Ir-rwol il-ġdid tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni f’dak li jirrigwarda l-infiq taħt il-PAK: pass pożittiv lejn mudell ta’ awditu uniku iżda hemm dgħufijiet sinifikanti li jridu jiġu indirizzati

Sommarju eżekuttiv

B’baġit ta’ EUR 363 biljun (fi prezzijiet tal-2011) għall-perjodu 2014-2020 (madwar 38 % tal-ammont totali tal-qafas finanzjarju pluriennali 2014-2020), il-Politika Agrikola Komuni (PAK) taqa’ taħt ġestjoni kondiviża bejn il-Kummissjoni u l-Istati Membri (SM). Filwaqt li l-Kummissjoni tiddelega l-implimentazzjoni tal-baġit lill-aġenziji tal-pagamenti (AP) innominati mill-Istati Membri, hija għandha r-responsabbiltà aħħarija u hija meħtieġa tiżgura li l-interessi finanzjarji tal-UE jkunu protetti daqslikieku l-Kummissjoni kienet qed twettaq hija stess il-kompiti ddelegati ta’ implimentazzjoni tal-baġit.

Għal dan l-iskop, mill-1996 ‘il hawn, il-korpi taċ-ċertifikazzjoni (KĊ) li nħatru mill-Istati Membri ngħataw ir-rwol ta’ awdituri indipendenti tal-aġenziji tal-pagamenti. Mis-sena finanzjarja 2015 ‘il hawn, huma kienu meħtieġa jipprovdu wkoll opinjoni, imħejjija skont l-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment, li tiddikjara jekk l-infiq li għalih ikun intalab rimborż mill-Kummissjoni huwiex legali u regolari. Għaldaqstant, is-sena finanzjarja 2015 kienet l-ewwel sena li għaliha l-Kummissjoni setgħet tuża x-xogħol approfondit tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità.

F’dan il-kuntest, aħna vvalutajna jekk il-qafas stabbilit mill-Kummissjoni ppermettiex li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jifformulaw opinjoni dwar il-legalità u r-regolarità tal-infiq taħt il-PAK, skont ir-regolamenti applikabbli tal-UE u l-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment u għaldaqstant jekk ipprovdewx riżultati affidabbli għall-mudell ta’ aċċertament tal-Kummissjoni. Aħna nikkonkludu li l-qafas imfassal mill-Kummissjoni għall-ewwel sena ta’ implimentazzjoni tax-xogħol il-ġdid tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni għandu dgħufijiet sinifikanti. B’riżultat ta’ dan, l-opinjonijiet tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni ma jikkonformawx bis-sħiħ mal-istandards u r-regoli applikabbli f’oqsma importanti.

Ir-rwol il-ġdid tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni huwa pass pożittiv lejn mudell ta’ awditu uniku għaliex l-outputs tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni għandhom il-potenzjal li jgħinu lill-Istati Membri jsaħħu s-sistemi ta’ kontroll tagħhom, inaqqsu l-ispejjeż tal-awditjar u tal-kontroll, u jippermettu lill-Kummissjoni tikseb aċċertament indipendenti addizzjonali f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità tal-infiq.

F’dan il-kuntest, aħna analizzajna l-mudell eżistenti ta’ aċċertament tal-Kummissjoni u l-bidliet li ġew introdotti biex jittieħed kont tar-rwol imsaħħaħ tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni. Aħna osservajna li l-mudell ta’ aċċertament tal-Kummissjoni jibqa’ bbażat fuq ir-riżultati tal-kontroll tal-Istati Membri. Għas-sena finanzjarja 2015, l-opinjonijiet tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni dwar il-legalità u r-regolarità kienu sempliċiment wieħed mill-fatturi li ttieħdu inkunsiderazzjoni meta l-Kummissjoni kkalkulat l-aġġustamenti tagħha tal-iżbalji rrappurtati fl-istatistika ta’ kontroll tal-Istati Membri. Billi dawk l-opinjonijiet huma l-uniku sors li jipprovdi aċċertament indipendenti f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità fuq bażi annwali, xogħol il-korpi taċ-ċertifikazzjoni, ladarba jkun sar b’mod affidabbli, għandu jsir l-element ewlieni għall-aċċertament tal-Kummissjoni.

L-eżaminar minna tal-konformità tal-linji gwida tal-Kummissjoni, mar-regolamenti applikabbli u mal-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment, identifika d-dgħufijiet li ġejjin:

1. Għall-proċedura ta’ valutazzjoni tar-riskju, aħna osservajna li l-Kummissjoni kienet tirrikjedi li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jużaw il-matriċi ta’ akkreditazzjoni, li joħloq ir-riskju li l-livell ta’ aċċertament li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jkunu jistgħu jidderivaw mis-sistemi ta’ kontroll intern tal-aġenziji tal-pagamenti jkun esaġerat;
2. Il-metodu ta’ kampjunar tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni għal tranżazzjonijiet ibbażati fuq il-listi ta’ kontrolli fuq il-post magħżula b’mod aleatorju mill-aġenziji tal-pagamenti, kien jinvolvi sensiela ta’ riskji addizzjonali li ma ngħelbux: b’mod partikolari, xogħol il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jista’ jkun rappreżentattiv biss jekk il-kampjuni magħżula inizjalment mill-aġenziji tal-pagamenti jkunu huma stess rappreżentattivi. Porzjon tal-kampjunar għal tranżazzjonijiet mhux tas-SIAK mhuwiex rappreżentattiv tal-infiq u għaldaqstant mhuwiex rappreżentattiv tas-sena finanzjarja awditjata;
3. Fir-rigward tal-ittestjar sostantiv, il-Kummissjoni kienet tirrikjedi li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni, għal parti mill-kampjunar, iwettqu mill-ġdid biss il-kontrolli amministrattivi li jkunu twettqu mill-aġenziji tal-pagamenti;
4. Il-Kummissjoni kienet tirrikjedi li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni, għall-ittestjar sostantiv tagħhom, jwettqu mill-ġdid biss il-kontrolli inizjali tal-aġenziji tal-pagamenti. Filwaqt li t-twettiq mill-ġdid huwa metodu validu ta’ ġbir tal-evidenza għall-awditjar, l-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment jiddikjaraw ukoll li jenħtieġ li l-awdituri jagħżlu u jwettqu l-passi u l-proċeduri kollha tal-awditjar li huma stess iqisu xierqa, sabiex jiksbu evidenza għall-awditjar li tkun suffiċjenti biex jiffurmaw opinjoni raġonevoli ta’ aċċertament;
5. Fir-rigward tal-ifformular tal-konklużjoni tal-awditur, aħna sibna li l-linji gwida kienu jirrikjedu li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jikkalkulaw żewġ rati ta’ żball differenti f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità, u li l-użu li mhux biss il-korpi taċ-ċertifikazzjoni iżda wkoll id-DĠ AGRI għamlu minn dawn ir-rati, ma kienx xieraq;
6. Fl-aħħar nett, aħna kkonkludejna li l-opinjoni tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni dwar il-legalità u r-regolarità tal-infiq kienet ibbażata fuq rata ta’ żball totali li kienet iddikjarata b’mod insuffiċjenti. Fil-fatt, l-iżbalji maqbuda u rrappurtati mill-aġenziji tal-pagamenti fl-istatistika ta’ kontroll tagħhom ma ttiħdux inkunsiderazzjoni mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni fil-kalkolu tal-livell ta’ żball stmat tagħhom.

Aħna nagħmlu għadd ta’ rakkomandazzjonijiet biex nindirizzaw dawn l-osservazzjonijiet:

1. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tuża r-riżultati tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni, meta x-xogħol ikun iddefinit u mwettaq skont ir-regolamenti applikabbli u l-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment, bħala l-element ewlieni tal-mudell ta’ aċċertament tagħha f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità tal-infiq;

2. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tirrevedi l-linji gwida tagħha kif ġej:

   1. tiffoka l-valutazzjoni tar-riskju li ssir mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni, f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità, fuq il-kontrolli ewlenin u l-kontrolli anċillari li diġà jintużaw mill-Kummissjoni;
   2. tirrikjedi li, għall-għażla mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni tat-tranżazzjonijiet tas-SIAK mil-lista ta’ klejms magħżula b’mod aleatorju mill-aġenziji tal-pagamenti għal kontrolli fuq il-post, il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jistabbilixxu salvagwardji xierqa li jikkonċernaw ir-rappreżentattività tal-kampjuni tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni; iż-żjarat fuq il-post li jkunu saru f’waqthom mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni; in-nuqqas ta’ divulgazzjoni tal-kampjun tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni lill-aġenziji tal-pagamenti;
   3. għall-kampjunar ta’ nfiq mhux tas-SIAK, tirrikjedi li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jieħdu l-kampjuni tagħhom direttament mil-listi ta’ pagamenti;
   4. tippermetti li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jwettqu: ittestjar fuq il-post għal kwalunkwe tranżazzjoni awditjata, u jwettqu l-passi u l-proċeduri kollha tal-awditjar li huma stess iqisu xierqa, mingħajr ma jkunu limitati għat-twettiq mill-ġdid tal-kontrolli inizjali tal-aġenziji tal-pagamenti;
   5. tirrikjedi li l-korpi taċ-ċerifikazzjoni jikkalkulaw biss rata unika ta’ żball f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità;
   6. għal tranżazzjonijiet tas-SIAK li jiġu kkampjunati mil-lista ta’ kontrolli aleatorji fuq il-post tal-aġenziji tal-pagamenti, jenħtieġ li r-rata kumplessiva ta’ żball ikkalkulata mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni, biex tkun tista’ tinħareġ opinjoni dwar il-legalità u r-regolarità tal-infiq, tkun tinkludi wkoll il-livell ta’ żball irrappurtat mill-aġenziji tal-pagamenti fl-istatistika ta’ kontroll, li jkun ġie estrapolat għat-tranżazzjonijiet li jifdal li mhumiex suġġetti għall-kontrolli fuq il-post imwettqa mill-aġenziji tal-pagamenti. Il-korpi taċ-ċertifikazzjoni għandhom jiżguraw li l-istatistika ta’ kontroll ikkompilata mill-aġenziji tal-pagamenti tkun kompleta u eżatta.

Introduzzjoni

Infiq taħt il-Politika Agrikola Komuni

Għall-agrikoltura, l-appoġġ mill-UE jingħata permezz tal-Fond Agrikolu Ewropew ta’ Garanzija (FAEG) u l-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali (FAEŻR). L-allokazzjoni totali għal dawn iż-żewġ fondi tammonta għal EUR 363 biljun (fi prezzijiet tal-2011) għall-perjodu ta’ programmazzjoni 2014-2020, li jirrappreżenta madwar 38 % tal-QFP totali għall-perjodu 2014-2020¹.

L-infiq taħt il-Politika Agrikola Komuni (PAK) li jsir taħt iż-żewġ fondi jista’ jinġabar flimkien f’żewġ kategoriji:

• infiq tas-Sistema Integrata ta’ Amministrazzjoni u Kontroll (SIAK), li huwa bbażat fuq drittijiet² u jikkonsisti prinċipalment f’pagamenti annwali għal kull ettaru;
• infiq mhux tas-SIAK, li huma pagamenti bbażati fuq rimborżi, li jikkonsistu prinċipalment f’investimenti f’azjendi agrikoli u f’infrastruttura rurali, kif ukoll f’interventi fis-swieq agrikoli.

Id-diviżjoni bejn l-infiq tas-SIAK u dak mhux tas-SIAK għaż-żewġ fondi (madwar 86 % u 14 % tal-infiq taħt il-PAK rispettivament) għas-sena finanzjarja 2015 tidher fil-Figura 1 hawn taħt:

Il-qafas legali u istituzzjonali għal ġestjoni kondiviża taħt il-PAK

Ir-responsabbiltà għall-ġestjoni tal-PAK hija kondiviża bejn il-Kummissjoni u l-Istati Membri. Madwar 99 % tal-baġit tal-PAK jintnefaq taħt ġestjoni kondiviża, kif iddefinit fir-Regolament Finanzjarju³. Ir-Regolament Orizzontali tal-PAK⁴ jistabbilixxi regoli bażiċi speċifikament għall-finanzjament, il-ġestjoni u l-monitoraġġ tal-PAK. Il-Kummissjoni ngħatat is-setgħa li tkompli tispeċifika dawn ir-regoli permezz ta’ regolamenti ta’ implimentazzjoni⁵ u linji gwida.

Taħt ġestjoni kondiviża, il-Kummissjoni tibqa’ responsabbli fl-aħħar nett għall-baġit, iżda tiddelega l-implimentazzjoni tiegħu lil korpi nnominati b’mod speċjali mill-Istati Membri: l-aġenziji tal-pagamenti (AP). Id-Direttorat Ġenerali tal-Kummissjoni għall-Agrikoltura u l-Iżvilupp Rurali (DĠ AGRI) jissorvelja l-implimentazzjoni tal-baġit tal-aġenziji tal-pagamenti, filwaqt li jivverifika u jirrimborża l-infiq iddikjarat kull xahar (għall-FAEG) u kull tliet xhur (għall-FAEŻR) mill-aġenziji tal-pagamenti u, fl-aħħar nett, jivvaluta jekk l-infiq huwiex legali u regolari permezz tal-proċedura ta’ approvazzjoni tal-konformità⁶. Jekk din il-proċedura tiżvela dgħufijiet, f’sistema ta’ kontroll ta’ AP, li jkollhom impatt finanzjarju fuq il-baġit tal-UE, il-Kummissjoni tista’ tapplika korrezzjonijiet finanzjarji għal dik l-AP. Il-mudell ta’ ġestjoni kondiviża tad-DĠ AGRI, li jistipula r-rwoli tal-partijiet differenti involuti, huwa ppreżentat fl-Anness I⁷.

