Ειδική έκθεση
17 2020

Μέσα εμπορικής άμυνας: το σύστημα προστασίας των επιχειρήσεων της ΕΕ από εισαγωγές που αποτελούν αντικείμενο ντάμπινγκ ή επιδοτήσεων λειτουργεί σωστά

Τι πραγματεύεται η έκθεση: Η ΕΕ, μέσω της πολιτικής εμπορικής άμυνας, προστατεύει τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που βρίσκονται αντιμέτωπες με αθέμιτες πρακτικές στο πλαίσιο των διεθνών εμπορικών συναλλαγών. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να επιβάλλει δασμούς αντιντάμπινγκ και δασμούς κατά των επιδοτήσεων προκειμένου να αποκαταστήσει τον θεμιτό ανταγωνισμό. Εξετάσαμε κατά πόσον η Επιτροπή εφάρμοσε με επιτυχία την πολιτική αυτή και καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι το σύστημα μέσων εμπορικής άμυνας λειτουργεί ικανοποιητικά. Η Επιτροπή ακολούθησε ορθά τις προβλεπόμενες διαδικασίες στο πλαίσιο των ερευνών και αιτιολόγησε ικανοποιητικά τις αποφάσεις της. Εντούτοις, θα μπορούσε να καταβάλει μεγαλύτερες προσπάθειες για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σχετικά με τα μέσα εμπορικής άμυνας, να τεκμηριώνει καλύτερα ορισμένους ελέγχους της και να βελτιώσει την παρακολούθηση των μέτρων και τη αποτελεσματικότητα της πολιτικής συνολικά.
Ειδική έκθεση του ΕΕΣ υποβαλλόμενη δυνάμει του άρθρου 287, παράγραφος 4, δεύτερο εδάφιο, ΣΛΕΕ.

Η παρούσα δημοσίευση είναι διαθέσιμη σε 23 γλώσσες, καθώς και στον ακόλουθο μορφότυπο:
PDF
PDF General Report

Σύνοψη

I

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και πιστή στις αξίες της, είναι σταθερά προσηλωμένη στο ελεύθερο εμπόριο. Ωστόσο, όταν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις πλήττονται από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (όπως το ντάμπινγκ ή οι επιδοτήσεις) τρίτων χωρών, η ΕΕ οφείλει να τις προστατεύει αποτελεσματικά. Οι πρακτικές αυτές έχουν ως αποτέλεσμα την πώληση στην ΕΕ προϊόντων προερχόμενων από τρίτες χώρες σε τεχνητά χαμηλές τιμές, με συνέπεια τη δημιουργία αθέμιτου ανταγωνισμού για τους θιγόμενους κλάδους.

II

Η απάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές είναι τα μέσα εμπορικής άμυνας (ΜΕΑ). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι αρμόδια για τη διεξαγωγή ερευνών με σκοπό την επαλήθευση της ύπαρξης επιδοτήσεων ή ντάμπινγκ, της επακόλουθης ζημίας για την ευρωπαϊκή βιομηχανία και των πιθανών συνεπειών των μέτρων αυτών για την οικονομία της ΕΕ συνολικά. Εάν πληρούνται όλα τα νομικά κριτήρια, η Επιτροπή επιβάλλει δασμούς (ή άλλα μέτρα) μέσω εκτελεστικών κανονισμών. Η Επιτροπή στηρίζει επίσης τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις στις έρευνες αντιντάμπινγκ ή στις έρευνες κατά των επιδοτήσεων που δρομολογούν τρίτες χώρες.

III

Εξετάσαμε κατά πόσον η Επιτροπή εφάρμοσε με επιτυχία την πολιτική εμπορικής άμυνας. Ειδικότερα, εξετάσαμε κατά πόσον ακολούθησε ορθά τις διαδικασίες και τεκμηρίωσε τις αποφάσεις της βάσει αξιόπιστων αναλύσεων. Στο πλαίσιο των εργασιών μας, επιδιώξαμε ακόμη να διαπιστώσουμε αν η Επιτροπή παρακολούθησε διεξοδικά τα ληφθέντα μέτρα και παρουσίασε ακριβή στοιχεία σχετικά με τις δραστηριότητές της στον εν λόγω τομέα. Επιπλέον, η ανάλυσή μας κάλυψε επίσης τη συμμετοχή της Επιτροπής στο φόρουμ του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και στις έρευνες τρίτων χωρών. Είναι η πρώτη φορά που το ΕΕΣ στρέφει την προσοχή του στον συγκεκριμένο τομέα, δεδομένης της αυξανόμενης σημασίας των ΜΕΑ εν μέσω των αυξανόμενων εντάσεων στο πεδίο της διεθνούς εμπορικής πολιτικής.

IV

Ο έλεγχος κάλυψε τις δράσεις της Επιτροπής την περίοδο 2016‑2019. Τα αποδεικτικά στοιχεία ελέγχου προήλθαν από εξέταση εγγράφων (συμπεριλαμβανομένου δείγματος 10 ερευνών), καθώς και από συνεντεύξεις με αρμόδιους υπαλλήλους της Επιτροπής, εκπροσώπους των αρχών των κρατών μελών και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη.

V

Το γενικό συμπέρασμά μας είναι ότι η Επιτροπή εφάρμοσε με επιτυχία την πολιτική εμπορικής άμυνας. Κατά τη διάρκεια των ερευνών ακολουθούσε ορθά τις προβλεπόμενες διαδικασίες και μεριμνούσε ώστε τα ενδιαφερόμενα μέρη να τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης. Ωστόσο, η αξιολόγηση του εμπιστευτικού χαρακτήρα των υποβληθέντων εγγράφων δεν τεκμηριωνόταν συστηματικά. Oι έρευνες συνεπάγονται σημαντική διοικητική επιβάρυνση για τα μέρη, κάτι που δικαιολογείται, όμως, λόγω των νομικών υποχρεώσεων. Ωστόσο, οι προσπάθειες της Επιτροπής για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των ενδιαφερομένων σχετικά με τα μέσα εμπορικής άμυνας ήταν περιορισμένες, δεδομένου ιδίως ότι, επί του παρόντος, ελάχιστοι μόνο κλάδοι τα χρησιμοποιούν.

VI

Παρότι διαπιστώσαμε ότι η Επιτροπή αιτιολογούσε ορθά τις αποφάσεις της στο πλαίσιο των ερευνών εμπορικής άμυνας, οι συμβουλές που παρείχε στους σχετικούς κλάδους παραγωγής πριν από την επίσημη υποβολή των καταγγελιών ήταν ανεπίσημες. Οι αναλύσεις της Επιτροπής στις οποίες βασίστηκαν οι αποφάσεις της ήταν εμπεριστατωμένες και πλήρεις. Ωστόσο, διαπιστώσαμε ότι υπήρχαν περιθώρια περαιτέρω βελτίωσης των αξιολογήσεων των πτυχών που σχετίζονται με τον ανταγωνισμό στο πλαίσιο της εξέτασης του συμφέροντος της Ένωσης.

VII

Μολονότι οι εκτελεστικοί κανονισμοί προσδιόριζαν σαφώς τα σχετικά προϊόντα, οι εθνικές τελωνειακές αρχές εξακολουθούσαν να αντιμετωπίζουν ορισμένες δυσκολίες στην εφαρμογή τους, γεγονός που αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για την αποτελεσματική είσπραξη των δασμών ΜΕΑ. Η παρακολούθηση των μέτρων από την Επιτροπή ήταν διεξοδική, αλλά οι εργασίες της επικεντρώνονταν κυρίως στους ελέγχους που απαιτούνται από τη νομοθεσία. Ωστόσο, τα εργαλεία παρακολούθησης στο πλαίσιο των οποίων η Επιτροπή διαθέτει μεγαλύτερη διακριτική ευχέρεια χρησιμοποιήθηκαν σε περιορισμένο βαθμό και η κατά προτεραιότητα ιεράρχησή τους δεν βασίστηκε σε σαφή κριτήρια.

VIII

Παρότι η Επιτροπή χρησιμοποίησε ορθά ορισμένα εργαλεία ανάληψης της κατάλληλης δράσης σε συνέχεια της παρακολούθησης (π.χ. με την έκδοση ειδοποιήσεων προς τις τελωνειακές αρχές), οι αρμοδιότητές της για την κίνηση ερευνών με δική της πρωτοβουλία χρησιμοποιήθηκαν σε περιορισμένο μόνο βαθμό. Η παρουσίαση στοιχείων από την Επιτροπή σχετικά με τα ΜΕΑ ήταν ακριβής, αλλά επικεντρώθηκε στις δραστηριότητες και όχι στην αποτελεσματικότητα των μέτρων.

IX

Οι περιορισμοί στο επίπεδο των πόρων δεν εμπόδισαν την Επιτροπή να αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες προκλήσεις της πολιτικής εμπορικής άμυνας. Ωστόσο, αν και χρησιμοποίησε τις αρμοδιότητές της για την προστασία των ευρωπαϊκών κλάδων παραγωγής στο φόρουμ του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και στο πλαίσιο ερευνών τρίτων χωρών, θα μπορούσε να είχε προτεραιοποιήσει καλύτερα τις δράσεις της. Η Επιτροπή προετοιμάστηκε για την αντιμετώπιση των συνεπειών του Brexit σε επιχειρησιακό επίπεδο και, ως έναν βαθμό, έλαβε επίσης υπόψη της τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές φιλοδοξίες της ΕΕ.

X

Προκειμένου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενισχύσει την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητα της δράσης της στον τομέα της εμπορικής άμυνας πρέπει:

  • να τεκμηριώνει τις αξιολογήσεις της όσον αφορά τον εμπιστευτικό χαρακτήρα των εγγράφων που υποβάλλουν τα μέρη·
  • να εντείνει τις προσπάθειές της για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των κλάδων παραγωγής σχετικά με τα μέσα εμπορικής άμυνας·
  • να βελτιώσει την καθοδήγηση που παρέχει σε σχέση με τις πτυχές που αφορούν τον ανταγωνισμό·
  • να βελτιώσει τη στόχευση των δραστηριοτήτων παρακολούθησης και την εμβέλεια των στοιχείων που παρουσιάζει·
  • να καθορίσει τις προϋποθέσεις για την κίνηση ερευνών με δική της πρωτοβουλία·
  • να χρησιμοποιεί σαφή κριτήρια για την κατά προτεραιότητα ιεράρχηση της αντίδρασης της ΕΕ σε μέτρα που λαμβάνουν τρίτες χώρες.

Εισαγωγή

Μέσα εμπορικής άμυνας

01

Το διεθνές εμπόριο αποτελεί βασικό μοχλό ανάπτυξης της ενωσιακής οικονομίας, και η ΕΕ είναι η μεγαλύτερη δύναμη παγκοσμίως στο εμπόριο αγαθών. Πέρα από τη δημιουργία θέσεων εργασίας, προάγει την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία και εξασφαλίζει στους καταναλωτές μεγαλύτερη ποικιλία αγαθών σε χαμηλότερες τιμές. Εντούτοις, παρά τη δυναμική ανάπτυξή του κατά τις τελευταίες δεκαετίες, προσφάτως ανέκυψαν ή εντάθηκαν πολλά προβλήματα που σχετίζονται με τις εμπορικές συναλλαγές (βλέπε γράφημα 1).

Γράφημα 1

Ζητήματα σχετικά με το διεθνές εμπόριο

Πηγή: ΕΕΣ.

02

Ως μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), η ΕΕ είναι σταθερά προσηλωμένη σε ένα ανοικτό σύστημα εμπορίου, το οποίο βασίζεται σε κανόνες. Ωστόσο, όταν τρίτες χώρες εφαρμόζουν αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, όπως οι επιδοτήσεις ή το ντάμπινγκ, οι οποίες αντιβαίνουν στους κανόνες του ΠΟΕ, η ΕΕ προστατεύει τους κλάδους παραγωγής της χρησιμοποιώντας μέσα τα οποία είναι γνωστά ως μέσα εμπορικής άμυνας (ΜΕΑ).

03

Επιβάλλονται μέτρα με τη μορφή δασμών, τα οποία υπόκεινται σε αυστηρές νομικές προϋποθέσεις που καθορίζονται από τον ΠΟΕ και την ίδια την ΕΕ (βλέπε πλαίσιο 1 και παράρτημα I). Η εμπορική πολιτική αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα της ΕΕ, κάτι που σημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι αρμόδια για τη διεξαγωγή ερευνών και την επιβολή δασμών εξ ονόματος των κρατών μελών.

Πλαίσιο 1

Ορισμοί των στρεβλώσεων του εμπορίου στο πλαίσιο των ΜΕΑ

Ντάμπινγκ - Επιχείρηση εκτός της ΕΕ πωλεί εμπορεύματα στην ΕΕ σε τιμές χαμηλότερες από τις ισχύουσες στην εγχώρια αγορά της ή, εάν δεν είναι δυνατή η χρήση των τιμών αυτών ως σημείου αναφοράς, σε τιμές χαμηλότερες από το κόστος παραγωγής προσαυξημένο κατά ένα εύλογο περιθώριο κέρδους.

Επιδότηση - Κυβέρνηση ή δημόσιος φορέας τρίτης χώρας παρέχει χρηματοδοτική συνδρομή σε συγκεκριμένο κλάδο παραγωγής ή ομάδα κλάδων παραγωγής, με πιθανό αντίκτυπο στις τιμές εξαγωγής στην ΕΕ.

04

Η ΕΕ συγκαταλέγεται μεταξύ των μελών του ΠΟΕ που προσφεύγουν τακτικά στη χρήση ΜΕΑ, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 6,5 % του συνόλου των μέτρων1. Κατά την περίοδο 2014‑2018, η Επιτροπή κινούσε κατά μέσο όρο 13 νέες έρευνες αντιντάμπινγκ ή κατά των επιδοτήσεων ετησίως. Στο τέλος του 2018 τελούσαν σε ισχύ 133 μέτρα αντιντάμπινγκ ή κατά των επιδοτήσεων, τα περισσότερα από τα οποία αφορούσαν προϊόντα από την Κίνα (βλέπε γράφημα 2).

Γράφημα 2

Ενωσιακά μέτρα αντιντάμπινγκ και κατά των επιδοτήσεων σε ισχύ στο τέλος του 2018, ανά χώρα

Πηγή: ΕΕΣ, βάσει στοιχείων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

05

Η διαδικασία ΜΕΑ (βλέπε παράρτημα II) ξεκινά, κατά κανόνα, με την υποβολή καταγγελίας από έναν κλάδο παραγωγής ή μια επιχείρηση της ΕΕ («ο καταγγέλλων»). Στο πλαίσιο της έρευνας που ακολουθεί, η Επιτροπή συγκεντρώνει στοιχεία από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (τα οποία συνήθως είναι ευρωπαίοι παραγωγοί, εξαγωγείς από τρίτες χώρες, χρήστες, διανομείς και καταναλωτές) και τα ελέγχει επί τόπου. Με τον τρόπο αυτό, οι υπάλληλοι της Επιτροπής επιδιώκουν να διαπιστώσουν κατά πόσον πληρούνται τα βασικά κριτήρια για την επιβολή δασμών ΜΕΑ, ήτοι:

  • η ύπαρξη ντάμπινγκ ή επιδοτήσεων·
  • σημαντική (οικονομική) ζημία ή απειλή ζημίας για τον κλάδο παραγωγής της ΕΕ·
  • αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της ζημίας και του ντάμπινγκ / της επιδότησης·
  • συμφέρον της ΕΕ: δεν μπορούν να επιβληθούν μέτρα εάν τα οικονομικά μειονεκτήματα που συνεπάγονται για άλλα μέρη στην ΕΕ υπερτερεί σαφώς της ανάγκης άρσης των ζημιογόνων επιπτώσεων του ντάμπινγκ ή των επιδοτήσεων (βλέπε παράρτημα I).
06

Η έρευνα ολοκληρώνεται είτε με την έκδοση εκτελεστικού κανονισμού από την Επιτροπή, στον οποίο καθορίζονται το είδος και το επίπεδο των μέτρων (βλέπε πλαίσιο 2), είτε με την περάτωσή της χωρίς τη λήψη μέτρων. Για την προστασία των συμφερόντων του κλάδου παραγωγής της ΕΕ πριν από τη λήψη των οριστικών μέτρων, η Επιτροπή μπορεί να επιβάλει προσωρινά μέτρα.

Πλαίσιο 2

Είδη μέτρων που μπορούν να επιβληθούν σε συνέχεια των ερευνών εμπορικής άμυνας

Δασμός κατ’ αξίαν – ένα ποσοστό της τιμής των προϊόντων (π.χ. 20 % της τιμής εισαγωγής).

Ειδικός δασμός – καθορισμένο ποσό ανά μονάδα προϊόντων (π.χ. 15 ευρώ ανά τόνο).

Μεταβλητός δασμός / ελάχιστη τιμή εισαγωγής – η διαφορά μεταξύ μιας καθορισμένης ελάχιστης τιμής εισαγωγής και της τιμής εξαγωγής του αλλοδαπού εξαγωγέα.

Ανάληψη υποχρέωσης ως προς τις τιμές – ο αλλοδαπός εξαγωγέας αναλαμβάνει οικειοθελώς τη δέσμευση να πωλεί τα προϊόντα του τουλάχιστον στην ελάχιστη τιμή εισαγωγής, η οποία δεν δημοσιοποιείται.

07

Μετά τη θέσπιση των οριστικών μέτρων, η Επιτροπή παρακολουθεί την εφαρμογή τους και, υπό συγκεκριμένες συνθήκες, μπορεί να αποφασίσει την επανεξέτασή τους. Αυτό μπορεί να συμβεί είτε κατόπιν αιτήματος ενδιαφερόμενου μέρους είτε με πρωτοβουλία της Επιτροπής και να λάβει τη μορφή:

  • επανεξέτασης των τιμών νέου εξαγωγέα·
  • ενδιάμεσης επανεξέτασης, εάν κριθεί ότι το μέτρο δεν είναι πλέον αναγκαίο ή δεν επαρκεί·
  • επανεξέτασης για την αντιμετώπιση της καταστρατήγησης, όταν υπάρχει κίνδυνος καταστρατήγησης του μέτρου από τους εξαγωγείς, π.χ. με τη διοχέτευση των εμπορευμάτων μέσω άλλης χώρας·
  • επανεξέτασης ενόψει της λήξης ισχύος του μέτρου (τα μέτρα συνήθως επιβάλλονται για πέντε έτη)·
  • επανέναρξης της έρευνας, όταν οι εξαγωγείς μειώνουν τις τιμές εξαγωγής για να απορροφήσουν τμήμα ή το σύνολο των δασμών.

Το θεσμικό πλαίσιο

08

Δεδομένου ότι το εμπόριο αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποτελεί τον κύριο παράγοντα στις έρευνες εμπορικής άμυνας (βλέπε γράφημα 3) και αρμόδια υπηρεσία της είναι η Γενική Διεύθυνση Εμπορίου (ΓΔ TRADE). Κατά τη διάρκεια των ερευνών, η ΓΔ TRADE συνεργάζεται με άλλες υπηρεσίες της Επιτροπής και τις συμβουλεύεται επισήμως σε καίρια στάδια της διαδικασίας μέσω διυπηρεσιακών διαβουλεύσεων. Βάσει των προτάσεων της ΓΔ TRADE, το Σώμα των Επιτρόπων λαμβάνει τις αποφάσεις για την κίνηση ερευνών και εγκρίνει κανονισμούς της Επιτροπής για την επιβολή οριστικών ή προσωρινών μέτρων2.

09

Τα κράτη μέλη συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων μέσω της επιτροπής μέσων εμπορικής άμυνας στο πλαίσιο της διαδικασίας επιτροπολογίας. Η Επιτροπή υποχρεούται να συμβουλεύεται την επιτροπή αυτή ή να την ενημερώνει σχετικά με μια σειρά συγκεκριμένων αποφάσεων κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ΜΕΑ. Ανάλογα με το στάδιο της διαδικασίας, η γνώμη της επιτροπής μέσων εμπορικής άμυνας μπορεί να είναι συμβουλευτική ή δεσμευτική (η τελευταία κατηγορία αφορά την επιβολή οριστικών δασμών). Η Επιτροπή δεν μπορεί να εγκρίνει την πρότασή της για μέτρα εμπορικής άμυνας, εάν απορριφθεί με ειδική πλειοψηφία 55 %. Στην περίπτωση αυτή, αλλά και σε περίπτωση απλής πλειοψηφίας κατά πρότασης της Επιτροπής, η πρόταση παραπέμπεται σε επιτροπή προσφυγών. Για να εκδώσει αρνητική γνώμη η επιτροπή προσφυγών απαιτείται ειδική πλειοψηφία.

Γράφημα 3

Το θεσμικό πλαίσιο της ΕΕ

Πηγή: ΕΕΣ.

10

Σε περίπτωση καταγγελίας ή προβλημάτων κατά τη διάρκεια μιας έρευνας και μετά την περάτωσή της, τα μέρη μπορούν να απευθύνονται στον σύμβουλο ακροάσεων της Επιτροπής για τις διαδικασίες εμπορικών προσφυγών, τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον ΠΟΕ.

Το νομικό πλαίσιο

11

Η εμπορική άμυνα αποτελεί παγκόσμιο ζήτημα και, ως εκ τούτου, ρυθμίζεται σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό σημαίνει ότι οι συμφωνίες του ΠΟΕ καθορίζουν το νομικό και θεσμικό πλαίσιο που διέπει τα μέσα εμπορικής άμυνας, συμπεριλαμβανομένων των λεπτομερών απαιτήσεων σχετικά με τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορούν να εφαρμόζονται και τους κανόνες που πρέπει να τηρούνται στο πλαίσιο των ερευνών. Η νομοθεσία της ΕΕ πρέπει να αντικατοπτρίζει πλήρως τους κανόνες του ΠΟΕ, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εισάγει πρόσθετες απαιτήσεις πριν από την έγκριση μέτρων, όπως στην περίπτωση της «εξέτασης του συμφέροντος της Ένωσης». Η βασική νομοθεσία της ΕΕ για τα ΜΕΑ είναι ο «βασικός κανονισμός αντιντάμπινγκ»3 και ο «βασικός κανονισμός κατά των επιδοτήσεων»4 του 2016, με σημαντικές πρόσφατες τροποποιήσεις το 20175 και το 20186 (εφεξής οι «βασικοί κανονισμοί»).

12

Η «τροποποίηση της μεθοδολογίας» του 2017 άλλαξε τη μέθοδο βάσει της οποίας υπολογίζονται τα περιθώρια ντάμπινγκ προκειμένου να λαμβάνεται υπόψη η «σημαντική κρατική παρέμβαση», η οποία δημιουργεί στρεβλώσεις στην αγορά της χώρας εξαγωγής.

13

Η «δέσμη εκσυγχρονισμού» του 2018 κάλυψε πολλά θέματα. Μείωσε τη διάρκεια των ερευνών αντιντάμπινγκ, εξασφάλισε την παροχή στα μέρη που μετέχουν σε μια έρευνα πληροφοριών σχετικά με τα μέτρα σε πρωιμότερο στάδιο σε σύγκριση με τους κανόνες που ίσχυαν πριν τον εκσυγχρονισμό, και όρισε σε ποιες περιπτώσεις τα επίπεδα των δασμών μπορούν να είναι υψηλότερα λόγω στρεβλώσεων στην αγορά πρώτων υλών στη χώρα εξαγωγής. Με τη δέσμη αυτή εισήχθησαν επίσης περιβαλλοντικά και κοινωνικά πρότυπα σε συγκεκριμένες πτυχές των ερευνών.

