Instrumenty ochrony handlu – sprawnie działający system, który chroni unijne przedsiębiorstwa przed przywozem towarów po cenach dumpingowych i subsydiowanych

Streszczenie

I

Jako członek Światowej Organizacji Handlu (WTO) i zgodnie z przyjętymi przez siebie wartościami Unia Europejska zdecydowanie sprzyja idei wolnego handlu. Jeżeli jednak przemysł unijny ponosi straty spowodowane prowadzonymi przez państwa trzecie nieuczciwymi praktykami handlowymi (takimi jak dumping czy subsydia), Unia powinna zapewnić mu skuteczną ochronę. Wspomniane praktyki prowadzą do sprzedaży w UE produktów z zagranicy po sztucznie zaniżonych cenach, co powoduje, że określone sektory przemysłu muszą zmagać się z nieuczciwą konkurencją.

II

W odpowiedzi na nieuczciwe praktyki handlowe Unia Europejska stosuje instrumenty ochrony handlu. Komisja Europejska jest odpowiedzialna za przeprowadzanie dochodzeń mających na celu sprawdzenie, czy stosowane są subsydia lub dumping, jaką szkodę ponosi z tego tytułu przemysł unijny oraz jakie są ewentualne konsekwencje tych działań dla całej gospodarki unijnej. W przypadku gdy spełnione zostaną wszystkie przesłanki prawne, Komisja nakłada cła (lub wprowadza inne środki) w drodze rozporządzeń wykonawczych. Komisja udziela ponadto wsparcia przemysłowi unijnemu w dochodzeniach antydumpingowych i antysubsydyjnych wszczynanych przez państwa trzecie.

III

Trybunał ocenił, czy Komisja należycie egzekwowała politykę ochrony handlu. Kontrolerzy zweryfikowali w szczególności, czy postępowała ona zgodnie z procedurami i czy podejmowane przez nią decyzje były poparte rzetelną analizą. Kontrola miała także na celu ustalenie, czy Komisja wnikliwie monitorowała wprowadzone środki oraz prowadziła odpowiednią sprawozdawczość ze swoich działań w tym zakresie. Analiza Trybunału dotyczyła ponadto działań Komisji na forum WTO oraz jej zaangażowania w dochodzenia prowadzone przez państwa trzecie. Temat ten po raz pierwszy stał się przedmiotem kontroli Trybunału. Wybór zagadnienia był podyktowany rosnącym znaczeniem instrumentów ochrony handlu w obliczu coraz większych napięć politycznych w międzynarodowej wymianie handlowej.

IV

Kontrolą objęto działania podejmowane przez Komisję w latach 2016–2019. Dowody kontroli zgromadzono w drodze przeglądu dokumentacji (w tym analizy próby 10 dochodzeń) oraz w toku wywiadów z właściwymi pracownikami Komisji, przedstawicielami organów państw członkowskich i zainteresowanymi stronami.

V

W wyniku kontroli Trybunał stwierdził, że ogólnie rzecz biorąc Komisja należycie wdrażała politykę ochrony handlu. W trakcie dochodzeń postępowała ona zgodnie z procedurami i dbała o równe traktowanie wszystkich stron, należy jednak zauważyć, że oceny dotyczące poufności przedłożonych dokumentów nie były systematycznie dokumentowane. Chociaż dochodzenia wiążą się ze znacznym obciążeniem administracyjnym dla stron, jest to uzasadnione wymogami prawnymi. Komisja podejmowała ograniczone działania z myślą o szerzeniu wiedzy na temat instrumentów ochrony handlu, o czym świadczy fakt, że są one obecnie stosowane tylko w nielicznych sektorach przemysłu.

VI

Według ustaleń Trybunału Komisja odpowiednio uzasadniała decyzje podejmowane w ramach dochodzeń w sprawie instrumentów ochrony handlu, lecz porady udzielane przez nią sektorom przemysłu przed formalnym złożeniem skargi były nieoficjalne. Przeprowadzane przez Komisję analizy leżące u podstaw podejmowanych decyzji były wprawdzie rzetelne i kompleksowe, ale Trybunał stwierdził, że mogłaby ona udoskonalić swoje oceny istotnych aspektów dotyczących konkurencji stanowiące część testu dotyczącego interesu Unii.

VII

Mimo że w rozporządzeniach wykonawczych jasno określono produkty, których dane rozporządzenia dotyczą, krajowe organy celne nadal miały pewne trudności w stosowaniu tych przepisów. Ich stosowanie jest tymczasem kluczowe dla skutecznego poboru ceł nakładanych w ramach instrumentów ochrony handlu. Komisja wnikliwie monitorowała wprowadzone środki, ale zawęziła swoje działania głównie do kontroli wymaganych na mocy przepisów prawa. Te narzędzia monitorowania, w przypadku których Komisja dysponuje większą swobodą uznania, były wykorzystywane na niewielką skalę i nie wskazano w oparciu o przejrzyste kryteria, które z nich są priorytetowe.

VIII

Komisja skutecznie sięgała po szereg narzędzi służących do podejmowania działań następczych (np. wysyłała ostrzeżenia do organów celnych), natomiast tylko w ograniczonym zakresie korzystała z przysługujących jej uprawnień do wszczynania dochodzeń z własnej inicjatywy. Prowadzona przez Komisję sprawozdawczość na temat instrumentów ochrony handlu była rzetelna, lecz dotyczyła w większej mierze prowadzonych działań niż skuteczności podjętych środków.

IX

Pomimo ograniczonych zasobów Komisja stawiała czoła rosnącym wyzwaniom w obszarze polityki ochrony handlu. Korzystała wprawdzie ze swoich uprawnień, by chronić przemysł unijny na forum WTO i w dochodzeniach prowadzonych przez państwa trzecie, jednak mogłaby lepiej określić, które działania są priorytetowe. Komisja przygotowała się na konsekwencje brexitu na szczeblu operacyjnym. Do pewnego stopnia pod uwagę wzięła także unijne ambicje w zakresie polityki społecznej i ochrony środowiska.

X

Zgodnie z zaleceniami Trybunału, aby zwiększyć zarówno efektywność, jak i skuteczność działań podejmowanych na rzecz ochrony handlu, Komisja Europejska powinna:

1. dokumentować przeprowadzane przez siebie oceny dotyczące poufności dokumentów przedkładanych przez strony;
2. upowszechniać informacje na temat instrumentów ochrony handlu w różnych sektorach przemysłu;
3. udoskonalić wytyczne na temat aspektów dotyczących konkurencji;
4. lepiej ukierunkować działania monitorujące i poprawić zakres prowadzonej sprawozdawczości;
5. określić warunki wszczynania dochodzeń z własnej inicjatywy;
6. stosować przejrzyste kryteria do określenia, które działania UE powinna podejmować priorytetowo w odpowiedzi na środki wprowadzane przez państwa trzecie.

Wstęp

Instrumenty ochrony handlu

01

Międzynarodowa wymiana handlowa to dla UE jeden z najważniejszych czynników wzrostu gospodarczego, a sama Unia ma największy udział w światowym handlu towarami. Handel międzynarodowy nie tylko przyczynia się do tworzenia miejsc pracy, ale także sprzyja konkurencyjności i innowacjom, a ponadto sprawia, że konsumenci mają dostęp do szerszej gamy towarów po niższych cenach. W ostatnich dziesięcioleciach międzynarodowa wymiana handlowa rozwijała się wprawdzie bardzo dynamicznie, niedawno jednak zarysowały się lub pogłębiły liczne wyzwania w tym obszarze (zob. rys. 1).

02

Jako członek Światowej Organizacji Handlu (WTO) Unia Europejska zdecydowanie sprzyja idei otwartego systemu handlowego opartego na zasadach. Jeżeli jednak państwa trzecie stosują nieuczciwe praktyki handlowe sprzeczne z zasadami WTO, takie jak subsydia lub dumping, UE chroni swój przemysł i sięga po narzędzia określane mianem instrumentów ochrony handlu.

03

Stosowane środki mają postać ceł, które są obwarowane rygorystycznymi wymogami prawnymi określonymi przez WTO i samą UE (zob. ramka 1 i załącznik I). Polityka handlowa stanowi wyłączną kompetencję UE, co oznacza, że Komisja Europejska odpowiada za prowadzenie dochodzeń i nakładanie ceł w imieniu państw członkowskich.

04

UE jest członkiem WTO, który aktywnie posługuje się instrumentami ochrony handlu. Wprowadzone przez nią instrumenty stanowią 6,5% wszystkich stosowanych środków¹. W latach 2014–2018 Komisja wszczynała średnio 13 nowych dochodzeń antydumpingowych lub antysubsydyjnych rocznie. Na koniec 2018 r. obowiązywały 133 środki antydumpingowe lub antysubsydyjne, z których większość dotyczyła produktów pochodzących z Chin (zob. rys. 2).

05

Proces stosowania instrumentów ochrony handlu (zob. załącznik II) zazwyczaj rozpoczyna się od złożenia skargi (wniosku) w tej sprawie przez jeden z sektorów przemysłu unijnego lub przedsiębiorstwo, czyli „skarżącego” (wnioskodawcę). W następstwie złożenia skargi wszczynane jest dochodzenie, w toku którego Komisja gromadzi informacje od wszystkich stron sprawy (zazwyczaj są to: unijni producenci, eksporterzy z państw trzecich, użytkownicy, dystrybutorzy oraz konsumenci) i weryfikuje dane na miejscu. Na tym etapie pracownicy Komisji dążą przede wszystkim do ustalenia, czy spełnione zostały główne przesłanki nałożenia cła w ramach instrumentów ochrony handlu. Te przesłanki to:

• faktyczne zastosowanie dumpingu lub subsydiów;
• istotna szkoda (strata ekonomiczna) wyrządzona przemysłowi unijnemu lub zagrożenie taką szkodą;
• związek przyczynowy między szkodą a dumpingiem/subsydiami;
• interes UE – nie można wprowadzić środków, jeżeli straty ekonomiczne, jakie poniosą inne zainteresowane strony w UE, wyraźnie przewyższają konieczność wyeliminowania szkodliwych skutków dumpingu lub subsydiowania (zob. załącznik I).

06

Dochodzenie kończy się przyjęciem przez Komisję rozporządzenia wykonawczego, w którym określa ona rodzaj i poziom środków (zob. ramka 2), lub niewprowadzeniem żadnych środków. Przed wprowadzeniem ostatecznych środków, z myślą o ochronie interesów przemysłu unijnego, Komisja może przyjąć środki tymczasowe.

07

Po wprowadzeniu ostatecznych środków Komisja monitoruje ich stosowanie, a w szczególnych okolicznościach może dokonać ich przeglądu. Na wniosek strony bądź z inicjatywy własnej Komisji przeprowadzane są:

• przegląd nowych cen określonych przez eksportera;
• przegląd okresowy – w przypadku gdy można przyjąć, że środek nie jest już konieczny lub jest niewystarczający;
• przegląd w sprawie obchodzenia środków – w przypadku gdy istnieje ryzyko, że eksporterzy obchodzą środek, np. transportując towary przez inne państwo;
• przegląd w przypadku wygaśnięcia – przeprowadzany w momencie wygaśnięcia środka (środki są zazwyczaj wprowadzane na okres pięciu lat);
• wznowienie dochodzenia – w przypadku gdy eksporterzy obniżają ceny eksportowe, aby w części lub w całości zniwelować cła nałożone na ich towary.

Ramy instytucjonalne

08

Handel należy do wyłącznych kompetencji UE, a tym samym głównym podmiotem zaangażowanym w dochodzenia w sprawie ochrony handlu jest Komisja Europejska (zob. rys. 3). Ze strony Komisji odpowiada za nie Dyrekcja Generalna ds. Handlu (DG TRADE). Na potrzeby prowadzonych dochodzeń DG TRADE współpracuje z innymi departamentami Komisji, a na kluczowych etapach procedury zasięga oficjalnie ich opinii w ramach konsultacji pomiędzy służbami. Na podstawie wniosków przedkładanych przez DG TRADE kolegium komisarzy podejmuje decyzję o wszczęciu dochodzenia i przyjmuje rozporządzenia Komisji w sprawie wprowadzenia środków ostatecznych lub tymczasowych².

09

Państwa członkowskie uczestniczą w procesie decyzyjnym poprzez procedurę komitetową w ramach prac Komitetu ds. Instrumentów Ochrony Handlu. W toku postępowania w sprawie instrumentów ochrony handlu Komisja ma obowiązek konsultowania się z Komitetem lub informowania go o szeregu konkretnych decyzji. W zależności od etapu postępowania opinia Komitetu może mieć charakter doradczy lub wiążący (wiążące opinie są wydawane w przypadku nałożenia ostatecznych ceł). Komisja nie może przyjąć wniosku w sprawie środków ochrony handlu, jeżeli przeciwko jego przyjęciu opowiada się większość kwalifikowana 55% głosów. Zarówno w takim przypadku, jak i po odrzuceniu wniosku zwykłą większością głosów, jest on kierowany do rozpatrzenia przez komitet odwoławczy. Aby komitet ten opowiedział się za odrzuceniem wniosku, wymagana jest kwalifikowana większość głosów.

10

W razie skarg lub wątpliwości strony mogą – zarówno przed dochodzeniem, jak i po jego zakończeniu – zwrócić się do działającego w strukturach Komisji rzecznika praw stron w postępowaniach w sprawie handlu, Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich i Trybunału Sprawiedliwości, a także do WTO.

Ramy prawne

11

Ochrona handlu jest wyzwaniem na skalę światową, toteż na tym szczeblu jest regulowana. Oznacza to, że ramy prawne i instytucjonalne regulujące stosowanie instrumentów ochrony handlu są zdefiniowane w porozumieniach WTO, w których określa się m.in. szczegółowe wymogi dotyczące dopuszczalnych przypadków stosowania tych instrumentów oraz zasady przeprowadzania dochodzeń. Zasady WTO muszą zostać w całości odzwierciedlone w prawodawstwie unijnym, ale w niektórych przypadkach UE może przed przyjęciem środków wprowadzić dodatkowe wymogi, jak miało to miejsce w przypadku testu dotyczącego interesu Unii. Do głównych unijnych aktów prawnych regulujących stosowanie instrumentów ochrony handlu należą podstawowe rozporządzenie antydumpingowe³ i podstawowe rozporządzenie antysubsydyjne⁴ z 2016 r. (zwane dalej „rozporządzeniami podstawowymi”), do których niedawno – w 2017⁵ i 2018 r.⁶ – wprowadzono istotne zmiany.

12

Zmiana metodyki wprowadzona w 2017 r. miała na celu modyfikację metody obliczania marginesu dumpingu, tak aby uwzględnić „istotną interwencję rządową” wywołującą zakłócenia na rynku w kraju wywozu.

13

W 2018 r. wprowadzono pakiet mający na celu modernizację przepisów, który obejmował szereg zagadnień. Skrócono czas trwania dochodzeń antydumpingowych, zapewniono, aby strony dochodzeń uzyskiwały informacje na temat środków na wcześniejszym etapie niż miało to miejsce przed modernizacją przepisów, a także określono, w jakich przypadkach dopuszczalny jest wyższy poziom cła ze względu na zakłócenia związane z surowcami w państwie wywozu. W ramach pakietu przewidziano także uwzględnianie norm środowiskowych i standardów socjalnych w konkretnych aspektach dochodzenia.

Zakres kontroli i podejście kontrolne

14

Rosnące znaczenie instrumentów ochrony handlu dla przemysłu unijnego w kontekście nieustannych zmian w światowej polityce handlowej stało się przyczyną, dla której Trybunał zdecydował o przeprowadzeniu pierwszej kontroli w tym obszarze polityki. Celem kontroli była ocena, czy Komisja Europejska należycie egzekwowała unijną politykę ochrony handlu, a tym samym przyczynienie się do zwiększenia jej skuteczności i efektywności. Trybunał przeanalizował nie tylko środki ochrony handlu stosowane przez UE względem produktów przywożonych z państw trzecich, ale także sposób, w jaki Komisja reagowała na politykę ochrony handlu w innych krajach. W szczególności kontrolerzy zweryfikowali, czy Komisja:

1. przestrzegała procedur i terminów podczas dochodzeń w sprawie ochrony handlu;
2. przeprowadzała w ramach tych dochodzeń odpowiednie analizy i dostatecznie uzasadniała wyciągnięte wnioski;
3. właściwie monitorowała stosowanie instrumentów ochrony handlu i prowadziła należytą sprawozdawczość na temat wyników osiąganych w ramach polityki ochrony handlu;
4. aktywnie stawiała czoła wyzwaniom związanym ze światowym handlem.