Fil-livell tal-Istati Membri, il-baġit tal-PAK huwa mmaniġġjat mill-aġenziji tal-pagamenti li huma akkreditati mill-awtorità kompetenti (AK) tal-Istat Membru rilevanti⁸. L-aġenziji tal-pagamenti jwettqu kontrolli amministrattivi fuq l-applikazzjonijiet kollha għall-proġetti u l-klejms kollha għall-pagamenti riċevuti mill-benefiċjarji, kif ukoll kontrolli fuq il-post fuq kampjun minimu ta’ 5 % għall-maġġoranza vasta tal-miżuri ta’ appoġġ⁹. Wara dawn il-kontrolli, l-aġenziji tal-pagamenti jħallsu lill-benefiċjarji l-ammonti dovuti u jiddikjaraw dawk l-ammonti kull xahar (FAEG)/kull tliet xhur (FAEŻR) lill-Kummissjoni biex jiġu rimborżati. L-ammonti kollha mħallsa mbagħad jiġu rreġistrati fil-kontijiet annwali tal-aġenziji tal-pagamenti. Id-direttur ta’ kull AP jipprovdi dawn il-kontijiet annwali lill-Kummissjoni, flimkien mad-dikjarazzjoni tiegħu (id-dikjarazzjoni ta’ ġestjoni) rigward l-effettività tas-sistemi ta’ kontroll tal-aġenziji tal-pagamenti, li tagħti wkoll sommarju tal-livelli ta’ żball li jirriżultaw mill-istatistika ta’ kontroll tagħhom¹⁰. L-uffiċjal awtorizzanti tal-Kummissjoni (id-Direttur Ġenerali tad-DĠ AGRI għall-PAK) jieħu inkunsiderazzjoni dawn il-kontijiet annwali u d-dikjarazzjonijiet ta’ ġestjoni fir-rapport annwali tal-attività (RAA) tad-DĠ AGRI.

Ir-Regolament Finanzjarju jirrikjedi li l-Kummissjoni, filwaqt li tinkariga lill-aġenziji tal-pagamenti b’kompiti ta’ implimentazzjoni tal-baġit għall-PAK taħt ġestjoni kondiviża, tiżgura li l-interessi finanzjarji tal-UE jiġu protetti bl-istess standard daqslikieku l-Kummissjoni kienet qed twettaq dawn il-kompiti hija stess¹¹. Dan jinkludi l-istabbiliment ta’ responsabbiltajiet xierqa ta’ kontroll u tal-awditjar, bħall-eżaminar u l-aċċettazzjoni tal-kontijiet. Għall-PAK, il-korp taċ-ċertifikazzjoni (KĊ) jassumi dawn ir-responsabbiltajiet fil-livell tal-Istat Membru.

Rwol u responsabbiltajiet tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni

Il-korpi taċ-ċertifikazzjoni ilhom iwettqu r-rwol tagħhom bħala awdituri indipendenti tal-aġenziji tal-pagamenti mis-sena finanzjarja 1996¹². Ir-rwol kien jeħtieġ li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni joħorġu ċertifikat, skont l-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment, li jiddikjara jekk il-kontijiet li kellhom jintbagħtu lill-Kummissjoni kinux veri, kompleti u eżatti, u jekk il-proċeduri ta’ kontroll intern kinux operaw b’mod sodisfaċenti, b’referenza partikolari għall-kriterji ta’ akkreditazzjoni.

Ir-Regolament Finanzjarju¹³ u r-Regolament Orizzontali tal-PAK¹⁴ żiedu r-rwol u r-responsabbiltajiet tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni. Minbarra r-responsabbiltà tagħhom għall-kontijiet u l-kontroll intern, mis-sena finanzjarja 2015 ‘il hawn, il-korpi taċ-ċertifikazzjoni kienu meħtieġa jipprovdu opinjoni li tiddikjara jekk l-infiq li għalih ikun intalab rimborż mill-Kummissjoni huwiex legali u regolari. Din l-opinjoni, li tiġi fformulata skont l-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment, trid tiddikjara wkoll “jekk l-eżami jpoġġix fid-dubju l-osservazzjonijiet li jsiru fid-dikjarazzjoni tal-amministrazzjoni”.

Ir-Regolament Orizzontali tal-PAK jistipula wkoll li KĊ irid ikun korp tal-awditjar pubbliku jew privat maħtur mill-AK u li jrid ikollu l-kompetenza teknika meħtieġa u jkun indipendenti mil-lat ta’ operazzjonijiet mill-aġenzija tal-pagamenti, kif ukoll mill-awtorità li tkun akkreditat dik l-aġenzija tal-pagamenti. Għas-sena finanzjarja 2015, l-infiq taħt il-PAK fit-28 Stat Membru ġie amministrat minn total ta’ 80 aġenzija tal-pagamenti, li min-naħa tagħhom ġew awditjati minn 64 korp taċ-ċertifikazzjoni¹⁵. Minn dawn il-korpi taċ-ċertifikazzjoni, 46 kienu korpi pubbliċi¹⁶ u 18 kienu kumpaniji privati tal-awditjar.

L-għan ta’ xogħol il-korpi taċ-ċertifikazzjoni f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità huwa li jżid l-aċċertament tad-DĠ AGRI f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità tal-infiq. Ir-rwol tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni fil-mudell ta’ aċċertament tad-DĠ AGRI huwa deskritt fl-Anness II. Xi possibbiltajiet ta’ kif xogħol il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jista’ jintuża fil-kuntest ta’ “mudell ta’ awditu uniku” huma dettaljati fil-paragrafi 24 sa 28.

Il-Kummissjoni stabbiliet il-qafas għax-xogħol tal-awditjar tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni permezz ta’ regolament ta’ implimentazzjoni¹⁷ u linji gwida addizzjonali¹⁸. Skont dan ir-regolament, u sabiex tikseb rapporti u opinjonijiet affidabbli mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni, jeħtieġ li l-Kummissjoni tiżgura li:

1. il-linji gwida tagħha jipprovdu struzzjonijiet xierqa skont l-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment¹⁹;
2. ix-xogħol imwettaq mill-korpi taċ-ċertifikazzjonim li jkun ibbażat fuq din il-gwida, ikun suffiċjenti u ta’ kwalità xierqa.

Ambitu u approċċ tal-awditjar

Ambitu tal-awditjar

Ir-rekwiżit il-ġdid biex il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jipprovdu opinjoni dwar il-legalità u r-regolarità għandu rwol ewlieni fil-mudell ta’ aċċertament tal-Kummissjoni għall-perjodu 2014-2020.

F’dan l-awditu, aħna ffukajna l-analiżi tagħna fuq il-qafas stabbilit mill-Kummissjoni għal xogħol il-korpi taċ-ċertifikazzjoni f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità għall-ewwel sena ta’ implimentazzjoni (is-sena finanzjarja 2015). Dan l-awditu ma vvalutax l-ittestjar sostantiv li twettaq mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni.

L-awditu kellu l-għan li jivvaluta jekk ir-rwol il-ġdid tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni kienx pass ’il quddiem lejn approċċ ta’ awditu uniku u jekk il-Kummissjoni ħaditx kont dovut tiegħu fil-mudell ta’ aċċertament tagħha. L-awditu kellu wkoll l-għan li jivvaluta jekk il-qafas stabbilit mill-Kummissjoni jippermettix li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jifformulaw opinjoni dwar il-legalità u r-regolarità tal-infiq taħt il-PAK, skont ir-regolamenti applikabbli tal-UE u l-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment.

B’mod partikolari, aħna eżaminajna jekk il-linji gwida tal-Kummissjoni għall-korpi taċ-ċertifikazzjoni kinux jiżguraw:

• valutazzjoni xierqa tar-riskju mwettqa mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni u kampjunar rappreżentattiv;
• livell xieraq ta’ ttestjar sostantiv; u
• stima korretta tal-livell ta’ żball u opinjoni tal-awditjar.

Wara l-finalizzazzjoni tax-xogħol tal-awditjar tagħna fuq il-post (Settembru 2016), f’Jannar 2017 il-Kummissjoni ffinalizzat linji gwida ġodda li għandhom jiġu applikati mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni mis-sena finanzjarja 2018 ‘il quddiem. Dawn il-linji gwida riveduti ma kinux suġġetti għall-eżaminar minna.

Approċċ tal-awditjar

L-evidenza għall-awditjar inkisbet kemm fil-livell tal-Kummissjoni (DĠ AGRI) kif ukoll f’dak tal-Istati Membri. Il-punt tat-tluq għax-xogħol kien analiżi tal-qafas legali rilevanti, sabiex jiġu identifikati r-rekwiżiti applikabbli għall-partijiet kollha involuti: il-Kummissjoni, l-awtoritajiet kompetenti u l-korpi taċ-ċertifikazzjoni.

Fil-livell tal-Kummissjoni, l-awditu kien jinvolvi:

• eżaminar tal-linji gwida tal-Kummissjoni għall-korpi taċ-ċertifikazzjoni, applikabbli għas-sena finanzjarja 2015, kif ukoll dokumenti mill-attivitajiet ta’ sostenn bħal laqgħat tal-gruppi ta’ esperti²⁰ (aħna pparteċipajna bħala osservaturi f’waħda minn dawn il-laqgħat fi Brussell fl-14 u l-15 ta’ Ġunju 2016);
• valutazzjoni tal-analiżijiet fl-uffiċċju, imwettqa mill-Kummissjoni, ta’ rapporti u opinjonijiet tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni għal 25 aġenzija tal-pagamenti fi 17-il Stat Membru, li fi 17-il każ kienet tinkludi wkoll eżaminar tar-rapporti tad-DĠ AGRI dwar iż-żjarat tal-awditjar lill-korpi taċ-ċertifikazzjoni. Aħna eżaminajna wkoll ir-RAA 2015 tad-DĠ AGRI u l-użu li sar fih minn xogħol il-korpi taċ-ċertifikazzjoni f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità;
• intervisti ma’ persunal rilevanti tad-DĠ AGRI.

Fil-livell tal-Istati Membri, l-awditu kien jinvolvi:

• stħarriġ ta’ 20 awtorità kompetenti u korp taċ-ċertifikazzjoni fi 13-il Stat Membru²¹, li ntgħażlu abbażi tal-valur tal-infiq li ċċertifikaw (b’kollox, l-għażla kienet tirrappreżenta 63 % tal-infiq tal-UE taħt il-PAK fl-2014) u abbażi tal-istatus legali tal-KĊ (jiġifieri jekk kienx entità pubblika jew privata). Is-suġġetti koperti mill-istħarriġiet kienu, fost oħrajn, il-gwida tal-Kummissjoni u l-appoġġ lill-korpi taċ-ċertifikazzjoni;
• sitt żjarat²² lill-Istati Membri, fejn twettqu intervisti ma’ rappreżentanti mill-awtoritajiet kompetenti u mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni bl-għan li tiġi mifhuma aħjar l-informazzjoni pprovduta fir-risposti għall-istħarriġ, kif ukoll ġew eżaminati l-arranġamenti kuntrattwali tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni, ġiet iċċekkjata l-puntwalità tal-proċeduri tal-awditjar tagħhom u ġew eżaminati r-riżultati prinċipali ta’ xogħolhom kif ippreżentati fir-rapporti u l-opinjonijiet tal-awditjar tagħhom li jkopru s-sena finanzjarja 2015.

Is-sejbiet tagħna ġew eżaminati bi tqabbil mad-dispożizzjonijiet rilevanti fir-regolamenti għall-perjodu ta’ programmazzjoni 2014-2020, u mar-rekwiżiti stabbiliti fl-Istandards Internazzjonali tal-Istituzzjonijiet Supremi tal-Awditjar (ISSAIs) jew l-Istandards Internazzjonali tal-Awditjar (ISAs) rilevanti.

Osservazzjonijiet

Ir-rwol il-ġdid tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità tal-infiq taħt il-PAK huwa pass pożittiv lejn mudell ta’ awditu uniku

Filwaqt li ma hemm l-ebda definizzjoni unika rikonoxxuta tat-terminu “awditu uniku”, il-kunċett huwa msejjes fuq il-ħtieġa li jiġu evitati kontrolli u awditi li jikkoinċidu u li ma jkunux ikkoordinati. Fil-kuntest tal-baġit tal-UE, u b’mod partikolari għal ġestjoni kondiviża, “awditu uniku” jkun jista’ jipprovdi aċċertament f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità tal-infiq fuq żewġ aspetti: għal skopijiet ta’ ġestjoni (kontroll intern) minn naħa waħda u għal skopijiet tal-awditjar min-naħa l-oħra. Approċċ ta’ awditu uniku għandu jkun qafas ta’ kontroll effettiv li fih kull saff jibni fuq l-aċċertament ipprovdut minn saffi oħra.