Εμβέλεια και τρόπος προσέγγισης του ελέγχου

14

Αποφασίσαμε να ελέγξουμε για πρώτη φορά αυτόν τον τομέα πολιτικής, δεδομένης της αυξανόμενης σημασίας των ΜΕΑ για την ευρωπαϊκή βιομηχανία εν μέσω των συνεχών εξελίξεων στο πεδίο της διεθνούς εμπορικής πολιτικής. Στο πλαίσιο του ελέγχου μας εξετάσαμε κατά πόσον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εφάρμοσε με επιτυχία την πολιτική εμπορικής άμυνας με σκοπό τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητάς της. Δεν περιοριστήκαμε στην εξέταση των μέτρων εμπορικής άμυνας που επέβαλε η ΕΕ σε προϊόντα που εισάγονται από τρίτες χώρες, αλλά καλύψαμε και τον τρόπο με τον οποίο η Επιτροπή αντέδρασε στις πολιτικές εμπορικής άμυνας άλλων χωρών. Συγκεκριμένα, εξετάσαμε κατά πόσον η Επιτροπή:

  1. συμμορφώθηκε με τις διαδικασίες και τις προθεσμίες που προβλέπονται για τις έρευνες εμπορικής άμυνας·
  2. διενήργησε κατάλληλες αναλύσεις στο πλαίσιο των ερευνών εμπορικής άμυνας και αιτιολόγησε επαρκώς τα συμπεράσματά της·
  3. παρακολούθησε ικανοποιητικά τα μέτρα εμπορικής άμυνας και παρουσίασε στοιχεία σχετικά με τα επιτεύγματα της πολιτικής εμπορικής άμυνας·
  4. αντέδρασε δυναμικά στις προκλήσεις του παγκόσμιου εμπορίου.
15

Αν και εστιάσαμε κυρίως στις πτυχές για τις οποίες ήταν αρμόδια η ΓΔ TRADE, καλύψαμε επίσης τη συνεργασία της με άλλες υπηρεσίες της Επιτροπής (όπως η ΓΔ TAXUD και η ΓΔ BUDG), καθώς και με τα κράτη μέλη. Ο έλεγχος κάλυψε τις δραστηριότητες της Επιτροπής την περίοδο 2016‑2019.

16

Ο έλεγχός μας δεν κάλυψε την αποτελεσματικότητα των εργασιών των εθνικών τελωνειακών αρχών, οι οποίες είναι αποκλειστικά αρμόδιες για την είσπραξη των δασμών που επιβάλλονται συνεπεία των ερευνών εμπορικής άμυνας. Δεν καλύψαμε επίσης τις εργασίες άλλων υπηρεσιών της Επιτροπής για την παρακολούθηση της διαδικασίας είσπραξης ή για τη διερεύνηση συναφών υποθέσεων απάτης. Οι δραστηριότητες αυτές δεν αφορούν ειδικά τους δασμούς ΜΕΑ και οι σχετικές διαδικασίες είσπραξης και παρακολούθησης δεν διαφέρουν από αυτές που ισχύουν και για τα άλλα είδη δασμών. Τα ζητήματα αυτά αναλύθηκαν σε άλλες πρόσφατες εκθέσεις7.

17

Οι εργασίες μας συνίσταντο κυρίως στην εξέταση εγγράφων και την πραγματοποίηση συνεντεύξεων με υπαλλήλους της ΓΔ TRADE και άλλων αρμόδιων υπηρεσιών της Επιτροπής. Η αξιολόγησή μας όσον αφορά τις έρευνες εμπορικής άμυνας βασίστηκε σε δείγμα 10 περατωθεισών υποθέσεων, ήτοι υποθέσεων στις οποίες η Επιτροπή είχε επιβάλει οριστικά μέτρα εμπορικής άμυνας. Η επιλογή των υποθέσεων έγινε κατά τρόπο ώστε να αντικατοπτρίζεται η ποικιλομορφία των εργασιών της ΓΔ TRADE από την άποψη των τομέων, των ενδιαφερόμενων χωρών και των ειδών ερευνών (έρευνες αντιντάμπινγκ και κατά των επιδοτήσεων, νέες έρευνες και επανεξετάσεις). Ακόμη, συγκεντρώσαμε αποδεικτικά στοιχεία στο πλαίσιο συναντήσεων που πραγματοποιήσαμε για τον σκοπό αυτό με αρχές των κρατών μελών, εμπειρογνώμονες και ενδιαφερόμενα μέρη (ενώσεις επιχειρήσεων και επιχειρήσεις που εκπροσωπούν όλα τα μέρη που εμπλέκονται στις έρευνες).

Παρατηρήσεις

Η προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την επιβολή μέτρων εμπορικής άμυνας είναι ορθή, αλλά η επικοινωνία της στον τομέα αυτό είναι περιορισμένη

18

Οι έρευνες εμπορικής άμυνας ακολουθούν μια εξαιρετικά τυποποιημένη διαδικασία, βάσει των λεπτομερών νομικών πλαισίων της ΕΕ και του ΠΟΕ. Δεδομένου ότι τα μέτρα εμπορικής άμυνας έχουν σημαντικό οικονομικό αντίκτυπο στους παραγωγούς τόσο της ΕΕ όσο και τρίτων χωρών, και επηρεάζουν επίσης τους εισαγωγείς και τους χρήστες της ΕΕ στην αλυσίδα εφοδιασμού8, τα ενδιαφερόμενα μέρη υποβάλλουν σε ενδελεχή έλεγχο τις έρευνες της Επιτροπής. Προκειμένου να διασφαλίζεται η δυνατότητα υπεράσπισης των μέτρων σε περίπτωση δικαστικής προσφυγής, η Επιτροπή πρέπει να συμμορφώνεται με τις εν λόγω απαιτήσεις. Ωστόσο, η Επιτροπή πρέπει να λαμβάνει υπόψη επίσης την επιβάρυνση που συνεπάγονται οι έρευνες για τα ενδιαφερόμενα μέρη, ώστε οι επιχειρήσεις που πέφτουν θύμα αθέμιτων εμπορικών πρακτικών να μην αποθαρρύνονται να υποβάλλουν καταγγελίες.

19

Για την αποτελεσματική λειτουργία της εμπορικής άμυνας, οι κλάδοι παραγωγής της ΕΕ πρέπει να γνωρίζουν τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους και να έχουν επαρκή καθοδήγηση για την υποβολή καταγγελιών τέτοιας ποιότητας που να εξετάζονται από την Επιτροπή.

20

Αξιολογήσαμε, συνεπώς, κατά πόσον:

  1. η Επιτροπή συμμορφώθηκε με τις διαδικασίες και τις προθεσμίες·
  2. ο σύμβουλος ακροάσεων εγγυήθηκε τα δικαιώματα των ενδιαφερόμενων μερών·
  3. η Επιτροπή εξασφάλισε την ίση μεταχείριση των διαφόρων μερών και την πρόσβασή τους στις πληροφορίες·
  4. η Επιτροπή διαχειρίστηκε κατάλληλα την διοικητική επιβάρυνση και ανέλαβε επαρκείς δραστηριότητες επικοινωνίας.

Η Επιτροπή παρακολουθεί δεόντως τις διαδικασίες των ερευνών εμπορικής άμυνας

21

Ο έλεγχος των ερευνών της Επιτροπής από τα ενδιαφερόμενα μέρη ασκείται σε δύο επίπεδα. Πρώτον, τα μέρη παρεμβαίνουν κατά τη διάρκεια των ερευνών: μπορούν ανά πάσα στιγμή να υποβάλλουν γραπτές παρατηρήσεις στη ΓΔ TRADE και να ζητούν ακρόαση, ενώ δύνανται επίσης να ζητήσουν την παρέμβαση του συμβούλου ακροάσεων και του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή. Δεύτερον, μετά την ολοκλήρωση μιας έρευνας, τα μέρη μπορούν να προσφύγουν ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του ΠΟΕ (βλέπε γράφημα 4).

Γράφημα 4

Επίλυση προβλημάτων σχετικά με τα ΜΕΑ

Πηγή: ΕΕΣ.

22

Για να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση με τους κανόνες, η ΓΔ TRADE χρησιμοποιεί ένα σύστημα σχεδιασμού, το οποίο περιλαμβάνει όλα τα διαδικαστικά στάδια και τις προθεσμίες, και αποστέλλει, κατά περίπτωση, υπενθυμίσεις στους αρμόδιους για τον χειρισμό υποθέσεων. Ωστόσο, το εν λόγω σύστημα δεν χρησιμοποιείται συστηματικά ως εργαλείο διαχείρισης για την παρακολούθηση της προόδου των υποθέσεων. Η ΓΔ TRADE βασίζεται στους υπαλλήλους της για τη διενέργεια των ελέγχων (συμπεριλαμβανομένης της τήρησης των προθεσμιών), αλλά διαπιστώσαμε ότι ο κίνδυνος μη συμμόρφωσης είναι χαμηλός.

23

Επιπλέον, παρέχει στο προσωπικό της ένα εκτενές σύνολο εγγράφων και εργαλείων καθοδήγησης, τα οποία είναι διαθέσιμα σε διάφορα σημεία. Λόγω των αλλαγών που έγιναν στη νομοθεσία το 2017 και το 2018 (βλέπε σημεία 12 και 13), αλλά και λόγω της ανάγκης πρόσβασης του προσωπικού σε καθοδήγηση σχετικά με κανόνες και διαδικασίες που ίσχυαν προηγουμένως (π.χ. για την εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων για τις οποίες ισχύουν παλαιότεροι κανόνες), παράλληλα με τα επικαιροποιημένα έγγραφα καθοδήγησης διατηρούνται και τα παλαιά. Διαπιστώσαμε ότι ορισμένες επικαιροποιήσεις έγιναν αρκετά χρόνια μετά τις αλλαγές στη νομοθεσία (η ΓΔ TRADE επικαιροποίησε αρκετά έγγραφα το 2019). Αν και αυτό δεν διευκολύνει τη χρήση των κατευθυντήριων οδηγιών από τους υπαλλήλους, δεν διαπιστώσαμε αρνητικό αντίκτυπο σε επιμέρους υποθέσεις. Από τις υποθέσεις που εξετάσαμε, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι η Επιτροπή τήρησε σε ικανοποιητικό βαθμό τις διαδικασίες και τις προθεσμίες.

Ο σύμβουλος ακροάσεων μεριμνά για τον σεβασμό των διαδικαστικών δικαιωμάτων των μερών

24

Ο ανεξάρτητος σύμβουλος ακροάσεων παρέχει πρόσθετες διασφαλίσεις όσον αφορά τα διαδικαστικά δικαιώματα των μερών. Όταν ένα ενδιαφερόμενο μέρος απευθύνεται στον σύμβουλο ακροάσεων, ο τελευταίος διοργανώνει κατά κανόνα ακρόαση με το μέρος αυτό και τη ΓΔ TRADE.

25

Ο σύμβουλος ακροάσεων διορίζεται από τον Πρόεδρο της Επιτροπής και είναι αποσπασμένος, για διοικητικούς λόγους, στον αρμόδιο για θέματα εμπορίου Επίτροπο. Οι δύο άλλοι υπάλληλοι που επιλέγονται από τον σύμβουλο ακροάσεων υπάγονται διοικητικά στη ΓΔ TRADE, αλλά όχι ειδικά στη διεύθυνση που ασχολείται με τα ΜΕΑ. Με τις ελεγκτικές εργασίες μας επιβεβαιώθηκε ότι η εν λόγω διοικητική οργάνωση δεν επηρεάζει τη λειτουργική ανεξαρτησία του συμβούλου ακροάσεων. Ο σύμβουλος ακροάσεων λαμβάνει τις σχετικές με τις ακροάσεις αποφάσεις και καταρτίζει σημειώματα σχετικά με τις επιμέρους υποθέσεις με ανεξαρτησία, χωρίς επανεξέταση ή έγκριση από τη ΓΔ TRADE ή τον αρμόδιο για θέματα εμπορίου Επίτροπο.

26

Από τις εργασίες μας προέκυψε ότι, σε τέσσερις από τις 10 υποθέσεις που συμπεριλάβαμε στο δείγμα, τα μέρη εξασφάλισαν χωρίς καμία δυσκολία την παρέμβαση του συμβούλου ακροάσεων. Διαπιστώσαμε ότι ο σύμβουλος ακροάσεων είχε αναλύσει ορθά τις ανησυχίες των μερών και είχε αιτιολογήσει επαρκώς τα συμπεράσματά του, διασφαλίζοντας έτσι την προστασία των δικαιωμάτων των μερών στο πλαίσιο των ερευνών εμπορικής άμυνας.

Μολονότι όλα τα μέρη τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης, οι αξιολογήσεις του εμπιστευτικού χαρακτήρα δεν τεκμηριώνονται επαρκώς

27

Όλα τα μέρη μιας έρευνας έχουν τα ίδια διαδικαστικά δικαιώματα, και η ΓΔ TRADE διασφαλίζει την ισότιμη αντιμετώπισή τους. Όταν ένα μέρος υποβάλλει πληροφορίες στη ΓΔ TRADE, οφείλει να επισημαίνει εκείνες που θεωρεί εμπιστευτικές. Οι εμπιστευτικές πληροφορίες δεν πρέπει να είναι προσβάσιμες από άλλα μέρη της έρευνας, π.χ. για λόγους ανταγωνισμού. Ωστόσο, το ενδιαφερόμενο μέρος οφείλει να παρέχει στα άλλα μέρη μια επαρκούς ποιότητας μη εμπιστευτική εκδοχή των πληροφοριών αυτών (στην οποία οι ευαίσθητες πληροφορίες παρουσιάζονται συνοπτικά ή έχουν αφαιρεθεί κ.λπ.).

28

Στο πλαίσιο των ελεγκτικών εργασιών μας επιβεβαιώθηκε ότι η ΓΔ TRADE παρέχει πράγματι στα μέρη ισότιμη πρόσβαση στις μη εμπιστευτικές πληροφορίες και τα ίδια δικαιώματα ακρόασης. Από τον έλεγχο δεν προέκυψαν προβλήματα όσον αφορά την ίση μεταχείριση, ούτε εξάλλου στο πλαίσιο καταγγελιών στον σύμβουλο ακροάσεων, στον Διαμεσολαβητή ή στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης προέκυψαν τέτοια στοιχεία.

29

Στο πλαίσιο αυτό, παράδειγμα ορθής πρακτικής αποτελεί το γεγονός ότι η ΓΔ TRADE διαθέτει έγγραφα στα ενδιαφερόμενα μέρη μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας TRON. Η λύση αυτή σημαίνει ότι τα μέρη έχουν άμεση πρόσβαση σε μη εμπιστευτικούς φακέλους και λαμβάνουν αυτόματες ειδοποιήσεις όταν καθίστανται διαθέσιμα νέα έγγραφα. Ένα ακόμη παράδειγμα ορθής πρακτικής είναι ότι η ΓΔ TRADE παρέχει στα μέρη τις πληροφορίες στις οποίες βασίζονται οι αποφάσεις της αυτομάτως και όχι κατόπιν αιτήματος.

30

Η απαίτηση εμπιστευτικότητας συνεπάγεται ότι, σε πολλές περιπτώσεις, οι πληροφορίες που κοινοποιούνται στα μέρη δεν μπορούν να είναι τόσο λεπτομερείς όσον αφορά τα δεδομένα των άλλων μερών ώστε να τους επιτρέπει να επαληθεύουν κάθε στάδιο των υπολογισμών του ντάμπινγκ, της επιδότησης ή της προκληθείσας ζημίας. Παραδείγματος χάριν, ένας καταγγέλλων θα ήταν κατά κανόνα σε θέση να επαληθεύσει τον υπολογισμό της ζημίας (δεδομένου ότι βασίζεται σε δεδομένα του δικού του κλάδου παραγωγής), όχι όμως και όλες τις λεπτομέρειες του υπολογισμού του ντάμπινγκ (που βασίζεται σε δεδομένα του εξαγωγέα).

31

Αρμόδια να αποφασίζει σχετικά με τον εμπιστευτικό χαρακτήρα είναι η ΓΔ TRADE. Σύμφωνα με τις εσωτερικές κατευθυντήριες οδηγίες9, εμπιστευτικός χαρακτήρας πρέπει να αναγνωρίζεται μόνον εφόσον τα μέρη έχουν βάσιμους λόγους να το ζητούν για τις πληροφορίες που υποβάλλουν. Ομοίως, πρέπει να αξιολογεί κατά πόσον η μη εμπιστευτική έκδοση είναι επαρκούς ποιότητας. Η εν λόγω αξιολόγηση παρέχει στη ΓΔ TRADE τη δυνατότητα να επιτυγχάνει την κατάλληλη ισορροπία μεταξύ των νομικών απαιτήσεων προστασίας του απορρήτου και διαφάνειας.

32

Παρόλο που η ΓΔ TRADE μάς ενημέρωσε ότι διενεργούνται αξιολογήσεις του εμπιστευτικού χαρακτήρα, διαπιστώσαμε ότι αυτές δεν τεκμηριώνονται συστηματικά (στο δείγμα μας εντοπίσαμε ένα θετικό παράδειγμα διεξοδικής αξιολόγησης). Ως εκ τούτου, δεν είμαστε σε θέση να επιβεβαιώσουμε τη δήλωση αυτή ή τη διεξοδικότητα των εν λόγω ελέγχων. Ακόμη, η ΓΔ TRADE βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα μέρη, τα οποία μπορούν να υποβάλουν ένσταση εάν η μη εμπιστευτική εκδοχή τους είναι ανεπαρκής. Αν και τα μέρη μπορούν τελικά να αποκτήσουν πρόσβαση σε περαιτέρω πληροφορίες σε συνέχεια ένστασης, αυτή η διαδικασία μπορεί να προκαλέσει καθυστερήσεις (βλέπε πλαίσιο 3).

Πλαίσιο 3

Παραδείγματα καθυστερήσεων στην παρακολούθηση των μη εμπιστευτικού χαρακτήρα περιλήψεων

Περίπτωση Α: Ένα ενδιαφερόμενο μέρος διαμαρτυρήθηκε για την ποιότητα δύο συνόλων μη εμπιστευτικών εγγράφων. Στην περίπτωση του πρώτου φακέλου μεσολάβησαν οκτώ εβδομάδες και στην περίπτωση του δεύτερου τρεισήμισι εβδομάδες μεταξύ της γνωστοποίησης του αρχικού φακέλου και της ένστασης του ενδιαφερόμενου μέρους. Εντός δύο εργάσιμων ημερών, η ΓΔ TRADE ζήτησε να της υποβληθούν νέες, βελτιωμένες εκδόσεις των φακέλων από τον υποβάλλοντα, ο οποίος τις διαβίβασε εντός 11 ημερών.

Περίπτωση Β: Ένα ενδιαφερόμενο μέρος υπέβαλε ένσταση για την ποιότητα ενός μη εμπιστευτικού φακέλου. Η ένσταση υποβλήθηκε λίγο μετά τη γνωστοποίηση του αρχικού φακέλου και το αίτημα χρειάστηκε να επαναληφθεί τρεις φορές εντός περιόδου μεγαλύτερης των τριών μηνών έως ότου αντιδράσει η ΓΔ TRADE. Όταν τελικά ζητήθηκε από το μέρος που είχε υποβάλει τον φάκελο να υποβάλει μια βελτιωμένη έκδοσή του, το έπραξε την επόμενη ημέρα.

Οι νομικές απαιτήσεις δικαιολογούν τη σημαντική διοικητική επιβάρυνση, αλλά η Επιτροπή καταβάλλει ελάχιστες προσπάθειες για την προώθηση των μέσων εμπορικής άμυνας

33

Ένας μικρός αριθμός σημαντικών κλάδων παραγωγής είναι οι συχνότεροι χρήστες των ΜΕΑ: Το 50 % των μέτρων που ήταν σε ισχύ στο τέλος του 2018 αφορούσε μέταλλα και μεταλλικά προϊόντα, ενώ το 16 % αφορούσε χημικά προϊόντα (βλέπε γράφημα 5). Τα εν λόγω προϊόντα είναι συνήθως βιομηχανικά (και όχι καταναλωτικά), με αξιοσημείωτη εξαίρεση τα ποδήλατα. Προκειμένου τα ΜΕΑ να λειτουργήσουν θετικά για την ευρωπαϊκή οικονομία στο σύνολό της, απαιτείται διευκόλυνση και προβολή.

Γράφημα 5

Ενωσιακά μέτρα αντιντάμπινγκ και κατά των επιδοτήσεων που ήταν σε ισχύ στο τέλος του 2018, ανά ομάδα προϊόντων

Πηγή: ΕΕΣ, βάσει στοιχείων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο πίνακας περιλαμβάνει τα μέτρα καθώς και όλες τις αποφάσεις για την επέκταση των αρχικών μέτρων.

34

Οι καταγγέλλοντες οφείλουν να παρέχουν όλα τα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία στο στάδιο της καταγγελίας, συμπεριλαμβανομένων των τιμών εξαγωγής από την οικεία χώρα. Ως αποτέλεσμα, οι καταγγελίες είναι δυνατό να περιλαμβάνουν περισσότερα από 100 παραρτήματα. Λόγω του όγκου των απαιτούμενων πληροφοριών και της ανάγκης των περισσότερων μερών να προσφεύγουν στις υπηρεσίες δικηγόρων, το κόστος της υποβολής καταγγελίας μπορεί να είναι πολύ υψηλό. Και, μολονότι η συγκέντρωση ορισμένων από τις ζητούμενες πληροφορίες είναι δυσχερής για τις επιχειρήσεις και τις ενώσεις, ιδίως για εκείνες που δεν είναι εξοικειωμένες με τη χρήση των ΜΕΑ ή για εκείνες που δραστηριοποιούνται σε κατακερματισμένους κλάδους, στο πλαίσιο των εργασιών μας επιβεβαιώσαμε ότι η ΓΔ TRADE τις χρειάζεται πράγματι.

35

Παρά τη διαπίστωση αυτή, και παρότι αναγνωρίζουμε τις νομικές απαιτήσεις που σχετίζονται με τις καταγγελίες στο πλαίσιο της εμπορικής άμυνας, σημειώνουμε ότι η ΓΔ TRADE δεν έχει ακόμη διερευνήσει τις δυνατότητες μείωσης της διοικητικής επιβάρυνσης, έστω και οριακά. Παραδείγματος χάριν, η Επιτροπή δεν έχει προβεί σε λεπτομερή σύγκριση των πληροφοριών που ζητούνται στην ΕΕ με τις αντίστοιχες απαιτήσεις άλλων χωρών.

36

Προκειμένου να βοηθήσει τις επιχειρήσεις και τις ενώσεις που εκπροσωπούν κλάδους να υποβάλουν καταγγελίες, η ΓΔ TRADE δημοσίευσε στον ιστότοπό της σειρά ενημερωτικών εγγράφων, συμπεριλαμβανομένων υποδειγμάτων ερωτηματολογίων (όπου αναφέρονται τα στοιχεία που τα μέρη πρέπει να θέτουν στη διάθεση της ΓΔ TRADE), καθώς και έναν οδηγό για την υποβολή καταγγελίας. Ως επί το πλείστον, οι διαθέσιμες κατευθυντήριες οδηγίες είναι ορθές και σαφείς. Παρότι οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) χρησιμοποιούν τα μέσα εμπορικής άμυνας μάλλον σποραδικά, διαπιστώσαμε ότι η ΓΔ TRADE έχει καταβάλει ιδιαίτερες προσπάθειες για να τις βοηθήσει, π.χ. παρέχοντας πρόσθετη γενική καθοδήγηση και υποστήριξη κατά τη διάρκεια επιμέρους ερευνών. Ωστόσο, η εμβέλεια της στήριξης προς τις ΜΜΕ είναι πολύ περιορισμένη και δεν ανταποκρίνεται στους φιλόδοξους στόχους που έθεσε η Επιτροπή στο πλαίσιο της διαδικασίας εκσυγχρονισμού των βασικών κανονισμών το 2018 (βλέπε πίνακα 1).

