Il-kontroll tal-fużjonijiet fl-UE u l-proċedimenti tal-antitrust tal-Kummissjoni: jeħtieġ li tiżdied is-sorveljanza tas-swieq

Sommarju eżekuttiv

It-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea jipproteġi l-kompetizzjoni ġusta tal-kumpaniji fis-suq intern tal-UE u fl-interess tal-konsumaturi. Għal dan il-għan, il-Kummissjoni tgawdi setgħat investigattivi u deċiżjonali sinifikanti li bihom tista’ tipprojbixxi ftehimiet antikompetittivi bejn kumpaniji jew tieħu azzjoni kontra kumpaniji li jabbużaw mill-pożizzjoni tagħhom fis-suq intern (magħrufa bħala “proċedimenti tal-antitrust”). Il-Kummissjoni tirrieżamina wkoll konċentrazzjonijiet akbar ta' kumpaniji għall-impatt tagħhom fuq il-kompetizzjoni fis-suq intern (magħruf bħala "kontroll tal-fużjonijiet").

Kemm il-Kummissjoni kif ukoll l-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni (NCAs) fl-Istati Membri tal-UE jistgħu jinfurzaw direttament ir-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE f’każijiet ta’ antitrust li jaffettwaw il-kummerċ bejn l-Istati Membri. Il-Kummissjoni ddefiniet kriterji għall-allokazzjoni tal-każijiet bejn l-Istati Membri u l-Kummissjoni.

Dan huwa l-ewwel awditu li wettaqna dwar ir-rwol tal-Kummissjoni bħala infurzatur fl-oqsma tal-fużjonijiet u tal-antitrust. Matul dawn l-aħħar 10 snin, l-infurzar tal-kompetizzjoni tal-UE esperjenza bidliet sinifikanti fid-dinamika tas-suq u kien fiċ-ċentru tal-interess u d-dibattitu pubbliku. Fl-awditu tagħna, aħna analizzajna jekk il-Kummissjoni, permezz tad-Direttorat Ġenerali tagħha għall-Kompetizzjoni, kinitx infurzat sew ir-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE fil-kontroll tal-fużjonijiet u fil-proċedimenti tal-antitrust tagħha. Għal dan il-għan, aħna eżaminajna l-kapaċità ta’ identifikazzjoni u ta’ investigazzjoni tal-Kummissjoni, u kif din użat is-setgħat ta’ infurzar tagħha fil-kontroll tal-fużjonijiet u fil-proċedimenti tal-antitrust. Aħna eżaminajna wkoll kif il-Kummissjoni kkooperat mal-NCAs, kif irrappurtat dwar ir-riżultati tal-attivitajiet ta' infurzar tagħha, u kif irċeviet il-feedback. Ir-rapport tagħna jiġbed l-attenzjoni għal kwistjonijiet li jista’ jkollhom impatt fuq is-suċċess tal-Kummissjoni, kemm issa kif ukoll fil-ġejjieni.

Aħna sibna li, b’mod ġenerali, il-Kummissjoni għamlet użu tajjeb mis-setgħat ta’ infurzar tagħha fil-kontroll tal-fużjonijiet u fil-proċedimenti tal-antitrust, u indirizzat it-tħassib dwar il-kompetizzjoni bid-deċiżjonijiet tagħha. Madankollu, jeħtieġ li jsir titjib f’għadd ta’ oqsma.

Sabiex ma tiddependix biss fuq l-ilmenti li tirċievi, il-Kummissjoni ħadet azzjoni fuq inizjattiva proprja tagħha biex tidentifika problemi li potenzjalment jistgħu jaffettwaw is-suq intern. Madankollu, hija ma kinitx investiet riżorsi xierqa fil-monitoraġġ tas-swieq. L-inizjattivi stabbiliti biex jinkoraġġixxu l-awtorappurtaġġ tal-każijiet ħadmu, iżda l-ammont tagħhom naqas mill-2015 'il hawn. Billi pprijoritizzat il-każijiet, il-Kummissjoni allokat riżorsi għal investigazzjonijiet rilevanti, iżda dan ma kienx ibbażat fuq ponderazzjoni ċara tal-kriterji li tiżgura l-għażla tal-każijiet bl-ogħla riskju.

Il-kontroll tal-fużjonijiet assorba parti sostanzjali mir-riżorsi disponibbli. Il-Kummissjoni applikat b’suċċess proċedura simplifikata, iżda għad trid taġixxi fuq aktar miżuri ta’ razzjonalizzazzjoni. Aħna sibna wkoll li s-sollijiet ibbażati fuq il-fatturat li jintużaw biex jiġi deċiż jekk tranżazzjoni tkunx taffettwa l-kompetizzjoni fis-suq intern jistgħu ma jiżgurawx li t-tranżazzjonijiet sinifikanti kollha jkunu suġġetti għar-rieżaminar tal-Kummissjoni.

Id-deċiżjonijiet tal-Kummissjoni dwar l-antitrust indirizzaw it-tħassib dwar il-kompetizzjoni, iżda l-investigazzjonijiet kienu ġeneralment twal. Billi l-infurzar tal-antitrust iseħħ biss wara li tkun inqalgħet problema ta’ kompetizzjoni, id-durata tal-proċedimenti tista’ taffettwa b’mod negattiv l-effettività tad-deċiżjonijiet. Il-Kummissjoni ħadet azzjoni biex tħaffef il-proċedimenti tal-antitrust tagħha, iżda kellha tiffaċċja wkoll investigazzjonijiet kumplessi. Dan kien partikolarment il-każ għas-swieq diġitali l-ġodda fejn is-suppożizzjonijiet tradizzjonali ta’ kompetizzjoni effettiva kellhom jiġu adattati u fejn kellha tiġi evalwata l-effettività tal-għodod legali eżistenti għall-intervent. Il-Kummissjoni għadha wkoll ma aġġornatx il-linji gwida u l-avviżi tagħha biex ittejjeb iċ-ċertezza legali għall-kumpaniji li huma attivi f'dawn is-swieq u biex tappoġġa lill-NCAs fit-teħid ta' deċiżjonijiet tagħhom.

Infurzar effettiv jirrikjedi multi li jservu ta’ deterrent. Il-livell tal-multi imposti mill-Kummissjoni għall-ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni huwa fost l-ogħla fid-dinja. Madankollu, l-impatt ta’ multi kbar jiddependi mid-daqs tal-kumpaniji kkonċernati, il-probabbiltà li jinqabad ksur, il-potenzjal ta’ profitti assoċjati mal-ksur, u d-durata tal-investigazzjonijiet tal-Kummissjoni. Sa issa, il-Kummissjoni ma evalwatx l-effett deterrenti tal-multi tagħha.

L-NCAs jieħdu l-biċċa l-kbira mid-deċiżjonijiet fil-każijiet fejn jiġu applikati r-regoli tal-UE dwar l-antitrust. L-NCAs u l-Kummissjoni kkooperaw tajjeb fin-Network Ewropew għall-Kompetizzjoni, bl-eċċezzjoni tal-monitoraġġ tas-swieq u l-prijoritajiet ta’ infurzar li ma kinux ġew ikkoordinati mill-qrib. Mekkaniżmu għall-allokazzjoni effiċjenti tal-każijiet ta’ antitrust bejn il-Kummissjoni u l-NCAs ma ntużax b’mod ottimali.

Il-Kummissjoni ddefiniet l-objettivi li għandhom jintlaħqu biss b’mod ġenerali ħafna. Flimkien ma’ nuqqas ta’ data xierqa għall-monitoraġġ tar-riżultati, dan għamilha diffiċli biex tiġi vvalutata l-prestazzjoni tal-attivitajiet ta’ infurzar. Għalkemm l-evalwazzjonijiet ex post tal-effettività tax-xogħol tagħha jappoġġaw teħid aħjar ta' deċiżjonijiet u allokazzjoni aħjar tar-riżorsi, il-Kummissjoni ma wettqithomx b’mod regolari. Ir-rappurtar tal-Kummissjoni dwar ir-riżultati tal-azzjoni ta’ infurzar tagħha għadu jiffoka fuq l-attività aktar milli fuq l-impatt u attwalment ma hemm l-ebda valutazzjoni regolari u indipendenti tal-prestazzjoni tal-awtoritajiet tal-kompetizzjoni fl-UE.

Aħna nagħmlu għadd ta’ rakkomandazzjonijiet li għandhom l-għan li jsaħħu l-kapaċità tal-Kummissjoni li:

• iżżid il-probabbiltà ta' identifikazzjoni tal-ksur;
• iżżid l-effettività tal-infurzar tal-kompetizzjoni;
• tuża aħjar il-potenzjal tan-Network Ewropew għall-Kompetizzjoni; u
• ittejjeb ir-rappurtar dwar il-prestazzjoni.

Introduzzjoni

Ir-regoli tal-kompetizzjoni fl-UE

It-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) jipprojbixxi ċerti prattiki li huma inkompatibbli mas-suq intern¹. Dawn il-prattiki jinkludu kwalunkwe tip ta’ kollużjoni bejn il-kumpaniji li jkollha l-effett jew l-objettiv li tirrestrinġi jew tikkawża distorsjoni tal-kompetizzjoni transfruntiera fi ħdan is-suq intern. L-aktar eżempju ċar ta’ mġiba illegali bħal din huwa l-kollużjoni bejn il-kompetituri fil-forma ta’ kartelli sigrieti, fejn il-kumpaniji jiffissaw il-prezzijiet jew l-ishma mis-suq, u b’hekk iżidu b’mod inġustifikabbli l-profitti tagħhom għad-detriment tal-konsumaturi. Il-kooperazzjoni tista’ tkun permessa jekk din isseħħ bl-għan li jitjiebu l-produzzjoni jew id-distribuzzjoni tal-prodotti jew li jiġi promoss il-progress tekniku jew ekonomiku. Dan bil-kundizzjoni li l-konsumaturi jirċievu sehem ġust mill-benefiċċji li jirriżultaw u li l-impatt fuq il-kompetizzjoni jkun proporzjonali u ma jeliminahiex².

It-TFUE wkoll jipprojbixxi lill-kumpaniji li għandhom pożizzjoni dominanti f’suq partikolari milli jabbużaw minn dik il-pożizzjoni bil-ħsieb li jeliminaw jew inaqqsu l-kompetizzjoni³. Eżempji ta’ mġiba bħal din jinkludu:

• il-ħtieġa li x-xerrejja jixtru prodott partikolari mingħand l-impriża dominanti biss (xiri esklużiv);
• l-iffissar tal-prezzijiet f’livell li jagħmel it-telf (ipprezzar predatorju);
• l-impożizzjoni ta’ kundizzjonijiet inġusti biex il-kompetituri ma jitħallewx jidħlu fis-suq (esklużjoni);
• id-debitar ta’ prezzijiet (eċċessivi) inġusti għax-xerrejja; u
• il-limitazzjoni tal-produzzjoni jew tal-iżvilupp tekniku u b’hekk titnaqqas l-għażla tal-konsumatur.

Ir-rwol tal-Kummissjoni bħala infurzatur tar-regoli tal-kompetizzjoni

Skont it-Trattati, l-UE għandha kompetenza esklużiva biex tistabbilixxi r-regoli tal-kompetizzjoni meħtieġa għall-funzjonament tas-suq intern. Il-Kummissjoni hija responsabbli għall-infurzar uniformi ta’ dawn ir-regoli. Dan huwa essenzjali għal suq intern tal-UE li jiffunzjona, minħabba li l-Kummissjoni tikkoreġi l-imperfezzjonijiet fil-funzjonament tas-swieq u tieħu azzjoni meta l-kumpaniji ma jirrispettawx ir-regoli⁴.

L-indipendenza tal-awtoritajiet tal-kompetizzjoni hija prerekwiżit għal infurzar effettiv. Fi kliem ieħor, jenħtieġ li awtorità tal-kompetizzjoni tiddeċiedi b’mod indipendenti mill-atturi ekonomiċi u mill-gvernijiet u l-prijoritajiet politiċi tagħhom dwar liema każijiet għandha tinvestiga u tinforza. L-indipendenza timplika wkoll li l-awtoritajiet tal-kompetizzjoni jeħtieġu riżorsi suffiċjenti (kemm umani kif ukoll tekniċi) biex jaġixxu bħala infurzaturi effettivi.

Il-leġiżlazzjoni tal-UE⁵ tagħti lill-Kummissjoni għadd ta’ setgħat investigattivi u deċiżjonali importanti bħall-ispezzjoni tal-kumpaniji, il-projbizzjoni tal-kartelli jew imġiba antikompetittiva oħra, jew l-impożizzjoni ta’ penali pekunarji fuq il-kumpaniji li jiksru r-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE. Investigazzjonijiet bħal dawn huma komunement magħrufa bħala “proċedimenti tal-antitrust”. Id-deċiżjonijiet tal-Kummissjoni li jipprojbixxu prattika speċifika kontra l-kompetizzjoni huma vinkolanti għall-kumpaniji involuti, iżda jistabbilixxu wkoll preċedent għal każijiet analogi. Fi ħdan il-qafas tat-TFUE, ir-Regolament 1/2003 u l-ġurisprudenza stabbilita mill-qrati tal-UE, il-Kummissjoni tgawdi minn diskrezzjoni biex:

• tiddefinixxi l-objettivi u l-kunċetti ekonomiċi sottostanti ta’ “kompetizzjoni effettiva”;
• tiddeċiedi kif tuża s-setgħat investigattivi tagħha u twettaq l-investigazzjonijiet tagħha; u
• tiddefinixxi r-rimedji meħtieġa biex jitwaqqfu l-prattiki antikompetittivi jew il-konċentrazzjonijiet problematiċi.

Il-Kummissjoni għandha l-għan li tipproteġi struttura tas-swieq kompetittiva u effettiva, bil-ħsieb li ttejjeb il-benessri tal-konsumatur u tikkontribwixxi għall-ilħuq ta’ suq intern tal-UE integrat⁶. Ma hemm l-ebda definizzjoni li hija universalment aċċettata ta' benessri tal-konsumatur, iżda f’termini sempliċi, dan ifisser li l-Kummissjoni teżamina minn perspettiva ekonomika kif il-kompetizzjoni fis-swieq fl-UE taħdem fl-interess tal-konsumaturi f’termini tal-prezz, il-kwalità u l-għażla tal-prodotti jew tas-servizzi, u tal-innovazzjoni.

Il-Kummissjoni hija responsabbli wkoll mill-monitoraġġ tar-ristrutturar tal-industrija meta dan ikollu impatt antikompetittiv potenzjali fuq is-suq intern: pereżempju, meta żewġ kumpaniji indipendenti jingħaqdu jew jistabbilixxu entità ekonomika konġunta awtonoma (l-hekk imsejħa “impriża konġunta li topera b'mod sħiħ”). Dawn il-konsolidamenti, li huma karatteristika normali ta’ ekonomija tas-suq, jistgħu jippromwovu l-allokazzjoni effiċjenti tal-assi produttivi, iżda jista’ jkollhom ukoll effett dannuż fuq il-kompetizzjoni. F’dak il-każ, jista’ jkun meħtieġ li l-Kummissjoni tintervieni biex tipproteġi l-funzjonament tas-suq intern. Dan huwa magħruf bħala “kontroll tal-fużjonijiet tal-UE” u huwa regolat permezz ta’ Regolament tal-Kunsill⁷.

Filwaqt li l-kontroll tal-fużjonijiet iseħħ qabel l-implimentazzjoni tat-tranżazzjoni u fi żmien skadenzi stretti (sistema ta’ kontroll “ex ante”), il-Kummissjoni għandha d-dritt li tibda biss proċedimenti tal-antitrust wara li kumpanija tkun suspettata li kisret ir-regoli tal-kompetizzjoni (sistema ta’ kontroll “ex post”). Bħala medja, f'dawn l-aħħar 10 snin, il-Kummissjoni eżaminat aktar minn 300 notifika ta’ fużjoni u xi 200 każ ta’ antitrust fis-sena.