Fil-qasam tal-Koeżjoni²³, mill-perjodu 2007-2013 ‘il hawn, l-awtoritajiet tal-awditjar tal-Istati Membri kienu wieħed mis-sorsi prinċipali ta’ informazzjoni fil-qafas ta’ aċċertament tal-Kummissjoni f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità tal-infiq. Minbarra dan, fl-Opinjoni Nru 2/2004²⁴ tagħna, aħna analizzajna l-mudell ta’ “awditu uniku” għall-iskopijiet ta’ kontroll intern, jiġifieri bħala sors ta’ aċċertament għall-ġestjoni mill-Kummissjoni. Barra minn hekk, fir-Rapport Speċjali Nru 16/2013²⁵ tagħna, għamilna rakkomandazzjonijiet speċifiċi dwar it-titjib tal-proċeduri tal-Kummissjoni għall-użu tax-xogħol tal-awtoritajiet nazzjonali tal-awditjar fil-qasam tal-Koeżjoni.

Għall-infiq taħt il-PAK, il-Kummissjoni tikseb aċċertament li l-infiq huwa legali u regolari minn tliet saffi ta’ informazzjoni: il-kontrolli li jitwettqu mill-aġenziji tal-pagamenti, ix-xogħol tal-awditjar li jsir mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni u r-riżultati tal-kontrolli li l-Kummissjoni twettaq fuqhom. Meta aċċertament ta’ dan it-tip jitqies li jkun insuffiċjenti, il-Kummissjoni teżerċita r-responsabbiltà aħħarija tagħha għal-legalità u r-regolarità permezz tal-proċeduri ta’ approvazzjoni tal-konformità proprji tagħha, li jistgħu jirriżultaw f’korrezzjonijiet finanzjarji.

Ir-rwol il-ġdid tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni jiġifieri li joħorġu opinjoni dwar il-legalità u r-regolarità tal-infiq għandu l-potenzjal li, matul il-perjodu 2014-2020, isaħħaħ b’mod konsiderevoli mudell ta’ “awditu uniku” għall-ġestjoni tan-nefqa agrikola mill-Kummissjoni. Skont id-DĠ AGRI, mudell ta’ dan it-tip jipprovdi aċċertament akbar li s-sistemi ta’ kontroll ikunu qed jaħdmu tajjeb²⁶, u jippermetti li jinkiseb aċċertament addizzjonali ta’ ġestjoni mix-xogħol tal-awditjar li jsir mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni, aktar milli mill-kontrolli proprji tad-DĠ AGRI²⁷ biss.

Ix-xogħol tal-awditjar tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni jista’ jippermetti funzjonament effiċjenti tal-mudell ta’ “awditu uniku” għall-infiq taħt il-PAK:

• billi jgħin lill-Istati Membri jsaħħu s-sistemi ta’ kontroll tagħhom;
• billi jgħin biex jitnaqqsu l-ispejjeż tal-awditjar u tal-kontroll;
• billi jippermetti li l-Kummissjoni tikseb aċċertament indipendenti addizzjonali f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità tal-infiq.

Aħna nqisu li approċċ ta’ “awditu uniku” huwa l-mod it-tajjeb kif jista’ jinkiseb aċċertament f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità tal-infiq fil-livell tal-Istati Membri. Taħt id-dritt tal-UE, bħalma l-Qorti Ewropea tal-Awdituri taġixxi bħala l-awditur estern għall-baġit tal-UE fl-intier tiegħu, il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jaġixxu bħala awdituri operazzjonalment indipendenti tal-infiq agrikolu fil-livell tal-Istati Membri/il-livell reġjonali. F’termini kronoloġiċi, dawn huma l-ewwel awdituri li jipprovdu aċċertament f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità tal-infiq agrikolu, u huma l-uniku sors ta’ aċċertament ta’ dan it-tip fil-livell nazzjonali/reġjonali²⁸. Il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jiksbu l-aċċertament tagħhom minn kombinament tal-ittestjar sostantiv proprju tagħhom u s-sistemi ta’ kontroll tal-aġenziji tal-pagamenti. Fil-kuntest ta’ mudell ta’ “awditu uniku” għall-PAK 2014-2020, aċċertament ta’ dan it-tip ikun jista’ potenzjalment jintuża mill-Kummissjoni, kif indikat fil-Figura 2 hawn taħt, dment li jiġi żgurat rendikont xieraq tal-entrati.

Sors: Il-Qorti Ewropea tal-Awdituri.

Aħna nemmnu li l-Kummissjoni, billi hija responsabbli fl-aħħar nett għall-ġestjoni tal-fondi tal-PAK u għar-rekwiżiti regolatorji fis-seħħ, tista’ tagħmel l-użu li ġej minn xogħol il-korpi taċ-ċertifikazzjoni f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità fi ħdan il-qafas ta’ approċċ ta’ “awditu uniku”, meta dan ix-xogħol ikun affidabbli:

• ittejjeb il-mod kif tistma l-livell tal-iżball residwu u tistabbilixxi riżervi għar-rapport annwali tal-attività tagħha²⁹;
• tiddetermina jekk il-livell ta’ żball stmat jaqbiżx EUR 50 000 jew 2 % tal-infiq rilevanti³⁰ u b’hekk, jekk għandhiex tibda proċedura ta’ approvazzjoni tal-konformità jew le;
• tiddetermina b’mod aktar eżatt u komplet l-ammonti li jridu jiġu esklużi mill-baġit tal-UE, filwaqt li tagħmel użu aktar estensiv mill-korrezzjonijiet finanzjarji estrapolati³¹;
• tivvaluta jekk għandhiex titlob lill-Istati Membri jirrevedu l-istatus ta’ akkreditazzjoni tal-aġenziji tal-pagamenti f’każijiet fejn il-garanziji dwar il-legalità u r-regolarità tal-pagamenti ma jkunux suffiċjenti³².

Il-mudell ta’ aċċertament tad-DĠ AGRI jibqa’ bbażat fuq ir-riżultati tal-kontroll tal-Istati Membri

Ir-Regolament Finanzjarju³³ jirrikjedi li d-Direttur Ġenerali tad-DĠ AGRI jħejji RAA, fejn jiddikjara li għandu aċċertament raġonevoli li l-proċeduri ta’ kontroll stabbiliti jagħtu l-garanziji neċessarji fir-rigward tal-legalità u r-regolarità tat-tranżazzjonijiet ta’ bażi.

Il-mudell ta’ aċċertament li ntuża għal dan l-iskop mid-DĠ AGRI sas-sena finanzjarja 2015, u li ddetermina l-ammonti f’riskju minn perspettiva ta’ legalità u regolarità, ħa bħala l-punt tat-tluq tiegħu l-istatistika ta’ kontroll li ġiet irrappurtata mill-Istati Membri. Imbagħad inżdiedu aġġustamenti supplimentari fuq il-bażi ta’ dgħufijiet magħrufa li kienu ġew aċċennati mill-awditi ta’ konformità mwettqa mid-DĠ AGRI kif ukoll mix-xogħol tal-awditjar tagħna. Id-DĠ AGRI kellu jżid il-livell ta’ żball fejn sab li parti mill-iżbalji ma nqabdux mill-aġenziji tal-pagamenti, u għalhekk, ma ġewx riflessi fir-riżultati tal-kontroll tal-Istati Membri. Dan il-kalkolu pproduċa rata ta’ żball aġġustata għal kull AP u għal kull fond.

Ir-rati ta’ żball aġġustati u aggregati għas-snin finanzjarji 2014 u 2015 juru li d-DĠ AGRI kompla jagħmel aġġustamenti b’żieda għal-livelli ta’ żball irrappurtati fl-istatistika ta’ kontroll tal-aġenziji tal-pagamenti (ara t-Tabella 1). L-informazzjoni mill-opinjonijiet il-ġodda tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni dwar il-legalità u r-regolarità kellha biss effett marġinali fuq dawn l-aġġustamenti għas-sena finanzjarja 2015:

Fir-RAA 2015³⁴ tiegħu, id-DĠ AGRI spjega li kien għamel użu “limitat ħafna” mill-opinjonijiet tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni dwar il-legalità u r-regolarità. Dan kien prinċipalment dovut għall-fatt li din kienet l-ewwel sena li fiha l-korpi taċ-ċertifikazzjoni kienu pproduċew opinjonijiet bħal dawn, għat-twaqqit ta’ xogħolhom, għan-nuqqas ta’ ħiliet tekniċi u ta’ kompetenza legali tagħhom, għall-istrateġiji tal-awditjar inadegwati tagħhom u għad-daqsijiet insuffiċjenti tal-kampjuni li ġew awditjati. Minbarra r-raġunijiet indikati mid-DĠ AGRI, aħna nqisu li, ibbażat fuq is-sejbiet tagħna, il-mod li bih il-Kummissjoni ddefiniet xogħol il-korpi taċ-ċertifikazzjoni fil-linji gwida tagħha wkoll għandu impatt importanti fuq l-affidabbiltà ta’ xogħolhom.

Fil-fatt, il-mudell ta’ aċċertament tad-DĠ AGRI jibqa’ bbażat fuq ir-riżultati tal-kontroll. Għas-sena finanzjarja 2015, l-opinjonijiet tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni dwar il-legalità u r-regolarità kienu sempliċiment wieħed mill-fatturi li ttieħdu inkunsiderazzjoni meta l-Kummissjoni kkalkulat l-aġġustamenti tagħha tal-iżbalji rrappurtati fl-istatistika ta’ kontroll tal-Istati Membri. L-opinjonijiet tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni dwar il-legalità u r-regolarità huma l-uniku sors li jipprovdi aċċertament indipendenti f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità fuq bażi annwali. Għaldaqstant, ladarba xogħol il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jkun sar b’mod affidabbli, fil-fehma tagħna jenħtieġ li dan l-aċċertament indipendenti jsir l-element ewlieni li d-Direttur Ġenerali tal-Kummissjoni għad-DĠ AGRI jieħu inkunsiderazzjoni meta jkun qed jivvaluta jekk l-infiq huwiex legali u regolari.

Il-fokus kontinwat fuq l-istatistika ta’ kontroll li tirriżulta mis-sistemi ta’ ġestjoni u kontroll tal-aġenziji tal-pagamenti huwa kkonfermat mid-DĠ AGRI fir-RAA 2015 tiegħu, li ddikjara li jenħtieġ li l-opinjoni dwar il-legalità u r-regolarità tikkonferma l-livell ta’ żball fis-sistema ta’ ġestjoni u kontroll tal-PAK li hija operata fl-Istati Membri³⁵. Id-DĠ AGRI kompla biex jiddikjara li permezz ta’ ttestjar tat-tranżazzjonijiet (ibbażati fuq kampjun statistiku), l-awdituri tal-Korpi taċ-Ċertifikazzjoni huma mitluba jikkonfermaw il-livell ta’ żball li nstab fil-kontrolli inizjali ta’ eliġibbiltà mwettqa mill-Aġenzija tal-Pagamenti u, jekk dan ma jiġix ikkonfermat, jagħtu opinjoni kwalifikata³⁶.

Għaldaqstant, xi aspetti importanti tal-linji gwida tal-Kummissjoni, bħal dawk elenkati hawn taħt li aħna nivvalutaw f’dan ir-rapport, ġew stabbiliti speċifikament biex jakkomodaw il-mudell eżistenti ta’ aċċertament tad-DĠ AGRI, li huwa bbażat fuq il-validazzjoni tar-riżultati tal-kontroll tal-aġenziji tal-pagamenti:

• l-użu ta’ żewġ kampjuni, bil-Kampjun Nru 1 meħud mil-lista ta’ kontrolli fuq il-post imwettqa mill-aġenziji tal-pagamenti (ara l-paragrafi 48 sa 58);
• il-limitazzjoni tal-ittestjar fuq il-post, imwettaq mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni, għat-tranżazzjonijiet tal-Kampjun Nru 1 (ara l-paragrafi 62 sa 67);
• il-limitazzjoni tal-ambitu li l-korpi taċ-ċertifkazzjoni għandhom biex iwettqu mill-ġdid il-kontrolli fuq il-post u l-kontrolli amministrattivi li jkunu twettqu mill-aġenziji tal-pagamenti (ara l-paragrafi 68 sa 71);
• il-kalkolu ta’ żewġ rati ta’ żball u l-użu mid-DĠ AGRI tar-rata ta’ “nuqqas ta’ konformità” (IRR) minflok ir-rata ta’ żball (ERR) (ara l-paragrafi 72 sa 78);
• id-dikjarazzjoni insuffiċjenti tar-rati ta’ żball li abbażi tagħhom il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jesprimu l-opinjonijiet tagħhom (ara l-paragrafi 79 sa 85).