15

W zakres kontroli wchodziły przede wszystkim te aspekty, za które odpowiedzialna była DG TRADE, lecz została ona także rozszerzona na współpracę tej dyrekcji z innymi służbami Komisji (takimi jak DG TAXUD i DG BUDG) oraz państwami członkowskimi. Kontrolą objęto działalność Komisji w latach 2016–2019.

16

Kontrola przeprowadzona przez Trybunał nie dotyczyła skuteczności prac krajowych organów celnych, w których gestii leży wyłącznie pobór ceł nałożonych w wyniku dochodzeń w sprawie instrumentów ochrony handlu. Nie objęła też prac innych służb Komisji polegających na monitorowaniu procesu ściągania należności celnych lub prowadzeniu postępowań w przypadku związanych z nimi nadużyć. Tego typu działania nie odnoszą się wyłącznie do ceł stanowiących instrument ochrony handlu, a odnośne procedury pobierania należności i monitorowania nie różnią się od procedur stosowanych w przypadku innego rodzaju należności. Zagadnienia te zostały już omówione w innych opublikowanych niedawno sprawozdaniach Trybunału⁷.

17

Trybunał przeprowadził prace kontrolne głównie w drodze przeglądu dokumentacji i wywiadów z pracownikami DG TRADE oraz innych właściwych służb Komisji. Oceny dochodzeń w sprawie instrumentów ochrony handlu dokonano na podstawie próby 10 zakończonych spraw, tj. przypadków, w których Komisja wprowadziła ostateczne środki ochrony handlu. Sprawy dobrano w taki sposób, by odzwierciedlić różnorodność prac DG TRADE pod względem sektorów, państw objętych dochodzeniami oraz rodzaju dochodzeń (dochodzenia antydumpingowe lub antysubsydyjne, nowe dochodzenia lub przeglądy). Kontrolerzy Trybunału zgromadzili ponadto dowody w drodze spotkań informacyjnych z przedstawicielami władz państw członkowskich, ekspertami i zainteresowanymi stronami (przedstawicielami stowarzyszeń przedsiębiorców i przedsiębiorstw reprezentujących wszystkie strony biorące udział w dochodzeniach).

Uwagi

Komisja rzetelnie podchodzi do wprowadzania środków ochrony handlu, ale zakres jej działań informacyjnych jest ograniczony

18

Przebieg dochodzeń w sprawie ochrony handlu jest ściśle uregulowany na podstawie szczegółowych ram prawnych UE i WTO. Środki ochrony handlu mają znaczący wpływ ekonomiczny tak na producentów z UE, jak i tych spoza UE. Oddziałują także na importerów oraz użytkowników unijnych w łańcuchu dostaw⁸. Z tych właśnie powodów dochodzenia prowadzone przez Komisję są poddawane wnikliwej analizie przez zainteresowane strony. Komisja musi przestrzegać wymogów prawych, tak aby zastosowanie środków można było uzasadnić przed sądem w razie odwołania. Jednocześnie powinna w taki sposób wyważyć obciążenie, z jakim dochodzenia wiążą się dla stron, aby nie zniechęcać przedsiębiorstw ponoszących szkodę z powodu nieuczciwych praktyk handlowych do złożenia skargi.

19

Aby ochrona handlu była skuteczna, unijni producenci przemysłowi powinni mieć wiedzę o dostępnych instrumentach, a także możliwość skorzystania ze wsparcia umożliwiającego złożenie skargi o jakości pozwalającej na rozpatrzenie jej przez Komisję.

20

Trybunał ocenił w związku z tym, czy:

1. Komisja przestrzegała procedur i terminów;
2. rzecznik praw stron zagwarantował, by strony mogły korzystać z przysługujących im praw;
3. Komisja zapewniła równe traktowanie i dostęp do informacji różnym stronom dochodzenia;
4. Komisja należycie wyważyła obciążenia administracyjne i prowadziła działania informacyjne w wystarczającym zakresie.

Komisja ściśle przestrzega procedur w dochodzeniach w sprawie instrumentów ochrony handlu

21

Prowadzone przez Komisję dochodzenia są bacznie obserwowane przez zainteresowane strony na dwóch poziomach. Po pierwsze, strony interweniują w toku dochodzenia – na każdym etapie można zgłosić pisemne uwagi lub wystąpić o posiedzenie wyjaśniające w DG TRADE. Strony mogą też zwrócić się o interwencję ze strony rzecznika praw stron i Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich. Po drugie, po zakończeniu dochodzenia strony mogą wszcząć postępowanie przed Trybunałem Sprawiedliwości lub na forum WTO (zob. rys. 4).

22

Aby zapewnić przestrzeganie obowiązujących przepisów, DG TRADE stosuje system planowania, który obejmuje wszystkie etapy procedury i terminy oraz za pośrednictwem którego – w odpowiednich przypadkach – wysyłane są przypomnienia do urzędników prowadzących sprawę. System ten nie jest jednak systematycznie stosowany jako narzędzie zarządcze do monitorowania postępu spraw. DG TRADE powierzyła odnośne kontrole (w tym kontrole przestrzegania terminów) swoim pracownikom, przy czym Trybunał ustalił, że ryzyko wystąpienia niezgodności jest niskie.

23

DG TRADE zapewniła ponadto swoim pracownikom obszerny zestaw narzędzi i dokumentów zawierających wytyczne. Są one dostępne w kilku lokalizacjach. Z powodu wprowadzenia w 2017 i 2018 r. zmian regulacyjnych (zob. pkt 12 i 13), ale także ze względu na to, że wytyczne dotyczące wcześniej obowiązujących zasad i procedur muszą pozostać dostępne dla pracowników (np. na potrzeby wykonania orzeczeń sądowych, w przypadku których mają zastosowanie stare przepisy), poprzednie dokumenty z wytycznymi są przechowywane wraz z uaktualnionymi dokumentami. Kontrolerzy Trybunału ustalili, że niektóre uaktualnienia wprowadzono kilka lat po zmianach regulacyjnych (DG TRADE zaktualizowała szereg dokumentów w 2019 r.). Nie ułatwia to wprawdzie pracownikom korzystania z wytycznych, jednak kontrolerzy nie stwierdzili też, aby miało to jakikolwiek wpływ na konkretne sprawy. Z przeprowadzonej przez Trybunał analizy wynika, ze Komisja ściśle przestrzegała procedur i terminów.

Rzecznik praw stron dba o to, aby przestrzegane były prawa procesowe stron

24

Niezależny rzecznik praw stron zapewnia dodatkową gwarancję, jeśli chodzi o prawa procesowe przysługujące stronom. W przypadku gdy zainteresowana strona zwraca się do rzecznika praw stron, organizuje on posiedzenie wyjaśniające z udziałem tej strony i DG TRADE.

25

Rzecznik praw stron wyznaczany jest przez przewodniczącego Komisji. Na potrzeby administracyjne jest on przypisany do komisarza do spraw handlu. Dwóch pozostałych pracowników wybranych przez rzecznika praw stron jest pod względem administracyjnym przypisanych do DG TRADE, ale nie wchodzą oni w skład dyrekcji odpowiadającej za instrumenty ochrony handlu. W wyniku prac kontrolnych Trybunał potwierdził, że ta przynależność administracyjna nie wpływa na niezależność rzecznika praw stron w pełnieniu jego funkcji. Samodzielnie decyduje on o zorganizowaniu posiedzeń wyjaśniających i w niezależny sposób sporządza sprawozdania dotyczące poszczególnych spraw, które nie są poddawane przeglądowi ani zatwierdzane przez DG TRADE czy komisarza ds. handlu.

26

Prace kontrolne Trybunału wykazały, że w czterech z 10 spraw wchodzących w skład próby strony bez żadnych trudności uzyskały interwencję rzecznika praw stron. Trybunał ustalił, że rzecznik właściwie przeanalizował wątpliwości stron i odpowiednio uzasadnił wyciągnięte przez siebie wnioski. Zapewnił tym samym, by w dochodzeniach w sprawie instrumentów ochrony handlu przestrzegane były prawa stron.

Wszystkie strony są wprawdzie równo traktowane, jednak oceny dotyczące poufności dokumentów nie są wystarczająco udokumentowane

27

Wszystkim stronom dochodzenia przysługują takie same prawa procesowe, a DG TRADE czuwa nad tym, aby strony były równo traktowane. Gdy strona przedkłada informacje do DG TRADE, ma obowiązek zaznaczyć, które dane uważa za poufne. Poufne informacje nie powinny być dostępne dla innych stron dochodzenia, np. z przyczyn związanych z konkurencją. Strona musi jednak dostarczyć pozostałym stronom nieobjętą klauzulą poufności wersję tych informacji o wystarczającej jakości (w której informacje szczególnie chronione będą streszczone, usunięte itp.).

28

W toku kontroli Trybunał potwierdził, że DG TRADE rzeczywiście zapewnia wszystkim stronom taki sam dostęp do informacji nieobjętych klauzulą poufności i gwarantuje takie same prawa do bycia wysłuchanym. Kontrola nie ujawniła żadnych problemów związanych z równym traktowaniem, na ich istnienie nie wskazują też skargi, które można składać do rzecznika praw stron, Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich czy Trybunału Sprawiedliwości.

29

Przykładem dobrej praktyki w tym zakresie jest udostępnianie przez DG TRADE zainteresowanym stronom dokumentów za pomocą platformy elektronicznej TRON. Takie rozwiązanie daje stronom bezpośredni dostęp do plików nieobjętych klauzulą poufności. Otrzymują też one automatyczne powiadomienia, gdy dostępne są nowe dokumenty. Ponadto DG TRADE przekazuje stronom informacje leżące u podstaw podjętych przez nią decyzji automatycznie, a nie na wniosek – to kolejny przykład dobrej praktyki.

30

Wymóg zachowania poufności powoduje, że w wielu przypadkach informacje udostępnione stronom nie mogą zawierać na tyle szczegółowych danych dotyczących innych stron, aby możliwe było zweryfikowanie każdego etapu obliczeń dotyczących dumpingu, subsydiów czy szkody. Przykładowo skarżący może zazwyczaj sprawdzić obliczenia dotyczące wielkości szkody (jako że są one oparte na danych na temat jego sektora przemysłu), lecz nie jest już w stanie zweryfikować wszystkich szczegółów obliczeń dotyczących dumpingu (opartych na danych eksportera).

31

Decyzję o zastosowaniu klauzuli poufności podejmuje DG TRADE. Wewnętrzne wytyczne stanowią⁹, że należy z niej korzystać wyłącznie w przypadku, gdy strony zwracające się o traktowanie przedkładanych informacji na zasadzie poufności wskażą po temu uzasadnione powody. DG TRADE powinna ponadto ocenić, czy wersja nieobjęta klauzulą poufności jest wystarczającej jakości. Dzięki tej ocenie DG TRADE może zadbać o równowagę między prawnym wymogiem zagwarantowania poufności a koniecznością zachowania przejrzystości.

32

DG TRADE poinformowała wprawdzie Trybunał, że przeprowadza oceny dotyczące poufności dokumentów, kontrolerzy ustalili jednak, że nie są one systematycznie dokumentowane (wśród spraw z próby znaleziono jeden pozytywny przykład wnikliwej oceny). W związku z tym nie byli oni w stanie potwierdzić prawdziwości oświadczenia DG TRADE ani zweryfikować, na ile wnikliwe są te kontrole. Ponadto DG TRADE w dużej mierze zakłada, że jeżeli wersja nieobjęta klauzulą poufności będzie niewystarczającej jakości, strony wniosą skargę. W ten sposób będą one mogły uzyskać ostatecznie dostęp do bardziej szczegółowych informacji, jednak taki sposób postępowania może powodować opóźnienia (zob. ramka 3).

Znaczne obciążenie administracyjne wynika z wymogów prawnych, ale Komisja dokłada niewielu starań, by promować instrumenty ochrony handlu

33

Instrumenty ochrony handlu są najczęściej stosowane przez kilka głównych sektorów przemysłu: według stanu na koniec 2018 r. 50% wprowadzonych środków dotyczyło metali i wyrobów metalowych, a 16% – chemikaliów (zob. rys. 5). W większości przypadków produkty, których dotyczą środki, to wyroby przemysłowe (a nie konsumpcyjne). Wyjątek od tej reguły stanowią rowery. Z tego względu, jeżeli instrumenty ochrony handlu mają służyć całej gospodarce unijnej, konieczne jest ich uproszczenie i promowanie.

34

Na etapie składania skargi skarżący są zobowiązani do przedstawienia wszystkich niezbędnych dowodów, w tym cen eksportowych w państwie, którego sprawa dotyczy. W rezultacie skargi liczą czasem ponad 100 załączników. Wymagane informacje są kompleksowe, a większość stron zwraca się o pomoc do prawnika, co sprawia, że koszt opracowania skargi może być bardzo wysoki. Przedsiębiorstwa i stowarzyszenia – zwłaszcza podmioty, które nie mają doświadczenia w zakresie instrumentów ochrony handlu i działają w rozdrobnionych sektorach przemysłu – natykają się na trudności w zgromadzeniu wymaganych informacji, jednak z prac kontrolnych Trybunału wynika, że są one faktycznie potrzebne DG TRADE.

35

Mimo to, a także mając na względzie wymogi prawne dotyczące skarg w sprawie instrumentów ochrony handlu, kontrolerzy zauważyli, że DG TRADE nie zbadała dotychczas, w jakim zakresie możliwe byłoby zmniejszenie – choćby w niewielkim stopniu – obciążenia administracyjnego. Przykładowo Komisja nie przeprowadziła szczegółowej analizy, aby porównać, jakie informacje są wymagane w UE, a jakie w innych państwach.

36

Z myślą o pomocy przedsiębiorstwom i stowarzyszeniom branżowym w sporządzaniu skarg DG TRADE opublikowała na swojej stronie internetowej szereg dokumentów informacyjnych, m.in. wzory kwestionariuszy (ze wskazaniem, jakie informacje strony powinny przekazać DG TRADE) i przewodnik dotyczący składania skarg. Dostępne wytyczne są, ogólnie rzecz biorąc, rzetelnie opracowane i przejrzyste. Kontrolerzy Trybunału ustalili też, że ze względu na to, że małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) sięgają po instrumenty ochrony handlu raczej sporadycznie, DG TRADE podjęła konkretne działania, aby im pomóc, np. zapewniła dodatkowe ogólne wytyczne i wsparcie w trakcie poszczególnych dochodzeń. Wsparcie dla MŚP ma jednak bardzo ograniczony zakres i nie jest na miarę ambitnych zamierzeń zadeklarowanych przez Komisję przy okazji modernizacji rozporządzeń podstawowych w 2018 r. (zob. tabela 1).

37

DG TRADE upraszcza wprawdzie procedury dla uczestniczących stron, jednak jedynie w niewielkim zakresie upowszechnia informacje wśród przedstawicieli przemysłu unijnego w celu szerzenia wiedzy na temat instrumentów ochrony handlu i zachęcania do częstszego ich stosowania. W sektorach takich jak przemysł stalowy i chemiczny instrumenty te są dobrze znane (zob. pkt 33), ale w innych sektorach ich znajomość jest zdecydowanie mniej powszechna. Tym samym może się zdarzyć, że przedstawiciele sektora przemysłu, w którym występują nieuczciwe praktyki handlowe, nie złożą skargi i nie skorzystają ze środków ochrony handlu. Mimo że istnieją fora, na których przedsiębiorcy i stowarzyszenia branżowe mogą się spotkać z pracownikami DG TRADE, w szczególności aby otrzymać informacje na temat możliwości uzyskania finansowania ze środków unijnych, Komisja nie wykorzystuje tych platform do szerzenia wiedzy na temat instrumentów ochrony handlu. Przykładem takiej formy komunikacji jest skierowana do przedsiębiorców i MŚP strona internetowa DG GROW poświęcona działalności międzynarodowej, a także portal Europejskiej Sieci Przedsiębiorczości¹².