Fi ħdan il-Kummissjoni, id-deċiżjonijiet ewlenin kollha dwar każijiet ta’ kompetizzjoni u dwar kwistjonijiet ta’ politika, bħal proposti leġiżlattivi, avviżi u linji gwida, jaqgħu taħt ir-responsabbiltà kollettiva tal-kulleġġ tal-Kummissarji. Il-kulleġġ iddelega lill-Membru tal-Kummissjoni responsabbli mill-kompetizzjoni s-setgħa li jadotta b’mod unilaterali ċerti tipi ta’ deċiżjonijiet li huma ta’ inqas importanza u li ma jqajmux kwistjonijiet ta’ politika partikolari. Il-Kummissarju għall-Kompetizzjoni jissorvelja d-Direttorat Ġenerali għall-Kompetizzjoni (DĠ COMP), li jirrieżamina n-notifiki ta’ fużjonijiet, iwettaq investigazzjonijiet dwar l-antitrust u dwar il-fużjonijiet u, b’kooperazzjoni ma’ dipartimenti oħra tal-Kummissjoni, iħejji deċiżjonijiet u dokumenti ta’ politika, inklużi proposti leġiżlattivi, għall-adozzjoni mill-Kummissjoni.

Ir-rwol tal-awtoritajiet tal-Istati Membri fil-proċedimenti tal-antitrust

Il-Kummissjoni u l-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni (NCAs) tal-Istati Membri tal-UE t-tnejn li huma għandhom is-setgħa li jinfurzaw direttament ir-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE f'każijiet ta’ antitrust li jaffettwaw il-kummerċ bejn l-Istati Membri (ara l-Kaxxa 1)⁸.

Filwaqt li dan l-approċċ deċentralizzat ta’ “infurzar parallel” estenda b’mod sinifikanti l-kamp ta’ applikazzjoni tar-regoli tal-UE dwar l-antitrust, il-Kummissjoni tibqa’ finalment responsabbli biex tiżgura li l-NCAs japplikaw ir-regoli b’mod uniformi¹⁰. Il-Kummissjoni hija kompetenti wkoll biex tieħu deċiżjonijiet li japplikaw għat-territorju kollu kemm hu taż-Żona Ekonomika Ewropea (l-Istati Membri tal-UE, l-Iżlanda, il-Liechtenstein u n-Norveġja)¹¹.

L-infurzar parallel tar-regoli tal-UE dwar l-antitrust jirrikjedi kooperazzjoni mill-qrib bejn il-Kummissjoni u l-NCAs. Għal dan il-għan, il-Kummissjoni u l-NCAs stabbilew in-Network Ewropew għall-Kompetizzjoni (NEK)¹², mekkaniżmu li permezz tiegħu huma (i) jiddeċiedu liema awtorità tal-kompetizzjoni se tinvestiga każ u (ii) jiskambjaw informazzjoni dwar il-miżuri investigattivi u d-deċiżjonijiet ta’ infurzar li jkun biħsiebhom jieħdu. In-NEK jinkludi wkoll kumitat konsultattiv, magħmul minn rappreżentanti tal-NCAs, li l-Kummissjoni trid tikkonsulta qabel ma tadotta d-deċiżjonijiet finali dwar il-kompetizzjoni.

Il-qrati nazzjonali għandhom rwol komplementari fl-infurzar, billi jittrattaw il-litigazzjoni bejn partijiet privati li tinvolvi kwistjonijiet relatati mar-regoli tal-UE dwar l-antitrust. Id-deċiżjonijiet tal-qrati nazzjonali ma jistgħux jannullaw deċiżjoni tal-Kummissjoni¹³.

L-NCAs għandhom diskrezzjoni konsiderevoli fid-deċiżjoni dwar jekk għandhomx jinvestigaw ksur jew le u x’penali għandhom jimponu. Fid-deċiżjonijiet tagħhom, li huma vinkolanti għat-territorju tal-Istat Membru, huma jridu jirrispettaw il-prinċipji stabbiliti mid-deċiżjonijiet proprji tal-Kummissjoni jew minn qorti. L-avviżi u l-linji gwida tal-Kummissjoni dwar l-infurzar ta’ każijiet ta’ antitrust mhumiex vinkolanti għall-NCAs, iżda jinfluwenzaw id-deċiżjonijiet tagħhom. Il-qrati nazzjonali jistgħu jitolbu opinjonijiet dwar l-interpretazzjoni tar-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE mill-Kummissjoni, u jistgħu jissottomettu talbiet għal deċiżjoni preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja tal-UE. Meta l-Kummissjoni tagħti bidu għall-investigazzjoni proprja tagħha, l-NCAs jinħelsu minn involviment ulterjuri fil-każ ikkonċernat.

L-infurzar parallel tar-regoli tal-UE dwar l-antitrust jintwera fil-Figura 1.

Sors: il-QEA

Il-kontroll tal-fużjonijiet fil-livell tal-UE u f'dak nazzjonali

Il-Kummissjoni hija responsabbli biex tinvestiga konċentrazzjonijiet ta’ kumpaniji meta l-fatturat tal-kumpaniji li jkunu l-oġġett ta’ fużjoni jaqbeż soll stabbilit fil-leġiżlazzjoni tal-UE¹⁴. Taħt dan il-limitu, l-Istati Membri jistgħu jkunu responsabbli biex jivvalutaw il-fużjonijiet skont il-leġiżlazzjoni nazzjonali tagħhom. Il-każijiet jistgħu jiġu trasferiti taħt is-sistema ta’ rinviju bejn il-Kummissjoni u l-Istati Membri, li tippermetti ċerta flessibbiltà: pereżempju, il-Kummissjoni tista’ tattribwixxi mill-ġdid każ lil Stat Membru jew viċi versa taħt ċerti kundizzjonijiet (ara l-Figura 2).

Sors: il-QEA

Jekk il-Kummissjoni ssib li konċentrazzjoni proposta tkun timpedixxi b’mod sinifikanti l-kompetizzjoni effettiva, hija tista’ jew tipprojbixxi l-fużjoni jew inkella tawtorizzaha suġġetta għall-implimentazzjoni tal-impenji vinkolanti proposti mill-partijiet li jkunu l-oġġett ta’ fużjoni, li jkollhom l-għan li jipprevienu problemi ta’ kompetizzjoni fis-swieq rilevanti.

Meta fużjoni taqa’ fil-kompetenza ta’ NCA, din tiddeċiedi b’mod awtonomu jekk tapprovahiex jew le skont il-leġiżlazzjoni nazzjonali biss. Madankollu, il-gvernijiet nazzjonali f’sitt Stati Membri, normalment permezz tal-Ministri għall-Affarijiet Ekonomiċi tagħhom, jistgħu b’mod eċċezzjonali jannullaw deċiżjoni ta’ projbizzjoni ta’ fużjoni jew jimmodifikaw l-impenji għal raġunijiet ta’ interess pubbliku, pereżempju fejn iħossu li l-effetti antikompetittivi fis-swieq rilevanti huma kkumpensati mill-ħtieġa li jiġu ppreservati l-impjiegi jew li jiġu żviluppati industriji nazzjonali speċifiċi¹⁵.

Ambitu u approċċ tal-awditjar

F'dawn l-aħħar 10 snin, l-għadd ta’ operazzjonijiet ta’ fużjoni rilevanti tal-UE żdied b’madwar 40 % u t-tfaċċar ta’ swieq diġitali ġodda poġġa sfidi sinifikanti fuq l-infurzar tar-regoli tal-kompetizzjoni. Aħna għadna ma rrappurtajniex dwar l-attivitajiet tal-Kummissjoni fir-rigward tal-kontroll tal-fużjonijiet u l-proċedimenti tal-antitrust. Fit-twettiq ta’ dan l-awditu, aħna fittixna li nitfgħu dawl fuq kif il-Kummissjoni twettaq dawn l-attivitajiet u niġbdu l-attenzjoni għal kwistjonijiet li jista’ jkollhom impatt fuq is-suċċess tagħhom kemm issa kif ukoll fil-ġejjieni.

Aħna staqsejna jekk il-Kummissjoni kinitx infurzat sew ir-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE fil-kontroll tal-fużjonijiet u fil-proċedimenti tal-antitrust. B’mod aktar speċifiku, aħna vvalutajna jekk il-Kummissjoni:

1. kellhiex kapaċità xierqa ta’ identifikazzjoni u ta’ investigazzjoni;
2. kinitx għamlet użu tajjeb mis-setgħat ta’ infurzar tagħha fil-kontroll tal-fużjonijiet u fil-proċedimenti tal-antitrust;
3. kinitx ikkooperat tajjeb mal-NCAs; u
4. kinitx stabbiliet qafas biex tirrapporta dwar ir-riżultati tal-attivitajiet ta’ infurzar tagħha u tirċievi feedback.

Għall-finijiet tal-awditu, aħna eżaminajna d-dokumentazzjoni disponibbli fil-Kummissjoni u għamilna intervisti mal-persunal tal-Kummissjoni. Għall-kontroll tal-fużjonijiet, aħna awditjajna l-fajls dwar 13-il fużjoni proposta li ġew innotifikati lill-Kummissjoni skont ir-Regolament dwar l-Għaqdiet bejn l-2010 u l-2017. Għall-antitrust, aħna awditjajna kampjun ta’ 37 każ li l-Kummissjoni bdiet tinvestiga matul l-istess perjodu, iżda rrieżaminajna wkoll rapporti u dokumentazzjoni oħra tal-attivitajiet għall-2018 u l-2019. Aħna rrieżaminajna wkoll, abbażi ta’ kampjun ta’ 38 każ, l-analiżi mwettqa mill-Kummissjoni fir-rigward tan-notifiki mill-NCAs skont l-Artikolu 11 tar-Regolament Nru 1/2003, jiġifieri fejn NCA kienet infurmat b'mod formali lill-Kummissjoni dwar il-ftuħ ta’ investigazzjoni nazzjonali dwar l-antitrust jew issottomettiet abbozz ta’ deċiżjoni ta’ infurzar. Aħna għażilna l-każijiet kollha abbażi tal-kriterji tar-riskju.

Barra minn hekk, biex niġbru l-informazzjoni, aħna żorna l-NCAs tal-Bulgarija, Franza, in-Netherlands u l-Polonja, minħabba l-karatteristiċi istituzzjonali tagħhom li huma fil-biċċa l-kbira differenti. Kellna wkoll laqgħat ma’ rappreżentanti tal-Organizzazzjoni għall-Kooperazzjoni u l-Iżvilupp Ekonomiċi (OECD).

F’dan l-awditu ma eżaminajniex kif il-Kummissjoni tinforza r-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat, li huwa qasam ieħor ta' sorveljanza tal-Kummissjoni fuq il-kompetizzjoni¹⁶. Bosta fatturi fil-livell tal-UE jew tal-Istati Membri jistgħu jinfluwenzaw l-effettività tal-kompetizzjoni, fosthom il-liġi dwar il-privattivi, il-liġi nazzjonali dwar it-taxxa, ir-regolamentazzjoni speċifika għas-settur (pereżempju tat-trasport tal-passiġġieri jew tat-telekomunikazzjonijiet), regoli speċifiċi għall-protezzjoni tal-konsumatur, jew il-politika kummerċjali għal dak li għandu x’jaqsam ma’ pajjiżi mhux tal-UE. Dawn imorru lil hinn mir-rwol speċifiku tal-Kummissjoni għall-infurzar tal-kompetizzjoni skont ir-Regolament Nru 1/2003 u r-Regolament dwar l-Għaqdiet, u għalhekk ma kinux inklużi fl-ambitu tal-awditjar tagħna.

Osservazzjonijiet

Xi limitazzjonijiet fil-kapaċità ta’ monitoraġġ, ta’ identifikazzjoni u ta’ investigazzjoni tas-suq min-naħa tal-Kummissjoni

Il-Kummissjoni tirċievi għadd kbir ta’ informazzjoni ftit jew wisq formali mill-parteċipanti fis-suq u mill-NCAs dwar kwistjonijiet possibbli ta’ kompetizzjoni jew ksur potenzjali tar-regoli dwar l-antitrust. Għall-ilmenti formali dwar l-antitrust, il-Kummissjoni għandha obbligu legali li tqis bir-reqqa l-kwistjonijiet li jinġiebu għall-attenzjoni tagħha. Madankollu, il-kwalità ta’ din l-informazzjoni tvarja b’mod sinifikanti, u mhux neċessarjament tirrifletti l-problemi l-aktar importanti tal-kompetizzjoni fis-suq intern. Għalhekk, biex tkun kompletament effettiva, jenħtieġ li awtorità tal-kompetizzjoni mhux biss tirreaġixxi għall-ilmenti li jitressqu għall-attenzjoni tagħha, iżda jenħtieġ ukoll li tinkoraġġixxi r-rappurtar tal-każijiet u tkun kapaċi tidentifika każijiet ta’ antitrust ta’ impatt għoli fuq inizjattiva proprja.

Filwaqt li d-DĠ COMP irid jeżamina l-fużjonijiet kollha notifikati (ara l-paragrafu 16), huwa jgawdi minn diskrezzjoni fid-deċiżjoni dwar jekk jinvestigax allegat ksur tar-regoli dwar l-antitrust. Billi d-DĠ COMP normalment jirċievi aktar informazzjoni dwar problemi ta’ kompetizzjoni milli fil-fatt jista’ jinvestiga bir-riżorsi li għandu disponibbli, huwa jrid jistabbilixxi prijoritajiet.

Aħna vvalutajna jekk il-Kummissjoni:

1. kellhiex kapaċitajiet xierqa biex tidentifika prattiki antikompetittivi;
2. kinitx stabbiliet prijoritajiet ta’ infurzar tal-antitrust skont kriterji oġġettivi sabiex tikkonċentra r-riżorsi tagħha fuq il-każijiet bl-akbar impatt potenzjali.

Ir-riżorsi limitati jaffettwaw il-kapaċità ta’ identifikazzjoni tal-Kummissjoni

Biex tkun tista’ tibda investigazzjonijiet dwar l-antitrust fuq inizjattiva proprja tagħha, il-Kummissjoni teħtieġ għarfien espert dwar is-setturi ekonomiċi rilevanti għas-suq intern, flimkien ma’ informazzjoni mmirata. Għal dan il-għan, il-Kummissjoni tista’ tuża għadd ta’ għodod biex timmonitorja s-swieq u tidentifika l-ksur. Pereżempju, hija tista’ tiġbor u tanalizza informazzjoni disponibbli għall-pubbliku jew data tas-suq, jew inkella tagħmel valutazzjonijiet dwar suġġetti jew każijiet speċifiċi (magħrufa bħala eżerċizzji dwar l-ambitu jew ta’ screening). Tista’ twettaq ukoll analiżijiet fil-fond tar-restrizzjonijiet tal-kompetizzjoni fil-forma ta’ studji tas-suq jew inkjesti settorjali formali¹⁷.

Fir-rigward tal-allokazzjoni tar-riżorsi għall-infurzar tal-kompetizzjoni, id-DĠ COMP jiddependi mill-allokazzjonijiet baġitarji annwali tal-Kummissjoni u għalhekk irid jikkompeti mad-DĠ l-oħra tal-Kummissjoni biex jikseb ir-riżorsi. L-għadd totali tal-persunal baqa’ komparattivament stabbli matul dawn l-aħħar 10 snin¹⁸ u t-trasferimenti bejn it-tliet strumenti (kontroll tal-fużjonijiet, investigazzjonijiet dwar l-antitrust u għajnuna mill-Istat) kienu limitati. Aħna osservajna li mill-2010 ’l hawn, l-għadd ta’ każijiet ġodda ta’ antitrust irreġistrati mid-DĠ COMP baqa’ relattivament stabbli, filwaqt li l-għadd ta’ każijiet ġodda ta’ fużjonijiet kien żdied b’mod kostanti matul dan il-perjodu. Billi l-kontroll tal-fużjonijiet huwa obbligu legali tal-Kummissjoni, id-DĠ COMP kellu jiddedika riżorsi sinifikanti għalih (ara l-paragrafu 41). Bil-persunal disponibbli li jifdal, id-DĠ COMP mhuwiex f’pożizzjoni li jagħti segwitu għall-ilmenti kollha li jirċievi, iżda jrid jistabbilixxi l-prijoritajiet.