Barra minn hekk, sabiex japplikaw il-mudell tal-Kummissjoni, jeħtieġ li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jwettqu volum akbar ta’ xogħol minn dak li huwa strettament meħtieġ mir-Regolament Orizzontali tal-PAK. Dan għaliex l-istatistika ta’ kontroll li hija ppreżentata fil-qosor fid-dikjarazzjonijiet ta’ ġestjoni tal-aġenziji tal-pagamenti tiġi kkalkulata separatament għall-istrat tas-SIAK u l-istrat mhux tas-SIAK (ara l-paragrafu 2). Id-DĠ AGRI jikkalkula wkoll ir-rati ta’ żball aġġustati għal kull wieħed miż-żewġ strati. Dan ifisser li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni huma meħtieġa wkoll jivvalidaw l-istatistika ta’ kontroll fil-livell tal-istrati (tas-SIAK / mhux tas-SIAK) u mhux biss fil-livell tal-fondi (FAEG/FAEŻR). Sabiex ikollhom evidenza suffiċjenti biex jivvalidaw din l-istatistika fil-livell tal-istrati, jeħtieġ li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jżidu b’mod sinifikanti d-daqs tal-kampjuni tagħhom meta mqabbel ma’ xenarju fejn tkun meħtieġa biss validazzjoni fil-livell tal-fondi.

It-taqsimiet li ġejjin jeżaminaw ukoll il-punt sa fejn il-linji gwida tal-Kummissjoni jikkonformaw mal-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment, fl-istadji differenti tal-proċess tal-awditjar (valutazzjoni tar-riskju u metodu ta’ kampjunar, ittestjar sostantiv, konklużjoni u opinjoni tal-awditjar).

Valutazzjoni tar-riskju u metodu ta’ kampjunar

L-ibbażar tal-valutazzjoni tar-riskju fuq il-matriċi ta’ akkreditazzjoni jista’ jirriżulta biex il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jidderivaw livell esaġerat ta’ aċċertament mis-sistemi ta’ kontroll intern tal-aġenziji tal-pagamenti

Skont il-linji gwida tad-DĠ AGRi³⁷, il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jiksbu l-livell kumplessiv ta’ aċċertament tagħhom f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità minn żewġ sorsi: il-valutazzjoni tagħhom tal-ambjent ta’ kontroll tal-aġenziji tal-pagamenti u l-ittestjar sostantiv tagħhom tat-tranżazzjonijiet. Mudell bħal dan jiikkonforma mal-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment, li jippreskrivu li jenħtieġ li l-awditur jifhem l-ambjent ta’ kontroll u l-kontrolli interni rilevanti kif ukoll iqis jekk huwiex probabbli li dawn jiżguraw il-konformità³⁸.

Aktar ma l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jevalwaw b’mod pożittiv is-sistemi ta’ kontroll intern tal-aġenziji tal-pagamenti, u għalhekk aktar ma jkun għoli l-aċċertament li huma jidderivaw minn dawn is-sistemi, anqas ma jkun hemm tranżazzjonijiet li jiġu suġġetti għal ittestjar sostantiv. It-Tabella 2 turi din ir-relazzjoni inversa bl-użu ta’ informazzjoni mil-linji gwida tad-DĠ AGRI³⁹:

Id-DĠ AGRI kien jirrikjedi li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jibbażaw il-klassifikazzjoni tagħhom tas-sistemi ta’ kontroll intern tal-aġenziji tal-pagamenti fuq matriċi li tippermetti li jiġi vvalutat kemm l-aġenziji tal-pagamenti jikkonformaw mal-kriterji ta’ akkreditazzjoni (il-”matriċi ta’ akkreditazzjoni”). L-aġenziji tal-pagamenti li huma akkreditati biss (jiġifieri dawk li jissodisfaw il-kriterji ta’ akkreditazzjoni) jistgħu jimmaniġġjaw l-infiq taħt il-PAK⁴⁰.

Kif jidher fl-Anness III⁴¹, il-matriċi ta’ akkreditazzjoni tikkonsisti f’6 funzjonijiet u fi 8 kriterji ta’ valutazzjoni, li jammontaw għal total ta’ 48 parametru ta’ valutazzjoni. Kull parametru individwali jingħata punteġġ minn 1 (“Ma jaħdimx”) sa 4 (“Jaħdem tajjeb”) u ponderazzjoni. Il-punteġġ kumplessiv iġġenerat mill-matriċi ta’ akkreditazzjoni jirrappreżenta l-medja pponderata ta’ dawn it-48 parametru ta’ valutazzjoni.

Dan il-punteġġ kumplessiv jintuża kemm mill-awtoritajiet kompetenti (biex jivvalutaw jekk l-aġenziji tal-pagamenti għandhomx iżommu l-akkreditazzjoni tagħhom) kif ukoll mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni (biex jgħinhom jiffurmaw l-opinjoni tagħhom dwar jekk is-sistemi ta’ kontroll intern tal-aġenziji tal-pagamenti humiex qed jiffunzjonaw tajjeb).

Madankollu, mhuwiex xieraq li jintuża l-punteġġ kumplessiv iġġenerat mill-matriċi ta’ akkreditazzjoni biex jiġu vvalutati s-sistemi ta’ kontroll intern tal-aġenziji tal-pagamenti f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità tal-infiq, billi dawn jiddependu prinċipalment fuq 2 biss mit-48 parametru ta’ valutazzjoni: kontrolli amministrattivi u kontrolli fuq il-post li jsiru fuq l-ipproċessar tal-klejms, inklużi l-validazzjoni u l-awtorizzazzjoni tagħhom (taħt “Attivitajiet ta’ kontroll”).

Taħt il-qafas propost mid-DĠ AGRI, punteġġi baxxi fuq dawn iż-żewġ parametri jistgħu jiġu kkumpensati minn punteġġi ogħla fuq oħrajn (eż. informazzjoni u komunikazzjoni, monitoraġġ). Dawn il-fatturi l-oħra mhumiex direttament relatati mal-legalità u r-regolarità u għalhekk, ma għandhomx jintużaw għal kumpens ta’ dan it-tip Għal skopijiet ta’ legalità u regolarità, minħabba l-importanza kbira ħafna ta’ dawn iż-żewġ parametri, kumpens bħal dan jista’ jwassal biex il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jistmaw b’mod eċċessiv is-sistemi ta’ kontroll intern u jidderivaw aktar aċċertament minnhom milli jkun iġġustifikat. Barra minn hekk, dan il-qafas ma jiħux biżżejjed inkunsiderazzjoni d-dgħufijiet sistemiċi li ġew irrappurtati qabel kemm mid-DĠ AGRI kif ukoll minna, b’segwitu għall-awditi li twettqu tal-aġenziji tal-pagamenti u tal-benefiċjarji finali.

Fi tlieta⁴² mis-sitt Stati Membri miżjura, aħna sibna li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni ma kinux ħadu biżżejjed kont tad-dgħufijiet magħrufa fil-valutazzjonijiet tagħhom tas-sistemi. Il-Kaxxa 1 hawn taħt tippreżenta s-sitwazzjoni li sibna f’wieħed minn dawn l-Istati Membri (il-Ġermanja (il-Bavarja)), flimkien mas-sitwazzjoni opposta li nstabet fir-Rumanija, fejn il-KĊ fil-fatt għamel użu sħiħ minn dgħufijiet magħrufa ta’ dan it-tip fil-valutazzjonijiet tiegħu. Dawn is-sitwazzjonijiet jappoġġaw il-fehma tagħna li l-matriċi ta’ akkreditazzjoni mhijiex għodda xierqa għall-valutazzjoni tal-funzjonament tas-sistemi ta’ kontroll intern f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità.

Matul l-inkjesti tiegħu għall-approvazzjoni tal-konformità, id-DĠ AGRI juża kontrolli ewlenin u kontrolli anċillari (ara l-Kaxxa 2 għal definizzjonijiet) biex jivvaluta jekk is-sistemi ta’ kontroll intern stabbiliti fil-livell tal-Istati Membri jistgħux jiiżguraw il-legalità u r-regolarità tal-infiq.

Minkejja li d-DĠ AGRI nnifsu juża kontrolli ewlenin u kontrolli anċillari biex jivvaluta jekk is-sistemi ta’ kontroll intern tal-aġenziji tal-pagamenti jiżgurawx il-legalità u r-regolarità tal-infiq, huwa jirrikjedi li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jużaw għodda differenti għall-istess skop: il-matriċi ta’ akkreditazzjoni, li mhijiex adatta għal dak l-iskop.

Il-metodu ta’ kampjunar tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni għal tranżazzjonijiet tas-SIAK, ibbażat fuq il-listi ta’ kontrolli fuq il-post magħżula b’mod aleatorju mill-aġenziji tal-pagamenti, kien jinvolvi sensiela ta’ riskji li ma ngħelbux

Kif imsemmi hawn fuq, ir-Regolament Orizzontali tal-PAK jirrikjedi li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jipprovdu opinjoni dwar il-legalità u r-regolarità tal-infiq li għalih ikun intalab rimborż mill-Kummissjoni matul is-sena finanzjarja li tkun qed tiġi awditjata. Għalhekk, meta jfasslu kampjun tal-awditjar, il-korpi taċ-ċertifikazzjoni “għand[hom] jikkunsidra[w] l-għan tal-proċedura tal-awditjar u l-karatteristiċi tal-popolazzjoni li minnha jkun se jittieħed il-kampjun”⁴⁴.

Il-linji gwida tad-DĠ AGRI⁴⁵ jaqsmu x-xogħol għall-ittestjar sostantiv f’żewġ kampjuni:

• Kampjun Nru 1: meħud mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni, mil-lista ta’ benefiċjarji magħżula b’mod aleatorju⁴⁶ mill-aġenziji tal-pagamenti għal kontrolli fuq il-post (ara l-paragrafu 6). Għat-tranżazzjonijiet tal-Kampjun Nru 1, il-korpi taċ-ċertifikazzjoni huma meħtieġa jwettqu mill-ġdid kemm il-kontrolli fuq il-post li jkunu twettqu mill-aġenziji tal-pagamenti kif ukoll il-firxa sħiħa ta’ kontrolli amministrattivi (il-wasla tal-klejm u l-kontrolli ta’ eliġibbiltà, il-validazzjoni tal-infiq, inkluża l-awtorizzazzjoni, l-eżekuzzjoni u r-reġistrazzjoni fil-kontijiet tal-pagament korrispondenti).
• Kampjun Nru 2: meħud mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni mill-pagamenti kollha għas-sena inkwistjoni. Għall-Kampjun Nru 2, jeħtieġ biss li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jwettqu mill-ġdid il-kontrolli amministrattivi u mhux il-kontrolli fuq il-post (ara l-paragrafi 62 sa 67).

L-iskeda ta’ żmien tal-ittestjar sostantiv u tar-rapporti li l-aġenziji tal-pagamenti u l-korpi taċ-ċertifikazzjoni bagħtu lill-Kummissjoni hija deskritta fl-Anness IV.

It-tranżazzjonijiet tal-Kampjun Nru 1 jintgħażlu minn lista ta’ kontrolli fuq il-post magħżula b’mod aleatorju u mwettqa mill-AP fuq il-klejms, li, jekk ikunu tas-SIAK, huwa probabbli li jwasslu għal pagamenti matul is-sena finanzjarja korrispondenti. Għaldaqstant, ir-riżultati tal-ittestjar imwettaq mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni mhux biss iservu biex tingħata opinjoni dwar il-legalità u r-regolarità tal-infiq, iżda wkoll jgħinu lill-korpi taċ-ċertifikazzjoni jiffurmaw opinjoni dwar il-funzjonament tas-sistemi ta’ kontroll intern tal-aġenziji tal-pagamenti, li huwa wieħed mill-objettivi l-oħra tal-awditjar stabbiliti fir-Regolament Orizzontali tal-PAK.

L-għadd ta’ tranżazzjonijiet li fuqhom il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jwettqu mill-ġdid il-kontrolli kollha li jkunu twettqu mill-aġenziji tal-pagamenti (ara t-Tabella 3 taħt il-paragrafu 64) spiss ikun konsiderevolment akbar mill-għadd ta’ tranżazzjonijiet normalment meħtieġa għall-ittestjar tal-konformità fuq is-sistemi ta’ kontroll intern⁴⁷. Dan jagħtihom aċċertament akbar li s-sistemi tal-aġenziji tal-pagamenti għall-kontrolli amministrattivi u l-kontrolli fuq il-post jikkonformaw mar-regolamenti applikabbli.

Biex ir-riżultati tal-awditjar ikunu affidabbli, huwa importanti li l-kampjuni kollha li jintużaw għall-ittestjar sostantiv ikunu rappreżentattivi. Sabiex ikunu rappreżentattivi, il-kampjuni jridu jittieħdu mill-popolazzjoni totali bl-użu ta’ metodi statistikament validi u jridu jibqgħu ma jinbidlux. Minħabba li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jisiltu l-kampjuni tagħhom parzjalment mill-kampjuni tal-aġenziji tal-pagamenti, ir-riżultati ta’ xogħolhom jistgħu jkunu rappreżentattivi biss jekk il-kampjuni tal-aġenziji tal-pagamenti jkunu huma stess rappreżentattivi. Barra minn hekk, kull sostituzzjoni ta’ tranżazzjonijiet li jkunu fil-kampjuni inizjali trid tkun iġġustifikata u ddokumentata kif xieraq.

Id-DĠ AGRI jirrikjedi li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jivvalutaw ir-rappreżentattività tal-kampjuni tal-aġenziji tal-pagamenti. Madankollu, sabiex jikkonformaw ma’ rekwiżit ta’ dan it-tip, huwa meħtieġ li kemm l-aġenziji tal-pagamenti kif ukoll il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jżommu rendikont suffiċjenti u affidabbli tal-entrati biex jikkonfermaw li l-kampjuni huma rappreżentattivi, li ttieħdu mill-popolazzjoni kollha kemm hi u li baqgħu ma nbidlux.