Πίνακας 1

Δηλωθείσες φιλοδοξίες έναντι αναληφθεισών δράσεων για τη διευκόλυνση των διαδικασιών για τις ΜΜΕ

Φιλοδοξίες10 Δράσεις
Μια ιστοσελίδα που απευθύνεται ειδικά στις ΜΜΕ Ναι Δημιουργήθηκε μια ιστοσελίδα11.
Ευκολότερη πρόσβαση στα μέσα Ναι Η ΓΔ TRADE βοηθά τις ΜΜΕ περισσότερο στο στάδιο πριν από την έναρξη της διαδικασίας και στο στάδιο της έρευνας, και έχουν καταρτιστεί ειδικά ερωτηματολόγια για τις ΜΜΕ.
Απλουστευμένες διαδικασίες ά.α. Οι διαδικασίες απλουστεύθηκαν με τη συντόμευση των προθεσμιών και την περισσότερο ομοιόμορφη παράταση των προθεσμιών. Δεν υπάρχει συγκεκριμένος θετικός αντίκτυπος για τις ΜΜΕ ο οποίος να ισχύει για όλες τις επιχειρήσεις.
Ένα νέο γραφείο υποστήριξης (Helpdesk) για τα ΜΕΑ ά.α. Το γραφείο υποστήριξης υπήρχε ήδη.
Διαθεσιμότητα των πληροφοριών σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ Μερικώς Τα βασικά έγγραφα, συμπεριλαμβανομένου του οδηγού για τις ΜΜΕ και του «Οδηγού για τη σύνταξη καταγγελίας αντιντάμπινγκ», είναι διαθέσιμα σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ.
Άλλα έγγραφα στην ιστοσελίδα είναι διαθέσιμα μόνο στην αγγλική γλώσσα.
Προσέγγιση και ενημέρωση ενώσεων επιχειρήσεων στα κράτη μέλη Σε περιορισμένο βαθμό Υπάλληλοι της ΓΔ TRADE πραγματοποίησαν επισκέψεις σε δύο μόνον κράτη μέλη.

Πηγή: ΕΕΣ.

37

Μολονότι η ΓΔ TRADE διευκολύνει τις διαδικασίες για τα συμμετέχοντα μέρη, οι δραστηριότητες προβολής για την αύξηση της ενημέρωσης και την προώθηση της χρήσης των ΜΕΑ μεταξύ των κλάδων παραγωγής της ΕΕ είναι πολύ περιορισμένες. Σε αντίθεση με κλάδους όπως αυτοί του χάλυβα και των χημικών προϊόντων, οι οποίοι είναι εξοικειωμένοι με τα ΜΕΑ (βλέπε σημείο 33), άλλοι είναι πολύ λιγότερο εξοικειωμένοι με αυτά. Αυτό σημαίνει ότι κλάδοι παραγωγής που αντιμετωπίζουν αθέμιτες εμπορικές πρακτικές δεν μπορούν να ζητήσουν να επωφεληθούν από προστατευτικά μέτρα. Παρότι υπάρχουν φόρουμ στα οποία επιχειρήσεις και ενώσεις κλάδων μπορούν να επικοινωνούν με τη ΓΔ TRADE, ιδίως για την απόκτηση πληροφοριών σχετικά με δυνατότητες χρηματοδότησης από την ΕΕ, η Επιτροπή δεν τα χρησιμοποιεί για την ενημέρωση σχετικά με τα ΜΕΑ. Τέτοια φόρουμ, μεταξύ άλλων, είναι ο ιστότοπος της ΓΔ GROW σχετικά με τις διεθνείς δραστηριότητες για την επιχειρηματικότητα και τις ΜΜΕ και ο ιστότοπος του δικτύου «Enterprise Europe Network»12.

Τα μέτρα αιτιολογούνται δεόντως, υπάρχουν όμως περιθώρια βελτίωσης σε ορισμένες πτυχές της εξέτασης του συμφέροντος της Ένωσης

38

Στο πλαίσιο της ισχύουσας διαδικασίας λήψης αποφάσεων για τα ΜΕΑ (βλέπε σημείο 09), η Επιτροπή διαδραματίζει αποφασιστικό ρόλο όσον αφορά την επιβολή δασμών. Μεταξύ του 2014 και του 2018, μόνο δύο υποθέσεις παραπέμφθηκαν στην επιτροπή προσφυγών. Σε καμία από τις δύο όμως δεν επιτεύχθηκε η απαιτούμενη ειδική πλειοψηφία για την έκδοση αρνητικής γνώμης και, ως εκ τούτου, η πρόταση της Επιτροπής επικράτησε.

39

Δεδομένου του οικονομικού αντικτύπου και των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής, συμπεριλαμβανομένης της αξιολόγησης του συμφέροντος της Ένωσης (βλέπε σημείο 05), η Επιτροπή πρέπει να μεριμνά ιδιαιτέρως για την αιτιολόγηση των συμπερασμάτων στα οποία καταλήγει στο πλαίσιο των διαδικασιών ΜΕΑ. Πρόκειται για απαίτηση που προβλέπεται στο νομικό πλαίσιο. Ειδικότερα, οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να μπορούν να επαληθεύουν τη βάση των αποφάσεών της. Ως εκ τούτου, εξετάσαμε, βάσει του δείγματός μας, κατά πόσον η Επιτροπή:

  1. αιτιολόγησε δεόντως τις αποφάσεις και τους υπολογισμούς της·
  2. πραγματοποίησε έγκυρες αναλύσεις πριν από τη λήψη της απόφασής της.

Η αιτιολόγηση των συμπερασμάτων της Επιτροπής ήταν επαρκής στο πλαίσιο των ερευνών

40

Εξετάσαμε την αιτιολόγηση της Επιτροπής στην περίπτωση μιας απόφασης επιβολής μέτρου εμπορικής άμυνας, καθώς και στην περίπτωση μιας απόφασης κίνησης έρευνας σε συνέχεια καταγγελίας. Η εκτίμησή μας δεν προδικάζει τυχόν αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή άλλου δικαιοδοτικού οργάνου.

41

Διαπιστώσαμε ότι τα συμπεράσματα των εκτελεστικών αποφάσεων του δείγματός μας ήταν δεόντως αιτιολογημένα. Κάλυπταν τις παρατηρήσεις των μερών και παρέπεμπαν σε σημαντικές αποφάσεις εκδοθείσες στο πλαίσιο προηγούμενων υποθέσεων και στη νομολογία. Επιπλέον, οι κανονισμοί περιλάμβαναν λεπτομερείς αναλύσεις των υπολογισμών και τη μεθοδολογία τους. Αν και για λόγους εμπιστευτικότητας ενίοτε είναι αδύνατη η παρουσίαση των υπολογισμών με τόσες λεπτομέρειες ώστε να είναι δυνατή η επαλήθευσή τους από τρίτους (βλέπε σημείο 30), η συλλογιστική της Επιτροπής ήταν σαφής σε όλες τις περιπτώσεις. Στο δείγμα μας, εντοπίσαμε ορισμένα εξαιρετικά παραδείγματα αιτιολόγησης, αλλά και ορισμένες αδυναμίες (βλέπε πλαίσιο 4), οι οποίες ωστόσο δεν επηρεάζουν τη συνολική εκτίμησή μας ότι η αιτιολόγηση της Επιτροπής ήταν επαρκής.

Πλαίσιο 4

Παραδείγματα αιτιολόγησης αποφάσεων

Ορθή πρακτική: Μία έρευνα αφορούσε περισσότερες από μία χώρες εξαγωγής και διενεργήθηκε παράλληλα με άλλη έρευνα για το ίδιο προϊόν από άλλη χώρα. Σε καθεμία από αυτές, η ΓΔ TRADE στάθμισε προσεκτικά τα επιχειρήματά της και αιτιολόγησε βάσει εμπεριστατωμένης ανάλυσης γιατί οι εμπορικές πρακτικές κάθε στοχευόμενης χώρας προκάλεσαν ζημία στον σχετικό κλάδο παραγωγής της ΕΕ. Χάρη στην ορθή τεκμηρίωση των εν λόγω αιτιολογήσεων, η Επιτροπή κατέστη δυνατό να επιβάλει μέτρα και στις δύο αυτές περιπτώσεις.

Περιθώριο βελτίωσης: Κατά την αξιολόγηση της ζημίας που υπέστη ο σχετικός κλάδος παραγωγής της ΕΕ, η ΓΔ TRADE βάσισε το περιθώριο κέρδους του κλάδου στο πραγματικό κέρδος που επιτεύχθηκε στη διάρκεια ενός έτους της περιόδου που ελήφθη υπόψη για τον υπολογισμό της ζημίας. Το επίπεδο ήταν υψηλότερο από το προταθέν στην καταγγελία και σημαντικά υψηλότερο από ό,τι στο πλαίσιο παρεμφερούς, προηγούμενης υπόθεσης. Επιπλέον της αναφοράς στα κέρδη του προηγούμενου έτους, η Επιτροπή θα μπορούσε να είχε αιτιολογήσει λεπτομερέστερα την επιλογή της.

42

Σε όλες τις υποθέσεις του δείγματός μας, διαπιστώσαμε ότι η Επιτροπή αιτιολόγησε δεόντως την απόφασή της να κινήσει έρευνα. Οι καταγγελίες πληρούσαν επίσης το σύνολο των προβλεπόμενων στους βασικούς κανονισμούς κριτηρίων.

43

Οι βασικοί κανονισμοί προβλέπουν ότι η Επιτροπή «εξετάζει την ακρίβεια και την πληρότητα των αποδεικτικών στοιχείων που περιέχονται στην καταγγελία, προκειμένου να αποφανθεί κατά πόσον αυτά είναι ικανά να δικαιολογήσουν την έναρξη έρευνας»13. Στις περιπτώσεις που εξετάσαμε, διαπιστώσαμε ότι η ΓΔ TRADE εξέτασε πράγματι τις πτυχές αυτές και τεκμηρίωσε τα πορίσματά της σε εσωτερικά σημειώματα. Ωστόσο, τα εσωτερικά σημειώματα δεν εξηγούν τον τρόπο με τον οποίο αξιολογήθηκαν τα αποδεικτικά στοιχεία σε κάθε υπόθεση ούτε διευκρινίζουν, παραδείγματος χάριν, αν οι πληροφορίες του καταγγέλλοντος ελέγχθηκαν σε αντιπαραβολή με άλλες πληροφορίες (π.χ. από βάσεις δεδομένων της Επιτροπής).

44

Κατά την περίοδο 2016‑2018, η Επιτροπή απέρριψε μία μόνο καταγγελία που υποβλήθηκε επισήμως. Την ίδια περίοδο, τέσσερις καταγγέλλοντες απέσυραν τις καταγγελίες τους πριν από την έκδοση της οριστικής απόφασης της Επιτροπής. Ο μικρός αριθμός ανακλήσεων και απορρίψεων οφείλεται στη διεξοδική, αν και άτυπη, διαδικασία παροχής συνδρομής και ελέγχου, στο πλαίσιο της οποίας πριν από την επίσημη υποβολή μίας καταγγελίας πραγματοποιούνται διαβουλεύσεις. Η διαδικασία αυτή παρέχει στα μέρη τη δυνατότητα να τεκμηριώσουν καλύτερα την καταγγελία τους, αυξάνοντας τις πιθανότητες κίνησης έρευνας από τη ΓΔ TRADE. Ωστόσο, οι συμβουλές που παρέχει η τελευταία υπάρχει πιθανότητα να αποθαρρύνουν ένα μέρος από την επίσημη υποβολή καταγγελίας.

45

Η λύση αυτή παρουσιάζει τόσο πλεονεκτήματα όσο και μειονεκτήματα (βλέπε γράφημα 6). Παρόλο που οι άτυπες συμβουλές βασίζονται στα κριτήρια των κανονισμών για το ντάμπινγκ, τις επιδοτήσεις, τη ζημία και την αιτιώδη συνάφεια, καθώς και σε εσωτερικά επεξηγηματικά σημειώματα, η διαδικασία δεν είναι διαφανής και δεν τηρούνται αρχεία των συμβουλών που παρέχονται στα μέρη από τη ΓΔ TRADE ούτε υπάρχουν ειδικές κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με το θέμα αυτό. Από την άλλη πλευρά, συμβάλλει στην επίτευξη σημαντικών οφελών ως προς την αποδοτικότητα τόσο για τη ΓΔ TRADE όσο και για τους καταγγέλλοντες.

Γράφημα 6

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα μιας άτυπης διαδικασίας πριν από την έναρξη της έρευνας

Πηγή: ΕΕΣ.

Οι αναλύσεις στις οποίες βασίζονται τα μέτρα εμπορικής άμυνας είναι ορθές, αλλά υπάρχει περιθώριο βελτίωσης ορισμένων πτυχών της εξέτασης του συμφέροντος της Ένωσης

46

Η εξέταση των υποθέσεων που συνθέτουν το δείγμα μας κατέδειξε ότι οι υπολογισμοί και οι αναλύσεις της Επιτροπής στους οποίους / στις οποίες βασίστηκαν τα μέτρα είναι ορθοί/ορθές. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η Επιτροπή προχώρησε ένα βήμα παραπέρα στις αναλύσεις της προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι υπολογισμοί αντικατοπτρίζουν όντως τις πραγματικές συνθήκες της αγοράς (βλέπε πλαίσιο 5). Οι αναλύσεις πραγματοποιήθηκαν βάσει της λεπτομερούς μεθοδολογίας που έχει θεσπίσει η ΓΔ TRADE και δεν εντοπίσαμε παραδείγματα συμπερασμάτων τα οποία να αντιβαίνουν στη νομολογία της ΕΕ ή του ΠΟΕ. Η Επιτροπή έχει θεσπίσει οργανωτικές ρυθμίσεις με τις οποίες διασφαλίζεται ότι οι πρακτικές της λαμβάνουν πλήρως υπόψη την ενωσιακή και τη διεθνή νομολογία και εφαρμόζονται με συνέπεια σε όλες τις υποθέσεις.

Πλαίσιο 5

Παράδειγμα επαρκούς ανάλυσης από τη ΓΔ TRADE

Το προϊόν που αποτελούσε το αντικείμενο της έρευνας εισαγόταν στην ΕΕ με δύο τρόπους: 1) επιχειρήσεις της ΕΕ συνδεδεμένες με τον παραγωγό-εξαγωγέα αγόραζαν το προϊόν για μεταπώληση ή μεταποίηση και 2) μη συνδεδεμένες με τον παραγωγό-εξαγωγέα επιχειρήσεις της ΕΕ αγόραζαν το προϊόν. Το προϊόν της μεταποίησης δεν καλυπτόταν από τον ορισμό του προϊόντος.

Η ΓΔ TRADE κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι άμεσες εισαγωγές του προϊόντος από μη συνδεδεμένους παραγωγούς ήταν πολύ χαμηλές για να επιτρέψουν τον υπολογισμό του περιθωρίου ντάμπινγκ. Για τον λόγο αυτό, συμπεριλήφθηκαν οι πωλήσεις προς συνδεδεμένες επιχειρήσεις, αλλά το κόστος υπολογίστηκε εκ νέου με βάση την τιμή του μεταποιημένου προϊόντος. Η πρακτική αυτή είναι ορθή, δεδομένου ότι η ΓΔ TRADE εξέτασε διάφορες μεθόδους και ανέλυσε διεξοδικά με ποιους τρόπους μπορούν να αντικατοπτριστούν οι πραγματικές συνθήκες στην αγορά ανάλογα με την περίπτωση.

47

Αν και οι έρευνες διεξάγονται σύμφωνα με τις νομικές απαιτήσεις και τη μεθοδολογία της Επιτροπής, υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης όσον αφορά την εξέταση ορισμένων πτυχών που αφορούν τον ανταγωνισμό στο πλαίσιο της εξέτασης του συμφέροντος της Ένωσης. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία λαμβανομένου υπόψη του δυνητικού οικονομικού αντικτύπου των μέτρων.

48

Δεδομένου ότι η εξέταση του συμφέροντος της Ένωσης αποσκοπεί στην αξιολόγηση του δυνητικού αντικτύπου των μέτρων εμπορικής άμυνας στους εισαγωγείς, χρήστες και καταναλωτές στην ΕΕ, η ΓΔ TRADE πρέπει να εξετάζει, μεταξύ άλλων, κατά πόσον τα πιθανά μέτρα ενδέχεται να έχουν δυσανάλογες επιπτώσεις. Θα μπορούσαν ενδεχομένως να έχουν ως αποτέλεσμα αύξηση των κινδύνων όσον αφορά τον ανταγωνισμό, όπως διακοπές στις αλυσίδες εφοδιασμού. Αυτό μπορεί, παραδείγματος χάριν, να ισχύει όταν το προϊόν που υπόκειται στα μέτρα έχει δύο είδη χρηστών:

  • χρήστες που είναι κάθετα ενσωματωμένοι στο πλαίσιο ομίλου που παράγει το προϊόν που αποτελεί στόχο των μέτρων·
  • ανεξάρτητους, μη ενσωματωμένους χρήστες που δεν έχουν πρόσβαση στο βασικό στοιχείο της παραγωγής (το προϊόν που αποτελεί στόχο των μέτρων) εντός του δικού τους ομίλου επιχειρήσεων και, ως εκ τούτου, εξαρτώνται για τον εφοδιασμό τους από τον κλάδο παραγωγής.

Οι ανεξάρτητοι χρήστες μπορεί να αντιμετωπίσουν δυσκολίες όσον αφορά την προμήθεια των πρώτων υλών τους τους ή να χρειαστεί να αναζητήσουν νέους προμηθευτές σε άλλες τρίτες χώρες.

49

Όσον αφορά τις πτυχές του ανταγωνισμού, διαπιστώσαμε ότι η ΓΔ TRADE βάσιζε τις αναλύσεις της στις πληροφορίες που παρείχαν τα μέρη. Σε ορισμένες από τις περιπτώσεις που ελέγξαμε, διαπιστώσαμε ότι κάποια από τα επιχειρήματα των μερών (π.χ. ο φόβος για προβλήματα εφοδιασμού) απορρίφθηκαν χωρίς λεπτομερή αιτιολόγηση. Η ανάλυση της Επιτροπής εστίαζε στην κατάσταση κατά τη στιγμή της έρευνας και στο παρελθόν. Οι αναλύσεις προοπτικών όσον αφορά την εξέταση του συμφέροντος της Ένωσης, αν και αναφέρονται στην πλειονότητα των υποθέσεων που ελέγξαμε, δεν περιλάμβαναν λεπτομερή ανάλυση i) του αντικτύπου των μέτρων στις στοχευόμενες εισαγωγές και ii) του δυνητικού αντικτύπου στις αλυσίδες εφοδιασμού, όπως στη διαθεσιμότητα εισαγωγών από άλλες τρίτες χώρες.

50

Διαπιστώσαμε πως η εξέταση του συμφέροντος της Ένωσης γινόταν σε όλες τις περιπτώσεις και αναφερόταν στις εκτελεστικές αποφάσεις. Από τις αρχές του 2012, καμία έρευνα δεν περατώθηκε χωρίς την επιβολή μέτρων αποκλειστικά και μόνο βάσει αυτού του κριτηρίου. Ωστόσο, σε δύο περιπτώσεις, επηρέασε τη μορφή ή τη διάρκεια των μέτρων.

Η Επιτροπή δεν αξιοποιεί πλήρως τις δυνατότητες των εργαλείων παρακολούθησης και ανάληψης της κατάλληλης δράσης

51

Τα επιβαλλόμενα μέτρα είναι αποτελεσματικά μόνον εφόσον οι δασμοί εισπράττονται εν τέλει για όσο χρονικό διάστημα συνεχίζεται η αθέμιτη εμπορική συμπεριφορά και εφόσον τηρούνται οι ειδικοί όροι που επιβλήθηκαν (π.χ. ελάχιστη τιμή ή ποσόστωση για τις ποσότητες). Διαφορετικά, η αθέμιτη εμπορική συμπεριφορά δεν αντιμετωπίζεται και ο κλάδος παραγωγής της ΕΕ παραμένει απροστάτευτος.

52

Οι εθνικές τελωνειακές αρχές είναι υπεύθυνες για την είσπραξη των δασμών. Προκειμένου η είσπραξη να γίνεται κατά τρόπο αποτελεσματικό, είναι καίριας σημασίας η ακριβής περιγραφή του προϊόντος το οποίο αφορούν τα μέτρα. Στην παρακολούθηση της αποτελεσματικής είσπραξης των δασμών συμμετέχουν και άλλες υπηρεσίες της Επιτροπής (ΓΔ TAXUD, ΓΔ BUDG). Ωστόσο, η ΓΔ TRADE έχει επίσης στη διάθεσή της μια σειρά εργαλείων που συμβάλλουν στην αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων.

53

Ως εκ τούτου, αξιολογήσαμε κατά πόσον η Επιτροπή:

  1. σχεδίασε καταλλήλως τα μέτρα, ιδίως τις περιγραφές των προϊόντων προκειμένου να διευκολύνεται η είσπραξη των δασμών·
  2. χρησιμοποίησε αποτελεσματικά τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της για την παρακολούθηση και εν συνεχεία την ανάληψη της κατάλληλης δράσης·
  3. παρουσίασε με τον ενδεδειγμένο τρόπο στοιχεία σχετικά με τις δραστηριότητές της στον τομέα των ΜΕΑ, συμπεριλαμβανομένου του αντικτύπου τους.

Η Επιτροπή κατέβαλε προσπάθειες για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που συνδέονται με την είσπραξη των δασμών ΜΕΑ

54

Η είσπραξη των δασμών ΜΕΑ μπορεί να δημιουργήσει δυσκολίες για τις τελωνειακές αρχές, δεδομένου ότι διέπεται από δύο νομικά πλαίσια: από αυτό που διέπει την εμπορική πολιτική (πιο συγκεκριμένα, από τους κανονισμούς της Επιτροπής για την επιβολή δασμών σε συγκεκριμένα προϊόντα) και από εκείνο που διέπει την τελωνειακή πολιτική [πιο συγκεκριμένα τον ενωσιακό τελωνειακό κώδικα, συμπεριλαμβανομένων των κωδικών της συνδυασμένης ονοματολογίας (ΣΟ)].

55

Οι κανονισμοί της Επιτροπής με τους οποίους επιβάλλονται δασμοί ΜΕΑ περιλαμβάνουν λεπτομερείς περιγραφές των οικείων προϊόντων. Αυτό βοηθά τις εθνικές τελωνειακές αρχές – οι οποίες βασίζονται συνήθως σε κωδικούς ΣΟ– στον εντοπισμό, στο στάδιο της εισαγωγής, των προϊόντων που υπόκεινται σε δασμούς. Η ΓΔ TRADE συνεργάζεται με τη ΓΔ TAXUD προκειμένου να διασφαλίζεται ότι οι εν λόγω περιγραφές είναι σαφείς και ξεκάθαρες για τις τελωνειακές αρχές. Αυτό ίσχυε σε όλες τις περιπτώσεις που εξετάσαμε, πλην μίας, όπου ο τίτλος του εκτελεστικού κανονισμού της Επιτροπής και η περιγραφή του προϊόντος προκάλεσαν σύγχυση στις τελωνειακές αρχές (βλέπε πλαίσιο 6) και τις οδήγησαν να ζητήσουν διευκρινίσεις από την Επιτροπή.

Πλαίσιο 6

Βιοντίζελ

Ο όρος «βιοντίζελ», όπως αναφέρεται στον τίτλο και στην περιγραφή προϊόντος στους εκτελεστικούς κανονισμούς αντιντάμπινγκ/κατά των επιδοτήσεων, διαφέρει από την ορολογία που χρησιμοποιείται στην τελωνειακή νομοθεσία. Στην πρώτη περίπτωση, καλύπτει ευρύτερο φάσμα προϊόντων. Παραδείγματος χάριν, ο κωδικός ΣΟ 271019 στην τελωνειακή νομοθεσία δεν καλύπτει ένα συγκεκριμένο είδος προϊόντων που περιέχουν βιοντίζελ, ενώ η νομοθεσία αντιντάμπινγκ/κατά των επιδοτήσεων τα αντιμετωπίζει ως βιοντίζελ.