Għalhekk, ir-riżorsi għall-monitoraġġ tas-swieq u l-kapaċitajiet biex jiġu identifikati każijiet ġodda b’mod proattiv, bħal abbażi ta’ inkjesti settorjali, huma limitati. Il-livell, il-konsistenza u l-kwalità tal-monitoraġġ tas-suq kien jiddependi prinċipalment mill-inizjattiva, id-disponibbiltà u l-esperjenza tal-persunal individwali tad-DĠ COMP. Minħabba r-riżorsi limitati, mill-2005 ’l hawn il-Kummissjoni wettqet biss erba’ inkjesti settorjali, li ppermettew l-identifikazzjoni ta’ ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni¹⁹. L-inkjesta tal-2015 fil-kummerċ elettroniku kienet tirrikjedi tim ta’ madwar 15-il ekwivalenti għall-full time fuq perjodu ta’ 18-24 xahar.

Minkejja li bdew investigazzjonijiet ġodda dwar il-kummerċ elettroniku, wara li ntlaħaq l-ogħla livell fl-2015, l-għadd kumplessiv ta’ każijiet identifikati mid-DĠ COMP li kien qiegħed jaġixxi fuq inizjattiva proprja tiegħu naqas b’mod kostanti (ara l-Figura 3).

Sors: il-Kummissjoni Ewropea.

Sa mill-1996, il-Kummissjoni ddeċidiet li tipprovdi inċentivi (“programm ta’ klemenza”) għall-kumpaniji involuti f’kartelli biex jirrappurtaw informazzjoni privileġġjata lill-Kummissjoni. L-ewwel kumpanija f’kartell li tagħmel dan tista’ tibbenefika minn immunità totali mill-multi. Kumpaniji oħra li jagħmlu l-istess jistgħu jibbenefikaw minn tnaqqis ta’ kwalunkwe multa.

Il-Kummissjoni tiddependi ħafna minn dan il-mekkaniżmu għall-identifikazzjoni tal-kartelli. Matul il-perjodu 2010-2017, 23 minn 25 kartell investigat kienu r-riżultat ta’ applikazzjonijiet għall-klemenza; 2 biss irriżultaw mix-xogħol ta’ identifikazzjoni proprju tal-Kummissjoni.

Fir-rigward tal-għadd kumplessiv ta’ deċiżjonijiet tal-antitrust li ttieħdu mill-Kummissjoni u li jirrigwardaw każijiet irreġistrati fil-perjodu mill-2010 sal-2017, inklużi każijiet ta’ kartelli, 50 % tad-deċiżjonijiet adottati sal-31 ta’ Diċembru 2018 oriġinaw minn applikazzjonijiet għall-klemenza.

Madwar 15 % tal-applikazzjonijiet għall-klemenza riċevuti rriżultaw f’investigazzjoni formali mill-Kummissjoni. F’60 % ta’ dawn il-każijiet, l-investigazzjoni rriżultat f’deċiżjonijiet ta’ projbizzjoni u multi. L-għadd baxx ta’ 15 % huwa spjegat mill-fatt li ħafna drabi l-applikanti ma kinux jissodisfaw il-kundizzjonijiet, ma kien hemm l-ebda evidenza prima facie ta’ xi ksur, il-każijiet ma kinux prijorità tal-Kummissjoni, jew il-Kummissjoni ma kinitx l-awtorità fl-aħjar pożizzjoni fi ħdan in-NEK biex tinvestiga l-każ. Fil-każ tal-aħħar, l-NCAs jistgħu jibdew proċedimenti bbażati fuq il-każ trasferit mill-Kummissjoni jew fuq inizjattiva proprja tagħhom. Barra minn hekk, mill-2015 ’il hawn, l-għadd annwali ta’ każijiet ta’ klemenza rrappurtati lill-Kummissjoni naqas b’mod sinifikanti (ara l-Figura 4).

Sors: il-Kummissjoni Ewropea.

Il-Kummissjoni għadha ma vvalutatx fid-dettall ir-raġuni għalfejn l-għadd ta’ applikazzjonijiet għall-klemenza jew għall-immunità qed juri xejra ta’ tnaqqis. Din ix-xejra, li donnha tirrifletti wkoll ix-xejra fi bnadi oħra, tagħmilha diffiċli biex jinsiltu konklużjonijiet dwar jekk l-għadd ta’ kartelli fis-suq intern fil-fatt naqasx, li hija possibbiltà teoretika, jew jekk il-kumpaniji jibżgħux li tali applikazzjoni tkun tesponihom għal azzjonijiet privati għad-danni minn vittmi ta’ ksur tar-regoli tal-UE dwar l-antitrust. Direttiva tal-UE adottata fl-2014 kellha l-għan li tiffaċilita t-talbiet għal tali pagamenti ta’ kumpens²⁰. Għalhekk ma nistgħux neskludu li l-kumpaniji involuti f’kartell joqogħdu lura milli jissottomettu applikazzjoni għall-klemenza: filwaqt li jistgħu jevitaw multa, il-vittmi tal-kartell jistgħu jitolbu minnhom ħlasijiet għoljin ta’ kumpens għad-danni li jkunu sofrew. Inkella, jista’ jkun sempliċement li l-kumpaniji qed jirnexxilhom jaħbu aħjar il-kartelli.

Fl-2016, id-DĠ COMP iddeċieda li jaħdem biex itejjeb il-mezzi tiegħu biex jidentifika każijiet potenzjali b’impatt għoli fuq is-suq intern. Bħala parti minn din l-inizjattiva, mill-2017 'il hawn, il-Kummissjoni għamlet disponibbli fuq is-sit web tagħha għodda ta’ żvelar ta’ informazzjoni protetta li kulħadd jista’ juża biex jissottometti b’mod anonimu informazzjoni dwar il-kartelli u prattiki antikompetittivi oħra. L-informazzjoni li waslet iddaħħlet fl-attivitajiet ta’ monitoraġġ tas-suq tal-Kummissjoni, iżda fiż-żmien meta twettaq l-awditu, kienet irriżultat biss fi spezzjoni waħda fuq il-post u din ma wasslitx għall-ftuħ ta’ proċedimenti formali. Il-Kummissjoni għadha ma pproponietx inċentivi oħra biex tħeġġeġ ir-rappurtar ta' ksur, bħall-ippremjar finanzjarju tal-informaturi²¹.

L-approċċ għall-prijoritizzazzjoni tal-każijiet ma kienx ottimali

Kif imsemmi fil-paragrafu 28, minħabba l-għadd kbir (“stokk”) ta’ każijiet potenzjali ta’ antitrust li qed jistennew biex jiġu ttrattati (ara l-Figura 5), id-DĠ COMP irid jagħmel għażla tal-każijiet li jista’ jinvestiga. Biex jagħmel użu effettiv mir-riżorsi tiegħu, jenħtieġ li huwa jagħti prijorità lil dawk il-każijiet li għandhom l-ogħla impatt potenzjali fuq is-suq intern u fuq il-konsumaturi.

Sors: il-Kummissjoni Ewropea.

Id-DĠ COMP uża għadd ta’ kriterji biex jagħżel il-każijiet għall-azzjoni. Pereżempju, skont il-gwida għall-ksur potenzjali tal-Artikolu 102 TFUE²², jenħtieġ li huwa jiffoka fost l-oħrajn fuq dawk it-tipi ta’ mġiba esklużjonarja li huma l-aktar ta’ dannu għall-konsumaturi. Madankollu, aħna sibna li ma kienx hemm fis-seħħ kriterji ponderati b'mod ċar biex jiżguraw l-għażla tal-każijiet bl-ogħla riskju għall-kompetizzjoni jew għall-benessri tal-konsumatur fis-suq intern u fis-setturi ekonomiċi kollha rilevanti.

Il-Kummissjoni għamlet użu tajjeb mis-setgħat ta’ infurzar tagħha iżda għad fadal xi sfidi

Infurzar effettiv tar-regoli dwar il-fużjonijiet u dwar l-antitrust jirrikjedi li l-Kummissjoni taġixxi fl-interess taċ-ċittadini tal-UE, biex tiżgura li dawn ikunu jistgħu jixtru prodotti u servizzi ta’ kwalità għolja bi prezzijiet ġusti. Għalhekk, aħna vvalutajna kif il-Kummissjoni:

1. wettqet il-proċeduri tagħha ta’ kontroll tal-fużjonijiet;
2. wettqet l-investigazzjonijiet tagħha dwar l-antitrust;
3. indirizzat l-isfidi ġodda għall-infurzar; u
4. imponiet multi li ffunzjonaw bħala deterrent.

Il-Kummissjoni ħadet id-deċiżjonijiet kollha dwar il-fużjonijiet sal-iskadenzi legali, iżda l-għadd dejjem jiżdied tagħhom jitfa’ pressjoni fuq ir-riżorsi limitati tagħha

Skont ir-regoli fis-seħħ, il-Kummissjoni ġeneralment trid tivvaluta l-impatt ta’ fużjoni fuq is-swieq rilevanti fi żmien 25 jum tax-xogħol (“Investigazzjoni tal-Fażi I”) u tiddeċiedi li tawtorizzaha, jew inkella li tiftaħ it-tieni analiżi fil-fond, imsejħa “Investigazzjoni tal-Fażi II”²³. Aħna vvalutajna jekk il-Kummissjoni, filwaqt li rrispettat l-iskadenzi, kinitx indirizzat l-aspetti rilevanti kollha ta’ tranżazzjoni notifikata qabel ma ħadet deċiżjoni, u jekk kellhiex sorveljanza effettiva fuq il-fużjonijiet kollha li setgħu jaffettwaw b’mod sinifikanti l-kompetizzjoni fis-suq intern tal-UE.

Il-kontroll tal-fużjonijiet iġġenera ammont sostanzjali ta’ xogħol: Skont id-data tad-DĠ COMP, bejn l-2012 u l-2017, il-kontroll tal-fużjonijiet assorba medja ta’ madwar 28 % tal-ħin totali li tqatta’ fuq każijiet taħt it-tliet strumenti (kontroll tal-fużjonijiet, antitrust u għajnuna mill-Istat) u bejn 11 % u 14 % tar-riżorsi totali disponibbli tad-DĠ COMP. Filwaqt li l-livell tar-riżorsi umani involuti baqa’ relattivament stabbli, l-għadd ta’ każijiet innotifikati lill-Kummissjoni żdied f’dawn l-aħħar snin u l-istess għamel il-volum tad-data li trid tiġi analizzata (ara l-Figura 6).

Sors: il-Kummissjoni Ewropea.

Aħna osservajna li fi 18-il Stat Membru kif ukoll f’pajjiżi terzi bħall-Awstralja, il-Kanada u l-Istati Uniti, l-NCAs tiġi ddebitata tariffa fuq il-kumpaniji li jippreżentaw notifika ta’ fużjoni. B’dan il-mod, il-baġits pubbliċi jistgħu jirkupraw tal-inqas parzjalment l-ispejjeż imġarrba għar-rieżaminar ta’ konċentrazzjoni. Il-Kummissjoni ddeċidiet li ma tipproponix l-introduzzjoni ta’ tariffi bħala sors alternattiv għall-finanzjament tal-attivitajiet ta’ infurzar tagħha, iżda dan ma kienx ibbażat fuq analiżi dettaljata tal-ispejjeż imqabbla mal-benefiċċji. Minflok, taħt il-qafas finanzjarju pluriennali 2021-2027, il-Kummissjoni pproponiet baġit iddedikat għall-infurzar tal-kompetizzjoni fi ħdan il-baġit ġenerali tal-UE, kif rifless fil-proposta tagħha tal-2018 għal Programm għas-Suq Uniku²⁴. Din il-proposta għandha l-għan, fost affarijiet oħra, li tippermetti li l-Kummissjoni tiffaċċja aħjar l-isfidi li jirriżultaw minn żieda kontinwa fil-volum tal-komunikazzjonijiet elettroniċi, il-big data, l-intelliġenza artifiċjali u l-algoritmi.

Ir-rieżaminar tagħna ta’ kampjun ta’ notifiki wera li l-Kummissjoni vvalutat l-aspetti rilevanti tat-tranżazzjonijiet u kkompletat ir-rieżaminar tagħha tal-fużjonijiet fil-limiti tat-termini legali fil-każijiet kollha. Għall-maġġoranza l-kbira tan-notifiki (94 % matul il-perjodu 2010-2017), il-Kummissjoni ma kellha l-ebda tħassib dwar il-kompetizzjoni u ddikjarat li l-fużjonijiet kienu kompatibbli mas-suq intern.

Minħabba l-iskadenzi legali stretti, id-DĠ COMP sostanzjalment iddependa fuq data u informazzjoni pprovduta mill-partijiet li kienu l-oġġett ta’ fużjoni, fuq informazzjoni pubblikament disponibbli bħall-istatistika tal-industrija jew tal-kummerċ, u fuq it-tweġibiet ta’ partijiet terzi (jiġifieri l-parteċipanti fis-suq) għall-kwestjonarji tal-Kummissjoni fil-kuntest tal-investigazzjonijiet tas-suq. B’mod partikolari f’investigazzjonijiet kumplessi, il-Kummissjoni tiffaċċja sfidi biex tikkontroverifika sistemikament il-preċiżjoni tal-informazzjoni, minħabba n-nuqqas ta’ riżorsi u l-ammont ta’ informazzjoni li trid tivverifika. Barra minn hekk, il-partijiet terzi li jintalbu jagħtu opinjoni dwar il-fużjoni ppjanata mhux neċessarjament ikunu f’pożizzjoni li jwieġbu sal-iskadenzi qosra stabbiliti, u f’dan il-każ l-opinjoni tagħhom ma tistax tittieħed inkunsiderazzjoni.

Biex tnaqqas l-ammont ta’ xogħol għaliha u għall-kumpaniji kkonċernati, fl-2013 il-Kummissjoni ddeċidiet li tespandi l-kategoriji li jaqgħu taħt il-proċedura simplifikata, jiġifieri fużjonijiet li normalment mhumiex problematiċi (ara l-Figura 7). Sal-pandemija tal-COVID-19, ma kienx possibbli li l-kumpaniji li jkunu l-oġġett ta’ fużjoni jissottomettu n-notifiki ta’ fużjoni b’mod kompletament elettroniku, minkejja li dan seta’ jiffaċilita l-ipproċessar tad-data.

Sors: il-Kummissjoni Ewropea.

Fl-2016, il-Kummissjoni nediet evalwazzjoni ta’ aspetti magħżula tas-sistema tal-fużjonijiet tal-UE, inklużi l-possibbiltajiet li tkompli tirrazzjonalizza l-proċeduri tagħha dwar il-fużjonijiet. Madankollu, aħna sibna li hija għadha ma ħaditx miżuri sostantivi biex tittratta, pereżempju, is-sitwazzjonijiet li ġejjin:

• Attwalment il-kumpaniji jridu jgħaddu minn proċedura ta’ riferiment kumplessa u li tieħu ħafna żmien jekk ikunu jixtiequ li tranżazzjoni li tkun taħt is-soll tal-fatturat (ara l-paragrafu 16) tiġi rieżaminata mill-Kummissjoni meta jkollhom attivitajiet f’bosta Stati Membri fejn kieku kull waħda mill-NCAs tagħhom ikollha tirrieżamina l-każ.
• Madwar 25 % tan-notifiki simplifikati sottomessi bejn l-2010 u l-2017 kienu jikkonċernaw każijiet fejn kumpaniji kbar kienu akkwistaw il-kontroll konġunt fuq kumpanija oħra (impriża konġunta) b’attivitajiet limitati jew mingħajr attivitajiet kummerċjali attwali jew ippjanati fil-ġejjieni fl-UE. Pereżempju, kumpanija kbira tal-UE toħloq impriża konġunta ma’ kumpanija fl-Asja iżda l-impriża konġunta se tkun attiva biss fi swieq fl-Asja. Madankollu, tali tranżazzjonijiet normalment ma jqajmu l-ebda tħassib dwar il-kompetizzjoni għas-suq intern.