Id-DĠ AGRI jirrikjedi li t-tranżazzjonijiet tas-SIAK inklużi fil-Kampjun Nru 1 għall-ittestjar sostantiv jintgħażlu abbażi tal-ammonti kklejmjati mill-bdiewa (għażla bbażata fuq il-klejms) aktar milli abbażi tal-ammonti li fil-fatt jitħallsu⁴⁸, sabiex il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jkunu jistgħu jwettqu l-verifikazzjonijiet mill-ġdid tagħhom mill-aktar fis possibbli wara li jitwettqu l-kontrolli fuq il-post mill-aġenziji tal-pagamenti. Il-vantaġġ tal-għażla bbażata fuq il-klejms huwa li l-kundizzjonijiet li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jsibu meta jispezzjonaw fuq il-post l-azjendi agrikoli magħżula, ikunu simili ħafna għal dawk misjuba mill-aġenziji tal-pagamenti.

Madankollu, biex dan il-metodu jaħdem kif intenzjonat, huwa importanti li jkun hemm kooperazzjoni u komunikazzjoni mill-qrib bejn l-aġenziji tal-pagamenti u l-korpi taċ-ċertifikazzjoni. Jeħtieġ li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jiġu aġġornati regolarment dwar il-kontrolli mwettqa mill-AP, sabiex il-KĊ ikun jista’ jwettaq dawn il-kontrolli mill-ġdid ftit ta’ żmien biss wara ż-żjara tal-AP. Aħna sibna li fi tlieta mill-ħames Stati Membri miżjura, fejn il-KĊ wettaq mill-ġdid il-kontrolli fuq il-post tas-SIAK⁴⁹, din il-kundizzjoni ma ġietx issodisfata (ara l-Kaxxa 3).

Barra minn hekk, biex dan l-approċċ ikun validu, jeħtieġ li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jkollhom aċċess immedjat għal-lista ta’ kontrolli fuq il-post li jkunu ntgħażlu inizjalment mill-aġenziji tal-pagamenti, sabiex jiġi żgurat li din il-lista ma tinbidilx sussegwentement. Barra minn hekk, KĊ ma għandux jingħata permess li jeskludi tranżazzjonijiet mill-kampjun tiegħu minħabba f’dewmien fid-deċiżjoni tal-AP dwar l-għoti tal-għajnuna rilevanti. Jekk il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jitħallew jeskludu tranżazzjonijiet ta’ dan it-tip mill-kampjun, ir-riskju li l-aġenziji tal-pagamenti jdewmu intenzjonalment id-deċiżjonijiet u l-pagamenti tagħhom għal ċerti tranżazzjonijiet jiżdied, u dan għandu mnejn iwassal għal żbalji fil-kalkoli tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni. Każijiet ta’ dan it-tip mhux biss jimminaw ir-rappreżentattività tar-riżultati u l-validità tal-estrapolazzjoni tagħhom għall-infiq kumplessiv, iżda jistgħu jikkawżaw ukoll tnaqqis skorrett fir-rata ta’ żball li tkun instabet mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni (ara l-Kaxxa 4).

L-applikazzjoni tal-metodu tal-għażla bbażat fuq il-klejms tiddependi wkoll mill-fatt li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni ma jħallux lill-aġenziji tal-pagamenti jkunu jafu liema tranżazzjonijiet ikunu għażlu qabel ma dawn tal-aħħar ikunu diġà wettqu l-kontrolli tagħhom, sabiex l-aġenziji tal-pagamenti ma jkunux jafu liema tranżazzjonijiet il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jkunu se jiskrutinizzaw aktar tard (il-Kummissjoni rrikonoxxiet ukoll dan ir-riskju f’każijiet fejn il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jakkumpanjaw lill-aġenziji tal-pagamenti meta jwettqu l-kontrolli inizjali tagħhom)⁵¹. Madankollu, aħna sibna li fl-Italja ma kinux ġew stabbiliti salvgwardji ta’ dan it-tip (ara l-Kaxxa 5).

Porzjon tat-tranżazzjonijiet mhux tas-SIAK li fuqhom il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jwettqu ttestjar sostantiv mhuwiex rappreżentattiv tal-infiq fis-sena finanzjarja awditjata

Għal tranżazzjonijiet mhux tas-SIAK (kemm għall-FAEG kif ukoll għall-FAEŻR), hemm disparità sinifikanti bejn:

• il-perjodu li għalih jiġu rrappurtati l-kontrolli fuq il-post, li huwa s-sena kalendarja (mill-1 ta’ Jannar sal-31 ta’ Diċembru 2014 għas-sena finanzjarja 2015, f’dan il-każ), u
• il-perjodu li għalih jitħallas l-infiq, li għas-sena finanzjarja 2015 huwa mis-16 ta’ Ottubru 2014 sal-15 ta’ Ottubru 2015.

B’riżultat ta’ dan, xi wħud mill-benefiċjarji li kienu suġġetti għal kontrolli fuq il-post li twettqu matul is-sena kalendarja 2014 ma ġewx rimborżati fis-sena finanzjarja 2015⁵². Il-korpi taċ-ċertifikazzjoni ma jistgħux jużaw ir-riżultati ta’ tranżazzjonijiet ta’ dan it-tip fil-kalkolu tagħhom tar-rata ta’ żball għas-sena finanzjarja kkonċernata. Riżultati ta’ dan it-tip jistgħu jintużaw biss biex tingħata opinjoni dwar il-funzjonament tas-sistema ta’ kontroll intern u biex tiġi pprovduta dikjarazzjoni dwar l-osservazzjonijiet fid-dikjarazzjoni ta’ ġestjoni u fl-istatistika ta’ kontroll sottostanti tagħha.

B’riżultat ta’ dan, l-għadd ta’ tranżazzjonijiet li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jużaw fil-kalkolu tar-rata kumplessiva ta’ żball huwa aktar baxx, u għaldaqstant inaqqas l-eżattezza tagħha u, imbagħad, jaffettwa l-affidabbiltà tal-opinjonijiet tagħhom dwar il-legalità u r-regolarità tal-infiq għas-sena finanzjarja.

Ittestjar sostantiv

Għall-biċċa l-kbira mit-tranżazzjonijiet, il-linji gwida ma jirrikjedux li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jwettqu ttestjar fuq il-post fil-livell tal-benefiċjarji finali

Skont l-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment, meta jkunu qed iwettqu awditu ta’ aċċertament raġonevoli, l-awdituri tas-settur pubbliku jiġbru evidenza għall-awditjar li tkun suffiċjenti u xierqa biex tipprovdi bażi għall-konklużjonijiet tal-awdituri⁵³. Huma għandhom jużaw varjetà ta’ tekniki għal dan l-iskop, bħal osservazzjoni, spezzjoni, inkjesta, twettiq mill-ġdid, konferma u proċeduri analitiċi. Barra minn hekk, skont id-dritt tal-UE, l-ittestjar sostantiv tal-infiq li jitwettaq mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni jrid ikopri l-verifikazzjoni tal-legalità u r-regolarità tat-tranżazzjonijiet ta’ bażi fil-livell tal-benefiċjarji finali⁵⁴.

Spezzjoni tinvolvi l-eżaminar ta’ kotba, reġistri u elementi oħra (bħad-dritt tal-benefiċjarji li jużaw l-art inkwistjoni, reġistri tal-fertilizzazzjoni, permessi tal-bini, eċċ.) jew assi fiżiċi (bħal art, annimali, tagħmir, eċċ.). Inkjesta tinvolvi l-ksib ta’ informazzjoni u spjegazzjonijiet minn benefiċjarji differenti, fl-għamla ta’ dikjarazzjonijiet bil-miktub jew ta’ diskussjonijiet orali li jkunu aktar informali.

Kif imsemmi hawn fuq, għall-Kampjun Nru 2, il-linji gwida tad-DĠ AGRI jirrikjedu biss li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jwettqu mill-ġdid il-kontrolli amministrattivi (ara l-paragrafu 49). Fit-Tabella 3, aħna kkalkulajna l-proporzjon tat-tranżazzjonijiet tal-Kampjun Nru 2 fil-kampjun totali għas-sitt Stati Membri miżjura.

1 L-”Agenzia per le erogazioni in agricoltura” (AGEA) hija waħda mill-11-il aġenzija tal-pagamenti Taljana.

Kif jidher fit-tabella ta’ hawn fuq, f’erba’ mill-Istati Membri/mir-Reġjuni miżjura, il-Kampjun Nru 2, li għalih ma jitwettaq l-ebda ttestjar fuq il-post, kien jirrappreżenta l-maġġoranza tal-kampjun kumplessiv użat mill-korpi ta-ċertifikazzjoni għall-ittestjar sostantiv.

Għall-Kampjun Nru 2, il-ġbir ta’ evidenza bbażata biss fuq twettiq mill-ġdid tal-kontrolli amministrattivi fil-livell tal-aġenziji tal-pagamenti, ta’ spiss ma jipprovdix, lill-korpi taċ-ċertifikazzjoni, evidenza għall-awditjar li tkun suffiċjenti u xierqa kif meħtieġ mill-ISSAI 4200. B’dan il-mod, il-korpi taċ-ċertifikazzjoni mhumiex qed jużaw żewġ metodi ta’ ġbir tal-evidenza għall-awditjar li huma importanti ħafna fil-kuntest tal-infiq taħt il-PAK: l-ispezzjoni u l-inkjesta. Mingħajr dawn il-metodi, ma tkun tista’ tinġabar evidenza għall-awditjar ta’ ċerta importanza, bħal evidenza li turi li l-bdiewa jkunu qed jużaw l-art tagħhom kif jistqarru fid-dikjarazzjonijiet tagħhom, u prova tal-eżistenza ta’ assi fiżiċi mixtrija permezz ta’ proġetti ta’ investiment. Għalhekk, dan l-approċċ ma jissodisfax l-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment.

Mingħajr biżżejjed ittestjar fuq il-post, jista’ jkun li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni ma jkunux jistgħu jiksbu aċċertament raġonevoli li l-infiq rilevanti jkun legali u regolari: kif urejna fir-rapporti annwali tagħna, il-biċċa l-kbira mill-iżbalji fl-infiq taħt il-PAK (b’mod partikolari għas-SIAK) jinstabu fuq il-post⁵⁵.

Il-linji gwida jirrikjedu biss li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jwettqu mill-ġdid il-kontrolli inizjali tal-aġenziji tal-pagamenti, aktar milli jwettqu l-proċeduri kollha tal-awditjar li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jqisu bħala meħtieġa għall-ksib ta’ aċċertament raġonevoli

In-natura, it-twaqqit u l-punt sa fejn jitwettqu l-proċeduri jiġu ddeterminati minn awdituri tas-settur pubbliku li japplikaw ġudizzju professjonali⁵⁶. Fir-rigward tal-istandards applikabbli meta jitwettaq awditu ta’ aċċertament raġonevoli, ara wkoll il-paragrafu 62.

Għall-ittestjar sostantiv tagħhom, id-DĠ AGRI kien jirrikjedi li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jwettqu mill-ġdid (jivverifikaw mill-ġdid) biss il-kontrolli inizjali tal-aġenziji tal-pagamenti, kemm għat-tranżazzjonijiet tal-Kampjun Nru 1 kif ukoll għal dawk tal-Kampjun Nru 2⁵⁷. Pereżempju, jekk il-kontrolli fuq il-post inizjali tagħha kienu twettqu mill-aġenziji tal-pagamenti bl-użu ta’ telerilevament ⁵⁸, il-korpi taċ-ċertifikazzjoni kienu dejjem meħtieġa jwettquhom mill-ġdid billi jużaw l-istess metodu⁵⁹.

It-twettiq mill-ġdid huwa ddefinit mill-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment⁶⁰ bħala t-twettiq indipendenti tal-istess proċeduri li jkunu diġà twettqu mill-entità awditjata, f’dan il-każ l-AP. Pereżempju, il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jistgħu jwettqu mill-ġdid kontrolli amministrattivi biex jittestjaw jekk l-aġenziji tal-pagamenti jkunux ħadu d-deċiżjonijiet korretti huma u jagħtu l-għajnuna.

Filwaqt li t-twettiq mill-ġdid huwa metodu validu ta’ ġbir tal-evidenza għall-awditjar, fl-opinjoni tagħna, il-Kummissjoni ma għandhiex tirrikjedi li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jillimitaw lilhom infushom għal dan il-metodu għat-tranżazzjonijiet kollha li jkunu suġġetti għall-ittestjar sostantiv, iżda minflok jeħtieġ li tħalli f’idejn il-korpi taċ-ċertifikazzjoni biex jiddeterminaw meta u kemm għandhom jużawh. Huwa possibbli li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jagħżlu u jwettqu l-passi u l-proċeduri tal-awditjar li huma stess iqisu xierqa, u dan ma għandux ikun limitat għal twettiq mill-ġdid. Jista’ jiġri li ttestjar sostantiv li jkun ibbażat biss fuq it-twettiq mill-ġdid ma jippermettix li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jiksbu evidenza għall-awditjar li tkun suffiċjenti biex jiffurmaw opinjoni raġonevoli ta’ aċċertament.