56

Οι κωδικοί ΣΟ μπορούν επίσης να καλύπτουν ευρύτερη κατηγορία προϊόντων από ό,τι τα ίδια τα μέτρα εμπορικής άμυνας. Στη συνέχεια, η Επιτροπή δημιουργεί ειδικούς, μακρύτερους κωδικούς για τα προϊόντα που υπόκεινται σε μέτρα εμπορικής άμυνας (τους επονομαζόμενους κωδικούς «Taric»).

57

Λόγω του αντικτύπου των δασμών ΜΕΑ στον κύκλο εργασιών και τα κέρδη τους, οι ενδιαφερόμενες εταιρείες μπαίνουν στον πειρασμό να επιχειρήσουν να τους παρακάμψουν. Αυτό μπορεί να γίνει, παραδείγματος χάριν, δηλώνοντας ψευδώς ότι τα προϊόντα προέρχονται από άλλη χώρα, η οποία δεν υπόκειται σε δασμούς ΜΕΑ. Εάν η Επιτροπή αντιληφθεί και μπορέσει να αποδείξει την εφαρμογή μιας τέτοιας πρακτικής, μπορεί να επεκτείνει τους δασμούς στα προϊόντα από τις εν λόγω χώρες, προκειμένου να διασφαλίσει την επαρκή προστασία του κλάδου παραγωγής της ΕΕ. Στις περιπτώσεις αυτές, η Επιτροπή έχει χρησιμοποιήσει τον όρο «προέλευσης […]». Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι τελωνειακές αρχές των κρατών μελών αντιμετώπισαν δυσκολίες στην εφαρμογή της νομοθεσίας χρησιμοποιώντας τον όρο αυτό, επειδή δεν υπάρχει ενιαίος ορισμός και η τελωνειακή νομοθεσία δεν τον καλύπτει. Παρά τις διάφορες διευκρινίσεις της Επιτροπής, το ζήτημα εξακολουθεί να μην είναι σαφές για το σύνολο των εθνικών τελωνειακών αρχών.

Η παρακολούθηση των μέτρων είναι ενδελεχής, αλλά περιορίζεται εν πολλοίς στις νομικές υποχρεώσεις, χωρίς προτεραιοποίηση των δράσεων

58

Για να εξασφαλιστεί η ορθή εφαρμογή και η αποτελεσματικότητα των μέτρων εμπορικής άμυνας, η Επιτροπή έχει στη διάθεσή της ένα φάσμα εργαλείων παρακολούθησης και ανάληψης της κατάλληλης δράσης σε συνέχεια της παρακολούθησης (βλέπε γράφημα 7). Σύμφωνα με τη νομοθεσία, η Επιτροπή οφείλει:

  • Να παρακολουθεί τις αναλήψεις υποχρέωσης. Πρόκειται για εθελοντικές δεσμεύσεις επιχειρήσεων που εξάγουν προϊόντα τα οποία υπόκεινται σε δασμούς ΜΕΑ στην ΕΕ, που γίνονται δεκτές από την Επιτροπή. Οι αναλήψεις υποχρέωσης αντικαθιστούν τους δασμούς αντιντάμπινγκ και τους δασμούς κατά των επιδοτήσεων με μια ελάχιστη τιμή εισαγωγής. Αυτό σημαίνει ο εξαγωγέας δεσμεύεται να πωλεί τα εμπορεύματα σε τιμή τουλάχιστον ίση με την συμφωνηθείσα ελάχιστη τιμή.
  • Να παρακολουθεί τη συνέχεια που δίδεται στις ειδικές ρήτρες παρακολούθησης, εφόσον περιλαμβάνονται στους κανονισμούς για την επιβολή μέτρων εμπορικής άμυνας για συγκεκριμένα προϊόντα. Στόχος των εν λόγω ρητρών είναι η ελαχιστοποίηση του κινδύνου καταστρατήγησης, στις περιπτώσεις σημαντικών διαφορών μεταξύ των δασμολογικών συντελεστών που εφαρμόζονται στους διάφορους εξαγωγείς.

Η εμβέλεια των λοιπών δραστηριοτήτων παρακολούθησης επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια της Επιτροπής.

Γράφημα 7

Εργαλεία παρακολούθησης και ανάληψης της κατάλληλης δράσης για τα μέτρα εμπορικής άμυνας

Πηγή: ΕΕΣ.

59

Η Επιτροπή αφιερώνει στις αναλήψεις υποχρέωσης τη συντριπτική πλειονότητα των περιορισμένων πόρων που διαθέτει για την παρακολούθηση (2,5 ισοδύναμα πλήρους απασχόλησης). Διαπιστώσαμε ότι η Επιτροπή ελέγχει δεόντως τη συμμόρφωση με τις αναλήψεις υποχρέωσης, τόσο i) στα χαρτιά βάσει εγγράφων όσο και ii) με φυσικούς ελέγχους στις εγκαταστάσεις των εξαγωγικών επιχειρήσεων, δεδομένου ότι είναι δύσκολο να επαληθευθεί με άλλον τρόπο η μη συμμόρφωση με την ελάχιστη τιμή εισαγωγής.

60

Οι έλεγχοι βάσει εγγράφων της Επιτροπής διενεργούνται χρησιμοποιώντας κυρίως τα τριμηνιαία στοιχεία που παρέχουν οι εξαγωγείς. Τα εν λόγω στοιχεία ήταν πλήρη στο δείγμα μας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η Επιτροπή εξετάζει περαιτέρω αποδεικτικά στοιχεία (π.χ. στοιχεία που διαβιβάστηκαν από βιομηχανικές ενώσεις), εάν η ανάληψη υποχρέωσης προβλέπει επίσης ετήσιο επίπεδο για τις εισαγωγές προϊόντων. Οι επισκέψεις επαλήθευσης ήταν λεπτομερείς και η σχετική ανάλυση διεξοδική και άρτια τεκμηριωμένη. Παρά το γεγονός ότι η Επιτροπή προσπαθεί να πραγματοποιεί επισκέψεις, την περίοδο που τα μέτρα είναι ενεργά, σε όλες τις εταιρείες με αναλήψεις υποχρέωσης, δεν κατόρθωσε να το πράξει για τις δύο πιο πρόσφατες περιπτώσεις. Η πραγματική συχνότητα των επισκέψεων εξαρτάτο από τους πόρους, και η Επιτροπή δεν εφάρμοσε συγκεκριμένα κριτήρια ούτε διεξήγαγε συστηματική ανάλυση κινδύνων για να αποφασίσει σε ποιες επιχειρήσεις θα πραγματοποιήσει επισκέψεις.

61

Ως αποτέλεσμα της παρακολούθησης που πραγματοποιεί, η Επιτροπή μπορεί να ανακαλέσει κάποια ανάληψη υποχρέωσης, κάτι που έπραξε για περισσότερες από 20 εταιρείες σε δύο πρόσφατες περιπτώσεις με αναλήψεις υποχρέωσης. Στο πλαίσιο της επισκόπησης που διενεργήσαμε σε δείγμα τέτοιων περιπτώσεων καταδείχθηκε ότι οι αποφάσεις αυτές ήταν δεόντως αιτιολογημένες. Η ανάκληση μιας ανάληψης υποχρέωσης δεν έχει αναδρομική ισχύ. Θεωρητικά, επομένως, οι παρελθούσες πωλήσεις εμπορευμάτων κατά παράβαση της ανάληψης υποχρέωσης δεν θα συνεπάγονταν κυρώσεις. Δεδομένου του αυξανόμενου αριθμού περιπτώσεων μη συμμόρφωσης και της ανάγκης αποτελεσματικής επιβολής κυρώσεων, η Επιτροπή εισήγαγε το 2016 την πρακτική της ακύρωσης τιμολογίων που αφορούν συγκεκριμένα πωλήσεις κατά παράβαση ανάληψης υποχρέωσης. Τα τιμολόγια που αφορούν την αντίστοιχη περίοδο μπορούν να ακυρωθούν ακόμη και μετά τη λήξη των μέτρων.

62

Αυτό είναι ενδεικτικό της προορατικής στάσης της Επιτροπής όσον αφορά τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των μέτρων. Ωστόσο, παραμένει δυσχερής για τις τελωνειακές αρχές η αναδρομική είσπραξη δασμών που προκύπτουν από την ακύρωση τιμολογίων, επειδή οι αναλήψεις υποχρέωσης δεν υπόκειται σε εγγυήσεις14, και οι τελωνειακές οφειλές μπορούν να παραγραφούν. Από τις 12 περιπτώσεις στις οποίες η Επιτροπή εφάρμοσε την εν λόγω «ακύρωση», τέσσερις αποτέλεσαν αντικείμενο προσφυγής ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

63

Λόγω του πολύ υψηλού φόρτου εργασίας που συνεπάγεται η παρακολούθηση της ανάληψης υποχρέωσης, οι εργασίες της Επιτροπής σχετικά με άλλα είδη παρακολούθησης περιορίστηκαν τα τελευταία χρόνια (βλέπε γράφημα 8). Οι εν λόγω δραστηριότητες δεν βασίζονταν σε συστηματική ανάλυση για τον προσδιορισμό των περιπτώσεων που ενείχαν τους μεγαλύτερους κινδύνους, η οποία είναι ιδιαίτερα σημαντική όταν οι πόροι είναι περιορισμένοι. Όσον αφορά τις ειδικές ρήτρες παρακολούθησης (βλέπε σημείο 58), η Επιτροπή θέσπισε λεπτομερείς κανόνες όσον αφορά τις περιπτώσεις εφαρμογής τους ή ενσωμάτωσής τους σε κανονισμό. Οι εσωτερικές κατευθυντήριες οδηγίες της Επιτροπής τόνιζαν ότι το προσωπικό πρέπει να εφαρμόζει αυστηρά και με συνέπεια τις προϋποθέσεις για τη χρήση της ειδικής ρήτρας παρακολούθησης. Παρατηρούμε ότι οι δραστηριότητες παρακολούθησης υπάρχει κίνδυνος να μειωθούν, όχι επειδή ο κίνδυνος μη συμμόρφωσης είναι όντως χαμηλός, αλλά λόγω των περιορισμών στο επίπεδο των ανθρώπινων πόρων.

Γράφημα 8

Εμβέλεια των δραστηριοτήτων παρακολούθησης

Πηγή: ΕΕΣ.

64

Σε συνέχεια των δραστηριοτήτων παρακολούθησης που ασκεί ή κατόπιν προειδοποιήσεων που λαμβάνονται από τις τελωνειακές αρχές ή άλλες πηγές, η Επιτροπή εκδίδει έντυπα πληροφοριών για τους κινδύνους. Τα έντυπα αυτά αποστέλλονται στις τελωνειακές αρχές για να τις ενημερώσουν για συγκεκριμένους κινδύνους (π.χ. πωλήσεις από συγκεκριμένη εταιρεία σε τιμή χαμηλότερη από την ελάχιστη τιμή εισαγωγής ή μεταφορτώσεις). Οι τελωνειακές αρχές πρέπει να περιλαμβάνουν τις εν λόγω πληροφορίες στις δικές τους εκτιμήσεις κινδύνου και να επαγρυπνούν περισσότερο για συγκεκριμένα ζητήματα κατά τη διάρκεια των τελωνειακών ελέγχων. Διαπιστώσαμε ότι η Επιτροπή χρησιμοποιεί ορθά και συχνά το μέσο αυτό.

65

Σύμφωνα με τους βασικούς κανονισμούς για τις έρευνες κατά των επιδοτήσεων και αντιντάμπινγκ, η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να κινεί αυτεπαγγέλτως έρευνες. Κατά κανόνα, αυτό συμβαίνει όταν διαπιστώνεται ότι τα μέτρα δεν είναι αποτελεσματικά (π.χ. λόγω καταστρατήγησης) ή εάν η Επιτροπή λάβει γνώση νέων πτυχών κατά τη διάρκεια αρχικής έρευνας (π.χ. νέα συστήματα επιδότησης), αλλά δεν είναι σε θέση να τις λάβει υπόψη της (π.χ. επειδή προέκυψαν μετά την περίοδο έρευνας). Σε τέτοιες περιπτώσεις, η Επιτροπή ενδέχεται να είναι σε καλύτερη θέση απ’ ό,τι ένας κλάδος παραγωγής να συγκεντρώσει αποδεικτικά στοιχεία, ή ένας κλάδος ενδέχεται να μην είναι πρόθυμος να υποβάλει καταγγελία λόγω φόβου αντιποίνων.

66

Οι νομικές απαιτήσεις για την αυτεπάγγελτη έναρξη έρευνας είναι οι ίδιες με εκείνες που ισχύουν για τις άλλες έρευνες που κινούνται κατόπιν αιτήματος ενός κλάδου. Στο πλαίσιο της επισκόπησης που διενεργήσαμε σε τρεις αυτεπάγγελτες έρευνες, διαπιστώσαμε ότι πληρούσαν τις γενικές απαιτήσεις των βασικών κανονισμών.

67

Η Επιτροπή ουδέποτε κίνησε αυτεπαγγέλτως έρευνες (αντιντάμπινγκ ή κατά των επιδοτήσεων) για προϊόντα που δεν είχαν προηγουμένως αποτελέσει αντικείμενο μέτρων, μολονότι οι βασικοί κανονισμοί το επιτρέπουν υπό ειδικές περιστάσεις. Επιπλέον, η διαδικασία εκσυγχρονισμού του 2018 ενίσχυσε τη δυνατότητα κίνησης αυτεπάγγελτων διαδικασιών στις περιπτώσεις που οι επιχειρήσεις φοβούνται αντίποινα. Παρά ταύτα, η Επιτροπή δεν έχει ορίσει ποιες είναι οι ειδικές περιστάσεις οι οποίες δικαιολογούν αυτεπάγγελτη παρέμβαση.

68

Δεδομένου ότι η Επιτροπή δεν έχει θέσει σε εφαρμογή συστηματική παρακολούθηση της αγοράς (βλέπε γράφημα 7) –έστω θεωρητικά– δεν θα ήταν σε θέση να εντοπίσει εκ των προτέρων δυνητικά αθέμιτες εμπορικές πρακτικές σε νέους τομείς. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι οι αυτεπάγγελτες έρευνες περιορίζονται σε ενδιάμεσες επανεξετάσεις ή επανεξετάσεις για τη διαπίστωση καταστρατήγησης (βλέπε σημείο 07).

Η υποβολή στοιχείων από την Επιτροπή εστιάζεται στις δραστηριότητες και όχι στον αντίκτυπο

69

Η Επιτροπή υποβάλλει με διάφορους τρόπους στοιχεία σχετικά με τις επιδόσεις της όσον αφορά την εφαρμογή των μέσων εμπορικής άμυνας. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η δημοσίευση πληροφοριών σχετικών με υποθέσεις και τομεακών και στατιστικών δελτίων στον ιστότοπο της Επιτροπής, καθώς και πληροφοριών στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της ΓΔ TRADE. Επίσης, η Επιτροπή δημοσιεύει μια ειδική ετήσια έκθεση, την οποία, σύμφωνα με τους βασικούς κανονισμούς, διαβιβάζει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο. Τα τελευταία χρόνια, η Επιτροπή επέφερε βελτιώσεις όσον αφορά την έγκαιρη υποβολή της ετήσιας έκθεσης (η έκθεση για το 2018 δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2019) και κάλυψε όλα τα στοιχεία που προβλέπει ο βασικός κανονισμό.

70

Η ετήσια έκθεση παρέχει μια αντιπροσωπευτική επισκόπηση των δραστηριοτήτων της Επιτροπής στον τομέα των ΜΕΑ και της επιτυχίας της στην υπεράσπιση των μέτρων ενώπιον των δικαστηρίων. Συνεπώς, η έκθεση πληροί τις απαιτήσεις των κανονισμών, αλλά παρέχει περιορισμένες μόνο ποιοτικές αναλύσεις των βαθύτερων αιτίων των παρατηρούμενων τάσεων (π.χ. όσον αφορά τη χρήση ΜΕΑ από τρίτες χώρες ή τη δυνατότητα πρόσβασης των ΜΜΕ στα μέσα). Ομοίως, η έκθεση παρέχει ελάχιστες πληροφορίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα και τον αντίκτυπο των δραστηριοτήτων, ιδίως όσον αφορά την ανάπτυξη και την απασχόληση.

71

Η ΓΔ TRADE κλήθηκε, όπως και κάθε ΓΔ της Επιτροπής, να ευθυγραμμίσει τους στρατηγικούς στόχους της για την περίοδο 2016‑2020 με τους γενικούς στόχους πολιτικής της Επιτροπής. Στο στρατηγικό σχέδιό της για την περίοδο 2016‑2020, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πολιτική εμπορικής άμυνας συνολικά πρέπει να συμβάλλει στον γενικό στόχο της Επιτροπής για την τόνωση της ανάπτυξης και της απασχόλησης.

72

Ωστόσο, η ΓΔ TRADE δεν παρέχει σαφή και ολοκληρωμένη εικόνα του αντικτύπου των ΜΕΑ στην ανάπτυξη και την απασχόληση, διότι έχει διενεργήσει περιορισμένες μόνο αξιολογήσεις επί του θέματος. Ως έναν βαθμό, οι αξιολογήσεις των συγκεκριμένων μέτρων «ενσωματώνονται» στις έρευνες, μέσω των διαδικασιών επανεξέτασης (συμπεριλαμβανομένης της ενδιάμεσης επανεξέτασης), οι οποίες μπορεί να ζητηθούν ανά πάσα στιγμή σε περίπτωση αλλαγής των συνθηκών. Πριν από τον εκσυγχρονισμό των κανόνων (βλέπε σημείο 13), η Επιτροπή αξιολόγησε επίσης τον πιθανό αντίκτυπο στην απασχόληση, ανάλογα με τη νομοθετική επιλογή που θα προκρινόταν. Επρόκειτο, ωστόσο, για μεμονωμένη περίπτωση. Η Επιτροπή παρουσίασε επίσης επιμέρους εκτιμήσεις για τον αντίκτυπο στη δημιουργία απασχόλησης σε επιλεγμένους τομείς (π.χ. της χαλυβουργίας ή των ηλεκτρικών ποδηλάτων), και συμπεριέλαβε ορισμένα συμπεράσματα στις ετήσιες εκθέσεις της (π.χ. το 2018). Ωστόσο, οι εν λόγω επιμέρους ή εφάπαξ ενέργειες δεν μπορούν να υποκαταστήσουν πλήρως μια τακτική αξιολόγηση του συνολικού οικονομικού αντικτύπου της πολιτικής.

73

Βάσει δημόσια διαθέσιμων πληροφοριών και συνεντεύξεων με ενδιαφερόμενα μέρη, διαπιστώσαμε ότι ο αντίκτυπος των ΜΕΑ στην οικονομική κατάσταση των ενωσιακών κλάδων παραγωγής σε όλο το μήκος των αλυσίδων εφοδιασμού είναι ανάμεικτος (βλέπε γράφημα 9):

  • Ο αντίκτυπος είναι σαφώς θετικός για τον τομέα των ηλεκτρικών ποδηλάτων. Χωρίς τα μέτρα, η παραγωγή θα είχε πιθανότατα σταματήσει στην Ευρώπη. Επιπλέον, τα μέτρα εμπορικής άμυνας για τα παραδοσιακά ποδήλατα και τα εξαρτήματα ποδηλάτων συνετέλεσαν σε σημαντικό βαθμό στην παροχή στους παραγωγούς ποδηλάτων της ΕΕ τη δυνατότητα να επενδύσουν στην παραγωγή ηλεκτρικών ποδηλάτων και να την αναπτύξουν15.
  • Τα ΜΕΑ αποτέλεσαν σημαντική πηγή στήριξης της χαλυβουργίας. Τα ΜΕΑ σε σχέση με ορισμένα προϊόντα επέτρεψαν να σωθεί σημαντικό μερίδιο της χαλυβουργίας της ΕΕ και οι εισαγωγές από τις στοχευόμενες χώρες μειώθηκαν σημαντικά16. Ωστόσο, οι εισαγωγές από άλλες τρίτες χώρες αντιστάθμισαν το μεγαλύτερο μέρος της εν λόγω μείωσης. Εντοπίσαμε επίσης δυσμενείς συνέπειες σε ορισμένα τμήματα της αγοράς, όπου σημειώθηκαν ελλείψεις εφοδιασμού. Επιπλέον, τα μέτρα εμπορικής άμυνας για συγκεκριμένο προϊόν χάλυβα οδήγησαν σε αύξηση των κινεζικών εξαγωγών άλλου προϊόντος χάλυβα.
  • Ο αντίκτυπος ήταν πολύ περιορισμένος στον κλάδο των ηλιακών συλλεκτών. Παρότι υπάρχουν εδώ και αρκετά έτη μέτρα για τους ηλιακούς συλλέκτες και τις φωτοβολταϊκές συστοιχίες, ο εν λόγω τομέας της ΕΕ έχει έλθει τα τελευταία έτη αντιμέτωπος με πτωχεύσεις και παρουσιάζει σημαντική συρρίκνωση. Αντιθέτως, ο ενωσιακός κλάδος των εγκαταστάσεων ηλιακής ενέργειας παρουσιάζει ιδιαιτέρως θετική τάση και επωφελείται από τις εισαγωγές από την Κίνα (που επί του παρόντος δεν υπόκεινται σε μέτρα)17. Πέραν των ΜΕΑ, ο τομέας της ηλιακής ενέργειας επηρεάζεται έντονα στο σύνολό του από τις πολιτικές αποφάσεις για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή.

Γράφημα 9

Αντίκτυπος των αποφάσεων εμπορικής άμυνας σε επιλεγμένους τομείς

Πηγή: ΕΕΣ.

74

Τέλος, σημειώνουμε ότι μια αναλυτική επισκόπηση από τη ΓΔ TRADE των στοιχείων σχετικά με τον ρυθμό είσπραξης των δασμών (δηλαδή τον δημοσιονομικό αντίκτυπο) δεν θα αναδείκνυε απλώς τις ανεπάρκειες στη διαδικασία, αλλά και θα συνέβαλε στη βελτίωση της λήψης αποφάσεων (ιδίως όσον αφορά τον τρόπο σχεδιασμού των μέτρων). Η δυνατότητα αυτή δεν χρησιμοποιείται επί του παρόντος, δεδομένου ότι η ΓΔ TRADE δεν αναλύει τα στοιχεία σχετικά με:

  • τον βαθμό στον οποίο εισπράττονται οι δασμοί και τα προβλήματα που παρουσιάζονται·
  • τα ανακτηθέντα ποσά ως αποτέλεσμα ακυρωθέντων τιμολογίων (βλέπε σημεία 61 και 62).

Η Επιτροπή διαδραματίζει ενεργό ρόλο στο παγκόσμιο εμπόριο, αλλά δεν ιεραρχεί συστηματικά κατά προτεραιότητα τις δραστηριότητες

75

Στον δυναμικό τομέα του εμπορίου, η Επιτροπή πρέπει να είναι καλά εξοπλισμένη και ευέλικτη ώστε να ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις παγκόσμιες προκλήσεις. Στις εν λόγω προκλήσεις περιλαμβάνονται η τρέχουσα κρίση στον ΠΟΕ (ιδίως όσον αφορά το δευτεροβάθμιο δικαιοδοτικό όργανο), το Brexit και η αυξανόμενη σημασία των εργασιακών και περιβαλλοντικών προτύπων για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης. Επιπλέον, πέραν του να διερευνά τις καταγγελίες που υποβάλλονται από ευρωπαϊκούς κλάδους, η Επιτροπή μπορεί επίσης να διαδραματίσει ρόλο στην υπεράσπιση των κλάδων της ΕΕ που αποτελούν στόχο ερευνών τρίτων χωρών.