Kif imsemmi fil-paragrafu 16, id-dimensjoni tal-UE ta’ konċentrazzjoni ta’ kumpaniji hija ddefinita b’referenza għall-fatturat annwali tal-kumpaniji li jkunu l-oġġett ta’ fużjoni. Dan huwa indikatur tajjeb tad-daqs ta’ tranżazzjoni u għalhekk tal-impatt potenzjali tagħha fuq is-swieq. Madankollu, huwa jista’ jonqos milli jkopri fużjonijiet importanti. Pereżempju, fl-industrija farmaċewtika, fis-swieq tat-teknoloġija ġodda jew fis-settur diġitali, l-akkwiżizzjonijiet ta’ valur għoli ta’ kumpaniji b’fatturat li jkun għadu baxx, jistgħu jkunu ta’ riskju għall-kompetizzjoni effettiva fis-suq intern: F’każijiet bħal dawn, l-akkwiżizzjoni tista’ tippermetti lix-xerrej jikseb malajr pożizzjoni dominanti f’suq ġdid iżda li jkun għadu żgħir jew ix-xerrej jista’ jiddeċiedi li jwaqqaf l-iżvilupp ta’ prodotti ġodda biex jipproteġi l-portafoll proprju tiegħu. Aħna nosservaw li l-Kummissjoni taf li, bl-eċċezzjoni ta’ ftit każijiet riferuti mill-NCAs, tali tranżazzjonijiet ma kienux jaqgħu taħt il-kontroll tal-fużjonijiet tagħha. Ir-rapport tal-2019 “Competition Policy for the Digital Era”²⁵ tal-grupp ta’ esperti stabbilit mill-Kummissjoni, ikkonkluda li għadu kmieni wisq biex jinbidlu s-sollijiet legali. Għalhekk, u għall-kuntrarju ta’ xi Stati Membri, il-Kummissjoni għadha ma ħaditx azzjoni biex issolvi l-kwistjoni²⁶.

Id-deċiżjonijiet tal-Kummissjoni dwar l-antitrust indirizzaw tħassib dwar il-kompetizzjoni iżda l-proċedimenti għadhom twal

Il-Kummissjoni tittratta varjetà ta’ każijiet ta’ antitrust, inklużi każijiet kbar u żgħar f’termini tal-volum tas-suq jew is-swieq ġeografiċi kkonċernati. Bejn l-2010 u l-2019, il-Kummissjoni ħadet 118-il deċiżjoni formali ta’ projbizzjoni jew aċċettat l-impenji ta’ kumpaniji biex titwaqqaf l-imġiba antikompetittiva f’każijiet ta’ antitrust (ara l-Figura 8).

Sors: il-Kummissjoni Ewropea.

Aħna vvalutajna jekk il-Kummissjoni kinitx wettqet l-investigazzjonijiet tagħha b’mod xieraq u f’perjodu ta’ żmien raġonevoli. Aħna sibna li l-iżviluppi matul dawn l-aħħar snin kienu ta’ sfida għar-riżorsi u għall-kapaċità teknika tad-DĠ COMP:

• iż-żieda fl-għadd ta’ deċiżjonijiet matul dawn l-aħħar snin;
• iż-żieda fl-ammont ta’ informazzjoni u data li trid tiġi pproċessata u analizzata, peress li l-Kummissjoni għandha l-“oneru tal-provi”; u
• iż-żieda fil-kumplessità tal-kwistjonijiet legali li jridu jiġu ttrattati.

L-objettiv tal-intervent tal-Kummissjoni f’każijiet ta’ antitrust huwa li ttemm kwalunkwe ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE u li treġġa’ lura s-suq għal kompetizzjoni ġusta u effettiva. Abbażi tal-kampjun tagħna ta’ deċiżjonijiet tal-Kummissjoni, aħna nikkonkludu li, meta l-Kummissjoni ddeċidiet li tiftaħ proċedimenti formali, hija kisbet eżitu f’termini ta’ projbizzjoni jew deċiżjoni ta’ impenn li indirizza t-tħassib dwar il-kompetizzjoni.

Fattur importanti fl-effettività tal-infurzar tar-regoli tal-kompetizzjoni min-naħa tal-Kummissjoni, huwa l-kapaċità tagħha, b’kooperazzjoni mill-qrib mal-NCAs tal-Istati Membri, li timmobilizza r-riżorsi u twettaq spezzjonijiet fuq il-post fl-istess ħin f’għadd kbir ta’ Stati Membri. Aħna osservajna li fil-maġġoranza l-kbira tal-każijiet awditjati dan ippermetta li l-Kummissjoni tiġbor l-evidenza meħtieġa biex twettaq il-proċedimenti tagħha b’suċċess.

Ħafna kumpaniji suġġetti għall-investigazzjonijiet tal-Kummissjoni jappellaw id-deċiżjonijiet fil-qrati tal-UE. L-għadd ta’ każijiet huwa ogħla mill-għadd ta’ deċiżjonijiet dwar il-kompetizzjoni, billi deċiżjoni waħda tal-Kummissjoni tista’ tkun indirizzata lejn diversi kumpaniji. Min-natura tiegħu, ir-rieżaminar tal-qrati huwa limitat għas-solidità legali u għall-kwalità tal-amministrazzjoni. L-għadd ta’ każijiet pendenti quddiem il-qrati qed jonqos u, b’mod ġenerali, il-Kummissjoni kienet kapaċi tiddefendi b’suċċess għadd kostantement għoli ta' deċiżjonijiet tagħha (ara t-Tabella 1).

Infurzar effettiv tar-regoli tal-kompetizzjoni jirrikjedi li l-Kummissjoni tieħu d-deċiżjonijiet tagħha fi ħdan perjodu ta' żmien raġonevoli, b’mod li jimminimizza l-ispejjeż ekonomiċi tal-impriżi u tal-konsumaturi li jkunu l-vittmi ta’ kwalunkwe ksur.

Għall-kuntrarju tal-kontroll tal-fużjonijiet (ara l-paragrafu 40), il-leġiżlazzjoni tal-UE ma tistipulax perjodu ta’ żmien li fih il-Kummissjoni trid twettaq l-investigazzjonijiet tagħha fil-qasam tal-antitrust. Bħala medja, sa mir-reġistrazzjoni ta’ każ, jiġifieri normalment il-mument meta jkun hemm biżżejjed evidenza biex tinbeda investigazzjoni preliminari, il-Kummissjoni ħadet madwar erba’ snin²⁷ biex ittemm investigazzjoni tal-antitrust b’deċiżjoni formali. Il-proċedimenti kienu partikolarment twal għall-investigazzjonijiet dwar il-kartelli, li bħala medja ħadu aktar minn erba’ snin, u f’każijiet kumplessi ta’ abbuż minn pożizzjonijiet dominanti fis-setturi tat-trasport, tal-enerġija u dak diġitali. Għall-perjodu kopert mill-awditu tagħna, aħna sibna bosta każijiet fejn il-Kummissjoni kienet ħadet sa tmien snin biex tasal għal deċiżjoni.

Xi dewmien fil-każijiet kien fi ħdan il-kontroll dirett tal-Kummissjoni. Każijiet oħra ma kinux: pereżempju, kien hemm każijiet fejn kumpaniji taħt investigazzjoni sistematikament talbu estensjonijiet tal-iskadenzi u wieġbu biss għat-talbiet għall-informazzjoni b’dewmien sostanzjali ta’ bejn erba’ u tmien xhur u sa 1.5 snin, jew tawlu l-proċedimenti billi ssottomettew proposti ineffettivi għall-impenji li kienu se jieħdu. Barra minn hekk, peress li l-partijiet ta’ spiss jappellaw quddiem il-qrati tal-UE (ara l-paragrafu 52), dan jista’ jżid dewmien sinifikanti biex deċiżjoni tal-Kummissjoni tidħol fis-seħħ.

Mill-2017 ’il hawn, id-DĠ COMP għamel sforzi konsiderevoli biex iħaffef il-proċedimenti:

• Fl-2018, huwa introduċa “prattika ta’ kooperazzjoni” ġdida għall-kumpaniji involuti f’investigazzjoni dwar l-antitrust mhux relatata mal-kartelli. Din hija simili għall-“proċedura għar-riżolviment” li l-Kummissjoni diġà ilha tapplika mill-2008 ’l hawn fl-investigazzjonijiet dwar il-kartelli. Il-kumpaniji li jirrikonoxxu l-ksur u r-responsabbiltà tagħhom għalih u li jikkooperaw mill-qrib mal-Kummissjoni matul l-investigazzjoni jistgħu jibbenefikaw minn tnaqqis fil-multi.
• Huwa rrazzjonalizza l-organizzazzjoni tiegħu billi introduċa ktajjen ta’ awtorizzazzjoni simplifikati għal dokumenti mhux relatati mal-każ, gwida aħjar għal dawk li jkunu qed jittrattaw il-każijiet, allokazzjoni aktar flessibbli tal-persunal fid-DĠ COMP u koordinazzjoni aħjar tal-ġestjoni tal-każijiet bejn id-diversi dipartimenti kkonċernati. Beda jiżviluppa wkoll ġestjoni komuni ġdida tal-każijiet orjentata lejn il-proċess. Madankollu, kien hemm dewmien sinifikanti u s-sistema mhux se tkun kompletament operattiva għall-antitrust u l-kontroll tal-fużjonijiet qabel tmiem l-2020. Sa dak iż-żmien, l-ipproċessar tal-każijiet se jibqa’ jirrikjedi bla bżonn ammont intensiv ta’ riżorsi.
• Fl-2018, id-DĠ COMP adotta strateġija biex jintużaw tekniki tal-intelliġenza artifiċjali biex ikomplu jaċċelleraw it-tfittxijiet għall-informazzjoni u biex jassistu fl-analiżi tad-dokumenti. Minħabba r-restrizzjonijiet baġitarji u tar-riżorsi umani, l-ewwel sett ta’ riżultati reali huwa mistenni li jkun disponibbli fl-2020 f’modalità pilota biss, b’żieda prevista mill-2021.

Il-Kummissjoni għadha ma indirizzatx bis-sħiħ l-isfidi kumplessi ġodda tal-infurzar fis-swieq diġitali

Bl-era diġitali, tfaċċaw forom ġodda ta’ swieq, prodotti u servizzi fejn is-suppożizzjonijiet u d-definizzjonijiet tradizzjonali ta’ kompetizzjoni effettiva kellhom jiġu adattati (ara l-Kaxxa 2). Matul dawn l-aħħar snin, l-awtoritajiet tal-kompetizzjoni rriflettew dwar kif għandhom jiġu indirizzati dawn l-isfidi f’diversi fora, bħad-diskussjonijiet madwar mejda tal-OECD u n-NEK. Abbażi tar-rieżaminar tagħna tad-dokumenti disponibbli u tad-deċiżjonijiet tal-Kummissjoni, aħna vvalutajna jekk l-għodod attwali tal-Kummissjoni humiex suffiċjenti biex jindirizzaw l-isfidi li jirriżultaw mis-swieq diġitali.

Għalkemm il-Kummissjoni ħadet għadd ta’ deċiżjonijiet dwar każijiet li jindirizzaw l-isfidi li jirriżultaw mill-ekonomija diġitali, għad hemm sfidi sinifikanti li jridu jiġu riżolti. Pereżempju, il-prattiki fis-swieq diġitali jistgħu jikkawżaw danni lill-konsumaturi. Madankollu, huwa diffiċli għall-Kummissjoni biex issib rimedji xierqa sabiex tindirizza problema apparenti ta’ kompetizzjoni billi d-determinazzjoni ta’ dannu lill-konsumatur tista’ tkun partikolarment kumplessa³⁰. Dan mhuwiex rilevanti biss għad-ditti tal-internet, iżda wkoll għas-setturi ekonomiċi l-oħra kollha li qed iħaddnu l-innovazzjoni diġitali, bħall-enerġija, it-telekomunikazzjoni, is-servizzi finanzjarji u t-trasport.

Skont il-leġiżlazzjoni tal-UE fis-seħħ, l-infurzar tar-regoli dwar l-antitrust mill-Kummissjoni jista’ jseħħ biss ex post, jiġifieri wara li tkun tfaċċat problema ta’ kompetizzjoni (ara l-paragrafu 40). B’mod partikolari fl-ekonomija diġitali, dan jista’ jkun tard wisq biex tiġi indirizzata problema ta’ kompetizzjoni. Madankollu, barra mill-kontroll tal-fużjonijiet, il-Kummissjoni attwalment ma għandhiex għodod li jkunu jippermettulha tintervieni ex ante, jiġifieri qabel ma jseħħu problemi ta’ kompetizzjoni. F’dan ir-rigward, aħna nosservaw li żewġ Stati Membri diġà bdew inizjattivi li għandhom l-għan li jemendaw il-leġiżlazzjoni nazzjonali tagħhom.

Kumpaniji oħra affettwati mill-ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni mill-kompetituri setgħu sofrew tnaqqis enormi fil-fatturat jew saħansitra kellhom joħorġu mis-suq matul is-snin li l-Kummissjoni ħadet biex tasal għal deċiżjoni. Il-leġiżlazzjoni tal-UE tagħti s-setgħa lill-Kummissjoni biex tordna miżuri interim qabel ma tasal għal deċiżjoni finali fuq il-merti ta’ każ. Dan jista’ jillimita d-dannu f’każijiet xierqa. Madankollu, mid-dħul fis-seħħ tar-Regolament Nru 1/2003 sal-2019, il-Kummissjoni ma użatx din l-għodda, minħabba li din tobbligaha tagħti prova li kumpanija tkun qiegħda tikkawża “dannu irreparabbli lill-kompetizzjoni”³¹. B’konsegwenza ta’ dan, il-Kummissjoni rat riskju li tali miżuri jistgħu saħansitra jnaqqsu r-ritmu tal-proċedimenti u li miżuri interim prematuri jew mhux xierqa jistgħu saħansitra jikkawżaw dannu ulterjuri lill-kompetizzjoni. Il-Kummissjoni użat din l-għodda għall-ewwel darba kontra kumpanija waħda f’Ottubru 2019.

Il-Kummissjoni tiżviluppa l-fehmiet tagħha dwar problemi ta' kompetizzjoni minn każ għal ieħor skont il-prinċipji ġenerali tal-kompetizzjoni effettiva u l-benessri tal-konsumatur (ara l-paragrafu 06). Biex ittejjeb il-predittività tad-deċiżjonijiet ta’ infurzar tagħha, il-Kummissjoni ppubblikat sett kumpless ta’ linji gwida, avviżi, deċiżjonijiet, regolamenti ta’ eżenzjoni u komunikazzjonijiet oħra (ara l-Anness II).

Aħna sibna li l-linji gwida u l-avviżi tal-Kummissjoni kienu jagħtu fehim approfondit tajjeb dwar kif il-Kummissjoni tqis ċerti kwistjonijiet ta’ kompetizzjoni. Madankollu, hija għadha ma aġġornatx il-linji gwida jew l-avviżi biex jieħdu inkunsiderazzjoni l-isfidi l-ġodda, minkejja li dan ikun jiċċara l-pożizzjoni tal-Kummissjoni, jipprovdi fehim approfondit aħjar dwar il-proċess deċiżjonali, u jtejjeb il-predittività għall-kumpaniji. Pereżempju, l-avviż tal-Kummissjoni dwar id-definizzjoni tas-suq rilevanti³² jmur lura għall-1997, meta d-dinja diġitali kienet għadha fil-bidu tagħha. Bl-istess mod, il-gwida tal-2009 tal-Kummissjoni dwar il-prijoritajiet ta’ infurzar rigward imġiba esklużjonarja abbużiva minn impriżi dominanti³³ jew ir-regolament ta’ eżenzjoni ta’ kategorija dwar kategoriji ta’ ftehimiet vertikali u prattiki miftiehma ma jsemmu l-ebda waħda mill-karatteristiċi speċifiċi għall-era diġitali³⁴.