Konklużjoni u opinjoni tal-awditjar

Il-linji gwida jirrikjedu li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jikkalkulaw żewġ rati ta’ żball differenti, u l-użu li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni u d-DĠ AGRI għamlu minn dawn ir-rati mhuwiex xieraq

Sabiex jikkonformaw mal-linji gwida tad-DĠ AGRI⁶¹, jeħtieġ li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jikkalkulaw żewġ rati ta’ żball għal skopijiet ta’ legalità u regolarità (ara t-Tabella 4).

L-Artikolu 9 tar-Regolament Orizzontali tal-PAK jirrikjedi li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jesprimu konklużjoni ta’ aċċertament “limitat” (negattiv)⁶² fir-rigward tad-dikjarazzjoni ta’ ġestjoni. Konklużjoni ta’ dan it-tip ma tirrikjedix li jsir xogħol tal-awditjar komplut, iżda sempliċiment eżaminar, normalment limitat għal proċeduri u inkjesti analitiċi. Testijiet tad-dettalji, bħal ittestjar sostantiv tat-tranżazzjonijiet, mhumiex meħtieġa. Għalhekk, eżaminar ta’ aċċertament limitat jipprovdi livell aktar baxx ta’ aċċertament minn awditu ta’ aċċertament raġonevoli. Il-konklużjoni ta’ aċċertament limitat normalment tiġi fformulata kif ġej: “ma nnutajna xejn li jindika li t-tema ma tikkonformax, fl-aspetti materjali kollha, mal-kriterji ddikjarati.

Għaldaqstant, sabiex tkun konformi mal-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment, il-konklużjoni dwar id-dikjarazzjoni ta’ ġestjoni tista’ tinkiseb mir-riżultati tax-xogħol tal-awditjar li jkun sar f’dak li jirrigwarda l-affidabbiltà tal-kontijiet, il-funzjonament tajjeb tas-sistema ta’ kontroll intern u l-legalità u r-regolarità tat-tranżazzjonijiet (inkluża l-ERR), jiġifieri bħala “prodott inċidentali” ta’ dan ix-xogħol. Madankollu, il-linji gwida tad-DĠ AGRI jirrikjedu wkoll li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jikkalkulaw l-IRR sabiex jaslu għal konklużjoni dwar id-dikjarazzjonijiet ta’ ġestjoni.

Barra minn hekk, fir-Rapport Annwali tal-Attività 2015⁶³ tiegħu, id-DĠ AGRI spjega li, fil-prinċipju, huwa kellu l-intenzjoni li juża l-IRR biex jistma rata ta’ żball aġġustata għal skopijiet ta’ legalità u regolarità. Għalhekk, filwaqt li l-opinjonijiet tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni dwar il-legalità u r-regolarità tal-infiq huma bbażati fuq l-ERR, il-mudell ta’ aċċertament tad-DĠ AGRI juża indikatur differenti ta’ żball, l-IRR, sabiex jistma l-ammonti f’riskju minn perspettiva ta’ legalità u ta’ regolarità.

L-IRR ma tirrappreżentax il-livell ta’ żball fl-infiq, iżda pjuttost l-impatt finanzjarju tad-dgħufijiet fil-kontrolli amministrattivi u l-kontrolli fuq il-post imwettqa mill-AP.

Il-linji gwida tad-DĠ AGRI jirrikjedu li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jużaw l-ERR ikkalkulata għal skopijiet ta’ legalità u regolarità biex jiffurmaw ukoll opinjoni dwar il-kompletezza, l-eżattezza u l-veraċità tal-kontijiet annwali tal-aġenziji tal-pagamenti (ara t-Tabella 4). Fl-eżaminar annwali tiegħu tal-kontijiet tal-aġenziji tal-pagamenti (il-”proċedura ta’ approvazzjoni finanzjarja”), id-DĠ AGRI nnifsu juża wkoll ir-rata ta’ żball għal-legalità u r-regolarità sabiex jivvaluta l-affidabbiltà tal-kontijiet tal-aġenziji tal-pagamenti.

Madankollu, dan imur kontra r-Regolament Orizzontali tal-PAK⁶⁴ li, għall-proċedura ta’ approvazzjoni finanzjarja, jissepara b’mod ċar il-kwistjoni tal-affidabbiltà tal-kontijiet tal-aġenziji tal-pagament minn dik tal-legalità u r-regolarità tal-infiq. Din id-distinzjoni hija xierqa għaliex, pereżempju, pagament jista’ jiġi kontabilizzat kif suppost minkejja li ma jkunx legali u regoalri (eż. għaliex bidwi jkun ikklejmja l-għajnuna għal art maħduma minn bidwi ieħor); u, viċi versa, pagament jista’ jkun legali u regolari minkejja li jkun ġie kontabilizzat b’mod skorrett (eż. irreġistrat bħala rimborż ta’ proġett ta’ investiment minflok bħala pagament annwali bbażat fuq l-erja). Minħabba din is-separazzjoni, l-użu li d-DĠ AGRI jagħmel mill-ERR biex jivvaluta l-affidabbiltà tal-kontijiet tal-aġenziji tal-pagamenti mhuwiex xieraq.

L-opinjoni tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni dwar il-legalità u r-regolarità tal-infiq hija bbażata fuq rata ta’ żball totali ddikjarata b’mod insuffiċjenti

Iż-żewġ indikaturi ta’ żball (l-ERR u l-IRR) jiġu kkalkulati bħala d-differenza bejn dak li l-KĊ iqis eliġibbli u dak li l-AP tkun ivvalidat preċedentement. Id-differenzi bejn dak li jkunu kklejmjaw il-benefiċjarji u dak li jiġi vvalidat mill-AP wara l-kontrolli tagħha fuq il-post, li jikkostitwixxu l-iżbalji rrappurtati mill-aġenziji tal-pagamenti fl-istatistika ta’ kontroll, ma jittiħdux inkunsiderazzjoni fl-ERR tal-KĊ.

Kif jiddikjara l-paragrafu 6, bħala regola ġenerali, huma 5 % biss tal-klejms li jiġu suġġetti għal kontrolli fuq il-post imwettqa mill-aġenziji tal-pagamenti. U madankollu, għas-sitt Stati Membri miżjura, is-sehem medju tat-tranżazzjonijiet suġġetti għal kontrolli fuq il-post mill-aġenziji tal-pagamenti fil-kampjun kumplessiv awditjat mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni (ara t-Tabella 3), huwa ta’ 38 % għall-FAEG u 44 % għall-FAEŻR. Għaldaqstant, tranżazzjonijiet ta’ dan it-tip huma ppreżentati b’mod eċċessiv fil-kampjuni kumplessivi tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni. Il-Figura 3 ta’ hawn taħt turi din is-sitwazzjoni biċ-ċifri medji għall-fond FAEG.

Sors: Il-Qorti Ewropea tal-Awdituri.

Fejn it-tranżazzjonijiet ikunu ġew suġġetti minn qabel għal kontrolli fuq il-post, l-AP tkun diġà qabdet u rrappurtat żbalji li jikkonċernawhom fl-istatistika ta’ kontroll. Dawn l-iżbalji mhumiex se jiġu identifikati aktar mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni meta r-riżultati tagħhom jitqabblu mar-riżultati tal-aġenziji tal-pagamenti. Madankollu, żbalji potenzjali se jibqgħu ma jiġux ikkoreġuti għall-95 % tal-popolazzjoni li ma tiġix suġġetta għall-kontrolli fuq il-post.

Għaldaqstant, il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jridu jindikaw b’mod preċiż il-proporzjon tat-tranżazzjonijiet tal-Kampjun Nru 1 li kienu ġew suġġetti minn qabel għal kontrolli fuq il-post biex jiżguraw li ssir rappreżentazzjoni vera tal-karatteristiki tal-popolazzjoni totali. Għalhekk, jeħtieġ li mar-rata ta’ żball proprja tagħhom huma jżidu r-rata ta’ żball tal-AP meħuda mill-istatistika ta’ kontroll, għall-kontrolli fuq il-post aleatorji tagħha li wettqet fuq is-sehem tat-tranżazzjonijiet tal-Kampjun Nru 1 li jkunu qabżu l-5 %⁶⁵ u li preċedentement ikunu għaddew minn kontrolli ta’ dan it-tip.

Bl-istess mod, jeħtieġ li r-rata ta’ żball tal-AP meħuda mill-istatistika ta’ kontroll tiżdied mar-rata ta’ żball tal-KĊ għal dawk it-tranżazzjonijiet tal-Kampjun Nru 2 li ma kienu ġew suġġetti għall-ebda kontroll fuq il-post, la dawk imwettqa mill-AP⁶⁶ u lanqas dawk imwettqa mill-KĊ.

Dan l-aġġustament huwa meħtieġ għaliex il-korpi taċ-ċertifikazzjoni huma meħtieġa jagħtu opinjoni dwar il-legalità u r-regolarità tal-popolazzjoni tal-pagamenti kollha kemm hi, u mhux biss dwar l-effettività tal-proċeduri tal-aġenziji tal-pagamenti għal kontrolli fuq il-post. Fin-nuqqas ta’ aġġustamenti ta’ dan it-tip, huwa probabbli li l-ERR tiġi ddikjarata b’mod sinifikattivament insuffiċjenti kemm għall-Kampjun Nru 1 kif ukoll għall-Kampjun Nru 2.

Minbarra n-nuqqas ta’ aġġustamenti ta’ dan it-tip, huwa probabbli wkoll li d-dgħufijiet irrappurtati fil-paragrafi 56, 57, 58, 67 u 71 ta’ dan ir-rapport iwasslu biex ir-rata ta’ żball użata mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni għall-opinjoni tagħhom dwar il-legalità u r-regolarità tkun iddikjarata b’mod insuffiċjenti.

Konklużjonijiet u rakkomandazzjonijiet

B’baġit ta’ EUR 363 biljun (fi prezzijiet tal-2011) għall-perjodu ta’ programmazzjoni 2014-2020, l-infiq taħt il-PAK jaqa’ taħt ġestjoni kondiviża bejn il-Kummissjoni u l-Istati Membri. Filwaqt li l-Kummissjoni tiddelega l-implimentazzjoni tal-baġit lill-aġenziji tal-pagamenti nnominati mill-Istati Membri, hija għandha r-responsabbiltà aħħarija u hija meħtieġa tiżgura li l-interessi finanzjarji tal-UE jkunu protetti bl-istess standard daqslikieku l-Kummissjoni kienet qed twettaq hija stess il-kompiti ddelegati ta’ implimentazzjoni tal-baġit.

Il-Kummissjoni tikseb aċċertament li l-infiq huwa legali u regolari minn tliet saffi ta’ informazzjoni: il-kontrolli li jitwettqu mill-aġenziji tal-pagamenti, ix-xogħol tal-awditjar li jsir mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni u r-riżultati tal-kontrolli li l-Kummissjoni twettaq fuqhom. Meta aċċertament ta’ dan it-tip jitqies li jkun insuffiċjenti, il-Kummissjoni teżerċita r-responsabbiltà aħħarija tagħha għal-legalità u r-regolarità permezz tal-proċeduri ta’ approvazzjoni tal-konformità proprji tagħha, li jistgħu jirriżultaw f’korrezzjonijiet finanzjarji.

Mill-1996 ‘il hawn, il-korpi taċ-ċertifikazzjoni ngħataw ir-rwol tagħhom bħala l-awdituri indipendenti tal-aġenziji tal-pagamenti. Filwaqt li huma kienu inizjalment responsabbli għall-ħruġ ta’ ċertifikat dwar l-affidabbiltà tal-kontijiet u dwar il-proċeduri ta’ kontroll intern, ir-responsabbiltajiet tagħhom żdiedu għall-perjodu 2014-2020. Mis-sena finanzjarja 2015 ‘il hawn, il-korpi taċ-ċertifikazzjoni kienu meħtieġa jipprovdu wkoll opinjoni, ifformulata skont l-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment, li tiddikjara jekk l-infiq li għalih ikun intalab rimborż mill-Kummissjoni huwiex legali u regolari. Għalhekk, is-sena finanzjarja 2015 kienet l-ewwel sena li għaliha l-Kummissjoni setgħet tuża x-xogħol approfondit tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità fit-tħejjija tar-RAA tagħha.

F’dan il-kuntest, dan ir-rapport ivvaluta jekk ir-rwol il-ġdid tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni kienx pass ’il quddiem lejn mudell ta’ awditu uniku u jekk il-Kummissjoni ħaditx kont dovut tiegħu fil-mudell ta’ aċċertament tagħha. Aħna vvalutajna wkoll jekk il-qafas stabbilit mill-Kummissjoni ppermettiex li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jifformulaw opinjoni dwar il-legalità u r-regolarità tal-infiq taħt il-PAK, skont ir-regolamenti applikabbli tal-UE u l-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment.