76

Ως εκ τούτου, αξιολογήσαμε κατά πόσον η ΓΔ TRADE:

  1. διέθετε επαρκείς ανθρώπινους πόρους·
  2. είχε αντιδράσει κατάλληλα σε μέτρα τρίτων χωρών κατά κλάδων παραγωγής της ΕΕ·
  3. ανταποκρίθηκε ικανοποιητικά στις παγκόσμιες προκλήσεις που σχετίζονται με τα ΜΕΑ.

Η καλή διαχείριση του φόρτου εργασίας είχε ως αποτέλεσμα οι περιορισμοί όσον αφορά τους ανθρώπινους πόρους να μην έχουν αντίκτυπο στις έρευνες

77

Τα τελευταία χρόνια, η Επιτροπή αντιμετώπισε μια σειρά νέων ή μεγαλύτερων προκλήσεων στον τομέα των ΜΕΑ. Σε αυτές περιλαμβάνονται οι γενικές τεχνικές εξελίξεις (περισσότερο σύνθετα προϊόντα) και ο εκσυγχρονισμός του εμπορίου (βλέπε σημείο 13). Ταυτόχρονα, ο αριθμός των υπαλλήλων που ασχολούνται με τα ΜΕΑ μειώθηκε κατά περισσότερο από 14 % σε μια δεκαετία. Αυτές οι δύο παράμετροι άσκησαν σημαντικές πιέσεις στους πόρους, γεγονός που η ΓΔ TRADE είχε αναφέρει στα τελευταία αιτήματά της για προσωπικό. Δεδομένων των προτεραιοτήτων της Επιτροπής, η αύξηση του προσωπικού της διεύθυνσης της ΓΔ TRADE, η οποία είναι άμεσα υπεύθυνη για τα ΜΕΑ, ήταν οριακή την περίοδο 2016‑2018 (μία ή δύο θέσεις εργασίας ετησίως).

78

Οι περιορισμοί στους πόρους αντισταθμίστηκαν εν μέρει από το καλό σύστημα διαχείρισης του φόρτου εργασίας της ΓΔ TRADE και δεν είχαν αντίκτυπο στην ποιότητα ή την έγκαιρη διεξαγωγή των ερευνών. Ωστόσο, οι περιορισμοί ως προς τους πόρους είχαν ως αποτέλεσμα η ΓΔ TRADE να υποχρεωθεί να περιορίσει ορισμένες δραστηριότητες όπως η επικοινωνία και η παρακολούθηση (βλέπε σημεία 37 και 63), οι οποίες μπορούν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη συνολική αποτελεσματικότητα της πολιτικής εμπορικής άμυνας. Επισημαίνουμε επίσης ότι η Επιτροπή δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει πρόσθετους, «εφεδρικούς», υπαλλήλους σε περίπτωση απροσδόκητης αύξησης του αριθμού των καταγγελιών (π.χ. εάν οι εμπορικές πρακτικές αλλάξουν σε μια βασική τρίτη χώρα).

Η Επιτροπή υπερασπίζεται τα συμφέροντα των ευρωπαϊκών κλάδων παραγωγής, αλλά δεν ιεραρχεί συστηματικά τις δράσεις της

79

Τα τελευταία χρόνια το διεθνές εμπόριο χαρακτηρίζεται από αστάθεια. Ως εκ τούτου, οι χώρες καταφεύγουν συχνότερα στη χρήση ΜΕΑ, μεταξύ άλλων και κατά της ΕΕ (βλέπε γράφημα 10). Οι ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν τον μεγαλύτερο αριθμό τέτοιων περιπτώσεων (34 το 2018, έναντι 18 το 2015), αλλά η γεωγραφική κατανομή των υποθέσεων που σχετίζονται με την εμπορική άμυνα έχει αλλάξει τελευταία, δεδομένου ότι τα ΜΕΑ χρησιμοποιούνται από περισσότερες χώρες (π.χ. Κολομβία, Μαδαγασκάρη και ορισμένα κράτη του Περσικού Κόλπου).

Γράφημα 10

Αριθμός μέτρων εμπορικής άμυνας που έλαβαν τρίτες χώρες κατά της ΕΕ

Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

80

Η ΕΕ χρησιμοποιεί διάφορα μέσα για την παρακολούθηση και την αντιμετώπιση αυτών των εξελίξεων. Σε γενικές γραμμές, η Επιτροπή εγγράφεται ως ενδιαφερόμενο μέρος και στη συνέχεια συμμετέχει άμεσα στις συγκεκριμένες έρευνες που κινούνται από τρίτες χώρες. Μπορεί επίσης να επιλέξει μια διπλωματική απάντηση ή/και να αποφασίσει να θέσει ένα ζήτημα στην κρίση επιτροπής του ΠΟΕ (βλέπε γράφημα 11).

Γράφημα 11

Εργαλεία παρέμβασης της Επιτροπής στις έρευνες που κινούν τρίτες χώρες

Πηγή: ΕΕΣ.

81

Παρατηρήσαμε ότι η Επιτροπή χρησιμοποιεί ενεργά τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της. Ενημερώνει επίσης δεόντως τους ενδιαφερόμενους εταίρους της ΕΕ για την έναρξη των ερευνών και καταχωρίζει τις υποθέσεις σε δημόσια βάση δεδομένων ώστε να μπορεί να παρακολουθείται η πρόοδος στην εξέτασή τους. Στη συνέχεια παρουσιάζεται, στην ετήσια έκθεση για τα ΜΕΑ, μια ευρύτερη στατιστική εικόνα των μέτρων των τρίτων χωρών, χωρίς ωστόσο να εξηγούνται οι βασικές αιτίες των παρατηρούμενων τάσεων (βλέπε σημείο 70).

82

Στις παρεμβάσεις της, τόσο στις έρευνες τρίτων χωρών όσο και στις επιτροπές του ΠΟΕ, η Επιτροπή παρείχε λεπτομερή τεχνική ανάλυση και εξέφρασε ανησυχίες υπό διάφορες προοπτικές. Αυτές αφορούσαν τόσο τις τυπικές πτυχές της διαδικασίας (π.χ. το δικαίωμα στην ενημέρωση και την ορθή χρήση των δεικτών) όσο και τις ουσιαστικές (π.χ. τη φύση των εικαζόμενων επιδοτήσεων, τον υπολογισμό της ζημίας και την αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της ζημίας και του ντάμπινγκ/επιδοτήσεων). Σε αρκετές περιπτώσεις, οι παρεμβάσεις της Επιτροπής οδήγησαν σε ευνοϊκότερα αποτελέσματα για τους κλάδους παραγωγής της ΕΕ (βλέπε πίνακα 2).

Πίνακας 2

Ο αντίκτυπος της συμμετοχής της Επιτροπής στις έρευνες τρίτων χωρών: επιλεγμένες υποθέσεις από το 2018

Προϊόν Χώρα επιβολής των μέτρων Είδος μέτρων Αποτελέσματα Οικονομικός αντίκτυπος
Ελαστικά Τουρκία Μέτρα διασφάλισης Περάτωση της υπόθεσης χωρίς καταβολή δασμών Αξία των εξαγωγών της ΕΕ – 450 εκατ. ευρώ
Ακρυλικές ίνες Ινδία Αντιντάμπινγκ Περάτωση της υπόθεσης χωρίς καταβολή δασμών Αξία των εξαγωγών της ΕΕ – 7 εκατ. ευρώ
Μη επιχρισμένο χαρτί (Πορτογαλία) ΗΠΑ Αντιντάμπινγκ Μείωση των δασμών από 37 % (οριστικός προσδιορισμός) σε 1,75 % (τελικός δασμός) Αξία των εξαγωγών της ΕΕ – 160 εκατ. δολάρια ΗΠΑ

Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

83

Μολονότι τα αμυντικά μέτρα της ΕΕ είναι ορθά, διαφέρουν σημαντικά ως προς την ένταση (π.χ. τον αριθμό των παρεμβάσεων) και την εμβέλεια (π.χ. τα στάδια των παρεμβάσεων και τα είδη των προβαλλόμενων επιχειρημάτων), ανάλογα με την περίπτωση και τα υποκείμενα προβλήματα. Το συγκεκριμένο είδος και η εμβέλεια μιας αντίδρασης (ή η απουσία αντίδρασης) αποφασίζονται κατά περίπτωση, και η Επιτροπή δεν διαθέτει κατευθυντήριες οδηγίες στις οποίες να προσδιορίζονται κανόνες ή κριτήρια για την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων της. Ωστόσο, η πτυχή αυτή είναι σημαντική, ιδίως λαμβανομένων υπόψη των περιορισμένων διαθέσιμων πόρων (μόνο τέσσερα έως πέντε ισοδύναμα πλήρους απασχόλησης διατίθενται για τη διεκπεραίωση υποθέσεων που αφορούν τρίτες χώρες) και του αυξανόμενου αριθμού των υποθέσεων. Η Επιτροπή μας ενημέρωσε ότι τα σημαντικά —μολονότι ανεπίσημα— κριτήρια που συνεκτιμώνται για τη λήψη απόφασης σχετικά με την εμβέλεια της παρέμβασης είναι η οικονομική σημασία της υπόθεσης και η συστημική της διάσταση.

Η ΕΕ προσπαθεί όντως να αντιμετωπίσει τις μελλοντικές προκλήσεις

84

Επιπλέον της δραστηριότητάς της στις επιτροπές του ΠΟΕ, όπου εκπροσωπεί ενεργά τα κράτη μέλη της ΕΕ, η Επιτροπή προέβη πρόσφατα σε ενέργειες για τη βελτίωση της συνολικής λειτουργίας του συστήματος του ΠΟΕ. Οι βελτιώσεις αυτές ήταν απαραίτητες στο πλαίσιο της βαθιάς κρίσης που ταλανίζει το βασιζόμενο σε κανόνες σύστημα του ΠΟΕ. Πολλές από τις τρέχουσες προκλήσεις στον τομέα της εμπορικής πολιτικής –όπως ο τρόπος αντιμετώπισης του καθοδηγούμενου από το κράτος οικονομικού μοντέλου της Κίνας– δεν καλύπτονται αποτελεσματικά από τους κανόνες του ΠΟΕ. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή δημοσίευσε το 2018 ένα έγγραφο προβληματισμού που προοριζόταν να χρησιμεύσει ως βάση για τη συζήτηση με άλλα θεσμικά όργανα και ενδιαφερόμενα μέρη. Το έγγραφο αυτό περιλάμβανε προτάσεις για τη γενική λειτουργία του ΠΟΕ, τις διαδικασίες επίλυσης διαφορών και τις διαδικασίες για τα ΜΕΑ (βλέπε πλαίσιο 7).

Πλαίσιο 7

Ζητήματα σχετικά με τα ΜΕΑ στο έγγραφο προβληματισμού της Επιτροπής που αφορά τη μεταρρύθμιση του ΠΟΕ

  • Βελτίωση της διαφάνειας και της ποιότητας των ειδοποιήσεων (τα μέλη δείχνουν όλο και μεγαλύτερη απροθυμία συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις υποβολής στοιχείων, γεγονός που δυσχεραίνει την επισκόπηση των αμοιβαίων ενεργειών τους και, κατά συνέπεια, παρακωλύει την επιβολή των κανόνων).
  • Καλύτερη κάλυψη των δραστηριοτήτων των κρατικών επιχειρήσεων (δεδομένης της επίδρασής τους στις αγορές), μέσω της αποσαφήνισης του τρόπου εφαρμογής των ισχυόντων κανόνων του ΠΟΕ σε αυτές, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν μπορούν να εξακολουθήσουν να αποφεύγουν τους κανόνες του ΠΟΕ για τις συμφωνίες επιδότησης.
  • Αποτελεσματικότερη κάλυψη των ειδών επιδοτήσεων που στρεβλώνουν περισσότερο το εμπόριο, ιδίως εκείνων που δημιουργούν πλεονάζουσα ικανότητα σε διάφορους τομείς της οικονομίας.
85

Μολονότι οι προτάσεις της ΕΕ είναι ρεαλιστικά προσαρμοσμένες στην πολιτική πραγματικότητα (π.χ. αποφεύγοντας τον υπερβολικά φιλόδοξο χαρακτήρα ούτως ώστε να λαμβάνονται περισσότερο υπόψη οι περιβαλλοντικές πτυχές κατά τις έρευνες εμπορικής άμυνας), δεν έχουν οδηγήσει ακόμη στις επιθυμητές αλλαγές:

  • οι προβληματισμοί σχετικά με τη γενική λειτουργία του ΠΟΕ οδήγησαν την ΕΕ και άλλες χώρες να υποβάλουν συγκεκριμένες προτάσεις στο φόρουμ του ΠΟΕ (π.χ. όσον αφορά το δευτεροβάθμιο δικαιοδοτικό όργανο)·
  • υποβλήθηκαν νομοθετικές προτάσεις σχετικά με την ποιότητα των γνωστοποιήσεων ΜΕΑ, αλλά όχι σχετικά με άλλα ζητήματα που αφορούν τα ΜΕΑ (βλέπε πλαίσιο 7). Παρ' όλα αυτά, θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγματεύσεων σε πολιτικό επίπεδο στο πλαίσιο του ΠΟΕ.
86

Ωστόσο, ο αντίκτυπος της σχετικής δραστηριότητας της ΕΕ περιορίζεται από τον εξαιρετικά τυπικό χαρακτήρα της διεθνούς συνεργασίας και από τα ευρέως διαφορετικά συμφέροντα των κρατών μελών του ΠΟΕ, τα οποία συνεπάγονται μεγάλη δυσχέρεια στην εξεύρεση συμβιβαστικών λύσεων.

87

Το Brexit προκάλεσε επίσης σημαντικές αβεβαιότητες για το διεθνές εμπόριο. Η ΓΔ TRADE ανέλυσε δεόντως τις πρακτικές συνέπειες του Brexit για την πολιτική της εμπορικής άμυνας και ενημέρωσε επανειλημμένως τους υπαλλήλους της με ανακοινώσεις προς το προσωπικό. Όσον αφορά τις πρακτικές προετοιμασίες, η Επιτροπή διεξάγει ήδη ορισμένα είδη αναλύσεων χωριστά για το Ηνωμένο Βασίλειο (π.χ. όσον αφορά τη σημασία της αγοράς του Ηνωμένου Βασιλείου για τη συγκεκριμένη υπόθεση, τον όγκο και την αξία των εμπορικών συναλλαγών με το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και την ύπαρξη ενδιαφερόμενων μερών). Σκοπός της χωριστής συλλογής των δεδομένων αυτών είναι η διασφάλιση της ομαλής συνέχισης της δραστηριότητας της Επιτροπής στον τομέα της εμπορικής άμυνας μετά τη μεταβατική περίοδο που λήγει στα τέλη του 2020.

88

Η δέσμευση της ΕΕ για υψηλά κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα συνεπάγεται ότι αυτά πρέπει να αντικατοπτρίζονται, στο μέτρο του δυνατού, σε κάθε τομέα πολιτικής. Η νέα μεθοδολογία για τον υπολογισμό του ντάμπινγκ και ο εκσυγχρονισμός των ΜΕΑ περιλάμβαναν ορισμένα στοιχεία που αποτελούν απάντηση στον τομέα της εμπορικής άμυνας. Ωστόσο, η δυνατότητα συνεκτίμησης τέτοιων παραμέτρων στο πλαίσιο των ερευνών εμπορικής άμυνας περιορίζεται από το πλαίσιο του ΠΟΕ. Ο ΠΟΕ θεωρεί το ντάμπινγκ ως αυστηρά οικονομικό φαινόμενο και δεν επιτρέπει την άμεση αποτύπωση αυτών των προτύπων στους υπολογισμούς του ντάμπινγκ. Ως εκ τούτου, η νομοθεσία της ΕΕ προβλέπει την εξέταση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών πτυχών μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις (βλέπε πλαίσιο 8).

Πλαίσιο 8

Κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα στις έρευνες εμπορικής άμυνας

  • Υπολογισμός της κανονικής αξίας του εισαγόμενου προϊόντος: όταν, λόγω κρατικής παρέμβασης, αποδεικνύεται ότι οι τιμές έχουν στρεβλωθεί, πρέπει να επιλεγεί άλλη αντιπροσωπευτική χώρα για τον καθορισμό της κανονικής αξίας ενός προϊόντος. Σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ, σημαντικές στρεβλώσεις μπορούν να σχετίζονται με τα εργασιακά πρότυπα, αλλά δεν μπορούν να αφορούν τα περιβαλλοντικά. Ωστόσο, κατά την επιλογή μιας αντιπροσωπευτικής χώρας, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι πτυχές τόσο της κοινωνικής όσο και της περιβαλλοντικής προστασίας.
  • Η τιμή-στόχος που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό του περιθωρίου ζημίας (δηλαδή η θεωρητική τιμή υπό την παραδοχή ότι δεν υπήρξε ντάμπινγκ/επιδότηση): οι εκσυγχρονισμένοι κανόνες για τα ΜΕΑ επιτρέπουν το κόστος παραγωγής των εταιρειών της ΕΕ να αντικατοπτρίζει το κόστος εφαρμογής των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προτύπων.
  • Αναλήψεις υποχρέωσης: η Επιτροπή μπορεί να λαμβάνει υπόψη τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα κατά τη χορήγηση της ανάληψης υποχρέωσης και να τις απορρίπτει όταν δεν τηρούνται τα πρότυπα.
89

Από την εξέτασή μας μιας υπόθεσης στην οποία είχε εφαρμοστεί η νέα μεθοδολογία για τον υπολογισμό του ντάμπινγκ (η μόνη που είχε περατωθεί κατά τη στιγμή του ελέγχου), καταδείχθηκε ότι η Επιτροπή προέβη σε ποσοτική εκτίμηση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προτύπων για την επιλογή της αντιπροσωπευτικής χώρας που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της κανονικής αξίας ενός προϊόντος. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή συνέκρινε τον βαθμό στον οποίο δύο χώρες είχαν προσχωρήσει σε εργασιακές και περιβαλλοντικές συμβάσεις και επέλεξε τη χώρα που είχε υπογράψει ή κυρώσει τον μεγαλύτερο αριθμό. Πρόκειται για μια μάλλον τυπολατρική προσέγγιση, δεδομένου ότι η κύρωση μιας σύμβασης δεν αντικατοπτρίζει απαραίτητα την εφαρμογή της στην πράξη και το πραγματικό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος.

Συμπεράσματα και συστάσεις

90

Το γενικό συμπέρασμά μας είναι ότι η Επιτροπή εφάρμοσε με επιτυχία την πολιτική εμπορικής άμυνας. Οι έρευνες οδήγησαν στην έγκαιρη επιβολή μέτρων για την προστασία μιας σειράς ευρωπαϊκών κλάδων παραγωγής από αθέμιτες εμπορικές συμπεριφορές τρίτων χωρών, όπως το ντάμπινγκ ή οι επιδοτήσεις.

91

Όσον αφορά τις διαδικασίες που προβλέπονται στους βασικούς κανονισμούς για τα ΜΕΑ, από το δείγμα των υποθέσεων που αναλύσαμε προέκυψε ότι η Επιτροπή τις ακολούθησε δεόντως και εγκαίρως. Οι εσωτερικές δικλίδες ελέγχου της ΓΔ TRADE εξασφάλισαν τη συμμόρφωση, παρά την ύπαρξη ορισμένων αδυναμιών στην εσωτερική καθοδήγηση που παρέχεται για το προσωπικό. Κατά τη διάρκεια των ερευνών, η Επιτροπή εξασφάλισε την παροχή ίσων δικαιωμάτων στα μέρη και ο σύμβουλος ακροάσεων παρείχε αποτελεσματικές πρόσθετες εγγυήσεις (βλέπε σημεία 21 έως 26).

92

Η Επιτροπή εγκαινίασε πρόσφατα μια νέα διαδικτυακή εφαρμογή για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των διαφόρων μερών σε μη εμπιστευτικά έγγραφα. Τα μέρη που υποβάλλουν έγγραφα αποφασίζουν τα ίδια ποια που θεωρούν εμπιστευτικά. Η Επιτροπή δεν τεκμηριώνει συστηματικά τις επαληθεύσεις της σχετικά με τον εμπιστευτικό χαρακτήρα των υποβαλλόμενων εγγράφων. Ως εκ τούτου, δεν ήμασταν σε θέση επαληθεύσουμε την εμβέλεια των εν λόγω επαληθεύσεων (βλέπε σημεία 27 έως 32).

Σύσταση 1 – Τεκμηρίωση της αξιολόγησης του εμπιστευτικού χαρακτήρα

Προκειμένου να περιοριστεί το περιθώριο για διαφωνίες μεταξύ των μερών σχετικά με τον εμπιστευτικό χαρακτήρα των υποβαλλόμενων στοιχείων, η Επιτροπή πρέπει να τεκμηριώνει επαρκώς την εξέταση των εμπιστευτικών και μη εμπιστευτικών φακέλων που υπέβαλαν τα μέρη.

Χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της σύστασης: 2021

93

Οι έρευνες εμπορικής άμυνας συνεπάγονται σημαντική διοικητική επιβάρυνση για τα ενδιαφερόμενα μέρη· ωστόσο τα έγγραφα που απαιτεί η Επιτροπή δεν υπερβαίνουν τα πραγματικά αναγκαία για την εξακρίβωση της συμμόρφωσης με τις νομικές απαιτήσεις (βλέπε σημείο 34).

94

Η Επιτροπή παρείχε στα μέρη ικανοποιητική καθοδήγηση, μολονότι η στήριξη που έλαβαν οι ΜΜΕ ανταποκρινόταν σε περιορισμένο μόνο βαθμό στις φιλοδοξίες που είχε δηλώσει η Επιτροπή κατά τον εκσυγχρονισμό των ΜΕΑ. Παρά το γεγονός ότι επί του παρόντος τα ΜΕΑ αφορούν κατά κύριο λόγο μικρό μόνο αριθμό κλάδων παραγωγής, η Επιτροπή κατέβαλε ελάχιστες προσπάθειες για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των εταιρειών άλλων τομέων σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο τα ΜΕΑ θα μπορούσαν να αποτελέσουν αποτελεσματικό εργαλείο για την προστασία των συμφερόντων τους στις παγκόσμιες αγορές (βλέπε σημεία 33 και 35 έως 37).

Σύσταση 2 – Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σχετικά με τα μέσα εμπορικής άμυνας

Προκειμένου να μεγιστοποιηθεί ο αριθμός των ενδιαφερομένων που είναι εξοικειωμένοι με τα ΜΕΑ ως εργαλείο, η Επιτροπή πρέπει να αναζητήσει πρόσθετους διαύλους επικοινωνίας για την ενημέρωση και ευαισθητοποίησή τους. Τέτοιοι δίαυλοι θα μπορούσαν, παραδείγματος χάριν, να είναι τακτικές εκδηλώσεις που θα διοργάνωνε η Επιτροπή, λαμβάνοντας ιδιαιτέρως υπόψη τις συγκεκριμένες ανάγκες των ΜΜΕ.

Χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της σύστασης: 2021

95

Λαμβάνοντας υπόψη τον αντίκτυπο των δασμών και τη δυνατότητα προσφυγής κατά των αποφάσεων, η Επιτροπή πρέπει να δίδει ιδιαίτερη προσοχή στην αιτιολόγηση των μέτρων. Στο πλαίσιο της εξέτασης του δείγματός μας, καταδείχθηκε ότι οι εργασίες της Επιτροπής ικανοποιούσαν αυτές τις προσδοκίες. Παρά την αξιολόγηση αυτή, διαπιστώσαμε ότι οι επαφές της Επιτροπής με δυνητικούς καταγγέλλοντες είναι, ως επί το πλείστον, ανεπίσημες πριν από την υποβολή της καταγγελίας τους. Στην πράξη, οι ανεπίσημες συμβουλές της Επιτροπής έχουν επιλεκτικό αποτέλεσμα, καθώς πολλοί δυνητικοί καταγγέλλοντες δεν προβαίνουν στην υποβολή της καταγγελίας. Ωστόσο, ανεξαρτήτως των συμβουλών που παρέχει η Επιτροπή, οι δυνητικοί καταγγέλλοντες εξακολουθούν να είναι ελεύθεροι να υποβάλουν την καταγγελία τους προς επίσημη αξιολόγηση (βλέπε σημεία 40 έως 45).