Il-ħtieġa li tiġi pprovduta gwida, anki ex ante, qabel ma tiġi żviluppata l-ġurisprudenza (ara l-paragrafu 61), ġiet enfasizzata wkoll dan l-aħħar pereżempju (i) fir-rapport finali tal-grupp ta’ esperti “Competition Policy for the Digital Era”, iffinanzjat mill-Kummissjoni u (ii) f’memorandum konġunt tal-awtoritajiet tal-kompetizzjoni Belġjani, Netherlandiżi u tal-Lussemburgu dwar l-isfidi ffaċċjati mill-awtoritajiet tal-kompetizzjoni f’dinja diġitali³⁵. Gwida bħal din tgħin lill-NCAs u tnaqqas ir-riskju ta’ inċertezza u ta’ deċiżjonijiet inkoerenti meta jiġu kkonfrontati b'każijiet ġodda ta’ kompetizzjoni.

Il-Kummissjoni imponiet multi għoljin, iżda ma għandha l-ebda aċċertament dwar l-effett deterrenti tagħhom

Il-Kummissjoni għandha diskrezzjoni sinifikanti meta tiddeċiedi jekk timponix multa fuq il-kumpaniji għall-ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni. Hija tiddeċiedi wkoll dwar l-ammont tal-multi f’każijiet tal-antitrust sakemm jibqa’ taħt il-limitu massimu stabbilit legalment ta’ 10 % tal-fatturat dinji annwali ta’ kumpanija fis-sena ta’ qabel id-deċiżjoni tal-Kummissjoni³⁶. L-għan tal-multi huwa li jiskoraġġixxu lill-kumpaniji milli jidħlu fi prattiki antikompetittivi.

Bħala alternattiva għall-projbizzjoni ta’ mġiba antikompetittiva u l-impożizzjoni ta’ multa, il-Kummissjoni tista’ wkoll tieħu “deċiżjoni ta’ impenn” vinkolanti. F’każijiet bħal dawn il-kumpaniji joffru impenji li jkunu maħsuba biex jindirizzaw it-tħassib dwar il-kompetizzjoni identifikat mill-Kummissjoni mingħajr, madankollu, ma jiġi stabbilit ksur b'mod formali. Il-Kummissjoni tista’ timponi multa jekk il-kumpaniji ma jirrispettawx l-impenji tagħhom.

Jistgħu jiġu imposti wkoll multi biex tiġi żgurata l-konformità mar-regoli proċedurali, pereżempju meta l-kumpaniji ma jipprovdux informazzjoni korretta u kompleta fil-kontroll tal-fużjonijiet u fil-proċedimenti tal-antitrust.

Fil-perjodu mill-2010 sal-2019, il-Kummissjoni imponiet multi li jammontaw għal total ta’ EUR 28.5 biljun għall-ksur tal-Artikoli 101 u 102 TFUE jew ta’ regoli oħra skont ir-Regolamenti 1/2003 u 139/2004 (ara l-Figura 9). F’xi każijiet, il-multi kisru kull rekord.

Sors: il-Kummissjoni Ewropea.

F’każijiet ta’ antitrust, il-Kummissjoni tiddetermina l-livell tal-multi għal kull kumpanija li tkun ħadet sehem fi ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni bħala perċentwal tal-bejgħ affettwat permezz ta’ prattika antikompetittiva. Kriterji oħra għall-ammont finali tal-multa huma d-durata u l-livell ta’ gravità tal-ksur. Il-Kummissjoni tista’ tieħu inkunsiderazzjoni wkoll ċirkustanzi aggravanti bħal meta l-kumpaniji jwettqu ksur aktar minn darba, ċirkustanzi mitiganti bħal pereżempju parteċipazzjoni limitata fil-ksur jew tnaqqas il-multi li f’ċirkustanzi oħra jkunu applikabbli fejn il-kumpaniji jikkooperaw.

Filwaqt li l-livell tal-multi imposti mill-Kummissjoni huwa fost l-ogħla fid-dinja, l-ammont tagħhom waħdu ma jippermettix li jinsiltu konklużjonijiet dwar jekk dawn il-multi humiex deterrent effettiv. Biex tinsilet konklużjoni infurmata, l-ammonti jkun jeħtieġ li jitpoġġew f’perspettiva mal-fatturat tal-kumpaniji kkonċernati, id-durata tal-ksur, iċ-ċans ta’ identifikazzjoni f’każ ta’ kartelli sigrieti, il-profitti mhux dovuti possibbli li kumpanija tista’ tagħmel minn ksur u ż-żmien li jkun għadda bejn il-ksur u d-deċiżjoni tal-Kummissjoni dwar il-multa.

Fir-rigward tal-profitti possibbli mhux dovuti, aħna sibna li la l-Kummissjoni u lanqas l-erba’ NCAs li żorna ma qiesuhom fil-kalkoli tal-multi tagħhom. Dan huwa minħabba d-diffikultajiet rikonoxxuti biex jiġu kkwantifikati l-effetti fuq il-prezzijiet għal każijiet individwali, u r-riżorsi konsiderevoli li jkunu meħtieġa biex isir dan.

Kważi żewġ terzi tal-multi li l-Kummissjoni imponiet f’każijiet ta’ kartelli mill-2006 'l hawn baqgħu taħt iż-0.99 % tal-fatturat annwali globali, ferm anqas mil-limitu massimu ta’ 10 % tal-fatturat dinji annwali ta’ kumpanija (ara l-paragrafu 64). Il-limitu massimu nnifsu jista’ jillimita wkoll l-effett ta’ deterrent f’każijiet serji. Pereżempju, aħna sibna li diġà fl-2014, in-Netherlands kienu emendaw il-leġiżlazzjoni nazzjonali tagħhom biex l-NCA tagħhom tkun tista’ timponi f’każijiet serji ta’ kartelli multa li tlaħħaq sa 40 % tal-fatturat dinji annwali ta’ kumpanija.

Saż-żmien meta sar l-awditu, il-Kummissjoni ma kienet wettqet l-ebda evalwazzjoni kumplessiva tal-effett deterrenti tal-multi tagħha. Barra minn hekk, għalkemm l-effettività tad-deterrenza hija ddeterminata mis-severità tal-multi u mill-probabbiltà ta’ identifikazzjoni, il-metodoloġija għall-istabbiliment tal-multi tal-Kummissjoni ma ħaditx inkunsiderazzjoni l-probabbiltà ta’ identifikazzjoni.

Il-Kummissjoni kkooperat mill-qrib mal-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni, iżda hemm lok għal titjib

Minn mindu r-Regolament 1/2003 ta s-setgħa lill-NCAs biex jivvalutaw każijiet ta’ antitrust b’kuntest transfruntier skont ir-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE, huma wettqu aktar minn 85 % tal-investigazzjonijiet dwar l-antitrust fl-UE u ħadu kważi 90 % tad-deċiżjonijiet (ara l-Anness III). Id-Direttiva 2019/1, li ġiet adottata f’Jannar 2019, kellha l-għan li ssaħħaħ lill-NCAs biex ikunu jistgħu jsiru aktar effettivi fl-infurzar tar-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE.

Abbażi tad-dokumenti u d-data disponibbli tan-NEK kif ukoll tal-intervisti mal-persunal tal-erba’ NCAs li żorna f’dan l-awditu, aħna vvalutajna jekk il-Kummissjoni u l-NCAs kinux ikkoperaw b’mod effettiv fir-rigward ta’ diversi aspetti rilevanti għall-infurzar tal-kompetizzjoni.

Fi ħdan in-NEK (ara l-paragrafu 12), id-DĠ COMP ikkoopera mill-qrib mal-NCAs f’diversi gruppi ta’ ħidma. Madankollu, minkejja l-ħafna kuntatti, fil-perjodu awditjat, id-DĠ COMP u l-NCAs ma kkoordinawx mill-qrib il-monitoraġġ tas-swieq u l-inkjesti settorjali tagħhom. Id-DĠ COMP ma kellu l-ebda informazzjoni ċara dwar liema swieq kienu qegħdin jimmonitorjaw b’mod speċifiku l-NCAs u jekk kienx hemm duplikazzjonijiet jew lakuni aktar milli komplementarjetà mal-attivitajiet ta’ monitoraġġ tiegħu. Id-DĠ COMP ukoll ftit kellu għarfien sħiħ dwar il-prijoritajiet ta’ infurzar tal-Istati Membri u ma kienx ipprova jikkoordina l-iffissar tal-prijoritajiet tiegħu magħhom. Dan kien parzjalment minħabba li xi NCAs ma kellhomx is-setgħa li jistabbilixxu prijoritajiet, għalkemm id-Direttiva 2019/1 tippermettilhom li jagħmlu dan fil-ġejjieni.

L-NCAs iridu jinfurmaw lill-Kummissjoni ladarba jkunu bdew “miżura investigattiva formali” biex jippermettu l-allokazzjoni tal-każ lil awtorità tal-kompetizzjoni f’pożizzjoni tajba (ara l-paragrafu 12). Il-Kummissjoni tqis lilha nnifisha f’pożizzjoni partikolarment tajba jekk il-prattiki antikompetittivi jkollhom effetti fuq il-kompetizzjoni f’aktar minn tliet Stati Membri, ikunu marbuta mill-qrib mal-leġiżlazzjoni tal-UE f’oqsma oħra ta’ politika, jew għal kwistjonijiet ġodda ta’ kompetizzjoni li jistgħu jinqalgħu³⁷. Madankollu, fil-prattika, kull awtorità tal-kompetizzjoni investigat il-każijiet li kienet identifikat, u r-riallokazzjonijiet ta’ każijiet mill-NCAs għall-Kummissjoni seħħew biss b’mod eċċezzjonali ħafna. Jekk każ ta’ antitrust jiġix investigat mill-Kummissjoni jew minn NCA jista’ jkollu impatt sinifikanti fuq l-eżitu tal-proċedimenti, billi r-regoli proċedurali u r-regoli dwar id-determinazzjoni tal-multi mhumiex armonizzati. Madankollu, l-għodod minimi komuni għall-istabbiliment tal-multi ġew introdotti mid-Direttiva 2019/1.

F’każ wieħed aħna sibna li 11-il NCA, u f’każ ieħor 4 NCAs kellhom jittrattaw problemi simili ta’ kompetizzjoni li kienu jikkonċernaw l-istess kumpaniji attivi fis-swieq diġitali. L-NCAs ikkonċernati ma setgħux jirreferuhom lill-Kummissjoni, għalkemm din setgħet issolvi l-kwistjoni b’mod aktar effiċjenti u konklużiv (speċjalment meta jkunu għaddejjin każijiet simili f’bosta Stati Membri: sentenza favur kumpanija fi Stat Membru wieħed tista’ tiġi invokata bħala preċedent fi Stati Membri oħra). L-investigazzjoni ta’ każijiet bħal dawn kienet partikolarment ta’ sfida għall-NCAs ta’ Stati Membri iżgħar li ma kellhomx ir-riżorsi u l-esperjenza biex jinvestigaw dawn is-swieq. Bi tweġiba għal dan, fl-2016 il-Kummissjoni nediet mekkaniżmu ta’ twissija bikrija, li permezz tiegħu kemm l-NCAs kif ukoll il-Kummissjoni jistgħu jinfurmaw lil xulxin dwar kwistjonijiet ġodda ta’ kompetizzjoni f’każijiet pendenti. Madankollu, dan il-mekkaniżmu kien għadu ma ntużax b’mod estensiv mill-NCAs biex jirrappurtaw każijiet potenzjali qabel.

Il-Kummissjoni tipprovdi biss informazzjoni limitata dwar il-kisba ta’ objettivi bħall-benessri tal-konsumatur

Il-valutazzjoni tal-prestazzjoni tal-Kummissjoni fl-infurzar tar-regoli tal-kompetizzjoni fis-suq intern ittejjeb it-trasparenza u l-obbligu ta' rendikont lejn il-Parlament Ewropew u partijiet ikkonċernati oħra, u tippermettilhom li jipprovdu feedback. Dan jirrikjedi definizzjoni ċara tal-objettivi li għandhom jintlaħqu, u jenħtieġ li jwassal biex jiġu identifikati opportunitajiet biex jittejjeb it-teħid ta' deċiżjonijiet fil-ġejjieni.

Aħna eżaminajna jekk il-Kummissjoni:

1. kinitx stabbiliet qafas għall-valutazzjoni tal-prestazzjoni tal-attivitajiet tagħha;
2. kinitx żgurat it-trasparenza u l-obbligu ta' rendikont lejn il-partijiet ikkonċernati billi tirrapporta dwar il-prestazzjoni tagħha b’mod xieraq.

Il-valutazzjoni tal-Kummissjoni dwar il-prestazzjoni tal-attivitajiet ta’ infurzar tagħha ffaċċjat sfidi

Attwalment ma hemmx standards li huma rikonoxxuti internazzjonalment għall-kejl tal-prestazzjoni ta’ awtorità tal-kompetizzjoni. Id-DĠ COMP ikejjel il-prestazzjoni tal-attivitajiet ta’ infurzar tiegħu fil-kontroll tal-fużjonijiet u l-antitrust bħala parti mill-approċċ ġenerali tal-Kummissjoni għall-valutazzjoni tal-prestazzjoni tagħha.

Il-valutazzjoni tal-prestazzjoni fil-Kummissjoni taħdem fuq il-bażi ta’ objettivi speċifiċi, li jistgħu jitkejlu u jinkisbu, rilevanti u f’waqthom, u tinkludi indikaturi obbligatorji biex jitkejjel il-kontribut għall-objettivi ġenerali tal-Kummissjoni³⁸. Madankollu, dan il-qafas mhuwiex kompletament adatt għall-valutazzjoni tal-prestazzjoni tal-attivitajiet ta’ infurzar tad-DĠ COMP.

• Billi l-infurzar tar-regoli tal-kompetizzjoni huwa xprunat prinċipalment minn fatturi li ma jaqgħux taħt il-kontroll tal-Kummissjoni (eż. notifiki ta’ fużjonijiet, ilmenti formali u applikazzjonijiet għall-klemenza), l-ammont ta’ xogħol tad-DĠ COMP jista’ jvarja b’mod sinifikanti minn sena għal oħra, kif jista’ jvarja wkoll l-għadd ta’ deċiżjonijiet. Mill-bidu nett, dan għamilha diffiċli għad-DĠ COMP li jiddefinixxi linja bażi li magħha jista’ jkejjel il-prestazzjoni, jistabbilixxi indikaturi u miri sinifikattivi, u jqabbel il-prestazzjoni matul iż-żmien.
• L-indikatur stabbilit mill-Kummissjoni għall-objettiv ġenerali ta’ “infurzar effettiv tar-regoli dwar l-antitrust bil-ħsieb li jiġi protett il-benessri tal-konsumatur” (ara l-Anness IV) u meqjus li jikkontribwixxi għall-objettiv aktar wiesa’ tal-Kummissjoni li tingħata spinta lill-impjiegi, it-tkabbir u l-investiment, huwa l-prodott domestiku gross (PDG) tal-UE. L-individwazzjoni tal-impatt fuq il-PDG, tal-attivitajiet tal-Kummissjoni dwar il-kompetizzjoni waħedhom, huwa kompitu diffiċli. Il-Kummissjoni wettqet simulazzjonijiet mudell biex tivvaluta l-impatt fuq it-tkabbir tad-deċiżjonijiet dwar kartelli u fużjonijiet matul il-perjodu 2012-2018, iżda sa tmiem dan l-awditu r-riżultati kienu għadhom ma ġewx ippubblikati b’mod uffiċjali. Barra minn hekk, dan l-indikatur ma jagħti l-ebda informazzjoni dwar il-benessri tal-konsumatur. Mhuwiex ukoll possibbli li jiġi aċċertat jekk id-deċiżjoni tal-Kummissjoni li tintervieni f’settur partikolari tal-ekonomija rriżultatx f’impatt ogħla fuq it-tkabbir tal-PDG milli kieku interveniet f’settur ieħor. Tali informazzjoni, madankollu, tkun utli għal allokazzjoni effiċjenti u orjentata lejn il-prestazzjoni, tar-riżorsi tal-Kummissjoni.