Aħna nikkonkludu li għalkemm ir-rwol il-ġdid tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni huwa pass pożittiv lejn mudell ta’ awditu uniku, il-Kummissjoni setgħet tieħu aċċertament limitat ħafna minn xogħol il-korpi taċ-ċertifikazzjoni f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità. Barra minn hekk, aħna nikkonkludu li l-qafas imfassal mill-Kummissjoni għall-ewwel sena ta’ implimentazzjoni tax-xogħol il-ġdid tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni għandu dgħufijiet sinifikanti. B’riżultat ta’ dan, l-opinjonijiet tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni ma jikkonformawx bis-sħiħ mal-istandards u r-regoli applikabbli f’oqsma importanti.

Aħna nqisu li r-rwol il-ġdid tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità tal-infiq huwa pass pożittiv lejn mudell ta’ awditu uniku, li fih is-saffi differenti ta’ kontroll u tal-awditjar jistgħu jkunu komplementari, u għaldaqstant jistgħu jiġu evitati kontrolli u awditi li jikkoinċidu u li ma jkunux ikkoordinati. Dan għaliex l-outputs tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni għandhom il-potenzjal li jgħinu lill-Istati Membri jsaħħu s-sistemi ta’ kontroll tagħhom, inaqqsu l-ispejjeż tal-awditjar u tal-kontroll, u jippermettu lill-Kummissjoni tikseb aċċertament indipendenti addizzjonali f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità tal-infiq. Barra minn hekk, ix-xogħol tal-KĊ f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità jista’ jgħin ukoll lill-Kummissjoni ttejjeb il-mod ta’ kif hija tistma r-rata kumplessiva tal-iżball residwu, tivvaluta l-ħtieġa għall-awditi tal-konformità, tiddetermina b’mod aktar eżatt u komplet l-ammonti li jridu jiġu esklużi mill-baġit tal-UE, filwaqt li tagħmel użu aktar estensiv mill-korrezzjonijiet finanzjarji estrapolati u li tirrevedi l-istatus ta’ akkreditazzjoni tal-aġenziji tal-pagamenti (il-paragrafi 22 sa 28).

F’dan il-kuntest, aħna analizzajna l-mudell eżistenti ta’ aċċertament tal-Kummissjoni u l-bidliet li ġew introdotti biex jittieħed kont tar-rwol imsaħħaħ tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni. Aħna osservajna li l-mudell ta’ aċċertament tal-Kummissjoni jibqa’ bbażat fuq ir-riżultati tal-kontroll tal-Istati Membri. Għas-sena finanzjarja 2015, l-opinjonijiet tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni dwar il-legalità u r-regolarità kienu sempliċiment wieħed mill-fatturi li kellhom jittieħdu inkunsiderazzjoni meta l-Kummissjoni kkalkulat l-aġġustamenti tagħha tal-iżbalji rrappurtati fl-istatistika ta’ kontroll tal-Istati Membri. Għas-snin finanzjarji 2014 u 2015, il-Kummissjoni għamlet aġġustamenti supplimentari li żiedu r-rata kumplessiva tal-iżball residwu b’minn darbtejn sa erba’ darbiet ta’ dak li ġie rrappurtat mill-Istati Membri. L-opinjonijiet tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni dwar il-legalità u r-regolarità huma l-uniku sors li jipprovdi aċċertament indipendenti f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità fuq bażi annwali. Għaldaqstant, ladarba xogħol il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jkun sar b’mod affidabbli, fil-fehma tagħna jenħtieġ li dan l-aċċertament indipendenti jsir l-element ewlieni li d-Direttur Ġenerali tal-Kummissjoni għad-DĠ AGRI jieħu inkunsiderazzjoni meta jkun qed jivvaluta jekk l-infiq huwiex legali u regolari (il-paragrafi 29 sa 36).

Rakkomandazzjoni 1 - Aċċertament minn xogħol il-korpi taċ-ċertifikazzjoni f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità

Jenħtieġ li l-Kummissjoni tuża r-riżultati tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni, meta x-xogħol ikun iddefinit u mwettaq skont ir-regolamenti applikabbli u l-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment, bħala l-element ewlieni tal-mudell ta’ aċċertament tagħha f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità tal-infiq.

Aħna mbagħad eżaminajna l-punt sa fejn il-linji gwida tal-Kummissjoni kienu jikkonformaw mar-regolamenti applikabbli u mal-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment fl-istadji differenti tal-proċess tal-awditjar. Għall-proċedura ta’ valutazzjoni tar-riskju, aħna osservajna li l-Kummissjoni kienet tirrikjedi li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jużaw il-matriċi ta’ akkreditazzjoni sabiex jiġi ddeterminat il-punt sa fejn jenħtieġ li huma joqogħdu fuq is-sistemi ta’ kontroll intern tal-aġenziji tal-pagamenti. Il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jużaw il-matriċi ta’ akkreditazzjoni biex jivvalutaw il-konformità tal-aġenziji tal-pagamenti mal-kriterji ta’ akkreditazzjoni u fiha 48 parametru ta’ valutazzjoni, li minnhom 2 biss għandhom impatt sinifikanti fuq il-legalità u r-regolarità tal-infiq: kontrolli amministrattivi u kontrolli fuq il-post li jsiru fuq l-ipproċessar tal-klejms.

Għaldaqstant, mhuwiex xieraq li din il-matriċi tintuża għal skopijiet ta’ legalità u regolarità, għaliex dan jista’ jżid il-livell ta’ aċċertament li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jidderivaw mis-sistemi ta’ kontroll intern tal-aġenziji tal-pagamenti u jnaqqas id-daqs tal-kampjuni tagħhom għall-ittestjar sostantiv. Matul l-inkjesti tagħha għall-approvazzjoni tal-konformità, il-Kummissjoni tuża għodda differenti biex tivvaluta l-effettività tas-sistemi ta’ kontroll intern tal-aġenziji tal-pagamenti: lista ta’ kontrolli ewlenin u kontrolli anċillari, li jinkludu l-kontrolli amministrattivi u l-kontrolli fiżiċi fuq il-post, kif ukoll operazzjonijiet amministrattivi oħra, li huma meħtieġa biex jiġi żgurat li jsir kalkolu korrett tal-ammonti li jridu jitħallsu (il-paragrafi 38 sa 47).

Rakkomandazzjoni 2 - Valutazzjoni tar-riskju ffukata fuq il-kontrolli ewlenin u l-kontrolli anċillari

Jenħtieġ li l-Kummissjoni tirrevedi l-linji gwida tagħha, sabiex il-valutazzjoni tar-riskju li ssir mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni, f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità, tkun iffukata fuq il-kontrolli ewlenin u l-kontrolli anċillari li diġà jintużaw mill-Kummissjoni, u tkun ikkomplementata minn kwalunkwe evidenza oħra li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jqisu xierqa skont l-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment.

Għall-kampjunar tat-tranżazzjonijiet, il-Kummissjoni kienet tirrikjedi li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jużaw żewġ kampjuni li r-riżultati tagħhom imbagħad jingħaqdu flimkien: il-Kampjun Nru 1, meħud mil-lista ta’ benefiċjarji magħżula b’mod aleatorju mill-aġenziji tal-pagamenti għal kontrolli fuq il-post, u l-Kampjun Nru 2, meħud mill-pagamenti kollha għas-sena finanzjarja inkwistjoni. Dan l-approċċ jippermetti lill-korpi taċ-ċertifikazzjoni jittestjaw għadd sinifikanti ta’ tranżazzjonijiet (Kampjun Nru 1) li jkunu ġew ivverifikati wkoll fuq il-post mill-aġenziji tal-pagamenti, sabiex il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jiġbru evidenza rigward il-funzjonament tas-sistema ta’ kontroll intern tal-aġenziji tal-pagamenti u dwar l-affidabbiltà tal-istatistika ta’ kontroll tal-aġenziji tal-pagamenti, fejn ir-riżultati tal-kontrolli fuq il-post imwettqa mill-aġenziji tal-pagamenti jiġu rrappurtati. Madankollu, minħabba li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jisiltu l-Kampjun Nru 1 mill-kontrolli aleatorji fuq il-post tal-aġenziji tal-pagamenti, xogħolhom jista’ jkun rappreżentattiv biss jekk il-kampjuni magħżula inizjalment mill-aġenziji tal-pagamenti jkunu huma stess rappreżentattivi.

Barra minn hekk, għat-tranżazzjonijiet tas-SIAK, li huma prinċipalment pagamenti annwali bbażati fuq l-erja, il-Kampjun Nru 1 intgħażel abbażi tal-ammonti kklejmjati mill-bdiewa, qabel ma l-aġenziji tal-pagamenti kienu ddeterminaw l-ammonti li jridu jitħallsu. Il-Kummissjoni għażlet din is-soluzzjoni sabiex il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jkunu jistgħu jwettqu l-verifikazzjonijiet mill-ġdid tagħhom mill-aktar fis possibbli wara li jitwettqu l-kontrolli mill-aġenziji tal-pagamenti, meta l-kundizzjonijiet li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jkunu sabu fl-ispezzjonijiet fuq il-post tal-azjendi agrikoli magħżula, ikunu simili ħafna għal dawk misjuba mill-aġenziji tal-pagamenti. Madankollu, din is-soluzzjoni tinvolvi bosta riskji, bħal: kooperazzjoni insuffiċjenti bejn l-aġenziji tal-pagamenti u l-korpi taċ-ċertifikazzjoni li ddewwem b’mod sinifikanti t-twaqqit tal-ittestjar mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni, ir-riskju li t-tranżazzjonijiet li potenzjalment ikunu milquta minn żball jiġu sostitwiti fil-kampjun tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni, jew ir-riskju li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jħabbru ż-żjara tagħhom qabel ma l-aġenziji tal-pagamenti jwettqu l-kontrolli inizjali tagħhom (il-paragrafi 48 sa 58).

Rakkomandazzjoni 3 - Salvagwardji għall-kampjunar tas-SIAK ibbażat fuq il-kontrolli fuq il-post imwettqa mill-aġenziji tal-pagamenti

Għall-għażla, mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni, tat-tranżazzjonijiet tas-SIAK mil-lista ta’ klejms magħżula b’mod aleatorju mill-aġenziji tal-pagamenti għal kontrolli fuq il-post, jenħtieġ li l-Kummissjoni tirrinforza l-linji gwida tagħha, u tirrikjedi li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jistabbilixxu salvagwardji xierqa li:

• jiżguraw li l-kampjuni tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni jkunu rappreżentattivi, li jintbagħtu lill-Kummissjoni malli titlobhom u li jinżamm rendikont xieraq tal-entrati. Dan ifisser li jkun meħtieġ li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jiċċekkjaw jekk il-kampjuni tal-aġenziji tal-pagamenti humiex rappreżentativi;
• jippermettu lill-korpi taċ-ċertifikazzjoni jippjanaw u jwettqu ż-żjarat tagħhom ftit ta’ żmien biss wara li l-aġenziji tal-pagamenti jkunu wettqu l-kontrolli tagħhom fuq il-post;
• jiżguraw li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni ma jiddivulgawx il-kampjun tagħhom lill-aġenziji tal-pagamenti qabel ma dawn tal-aħħar ikunu wettqu l-kontrolli tagħhom fuq il-post.

Għall-infiq mhux tas-SIAK, li huwa prinċipalment infiq ibbażat fuq rimborżi għal investimenti f’azjendi agrikoli u f’infrastruttura ruali, hemm disparità bejn il-perjodu li għalih jiġu rrappurtati l-kontrolli fuq il-post imwettqa aġenziji tal-pagamenti (eż. mill-1 ta’ Jannar sal-31 ta’ Diċembru 2014 għas-sena finanzjarja 2015) u l-perjodu li għalih isir l-infiq (eż. mis-16 ta’ Ottubru 2014 sal-15 ta’ Ottubru 2015 għas-sena finanzjarja 2015). Dan ifisser li dawk il-pagamenti li saru qabel is-16 ta’ Ottubru 2014 jew wara l-15 ta’ Ottubru 2015 ma jkunux jirrappreżentaw l-infiq għas-sena finanzjarja 2015 (il-paragrafi 59 sa 61).

Rakkomandazzjoni 4 - Kampjunar mhux tas-SIAK ibbażat fuq il-pagamenti

Jenħtieġ li l-Kummissjoni tirrevedi l-linji gwida tagħha fir-rigward tal-metodu ta’ kampjunar għal infiq mhux tas-SIAK, sabiex il-korpi taċ-ċertifikazzjoni jikkampjunaw infiq mhux tas-SIAK direttament mil-lista ta’ pagamenti li jkunu saru matul is-sena finanzjarja li tkun qed tiġi awditjata.

Għall-Kampjun Nru 2, il-Kummissjoni kienet tirrikjedi li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jwettqu mill-ġdid biss il-kontrolli amministrattivi li jkunu twettqu mill-aġenziji tal-pagamenti. Fil-biċċa l-kbira mill-Istati Membri miżjura, il-Kampjun Nru 2 kien jirrappreżenta l-maġġoranza tal-kampjun totali tal-korpi ta-ċertifikazzjoni li ntuża għall-ittestjar sostantiv. Madankollu, il-ġbir ta’ evidenza bbażata biss fuq eżaminar dokumentarju fil-livell tal-aġenziji tal-pagamenti, mingħajr l-ebda ttestjar fuq il-post fil-livell tal-benefiċjarji finali, ta’ spiss ma jipprovdix, lill-korpi taċ-ċertifikazzjoni, evidenza għall-awditjar li tkun suffiċjenti u xierqa kif meħtieġ mill-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment, billi jċaħħad lill-awditur milli juża żewġ metodi ta’ ġbir ta’ evidenza għall-awditjar li huma importanti ħafna fil-kuntest tal-infiq taħt il-PAK: l-ispezzjoni u l-inkjesta (il-paragrafi 62 sa 67).