96

Τα συμπεράσματα της Επιτροπής στο πλαίσιο των ερευνών εμπορικής άμυνας ήταν ορθά τεκμηριωμένα βάσει της μεθοδολογίας της ΓΔ TRADE και αντικατόπτριζαν την πραγματικότητα της αγοράς. Ωστόσο, διαπιστώσαμε ότι η αξιολόγηση του δυνητικού αντικτύπου των μέτρων στον ανταγωνισμό στην ΕΕ, στο πλαίσιο της εξέτασης του συμφέροντος της Ένωσης, δεν ήταν αρκετά λεπτομερής. Επίσης, τα επιχειρήματα των μερών σε ορισμένες περιπτώσεις απορρίφθηκαν με περιορισμένη μόνο αιτιολόγηση (βλέπε σημεία 46 έως 50).

Σύσταση 3 – Βελτίωση της καθοδήγησης σε σχέση με τις πτυχές που αφορούν τον ανταγωνισμό

Προκειμένου να διασφαλιστεί η ορθή ανάλυση των ζητημάτων ανταγωνισμού που ανακύπτουν στο πλαίσιο της εξέτασης του συμφέροντος της Ένωσης, η Επιτροπή πρέπει i) να παρέχει περισσότερη καθοδήγηση στα ερωτηματολόγια μέσω των οποίων ζητεί πληροφορίες από τους χρήστες και τους εισαγωγείς, μεταξύ άλλων, για θέματα ανταγωνισμού· ii) να παράσχει πρόσθετη εσωτερική καθοδήγηση στους υπαλλήλους της σχετικά με τον τρόπο ανάλυσης των προβληματισμών των μερών όσον αφορά τον ανταγωνισμό και τεκμηρίωσης της ανάλυσης αυτής.

Χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της σύστασης: 2021

97

Η Επιτροπή υποχρεούται βάσει της νομοθεσίας να παρακολουθεί τις αναλήψεις υποχρέωσης και τις ειδικές ρήτρες που περιλαμβάνονται στα μέτρα ΜΕΑ. Μολονότι η παρακολούθηση αυτή ήταν αποτελεσματική, οι περιορισμοί στο επίπεδο των πόρων είχαν ως αποτέλεσμα η Επιτροπή σπάνια να κάνει περισσότερα από τα απαιτούμενα από τη νομοθεσία, δηλαδή τη γενική παρακολούθηση των μέτρων και την ad hoc παρακολούθηση της αγοράς. Επίσης, η Επιτροπή δεν τεκμηρίωσε τον τρόπο με τον οποίο επέλεξε τα μέτρα για προαιρετική παρακολούθηση, οπότε δεν μπορέσαμε να διαπιστώσουμε αν η επιλογή αυτή έγινε βάσει σαφών κριτηρίων. Το ίδιο ισχύει για τις εταιρείες που επιλέχθηκαν για επιτόπιες επισκέψεις, με στόχο την επαλήθευση της συμμόρφωσης με τις αναλήψεις υποχρέωσης ως προς την τιμή (βλέπε σημεία 58 έως 60 και 63).

98

Η ετήσια έκθεση για τα ΜΕΑ παρέχει πλήρη και ακριβή εικόνα των δραστηριοτήτων της Επιτροπής στον εν λόγω τομέα· ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν έχει παράσχει επισκόπηση της συνολικής αποτελεσματικότητας των ΜΕΑ. Επιπλέον, η ΓΔ TRADE δεν αναλύει τα δεδομένα που λαμβάνει από τα κράτη μέλη σχετικά με την είσπραξη των δασμών (ή σχετικά με τα έσοδα που προκύπτουν από τη χρήση εργαλείων σε συνέχεια της παρακολούθησης, όπως η ακύρωση τιμολογίων· βλέπε σημεία 69 έως 74).

Σύσταση 4 – Βελτίωση της παρακολούθησης

Προκειμένου να βελτιωθεί ο τρόπος παρακολούθησης των μέτρων εμπορικής άμυνας και της αποτελεσματικότητάς τους, η Επιτροπή πρέπει:

  1. Να ορίσει κριτήρια για τον προσδιορισμό των μέτρων που εμφανίζουν τον υψηλότερο κίνδυνο καταστρατήγησης ή άλλων προβλημάτων που επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα. Συνεπώς, δεν πρέπει απλώς να επιλέγει τα μέτρα τα οποία θα υποβληθούν σε διεξοδική παρακολούθηση βάσει των κριτηρίων αυτών, αλλά και να τεκμηριώνει την επιλογή αυτή. Σύμφωνα με την ίδια λογική, όταν δεν είναι δυνατή η επιτόπια επαλήθευση της συμμόρφωσης με τις αναλήψεις υποχρέωσης για όλες τις ενδιαφερόμενες εταιρείες, η Επιτροπή πρέπει να εφαρμόζει σαφή κριτήρια για την επιλογή των προς επιθεώρηση εταιρειών.
  2. Να διενεργεί τακτικές αξιολογήσεις (τουλάχιστον ανά πενταετία) για την εκτίμηση της συνολικής αποτελεσματικότητας των μέτρων εμπορικής άμυνας, κατά περίπτωση και για τους επιμέρους τομείς.

Χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της σύστασης: 2021 για την περίπτωση 1) και 2023 για την περίπτωση 2).

99

Η Επιτροπή έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στη χρήση των εργαλείων της για την ανάληψη της κατάλληλης δράσης σε συνέχεια των διαπιστώσεων της διαδικασίας παρακολούθησης (π.χ. ανακλήσεις αναλήψεων υποχρέωσης και προειδοποιήσεις κινδύνου που απευθύνονται στις τελωνειακές αρχές). Ωστόσο, χρησιμοποίησε σε περιορισμένο βαθμό τη δυνατότητα κίνησης αυτεπάγγελτων ερευνών και δεν προσδιόρισε τις ειδικές περιστάσεις που πρέπει να προκαλούν την παρέμβασή της όσον αφορά προϊόντα που δεν έχουν αποτελέσει αντικείμενο μέτρων κατά το παρελθόν (βλέπε σημεία 61 έως 62 και 64 έως 68).

Σύσταση 5 – Πλήρης αξιοποίηση των αυτεπάγγελτων διαδικασιών

Προκειμένου να ενισχυθεί η προστασία των κλάδων παραγωγής της ΕΕ, η Επιτροπή πρέπει να κάνει μεγαλύτερη χρήση των εξουσιών της για την έναρξη αυτεπάγγελτων ερευνών. Για τον σκοπό αυτό, πρέπει να προσδιορίσει τα κριτήρια για την έναρξη αυτεπάγγελτης έρευνας για νέα προϊόντα. Πρέπει να ενεργεί ταχέως όταν πληρούνται οι προϋποθέσεις και να προσδιορίζει σε κάθε περίπτωση τις ακριβείς συνθήκες που οδήγησαν στην αυτεπάγγελτη έρευνα.

Χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της σύστασης: 2021

100

Μολονότι οι δραστηριότητες σχετικά με τα ΜΕΑ αυξήθηκαν κατά την τελευταία δεκαετία, η Επιτροπή αφιέρωσε λιγότερους ανθρώπινους πόρους σε αυτές. Χάρη στην ύπαρξη ενός άρτιου συστήματος διαχείρισης του φόρτου εργασίας, οι περιορισμένοι πόροι δεν παρεμπόδισαν τις έρευνες, ωστόσο, επηρεάστηκαν κάποιες άλλες δραστηριότητες, ιδίως η παρακολούθηση (βλέπε σημεία 77 έως 78).

101

Η Επιτροπή όχι μόνο διεξάγει τις δικές της έρευνες εμπορικής άμυνας, αλλά επίσης αντιδρά ενεργά στα μέτρα που προτείνουν τρίτες χώρες. Αυτό επιτυγχάνεται με την άμεση συμμετοχή σε επιλεγμένο αριθμό ερευνών, καθώς και με την υποστήριξη των συμφερόντων της βιομηχανίας της ΕΕ στο φόρουμ του ΠΟΕ. Ωστόσο, δεν ιεραρχεί τις δράσεις της βάσει σαφών κριτηρίων. Στο πλαίσιο του φόρουμ του ΠΟΕ, η Επιτροπή συμμετείχε επίσης ενεργά στην αντιμετώπιση ορισμένων θεμελιωδών προβλημάτων που σχετίζονται με τη διεθνή εμπορική συνεργασία και τον τρόπο λειτουργίας του ίδιου του ΠΟΕ (βλέπε σημεία 79 έως 86).

102

Όσον αφορά άλλες τρέχουσες προκλήσεις, η Επιτροπή έχει προετοιμαστεί για τις συνέπειες του Brexit και έχει ενσωματώσει κοινωνικές και περιβαλλοντικές παραμέτρους στις έρευνες εμπορικής άμυνας. Ωστόσο, όσον αφορά τις τελευταίες, ακολούθησε μια κατά βάση τυπολατρική προσέγγιση. Δεδομένου ότι το πλαίσιο του ΠΟΕ δεν επιτρέπει τη συνεκτίμηση κοινωνικών και περιβαλλοντικών παραμέτρων στο πλαίσιο των υπολογισμών του ντάμπινγκ, η νομοθεσία της ΕΕ απαιτεί από την Επιτροπή να τις λαμβάνει υπόψη με διαφορετικό τρόπο, π.χ. κατά την επιλογή της χώρας που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της κανονικής τιμής ενός προϊόντος. Ωστόσο, η Επιτροπή περιόρισε τις επαληθεύσεις της στην κύρωση, από την ενδιαφερόμενη χώρα, των σχετικών διεθνών συμβάσεων (βλέπε σημεία 87 έως 89).

Σύσταση 6 – Ιεράρχηση της αντίδρασης της ΕΕ στα μέτρα των τρίτων χωρών

Η Επιτροπή πρέπει να ιεραρχήσει με αποτελεσματικότερο τρόπο την αντίδρασή της στα μέτρα των τρίτων χωρών, τόσο κατά τη διάρκεια των ερευνών όσο και στο πλαίσιο του φόρουμ του ΠΟΕ. Πρέπει να καθορίσει συγκεκριμένα κριτήρια και να αξιολογήσει τα μέτρα σε αυτή τη βάση ώστε να είναι σαφείς οι λόγοι και η εμβέλεια της αντίδρασής της.

Χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της σύστασης: 2021

Η παρούσα έκθεση εγκρίθηκε από το Τμήμα IV, του οποίου προεδρεύει ο Alex Brenninkmeijer, Μέλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, στο Λουξεμβούργο, κατά τη συνεδρίασή του της 30ής Ιουνίου 2020.

Για το Ελεγκτικό Συνέδριο

Klaus-Heiner LEHNE
Πρόεδρος

Παραρτήματα

Παράρτημα I – Στρεβλώσεις του εμπορίου και τα αντίστοιχα μέσα εμπορικής άμυνας

Ντάμπινγκ Χορήγηση επιδοτήσεων Απότομη αύξηση των εισαγωγών
Ποιο ΜΕΑ; Μέτρα αντιντάμπινγκ Μέτρα κατά των επιδοτήσεων Μέτρα διασφάλισης
Ποιος είναι ο χαρακτήρας της στρέβλωσης; Επιχείρηση εκτός της ΕΕ πωλεί εμπορεύματα στην ΕΕ σε τιμές χαμηλότερες από τις ισχύουσες στην εγχώρια αγορά της ή, εάν δεν είναι δυνατή η χρήση των τιμών αυτών ως σημείου αναφοράς, σε τιμές χαμηλότερες από το κόστος παραγωγής προσαυξημένο κατά ένα εύλογο περιθώριο κέρδους. Κυβέρνηση ή δημόσιος φορέας τρίτης χώρας παρέχει χρηματοδοτική συνδρομή σε συγκεκριμένο κλάδο παραγωγής ή ομάδα κλάδων παραγωγής, με πιθανό αντίκτυπο στις τιμές εξαγωγής στην ΕΕ. Απότομη απρόβλεπτη αύξηση του απόλυτου ή σχετικού όγκου των εισαγωγών ενός συγκεκριμένου προϊόντος στην ΕΕ.
Όροι για την εφαρμογή των μέτρων 1) Ύπαρξη ντάμπινγκ/επιδότησης. 2) Ο κλάδος της ΕΕ που παράγει το προϊόν πρέπει είτε να έχει υποστεί σημαντική ζημία από τις χαμηλές τιμές των εισαγωγών είτε να υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης σημαντικής ζημίας. 3) Η σημαντική αυτή ζημία οφείλεται στο ντάμπινγκ / στην επιδότηση. Η αύξηση των εισαγωγών είναι έντονη, λόγω απρόβλεπτων εξελίξεων, και προκαλεί ή απειλεί να προκαλέσει σημαντική ζημία στον κλάδο παραγωγής της ΕΕ.
Μορφή των μέτρων 1) Κατ’ αξίαν δασμός – ποσοστό της τιμής. 2) Ειδικός δασμός – ένα σταθερό ποσό ανά μονάδα. 3) Μεταβλητός δασμός / ελάχιστη τιμή εισαγωγής – ο δασμός προκύπτει από τη διαφορά μεταξύ μιας καθορισμένης ελάχιστης τιμής και της τιμής πώλησης του εξαγωγέα. 4) Ανάληψη υποχρέωσης ως προς την τιμή – ο εξαγωγέας αναλαμβάνει τη δέσμευση να πωλεί τα εμπορεύματά του τουλάχιστον στην ελάχιστη τιμή εισαγωγής. Ποσοτικοί περιορισμοί στις εισαγωγές ενός προϊόντος από όλες τις χώρες. 1) Ποσοστώσεις εισαγωγής με όριο στις επιτρεπόμενες εισαγωγές. 2) Δασμολογικές ποσοστώσεις, με την επιβολή δασμού στις εισαγωγές που υπερβαίνουν το όριο.
Πρόσθετη προϋπόθεση στους κανονισμούς της ΕΕ Το μέτρο δεν μπορεί να είναι αντίθετο προς το συμφέρον της Ένωσης. Τα οφέλη του μέτρου για τον κλάδο της ΕΕ που παράγει το προϊόν πρέπει να υπερτερούν του κόστους που μπορεί να συνεπάγεται για άλλα μέρη στην ΕΕ, όπως οι εισαγωγείς ή οι χρήστες του προϊόντος.

Πηγή: ΕΕΣ.

Παράρτημα II – Η διαδικασία των ΜΕΑ

Από την υποβολή καταγγελίας έως την περάτωση των μέτρων – μια επισκόπηση

Πηγή: ΕΕΣ.

Επισκόπηση και λεπτομέρειες της αρχικής έρευνας: Υποχρεώσεις της Επιτροπής

Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως προσαρμόστηκαν από το ΕΕΣ.

Aκρωνύμια και συντομογραφίες

ΓΔ: Γενική διεύθυνση

ΓΔ BUDG: Γενική Διεύθυνση Προϋπολογισμού

ΓΔ TAXUD: Γενική Διεύθυνση Φορολογίας και Τελωνειακής Ένωσης

ΓΔ TRADE: Γενική Διεύθυνση Εμπορίου

ΜΕΑ: Μέσο εμπορικής άμυνας

ΜΜΕ: Μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις

ΠΟΕ: Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου

OLAF: Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης

Γλωσσάριο

Αυτεπάγγελτη έρευνα: Έρευνα την οποία κινεί η Επιτροπή με δική της πρωτοβουλία, χωρίς να έχει λάβει επίσημη καταγγελία.

Δευτεροβάθμιο δικαιοδοτικό όργανο του ΠΟΕ: Ανεξάρτητο επταμελές όργανο που εξετάζει προσφυγές στο πλαίσιο διαφορών του ΠΟΕ.

Διαδικασίες εμπορικών προσφυγών: Έρευνα που κινεί η Επιτροπή προκειμένου να αποφανθεί επί της εφαρμογής μέσου εμπορικής άμυνας. Αναφέρεται επίσης ως «έρευνα εμπορικής άμυνας».

Διυπηρεσιακή διαβούλευση: Επίσημη διαδικασία στο πλαίσιο της οποίας μια υπηρεσία της Επιτροπής ζητεί τη συμβουλή ή τη γνώμη άλλων υπηρεσιών σε σχέση με κάποια πρόταση.

Ενδιαφερόμενο μέρος: Μέρος που μπορεί να αποδείξει την ύπαρξη αντικειμενικής σχέσης μεταξύ των δραστηριοτήτων του και ενός προϊόντος που αποτελεί αντικείμενο έρευνας εμπορικής άμυνας. Τα μέρη είναι συνήθως παραγωγοί της ΕΕ και οι επαγγελματικές ενώσεις και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις τους, εισαγωγείς και εξαγωγείς και οι αντιπροσωπευτικές ενώσεις τους, χρήστες και οργανώσεις καταναλωτών, καθώς και η κυβέρνηση της χώρας εξαγωγής.

Ενωσιακός τελωνειακός κώδικας: Η βασική πράξη της τελωνειακής νομοθεσίας της ΕΕ.

Εξέταση του συμφέροντος της Ένωσης: Αξιολόγηση που διενεργείται κατά τη διάρκεια έρευνας εμπορικής άμυνας προκειμένου να προσδιοριστεί κατά πόσον ένα μέτρο εμπορικής άμυνας θα ήταν προς το συμφέρον της ΕΕ.

Επιτροπολογία: Η διαδικασία διά της οποίας η Επιτροπή συμβουλεύεται επισήμως επιτροπή εκπροσώπων των κρατών μελών σχετικά με προτεινόμενα μέτρα.

Ίδιοι πόροι: Οι πόροι που χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού της ΕΕ, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων προέρχεται από συνεισφορές των κρατών μελών.

Μέσο εμπορικής άμυνας: Μέτρο που χρησιμοποιείται από μια χώρα ή έναν εμπορικό συνασπισμό (συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ) για την προστασία των παραγωγών έναντι αθέμιτων εισαγωγών ή εισαγωγών που αποτελούν αντικείμενο επιδοτήσεων και της αιφνίδιας και μαζικής αύξησης του όγκου των εισαγωγών.

Μέτρο αντιντάμπινγκ: Δασμός επιβαλλόμενος επί των εισαγόμενων εμπορευμάτων ή ελάχιστη τιμή πώλησης που επιβάλλεται σε επιχείρηση όταν εμπορεύματα προς μεταπώληση εισάγονται στην Ένωση σε τιμή χαμηλότερη της αγοραίας αξίας.

Μέτρο κατά των επιδοτήσεων: Δασμός ή άλλη κύρωση που επιβάλλεται σε εμπορεύματα που παράγονται σε τρίτη χώρα με τη στήριξη αθέμιτων επιδοτήσεων.

Ντάμπινγκ: Επιχείρηση εκτός της ΕΕ πωλεί εμπορεύματα στην ΕΕ σε τιμές χαμηλότερες από τις ισχύουσες στην εγχώρια αγορά της ή, εάν δεν είναι δυνατή η χρήση των τιμών αυτών ως σημείου αναφοράς, σε τιμές χαμηλότερες από το κόστος παραγωγής προσαυξημένο κατά ένα εύλογο περιθώριο κέρδους («κανονική» αξία).

Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου: Διεθνής οργανισμός αρμόδιος για τους κανόνες που διέπουν τις εμπορικές σχέσεις μεταξύ των εθνών, ο οποίος λειτουργεί και ως φόρουμ για τη διαπραγμάτευση εμπορικών συμφωνιών και τη διευθέτηση εμπορικών διαφορών.

Περιθώριο ντάμπινγκ: Η διαφορά μεταξύ της τιμής εισαγωγής και της κανονικής αξίας ενός εμπορεύματος (βλέπε Ντάμπινγκ).

Σύμβουλος ακροάσεων σε διαδικασίες εμπορικών προσφυγών: Ανεξάρτητος διαμεσολαβητής στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον οποίο μπορούν να συμβουλεύονται τα μέρη που εμπλέκονται σε διαδικασίες εμπορικών προσφυγών.

Συνδυασμένη ονοματολογία: Η κατάταξη των εμπορευμάτων στο Κοινό Δασμολόγιο. Χρησιμοποιείται ως βάση για τις τελωνειακές διασαφήσεις και για τις εμπορικές στατιστικές της ΕΕ.

Απαντήσεις της Επιτροπής

Σύνοψη

Κοινή απάντηση της Επιτροπής στα σημεία I έως IX:

Η εμπορική άμυνα αποτελεί καίριο στοιχείο της εμπορικής πολιτικής της ΕΕ, καθώς συνιστά τη βάση της προσήλωσης στο ανοικτό και βασιζόμενο σε κανόνες διεθνές εμπόριο. Με τα μέσα εμπορικής άμυνας της ΕΕ, που βασίζονται σε διεθνώς συμφωνηθέντες κανόνες στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), αντιμετωπίζονται οι επιβλαβείς αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και η αιφνίδια αύξηση των εισαγωγών. Τα τελευταία χρόνια, κατόπιν προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η ΕΕ έχει ενισχύσει το σύστημα εμπορικής άμυνας που διαθέτει, με δύο σημαντικές νομοθετικές αλλαγές, τον Δεκέμβριο του 2017 και τον Ιούνιο του 2018.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που έχει επιφορτιστεί με την εφαρμογή των μέσων εμπορικής άμυνας, εκτελεί αυτό το καθήκον με υψηλά πρότυπα ποιότητας και με μεγάλη επιτυχία, όπως επιβεβαιώνεται και από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ). Μολονότι το ΕΕΣ διατύπωσε ορισμένες συστάσεις, επιβεβαίωσε ότι η Επιτροπή εφαρμόζει ορθά τη νομοθεσία της ΕΕ, ότι συμμορφώνεται με τη σχετική νομολογία του ΠΟΕ και των δικαστηρίων της ΕΕ, καθώς και ότι λαμβάνει τις κατάλληλες αποφάσεις κατά την εφαρμογή των μέσων εμπορικής άμυνας (ΜΕΑ) ακολουθώντας διαρθρωμένη και διαφανή διαδικασία, χωρίς να δημιουργούνται, κατά τη διαδικασία αυτή, περιττές επιβαρύνσεις για τα ενδιαφερόμενα μέρη. Τα στοιχεία αυτά είναι καίριας σημασίας για να διασφαλιστεί ότι τα μέτρα εμπορικής άμυνας που επιβάλλει η ΕΕ αντιμετωπίζουν τις ζημιογόνες εισαγωγές με ορθό, ισορροπημένο και δυναμικό τρόπο.

Το προφίλ των μέσων εμπορικής άμυνας έχει ενισχυθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, λόγω της κρίσης στον τομέα του χάλυβα και των νομοθετικών αλλαγών που υλοποιήθηκαν το 2017 και το 2018. Το γεγονός αυτό έχει αυξήσει την ευαισθητοποίηση των οικονομικών φορέων όλων των τομέων ως προς τον ρόλο των μέσων αυτών στην αντιμετώπιση, ιδίως, των ζημιών που προκαλούνται από τις εισαγωγές που είναι αποτέλεσμα αθέμιτων εμπορικών πρακτικών. Η Επιτροπή διασφαλίζει ότι όλοι οι τομείς, ανεξάρτητα από το αν αποτελούνται κυρίως από μεγάλες επιχειρήσεις ή από ΜΜΕ, έχουν πρόσβαση στα εν λόγω μέσα τόσο κατά τις αρχικές επαφές τους όσο και καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, δίνοντας έμφαση στην προστασία των δικαιωμάτων όλων των ενδιαφερόμενων μερών με πλήρη διαφάνεια σε όλα τα στάδια και για όλες τις αποφάσεις. Αξιοποιώντας πρωτοβουλίες όπως η ειδική βοήθεια προς τις ΜΜΕ, καθώς και η διαδικτυακή πρόσβαση σε μη εμπιστευτικούς φακέλους, η Επιτροπή δεσμεύεται πλήρως να ενισχύσει τις υφιστάμενες πρακτικές.