Id-DĠ COMP jistma l-livell tal-benefiċċji diretti li l-konsumaturi huma mistennija li jiksbu mid-deċiżjonijiet tiegħu ta’ projbizzjoni tal-kartelli u l-fużjonijiet. Dan l-approċċ, żviluppat mill-OECD³⁹, jipprovdi biss stampa parzjali tal-impatt tax-xogħol tal-Kummissjoni, peress li l-benessri tal-konsumatur huwa ferm aktar kumpless minn dak li jirrifletti dan il-proċess. Id-DĠ COMP innifsu jirrikonoxxi l-limitazzjonijiet tal-approċċ li juża: b’mod partikolari d-diffikultà biex jikkwantifika (i) l-iffrankar potenzjali għall-konsumaturi li jirriżulta mill-infurzar tal-antitrust (minbarra l-kartelli), u (ii), parzjalment minħabba n-nuqqas ta’ metodoloġija, l-effetti dinamiċi tad-deċiżjonijiet tal-Kummissjoni fuq l-innovazzjoni, il-kwalità u l-produttività.

Ma hemm l-ebda informazzjoni disponibbli dwar il-kisba ta’ objettivi rilevanti oħra tal-infurzar mill-Kummissjoni li joħorġu mit-TFUE jew mill-pjan strateġiku u kienu ddefiniti biss f’livell ġenerali ħafna, bħal “il-ħolqien ta’ kundizzjonijiet ekwivalenti ta' kompetizzjoni ġusti għall-kumpaniji fis-suq intern”, “iċ-ċertezza legali”, “l-integrazzjoni mtejba tas-suq”, jew “l-iżgurar ta’ sehem ġust mill-benefiċċji tat-tkabbir bejn il-konsumaturi u l-kumpaniji”.

Barra minn hekk, hija disponibbli biss ftit informazzjoni dwar il-prestazzjoni tal-NCAs fl-infurzar tar-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE, billi ma hemm l-ebda approċċ komuni għall-valutazzjoni tal-prestazzjoni tal-NCAs. Konsegwentement, l-ebda korp uniku ma għandu stampa ġenerali tal-impatt tal-infurzar tar-regoli tal-kompetizzjoni fl-UE.

Analiżijiet ex post perjodiċi tad-deċiżjonijiet ta’ infurzar huma għodda ewlenija għall-valutazzjoni tal-effettività globali tax-xogħol tal-Kummissjoni (ara l-Figura 10). Pereżempju, huma jippermettu li ssir valutazzjoni dwar jekk is-suppożizzjonijiet dwar l-iżviluppi tas-suq wara intervent f’operazzjoni ta’ fużjoni kinux korretti, jew jekk il-projbizzjoni ta’ prattika antikompetittiva partikolari minn kumpanija dominanti fil-fatt irriżultatx fi strutturi tas-suq aktar kompetittivi u ġabet benefiċċji aktar fit-tul għall-konsumaturi, f’termini ta’ prezz, output, kwalità, għażla, jew innovazzjoni. Tali valutazzjonijiet, inklużi t-tagħlimiet meħuda, jistgħu jgħinu biex itejbu t-teħid ta' deċiżjonijiet fil-ġejjieni u biex iżidu l-obbligu ta’ rendikont tal-Kummissjoni⁴⁰. Aħna osservajna li l-NCA Netherlandiża kienet wettqet evalwazzjonijiet ex post fi ftit każijiet magħżula. Għat-tliet NCAs l-oħra li żorna, dawn l-attivitajiet kienu limitati ħafna jew saħansitra assenti.

© OECD (2016), Reference guide on ex-post evaluation of competition agencies’ enforcement decisions.

Fil-perjodu awditjat, il-Kummissjoni wettqet għadd limitat ta' evalwazzjonijiet ex post: waħda dwar l-effetti tal-interventi fi swieq magħżula tal-enerġija u fis-swieq tat-telekomunikazzjonijiet, u waħda dwar is-suq tal-hard disk drive ⁴¹. Madankollu, il-każijiet ma ntgħażlux bħala parti minn approċċ strateġiku biex isiru l-evalwazzjonijiet. Peress li l-evalwazzjoni ma kinitx ibbażata fuq eżami ta’ kampjun rappreżentattiv tal-ġabra ta’ deċiżjonijiet tal-Kummissjoni, hija ma setgħetx tipprovdi tagħlimiet li għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni f’każijiet futuri.

Ir-rappurtar tal-Kummissjoni ffoka fuq l-attivitajiet aktar milli fuq l-impatt

Il-Kummissjoni tirrapporta kull sena lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni dwar l-attivitajiet tagħha fil-politika tal-kompetizzjoni⁴². F’eżerċizzju separat, bħala parti mir-rappurtar ġenerali tal-Kummissjoni dwar il-prestazzjoni, id-DĠ COMP jinkludi informazzjoni fir-rapporti annwali tal-attività tiegħu dwar ir-riżultati ewlenin tax-xogħol tiegħu⁴³.

Iż-żewġ rapporti huma sommarju informattiv iżda mhux eżawrjenti tal-attivitajiet imwettqa mill-Kummissjoni fil-qasam tal-politika tal-kompetizzjoni; huma jipprovdu informazzjoni dettaljata dwar l-aktar żvilupp ta’ politika importanti, kif ukoll dwar deċiżjonijiet importanti ta’ infurzar adottati jew investigazzjonijiet imnedija matul is-sena preċedenti. Madankollu, huma ma jinkludux informazzjoni importanti oħra bħal (i) l-għadd ta’ investigazzjonijiet dwar l-antitrust li għaddejjin fi tmien is-sena tar-rappurtar u (ii) l-istokk ta’ każijiet antitrust. Huma jipprovdu wkoll ftit wisq informazzjoni dwar l-impatt tad-deċiżjonijiet, u konsegwentement dwar il-kisba ta’ objettivi ta’ politika ġenerali, bħall-effett fuq il-prezzijiet jew fuq il-kwalità tal-prodotti jew tas-servizzi.

Kif indikat aktar ’il fuq (il-paragrafu 73), huma l-NCAs li jieħdu l-biċċa l-kbira mid-deċiżjonijiet ta’ infurzar abbażi tar-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE. Madankollu, l-NCAs jirrappurtaw dwar l-attivitajiet tagħhom b’modi differenti, peress li l-Kummissjoni u l-NCAs ma qablux dwar standards għall-preżentazzjoni tal-attivitajiet jew għad-deskrizzjoni tal-prestazzjoni tagħhom. B’riżultat ta’ dan, il-partijiet ikkonċernati ftit li xejn għandhom informazzjoni dwar il-firxa ta’ din il-kooperazzjoni u kemm ħadmet tajjeb.

Aħna osservajna wkoll li n-nuqqas ta’ qafas għal valutazzjonijiet indipendenti tal-prestazzjoni tal-awtoritajiet tal-kompetizzjoni fl-UE jfisser li ma hemm l-ebda valutazzjoni indipendenti u regolari tal-effettività tal-Kummissjoni fil-kontribut għall-ilħuq tal-objettivi strateġiċi ta’ infurzar. Fl-2005, l-OECD wettqet evalwazzjoni bejn il-pari fil-Kummissjoni, b’esperti jivvalutaw kif ittrattat kwistjonijiet ta’ kompetizzjoni u regolatorji⁴⁴.

Konklużjonijiet u rakkomandazzjonijiet

B’mod ġenerali, il-Kummissjoni għamlet użu tajjeb mis-setgħat ta’ infurzar tagħha fil-kontroll tal-fużjonijiet u fil-proċedimenti tal-antitrust, u indirizzat it-tħassib dwar il-kompetizzjoni bid-deċiżjonijiet tagħha. Madankollu, il-kapaċitajiet tagħha għall-monitoraġġ tas-swieq u għall-identifikazzjoni ta’ każijiet ġodda ta’ antitrust kienu limitati. Iż-żieda fl-ammonti tad-data li trid tiġi pproċessata fil-proċedimenti, it-tfaċċar ta’ swieq diġitali u l-limitazzjonijiet fl-għodod ta’ infurzar disponibbli, joħolqu sfidi għall-kapaċitajiet ta’ infurzar tal-Kummissjoni u għadhom ma ġewx indirizzati bis-sħiħ. Barra minn hekk, minkejja kooperazzjoni ġeneralment mill-qrib mal-NCAs, hemm lok għal koordinazzjoni aħjar. Biex tispjega u turi l-benefiċċji għaċ-ċittadini, fir-rappurtar pubbliku tagħha, il-Kummissjoni ffukat aktar fuq l-attivitajiet aktar milli fuq l-impatt.

Sabiex tidentifika l-ksur tar-regoli dwar l-antitrust, il-Kummissjoni mhux biss irreaġiet għall-ilmenti jew għall-informazzjoni tas-suq li rċeviet, iżda ħadet ukoll azzjoni fuq inizjattiva proprja. Madankollu, meta jitqies l-għadd sinifikanti ta’ lmenti u informazzjoni oħra riċevuti, l-ammont ta’ riżorsi disponibbli għall-identifikazzjoni proprja tal-każijiet ta’ antitrust kien relattivament limitat. L-għadd ta’ każijiet ġodda ta’ antitrust fuq inizjattiva proprja li tnedew naqas mill-2015 'il hawn. Il-Kummissjoni ma wrietx li kellha approċċ konsistenti għall-monitoraġġ tas-swieq (il-paragrafi 24 sa 30).

Il-Kummissjoni stabbiliet inċentivi biex ittejjeb ir-rappurtar minn partijiet esterni (jiġifieri parteċipanti fis-suq jew konsumaturi) dwar ksur possibbli tar-regoli dwar l-antitrust, iżda l-adozzjoni tal-aktar strument importanti (il-“programm ta’ klemenza”) kienet naqset mill-2015 'il hawn (il-paragrafi 31 sa 36).

Minħabba l-għadd kbir ta’ każijiet potenzjali tal-antitrust u l-limitazzjonijiet ta’ riżorsi suffiċjenti, il-Kummissjoni tagħżel il-każijiet li tista’ tinvestiga. Il-Kummissjoni tapplika kriterji biex tipprijoritizza l-każijiet, iżda dawn ma ġewx ponderati b’mod ċar biex tiġi żgurata l-għażla ta’ dawk il-każijiet tal-antitrust bl-ogħla riskju għall-kompetizzjoni jew għall-benessri tal-konsumatur fis-suq intern (il-paragrafi 37 u 38).

Sabiex jiġi żgurat livell għoli ta’ infurzar, l-identifikazzjoni xierqa tal-ksur hija l-ewwel pass neċessarju. Għalhekk, jenħtieġ li l-Kummissjoni ssegwi approċċ aktar proattiv billi tiġbor u tipproċessa informazzjoni rilevanti għas-suq b’mod konsistenti u kosteffiċjenti u tagħżel il-każijiet abbażi ta’ kriterji ponderati b’mod ċar, pereżempju billi tuża sistema ta’ punti.

Data mmirata għall-implimentazzjoni: sa tmiem l-2022

Il-Kummissjoni ssimplifikat il-kontroll tal-fużjonijiet għal tranżazzjonijiet anqas riskjużi (jiġifieri l-maġġoranza tat-tranżazzjonijiet) u identifikat ukoll il-possibbiltà ta’ razzjonalizzazzjoni ulterjuri tal-proċedimenti. Iżda għadha ma ħaditx azzjoni dwar dan. Il-Kummissjoni lestiet ir-rieżaminar tagħha tal-fużjonijiet sal-iskadenzi legali. Madankollu, billi hija kellha tiffaċċja għadd dejjem jiżdied ta’ konċentrazzjonijiet ta’ kumpaniji u aktar u aktar data li trid tiġi analizzata, hija ma kinitx dejjem f’pożizzjoni li twettaq kontrolli tal-preċiżjoni tal-informazzjoni kollha pprovduta minħabba n-nuqqas ta’ riżorsi u l-ammont ta’ informazzjoni li trid tiġi vverifikata. Sal-ġurnata tal-lum, il-Kummissjoni għadha ma analizzatx fid-dettall l-ispejjeż u l-benefiċċji tal-introduzzjoni ta’ tariffi għall-preżentazzjoni tal-fużjonijiet bħala sors awtonomu għall-finanzjament tal-kontroll tagħha tal-fużjonijiet (il-paragrafi 40 sa 46).

Billi l-leġiżlazzjoni tal-UE tiddefinixxi d-dimensjoni tal-UE ta’ tranżazzjoni b’referenza biss għall-fatturat annwali tal-partijiet li jkunu l-oġġett ta’ fużjoni, ċerti tranżazzjonijiet b’rilevanza għas-suq intern ma waqgħux taħt l-iskrutinju tal-Kummissjoni (il-paragrafu 47).

L-infurzar tal-antitrust tradizzjonalment iseħħ biss wara li tkun qamet kwistjoni ta’ kompetizzjoni. Filwaqt li d-deċiżjonijiet tal-Kummissjoni dwar l-antitrust li awditjajna indirizzaw tħassib dwar il-kompetizzjoni, id-durata tal-proċedimenti tal-Kummissjoni kienet ġeneralment twila. Proċedimenti twal jista’ jkollhom impatt negattiv fuq l-effettività tal-infurzar tal-kompetizzjoni, b’mod partikolari fis-swieq diġitali li qed jikbru b’pass mgħaġġel u fejn hija meħtieġa reazzjoni rapida biex jiġi evitat dannu potenzjali. Ir-raġunijiet għad-dewmien ma kinux jirrigwardaw biss lill-Kummissjoni, iżda wkoll lill-kumpaniji taħt investigazzjoni. Għalkemm il-Kummissjoni għamlet sforzi konsiderevoli biex tħaffef il-proċedimenti, anki biex tlaħħaq ma’ ammont dejjem jiżdied ta’ informazzjoni u data, dawn l-isforzi għad ma kellhomx suċċess sħiħ (il-paragrafi 48 sa 56).

Skont ir-regoli attwali dwar l-antitrust, mhumiex permessi interventi ex ante, u l-kundizzjonijiet meħtieġa biex jintużaw miżuri interim (jiġifieri l-kumpaniji jiġu ordnati jieqfu mill-imġiba suspettata waqt l-investigazzjoni tal-każ) jagħmlu l-użu tagħhom diffiċli. Barra minn hekk, filwaqt li t-tfaċċar tas-swieq diġitali rriżulta fi sfidi ġodda għall-kompetizzjoni fejn is-suppożizzjonijiet tradizzjonali dwar is-swieq u l-kompetizzjoni effettiva kellhom jiġu adattati, il-Kummissjoni għadha ma aġġornatx il-linji gwida, l-avviżi jew ir-regolamenti ta’ eżenzjoni ta’ kategorija tagħha biex tittratta dawn il-karatteristiċi ġodda u biex ittejjeb iċ-ċertezza legali għall-kumpaniji u tappoġġa t-teħid ta' deċiżjonijiet tal-NCAs (il-paragrafi 57 sa 63).

Fl-aħħar nett, l-infurzar effettiv jiddependi min-natura deterrenti tal-multi imposti. Għalkemm il-livell assolut tal-multi imposti mill-Kummissjoni huwa fost l-ogħla fid-dinja, hija għadha ma evalwatx l-effett deterrenti tagħhom (il-paragrafi 64 sa 72).

Sabiex tindirizza b’mod effiċjenti l-kwistjonijiet kollha tal-kompetizzjoni fil-kontroll tal-fużjonijiet tal-UE u biex tirrispondi aktar malajr għall-evoluzzjoni tas-swieq, b’mod partikolari dawk diġitali, jenħtieġ li l-Kummissjoni tieħu l-azzjoni li ġejja:

1. Tkompli tottimizza l-proċeduri tal-fużjonijiet u l-ġestjoni tal-każijiet bil-ħsieb li tkopri t-tranżazzjonijiet kollha rilevanti għas-suq intern u twettaq analiżi dettaljata tal-ispejjeż u l-benefiċċji tad-debitar ta’ tariffi għall-preżentazzjoni tal-fużjonijiet.
2. Issaħħaħ l-għodod tagħha ta’ intervent f’każijiet ta’ antitrust u taġġorna l-avviżi u l-linji gwida kif ukoll ir-regolamenti ta’ eżenzjoni ta’ kategorija mal-iskadenza tagħhom biex iqisu r-realtajiet ġodda tas-suq (prinċipalment dawk li jirriżultaw mis-swieq diġitali).
3. Twettaq studju tal-effett deterrenti tal-multi tagħha u taġġorna l-metodoloġija għall-istabbiliment tal-multi kif xieraq.