Środki są odpowiednio uzasadniane, chociaż można by udoskonalić uzasadnienia w zakresie niektórych aspektów testu dotyczącego interesu Unii

38

W obowiązującym obecnie procesie podejmowania decyzji w sprawie instrumentów ochrony handlu (zob. pkt 09) Komisja ma decydujący głos w kwestii nałożenia ceł. W latach 2014–2018 zaledwie dwie sprawy skierowano do rozpatrzenia przez komitet odwoławczy. W żadnej z nich w komitecie nie było większości kwalifikowanej, by odrzucić środki, zatem wniosek Komisji został za każdym razem przyjęty.

39

Biorąc pod uwagę wpływ ekonomiczny, jaki niosą za sobą środki, oraz mając na względzie uprawnienia Komisji, w tym przeprowadzaną przez nią ocenę w ramach testu dotyczącego interesu Unii (zob. pkt 05), Komisja powinna zwracać szczególną uwagę na rozliczalność wniosków formułowanych przez nią w toku postępowań w sprawie instrumentów ochrony handlu, jest to bowiem wymóg prawny. Możliwość zweryfikowania decyzji Komisji powinny mieć zwłaszcza zainteresowane strony. Opierając się na próbie dobranej do kontroli, Trybunał sprawdził w związku z tym, czy Komisja:

1. należycie uzasadniała swoje decyzje i obliczenia;
2. przed podjęciem decyzji przeprowadzała rzetelną analizę.

W ramach dochodzeń wnioski Komisji były odpowiednio uzasadnione

40

Kontrolerzy Trybunału zweryfikowali uzasadnienia przedstawiane przez Komisję zarówno dla decyzji o wprowadzeniu środka ochrony handlu, jak i dla decyzji o wszczęciu dochodzenia po wpłynięciu skargi. Ocena przeprowadzona przez Trybunał pozostaje bez uszczerbku dla jakichkolwiek orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości czy innych organów wymiaru sprawiedliwości.

41

Trybunał ustalił, że w przypadku spraw wchodzących w skład próby wnioski leżące u podstaw decyzji wykonawczych były właściwie uzasadnione. Zawarto w nich odpowiedzi na uwagi stron oraz odniesienia do istotnych decyzji w ramach wcześniej rozpatrywanych spraw i do orzecznictwa. Ponadto w rozporządzeniach przewidziano szczegółowe analizy obliczeń i określono metodykę ich przeprowadzania. W niektórych przypadkach ze względu na konieczność zachowania poufności niemożliwe jest przedstawienie obliczeń na tyle szczegółowo, by zewnętrzna strona mogła je zweryfikować (zob. pkt 30), jednak stojący za nimi tok rozumowania przyjęty przez Komisję był we wszystkich przypadkach przejrzysty. W dobranej przez Trybunał próbie kontrolerzy odnotowali przykłady szczególnie rzetelnych uzasadnień, ale także zaobserwowali pewne niedociągnięcia (zob. ramka 4). Niedociągnięcia te nie mają jednak wpływu na ogólną ocenę Trybunału, według której uzasadnienia sporządzane przez Komisję są odpowiednie.

42

Trybunał ustalił, że w przypadku wszystkich spraw wchodzących w skład próby Komisja właściwie uzasadniła decyzję o wszczęciu dochodzenia. Ponadto skargi spełniały wszystkie kryteria określone w rozporządzeniach podstawowych.

43

Na mocy rozporządzeń podstawowych Komisja jest zobowiązana zbadać „dokładność i adekwatność materiału dowodowego przedstawionego we wniosku, w celu ustalenia, czy informacje te są wystarczające do wszczęcia postępowania”¹³. W zbadanych sprawach kontrolerzy ustalili, że DG TRADE faktycznie przeanalizowała te aspekty i udokumentowała swoje ustalenia w postaci wewnętrznych notatek. Nie wyjaśniono w nich jednak, w jaki sposób dokonywano oceny materiału dowodowego w poszczególnych przypadkach, na przykład czy zweryfikowano informacje przekazane przez skarżącego, zestawiając je z informacjami z innych źródeł (np. baz danych Komisji).

44

W latach 2016–2018 Komisja odrzuciła tylko jedną oficjalnie wniesioną skargę. W tym samym okresie cztery skargi zostały wycofane przez skarżących, zanim upłynął termin podjęcia przez Komisję ostatecznej decyzji. Mała liczba skarg wycofanych i rozpatrzonych negatywnie jest spowodowana rzetelną – chociaż nieoficjalną – pomocą i procesem szczegółowej analizy wstępnej, który obejmuje konsultacje przed oficjalnym złożeniem skargi. Dzięki temu strony mogą lepiej umotywować skargę, tym samym zwiększając prawdopodobieństwo, że DG TRADE rozpocznie dochodzenie. Udzielane przez DG TRADE porady mogą jednak także zniechęcić stronę do oficjalnego złożenia projektu skargi.

45

Przyjęte rozwiązanie ma tak zalety, jak i wady (zob. rys. 6). Nieoficjalne doradztwo jest wprawdzie udzielane na podstawie kryteriów dotyczących dumpingu, subsydiów, szkody i związku przyczynowego określonych w rozporządzeniu, a także w oparciu o wewnętrzne dokumenty strategiczne, lecz nie jest przejrzyste. Ponadto nie dokumentowano porad udzielanych stronom przez DG TRADE ani nie sformułowano konkretnych wytycznych w tym zakresie. Należy jednak zauważyć, że taki rodzaj doradztwa pozwala znacząco zwiększyć efektywność – zarówno z perspektywy DG TRADE, jak i skarżących.

Wprowadzenie środków ochrony handlu jest poparte rzetelnymi analizami, które można by jednak udoskonalić w zakresie niektórych aspektów testu dotyczącego interesu Unii

46

Trybunał przeprowadził przegląd spraw wchodzących w skład próby, z którego wynika, że obliczenia i analizy Komisji leżące u podstaw przyjętych środków ochrony handlu są rzetelne. W niektórych przypadkach Komisja dołożyła w swoich analizach dodatkowych starań w celu zapewnienia, by obliczenia wiernie odzwierciedlały rzeczywistość rynkową (zob. ramka 5). Analizy zostały przeprowadzone zgodnie ze szczegółową metodyką opracowaną przez DG TRADE. Trybunał nie zaobserwował przypadków, w których wnioski stałyby w sprzeczności z orzecznictwem UE lub WTO. Komisja wprowadziła rozwiązania organizacyjne mające zapewnić, aby jej praktyki w pełni uwzględniały orzecznictwo unijne i międzynarodowe oraz aby były one konsekwentnie przestrzegane we wszystkich sprawach.

47

Dochodzenia są wprawdzie prowadzone zgodnie z wymogami prawnymi i metodyką Komisji, istnieje jednak możliwość ich udoskonalenia, jeśli chodzi o uwzględnianie odpowiednich aspektów związanych z konkurencją w ramach testu dotyczącego interesu Unii. Kwestia ta jest szczególnie istotna ze względu na potencjalny wpływ ekonomiczny wszelkich stosowanych środków.

48

Test dotyczący interesu Unii polega na ocenie ewentualnego wpływu środków ochrony handlu na unijnych importerów, użytkowników i konsumentów. W związku z tym DG TRADE powinna ocenić między innymi, czy istnieje możliwość, że ewentualne środki spowodują nieproporcjonalne skutki. Mogą one bowiem potencjalnie nieść za sobą zwiększone ryzyko zakłócenia konkurencji, na przykład spowodować przerwy w łańcuchach dostaw. Sytuacja ta może przykładowo mieć miejsce, jeżeli z produktu objętego środkami korzystają dwa rodzaje użytkowników:

• użytkownicy, którzy są powiązani pionowo w ramach grupy produkującej produkt objęty środkami;
• niezależni użytkownicy, którzy nie są powiązani i nie mają dostępu do kluczowego składnika produkcji (produktu objętego środkami) w ramach struktur swojej grupy przedsiębiorstw, a zatem są zależni od dostaw z sektora produkcji.

Niezależni użytkownicy mogliby w konsekwencji mieć trudności w zaopatrywaniu się w czynniki produkcji lub stanąć przed koniecznością znalezienia nowych dostawców w innych państwach trzecich.

49

Jeśli chodzi o aspekty dotyczące konkurencji, Trybunał ustalił, że DG TRADE przeprowadzała analizy w oparciu o informacje przekazane przez strony. Stwierdził ponadto, że w przypadku pewnych spraw objętych kontrolą niektóre argumenty stron (np. obawa przed problemami z dostawą) zostały odrzucone bez szczegółowego uzasadnienia. Komisja skupiała się na analizie sytuacji w czasie dochodzenia i przed nim. Chociaż w przypadku większości skontrolowanych przez Trybunał spraw wspominano o analizie przyszłościowych aspektów testu dotyczącego interesu Unii, nie zawierała ona jednak szczegółowego przeglądu: i) wpływu środków na przywóz produktów, które miałyby być nimi objęte; ii) potencjalnego wpływu na łańcuchy dostaw, na przykład na dostępność produktów przywożonych z innych państw trzecich.

50

Trybunał ustalił, że we wszystkich przypadkach test dotyczący interesu Unii został przeprowadzony i wspomniany w decyzjach wykonawczych. Od pierwszych miesięcy 2012 r. ani jedno dochodzenie nie zakończyło się niewprowadzeniem środków jedynie z powodu testu dotyczącego interesu Unii. W dwóch przypadkach test ten miał natomiast wpływ na formę i czas obowiązywania środków.

Komisja nie wykorzystuje w pełni potencjału narzędzi służących do monitorowania i podejmowania działań następczych

51

Aby jakiekolwiek wprowadzone środki były skuteczne, należności celne muszą być faktycznie pobierane dopóty, dopóki stosowane są nieuczciwe praktyki handlowe. Ponadto przestrzegane muszą być określone warunki (takie jak cena minimalna lub kontyngenty ilościowe). W przeciwnym razie nieuczciwe praktyki handlowe nie zostaną wyeliminowane, a przemysł unijny pozostanie bez ochrony.

52

Za pobieranie należności celnych odpowiadają krajowe organy celne. Zasadnicze znaczenie dla skutecznego poboru tych należności ma dokładny opis produktu objętego środkami ochrony handlu. W monitorowanie skutecznego poboru ceł zaangażowane są także inne departamenty Komisji (DG TAXUD, DG BUDG). DG TRADE dysponuje ponadto szeregiem narzędzi wspierających skuteczne wdrożenie środków.

53

Trybunał ocenił w związku z tym, czy Komisja:

1. właściwie zaprojektowała środki ochrony handlu, a zwłaszcza właściwie opracowała opisy produktów, aby ułatwić pobór ceł;
2. skutecznie korzystała z narzędzi służących do monitorowania i podejmowania działań następczych;
3. prowadziła odpowiednią sprawozdawczość ze swoich działań w zakresie instrumentów ochrony handlu, w tym przekazywała informacje na temat ich wpływu.

Komisja starała się zaradzić trudnościom w zakresie poboru ceł nałożonych w ramach instrumentów ochrony handlu

54

Pobór ceł nałożonych w ramach instrumentów ochrony handlu może stanowić wyzwanie dla organów celnych, gdyż kwestię tę regulują podwójne ramy prawne: regulacje dotyczące polityki handlowej (w szczególności rozporządzenia Komisji w sprawie nałożenia ceł na konkretne produkty) oraz regulacje dotyczące polityki celnej (w szczególności unijny kodeks celny, zawierający kody Nomenklatury scalonej – kody CN).

55

W rozporządzeniach Komisji w sprawie nałożenia ceł w ramach instrumentów ochrony handlu zawarte są szczegółowe opisy produktów, które mają zostać nimi objęte. Opisy te pomagają krajowym organom celnym – zazwyczaj działającym w oparciu o kody CN – w zidentyfikowaniu na etapie przywozu produktów, na które nałożono cła. DG TRADE we współpracy z DG TAXUD dążą do zapewnienia, by opisy były przejrzyste i jednoznaczne dla organów celnych. Cel ten został osiągnięty we wszystkich przypadkach objętych kontrolą Trybunału oprócz jednego – w tym jednym przypadku tytuł rozporządzenia wykonawczego Komisji i opis produktu wywołały dezorientację wśród organów celnych (zob. ramka 6), które zwróciły się do Komisji o wyjaśnienia.

56

Zdarza się, że kody CN obejmują szerszą kategorię produktów niż środki ochrony handlu jako takie. Komisja tworzy wówczas odrębne, dłuższe kody dla produktów objętych tymi środkami (są to tzw. kody TARIC).

57

Opłaty celne nakładane w ramach instrumentów ochrony handlu wpływają na obroty i zyski osiągane przez przedsiębiorstwa, których dotyczą. Przedsiębiorstwa te mogą zatem doznawać pokusy, by je obejść – na przykład złożyć fałszywą deklarację, że towary pochodzą z innego państwa, na które nie nałożono ceł w ramach instrumentów ochrony handlu. Jeżeli do Komisji dotrze wiadomość o takiej praktyce i będzie ona w stanie ją udowodnić, może nałożyć cła na produkty z takich państw, aby zapewnić przemysłowi unijnemu właściwą ochronę. W takich okolicznościach Komisja mówi o produktach „wysłanych z” danego państwa. W niektórych przypadkach organy celne w państwach członkowskich stwierdziły, że wdrożenie przepisów z wykorzystaniem tego określenia nastręcza trudności, gdyż nie istnieje jedna jego definicja, a termin ten nie pojawia się w przepisach celnych. Pomimo wielokrotnych wyjaśnień ze strony Komisji krajowe organy celne nadal uważają tę kwestię za niejasną.

Monitorowanie środków ochrony handlu jest prowadzone wnikliwie, ale ogranicza się w dużej mierze do wypełnienia zobowiązań prawnych, a w ramach podejmowanych działań nie określono priorytetów

58

Aby zagwarantować odpowiednie wdrożenie i skuteczne stosowanie środków ochrony handlu, Komisja może korzystać z szeregu narzędzi służących do monitorowania i podejmowania działań następczych (zob. rys. 7). Na mocy przepisów prawa Komisja jest zobowiązana do:

• monitorowania zobowiązań cenowych. Są to dobrowolne – zaakceptowane przez Komisję – zobowiązania ze strony przedsiębiorstw, które eksportują do UE produkty objęte cłami w ramach instrumentów ochrony handlu. Zobowiązania cenowe polegają na zastąpieniu cła antydumpingowego lub antysubsydyjnego minimalną ceną importową, tj. importer zobowiązuje się do sprzedaży produktu po cenie nie niższej niż uzgodniona cena minimalna;
• podejmowanie działań w związku ze specjalnymi klauzulami dotyczącymi monitorowania, jeżeli klauzule takie zawarto w rozporządzeniach wprowadzających środki ochrony handlu w odniesieniu do konkretnych produktów. Klauzule te są zaprojektowane tak, aby zminimalizować ryzyko obejścia środków ochrony handlu w przypadkach, gdy stawki należności celnych mających zastosowanie do różnych eksporterów znacznie się różnią.

Decyzję w sprawie innych działań monitorujących pozostawiono w gestii Komisji.

59

Komisja wykorzystuje swoje ograniczone zasoby przeznaczone na monitorowanie (2,5 ekwiwalentu pełnego czasu pracy) w przeważającej większości na weryfikację zobowiązań cenowych. Trybunał ustalił, że Komisja należycie weryfikuje, czy zobowiązania cenowe są przestrzegane, za pomocą następujących metod: i) ocena na podstawie przeglądu dokumentacji w celu sprawdzenia teoretycznego przestrzegania zobowiązań; ii) weryfikacja w siedzibie przedsiębiorstw eksportowych, czy zobowiązania są faktycznie przestrzegane w praktyce – trudno jest bowiem sprawdzić w inny sposób, czy minimalna cena importowa jest przestrzegana.

