach ochrony dzieci.
Zaostrzyć przepisy dotyczące przemocy wobec dzieci.
Dlaczego to ważne?
- Co roku połowa dzieci na świecie może paść ofiarą jakiejś formy przemocy.
- Istnieją obawy, że podczas pandemii COVID-19 nasiliła się przemoc wobec dzieci.
Przemoc to między innymi zaniedbywanie dzieci, krzywdzenie fizyczne i psychiczne, wykorzystywanie seksualne i inne (również kiedy dorośli wykorzystują dzieci do zarabiania pieniędzy) oraz nękanie.
4 Wymiar sprawiedliwości przyjazny dziecku
Co zamierza UE?
Zorganizować szkolenia na temat praw dziecka dla policji, prawników i sędziów.
Wprowadzić i egzekwować przepisy chroniące prawa dzieci w systemie wymiaru sprawiedliwości.
Znaleźć sposób, by dzieci nie były wysyłane do zakładów poprawczych, a mogły pozostać we wspólnocie, która im pomoże.
Skłonić wszystkich do akceptowania decyzji kraju UE mówiącej, kto jest rodzicem dziecka.
Dlaczego to ważne?
- W kontaktach z wymiarem sprawiedliwości wiele dzieci nie czuje się bezpiecznie lub nie jest traktowanych podmiotowo.
- Dzieci często nie posiadają informacji potrzebnych do tego, by zrozumieć sytuację.
- Pokrzywdzone dzieci często nie zgłaszają przestępstw.
- Zbyt wiele dzieci przebywa w areszcie.
Wymiar sprawiedliwości może obejmować policję i sądy. Dzieci mogą być ofiarami, świadkami lub oskarżonymi o popełnienie przestępstwa. Mają też kontakt z wymiarem sprawiedliwości, kiedy zapadają decyzje co do ich edukacji lub tego, z kim będą mieszkać i kto ma się nimi opiekować, kiedy nie mogą tego robić rodzice.
5 Technologie cyfrowe
Co zamierza UE?
Opracować nowy plan „Lepszego internetu dla dzieci”
Zapewnić dzieciom z niepełnosprawnością dostęp do technologii cyfrowych.
Wprowadzić przepisy zmuszające firmy do wykrywania i zgłaszania przypadków wykorzystywania seksualnego w internecie.
Zapewnić wszystkim dzieciom dostęp do narzędzi cyfrowych i internetu.
Edukować dzieci, rodziców i nauczycieli, jak bezpiecznie korzystać z internetu.
Chronić informacje na temat dzieci w internecie.
Dlaczego to ważne?
- Nie wszystkie dzieci mają dostęp do internetu lub urządzeń, takich jak laptopy, smartfony i tablety.
- Dzieci nie zawsze są bezpieczne w internecie. Mogą być nękane lub oglądać sceny przemocy i seksu, lub reklamy produktów, które są dla nich szkodliwe (np. alkoholu).
Technologie cyfrowe obejmują dostęp do internetu oraz komputerów, smartfonów i wi-fi.
6 Pomoc dzieciom na całym świecie
Co zamierza UE?
Nakłaniać rządy na całym świecie do wywiązania się z obietnic na rzecz dzieci.
Inwestować w ochronę dzieci przed przemocą.
Opracować plan działań na rzecz uczestnictwa dzieci i młodzieży w podejmowaniu decyzji.
Wspierać równy dostęp do szkół i dobrych programów przedszkolnych.
Wyeliminować pracę dzieci.
Dlaczego to ważne?
- Zbyt wiele dzieci nie ma dostępu do opieki zdrowotnej, jedzenia, czystej wody i edukacji.
- Wiele cierpi z powodu wojen i klęsk żywiołowych.
- COVID-19 i skutki zmiany klimatu pogorszyły sytuację wielu dzieci.
Dziecko z Albanii
W opracowaniu tej zaadaptowanej dla dzieci wersji unijnej strategii (planu) na rzecz praw dziecka uczestniczyły dzieci. Prace odbywały się na uczelni Queen’s University w Belfaście w Irlandii Północnej. Wzięły w nich udział dwie grupy dzieci i młodzieży z dwóch szkół w Dublinie, w Irlandii. Uczestnicy specjalnie dla dzieci wspólnie zredagowali tę broszurę na temat planu UE. Plan w wersji oryginalnej został opracowany w języku angielskim. Koalicja na rzecz Rodzinnej Opieki Zastępczej (członek Eurochild) wspierała dzieci w zatwierdzaniu planu, przez weryfikację tłumaczenia na język polski i dopilnowanie, by cały proces tłumaczenia odbywał się w sposób przyjazny dziecku.