Data mmirata għall-implimentazzjoni: Sa nofs l-2024, jew mal-iskadenza tar-regolament ta’ eżenzjoni ta’ kategorija rilevanti għal (b)

L-NCAs jieħdu l-biċċa l-kbira mid-deċiżjonijiet fil-każijiet fejn japplikaw ir-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE. Kien hemm kooperazzjoni tajba bejnhom u l-Kummissjoni, iżda l-monitoraġġ tas-swieq ma kienx ikkoordinat mill-qrib u l-Kummissjoni ftit kellha għarfien dwar il-prijoritajiet ta’ infurzar tal-NCAs. Ir-riallokazzjoni tal-każijiet seħħet biss rarament u mekkaniżmu ta’ twissija bikrija, introdott fl-2016 għal informazzjoni reċiproka dwar kwistjonijiet f’każijiet pendenti, kien għadu ma ntużax b’mod estensiv mill-NCAs u għalhekk ma setax jintuża għall-allokazzjoni aħjar tal-każijiet (il-paragrafi 73 sa 77).

Sabiex jintuża l-potenzjal sħiħ tan-NEK, jenħtieġ li l-Kummissjoni tikkoordina aħjar il-monitoraġġ tas-swieq mal-NCAs u ttejjeb il-kondiviżjoni tal-informazzjoni dwar il-prijoritajiet fi ħdan in-NEK biex tkattar it-trasparenza u tistinka biex ikun hemm komplementarjetà, u tippromwovi (i) użu aħjar tal-mekkaniżmu ta’ twissija bikrija tagħha kif ukoll (ii) allokazzjoni tal-każijiet (b’mod partikolari fi swieq diġitali kumplessi) li tevita bosta awtoritajiet tal-kompetizzjoni milli janalizzaw imġiba simili mill-istess kumpanija.

Data mmirata għall-implimentazzjoni: 2022

Il-leġiżlazzjoni tal-UE tiddefinixxi biss objettivi ġenerali għall-politika tal-kompetizzjoni fl-UE. Id-DĠ COMP irid ikejjel il-prestazzjoni tal-attivitajiet ta’ infurzar tiegħu f’konformità mal-approċċ ġenerali tal-Kummissjoni għall-valutazzjoni tal-prestazzjoni tagħha. Madankollu, in-natura tal-infurzar tal-kompetizzjoni u n-nuqqas ta’ data xierqa għamluha diffiċli għad-DĠ COMP biex jiddefinixxi linja bażi li magħha jkejjel il-prestazzjoni, jistabbilixxi indikaturi u miri sinifikattivi, u jqabbel il-prestazzjoni matul iż-żmien (il-paragrafi 78 sa 84).

Il-Kummissjoni ma wettqitx b’mod regolari evalwazzjonijiet ex post dwar l-effettività tad-deċiżjonijiet tagħha, għalkemm dan jgħin biex jitjieb it-teħid ta' deċiżjonijiet fil-ġejjieni u għall-allokazzjoni aħjar tar-riżorsi (il-paragrafi 85 u 86).

Il-Kummissjoni tirrapporta r-riżultati tax-xogħol ta’ infurzar tagħha fir-rapport annwali tagħha dwar il-politika tal-kompetizzjoni u, separatament, fir-rapport annwali tal-attività tad-DĠ COMP. Madankollu, iż-żewġ rapporti jiffukaw fuq l-attivitajiet aktar milli fuq l-impatt, iżda anki dwar dawn l-attivitajiet hemm informazzjoni importanti nieqsa (pereżempju, l-investigazzjonijiet li għaddejjin fi tmiem is-sena ta’ rappurtar, l-istokk ta’ każijiet, eċċ). Fl-aħħar nett, ma hemm l-ebda valutazzjonijiet indipendenti regolari tal-prestazzjoni tal-awtoritajiet tal-kompetizzjoni fl-UE, bħal evalwazzjonijiet bejn il-pari (il-paragrafi 87 sa 90).

Sabiex issaħħaħ it-trasparenza u l-obbligu ta’ rendikont lejn il-Parlament Ewropew u ċ-ċittadini, jenħtieġ li l-Kummissjoni:

1. twettaq b’mod regolari evalwazzjonijiet ex post dwar il-prestazzjoni tad-deċiżjonijiet ta’ infurzar tagħha, inkluż tal-impatt tagħhom;
2. flimkien mal-NCAs, tiżviluppa approċċ għal valutazzjonijiet indipendenti regolari tal-ilħuq tal-objettivi strateġiċi ta’ infurzar, pereżempju fil-forma ta’ evalwazzjonijiet bejn il-pari.

Data mmirata għall-implimentazzjoni: 2023 għal (a) u 2024 għal (b)

Dan ir-Rapport ġie adottat mill-Awla IV, immexxija mis-Sur Alex Brenninkmeijer, Membru tal-Qorti tal-Awdituri, fil-Lussemburgu fis-6 ta’ Ottubru 2020.

Għall-Qorti tal-Awdituri

Klaus-Heiner Lehne
Il-President

Annessi

Anness I – Objettivi legali tal-infurzar tal-kompetizzjoni tal-UE

Anness II – Referenzi ewlenin għar-regoli tal-kompetizzjoni tal-UE

Anness III – Investigazzjonijiet u abbozzi ta’ deċiżjonijiet notifikati permezz tan-NEK fil-perjodu 2010 - 2019

Anness IV – Indikaturi tal-prestazzjoni tad-DĠ COMP għall-kontroll tal-fużjonijiet u l-proċedimenti tal-antitrust

Akronimi u abbrevjazzjonijiet

DĠ COMP: Il-Kummissjoni Ewropea – Direttorat Ġenerali għall-Kompetizzjoni

NCA: L-Awtorità Nazzjonali tal-Kompetizzjoni

NEK: In-Network Ewropew għall-Kompetizzjoni (network tal-Kummissjoni u tal-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni tal-Istati Membri)

OECD: L-Organizzazzjoni għall-Kooperazzjoni u l-Iżvilupp Ekonomiċi

PDG: Prodott Domestiku Gross

TFUE: It-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea

Glossarju

Antitrust: Qasam tad-dritt u tal-politika tal-kompetizzjoni li jittratta prattiki antikompetittivi (bħall-kartelli) u l-abbuż minn pożizzjoni dominanti fis-suq.

Azzjoni privata għad-danni: It-teħid ta’ azzjoni legali minn individwi u kumpaniji għad-danni li jirriżultaw mill-ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni.

Fużjoni: L-għaqda ta’ kumpaniji permezz tal-assorbiment ta’ waħda fl-oħra jew il-ħolqien ta’ entità ġdida, bl-effett ta’ konċentrazzjoni tas-suq.

Impriża: Kwalunkwe entità, bħal kumpanija, li tipprovdi prodotti jew servizzi f’suq partikolari.

Kartell: Grupp ta’ manifatturi jew fornituri li jieħu azzjoni kkoordinata biex iżomm il-prezzijiet tas-suq f’ċertu livell jew jirrestrinġi l-kompetizzjoni b’modi oħra, bħal pereżempju billi jillimita l-produzzjoni jew billi jikkondividi s-swieq jew il-klijenti.

Klemenza: Il-prinċipju li bih il-multi imposti fuq il-kumpaniji f’kartell jistgħu jiġu revokati jew imnaqqsa taħt ċerti kundizzjonijiet jekk il-kumpaniji jikkooperaw mal-awtoritajiet tal-antitrust fl-investigazzjoni tagħhom.

Kompetizzjoni: Sitwazzjoni f’suq li fiha diversi fornituri indipendenti ta’ prodotti jew servizzi jikkompetu biex jattiraw il-klijenti.

Konsumatur: Utent finali ta’ prodott jew servizz, jew utent indirett bħal produttur jew bejjiegħ bl-imnut.

Miżuri interim: Miżuri li jippermettu lill-Kummissjoni tordna kumpanija biex tieqaf minn imġiba li mal-ewwel daqqa t’għajn hija tqis bħala illegali.

Prodott domestiku gross: Kejl standard tal-ġid ta’ pajjiż: il-valur monetarju tal-oġġetti u s-servizzi kollha prodotti f’perjodu speċifiku fi ħdan l-ekonomija.

Regolamenti ta’ eżenzjoni ta’ kategorija: Regolamenti tal-UE li jippermettu ċerti tipi ta’ ftehimiet restrittivi li altrimenti huma pprojbiti. Ir-regolamenti ta’ eżenzjoni ta’ kategorija għandhom perjodu limitat ta’ validità u l-Kummissjoni tirrieżaminahom f’intervalli regolari.

Rimedju: Il-mezzi li bihom jiġi riżolt tħassib dwar il-kompetizzjoni li jirriżulta minn fużjoni jew minn każ ta’ antitrust.

Tim tal-awditjar

Alex Brenninkmeijer (Membru tal-QEA)

Ir-rapporti speċjali tal-QEA jippreżentaw ir-riżultati tal-awditi li twettaq ta’ politiki u programmi tal-UE, jew ta’ suġġetti ta’ ġestjoni relatati ma’ oqsma speċifiċi tal-baġit. Il-QEA tagħżel u tfassal dawn il-kompiti tal-awditjar biex timmassimizza l-impatt tagħhom billi tqis ir-riskji għall-prestazzjoni jew għall-konformità, il-livell ta’ introjtu jew ta’ nfiq involut, l-iżviluppi li għad iridu jseħħu u l-interess politiku u pubbliku.

Dan ir-rapport twettaq mill-Awla IV tal-Awditjar – li hija mmexxija minn Alex Brenninkmeijer, Membru tal-QEA – u li tiffoka fuq l-oqsma ta’ regolamentazzjoni tas-swieq u ekonomija kompetittiva. L-awditu tmexxa minn Alex Brenninkmeijer, Membru tal-Qorti, li ngħata appoġġ minn Raphael Debets, Kap tal-Kabinett, Di Hai, Attaché tal-Kabinett, u Marion Colonerus, Maniġer Prinċipali.

Sven Kölling kien il-Kap tal-Kompitu. It-tim tal-awditjar kien magħmul minn Agnieszka Plebanowicz, Aleksandar Latinov u Giorgos Tsikkos. Richard Moore pprovda appoġġ lingwistiku.

Noti finali

¹ L-Artikolu 101(1) TFUE, ĠU C 326, 26.10.2012, p. 47.

² L-Artikolu 101(3) TFUE. Il-Kummissjoni tista’ ġeneralment tirrikonoxxi ċerti tipi ta’ akkordji jew prattiki kummerċjali bħala prokompetittivi u teżentahom mill-projbizzjoni ġenerali (“regolamenti ta’ eżenzjoni ta’ kategorija”) jew tivvaluta f’każijiet individwali jekk l-effetti prokompetittivi ta’ akkordju jegħlbux l-effetti antikompetittivi.

³ L-Artikolu 102 TFUE.

⁴ Għall-objettivi legali tal-infurzar tal-kompetizzjoni tal-UE ara l-Anness I.

⁵ L-Artikolu 105 TFUE u r-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1/2003 tas-16 ta’ Diċembru 2002 fuq l-implimentazzjoni tar-regoli tal-kompetizzjoni mniżżlin fl-Artikoli 81 u 82 tat-Trattat; ĠU L 1, 4.1.2003, p. 1.

⁶ Il-Pjan Strateġiku 2016-2020 tad-Direttorat Ġenerali għall-Kompetizzjoni https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/comp_sp_2016_2020_en.pdf

⁷ Ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 139/2004 tal-20 ta’ Jannar 2004 dwar il-kontroll ta’ konċentrazzjonijiet bejn impriżi (ir-“Regolament dwar l-Għaqdiet”); ĠU L 24, 29.1.2004, p. 1.

⁸ L-Artikolu 5 tar-Regolament (KE) Nru 1/2003.

⁹ Id-Direttiva (UE) 2019/1 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta’ Diċembru 2018 sabiex l-awtoritajiet tal-kompetizzjoni tal-Istati Membri jingħataw setgħat biex ikunu inforzaturi aktar effettivi, u biex jiġi żgurat il-funzjonament tajjeb tas-suq intern, ĠU L 11, 14.1.2019, p. 3.

¹⁰ L-Artikolu 16 tar-Regolament (KE) Nru 1/2003.

¹¹ L-Artikoli 53-65 tal-Ftehim dwar iż-Żona Ekonomika Ewropea; ĠU L 1, 3.1.1994, p 3.

¹² L-Artikolu 11 tar-Regolament (KE) Nru 1/2003.

¹³ L-Artikolu 16 tar-Regolament (KE) Nru 1/2003.

¹⁴ L-Artikolu 1 tar-Regolament dwar l-Għaqdiet. Bħala regola, dan huwa (i) fatturat dinji kkombinat ta’ aktar minn EUR 5 biljun tal-kumpaniji kollha li jkunu l-oġġett ta’ fużjoni, u (ii) fatturat fl-UE kollha ta’ mill-inqas tnejn mill-kumpaniji ta’ aktar minn EUR 250 miljun kull waħda. It-tranżazzjonijiet huma suġġetti wkoll għall-kontroll tal-fużjonijiet tal-UE fejn il-kumpaniji li jkunu l-oġġett ta’ fużjoni jkollhom (i) fatturat dinji ta’ aktar minn EUR 2.5 biljun, (ii) fatturat ikkombinat ta’ mill-inqas tlett Stati Membri ta’ aktar minn EUR 100 miljun f’kull wieħed, (iii) fatturat ta’ aktar minn EUR 25 miljun għal kull waħda ta’ mill-inqas tnejn mill-kumpaniji f’kull Stat Membru inkluż taħt ii, u (iv) fatturat fl-UE kollha ta’ aktar minn EUR 100 miljun għal kull waħda ta’ mill-inqas tnejn mill-kumpaniji.

¹⁵ Il-Ġermanja, Spanja, Franza, l-Italja, in-Netherlands u l-Portugall.

¹⁶ Dan l-aħħar eżaminajna l-kontroll tal-għajnuna mill-Istat għall-istituzzjonijiet finanzjarji min-naħa tal-Kummissjoni. Ara r-Rapport Speċjali Nru 21/2020: “Il-kontroll tal-għajnuna mill-Istat għall-istituzzjonijiet finanzjarji fl-UE: jeħtieġ li tiġi vverifikata l-idoneità tiegħu”: https://www.eca.europa.eu/Lists/ECADocuments/SR20_21/SR_state_aid_MT.pdf. Fl-2016, aħna konna awditjajna r-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat fil-politika ta’ koeżjoni. Ara r-Rapport Speċjali 24/2016 “Jeħtieġ li jsiru aktar sforzi biex tiżdied is-sensibilizzazzjoni u tiġi infurzata l-konformità mar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat fil-politika ta’ koeżjoni”: https://www.eca.europa.eu/Lists/ECADocuments/SR16_24/SR_STATE_AIDS_MT.pdf

¹⁷ L-Artikolu 17 tar-Regolament (KE) Nru 1/2003.

¹⁸ Bejn l-2010 u l-2018, l-għadd ta’ postijiet fid-DĠ COMP tnaqqas kemxejn minn 830 għal 804. Fil-31 ta’ Diċembru 2018, id-DĠ COMP kellu 77 post fl-unitajiet tal-kartelli, 171 post f’unitajiet operattivi tal-antitrust mhux tal-kartelli u 117-il post f’unitajiet operattivi tal-fużjonijiet.