60

Komisja przeprowadza kontrole dokumentacji głównie z wykorzystaniem kwartalnych danych przekazywanych przez eksporterów. Wszystkie kontrole w przypadku spraw wchodzących w skład próby Trybunału były ukończone. W niektórych przypadkach Komisja analizuje dodatkowe materiały dowodowe (np. otrzymane od stowarzyszeń przemysłowych), jeżeli w zobowiązaniu cenowym przewidziano także roczne ograniczenie ilości importowanych produktów. Przeprowadzone wizyty kontrolne były szczegółowe, a związana z nimi analiza – wnikliwa i odpowiednio udokumentowana. Komisja dąży do tego, by przeprowadzić wizytę w każdym przedsiębiorstwie, które przyjęło zobowiązanie cenowe, podczas gdy pozostaje ono w mocy. Wizyt takich nie udało się jednak przeprowadzić w przypadku dwóch niedawno przyjętych zobowiązań. Faktyczną częstotliwość wizyt warunkowały zasoby, a Komisja nie stosowała żadnych konkretnych kryteriów ani nie przeprowadziła ustrukturyzowanej analizy ryzyka, aby zdecydować, w których przedsiębiorstwach złożyć wizytę.

61

W wyniku przeprowadzonych działań monitorujących Komisja może wycofać zobowiązanie cenowe. Podjęła ona taką decyzję w odniesieniu do ponad 20 przedsiębiorstw w dwóch toczących się niedawno sprawach dotyczących zobowiązań cenowych. Przeprowadzony przez Trybunał przegląd próby takich przypadków wykazał, że decyzje były odpowiednio uzasadnione. Wycofanie zobowiązania cenowego nie działa z mocą wsteczną, teoretycznie zatem sprzedaż towarów dokonana na warunkach niezgodnych ze zobowiązaniem nie zostaje objęta sankcjami. W związku z rosnącą liczbą przypadków nieprzestrzegania zobowiązań cenowych i koniecznością skutecznego nakładania w takich sytuacjach sankcji Komisja zaczęła w 2016 r. stosować praktykę polegającą na unieważnianiu faktur związanych z konkretnym naruszeniem zobowiązania cenowego. Faktury dotyczące danego okresu mogą zostać unieważnione nawet po wygaśnięciu środków ochrony handlu.

62

Powyższe fakty świadczą o tym, że Komisja aktywnie działała na rzecz zapewnienia skuteczności wprowadzanych środków. Organy celne napotykają jednak trudności w pobieraniu należności celnych naliczonych z mocą wsteczną i wynikających z unieważnienia faktur, gdyż zobowiązania cenowe nie są objęte gwarancjami¹⁴, a długi celne mogą ulec przedawnieniu. W czterech z 12 przypadków unieważnienia faktur przez Komisję jej decyzja została zaskarżona do Trybunału Sprawiedliwości.

63

Mając na uwadze duży nakład pracy, jaki pociąga za sobą monitorowanie zobowiązań cenowych, prace Komisji w zakresie innych rodzajów monitorowania były w ostatnich latach ograniczone (zob. rys. 8). Działaniom tym nie towarzyszyła systematyczna analiza mająca na celu wskazanie przypadków obarczonych największym ryzykiem, co przy ograniczonych zasobach miałoby szczególnie duże znaczenie. Jeśli chodzi o specjalne klauzule dotyczące monitorowania (zob. pkt 58), Komisja ustaliła szczegółowe zasady określające, kiedy należy je stosować/uwzględnić w rozporządzeniu. W wewnętrznych wytycznych Komisji podkreślono, że pracownicy powinni ściśle i konsekwentnie trzymać się warunków stosowania specjalnych klauzul dotyczących monitorowania. Trybunał zaobserwował, że ograniczone zasoby kadrowe pociągają za sobą ryzyko zmniejszenia liczby działań w zakresie monitorowania ze względu na te ograniczenia, a nie dlatego, że ryzyko nieprzestrzegania przepisów jest niskie.

64

W ramach działań następczych po monitorowaniu bądź w odpowiedzi na ostrzeżenia otrzymane od organów celnych lub z innych źródeł Komisja opracowuje Formularze Informacji o Ryzyku. Są one wysyłane do organów celnych, aby uwrażliwić je na konkretne ryzyko (np. sprzedaż dokonywaną przez dane przedsiębiorstwo po cenie niższej niż minimalna cena importowa lub przypadki przeładunku). Organy celne powinny uwzględnić te informacje w przygotowywanych przez siebie ocenach ryzyka, a przy kontrolach celnych zachować szczególną czujność w odniesieniu do tych kwestii. Trybunał ustalił, że Komisja wykorzystuje to narzędzie skutecznie i często.

65

Zgodnie z podstawowymi rozporządzeniami w sprawie dochodzeń antysubsydyjnych i antydumpingowych Komisja jest uprawniona do inicjowania własnych dochodzeń („z urzędu”). Zazwyczaj inicjuje ona dochodzenie z urzędu, jeżeli stwierdzi, że środki ochrony handlu nie są skuteczne (np. dlatego, że są obchodzone), lub jeżeli podczas początkowego dochodzenia odkryje istnienie nowych aspektów sprawy (np. nowych mechanizmów subsydiowania), ale nie może ich uwzględnić (np. z tego powodu, że zaistniały po okresie objętym dochodzeniem). W takich przypadkach Komisji może być łatwiej uzyskać dowody niż przedstawicielom przemysłu bądź przedstawiciele przemysłu mogą nie chcieć złożyć skargi z obawy przed działaniami odwetowymi.

66

Wymogi prawne dotyczące inicjowania spraw z urzędu są takie same jak w przypadku spraw zgłaszanych przez przedstawicieli przemysłu. Trybunał przeprowadził przegląd trzech spraw wszczętych z urzędu. Wykazał on, że sprawy te spełniały ogólne wymogi przewidziane w rozporządzeniach podstawowych.

67

Komisja ani razu nie wszczęła dochodzenia z urzędu (w sprawie praktyk antydumpingowych lub antysubsydyjnych) dotyczącego produktów, które uprzednio nie były objęte środkami ochrony handlu, mimo że rozporządzenia podstawowe przewidują taką możliwość w szczególnych okolicznościach. Ponadto modernizacja instrumentów ochrony handlu z 2018 r. poszerzyła możliwości stosowania procedur z urzędu w przypadkach, w których przedsiębiorstwa obawiają się działań odwetowych. Pomimo to Komisja nie zdefiniowała szczególnych okoliczności, które miałyby dać podstawę do podejmowania interwencji z urzędu.

68

Jako że Komisja nie prowadzi – nawet teoretycznie – systematycznego monitorowania rynku (zob. rys. 7), nie byłaby w stanie aktywnie wykrywać potencjalnie nieuczciwych praktyk handlowych w nowych sektorach. W praktyce oznacza to, że dochodzenia z urzędu ograniczają się do przeglądów okresowych i przeglądów w sprawie obchodzenia środków (zob. pkt 07).

Sprawozdawczość Komisji jest ukierunkowana na działania, a nie na wpływ tych działań

69

Komisja prowadzi sprawozdawczość na temat wyników stosowania instrumentów ochrony handlu na różne sposoby. Do działań sprawozdawczych należy zamieszczanie informacji dotyczących poszczególnych spraw oraz zestawień sektorowych i statystycznych na stronie Komisji oraz w rocznym sprawozdaniu z działalności DG TRADE, a także publikowanie specjalnego sprawozdania rocznego, które Komisja ma obowiązek przedłożyć Parlamentowi i Radzie na mocy rozporządzeń podstawowych. W ostatnich latach Komisja wprowadziła udoskonalenia pod względem terminu jego publikacji (sprawozdanie roczne za rok 2018 opublikowała w marcu 2019 r.) i uwzględniła wszystkie elementy wymagane na mocy rozporządzenia podstawowego.

70

Sprawozdanie roczne prawidłowo i wiernie przedstawia działania Komisji w obszarze instrumentów ochrony handlu oraz informacje na temat jej skuteczności w obronie środków w postępowaniach sądowych. Sprawozdanie spełnia tym samym wymogi zawarte w rozporządzeniach, ale zawiera jedynie ograniczone analizy jakościowe przyczyn leżących u podstaw obserwowanych tendencji (np. w zakresie stosowania narzędzi ochrony handlu w państwach trzecich lub dostępności tych instrumentów dla MŚP). W sprawozdaniu jest także niewiele informacji na temat skuteczności i wpływu prowadzonych działań, w szczególności w odniesieniu do wzrostu gospodarczego i zatrudnienia.

71

DG TRADE – tak jak wszystkie dyrekcje generalne w Komisji – została zobowiązana do dostosowania swoich celów strategicznych na lata 2016–2020 do nadrzędnych celów politycznych Komisji. W planie strategicznym na lata 2016–2020 stwierdziła ona, że polityka ochrony handlu jako taka powinna przyczyniać się do realizacji nadrzędnego celu Komisji dotyczącego pobudzania wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy.

72

DG TRADE nie przedstawia jednak przejrzystych i kompleksowych informacji na temat wpływu instrumentów ochrony handlu na wzrost gospodarczy i zatrudnienie, gdyż przeprowadziła jedynie ograniczone analizy w tym zakresie. Oceny konkretnych środków są w pewnym stopniu częścią dochodzeń, co wynika z procedur przeprowadzania przeglądów (w tym przeglądów okresowych), o które można zawnioskować w dowolnym czasie, jeżeli zmienią się okoliczności. Przed modernizacją zasad (zob. pkt 13) Komisja dokonywała także – w zależności od wybranego wariantu regulacyjnego – oceny potencjalnego wpływu na zatrudnienie. Nie była to jednak regularnie przeprowadzana ewaluacja. Komisja przedstawiła ponadto częściowe szacunki dotyczące wpływu na tworzenie miejsc pracy w wybranych sektorach (np. w sektorze stali lub rowerów elektrycznych), a niektóre wnioski uwzględniła w swoich sprawozdaniach rocznych (np. w 2018 r.). Te częściowe lub przeprowadzane jednorazowo analizy nie mogą w pełni zastąpić regularnych ocen ogólnego wpływu ekonomicznego prowadzonej polityki.

73

Na podstawie publicznie dostępnych informacji i wywiadów z zainteresowanymi stronami Trybunał ustalił, że wpływ instrumentów ochrony handlu na sytuację gospodarczą przemysłu unijnego na różnych etapach łańcuchów dostaw jest niejednoznaczny (zob. rys. 9):

• W przypadku sektora rowerów elektrycznych wpływ jest zdecydowanie pozytywny. Bez zastosowania środków ochrony handlu ich produkcja w Europie prawdopodobnie by ustała. Ponadto środki ochrony handlu obejmujące tradycyjne rowery i części do nich odegrały kluczową rolę w zapewnieniu unijnym producentom rowerów możliwości inwestowania w produkcję rowerów elektrycznych i jej rozwój¹⁵;
• Instrumenty ochrony handlu są ważnym źródłem wsparcia dla sektora stali. Znaczną część unijnego przemysłu stali udało się ocalić dzięki instrumentom ochrony handlu, którymi objęto szereg produktów, a ilość towarów przywożonych z państw objętych środkami znacząco spadła¹⁶. Spadek ten zrównoważyły jednak w dużej mierze produkty sprowadzane z innych państw trzecich. Trybunał odnotował również negatywne skutki odczuwane przez niektóre segmenty rynku, w których wystąpiły niedobory zaopatrzeniowe. Ponadto nałożenie środków ochrony handlu na pewien produkt ze stali spowodowało wzrost wywozu z Chin innego produktu ze stali;
• Środki ochrony handlu miały bardzo ograniczony wpływ na sektor paneli fotowoltaicznych. Choć przez wiele lat obejmowano nimi panele i moduły fotowoltaiczne, w ostatnich latach niektóre przedsiębiorstwa unijne z tego sektora ogłosiły upadłość, a sam sektor znacząco się skurczył. Odwrotną sytuację można z kolei zaobserwować w sektorze instalacji paneli słonecznych, który rozwija się dzięki przywozowi produktów z Chin (obecnie nieobjętych środkami)¹⁷. Oprócz instrumentów ochrony handlu silny wpływ na sektor paneli fotowoltaicznych mają decyzje polityczne dotyczące ochrony środowiska i zmiany klimatu.

74

Trybunał zaznacza ponadto, że przeprowadzony przez DG TRADE analityczny przegląd danych dotyczących tempa pobierania należności celnych (tj. wpływu finansowego) mógłby nie tylko wskazać, na którym etapie proces ten jest nieskuteczny, ale także przyczynić się do lepszego podejmowania decyzji w przyszłości (zwłaszcza co do projektowania środków). Możliwości te nie są obecnie wykorzystywane, DG TRADE nie analizuje bowiem danych pod kątem następujących informacji:

• w jakim zakresie pobierane są należności celne i czy występują trudności w ich poborze;
• jakie kwoty są odzyskiwane w wyniku unieważnienia faktur (zob. pkt 61 i 62).

Komisja aktywnie angażuje się w światową wymianę handlową, ale nie określa systematycznie priorytetów w ramach swoich działań

75

W tak dynamicznym obszarze, jakim jest handel, Komisja musi dysponować odpowiednimi narzędziami oraz zachować elastyczność, aby skutecznie stawiać czoła wyzwaniom na skalę światową. Wyzwania te to na przykład panująca obecnie sytuacja kryzysowa w WTO (w szczególności w kwestii Organu Apelacyjnego), brexit, a także rosnące znaczenie norm w dziedzinie praw pracowniczych i norm środowiskowych w dążeniu do zrównoważonego rozwoju. Ponadto poza podejmowaniem działań w następstwie skarg składanych przez sektory przemysłu unijnego Komisja może też odegrać rolę w ochronie tych sektorów, które są objęte dochodzeniami w państwach trzecich.

76

Trybunał ocenił w związku z tym, czy DG TRADE:

1. dysponowała wystarczającymi zasobami kadrowymi;
2. podejmowała odpowiednie działania w odpowiedzi na środki wprowadzane przez państwa trzecie w odniesieniu do przemysłu unijnego;
3. skutecznie stawiała czoła tym wyzwaniom na skalę światową, które są istotne w kontekście instrumentów ochrony handlu.

Dzięki umiejętnemu zarządzaniu obciążeniem pracą ograniczenia kadrowe nie miały negatywnego wpływu na dochodzenia

77

W ubiegłych latach Komisja borykała się z szeregiem nowych bądź nasilających się trudności w zakresie instrumentów ochrony handlu. Do trudności tych zaliczyć można ogólny postęp technologiczny (produkty są bardziej złożone) oraz modernizację handlu (zob. pkt 13). Jednocześnie liczba pracowników zajmujących się instrumentami ochrony handlu jest o ponad 14% niższa niż przed dziesięciu laty. W rezultacie zasoby są poważnie ograniczone, na co DG TRADE zwróciła uwagę w złożonych niedawno wnioskach o zwiększenie zatrudnienia. Ze względu na priorytety Komisji w latach 2016–2018 jedynie nieznacznie zwiększono zatrudnienie w dyrekcji w strukturach DG TRADE, która jest bezpośrednio odpowiedzialna za instrumenty ochrony handlu (tworzono jedno lub dwa stanowiska rocznie).

78

Ograniczenia pod względem zasobów kadrowych udało się częściowo zrekompensować dzięki sprawnemu systemowi zarządzania obciążeniem pracą w DG TRADE i nie wpłynęły one negatywnie na jakość ani terminowość dochodzeń. Zmusiły jednak DG TRADE do zawężenia zakresu niektórych działań, takich jak działania informacyjne i monitorowanie (zob. pkt 37 i 63), co może znacząco wpłynąć na ogólną skuteczność polityki ochrony handlu. Trybunał zaobserwował ponadto, że w przypadku niespodziewanego zwiększenia się liczby skarg (np. jeśli w kluczowym państwie trzecim zmienią się praktyki handlowe) Komisja nie ma możliwości sięgnięcia po dodatkowe, rezerwowe zasoby.