Komisja Europejska pragnie szczególnie podziękować za udział w opracowaniu broszury następującym uczniom i nauczycielom: ze szkoły Bremore Educate Together Secondary School: nauczyciele Kathy i Janice, uczniowie: Hamilton, Alex, Stuart, Katie, Joseph, Molly i Niamh; ze szkoły St Joseph’s Secondary School (Rush), nauczyciele: Darren, Judy, Kevin i Louise, uczniowie: Ellie, Cohen, Mollie, Joshua, Christopher, Evan, Jake, Kelsie, Monika, Cordelia, Stephen i Oisin oraz Nikola, Sylwia, Artur, Kamil, Roksana, Jakub, Alicja, Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce i Koalicja na rzecz Rodzinnej Opieki Zastępczej.
Dokument został opublikowany przez Urząd Publikacji Unii Europejskiej.
ISBN 978-92-76-44180-9 | doi:10.2838/187595 | DS-03-21-112-PL-C | |
ISBN 978-92-76-37628-6 | doi:10.2838/221989 | DS-03-21-112-PL-N | |
HTML | ISBN 978-92-76-37644-6 | doi:10.2838/705189 | DS-03-21-112-PL-Q |
Tekst ukończono w marcu 2021 r.
Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za skutki wynikające z ponownego wykorzystania niniejszej publikacji.
Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2021
© Unia Europejska, 2021.
Ponowne wykorzystanie dokumentów Komisji Europejskiej reguluje decyzja Komisji 2011/833/UE z dnia 12 grudnia 2011 r. w sprawie ponownego wykorzystywania dokumentów Komisji (Dz.U. L 330 z 14.12.2011, s. 39).
Z wyjątkiem przypadków, w których stwierdzono inaczej, ponowne wykorzystywanie niniejszego dokumentu jest dozwolone na podstawie licencji Creative Commons Attribution 4.0 International (CC-BY 4.0) (https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/). Oznacza to, że ponowne wykorzystywanie jest dozwolone pod warunkiem odpowiedniego poinformowania o autorze oraz o wszelkich zmianach wprowadzonych w dokumencie.
Wykorzystanie lub zwielokrotnienie elementów, które nie należą do Unii Europejskiej, może wymagać uzyskania zgody bezpośrednio od uprawnionych. Unia Europejska nie dysponuje prawami autorskimi do następujących elementów:
Strona tytułowa, Ziemia, autor: OpenClipart-Vectors z Pixabay
Ikony © iStock.com/Shams Suleymanova, © iStock.com/da-vooda and © iStock.com/VikiVector
Gdzie mogę uzyskać więcej informacji?
W całej Unii Europejskiej istnieją setki punktów informacji europejskiej Europe Direct. Adres najbliższego ośrodka można znaleźć na stronie internetowej: https://europa.eu/european-union/contact/meet-us_pl
Kontakt z Europe Direct jest możliwy:
— pod bezpłatnym numerem telefonu: 00 800 67891011 (niektórzy operatorzy mogą naliczać opłaty za te połączenia)
— pod standardowym numerem: +32 22999696
— pocztą elektroniczną: https://europa.eu/european-union/contact_pl
Informacje o Unii Europejskiej we wszystkich językach urzędowych UE są dostępne w portalu Europa pod adresem: https://europa.eu.
Bezpłatne i płatne publikacje UE można pobrać lub zamówić na stronie: https://publications.europa.eu/pl/publications
Pomoc i porady dla obywateli Unii i przedsiębiorstw w Unii można uzyskać na portalu Twoja Europa: https://europa.eu/youreurope/index_pl.htm
W kąciku edukacyjnym dostępne są edukacyjne materiały, gry i quizy: https://europa.eu/learning-corner/home_pl
Odkryj Europejski Portal Młodzieżowy pod adresem: https://europa.eu/youth/EU_pl
Komisja Europejska w Twoim kraju: https://ec.europa.eu/info/about-european-commission/contact/representations-member-states_pl
Parlament Europejski w Twoim kraju: https://www.europarl.europa.eu/at-your-service/pl/stay-informed/liaison-offices-in-your-country
Sieć Europejskich Centrów Konsumenckich: https://ec.europa.eu/info/live-work-travel-eu/consumer-rights-and-complaints/resolve-your-consumer-complaint/european-consumer-centres-network-ecc-net_pl