Η πλήρης συμμόρφωση με την εφαρμοστέα νομοθεσία της ΕΕ για την εμπορική άμυνα, σε συνδυασμό με τη συμμόρφωση με τις διεθνείς υποχρεώσεις της, αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της διαχείρισης, από την Επιτροπή, των μέσων εμπορικής άμυνας της ΕΕ. Τα μέσα εμπορικής άμυνας της ΕΕ προϋποθέτουν την εξέταση του δημοσίου συμφέροντος, η οποία υπερβαίνει τις απαιτήσεις του ΠΟΕ. Η εξέταση αυτή, με την οποία διασφαλίζεται η ισορροπημένη εφαρμογή των μέσων, επιτρέπει στην Επιτροπή να εξετάζει κατά πόσον η επιβολή μέτρων είναι προς το γενικό οικονομικό συμφέρον της Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτό, δίνεται έμφαση στην εξάλειψη του αθέμιτου ανταγωνισμού που οφείλεται στις εισαγωγές που αποτελούν αντικείμενο ντάμπινγκ ή επιδοτήσεων.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι πλήρως προσηλωμένη στο ανοικτό και δίκαιο εμπόριο, το οποίο πρέπει να βασίζεται σε παγκόσμιους κανόνες που να είναι αποτελεσματικοί, εκτελεστέοι και να δημιουργούν ισότιμους όρους ανταγωνισμού. Βασικό στοιχείο της προσήλωσης αυτής είναι η ορθή και αξιόπιστη εφαρμογή της νομοθεσίας για την εμπορική άμυνα. Ταυτόχρονα, η Επιτροπή καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να διασφαλίσει ότι οι εμπορικοί εταίροι μας εφαρμόζουν σωστά τα μέσα αυτά.

X

Η Επιτροπή αποδέχεται όλες τις συστάσεις του ΕΕΣ, εκτός από τη σύσταση 5, την οποία αποδέχεται εν μέρει, δεδομένου ότι προτίθεται να συνεχίσει την κίνηση αυτεπάγγελτων ερευνών σύμφωνα με την τρέχουσα πρακτική της.

Παρατηρήσεις

32

Η Επιτροπή έχει δεσμευτεί πλήρως όσον αφορά τον σεβασμό των δικαιωμάτων υπεράσπισης όλων των ενδιαφερόμενων μερών στις έρευνες εμπορικής άμυνας. Η TRON, η ηλεκτρονική πλατφόρμα που λειτουργεί ως ενιαίο σημείο επαφής για την ηλεκτρονική επικοινωνία μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών σε διαδικασίες εμπορικής άμυνας και της ΓΔ Εμπορίου, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο εν προκειμένω. Διασφαλίζει την πρόσβαση των ενδιαφερόμενων μερών στους μη εμπιστευτικούς φακέλους, γεγονός που αποτελεί σημαντικό βήμα προόδου σε σχέση με την προηγούμενη πρακτική, σύμφωνα με την οποία τα μέρη έπρεπε να μεταβούν στις εγκαταστάσεις της Επιτροπής για να αποκτήσουν πρόσβαση. Επιπλέον, τα πορίσματα των υποθέσεων γνωστοποιούνται πλήρως και αυτομάτως στα μέρη. Η κατάρτιση ενός χρήσιμου μη εμπιστευτικού φακέλου που περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία που υποβλήθηκαν αποτελεί ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων υπεράσπισης στις έρευνες εμπορικής άμυνας. Η Επιτροπή εξετάζει αιτήματα εμπιστευτικής μεταχείρισης προκειμένου να διασφαλίσει ότι τα δικαιώματα των μερών δεν υπονομεύονται από αδικαιολόγητες αξιώσεις για τέτοιου είδους μεταχείριση. Η Επιτροπή, χωρίς να επιβαρύνει περισσότερο τα ενδιαφερόμενα μέρη, θα τεκμηριώνει την εξέταση των αιτημάτων ενισχύοντας έτσι τη δέσμευσή της να παρέχει πλήρη πρόσβαση στις πληροφορίες στις οποίες βασίζονται τα πορίσματα και οι αποφάσεις της.

Κοινή απάντηση της Επιτροπής στα σημεία 35-37.

Όλοι οι κλάδοι της ΕΕ, σε όλους τους τομείς και ανεξαρτήτως μεγέθους επιχειρήσεων, έχουν πρόσβαση στα μέσα εμπορικής άμυνας εφόσον πλήττονται από εισαγωγές που αποτελούν αντικείμενο ντάμπινγκ ή επιδοτήσεων. Η Επιτροπή συνεργάζεται τακτικά με επιχειρηματικές ενώσεις, όπως η Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Επιχειρήσεων (Business Europe), με συγκεκριμένες τομεακές ενώσεις, καθώς και με την κοινωνία των πολιτών, στο πλαίσιο ειδικών συνεδριάσεων για την επεξήγηση του σκοπού, της εφαρμογής και της ανάπτυξης των μέσων εμπορικής άμυνας. Στις ομάδες αυτές περιλαμβάνονται εκπρόσωποι παραγωγών, εισαγωγέων, χρηστών κ.λπ. από διάφορους τομείς και από επιχειρήσεις διαφόρων μεγεθών. Η Επιτροπή έχει καταβάλει προσπάθειες ειδικά για την καθοδήγηση των ΜΜΕ. Οι προσπάθειες αυτές συνίστανται, μεταξύ άλλων, στη δημιουργία ιστοσελίδας με σχετικές πληροφορίες, η οποία περιλαμβάνει έναν οδηγό για τις ΜΜΕ, που δημοσιεύεται σε όλες τις επίσημες γλώσσες, και σχέδια ερωτηματολογίων. Στην Επιτροπή λειτουργεί επίσης ειδικό γραφείο υποστήριξης για τις ΜΜΕ, το οποίο παρέχει ολοκληρωμένη υποστήριξη σε ΜΜΕ που επιθυμούν να κάνουν χρήση των ΜΕΑ. Σύμφωνα με τη δέσμευσή της για την προστασία των κλάδων παραγωγής της ΕΕ από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, η Επιτροπή δεσμεύεται να βελτιώσει περαιτέρω τους διαύλους επικοινωνίας της, προκειμένου τα ενδιαφερόμενα μέρη να κατανοούν καλύτερα τα μέσα, εστιάζοντας ιδίως στις ΜΜΕ, στο πλαίσιο των περιορισμένων πόρων που διαθέτει.

Κοινή απάντηση της Επιτροπής όσον αφορά την παράγραφο 41 και το πλαίσιο 4 με τίτλο «Παραδείγματα αιτιολόγησης αποφάσεων».

Στο πλαίσιο του καθορισμού του περιθωρίου ζημίας σε υποθέσεις αντιντάμπινγκ, η Επιτροπή επιλέγει, κατά κανόνα, έναν στόχο κερδοφορίας. Η επιλογή αυτή βασίζεται σε ορισμένες παραμέτρους, όπως το ποσοστό κέρδους, το οποίο θα πρέπει να αντιστοιχεί σε εκείνο που θα μπορούσε να επιτύχει ο κλάδος παραγωγής υπό κανονικές συνθήκες ανταγωνισμού, δηλαδή χωρίς τις εισαγωγές που αποτελούν αντικείμενο ντάμπινγκ. Το αποτέλεσμα εξαρτάται από τις ειδικές περιστάσεις της υπόθεσης, ιδίως από τα στοιχεία που συλλέγονται. Ως εκ τούτου, ο στόχος κερδοφορίας κανονικά διαφέρει από τη μια έρευνα στην άλλη, ακόμη και εντός του ίδιου τομέα. Οι καταγγέλλοντες μπορούν να προτείνουν ένα περιθώριο κέρδους, όμως το περιθώριο αυτό δεν είναι δεσμευτικό. Οι λόγοι επιλογής ενός περιθωρίου κέρδους εξηγούνται πάντοτε στους εκτελεστικούς κανονισμούς, όπως στο συγκεκριμένο παράδειγμα που παρατίθεται στο πλαίσιο 4. Μετά τις νομοθετικές αλλαγές που εγκρίθηκαν τον Ιούνιο του 2018, θεσπίστηκε ελάχιστο περιθώριο κέρδους 6 %.

43

Η ακρίβεια των πληροφοριών και των αποδεικτικών στοιχείων που παρέχονται από τους καταγγέλλοντες ελέγχεται και επαληθεύεται, στο μέτρο του δυνατού, με βάση πηγές όπως οι βάσεις στατιστικών δεδομένων της Επιτροπής (ιδίως οι βάσεις δεδομένων COMEXT18 και Surveillance19 όσον αφορά τους όγκους και τις τιμές των εισαγωγών), οι δημόσια διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με τις αγορές και τις επιχειρήσεις, τα πορίσματα προηγούμενων ερευνών κ.λπ. Τα στοιχεία των εν λόγω ελέγχων και αναλύσεων τεκμηριώνονται πάντοτε πλήρως στους φακέλους υποθέσεων της Επιτροπής.

Κοινή απάντηση της Επιτροπής στα σημεία 49 και 50.

Παρά το γεγονός ότι η χρήση των μέσων εμπορικής άμυνας από την ΕΕ βασίζεται στους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, εφαρμόζονται επίσης ορισμένοι πρόσθετοι κανόνες, οι οποίοι είναι προαιρετικοί στο πλαίσιο του ΠΟΕ. Στους κανόνες αυτούς περιλαμβάνεται η εξέταση του συμφέροντος της Ένωσης, στο πλαίσιο της οποίας η Επιτροπή εξετάζει αν η επιβολή των μέτρων είναι αντίθετη προς το συμφέρον της Ένωσης.

Προκειμένου να διενεργήσει την εξέταση του συμφέροντος της Ένωσης, η Επιτροπή καλεί όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των παραγωγών της Ένωσης, των συνδικαλιστικών οργανώσεων, των εισαγωγέων και των αντιπροσωπευτικών τους ενώσεων, των αντιπροσωπευτικών χρηστών και των αντιπροσωπευτικών οργανώσεων καταναλωτών, να παράσχουν πληροφορίες σχετικά με τον αντίκτυπο των μέτρων σε περίπτωση επιβολής τους. Όσον αφορά την εξέταση αυτή, το άρθρο 21 παράγραφος 1 του βασικού κανονισμού αντιντάμπινγκ20 και το άρθρο 31 παράγραφος 1 του βασικού κανονισμού κατά των επιδοτήσεων21 αναφέρονται αντίστοιχα στην «ανάγκη εξάλειψης των φαινομένων νόθευσης των συναλλαγών που προκαλούν οι επιζήμιες πρακτικές ντάμπινγκ και αποκατάστασης γνήσιου ανταγωνισμού», στην οποία «αποδίδεται ιδιαίτερη σημασία», και στην «ανάγκη εξάλειψης των επιπτώσεων από τις στρεβλώσεις του εμπορίου που προκαλούν οι ζημιογόνες επιδοτήσεις καθώς και στην ανάγκη αποκατάστασης ουσιαστικού ανταγωνισμού», στην οποία «αποδίδεται ιδιαίτερη προσοχή». Πρόκειται για τον στόχο της εξάλειψης του αθέμιτου ανταγωνισμού που οφείλεται στις εισαγωγές που αποτελούν αντικείμενο ντάμπινγκ/επιδοτήσεων.

Ο στόχος της προστασίας της αποτελεσματικής λειτουργίας των αγορών από στρεβλώσεις του ανταγωνισμού εμπίπτει στην αρμοδιότητα της πολιτικής ανταγωνισμού της ΕΕ, στο πλαίσιο της οποίας εφαρμόζονται ειδικοί κανόνες σχετικά με την ανάλυση αυτή.

Στις έρευνες εμπορικής άμυνας, η Επιτροπή χρησιμοποιεί κυρίως πληροφορίες που λαμβάνει από τα ενδιαφερόμενα μέρη σε εθελοντική βάση και δεν έχει την εξουσία να υποχρεώσει τα μέρη να παράσχουν στοιχεία με σκοπό τη διεξαγωγή πλήρους ανάλυσης των δεδομένων του ανταγωνισμού.

Η Επιτροπή θα ήθελε να υπενθυμίσει ότι, επί του παρόντος, υπάρχει εσωτερικός δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ των αρμόδιων υπηρεσιών, ο οποίος διευκολύνει την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με θέματα ανταγωνισμού που μπορεί να προκύψουν στις αντίστοιχες έρευνες.

Κοινή απάντηση της Επιτροπής όσον αφορά τα σημεία 55 και το πλαίσιο 6 με τίτλο «Βιοντίζελ».

Η Επιτροπή θεωρεί ότι η περίπτωση που αναφέρει το ΕΕΣ δεν προκάλεσε σύγχυση στις τελωνειακές αρχές.

Δεδομένου ότι η περιγραφή του προϊόντος στην νομοθεσία για την εμπορική άμυνα και η περιγραφή του προϊόντος στην τελωνειακή ονοματολογία ανταποκρίνονται σε δύο διαφορετικούς στόχους, η περιγραφή του προϊόντος στην νομοθεσία για την εμπορική άμυνα δεν μπορεί και δεν χρειάζεται να είναι πανομοιότυπη με τις περιγραφές στην τελωνειακή ονοματολογία. Η περιγραφή του προϊόντος που αφορά την εμπορική άμυνα, η οποία καθορίζει το πεδίο κάλυψης του προϊόντος στο πλαίσιο των μέτρων εμπορικής άμυνας, πρέπει να είναι επαρκώς ακριβής και περιεκτική ώστε να επιτρέπει στις τελωνειακές αρχές να ταξινομούν το προϊόν στην τελωνειακή ονοματολογία, σύμφωνα με τους κανόνες της τελωνειακής ταξινόμησης.

Οι τίτλοι των εκτελεστικών κανονισμών της Επιτροπής περιέχουν σύντομη περιγραφή του προϊόντος που αφορούν, η οποία εξυπηρετεί κυρίως σκοπούς επικοινωνίας στο πλαίσιο της διαδικασίας.

Κοινή απάντηση της Επιτροπής στα σημεία 60-63.

Όσον αφορά τις δραστηριότητες παρακολούθησης, η φύση και η ένταση των πόρων των εργασιών παρακολούθησης ποικίλλουν, συνήθως ανάλογα με τον αριθμό αναλήψεων υποχρέωσης ως προς τις τιμές. Οι πόροι που διαθέτει η Επιτροπή για την παρακολούθηση αντικατοπτρίζουν την ιδιαίτερη φύση της παρακολούθησης αυτής. Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να χρησιμοποιεί όλα τα εργαλεία που διαθέτει για την παρακολούθηση και θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί τις πληροφορίες που θέτουν υπόψη της η βιομηχανία της ΕΕ, η OLAF, οι εθνικές τελωνειακές αρχές κ.λπ. Η διαμόρφωση ακριβέστερων κριτηρίων για να προσδιορίζονται οι περιπτώσεις γενικής παρακολούθησης ή οι περιπτώσεις με τον υψηλότερο κίνδυνο καταστρατήγησης μπορεί να ενισχύσει περαιτέρω τη δραστηριότητα παρακολούθησης της Επιτροπής.

Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή καταβάλλει κάθε προσπάθεια να πραγματοποιεί επισκέψεις σε όλες τις επιχειρήσεις με αναλήψεις υποχρέωσης. Κατόρθωσε να το πράξει σε όλες τις περιπτώσεις πλην μίας, στην οποία ο αριθμός των αναλήψεων υποχρέωσης ήταν εξαιρετικά υψηλός. Όσον αφορά τη δεύτερη περίπτωση, όταν υπάρχουν αναλήψεις υποχρέωσης για επιχειρήσεις που ανήκουν στον ίδιο όμιλο, η επαλήθευση μπορεί να πραγματοποιηθεί σε επίπεδο ομίλου.

Κοινή απάντηση της Επιτροπής στα σημεία 67 και 68.

Η Επιτροπή παρατηρεί ότι η εφαρμοστέα νομοθεσία της ΕΕ, καθώς και η σχετική συμφωνία του ΠΟΕ, προβλέπουν ότι οι έρευνες εμπορικής άμυνας κινούνται κατόπιν καταγγελίας, εκτός εάν υπάρχουν «ειδικές περιστάσεις». Ως εκ τούτου, η έναρξη αυτεπάγγελτων ερευνών εξακολουθεί να αποτελεί εξαίρεση. Στην πράξη, η Επιτροπή δεν διαθέτει συνήθως τις πληροφορίες για την αγορά που είναι αναγκαίες για την έναρξη ερευνών με δική της πρωτοβουλία. Εντούτοις, στις περιπτώσεις στις οποίες είχε στη διάθεσή της επαρκείς πληροφορίες, η Επιτροπή κίνησε τις έρευνες, όπως στις περιπτώσεις ερευνών κατά της καταστρατήγησης, για τις οποίες τα σχετικά στοιχεία υπήρχαν ήδη στους φακέλους της Επιτροπής.

Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι η Επιτροπή θα είναι σε ορισμένες περιπτώσεις σε θέση να κινήσει αυτεπάγγελτες έρευνες κατά της καταστρατήγησης. Οι πληροφορίες που απαιτούνται για τον σκοπό αυτό είναι περιορισμένες και η παρακολούθηση των εισαγωγών (σε αντίθεση με την παρακολούθηση της αγοράς) αποκαλύπτει ενίοτε τέτοιου είδους πληροφορίες. Αντίθετα, η παρακολούθηση των εισαγωγών δεν έχει ως αποτέλεσμα το είδος πληροφοριών που χρειάζεται η Επιτροπή για να κινήσει μια νέα ολοκληρωμένη έρευνα αντιντάμπινγκ ή έρευνα κατά των επιδοτήσεων.

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή είναι βέβαιη ότι έχει συμμορφωθεί πλήρως με τις νομικές υποχρεώσεις της και με τις πολιτικές δεσμεύσεις της όσον αφορά την έναρξη αυτεπάγγελτης έρευνας.

Κοινή απάντηση της Επιτροπής στα σημεία 72-74.

Όσον αφορά τον αντίκτυπο της πολιτικής εμπορικής άμυνας στην ανάπτυξη και την απασχόληση, η Επιτροπή επισημαίνει ότι ο συγκεκριμένος και απτός δείκτης για τις θέσεις εργασίας που προστατεύονται χάρη στα μέτρα εμπορικής άμυνας έχει ενσωματωθεί σε όλες τις έρευνες εμπορικής άμυνας, δεδομένου ότι το κριτήριο της απασχόλησης είναι αναπόσπαστο μέρος της ανάλυσης της ζημίας που προκαλείται στη βιομηχανία της ΕΕ από εισαγωγές που αποτελούν αντικείμενο ντάμπινγκ ή επιδοτήσεων. Επιπλέον, ο αριθμός των θέσεων εργασίας που καλύπτονται από τα μέτρα εμπορικής άμυνας αποτελεί τακτικό στοιχείο των παρατηρήσεων που λαμβάνει η Επιτροπή από τους κλάδους παραγωγής της ΕΕ. Ο αντίκτυπος της εμπορικής άμυνας θα εξαρτηθεί αναπόφευκτα από το εάν υφίσταται ντάμπινγκ ή επιδότηση και από το κατά πόσον αποφασίζει ο ενωσιακός κλάδος παραγωγής να αναλάβει δράση. Όσον αφορά το παράδειγμα για τους ηλιακούς συλλέκτες, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η εσωτερική ζήτηση στην ΕΕ μειώθηκε απότομα, γεγονός το οποίο ενδεχομένως ήταν η κύρια αιτία των πτωχεύσεων που αναφέρθηκαν.

73

Η εξέταση του αντικτύπου των μέσων εμπορικής άμυνας στην ανάπτυξη και την απασχόληση θα ήταν απαιτητική από άποψη πόρων, όχι μόνο για την Επιτροπή αλλά και για τους οικονομικούς φορείς.

Κοινή απάντηση της Επιτροπής στα σημεία 84-86.

Όσον αφορά τη λειτουργία του ΠΟΕ, η Επιτροπή επισημαίνει την πίεση που έχει ασκηθεί στο βασιζόμενο σε κανόνες διεθνές σύστημα από ορισμένους βασικούς παγκόσμιους παράγοντες κατά τα τελευταία έτη. Η Επιτροπή τονίζει επίσης τους εγγενείς περιορισμούς των πολυμερών διαπραγματεύσεων, οι οποίοι απορρέουν από την αρχή της συναίνεσης του ΠΟΕ.

Κοινή απάντηση της Επιτροπής στα σημεία 88 και 89.

Η Επιτροπή αναγνωρίζει τη σημασία των εργασιακών και περιβαλλοντικών προτύπων στο πλαίσιο του διεθνούς εμπορίου. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή παραμένει προσηλωμένη στην επιδίωξη ενός φιλόδοξου θεματολογίου για τη βιώσιμη ανάπτυξη, ιδίως με τη συμπερίληψη ειδικών κεφαλαίων στις νέες συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών, με τα οποία θα διασφαλίζονται τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα για το κλίμα, το περιβάλλον και την προστασία της εργασίας. Ωστόσο, στον τομέα των ΜΕΑ, τα πρότυπα αυτά μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο μόνο στο πλαίσιο του υφιστάμενου νομικού πλαισίου του ΠΟΕ. Η συμπερίληψη των εργασιακών και των περιβαλλοντικών προτύπων στην πρόσφατα τροποποιηθείσα νομοθεσία για την εμπορική άμυνα αποτυπώνει και λαμβάνει υπόψη τα όρια αυτά. Οι νομοθέτες ενσωμάτωσαν εν μέρει τέτοια πρότυπα σε ορισμένες βασικές έννοιες της εμπορικής άμυνας, όπως ο υπολογισμός του ντάμπινγκ, αλλά με πολύ οριοθετημένο τρόπο: 1) η Επιτροπή μπορεί να εξετάζει τις στρεβλώσεις μισθών στο πλαίσιο της ανάλυσής της σχετικά με το εάν υφίστανται σε μια χώρα σημαντικές στρεβλώσεις λόγω παρεμβατισμού της κυβέρνησης· 2) κατά την επιλογή της αντιπροσωπευτικής χώρας, η Επιτροπή εξετάζει το ιστορικό των χωρών όσον αφορά τα εργασιακά και τα περιβαλλοντικά θέματα. Ενώ ορισμένες πτυχές μιας τέτοιας ανάλυσης επικεντρώνονται στην επίσημη επικύρωση λόγω της έλλειψης διαθέσιμων στοιχείων σχετικά με την πραγματική εφαρμογή, καθώς και λόγω των εξαιρετικά αυστηρών νόμιμων προθεσμιών και των περιορισμένων πόρων, άλλες παράμετροι, όπως οι στρεβλώσεις των μισθών, αναλύονται λεπτομερέστερα, ανάλογα με τις ειδικές απαιτήσεις στο πλαίσιο της κάθε έρευνας.

Συμπεράσματα και συστάσεις

91

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο να διασφαλίζεται ότι το προσωπικό εμπορικής άμυνας έχει εύκολη πρόσβαση σε επικαιροποιημένες και πλήρεις πληροφορίες και κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την εφαρμογή των μέσων εμπορικής άμυνας. Τούτο υποστηρίζεται από εκτενή και τακτική κατάρτιση, η οποία εντατικοποιήθηκε περαιτέρω ώστε να διασφαλιστεί ότι οι εξελίξεις, που οφείλονται ιδίως στις νομοθετικές αλλαγές του Δεκεμβρίου του 2017 και του Ιουνίου του 2018, εφαρμόζονται με συνέπεια και σύμφωνα με τα υψηλότερα πρότυπα.

92

Βλέπε απάντηση της Επιτροπής στο σημείο 32.

Σύσταση 1 – Τεκμηρίωση της αξιολόγησης του εμπιστευτικού χαρακτήρα

Η Επιτροπή αποδέχεται τη σύσταση.