Komisja stoi na straży interesów przemysłu unijnego, lecz nie określa systematycznie priorytetów w ramach swoich działań

79

Ostatnimi czasy międzynarodowa wymiana handlowa była daleka od stabilności, co przełożyło się na częstsze korzystanie przez państwa z instrumentów ochrony handlu – także wymierzonych w produkty unijne (zob. rys. 10). Po instrumenty ochrony handlu najczęściej sięgały Stany Zjednoczone (34 przypadki w 2018 r. w porównaniu z 18 w 2015 r.), ale geograficzny zakres ich wykorzystywania ostatnio się poszerzył, gdyż z instrumentów tych korzystają kolejne państwa (np. Kolumbia, Madagaskar i niektóre państwa rejonu Zatoki Perskiej).

80

UE monitoruje wspomniane zmiany i podejmuje odpowiednie działania z wykorzystaniem szeregu instrumentów. Komisja co do zasady zgłasza się jako strona zainteresowana w konkretnych dochodzeniach wszczynanych przez państwa trzecie, a następnie jest w nie bezpośrednio zaangażowana. Może również zareagować drogą dyplomatyczną lub poruszyć kwestię na forum jednego z komitetów WTO (zob. rys. 11).

81

Trybunał odnotował, że Komisja aktywnie wykorzystuje narzędzia, którymi dysponuje. Informuje również należycie odpowiednich partnerów unijnych o wszczęciu dochodzenia oraz rejestruje sprawy w ogólnodostępnej bazie danych, co umożliwia śledzenie ich przebiegu. Środki wprowadzane przez państwa trzecie są następnie ukazywane w szerszym ujęciu statystycznym w sprawozdaniu rocznym na temat instrumentów ochrony handlu, w którym nie wyjaśnia się jednak przyczyn obserwowanych tendencji (zob. pkt 70).

82

W ramach swoich interwencji – zarówno w toku dochodzeń w państwach trzecich, jak i na forum komitetów WTO – Komisja zapewniała szczegółową analizę techniczną, a także zgłaszała wątpliwości z wielu perspektyw. Dotyczyły one kwestii formalnych (np. prawo do informacji i właściwe zastosowanie indeksów) oraz merytorycznych (charakter rzekomych subsydiów, obliczenia dotyczące wielkości szkody oraz związek przyczynowy między szkodą a praktykami dumpingowymi / praktykami subsydyjnymi). W szeregu przypadków interwencje Komisji przełożyły się na bardziej pomyślny dla przemysłu unijnego wynik dochodzenia (zob. tabela 2).

83

Działania podejmowane przez UE w celu ochrony jej interesów są wprawdzie należyte, lecz w zależności od sprawy i kwestii leżących u jej podstaw różnią się znacznie pod względem intensywności (np. liczby interwencji) i zakresu (np. etapu interwencji i rodzaju podnoszonych argumentów). Decyzja o charakterze podejmowanych działań i ich zakresie (lub o niepodjęciu działań) zapada w każdym przypadku oddzielnie, a Komisja nie opracowała wytycznych, w których przedstawiłaby zasady lub kryteria nadawania określonym działaniom priorytetów. Tymczasem kwestia ta jest istotna, zwłaszcza jeśli mieć na względzie ograniczone zasoby (do działań państw trzecich przypisanych jest cztery–pięć ekwiwalentów pełnego czasu pracy) i rosnącą liczbę spraw. Komisja poinformowała Trybunał, że ważnymi – chociaż nieoficjalnymi – kryteriami branymi pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o zakresie interwencji są waga sprawy pod względem ekonomicznym i jej wymiar systemowy.

UE stara się sprostać przyszłym wyzwaniom

84

Poza stałym zaangażowaniem w prace komitetów WTO, na forum których Komisja aktywnie reprezentuje państwa członkowskie UE, podjęła ona niedawno działania na rzecz udoskonalenia ogólnego działania systemu WTO. Udoskonalenia te były konieczne z powodu głębokiego kryzysu, w jakim znalazł się system WTO oparty na zasadach. Zasad WTO nie da się skutecznie zastosować w odniesieniu do wielu z kluczowych wyzwań w obecnej polityce handlowej – takich jak sposób postępowania wobec chińskiego modelu gospodarczego, w którym gospodarką steruje państwo. W 2018 r. Komisja opublikowała w związku z tym dokument koncepcyjny, który miał zainicjować dyskusję z innymi instytucjami i zainteresowanymi stronami. Dokument ten zawierał propozycje dotyczące ogólnego funkcjonowania WTO, rozstrzygania sporów i procedur dotyczących instrumentów ochrony handlu (zob. ramka 7).

85

Mimo że unijnym propozycjom nadano realistyczny wymiar, dostosowując je do rzeczywistości politycznej (np. pominięto śmiałe propozycje, aby w dochodzeniach w sprawie instrumentów ochrony handlu szerzej uwzględniano aspekty środowiskowe), nie doprowadziły one jeszcze do oczekiwanych zmian:

• W trosce o ogólne funkcjonowanie WTO UE i wiele państw przedstawiło na forum WTO szereg konkretnych propozycji (dotyczących np. Organu Apelacyjnego);
• Przedłożono wprawdzie wnioski prawodawcze dotyczące jakości powiadomień o instrumentach ochrony handlu, ale nie odnosiły się one do innych kwestii związanych z tymi instrumentami (zob. ramka 7). Wnioski te będą jeszcze przedmiotem negocjacji na szczeblu politycznym WTO.

86

Wpływ działań podejmowanych przez UE w tym obszarze jest jednak ograniczony ze względu na wysoce sformalizowany charakter współpracy międzynarodowej i różniące się znacznie między sobą interesy państw należących do WTO. Poważnie utrudnia to osiągnięcie kompromisu.

87

Istotnym źródłem niepewności w handlu międzynarodowym stał się także brexit. DG TRADE dogłębnie przeanalizowała praktyczne skutki brexitu z punktu widzenia polityki w zakresie instrumentów ochrony handlu i wielokrotnie informowała o nich swoich pracowników w drodze komunikatów do personelu. Komisja przygotowała się też w praktyce – niektóre rodzaje analiz są już sporządzane odrębnie dla Zjednoczonego Królestwa (np. analizy dotyczące znaczenia rynku Zjednoczonego Królestwa w danej sprawie, wielkości i wartości obrotów handlowych ze Zjednoczonym Królestwem czy występowania zainteresowanych stron). Dane takie są gromadzone oddzielnie z myślą o tym, aby działania Komisji na rzecz ochrony handlu były płynnie kontynuowane po okresie przejściowym trwającym do końca 2020 r.

88

UE dąży do utrzymania wysokich standardów socjalnych i norm środowiskowych, co oznacza, że powinny być one w miarę możliwości uwzględniane w każdej dziedzinie polityki. W nowej metodyce obliczeń dotyczących dumpingu i w ramach modernizacji instrumentów ochrony handlu wprowadzono pewne elementy pozwalające na wzięcie ich pod uwagę w kontekście ochrony handlu, ramy WTO ograniczają jednak zakres, w jakim normy te mogą zostać uwzględnione w dochodzeniach. WTO postrzega dumping jako zjawisko ściśle ekonomiczne i nie zezwala na to, by normy te zostały bezpośrednio odzwierciedlone w obliczeniach dotyczących dumpingu. W prawodawstwie UE przewiduje się zatem uwzględnianie kwestii społecznych i środowiskowych wyłącznie w szczególnych okolicznościach (zob. ramka 8).

89

Trybunał dokonał przeglądu jednej sprawy, w której zastosowano nową metodykę obliczeń dotyczących dumpingu (była to jedyna sprawa ukończona do czasu kontroli). Przegląd ten wykazał, że w celu wyboru reprezentatywnego kraju do obliczenia wartości normalnej produktu Komisja przeprowadziła ilościową ocenę standardów socjalnych i norm środowiskowych. W szczególności Komisja porównała, w jakim zakresie oba państwa wprowadziły konwencje w zakresie pracy i ochrony środowiska, i wybrała kraj, który podpisał lub ratyfikował więcej konwencji. Jest to stosunkowo formalistyczne podejście, gdyż sam fakt ratyfikowania konwencji niekoniecznie przekłada się na egzekwowanie jej zasad w praktyce i nie oddaje faktycznego poziomu ochrony środowiska.

Wnioski i zalecenia

90

Trybunał stwierdził, że ogólnie rzecz biorąc Komisja należycie wdrażała politykę ochrony handlu. W wyniku dochodzeń w odpowiednim czasie wprowadzano środki służące ochronie przemysłu unijnego przed nieuczciwymi praktykami handlowymi stosowanymi przez państwa trzecie, takimi jak dumping czy subsydia.

91

Jeśli chodzi o procedury wymagane na mocy podstawowych rozporządzeń w sprawie instrumentów ochrony handlu, z próby spraw przeanalizowanej przez Trybunał wynika, że Komisja stosowała się do nich należycie i terminowo. Za pomocą mechanizmów kontroli wewnętrznej w DG TRADE zapewniono zgodność z przepisami, mimo pewnych niedociągnięć w wewnętrznych wytycznych dla personelu. W toku dochodzeń Komisja dbała o równe prawa stron, a dodatkowe skuteczne zabezpieczenia w tym zakresie zapewniał rzecznik praw stron (zob. pkt 21–26).

92

Komisja wprowadziła niedawno nową aplikację internetową w celu ułatwienia różnym stronom dochodzenia dostępu do dokumentów nieopatrzonych klauzulą poufności. O uznaniu dokumentu za poufny decydują strony przedkładające ów dokument. Komisja nie prowadzi systematycznej dokumentacji z przeprowadzanych przez siebie kontroli tego, czy klauzula poufności ma w danym przypadku uzasadnienie. Trybunał nie mógł w związku z tym zweryfikować zakresu tych kontroli (zob. pkt 27–32).

Zalecenie 1 – Dokumentowanie ocen poufności

W celu ograniczenia możliwości wystąpienia różnic zdań między stronami co do poufności Komisja powinna odpowiednio dokumentować przeprowadzane przez siebie przeglądy przedkładanych przez strony dokumentów opatrzonych i nieopatrzonych klauzulą poufności.

Termin realizacji: 2021 r.

93

Dochodzenia w sprawie instrumentów ochrony handlu stanowią wprawdzie znaczne obciążenie administracyjne dla stron, jednak Komisja nie wymagała żadnych dokumentów, które nie byłyby jej faktycznie potrzebne do zweryfikowania, czy spełnione są wymogi prawne (zob. pkt 34).

94

Komisja zapewniała stronom wystarczające wytyczne, lecz wsparcie udzielone MŚP tylko w niewielkim stopniu odpowiadało ambitnym zamierzeniom zadeklarowanym przez Komisję, gdy modernizowała ona instrumenty ochrony handlu. Instrumenty te są obecnie stosowane w nielicznych sektorach przemysłu. Mimo to Komisja podjęła niewiele działań, aby rozpowszechnić wśród przedsiębiorstw w innych sektorach informacje o tym, że instrumenty ochrony handlu mogłyby być skutecznym narzędziem ochrony ich interesów na światowych rynkach (zob. pkt 33 i 35–37).

Zalecenie 2 – Rozpowszechnianie informacji na temat instrumentów ochrony handlu

Aby zwiększyć liczbę podmiotów, które wiedzą o możliwości skorzystania z instrumentów ochrony handlu, Komisja powinna poszukiwać dodatkowych form komunikacji w celu rozpowszechniania wśród nich informacji na ten temat. Jedną z takich form komunikacji mogłyby być na przykład organizowane przez Komisję regularne spotkania z zainteresowanymi stronami, skrojone specjalnie na potrzeby MŚP.

Termin realizacji: 2021 r.

95

Ze względu na wpływ, jaki mają cła, a także na fakt, że stronom przysługuje prawo odwołania się od decyzji, Komisja musi zwracać szczególną uwagę na sposób, w jaki uzasadnia wprowadzane środki. Z przeprowadzonej przez Trybunał analizy próby wynika, że Komisja stosowała się do tej zasady w swoich działaniach. Niezależnie od tej oceny Trybunał ustalił jednak, że przed złożeniem skargi kontakty Komisji z podmiotami rozważającymi jej wniesienie są w przeważającej mierze nieoficjalne. W gruncie rzeczy w rezultacie nieformalnego doradztwa zapewnianego przez Komisję dochodzi do selekcji, jako że wielu potencjalnych skarżących nie decyduje się na kontynuowanie działań. Należy przy tym zauważyć, że bez względu na poradę, jakiej skarżącym udzieli Komisja, mają oni prawo złożyć planowaną skargę i zwrócić się o jej oficjalną ocenę (zob. pkt 40–45).

96

Wnioski przedstawiane przez Komisję w dochodzeniach w sprawie instrumentów ochrony handlu były należycie uzasadnione – sporządzano je zgodnie z metodyką DG TRADE, odzwierciedlały także realia rynku. Trybunał stwierdził jednak, że ocena potencjalnego wpływu środków na konkurencję w UE, stanowiąca część testu dotyczącego interesu Unii, nie we wszystkich przypadkach była wystarczająco szczegółowa. Ponadto argumenty stron były w niektórych przypadkach odrzucane po przedstawieniu jedynie pobieżnego uzasadnienia (zob. pkt 46–50).

Zalecenie 3 – Udoskonalenie wytycznych na temat aspektów dotyczących konkurencji

W celu zapewnienia, aby należycie analizowano odpowiednie kwestie z zakresu konkurencji rozważane w kontekście testu dotyczącego interesu Unii, Komisja powinna i) zamieszczać obszerniejsze wytyczne w kwestionariuszach służących do uzyskiwania od użytkowników i importerów informacji na temat m.in. kwestii z zakresu konkurencji; ii) sporządzić dodatkowe wewnętrzne wytyczne dla swoich pracowników na temat tego, w jaki sposób analizować zgłaszane przez strony wątpliwości dotyczące konkurencji i dokumentować te analizy

Termin realizacji: 2021 r.

97

Przepisy prawa zobowiązują Komisję do monitorowania zobowiązań cenowych i klauzul specjalnych przyjętych w ramach środków ochrony handlu. Prowadzone przez nią monitorowanie było wprawdzie skuteczne, lecz z powodu ograniczonych zasobów Komisja w niewielu przypadkach podjęła działania szerzej zakrojone niż te, które są wymagane przez przepisy, tj. ogólne monitorowanie środków i doraźne monitorowanie rynku. Ponadto Komisja nie udokumentowała, w jaki sposób zdecydowała, które środki zostaną objęte dodatkowym monitorowaniem, w związku z czym Trybunał nie miał możliwości ustalenia, czy wyboru tego dokonano w oparciu o przejrzyste kryteria. Nie określono też priorytetów w odniesieniu do przedsiębiorstw wybranych do objęcia wizytami kontrolnymi na miejscu w celu zweryfikowania, czy przestrzegają one zobowiązań cenowych (zob. pkt 58–60 i 63).

98

W sprawozdaniu rocznym dotyczącym instrumentów ochrony handlu przedstawiono pełny i rzetelny obraz działań Komisji w tym obszarze, nie zapewniono jednak dotychczas informacji na temat ogólnej skuteczności instrumentów ochrony handlu. DG TRADE nie analizuje też otrzymanych od państw członkowskich danych na temat poboru należności celnych (ani na temat przychodów uzyskanych dzięki narzędziom służącym do podejmowania działań następczych takim jak unieważnianie faktur; zob. pkt 69–74).