¹⁹ Mill-2005 ’l hawn, il-Kummissjoni wettqet inkjesti settorjali għas-servizzi finanzjarji (2005), fis-settur tal-enerġija (2005 – 2007), fis-settur farmaċewtiku (2008) u għall-kummerċ elettroniku (2015); https://ec.europa.eu/competition/antitrust/sector_inquiries.html

²⁰ Id-Direttiva 2014/104/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta’ Novembru 2014 dwar ċerti regoli li jirregolaw l-azzjonijiet għad-danni skont il-liġi nazzjonali għall-ksur tad-dispożizzjonijiet tal-liġi tal-kompetizzjoni tal-Istati Membri u tal-Unjoni Ewropea; ĠU L 349, 5.12.2014, p. 1.

²¹ Fl-EU-28, jeżistu skemi li jippremjaw lill-informaturi fl-Ungerija, il-Litwanja, is-Slovakkja u r-Renju Unit.

²² Linji Gwida dwar il-prijoritajiet ta’ infurzar tal-Kummissjoni fl-applikazzjoni tal-Artikolu 82 tat-Trattat KE għal imġiba esklużjonarja abbużiva minn impriżi dominanti (ĠU C 45, 24.2.2009, p. 7).

²³ L-iskadenzi għall-ikkompletar ta’ investigazzjoni tal-Fażi II hija ta’ 90 jum b’xi possibiltajiet ta’ estensjoni sa durata massima ta’ 125 jum tax-xogħol.

²⁴ Il-proposta leġiżlattiva għall-istabbiliment ta’ programm għas-suq uniku, għall-kompetittività tal-intrapriżi, inkluż l-intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju, u għall-istatistika Ewropea u li jħassar ir-Regolamenti (UE) Nru 99/2013, (UE) Nru 1287/2013, (UE) Nru 254/2014, (UE) Nru 258/2014, (UE) Nru 652/2014 u (UE) Nru 2017/826; 18.6.2018.

²⁵ Il-Kummissjoni Ewropea, “Competition policy for the digital era”, rapport minn Jacques Crémer, Yves-Alexandre de Montjoye u Heike Schweitzer, 2019, https://ec.europa.eu/competition/publications/reports/kd0419345enn.pdf.

²⁶ Fl-2017, il-Ġermanja u l-Awstrija ddeċidew li jemendaw il-leġiżlazzjoni nazzjonali u jieħdu inkunsiderazzjoni wkoll il-valur ta’ fużjoni.

²⁷ Meta jittieħed inkunsiderazzjoni l-valur medjan, dan huwa ta’ 3.8 snin.

²⁸ Id-Dikjarazzjoni tal-Bord Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data tas-27.8.2018, https://edpb.europa.eu/sites/edpb/files/files/file1/edpb_statement_economic_concentration_en.pdf

²⁹ Big data: Bringing competition policy to the digital era, DAF/COMP(2016)14, OECD, 2016.

³⁰ Ara r-rapport finali “Competition Policy for the Digital Era” tal-grupp ta’ esperti stabbilit mill-Kummissjoni , li identifika l-isfidi u għamel rakkomandazzjonijiet.

³¹ L-Artikolu 8 tar-Regolament (KE) Nru 1/2003.

³² L-Att tal-Kummissjoni dwar id-definizzjoni tas-suq rilevanti għall-għanijiet tal-liġi dwar il-kompetizzjoni tal-Komunità (ĠU C 372, 9.12.1997, p. 5).

³³ Il-Linji Gwida dwar il-prijoritajiet ta’ infurzar tal-Kummissjoni fl-applikazzjoni tal-Artikolu 82 tat-Trattat KE għal imġiba esklużjonarja abbużiva minn impriżi dominanti (ĠU C 45, 24.2.2009, p. 7).

³⁴ Ir-Regolament tal-Kummissjoni (UE) Nru 330/2010 tal-20 ta’ April 2010 dwar l-applikazzjoni tal-Artikolu 101(3) TFUE, ĠU L 102, 23.4.2010, p. 1. Ir-Regolament jiskadi fil-31 ta’ Mejju 2022.

³⁵ Il-Memorandum ta’ Ottubru 2019, https://www.belgiancompetition.be/en/about-us/publications/joint-memorandum-belgian-dutch-and-luxembourg-competition-authorities

³⁶ L-Artikolu 23(4) tar-Regolament (KE) Nru 1/2003.

³⁷ L-avviż dwar il-kooperazzjoni fi ħdan in-Network tal-Awtoritajiet tal-Kompetizzjoni (Avviż dwar in-NEK), ĠU C 101, 27.4.2004, p. 43.

³⁸ Għal lista ta’ indikaturi tal-prestazzjoni tad-DĠ COMP dwar il-kontroll tal-fużjonijiet u l-antitrust, ara l-Anness IV.

³⁹ Guide helping competition authorities assess the expected impact of their activities, OECD, April 2014; http://www.oecd.org/daf/competition/Guide-competition-impact-assessmentEN.pdf

⁴⁰ OECD (2016), Reference guide on ex-post evaluation of competition agencies’ enforcement decisions, http://www.oecd.org/daf/competition/Ref-guide-expost-evaluation-2016web.pdf

⁴¹ Għad-dettalji ara http://ec.europa.eu/competition/publications/reports_en.html

⁴² https://ec.europa.eu/competition/publications/annual_report/index.html

⁴³ https://ec.europa.eu/info/publications/annual-activity-reports-2018_mt.

⁴⁴ OECD Country Studies - European Commission - Peer Review of Competition Law and Policy, http://www.oecd.org/eu/35908641.pdf.

⁴⁵ Id-Direttiva (UE) 2019/1 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta’ Diċembru 2018 sabiex l-awtoritajiet tal-kompetizzjoni tal-Istati Membri jingħataw setgħat biex ikunu inforzaturi aktar effettivi, u biex jiġi żgurat il-funzjonament tajjeb tas-suq intern (Test b’rilevanza għaż-ŻEE.) PE/42/2018/REV/1, ĠU L 11, 14.1.2019, p. 3–33.

⁴⁶ Ara https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12416-New-competition-tool.

⁴⁷ Ara https://ec.europa.eu/competition/scp19/conference_en.html.

⁴⁸ Dan jinkludi fost l-oħrajn l-Avviż dwar id-Definizzjoni tas-Suq tal-Kummissjoni għal każijiet ta’ antitrust kif ukoll ta’ fużjoni fl-industriji differenti; ir-Regolament tal-Kummissjoni ta’ Eżenzjoni ta’ Kategorija għal Akkordji Vertikali u l-Linji Gwida Vertikali li jakkumpanjawh, u r-Regolamenti tal-Kummissjoni ta’ Eżenzjoni ta’ Kategorija ta’ Riċerka u Żvilupp u Speċjalizzazzjoni (flimkien “HBERs”) u l-Linji Gwida Orizzontali li jakkumpanjawhom; ir-Regolament tal-Kummissjoni ta’ Eżenzjoni ta’ Kategorija għall-Vetturi bil-Mutur, l-Għodda l-Ġdida tal-Kompetizzjoni, l-evalwazzjoni ta’ aspetti proċedurali u ġurisdizzjonali tal-kontroll tal-fużjonijiet tal-UE, White Paper fuq is-sussidji barranin.

⁴⁹ https://ec.europa.eu/commission/commissioners/sites/comm-cwt2019/files/commissioner_mission_letters/mission-letter-margrethe-vestager_2019_en.pdf.

⁵⁰ https://ec.europa.eu/info/publications/2020-commission-work-programme-key-documents_mt.

⁵¹ Ara https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/1936-Evaluation-of-the-Vertical-Block-Exemption-Regulation.

⁵² Ara https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/11886-Evaluation-of-EU-competition-rules-on-horizontal-agreements/public-consultation.

⁵³ https://ec.europa.eu/competition/antitrust/legislation/timeline_table_M_AT_final.pdf.

⁵⁴ Ara d-Dokument ta’ Ħidma: Alemani, E., et al. (2013), “New Indicators of Competition Law and Policy in 2013 for OECD and non-OECD Countries”, OECD Economics Department Working Papers, No. 1104, OECD Publishing, Pariġi, https://doi.org/10.1787/5k3ttg4r657h-en.

⁵⁵ OECD 2014, http://www.oecd.org/daf/competition/Guide-competition-impact-assessmentEN.pdf.

⁵⁶ Ir-Rapport dwar l-Effettività tal-Aġenziji l-aktar reċenti tiegħu kien ippubblikat fl-2019: https://www.internationalcompetitionnetwork.org/wp-content/uploads/2019/05/AEWG-Organisational-design-2019-report.pdf.

⁵⁷ Ara Ilzkovitz et al. (2020), “The macroeconomic and sectoral impact of competition policy”, Chapter 13 in Ex post economic evaluation of competition policy: The EU experience, Wolters Kluwer.

⁵⁸ Dan jinkludi fost l-oħrajn l-Avviż dwar id-Definizzjoni tas-Suq tal-Kummissjoni għal każijiet ta’ antitrust kif ukoll ta’ fużjoni fl-industriji differenti; ir-Regolament tal-Kummissjoni ta’ Eżenzjoni ta’ Kategorija għal Akkordji Vertikali u l-Linji Gwida Vertikali li jakkumpanjawh, u r-Regolamenti tal-Kummissjoni ta’ Eżenzjoni ta’ Kategorija ta’ Riċerka u Żvilupp u Speċjalizzazzjoni (flimkien “HBERs”) u l-Linji Gwida Orizzontali li jakkumpanjawhom; ir-Regolament tal-Kummissjoni ta’ Eżenzjoni ta’ Kategorija għall-Vetturi bil-Mutur, l-Għodda l-Ġdida tal-Kompetizzjoni, l-evalwazzjoni ta’ aspetti proċedurali u ġurisdizzjonali tal-kontroll tal-fużjonijiet tal-UE, White Paper fuq is-sussidji barranin.

⁵⁹ Ara l-istqarrija għall-istampa fuq https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/mt/ip_20_977.

Kronoloġija

Kuntatt

IL-QORTI EWROPEA TAL-AWDITURI
12, rue Alcide De Gasperi
1615 Luxembourg
LUXEMBOURG

Tel. +352 4398-1
Mistoqsijiet: eca.europa.eu/mt/Pages/ContactForm.aspx
Sit web: eca.europa.eu
Twitter: @EUAuditors

Ħafna informazzjoni addizzjonali dwar l-Unjoni Ewropea hija disponibbli fuq l-Internet.
Jista’ jsir aċċess għaliha permezz tas-server Europa (http://europa.eu).

Il-Lussemburgu: L-Uffiċċju tal-Pubblikazzjonijiet tal-Unjoni Ewropea, 2020

DRITTIJIET TAL-AWTUR

© L-Unjoni Ewropea, 2020.

Il-politika tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri (QEA) dwar l-użu mill-ġdid hija implimentata bid-Deċiżjoni Nru 6-2019 tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri dwar il-politika tad-data miftuħa u l-użu mill-ġdid ta’ dokumenti.

Sakemm ma jkunx indikat mod ieħor (eż. f’avviżi individwali dwar id-drittijiet tal-awtur), il-kontenut tad-dokumenti tal-QEA, li huwa proprjetà tal-UE, huwa liċenzjat taħt il-liċenzja Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0). Dan ifisser li l-użu mill-ġdid huwa awtorizzat, dment li l-awturi jingħataw kreditu xieraq u li l-bidliet jiġu indikati. Il-persuni li jużaw mill-ġdid dan il-kontenut ma jistgħux ibiddlu s-sinifikat jew il-messaġġ oriġinali tad-dokumenti. Il-QEA ma għandhiex tkun responsabbli għal kwalunkwe konsegwenza relatata mal-użu mill-ġdid.

Inti meħtieġ tikseb drittijiet addizzjonali ċari jekk kontenut speċifiku juri individwi privati identifikabbli, pereżempju f’ritratti li jkun fihom il-membri tal-persunal tal-QEA, jew jekk ikun jinkludi xogħlijiet ta’ parti terza. Fejn ikun inkiseb permess, tali permess għandu jikkanċella l-permess ġenerali msemmi hawn fuq u għandu jindika b’mod ċar kwalunkwe restrizzjoni dwar l-użu.

Biex tuża jew tirriproduċi kontenut li ma jkunx proprjetà tal-UE, inti jista’ jkun li jkollok titlob il-permess direttament mingħand id-detenturi tad-drittijiet tal-awtur:

Figura 10: © OECD (2016), Reference guide on ex-post evaluation of competition agencies’ enforcement decisions,
http://www.oecd.org/daf/competition/Ref-guide-expost-evaluation-2016web.pdf
It-traduzzjoni ta’ din il-figura ma saritx mill-OECD u ma għandiex titqies bħala traduzzjoni uffiċjali mwettqa minn din tal-aħħar. L-OECD ma għandhiex tkun responsabbli għal kwalunkwe kontenut jew żball f’din it-traduzzjoni.

Software jew dokumenti li jkunu koperti mid-drittijiet ta’ proprjetà industrijali, bħal privattivi, trademarks, disinji rreġistrati, logos u ismijiet, huma esklużi mill-politika tal-QEA dwar l-użu mill-ġdid u inti ma għandekx il-liċenzja biex tużahom.

Il-familja ta’ Siti Web istituzzjonali tal-Unjoni Ewropea, fi ħdan id-dominju europa.eu, tipprovdi links għal siti ta’ partijiet terzi. Peress li dawn ma jaqgħux taħt il-kontroll tal-QEA, inti mħeġġeġ biex teżamina l-politiki tagħhom dwar il-privatezza u dwar id-drittijiet tal-awtur.

Użu tal-logo tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri

Ma jistax isir użu mil-logo tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri mingħajr ma jinkiseb il-kunsens tagħha minn qabel.

KIF TIKKUNTATTJA LILL-UE

Personalment
Madwar l-Unjoni Ewropea kollha hemm mijiet ta’ ċentri ta’ informazzjoni tal-Europe Direct. Tista’ ssib l-indirizz tal-eqreb ċentru għalik f'dan is-sit: https://europa.eu/european-union/contact_mt

Bit-telefown jew bil-posta elettronika
Europe Direct huwa servizz li jwieġeb il-mistoqsijiet tiegħek dwar l-Unjoni Ewropea. Tista’ tikkuntattja dan is-servizz:

• bit-telefown bla ħlas: 00 800 6 7 8 9 10 11 (ċerti operaturi jafu jimponu ħlas għal dawn it-telefonati),
• fuq dan in-numru standard: +32 22999696, jew
• bil-posta elettronika permezz: https://europa.eu/european-union/contact_mt

KIF ISSIB TAGĦRIF DWAR L-UE

Onlajn
L-informazzjoni dwar l-Unjoni Ewropea bil-lingwi uffiċjali kollha tal-UE hija disponibbli fuq is-sit web Europa fuq: https://europa.eu/european-union/index_mt

Pubblikazzjonijiet tal-UE
Tista’ tniżżel mill-internet jew tordna l-pubblikazzjonijiet tal-UE, li xi wħud minnhom huma bla ħlas u xi oħrajn bil-ħlas, minn: https://op.europa.eu/mt/publications. Kopji multipli ta’ pubblikazzjonijiet bla ħlas tista’ tiksibhom billi tikkuntattja lil Europe Direct jew liċ-ċentru tal-informazzjoni lokali tiegħek (ara https://europa.eu/european-union/contact_mt).

Il-liġi tal-UE u dokumenti relatati
Għal aċċess għall-informazzjoni legali tal-UE, inkluż il-liġijiet kollha tal-UE mill-1952 ’l hawn, fil-verżjonijiet lingwistiċi uffiċjali kollha, żur is-sit EUR-Lex hawnhekk: http://eur-lex.europa.eu

Dejta Miftuħa mill-UE
Il-portal tad-Dejta Miftuħa mill-UE (https://copenhagenizeindex.eu/) jipprovdi aċċess għal settijiet tad-dejta mill-UE. Id-dejta tista’ titniżżel mill-internet u tintuża mill-ġdid bla ħlas, kemm għal skopijiet kummerċjali kif ukoll mhux kummerċjali.