Η Επιτροπή δεσμεύεται πλήρως να διασφαλίσει ότι τα δικαιώματα των μερών δεν υπονομεύονται από αδικαιολόγητες αξιώσεις για εμπιστευτική μεταχείριση. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να εξετάζει αυτές τις αξιώσεις και θα καταβάλει προσπάθειες για την καλύτερη τεκμηρίωση της εν λόγω εξέτασης, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι τα ενδιαφερόμενα μέρη έχουν στη διάθεσή τους όλες τις πληροφορίες στις οποίες βασίζονται τα πορίσματα και οι αποφάσεις της.

94

Η Επιτροπή εξακολουθεί να παρέχει πληροφόρηση σχετικά με τα ΜΕΑ μέσω τακτικών ειδικών συνεδριάσεων με οργανώσεις εκπροσώπησης των επιχειρήσεων, οι οποίες καλύπτουν όλους τους οικονομικούς φορείς, καθώς και διάφορους τομείς και μεγέθη εταιρειών, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ. Επιπλέον, η Επιτροπή κατήρτισε οδηγό για τις ΜΜΕ, καθώς και ειδική ιστοσελίδα και γραφείο υποστήριξης, με σκοπό να βοηθήσει τις επιχειρήσεις αυτές να αντεπεξέρχονται στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν στο πλαίσιο των ΜΕΑ. Η Επιτροπή μπορεί να διερευνήσει δυνατότητες εκτενέστερης/ενισχυμένης συνεργασίας με τα ενδιαφερόμενα μέρη, εστιάζοντας περισσότερο στις συγκεκριμένες ανάγκες των ΜΜΕ. Ωστόσο, η Επιτροπή θα συνεχίσει να επικεντρώνεται στην επεξήγηση του ρόλου των ΜΕΑ σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Σύσταση 2 – Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σχετικά με τα μέσα εμπορικής άμυνας

Η Επιτροπή αποδέχεται τη σύσταση.

Η Επιτροπή έχει δεσμευτεί πλήρως να αυξήσει την ευαισθητοποίηση σχετικά με τον ρόλο και την εφαρμογή των μέσων εμπορικής άμυνας από όλους τους οικονομικούς φορείς σε όλους τους τομείς. Στο πλαίσιο αυτό, θα εξακολουθήσει να βοηθά τις ΜΜΕ όσον αφορά την πρόσβαση στα μέσα εμπορικής άμυνας και την κατανόησή τους, δίνοντας συνέχεια στις ειδικές πρωτοβουλίες για τις ΜΜΕ, που υλοποιήθηκαν μετά τις νομοθετικές αλλαγές του Ιουνίου του 2018.

96

Βλ. απαντήσεις της Επιτροπής στα σημεία 49-50.

Σύσταση 3 – Βελτίωση της καθοδήγησης σχετικά με τις πτυχές του ανταγωνισμού

Η Επιτροπή αποδέχεται τη σύσταση.

Κοινή απάντηση της Επιτροπής στα σημεία 97-99.

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι, όσον αφορά τις δραστηριότητες παρακολούθησης, εφαρμόζεται σύστημα ιεράρχησης προτεραιοτήτων, το οποίο όμως θα μπορούσε να βελτιωθεί ως προς την τεκμηρίωση.

Ωστόσο, η Επιτροπή δεν θεωρεί σκόπιμη την ad hoc έρευνα αγοράς με σκοπό την έναρξη νέων ερευνών με δική της πρωτοβουλία. Αυτό οφείλεται αφενός στον αποκλειστικά δευτερεύοντα ρόλο που αποδίδεται από τη νομοθεσία στις αυτεπάγγελτες έρευνες, αφετέρου στο γεγονός ότι οι πληροφορίες που απαιτούνται συνήθως για τις έρευνες εμπορικής άμυνας δεν μπορούν να αποκτηθούν μέσω έρευνας αγοράς. Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι στο παρελθόν είχε κινήσει αυτεπάγγελτες έρευνες σε περιπτώσεις στις οποίες γνώριζε ότι υπήρχαν επαρκείς πληροφορίες που δικαιολογούσαν την έναρξη της διαδικασίας και παραμένει προσηλωμένη στη διατήρηση αυτής της ορθής πρακτικής στο μέλλον. Δεδομένης της φύσης των πληροφοριών που μπορούν να ληφθούν μέσω της παρακολούθησης, η πρακτική αυτή θα εφαρμόζεται κυρίως για την έναρξη των ερευνών κατά της καταστρατήγησης.

Όσον αφορά την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της πολιτικής εμπορικής άμυνας, η Επιτροπή τονίζει ότι ο αντίκτυπος των μέτρων εμπορικής άμυνας στην απασχόληση αποτελεί βασικό μέρος της ανάλυσης στο πλαίσιο των μεμονωμένων ερευνών. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι η ετήσια έκθεση για τα ΜΕΑ περιλαμβάνει πληροφορίες για τις θέσεις εργασίας των κλάδων παραγωγής που προστατεύονται χάρη στα ισχύοντα μέτρα, καθώς και επισκόπηση και ανάλυση των γενικών τάσεων που παρατηρούνται όσον αφορά τις δράσεις που αναλαμβάνουν τρίτες χώρες στον τομέα της εμπορικής άμυνας και των σχετικών παρεμβάσεων της Επιτροπής για λογαριασμό των ευρωπαϊκών κλάδων παραγωγής.

Σύσταση 4 – Βελτίωση της παρακολούθησης

Η Επιτροπή αποδέχεται τη σύσταση 4, επιμέρους σημείο 1). Παρά το γεγονός ότι η ιεράρχηση των δραστηριοτήτων παρακολούθησης με βάση προκαθορισμένα κριτήρια λειτουργεί αποτελεσματικά, η τεκμηρίωση του τρόπου ιεράρχησης μπορεί να ενισχύσει περαιτέρω τη διαφάνεια της δράσης της Επιτροπής, συμβάλλοντας έτσι στον στόχο αύξησης της διαφάνειας στο πλαίσιο των ερευνών εμπορικής άμυνας, όπως ορίζεται στο στρατηγικό σχέδιο 2016-2020 της Γενικής Διεύθυνσης Εμπορίου.

Η Επιτροπή αποδέχεται τη σύσταση 4, επιμέρους σημείο 2). Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι το τρέχον πολυετές σχέδιο αξιολόγησης της Γενικής Διεύθυνσης Εμπορίου αποτυπώνει ήδη την εν λόγω σύσταση και, κατά συνέπεια, προβλέπεται αξιολόγηση των μέσων εμπορικής άμυνας της ΕΕ το 2022.

Σύσταση 5 – Πλήρης αξιοποίηση των αυτεπάγγελτων διαδικασιών

Η Επιτροπή αποδέχεται εν μέρει τη συγκεκριμένη σύσταση.

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι, σύμφωνα με την τρέχουσα πρακτική της, κινήθηκε έρευνα στις περιπτώσεις στις οποίες είχε στη διάθεσή της πληροφορίες που δικαιολογούσαν την έναρξη διαδικασίας εμπορικής άμυνας. Ωστόσο, δεδομένης της φύσης των απαιτούμενων πληροφοριών, η πρακτική αυτή συνδέεται με τις έρευνες κατά της καταστρατήγησης. Επιπλέον, η Επιτροπή θα κινεί διαδικασίες αυτεπάγγελτης έρευνας στο πλαίσιο των αντιποίνων, στις περιπτώσεις στις οποίες ο κλάδος παραγωγής της Ένωσης (ή τμήματα αυτού) παρέχουν εμπιστευτικά στην Επιτροπή τις απαραίτητες πληροφορίες.

Πέραν των δύο αυτών σεναρίων, η Επιτροπή δεν προτίθεται, κατά κανόνα, να κινεί αυτεπάγγελτες έρευνες. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η εφαρμοστέα νομοθεσία ορίζει σαφώς ότι οι έρευνες εμπορικής άμυνας διενεργούνται βάσει καταγγελιών που υποβάλλονται από τους ευρωπαϊκούς κλάδους παραγωγής και ότι έρευνες με πρωτοβουλία της Επιτροπής μπορούν να κινηθούν μόνο υπό ειδικές περιστάσεις.

Ωστόσο, λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω, η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι η διαμόρφωση ακριβέστερων κριτηρίων για την έναρξη αυτεπάγγελτης έρευνας θα έχει ως αποτέλεσμα να ενισχυθεί η σαφήνεια, να αντιμετωπιστούν ορισμένες υφιστάμενες παρανοήσεις και να δοθεί πρόσθετη καθοδήγηση στους ευρωπαϊκούς κλάδους παραγωγής.

Κοινή απάντηση της Επιτροπής στα σημεία 101 και 102.

Δεδομένης της τρέχουσας κρίσης του συστήματος επίλυσης διαφορών του ΠΟΕ, η Επιτροπή θεωρεί απαραίτητο να συνεχίσει η ΕΕ τις προσπάθειές της για τη διατήρηση και τη μεταρρύθμιση του βασιζόμενου σε κανόνες συστήματος διεθνούς εμπορίου. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή παραμένει προσηλωμένη στις τακτικές της εργασίες στο πλαίσιο του ΠΟΕ, καθώς και στον ηγετικό της ρόλο στις προσπάθειες μεταρρύθμισης του ΠΟΕ. Η Επιτροπή αναγνωρίζει επίσης τη σημασία των εργασιακών και των περιβαλλοντικών προτύπων. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή δεσμεύεται να λαμβάνει υπόψη τα πρότυπα αυτά στις έρευνες εμπορικής άμυνας που διεξάγει. Ωστόσο, το ισχύον νομικό πλαίσιο του ΠΟΕ και η δυνατότητα εφαρμογής στην πράξη θέτουν σαφή όρια στη σχετική δραστηριότητα της Επιτροπής.

Σύσταση 6 – Ιεράρχηση της αντίδρασης της ΕΕ στα μέτρα των τρίτων χωρών

Η Επιτροπή αποδέχεται τη συγκεκριμένη σύσταση.

Στο πλαίσιο της συνεχούς προσπάθειας να παράσχει την πλέον αποτελεσματική και στοχευμένη βοήθεια στην ευρωπαϊκή βιομηχανία, που είναι εκτεθειμένη σε δράσεις εμπορικής άμυνας τρίτων χωρών, η Επιτροπή εκτιμά τα οφέλη που ενδέχεται να επιφέρει η ενίσχυση της σαφήνειας όσον αφορά το είδος της δράσης που μπορεί να αναλάβει η Επιτροπή και τα κριτήρια ανάληψης της εν λόγω δράσης. Αφενός, η ύπαρξη σαφέστερων κριτηρίων θα βοηθήσει την ευρωπαϊκή βιομηχανία να κατανοήσει καλύτερα το πεδίο και τα όρια των δυνατοτήτων παρέμβασης της Επιτροπής. Αφετέρου, τα κριτήρια αυτά μπορούν να συμβάλουν στον περαιτέρω εξορθολογισμό των εσωτερικών προτεραιοτήτων της Επιτροπής όσον αφορά την ανάληψη δράσης στο πλαίσιο του ΠΟΕ.

Κλιμάκιο ελέγχου

Οι ειδικές εκθέσεις του ΕΕΣ παρουσιάζουν τα αποτελέσματα των ελέγχων που αυτό διενεργεί επί των πολιτικών και προγραμμάτων της ΕΕ ή επί διαχειριστικών θεμάτων που αφορούν συγκεκριμένους τομείς του προϋπολογισμού. Το ΕΕΣ επιλέγει και σχεδιάζει τα εν λόγω ελεγκτικά έργα κατά τρόπον ώστε αυτά να αποφέρουν τον μέγιστο αντίκτυπο, λαμβανομένων υπόψη των κινδύνων για τις επιδόσεις ή για τη συμμόρφωση, του επιπέδου των σχετικών εσόδων ή δαπανών, των επικείμενων εξελίξεων και του πολιτικού και δημόσιου συμφέροντος.

H εν προκειμένω έκθεση καταρτίστηκε από το Τμήμα Ελέγχου IV, του οποίου προεδρεύει ο Alex Brenninkmeijer, Μέλος του ΕΕΣ, και το οποίο εστιάζει στους τομείς της ρύθμισης των αγορών και της ανταγωνιστικής οικονομίας. Επικεφαλής του σχετικού ελέγχου ήταν η Ildikó Gáll‑Pelcz, Μέλος του ΕΕΣ, συνεπικουρούμενη στην κατάρτιση της έκθεσης από τους Claudia Kinga Bara, προϊσταμένη του ιδιαίτερου γραφείου της, Zsolt Varga, σύμβουλο στο ιδιαίτερο γραφείο της, Marion Colonerus, ανώτερο διοικητικό στέλεχος και Kamila Lepkowska, υπεύθυνη έργου. Το κλιμάκιο ελέγχου απαρτιζόταν από τους Benny Fransen, Anna Ludwikowska και Maria Sundqvist. Γλωσσική υποστήριξη παρασχέθηκε από τον Mark Smith.

Λόγω της πανδημίας COVID-19 και των αυστηρών συνθηκών περιορισμού, δεν ήταν δυνατή η φωτογράφιση του κλιμακίου ελέγχου.

Παραπομπές

1 https://www.wto.org/english/res_e/statis_e/itip_e.htm

2 Τα μέτρα συνιστούν εκτελεστικές πράξεις για τους βασικούς κανονισμούς αντιντάμπινγκ και κατά των επιδοτήσεων.

3 Κανονισμός (ΕΕ) 2016/1036 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2016, για την άμυνα κατά των εισαγωγών που αποτελούν αντικείμενο ντάμπινγκ εκ μέρους χωρών μη μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ L 176 της 30.6.2016, σ. 21).

4 Κανονισμός (ΕΕ) 2016/1037 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2016, για την άμυνα κατά των εισαγωγών που αποτελούν αντικείμενο επιδοτήσεων εκ μέρους χωρών μη μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ L 176 της 30.6.2016, σ. 55).

5 Κανονισμός (ΕΕ) 2017/2321 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2017 (ΕΕ L 338 της 19.12.2017, σ. 1).

6 Κανονισμός (ΕΕ) 2018/825 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018 (ΕΕ L 143 της 7.6.2018, σ. 1).

7 Βλέπε ειδική έκθεση 19/2017 με τίτλο «Διαδικασίες εισαγωγής: οι αδυναμίες του νομικού πλαισίου και η αναποτελεσματική εφαρμογή έχουν αντίκτυπο στα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ» και ειδική έκθεση 2/2014 με τίτλο «Είναι κατάλληλη η διαχείριση των καθεστώτων προτιμησιακών συναλλαγών;» www.eca.europa.eu.

8 Οι εισαγωγές από τις στοχευόμενες χώρες μπορεί να μειωθούν δραστικά, ενώ οι πωλήσεις των παραγωγών της ΕΕ αυξάνονται.

9 Οι επικαιροποιημένες κατευθυντήριες οδηγίες απορρέουν από μια έκθεση του δευτεροβάθμιου δικαιοδοτικού οργάνου του ΠΟΕ του Φεβρουαρίου 2016 (DS397).

10 Έγγραφο «Europe’s Trade Defence Instruments now stronger and more effective», διαθέσιμο στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://trade.ec.europa.eu/doclib/html/156921.htm

11 https://ec.europa.eu/trade/policy/accessing-markets/trade-defence/actions-against-imports-into-the-eu/help-for-smes/

12 https://ec.europa.eu/growth/industry/international-aspects_en και https://een.ec.europa.eu/

13 Άρθρο 5, παράγραφος 3, του κανονισμού (ΕΕ) 2016/1036, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/2321 και τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/825.

14 Οι εγγυήσεις είναι ένας μηχανισμός για την εξασφάλιση της πληρωμής των δασμών εντός δεδομένης χρονικής περιόδου.

15 «European bicycle market employment and investment figures in 2018». Ένωση ευρωπαίων κατασκευαστών ποδηλάτων και Συνομοσπονδία της ευρωπαϊκής βιομηχανίας ποδηλάτων. Διαθέσιμο στην ιστοσελίδα http://ebma-brussels.eu/wp-content/uploads/2019/03/OPEN-EU-Bicycle-Industry-Employment-and-Investment-Study-2019-with-2018-data.pdf

16 «Making sense of steel’s turbulent trade climate», BCG. Διαθέσιμο στη διεύθυνση https://www.bcg.com/publications/2019/steel-turbulent-trade-climate.aspx

17 «The European PV market outlook», Pietro Radoia, Μάρτιος 2019. Διαθέσιμο στη διεύθυνση https://www.solarpowersummit.org/wp-content/uploads/2019/03/Day-1-European-Market-Outlook.pdf

18 Η βάση δεδομένων αναφοράς της Eurostat που περιέχει λεπτομερή στατιστικά στοιχεία για τις διεθνείς εμπορικές συναλλαγές.

19 Συστάθηκε δυνάμει του άρθρου 56 του κανονισμού (ΕΕ) 2015/2447 της Επιτροπής για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα (ΕΕ L 343 της 29.12.2015, σ. 558).

20 Κανονισμός (ΕΕ) 2016/1036 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2016, για την άμυνα κατά των εισαγωγών που αποτελούν αντικείμενο ντάμπινγκ εκ μέρους χωρών μη μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, (1) («βασικός κανονισμός αντιντάμπινγκ»).

21 Κανονισμός (ΕΕ) 2016/1037 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2016, για την άμυνα κατά των εισαγωγών που αποτελούν αντικείμενο επιδοτήσεων εκ μέρους χωρών μη μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, (1) («βασικός κανονισμός κατά των επιδοτήσεων»)

Χρονογραμμή

Στάδιο Ημερομηνία
Έγκριση του υπομνήματος σχεδιασμού του ελέγχου / Έναρξη του ελέγχου 19.3.2019
Επίσημη διαβίβαση του σχεδίου έκθεσης στην Επιτροπή (ή σε άλλο ελεγχόμενο) 20.3.2020
Έγκριση της οριστικής έκθεσης μετά τη διαδικασία εκατέρωθεν ακρόασης 30.6.2020
Παραλαβή των επίσημων απαντήσεων της Επιτροπής (και άλλου ελεγχομένου) σε όλες τις γλώσσες 17.7.2020

Επικοινωνία

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
12, rue Alcide De Gasperi
1615 Luxembourg
ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ

Τηλ.: +352 4398-1
Πληροφορίες: eca.europa.eu/el/Pages/ContactForm.aspx
Ιστότοπος: eca.europa.eu
Twitter: @EUAuditors

Περισσότερες πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχονται από το διαδίκτυο (https://europa.eu/european-union/index_el).

Λουξεμβούργο: Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2020

PDF ISBN 978-92-847-4976-8 ISSN 1977-5660 doi:10.2865/35520 QJ-AB-20-015-EL-N
HTML ISBN 978-92-847-4994-2 ISSN 1977-5660 doi:10.2865/661445 QJ-AB-20-015-EL-Q

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

© Ευρωπαϊκή Ένωση, 2020.

Η πολιτική για την περαιτέρω χρήση εγγράφων του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) εφαρμόζεται δυνάμει της απόφασης αριθ. 6‑2019 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για την πολιτική ανοικτών δεδομένων και την περαιτέρω χρήση εγγράφων.

Με εξαίρεση τις περιπτώσεις όπου ορίζεται διαφορετικά (π.χ. σε χωριστές ανακοινώσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας), το περιεχόμενο του ΕΕΣ που ανήκει στην ΕΕ παραχωρείται βάσει της άδειας Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0). Αυτό σημαίνει ότι επιτρέπεται η περαιτέρω χρήση, υπό τον όρο ότι αναφέρεται η πηγή και επισημαίνονται οι αλλαγές. Απαγορεύεται η διαστρέβλωση του αρχικού νοήματος ή μηνύματος των εγγράφων από τον περαιτέρω χρήστη. Το ΕΕΣ δεν φέρει ευθύνη για οποιαδήποτε συνέπεια προερχόμενη από την περαιτέρω χρήση εγγράφων.

Εάν συγκεκριμένο περιεχόμενο αναφέρεται σε ταυτοποιήσιμα φυσικά πρόσωπα, π.χ. φωτογραφίες υπαλλήλων του ΕΕΣ, ή περιλαμβάνει έργα τρίτων, υποχρεούστε να μεριμνήσετε για την απόκτηση των αναγκαίων δικαιωμάτων. Όταν λαμβάνεται έγκριση, η έγκριση αυτή ακυρώνει την ανωτέρω γενική έγκριση και αναφέρει σαφώς τυχόν περιορισμούς στη χρήση.

Για τη χρήση ή την αναπαραγωγή περιεχομένου που δεν ανήκει στην ΕΕ, μπορεί να χρειάζεται να ζητήσετε άδεια απευθείας από τους κατόχους των δικαιωμάτων.

Το λογισμικό ή τα έγγραφα που καλύπτονται από δικαιώματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας, όπως τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, τα εμπορικά σήματα, τα καταχωρισμένα σχέδια, οι λογότυποι και οι επωνυμίες/ονομασίες, εξαιρούνται από την πολιτική του ΕΕΣ για την περαιτέρω χρήση και δεν σας παρέχεται σχετική άδεια.

Η «οικογένεια» των ιστοτόπων των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στον τομέα europa.eu, παρέχει συνδέσμους προς ιστοτόπους τρίτων. Δεδομένου ότι το ΕΕΣ δεν τους ελέγχει, σας συνιστούμε να εξετάζετε τις πολιτικές τους για την προστασία του ιδιωτικού απορρήτου και της πνευματικής ιδιοκτησίας.

Χρήση του λογοτύπου του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου

Δεν επιτρέπεται η χρήση του λογοτύπου του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου χωρίς την προηγούμενη σύμφωνη γνώμη του οργάνου.

Επικοινωνήστε με την ΕΕ

Αυτοπροσώπως
Σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν εκατοντάδες κέντρα πληροφόρησης Europe Direct. Μπορείτε να βρείτε τη διεύθυνση του πλησιέστερου σε σας κέντρου στον ιστότοπο Europa: https://europa.eu/european-union/contact_el

Τηλεφωνικά ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
Η Europe Direct είναι μια υπηρεσία που απαντά στις ερωτήσεις σας για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μπορείτε να επικοινωνήσετε με αυτή την υπηρεσία:

  • καλώντας ατελώς τον αριθμό 00 800 6 7 8 9 10 11 (ορισμένα δίκτυα τηλεφωνίας ενδέχεται να χρεώνουν τις κλήσεις αυτές),
  • καλώντας τον αριθμό +32 22999696 ή
  • μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από τον ιστότοπο Europa: https://europa.eu/european-union/contact_el

Βρείτε πληροφορίες σχετικά με την ΕΕ

Στο διαδίκτυο
Πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Ένωση σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο Europa: https://europa.eu/european-union/index_el

Στις εκδόσεις της ΕΕ
Μπορείτε να καταφορτώσετε ή να παραγγείλετε δωρεάν και επί πληρωμή εκδόσεις της ΕΕ στην ακόλουθη διεύθυνση: https://op.europa.eu/el/publications. Μπορείτε να ζητήσετε πολλαπλά αντίγραφα δωρεάν εκδόσεων επικοινωνώντας με την υπηρεσία Europe Direct ή με το τοπικό σας κέντρο πληροφόρησης (βλ. https://europa.eu/european-union/contact_el).

Στη νομοθεσία της ΕΕ και σε σχετικά έγγραφα
Για πρόσβαση σε νομικές πληροφορίες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του συνόλου της ενωσιακής νομοθεσίας από το 1952 σε όλες τις επίσημες γλώσσες, μεταβείτε στον ιστότοπο EUR-Lex, στην ακόλουθη διεύθυνση: http://eur-lex.europa.eu

Στα δημόσια δεδομένα από την ΕΕ
Η Πύλη Δημόσιων Δεδομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (http://data.europa.eu/euodp/el) παρέχει πρόσβαση σε σύνολα δεδομένων από την ΕΕ. Τα δεδομένα μπορούν να καταφορτωθούν και να επαναχρησιμοποιηθούν δωρεάν, τόσο για εμπορικούς όσο και για μη εμπορικούς σκοπούς.