Zalecenie 4 – Udoskonalenie monitorowania

Aby udoskonalić sposób monitorowania środków ochrony handlu i ich skuteczności, Komisja powinna:

1. sformułować kryteria służące do określania, w przypadku których środków ryzyko ich obchodzenia jest największe, lub w celu wskazania, jakie inne aspekty osłabiają skuteczność środków. W oparciu o te kryteria Komisja powinna nie tylko wybierać środki do bardziej szczegółowego monitorowania, ale także uzasadniać ich wybór. Na tej samej zasadzie w przypadku, gdy nie można przeprowadzić kontroli na miejscu w celu sprawdzenia, czy wszystkie przedsiębiorstwa przestrzegają zobowiązań cenowych, Komisja powinna stosować przejrzyste kryteria wyboru przedsiębiorstw, które zostaną objęte takimi kontrolami;
2. przeprowadzać regularne oceny (przynajmniej raz na pięć lat), aby oszacować ogólną skuteczność środków ochrony handlu, w tym także – jeśli to konieczne – w odniesieniu do poszczególnych sektorów.

Termin realizacji: (1) – 2021 r., (2) – 2023 r.

99

Komisja skutecznie wykorzystywała posiadane narzędzia do podejmowania działań następczych w wyniku ustaleń z procesu monitorowania (np. wycofywanie zobowiązań cenowych i wysyłanie do organów celnych ostrzeżeń o ryzyku). Jedynie w ograniczonym zakresie korzystała ona jednak z możliwości wszczynania dochodzeń z urzędu i nie zdefiniowała szczególnych okoliczności, które skutkowałyby podjęciem interwencji w przypadku produktów, w odniesieniu do których nie przyjęto wcześniej żadnych środków (zob. pkt 61–62 i 64–68).

Zalecenie 5 – Wykorzystywanie w pełni procedur z urzędu

W celu wzmocnienia ochrony przemysłu unijnego Komisja powinna w pełni korzystać ze swoich uprawnień do wszczynania dochodzeń z urzędu. Powinna w związku z tym określić kryteria wszczynania dochodzeń z urzędu w odniesieniu do nowych produktów. W przypadku gdy warunki zostałyby spełnione, Komisja powinna szybko podejmować działania i za każdym razem podawać, jakie konkretne okoliczności spowodowały wszczęcie takiego dochodzenia.

Termin realizacji: 2021 r.

100

Wprawdzie w ciągu ostatniej dekady wzrosła liczba działań w zakresie instrumentów ochrony handlu, Komisja przeznaczała jednak na ich realizację mniej zasobów kadrowych. Dzięki sprawnemu systemowi zarządzania obciążeniem pracą ograniczone zasoby nie utrudniały wprawdzie prowadzenia dochodzeń, miały natomiast negatywny wpływ na niektóre inne działania, zwłaszcza na monitorowanie (zob. pkt 77–78).

101

Komisja nie tylko przeprowadza własne dochodzenia w sprawie ochrony handlu, ale także aktywnie reaguje na planowane wprowadzenie środków przez państwa trzecie. Aktywność ta polega na bezpośrednim włączaniu się w wybrane dochodzenia oraz promowaniu interesów przemysłu unijnego na forum WTO. Komisja nie określa jednak w oparciu o przejrzyste kryteria, które działania są priorytetowe. Jeśli chodzi o aktywność na forum WTO, Komisja angażowała się w próby zaradzenia szeregowi zasadniczych problemów dotyczących współpracy w ramach handlu międzynarodowego i modus operandi samego WTO (zob. pkt 79–86).

102

Jeśli wziąć pod uwagę inne bieżące wyzwania, Komisja przygotowała się na konsekwencje brexitu, a w dochodzeniach w sprawie instrumentów ochrony handlu brała pod uwagę kwestie społeczne i środowiskowe, przy czym w tym względzie przyjęła głównie podejście formalistyczne. Ramy WTO nie dopuszczają uwzględniania kwestii społecznych i środowiskowych w obliczeniach dotyczących dumpingu. Ze względu na przepisy unijne Komisja jest zatem zobowiązana do uwzględniania tych kwestii w mniej istotnych aspektach, np. przy wyborze kraju wykorzystywanego do obliczenia normalnej ceny produktu. Zawęziła ona jednak swoje działania w tym zakresie do weryfikacji, czy państwo ratyfikowało właściwe konwencje międzynarodowe (zob. pkt 87–89).

Zalecenie 6 – Określenie priorytetów w ramach działań podejmowanych przez UE w odpowiedzi na środki wprowadzane przez państwa trzecie

Komisja powinna skuteczniej określać priorytety w ramach działań, które podejmuje w odpowiedzi na środki wprowadzane przez państwa trzecie, tak w trakcie dochodzeń, jak i na forum WTO. Powinna określić szczegółowe kryteria, na podstawie których będzie oceniać owe środki, tak aby powody podjęcia przez nią działań oraz ich zakres były przejrzyste.

Termin realizacji: 2021 r.

Niniejsze sprawozdanie zostało przyjęte przez Izbę IV, której przewodniczy Alex Brenninkmeijer, członek Trybunału Obrachunkowego, na posiedzeniu w Luksemburgu w dniu 30 czerwca 2020 r.

Załączniki

Załącznik I – Zakłócenia handlu i odpowiadające im instrumenty ochrony handlu

	Dumping	Subsydiowanie	Gwałtowny wzrost przywozu
Jaki jest odpowiedni instrument ochrony handlu?	Środki antydumpingowe	Środki antysubsydyjne	Środki ochronne
Na czym polega zakłócenie handlu?	Przedsiębiorstwo spoza UE sprzedaje towary w UE po cenach niższych od cen na swoim rynku krajowym lub – w przypadku gdy dumpingu nie można stwierdzić na podstawie cen – sprzedaje towary poniżej wartości kosztów produkcji powiększonej o rozsądny zysk.	Rząd lub organ publiczny państwa spoza UE udziela wsparcia finansowego określonemu sektorowi przemysłu lub grupie sektorów, co może mieć wpływ na poziom cen eksportowych na rynku unijnym.	Gwałtowny, nieprzewidziany wzrost wielkości przywozu określonego produktu do UE, w ujęciu bezwzględnym lub względnym.
Warunki wprowadzenia środków	1) Musi wystąpić dumping/subsydiowanie. 2) Przemysł unijny produkujący dany produkt ponosi materialną szkodę z powodu niskich cen przywożonych produktów lub istnieje zagrożenie, że wyrządzona zostanie materialna szkoda. 3) Materialna szkoda została wyrządzona z powodu dumpingu/subsydiowania.		Wzrost wielkości przywozu jest gwałtowny, spowodowany nieprzewidzianymi wydarzeniami i wyrządza poważną szkodę przemysłowi unijnemu lub powoduje zagrożenie taką szkodą.
Forma środków	1) Stawka celna ad valorem – stawka stanowi odsetek ceny. 2) Cło specyficzne – stała stawka w przeliczeniu na jednostkę. 3) Zmienne cło / minimalna cena importowa – stawka jest obliczana jako różnica między ustaloną ceną minimalną a ceną sprzedaży określoną przez eksportera. 4) Zobowiązanie cenowe – eksporter zobowiązuje się do sprzedaży po cenie nie niższej niż minimalna cena importowa.		Ograniczenia ilościowe – dotyczą przywozu określonego produktu ze wszystkich krajów. 1) Kontyngenty przywozowe – ograniczają dopuszczalną wielkość przywozu. 2) Kontyngenty taryfowe – po przekroczeniu określonego limitu przywożony towar podlega ocleniu.
Dodatkowe warunki określone w rozporządzeniach UE	Środek nie może być sprzeczny z interesem Unii. Korzyści płynące z zastosowania środka dla przemysłu unijnego produkującego dany towar muszą przewyższać koszt dla innych zainteresowanych stron w UE, takich jak importerzy lub użytkownicy danego produktu.

Źródło: Europejski Trybunał Obrachunkowy.

Załącznik II – Proces stosowania instrumentów ochrony handlu

Początkowe dochodzenie w ujęciu ogólnym i szczegółowym – zadania Komisji

Wykaz akronimów

DG – dyrekcja generalna

DG BUDG – Dyrekcja Generalna ds. Budżetu

DG TAXUD – Dyrekcja Generalna ds. Podatków i Unii Celnej

DG TRADE – Dyrekcja Generalna ds. Handlu

MŚP – małe i średnie przedsiębiorstwa

OLAF – Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych

WTO – Światowa Organizacja Handlu

Glosariusz

Dochodzenie z urzędu – dochodzenie, które Komisja wszczyna z własnej inicjatywy, mimo że nie wpłynęła oficjalna skarga.

Dumping – przedsiębiorstwo spoza UE sprzedaje towary w UE po cenach niższych od cen na swoim rynku krajowym lub – w przypadku gdy dumpingu nie można stwierdzić na podstawie cen – sprzedaje towary poniżej wartości kosztów produkcji powiększonej o rozsądny zysk (tzw. wartości normalnej).

Instrument ochrony handlu – środek stosowany przez państwa lub bloki handlowe (w tym UE) w celu ochrony producentów przed przywozem i sprzedażą towarów po cenach nieuczciwych lub subsydiowanych, a także przed nagłym znaczącym wzrostem wielkości przywozu.

Konsultacje pomiędzy służbami – formalna procedura, w ramach której jeden z departamentów Komisji zwraca się o poradę lub opinię w sprawie danego wniosku do innych departamentów.

Margines dumpingu – różnica między ceną importową danego towaru a jego wartością normalną (zob. dumping).

Nomenklatura scalona – klasyfikacja towarów w ramach Wspólnej Taryfy Celnej. Stosowana na potrzeby zgłoszeń celnych i unijnych statystyk z zakresu handlu.

Organ Apelacyjny WTO – niezależny organ złożony z siedmiu osób, który rozpatruje odwołania wniesione w ramach sporów na forum WTO.

Postępowanie w sprawie handlu – dochodzenie prowadzone przez Komisję i mające na celu określenie, czy należy wprowadzić instrument ochrony handlu. Określane także mianem dochodzenia w sprawie ochrony handlu.

Procedura komitetowa – procedura, w ramach której Komisja oficjalnie zwraca się do komitetu złożonego z przedstawicieli państw członkowskich o opinię na temat proponowanych środków.

Rzecznik praw stron w postępowaniach w sprawie handlu – niezależny mediator w Komisji Europejskiej, z którym mogą się konsultować strony postępowań w sprawie handlu.

Środek antydumpingowy – cło nakładane na towary przywożone lub narzucona przedsiębiorstwu minimalna cena importowa, w przypadku gdy towary przeznaczone do sprzedaży są przywożone do UE po cenie niższej niż ich wartość rynkowa.

Środek antysubsydyjny – cło lub inna forma sankcji nakładanych na towar wyprodukowany w państwie trzecim z wykorzystaniem wsparcia w postaci nieuczciwych praktyk subsydyjnych.

Światowa Organizacja Handlu (WTO) – światowa organizacja, która reguluje zasady wymiany handlowej między narodami. Pełni funkcję forum, na którym negocjowane są porozumienia handlowe i rozstrzygane spory handlowe.

Test dotyczący interesu Unii – ocena przeprowadzana w trakcie dochodzenia w sprawie ochrony handlu w celu określenia, czy zastosowanie środka ochrony handlu leży w interesie UE.

Unijny kodeks celny – główny akt prawny zawierający przepisy unijnego prawa celnego.

Zainteresowana strona – strona, która może wykazać obiektywne powiązanie między swoją działalnością a produktem będącym przedmiotem dochodzenia w sprawie ochrony handlu. Strony zainteresowane to zazwyczaj producenci unijni i stowarzyszenia branżowe tych producentów, związki zawodowe, importerzy i eksporterzy oraz stowarzyszenia ich przedstawicieli, użytkownicy i stowarzyszenia konsumenckie oraz rząd państwa wywozu.

Zasoby własne – środki służące finansowaniu budżetu ogólnego UE, których zdecydowana większość pochodzi ze składek państw członkowskich.

Odpowiedzi Komisji

Streszczenie

Wspólna odpowiedź Komisji do pkt I–IX:

Ochrona handlu jest kluczowym elementem polityki handlowej UE, leżącym u podstaw zobowiązania do prowadzenia otwartego i opartego na zasadach handlu międzynarodowego. Unijne instrumenty ochrony handlu stanowią narzędzie do walki ze szkodliwymi nieuczciwymi praktykami handlowymi oraz z nagłym wzrostem przywozu danego towaru, a także opierają się na zasadach uzgodnionych na szczeblu międzynarodowym w ramach Światowej Organizacji Handlu (WTO). W ostatnich latach UE, w następstwie wniosków Komisji Europejskiej, wzmocniła i zwiększyła unijny system ochrony handlu, wprowadzając dwie ważne zmiany ustawodawcze w grudniu 2017 r. i w czerwcu 2018 r.

Komisja Europejska, której powierzono zadanie stosowania instrumentów ochrony handlu, robi to z zachowaniem najwyższych standardów i odnosi na tym polu sukcesy, co potwierdza Europejski Trybunał Obrachunkowy (ETO). Chociaż ETO sformułował szereg zaleceń, to potwierdził też, że Komisja prawidłowo stosuje prawodawstwo UE, a także stosuje się do odpowiednich orzeczeń WTO i sądów UE oraz podejmuje odpowiednie decyzje w zakresie stosowania instrumentów ochrony handlu w drodze uporządkowanej i przejrzystej procedury, bez tworzenia nadmiernych obciążeń dla zainteresowanych stron w tym procesie. Elementy te mają zasadnicze znaczenie dla zapewnienia, by nakładane przez UE środki ochrony handlu prawidłowo uwzględniały przywóz wyrządzający szkodę, w sposób wyważony i właściwie uzasadniony.

Skala stosowania instrumentów ochrony handlu znacznie wzrosła w ostatnich latach, co było skutkiem kryzysu stalowego, a także zmian legislacyjnych wprowadzonych w latach 2017 i 2018. Zwiększyło to świadomość podmiotów gospodarczych we wszystkich sektorach w zakresie roli instrumentów w rozwiązywaniu, w szczególności, szkód spowodowanych nieuczciwym przywozem. Komisja zapewnia, by wszystkie sektory, niezależnie od tego, czy są to sektory dużych przedsiębiorstw, czy MŚP, miały dostęp do instrumentów przez cały czas trwania procedury, przy czym nacisk kładzie się na ochronę praw wszystkich zainteresowanych stron przy zachowaniu pełnej przejrzystości wszystkich etapów i decyzji. W oparciu o takie inicjatywy jak specjalna pomoc dla MŚP oraz dostęp online do niepoufnych dokumentów Komisja jest w pełni zaangażowana w utrwalanie istniejących praktyk.

Pełna zgodność z obowiązującymi przepisami UE w zakresie ochrony handlu, przy jednoczesnym przestrzeganiu zobowiązań międzynarodowych, stanowi podstawę zarządzania unijnymi instrumentami ochrony handlu przez Komisję. Unijne instrumenty ochrony handlu wymagają zastosowania kryterium interesu publicznego, co stanowi uzupełnienie wymogów WTO. Kryterium to, zapewniające zrównoważone stosowanie instrumentów, pozwala Komisji na zbadanie, czy nałożenie środków leży w ogólnym interesie gospodarczym Unii. W tym kontekście należy skupić się na wyeliminowaniu nieuczciwej konkurencji wynikającej z przywozu towarów po cenach dumpingowych lub subsydiowanych.

Komisja Europejska jest w pełni zaangażowana w otwarty i sprawiedliwy handel, który musi opierać się na skutecznych i możliwych do egzekwowania ogólnych zasadach oraz zapewniać równe warunki działania dla wszystkich. Jest to możliwe dzięki stanowczemu i prawidłowemu wdrażaniu prawodawstwa w zakresie ochrony handlu. Jednocześnie Komisja dokłada wszelkich starań, aby zagwarantować, że nasi partnerzy handlowi prawidłowo stosują te instrumenty.

X

Komisja przyjmuje wszystkie zalecenia ETO, z wyjątkiem zalecenia nr 5, które Komisja przyjmuje częściowo, ponieważ zamierza nadal wszczynać dochodzenia z urzędu zgodnie z obecną praktyką.

Uwagi

32

Komisja jest w pełni zaangażowana w przestrzeganie prawa do obrony przysługującego wszystkim zainteresowanym stronom w prowadzonych przez nią dochodzeniach w ramach instrumentów ochrony handlu. TRON – elektroniczna platforma służąca jako pojedynczy punkt kontaktowy do komunikacji elektronicznej między DG ds. Handlu a zainteresowanymi stronami w ramach postępowań w sprawie ochrony handlu – odgrywa w tym względzie ważną rolę. Zapewnia ona zainteresowanym stronom dostęp do jawnych akt sprawy, co stanowi istotny krok naprzód w stosunku do wcześniejszej praktyki, zgodnie z którą strony musiały udać się do siedziby Komisji, aby uzyskać dostęp do dokumentów. Stronom ujawniane są ponadto automatycznie wszystkie ustalenia w ramach prowadzonych spraw. Kolejnym istotnym elementem, jeśli chodzi o zapewnienie prawa do obrony w dochodzeniach w sprawie ochrony handlu, są wiarygodne jawne akta zawierające wszystkie otrzymane uwagi. Komisja dokonuje przeglądu wniosków o poufne traktowanie, aby upewnić się, że prawa stron nie są naruszane przez nieuzasadnione wnioski o takie traktowanie. Komisja będzie dokumentować te przeglądy bez zwiększania obciążenia zainteresowanych stron, wzmacniając w ten sposób swoje zobowiązanie do zapewnienia pełnego dostępu do informacji leżących u podstaw jej ustaleń i podejmowanych przez nią decyzji.

Wspólna odpowiedź Komisji do pkt 35–37:

Wszystkie gałęzie przemysłu UE, we wszystkich sektorach, niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa, które ponoszą szkodę w wyniku przywozu towarów po cenach dumpingowych lub subsydiowanych, mają dostęp do instrumentów ochrony handlu. Komisja regularnie kontaktuje się ze stowarzyszeniami przedsiębiorców, takimi jak Business Europe, poszczególnymi stowarzyszeniami branżowymi, a także ze społeczeństwem obywatelskim, w ramach sesji poświęconych objaśnianiu celu, sposobu stosowania i zmian instrumentów ochrony handlu. Grupy te obejmują przedstawicieli producentów, importerów, użytkowników itd. z różnych sektorów i z różnej wielkości przedsiębiorstw. Komisja podjęła konkretne działania, aby zapewnić wytyczne dla MŚP. Obejmuje to stworzenie strony internetowej zawierającej takie informacje jak specjalny przewodnik dla MŚP opublikowany we wszystkich językach urzędowych, a także wzory kwestionariuszy. Komisja prowadzi również specjalny dział pomocy technicznej dla MŚP zapewniający kompleksowe wsparcie dla MŚP, które chcą korzystać z instrumentów ochrony handlu. Zgodnie ze swoim zobowiązaniem do ochrony przemysłu UE przed nieuczciwymi praktykami handlowymi Komisja angażuje się w ramach dostępnych zasobów finansowych w udoskonalanie kanałów komunikacji w celu umożliwienia zainteresowanym stronom lepszego zrozumienia instrumentów, ze szczególnym uwzględnieniem MŚP.

Wspólna odpowiedź Komisji do pkt 41 i ramki 4 „Przykładowe uzasadnienia decyzji”:

Ustalając margines szkody w sprawach antydumpingowych, Komisja zazwyczaj wybiera zysk docelowy. Wybór ten zostanie dokonany po uwzględnieniu kilku czynników; jednym z nich jest stopa zysku, która powinna odpowiadać stopie, jaką przemysł mógłby uzyskać w normalnych warunkach konkurencji, to jest gdyby przywóz towarów po cenach dumpingowych nie był dokonywany. Wynik będzie zależał od szczególnych okoliczności sprawy, w szczególności od zebranych dowodów. W rezultacie zysk docelowy będzie zasadniczo różnił się w zależności od badania, nawet w ramach tego samego sektora. Skarżący mogą sugerować marżę zysku, jednak ich opinia nie jest wiążąca. Przesłanki do wyboru danej marży zysku są zawsze wyjaśnione w rozporządzeniach wykonawczych, jak miało to miejsce w przypadku konkretnego przykładu podanego w ramce 4. Po zmianach legislacyjnych przyjętych w czerwcu 2018 r. wprowadzono minimalną marżę zysku w wysokości 6%.

43

Dokładność informacji i dowodów potwierdzających, dostarczanych przez skarżących, jest sprawdzana i weryfikowana, w miarę możliwości, w takich źródłach jak bazy danych statystycznych Komisji (w szczególności w bazach danych COMEXT¹⁸ i Surveillance¹⁹ w odniesieniu do wielkości i cen przywozu), publicznie dostępne informacje dotyczące rynku i przedsiębiorstw, ustalenia z poprzednich dochodzeń itd. Szczegóły dotyczące tych kontroli i analiz są zawsze w pełni udokumentowane w aktach Komisji.

Wspólna odpowiedź Komisji do pkt 49 i 50:

Chociaż wykorzystywanie instrumentów ochrony handlu przez UE opiera się na zasadach Światowej Organizacji Handlu, stosuje ona szereg dodatkowych przepisów, które nie są obowiązkowe w ramach WTO. Obejmuje to test dotyczący interesu Unii, w przypadku którego Komisja analizuje, czy wprowadzenie środków nie jest sprzeczne z interesem Unii.

Aby przeprowadzić test dotyczący interesu Unii, Komisja zwraca się do wszystkich zainteresowanych stron w Unii Europejskiej, w tym do producentów unijnych, związków zawodowych, importerów i reprezentujących ich stowarzyszeń, reprezentatywnych użytkowników i reprezentatywnych organizacji konsumenckich, o dostarczenie informacji na temat wpływu środków w przypadku ich nałożenia. W odniesieniu do takiego badania art. 21 ust. 1 podstawowego rozporządzenia antydumpingowego²⁰ i art. 31 ust. 1 podstawowego rozporządzenia antysubsydyjnego²¹ odnoszą się odpowiednio do zwrócenia szczególnej uwagi na eliminację szkodliwego dumpingu (szkodliwych subsydiów) zakłócających stosunki handlowe oraz przywrócenia rzeczywistej konkurencji. Odnosi się to do celu polegającego na usunięciu nieuczciwej konkurencji wynikającej z przywozu towarów po cenach dumpingowych/subsydiowanych.

Cel „ochrony skutecznego funkcjonowania rynków przed zakłóceniami konkurencji” należy do kompetencji unijnej polityki konkurencji, do której mają zastosowanie szczególne zasady dotyczące takiej analizy.

W trakcie dochodzeń w sprawie ochrony handlu Komisja wykorzystuje głównie informacje uzyskane od zainteresowanych stron na zasadzie dobrowolności i nie ma uprawnień do zobowiązania stron do dostarczania danych do przeprowadzenia pełnej analizy konkurencji.

Komisja pragnie przypomnieć, że obecnie istnieje wewnętrzny kanał komunikacji między właściwymi służbami, ułatwiający wymianę informacji na temat kwestii związanych z konkurencją, które mogą pojawić się w toku odnośnych dochodzeń.

Wspólna odpowiedź Komisji do pkt 55 i ramki 6 „Biodiesel”:

Komisja uważa, że w przypadku wskazanym przez ETO nie doszło do wprowadzenia organów celnych w błąd.

Biorąc pod uwagę, że opis produktów w prawodawstwie dotyczącym ochrony handlu i opis produktu w nomenklaturze celnej służą dwóm różnym celom, opis produktu w prawodawstwie dotyczącym ochrony handlu nie może i nie musi być identyczny z opisami w nomenklaturze celnej. Opis produktu w przepisach dotyczących ochrony handlu, który określa zakres produktu w ramach środków ochrony handlu, musi być wystarczająco dokładny i wyczerpujący, aby umożliwić organom celnym zaklasyfikowanie produktu w nomenklaturze celnej zgodnie z zasadami klasyfikacji celnej.

Tytuły rozporządzeń wykonawczych Komisji zawierają krótki opis produktu objętego postępowaniem, służący głównie do celów komunikacji w ramach postępowania.

Wspólna odpowiedź Komisji do pkt 60–63:

Jeśli chodzi o działania monitorujące, charakter prac w zakresie monitorowania i ich intensywność zmienia się, zwykle ze względu na liczbę istniejących zobowiązań cenowych. Zasoby Komisji przeznaczone na monitorowanie odzwierciedlają ten szczególny charakter monitorowania. Komisja będzie nadal używać wszystkich narzędzi, którymi dysponuje, do monitorowania i będzie nadal wykorzystywać informacje dostarczone jej przez przemysł UE, OLAF, krajowe organy celne itd. Podawanie bardziej precyzyjnych kryteriów identyfikowania przypadków wymagających ogólnego monitorowania lub tych, w których występuje najwyższe ryzyko obchodzenia środków, może dodatkowo wzmocnić działania monitorujące Komisji.

W związku z tym Komisja stara się odwiedzić wszystkie przedsiębiorstwa, na które nałożono zobowiązania. Udało się to osiągnąć we wszystkich przypadkach, z wyjątkiem jednego, w którym liczba zobowiązań była wyjątkowo wysoka. W odniesieniu do drugiego przypadku, w którym zobowiązaniami objęte są spółki należące do tej samej grupy, weryfikację można przeprowadzić na poziomie grupy.

Wspólna odpowiedź Komisji do pkt 67 i 68:

Komisja zauważa, że mające zastosowanie prawodawstwo UE, jak również odpowiednie porozumienie WTO przewidują, że dochodzenia w sprawie ochrony handlu są wszczynane na podstawie skarg, chyba że istnieją „szczególne okoliczności”. W związku z tym wszczęcie dochodzenia z urzędu pozostaje wyjątkiem. W praktyce Komisja nie posiada zwykle informacji rynkowych niezbędnych do wszczęcia dochodzenia z własnej inicjatywy. Z drugiej strony, Komisja wszczynała dochodzenie zawsze, gdy dysponowała wystarczającymi informacjami, na przykład w przypadku dochodzeń w sprawie obejścia środków, gdy odpowiednie dane znajdowały się już w aktach Komisji.

W praktyce oznacza to, że sporadycznie Komisja będzie mogła wszcząć z urzędu dochodzenie w sprawie obejścia środków. Niezbędne do tego celu informacje są ograniczone, przy czym czasami takie dane ujawnia monitorowanie przywozu (w przeciwieństwie do monitorowania rynku). Monitorowanie przywozu nie będzie natomiast prowadziło do uzyskania takich informacji, których Komisja potrzebuje do wszczęcia nowego pełnego dochodzenia antydumpingowego lub dochodzenia antysubsydyjnego.

W związku z tym Komisja jest przekonana, że w pełni wywiązała się ze swoich zobowiązań prawnych i politycznych w odniesieniu do wszczynania dochodzeń z urzędu.

Wspólna odpowiedź Komisji do pkt 72–74:

Jeżeli chodzi o wpływ polityki ochrony handlu na wzrost gospodarczy i zatrudnienie, Komisja zwraca uwagę, że konkretny i namacalny wskaźnik liczby miejsc pracy chronionych środkami ochrony handlu jest uwzględniony we wszystkich dochodzeniach w sprawie ochrony handlu, ponieważ kryterium zatrudnienia stanowi nieodłączną część analizy szkody wyrządzonej przemysłowi Unii w wyniku przywozu towarów po cenach dumpingowych lub subsydiowanych. Liczba miejsc pracy objętych środkami ochrony handlu jest ponadto stałym elementem informacji zwrotnej, którą Komisja otrzymuje od przemysłu UE. Wpływ ochrony handlu będzie nieuchronnie zależał od tego, czy ma miejsce dumping lub subsydiowanie oraz czy przemysł Unii postanawia podjąć działania. Jeżeli chodzi o przykład dotyczący paneli fotowoltaicznych, Komisja zauważa, że popyt wewnętrzny UE gwałtownie spadł, co mogło być główną przyczyną zgłoszonych przypadków upadłości.

73

Wszelkie badania wpływu instrumentów ochrony handlu na wzrost gospodarczy i zatrudnienie byłyby zasobochłonne, nie tylko dla Komisji, ale również dla podmiotów gospodarczych.

Wspólna odpowiedź Komisji do pkt 84–86:

W odniesieniu do funkcjonowania WTO Komisja zwraca uwagę na to, że w ostatnich latach niektóre kluczowe podmioty na świecie kładą nacisk na międzynarodowy system oparty na określonych zasadach. Komisja podkreśla również nieodłączne ograniczenia wszelkich negocjacji wielostronnych wynikające z zasady konsensusu WTO.

Wspólna odpowiedź Komisji do pkt 88 i 89:

Komisja uznaje znaczenie norm pracy i norm środowiskowych w kontekście handlu międzynarodowego. W związku z tym Komisja zobowiązuje się do realizacji ambitnego programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju, w szczególności poprzez włączenie specjalnych rozdziałów do nowych umów o wolnym handlu, zapewniających najwyższe standardy w dziedzinie ochrony klimatu, środowiska i pracy. Jednak w obszarze instrumentów ochrony handlu normy te mogą być stosowane jedynie w ramach obowiązujących ram prawnych WTO. Włączenie norm pracy i norm środowiskowych do niedawno zmienionych przepisów dotyczących ochrony handlu odzwierciedla i uwzględnia te granice. Ustawodawcy włączyli te normy częściowo w szereg podstawowych pojęć dotyczących ochrony handlu, takich jak obliczanie dumpingu, ale w bardzo ograniczony sposób: (1) Komisja może badać zakłócenia w zakresie wynagrodzeń w ramach swojej analizy tego, czy w danym państwie występują istotne zakłócenia spowodowane przez rząd. (2) Przy wyborze kraju reprezentatywnego Komisja bierze pod uwagę historię działań poszczególnych krajów w zakresie norm pracy i norm środowiskowych. Podczas gdy niektóre aspekty takiej analizy koncentrują się na formalnej ratyfikacji ze względu na brak dostępnych danych na temat faktycznego stosowania, skrajnie napięte przewidziane prawem terminy, a także ograniczone zasoby, inne parametry, takie jak zakłócenia płac, analizowane są bardziej szczegółowo, w zależności od konkretnych wymogów w ramach danego dochodzenia.

Wnioski i zalecenia

91

Duży nacisk kładzie się na zapewnienie pracownikom zajmującym się ochroną handlu łatwego dostępu do zaktualizowanych kompleksowych informacji i wytycznych dotyczących stosowania instrumentów ochrony handlu. Działania te są uzupełniane przez kompleksowe i regularne szkolenia, których częstotliwość dodatkowo zwiększono, aby zagwarantować, że nowe zasady, w szczególności wynikające ze zmian legislacyjnych wprowadzonych w grudniu 2017 r. i w czerwcu 2018 r., są wprowadzane spójnie i z zachowaniem najwyższych standardów.

92

Zob. odpowiedź Komisji do pkt 32.

Zalecenie 1 – Dokumentowanie ocen poufności

Komisja przyjmuje to zalecenie.

Komisja jest w pełni zaangażowana w zapewnienie, by prawa stron nie były naruszane przez nieuzasadnione wnioski o poufne traktowanie. Komisja będzie nadal dokonywać przeglądu tych wniosków i postara się lepiej dokumentować te przeglądy, aby zagwarantować, że udostępni zainteresowanym stronom wszystkie informacje, na których opiera swoje ustalenia i decyzje.

94

Komisja w dalszym ciągu rozpowszechnia informacje na temat instrumentów ochrony handlu w trakcie regularnych specjalnych sesji z organizacjami reprezentującymi środowisko biznesowe obejmujące wszystkie podmioty gospodarcze, różne sektory i różnej wielkości przedsiębiorstwa, w tym MŚP. Komisja stworzyła ponadto przewodnik dla MŚP, a także specjalną stronę internetową i dział pomocy technicznej, aby pomóc takim przedsiębiorstwom w sprostaniu wyzwaniom, przed którymi stają, wykorzystując instrumenty ochrony handlu. Komisja może przeanalizować możliwości pogłębienia/zwiększenia zakresu kontaktów z zainteresowanymi stronami, zwracając większą uwagę na szczególne potrzeby MŚP. Komisja będzie jednak nadal koncentrować się na wyjaśnieniu roli instrumentów ochrony handlu wszystkim zainteresowanym stronom.

Zalecenie 2 – Rozpowszechnianie informacji na temat instrumentów ochrony handlu

Komisja przyjmuje to zalecenie.

Komisja jest w pełni zaangażowana w rozpowszechnianie informacji na temat roli i stosowania instrumentów ochrony handlu przez wszystkie podmioty gospodarcze we wszystkich sektorach. W tym kontekście będzie nadal pomagać MŚP w uzyskiwaniu dostępu do instrumentów i ich zrozumieniu, w oparciu o konkretne inicjatywy związane z MŚP wdrażane w następstwie zmian prawodawstwa w czerwcu 2018 r.

96

Zob. odpowiedzi Komisji do pkt 49–50.

Zalecenie 3 – Skrupulatniejsze analizowanie w dochodzeniach kwestii konkurencji

Komisja przyjmuje to zalecenie.

Wspólna odpowiedź Komisji do pkt 97–99:

Komisja podkreśla, w odniesieniu do swoich działań w zakresie monitorowania, że istnieje już system ustalania priorytetów. Istnieje jednak pole do jego udoskonalenia w odniesieniu do dokumentacji.

Komisja nie rozważa jednak prowadzenia analiz rynkowych ad hoc z myślą o wszczynaniu nowych dochodzeń z własnej inicjatywy Komisji. Wynika to z jedynie marginalnej roli, jaką w tych przepisach przewidziano dla dochodzeń z urzędu, jak również z faktu, że informacji zazwyczaj potrzebnych do prowadzenia dochodzeń w sprawie ochrony handlu nie można uzyskać w drodze badania rynku. Komisja przypomina, że wszczynała wcześniej dochodzenia z urzędu, gdy tylko posiadała wystarczające informacje uzasadniające wszczęcie postępowania, i podtrzymuje swoje zobowiązanie do utrzymania tej dobrej praktyki również w przyszłości. Biorąc pod uwagę charakter informacji, które można uzyskać w ramach monitorowania, będzie to dotyczyć głównie wszczynania dochodzeń w sprawie obejścia środków.

W odniesieniu do oceny skuteczności polityki ochrony handlu Komisja podkreśla, że wpływ środków ochrony handlu na zatrudnienie jest uwzględniany w poszczególnych dochodzeniach jako standardowa część analizy. W tym kontekście Komisja przypomina, że sprawozdanie roczne w sprawie instrumentów ochrony handlu zawiera informacje na temat miejsc pracy w przemyśle chronionych obowiązującymi środkami, a także przegląd i analizę ogólnych tendencji zaobserwowanych w odniesieniu do działań w zakresie ochrony handlu podejmowanych przez państwa trzecie oraz powiązanych interwencji Komisji w imieniu przemysłu europejskiego.

Zalecenie 4 – Udoskonalenie monitorowania

Komisja przyjmuje zalecenie 4 ppkt (1). O ile ustalanie priorytetów działań w zakresie monitorowania na podstawie wcześniej określonych kryteriów funkcjonuje skutecznie, to dokumentowanie sposobu ustalania priorytetów może jeszcze bardziej zwiększyć przejrzystość działań Komisji, przyczyniając się tym samym do osiągnięcia celu zwiększenia przejrzystości w ramach dochodzeń w sprawie ochrony handlu, jak określono w planie strategicznym Dyrekcji Generalnej ds. Handlu na lata 2016–2020.

Komisja przyjmuje zalecenie 4 ppkt (2). Komisja przypomina, że obecny wieloletni plan oceny Dyrekcji Generalnej ds. Handlu już odzwierciedla to zalecenie i w związku z tym ocena unijnych instrumentów ochrony handlu jest przewidziana na 2022 r.

Zalecenie 5 – Wykorzystywanie w pełni procedur z urzędu

Komisja częściowo przyjmuje to zalecenie.

Komisja podkreśla, że w swojej obecnej praktyce, gdy tylko dysponowała informacjami, które uzasadniałyby rozpoczęcie sprawy dotyczącej ochrony handlu, dochodzenie było wszczynane. Biorąc jednak pod uwagę charakter potrzebnych informacji, jest to związane z dochodzeniami w sprawie obejścia środków. Komisja będzie ponadto wszczynać z urzędu dochodzenia w kontekście retorsji handlowych, jeśli przemysł Unii (lub jego przedstawiciel) przekaże Komisji w sposób poufny niezbędne informacje.

Oprócz tych dwóch scenariuszy Komisja zazwyczaj nie przewiduje wszczynania dochodzeń z urzędu. Komisja podkreśla, że mające zastosowanie przepisy wyraźnie określają, że dochodzenia w sprawie ochrony handlu mają być prowadzone na podstawie skarg składanych przez europejski przemysł oraz że dochodzenia prowadzone z własnej inicjatywy Komisji mogą być wszczynane jedynie w szczególnych okolicznościach.

Mając powyższe na uwadze, Komisja uznaje jednak, że bardziej precyzyjne określenie kryteriów wszczynania postępowania z urzędu przyczyni się do zwiększenia jasności, wyeliminowania pewnych istniejących błędnych wyobrażeń i dostarczy dodatkowych wskazówek dla przemysłu Unii.

Wspólna odpowiedź Komisji do pkt 101 i 102:

Biorąc pod uwagę obecne problemy systemu rozstrzygania sporów WTO, Komisja uważa za niezbędne kontynuowanie prac UE na rzecz ochrony i reformy systemu międzynarodowego handlu opartego na zasadach. W tym celu Komisja podtrzymuje swoje zobowiązanie do prowadzenia regularnych prac w ramach WTO, jak również do odgrywania wiodącej roli w procesie reform WTO. Komisja uznaje ponadto znaczenie norm pracy i norm środowiskowych. W związku z tym Komisja podtrzymuje swoje zobowiązanie do uwzględniania ich w swoich dochodzeniach w sprawie ochrony handlu. Jednakże mające zastosowanie ramy prawne WTO, jak również praktyczna możliwość przestrzegania tych norm stawiają wyraźne granice działaniom Komisji w tym zakresie.

Zalecenie 6 – Określenie priorytetów w ramach działań podejmowanych przez UE w odpowiedzi na środki wprowadzane przez państwa trzecie

Komisja przyjmuje to zalecenie.

Zgodnie ze stałym dążeniem do zapewnienia najbardziej skutecznej i ukierunkowanej pomocy dla europejskiego przemysłu, narażonego na działania w zakresie ochrony handlu ze strony państw trzecich, Komisja docenia potencjalne korzyści płynące z większej jasności co do rodzaju działań, które może podjąć Komisja, i kryteriów takich działań. Jaśniejsze kryteria pomogą europejskiemu przemysłowi lepiej zrozumieć zakres i granice możliwości Komisji w odniesieniu do podejmowania interwencji. Takie kryteria mogą ponadto dodatkowo usprawnić wewnętrzne priorytety Komisji w zakresie działań w ramach WTO.

Przypisy

¹ https://www.wto.org/english/res_e/statis_e/itip_e.htm

² Środki wprowadzane są w drodze aktów wykonawczych do rozporządzeń podstawowych w sprawie środków antydumpingowych i antysubsydyjnych.

³ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1036 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony przed przywozem produktów po cenach dumpingowych z krajów niebędących członkami Unii Europejskiej (Dz.U. L 176 z 30.6.2016, s. 21).

⁴ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1037 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony przed przywozem towarów subsydiowanych z krajów niebędących członkami Unii Europejskiej (Dz.U. L 176 z 30.6.2016, s. 55).

⁵ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2321 z dnia 12 grudnia 2017 r. (Dz.U. L 338 z 19.12.2017, s. 1).

⁶ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/825 z dnia 30 maja 2018 r. (Dz.U. L 143 z 7.6.2018, s. 1).

⁷ Zob. sprawozdanie specjalne nr 19/2017 pt. „Procedury przywozu – luki w ramach prawnych i nieskuteczne wdrażanie wpływają negatywnie na interesy finansowe UE” oraz sprawozdanie specjalne nr 2/2014 pt. „Czy preferencyjne uzgodnienia handlowe są odpowiednio zarządzane?” (www.eca.europa.eu).

⁸ Przywóz z państw objętych środkami ochrony handlu może gwałtownie zmaleć, a sprzedaż produktów unijnych – wzrosnąć.

⁹ Uaktualnione wytyczne sporządzono na podstawie sprawozdania Organu Apelacyjnego WTO z lutego 2016 r. (DS397).

¹⁰ Dokument pt. „Europe’s Trade Defence Instruments now stronger and more effective” dostępny pod adresem: https://trade.ec.europa.eu/doclib/html/156921.htm.

¹¹ https://ec.europa.eu/trade/policy/accessing-markets/trade-defence/actions-against-imports-into-the-eu/help-for-smes/

¹² https://ec.europa.eu/growth/industry/international-aspects_pl i https://een.ec.europa.eu/.

¹³ Art. 5 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2016/1036 zmienionego rozporządzeniem (UE) 2017/2321 i rozporządzeniem (UE) 2018/825.

¹⁴ Gwarancje to mechanizm zabezpieczający zapłatę należności celnych w danym okresie.

¹⁵ Publikacja Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Rowerów i Konfederacji Europejskiego Przemysłu Rowerowego pt. „European bicycle market employment and investment figures in 2018”, dostępna pod adresem: http://ebma-brussels.eu/wp-content/uploads/2019/03/OPEN-EU-Bicycle-Industry-Employment-and-Investment-Study-2019-with-2018-data.pdf.

¹⁶ Publikacja Boston Consulting Group (BCG) pt. „Making sense of steel’s turbulent trade climate”, dostępna pod adresem: https://www.bcg.com/publications/2019/steel-turbulent-trade-climate.aspx.

¹⁷ Pietro Radoia, The European PV market outlook, marzec 2019. Publikacja dostępna pod adresem: https://www.solarpowersummit.org/wp-content/uploads/2019/03/Day-1-European-Market-Outlook.pdf.

¹⁸ Referencyjna baza danych Eurostatu zawierająca szczegółowe statystyki w zakresie międzynarodowego handlu towarami.

¹⁹ Utworzona na mocy art. 56 rozporządzenia Komisji (UE) 2015/2447 ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania unijnego kodeksu celnego (Dz.U. L 343 z 29.12.2015, s. 558).

²⁰ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1036 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony przed przywozem produktów po cenach dumpingowych z krajów niebędących członkami Unii Europejskiej („podstawowe rozporządzenie antydumpingowe)”.

²¹ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1037 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony przed przywozem towarów subsydiowanych z krajów niebędących członkami Unii Europejskiej („podstawowe rozporządzenie antysubsydyjne)”.

Kalendarium

Wydarzenie	Data
Zatwierdzenie ramowego programu kontroli / rozpoczęcie kontroli	19.3.2019
Oficjalne przesłanie wstępnej wersji sprawozdania Komisji (lub innej jednostce kontrolowanej)	20.3.2020
Przyjęcie sprawozdania końcowego po zakończeniu postępowania kontradyktoryjnego	30.6.2020
Oficjalne odpowiedzi Komisji (lub innych jednostek kontrolowanych) otrzymane we wszystkich językach	17.7.2020

Kontakt

EUROPEJSKI TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY
12, rue Alcide De Gasperi
1615 Luxembourg
LUKSEMBURG

Tel. +352 4398-1
Formularz kontaktowy: eca.europa.eu/pl/Pages/ContactForm.aspx
Strona internetowa: eca.europa.eu
Twitter: @EUAuditors

Więcej informacji o Unii Europejskiej można znaleźć w portalu Europa (http://europa.eu).

Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2020

PDF	ISBN 978-92-847-4977-5	ISSN 1977-5768	doi:10.2865/08592	QJ-AB-20-015-PL-N
HTML	ISBN 978-92-847-5005-4	ISSN 1977-5768	doi:10.2865/596704	QJ-AB-20-015-PL-Q

PRAWA AUTORSKIE

© Unia Europejska, 2020.

Polityka Europejskiego Trybunału Obrachunkowego w zakresie ponownego wykorzystywania dokumentów jest realizowana na podstawie decyzji Trybunału nr 6/2019 w sprawie polityki otwartych danych oraz ponownego wykorzystywania dokumentów.

O ile nie wskazano inaczej (np. nie zawarto indywidualnych adnotacji o prawach autorskich), treści Europejskiego Trybunału Obrachunkowego będące własnością UE objęte są licencją Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe (CC BY 4.0). Oznacza to, że ponowne wykorzystanie jest dozwolone, pod warunkiem że dokumenty zostaną odpowiednio oznaczone i zostaną wskazane dokonane w nich zmiany. W przypadku ponownego wykorzystania nie można zmieniać ich oryginalnego znaczenia ani przesłania. Trybunał nie może być pociągnięty do odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje ponownego wykorzystania dokumentów.

W przypadku ponownego wykorzystania dokumentów wymagane jest zweryfikowanie praw autorskich, jeżeli konkretna treść wskazuje na możliwą do zidentyfikowania osobę fizyczną, tak jak zdjęcia, na których przedstawiono pracowników Trybunału lub prace stron trzecich. Uzyskanie zezwolenia na ponowne wykorzystanie dokumentu unieważnia wymienione wcześniej ogólne zezwolenie. Należy w nim wyraźnie opisać wszelkie ograniczenia dotyczące wykorzystania dokumentów.

W celu wykorzystania lub powielenia treści niebędącej własnością UE może być konieczne wystąpienie o zgodę bezpośrednio do właścicieli praw autorskich.

Oprogramowanie lub dokumenty objęte prawem własności przemysłowej, takie jak patenty, znaki towarowe, wzory użytkowe, znaki graficzne i nazwy nie są objęte polityką Europejskiego Trybunału Obrachunkowego w zakresie ponownego wykorzystywania i nie jest udostępniana licencja na nie.

Na stronach internetowych instytucji Unii Europejskiej dostępnych w domenie europa.eu zamieszczane są odsyłacze do stron zewnętrznych. Trybunał nie kontroluje ich zawartości i w związku z tym zachęca użytkowników, aby we własnym zakresie zapoznali się z polityką ochrony prywatności i polityką w zakresie praw autorskich stosowanymi na tych stronach.

Znak graficzny Europejskiego Trybunału Obrachunkowego

Znak graficzny Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nie może być wykorzystywany bez uprzedniej zgody Trybunału.

JAK SKONTAKTOWAĆ SIĘ Z UE

Osobiście
W całej Unii Europejskiej istnieje kilkaset centrów informacyjnych Europe Direct. Adres najbliższego centrum można znaleźć na stronie: https://europa.eu/european-union/contact_pl.

Telefonicznie lub drogą mailową
Europe Direct to serwis informacyjny, który udziela odpowiedzi na pytania na temat Unii Europejskiej. Można się z nim skontaktować:

• dzwoniąc pod bezpłatny numer telefonu: 00 800 6 7 8 9 10 11 (niektórzy operatorzy mogą naliczać opłaty za te połączenia),
• dzwoniąc pod standardowy numer telefonu: +32 22999696,
• drogą mailową: https://europa.eu/european-union/contact_pl.

WYSZUKIWANIE INFORMACJI O UE

Online
Informacje o Unii Europejskiej są dostępne we wszystkich językach urzędowych UE w portalu Europa: https://europa.eu/european-union/index_pl.

Publikacje UE
Bezpłatne i odpłatne publikacje UE można pobrać lub zamówić na stronie: https://op.europa.eu/pl/publications. Większą liczbę egzemplarzy bezpłatnych publikacji można otrzymać, kontaktując się z serwisem Europe Direct lub z lokalnym centrum informacyjnym (zob. https://europa.eu/european-union/contact_pl).

Prawo UE i powiązane dokumenty
Informacje prawne dotyczące UE, w tym wszystkie unijne akty prawne od 1952 r., są dostępne we wszystkich językach urzędowych UE w portalu EUR-Lex: http://eur-lex.europa.eu.

Portal Otwartych Danych UE
Unijny portal otwartych danych (http://data.europa.eu/euodp/pl) umożliwia dostęp do zbiorów danych pochodzących z instytucji i innych organów UE. Dane można pobierać i wykorzystywać bezpłatnie, zarówno do celów komercyjnych, jak i niekomercyjnych.