Għall-ittestjar sostantiv tagħhom, il-Kummissjoni kienet tirrikjedi li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jwettqu mill-ġdid (jivverifikaw mill-ġdid) biss il-kontrolli inizjali tal-aġenziji tal-pagamenti, kemm għat-tranżazzjonijiet tal-Kampjun Nru 1 kif ukoll għal dawk tal-Kampjun Nru 2. It-twettiq mill-ġdid huwa ddefinit mill-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment bħala t-twettiq indipendenti tal-istess proċeduri li jkunu diġà twettqu mill-entità awditjata, f’dan il-każ l-AP. Madankollu, dawn l-istandards jiddikjaraw li jenħtieġ li l-awdituri jagħżlu u jwettqu l-passi u l-proċeduri kollha tal-awditjar li huma stess iqisu xierqa. B’hekk, minħabba li l-Kummissjoni tillimita t-twettiq mill-ġdid li jsir mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni, l-ittestjar sostantiv tagħhom huwa inkomplet u ma jipprovdilhomx evidenza għall-awditjar li tkun suffiċjenti biex jiffurmaw opinjoni raġonevoli ta’ aċċertament (il-paragrafi 68 sa 71).

Rakkomandazzjoni 5 - Ittestjar sostantiv imwettaq fuq il-post

Jenħtieġ li l-Kummissjoni tirrevedi l-linji gwida tagħha biex tippermetti li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jwettqu:

• ittestjar fuq il-post għal kwalunkwe tranżazzjoni awditjata;
• il-passi u l-proċeduri kollha tal-awditjar li huma stess iqisu xierqa, mingħajr ma jkunu limitati għat-twettiq mill-ġdid tal-kontrolli inizjali tal-aġenziji tal-pagamenti.

Il-Kummissjoni tirrikjedi li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jikkalkulaw żewġ indikaturi ta’ żball f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità:

• l-ERR, li hija bbażata fuq l-awditu li l-KĊ dwar iwettaq fuq il-proċess ta’ kontroll tal-AP kollu kemm hu, minn meta jaslu l-klejms sal-pagament u l-kontabbiltà, u li tintuża biex tingħata opinjoni dwar il-legalità u r-regolarità tal-infiq; u
• l-IRR, li tkejjel biss l-impatt finanzjarju tal-iżbalji fil-kontrolli ta’ eliġibbiltà primarji mwettqa mill-AP (kontrolli amministrattivi u l-kontrolli fuq il-post), qabel ma jiġu applikati s-sanzjonijiet, u li tintuża biex jiġi vvalutat jekk l-eżaminar li jsir mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni jqajjimx dubju dwar l-osservazzjonijiet li jsiru fid-dikjarazzjonijiet ta’ ġestjoni, inklużi l-livelli ta’ żball irrappurtati mill-aġenziji tal-pagamenti fl-istatistika ta’ kontroll.

Madankollu, ir-Regolament Orizzontali tal-PAK jirrikjedi biss aċċertament limitat rigward id-dikjarazzjonijiet ta’ ġestjoni, li normalment ikun ibbażat fuq xogħol li huwa limitat għal proċeduri u inkjesti analitiċi, mingħajr ma ssir l-ebda verifikazzjoni tad-dettalji.

L-IRR mhijiex meħtieġa biex tiġi żgurata l-konformità mal-istandards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment, peress li l-konklużjoni dwar id-dikjarazzjonijiet ta’ ġestjoni tista’ tintlaħaq mir-riżultati tax-xogħol tal-awditjar li jkun sar f’dak li jirrigwarda l-affidabbiltà tal-kontijiet, il-funzjonament tajjeb tas-sistema ta’ kontroll intern u l-legalità u r-regolarità tat-tranżazzjonijiet. Barra minn hekk, il-Kummissjoni pprevediet li l-IRR tintuża minflok l-ERR fil-kalkolu tar-rata ta’ żball aġġustata, minkejja l-fatt li l-IRR ma tirrappreżentax il-livell ta’ żball fl-infiq, iżda l-impatt finanzjarju tad-dgħufijiet fil-kontrolli amministrattivi u l-kontrolli fuq il-post imwettqa mill-AP. Madankollu, min-naħa l-oħra, l-ERR intużat ħażin kemm mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni kif ukoll mill-Kummissjoni biex jifformulaw fehma dwar il-kompletezza, l-eżattezza u l-veraċità tal-kontijiet tal-aġenziji tal-pagamenti (il-paragrafi 72 sa 78).

Rakkomandazzjoni 6 - Rata unika ta’ żball f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità

Jenħtieġ li l-Kummissjoni tirrevedi l-linji gwida tagħha, sabiex ma jkunux jirrikjedu l-kalkolu ta’ żewġ rati differenti ta’ żball f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità. Rata unika ta’ żball, li abbażi tagħha l-korpi taċ-ċertifikazzjoni taw l-opinjoni raġonevoli tagħhom ta’ aċċertament f’dak li jirrigwarda l-legalità u r-regolarità tal-infiq, u l-konklużjoni ta’ aċċertament limitat dwar l-osservazzjonijiet li jsiru fid-dikjarazzjoni ta’ ġestjoni, tkun tissodisfa r-rekwiżiti tar-Regolament Orizzontali tal-PAK.

Jenħtieġ li l-Kummissjoni u l-korpi taċ-ċertifikazzjoni ma jużawx rata ta’ żball ta’ dan it-tip għal-legalità u r-regolarità biex jiġġudikaw il-kompletezza, l-eżattezza u l-veraċità tal-kontijiet annwali tal-aġenziji tal-pagamenti.

L-ERR tiġi kkalkulata bħala d-differenza bejn dak li l-KĊ iqis eliġibbli u dak li l-AP tkun ivvalidat preċedentement. Id-differenzi bejn dak li jkunu kklejmjaw il-benefiċjarji u dak li jiġi vvalidat mill-AP wara l-kontrolli tagħha fuq il-post, li jikkostitwixxu l-iżbalji rrappurtati mill-aġenziji tal-pagamenti fl-istatistika ta’ kontroll, ma jittiħdux inkunsiderazzjoni fl-ERR li hija l-bażi għall-opinjoni tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni dwar il-legalità u r-regolarità tal-infiq. Fejn it-tranżazzjonijiet ikunu ġew suġġetti minn qabel għal kontrolli fuq il-post, l-aġenziji tal-pagamenti jkunu diġà qabdu u rrappurtaw l-iżbalji korrispondenti fl-istatistika ta’ kontroll tagħhom. Dawn l-iżbalji mhumiex se jiġu identifikati aktar mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni meta jqabblu r-riżultati tagħhom mar-riżultati tal-aġenziji tal-pagamenti, u għalhekk huwa probabbli li l-korpi taċ-ċertifikazzjoni jsibu inqas żbalji għal tranżazzjonijiet ta’ dan it-tip. Għaldaqstant, aktar ma jkun hemm tranżazzjonijiet li jkunu ġew suġġetti minn qabel għal kontrolli li jkunu twettqu mill-aġenziji tal-pagamenti fil-kampjun tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni, aktar ikun baxx il-livell kumplessiv ta’ żball li jinstab mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni.

Fis-sitt Stati Membri miżjura, is-sehem medju tat-tranżazzjonijiet suġġetti għal kontrolli fuq il-post mill-aġenziji tal-pagamenti fil-kampjun kumplessiv awditjat mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni huwa ta’ 38 % għall-FAEG u 44 % għall-FAEŻR. Madankollu, bħala regola ġenerali, il-perċentwal tat-tranżazzjonijiet fil-popolazzjoni totali suġġetta għal kontrolli fuq il-post mill-aġenziji tal-pagamenti, huwa biss ta’ 5 %. Għaldaqstant, fil-kampjuni tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni, it-tranżazzjonijiet li kienu diġà ġew suġġetti għal kontrolli fuq il-post mill-aġenziji tal-pagamenti – u li għalhekk kienu inqas milquta minn żball fl-ittestjar tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni – kienu rrappreżentati b’mod eċċessiv fil-kampjuni kumplessivi tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni. Dan wassal biex il-livelli ta’ żball li ġew irrappurtati mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni kienu stmati b’mod insuffiċjenti, għaliex il-korpi taċ-ċertifikazzjoni ma kinux għamlu aġġustamenti biex jiżguraw li jkun hemm rappreżentazzjoni vera tal-proporzjon ferm iżgħar ta’ tranżazzjonijiet fil-popolazzjoni li kienu ġew suġġetti minn qabel għal kontrolli fuq il-post mill-aġenziji tal-pagamenti (il-paragrafi 79 sa 85).

Rakkomandazzjoni 7 - Rata ta’ żball rappreżentattiva tal-popolazzjoni koperta mill-opinjoni tal-awditjar

Jenħtieġ li l-Kummissjoni tirrevedi l-linji gwida tagħha sabiex:

• għal tranżazzjonijiet tas-SIAK li jiġu kkampjunati mil-lista ta’ kontrolli aleatorji fuq il-post tal-aġenziji tal-pagamenti, ir-rata kumplessiva ta’ żball ikkalkulata mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni tkun tinkludi wkoll il-livell ta’ żball irrappurtat mill-aġenziji tal-pagamenti fl-istatistika ta’ kontroll, li jkun ġie estrapolat għat-tranżazzjonijiet li jifdal li mhumiex suġġetti għall-kontrolli fuq il-post imwettqa mill-aġenziji tal-pagamenti. Il-korpi taċ-ċertifikazzjoni għandhom jiżguraw li l-istatistika ta’ kontroll ikkompilata mill-aġenziji tal-pagamenti tkun kompleta u eżatta;
• għat-tranżazzjonijiet ikkampjunati mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni direttament mill-popolazzjoni sħiħa tal-pagamenti, ma jkun meħtieġ li jsir l-ebda aġġustament bħal dan għaliex il-kampjun ikun rappreżentattiv tal-popolazzjonijiet sottostanti li jkunu ġew awditjati.

Ir-Rakkomandazzjonijiet 2 sa 7 ta’ hawn fuq għandhom, bħala l-mira ta’ implimentazzjoni tagħhom, ir-reviżjoni li jmiss tal-linji gwida tal-Kummissjoni, li huma applikabbli mis-sena finanzjarja 2018 ‘il quddiem. F’Jannar 2017 il-Kummissjoni ffinalizzat linji gwida ġodda li għandhom jiġu applikati mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni mis-sena finanzjarja 2018. Dawn il-linji gwida riveduti ma kinux suġġetti għall-eżaminar minna (ara l-paragrafu 17).

Dan ir-Rapport ġie adottat mill-Awla I, immexxija mis-Sur Phil WYNN OWEN, Membru tal-Qorti tal-Awdituri, fil-Lussemburgu, fil-laqgħa tagħha tat-22 ta’ Marzu 2017.

Għall-Qorti tal-Awdituri

Klaus-Heiner LEHNE

President

Glossarju

Aġenzija tal-Pagamenti (AP): Il-korp(i) responsabbli, fi ħdan Stat Membru, għall-ġestjoni u l-kontrol tal-infiq taħt il-PAK, notevolment il-kontrolli, il-kalkolu u l-pagament tal-għajnuna taħt il-PAK li tingħata lill-benefiċjarji, u r-rappurtar dwarhom li jsir lill-Kummissjoni. Parti mix-xogħol tal-AP jista’ jsir minn korpi ddelegati, iżda mhux il-pagamenti lill-benefiċjarji u r-rappurtar dwarhom li jsir lill-Kummissjoni.

Akkreditazzjoni: Proċess biex jiġi ċċertifikat li l-aġenziji tal-pagamenti għandhom organizzazzjoni amministrattiva u sistema ta’ kontroll intern li jipprovdu garanziji suffiċjenti dwar il-legalità u r-regolarità tal-pagamenti, kif ukoll li dawn jiġu kontabilizzati kif suppost. Ċertifikazzjoni ta’ dan it-tip għandha ssir mill-Istati Membri fuq il-bażi tal-konformità tal-aġenziji tal-pagamenti ma’ sett ta’ kriterji (“kriterji ta’ akkreditazzjoni”) li jirrigwarda l-ambjent intern, l-attivitajiet ta’ kontroll, l-informazzjoni u l-komunikazzjoni, u l-monitoraġġ.

Dikjarazzjoni ta’ ġestjoni: Dikjarazzjoni ta’ kull sena tad-Diretturi ta’ kull AP rigward il-kompletezza, l-eżattezza u l-veraċità tal-kontijiet u l-funzjonament tajjeb tas-sistemi ta’ kontroll intern, kif ukoll rigward il-legalità u r-regolarità tat-tranżazzjonijiet ta’ bażi. Bosta annessi jakkumpanjaw id-dikjarazzjoni ta’ ġestjoni, li fosthom anness partikolari jirrigwarda l-istatistika tar-riżultati tal-kontrolli amministrattivi u l-kontrolli fuq il-post kollha mwettqa mill-AP (“l-istatistika ta’ kontroll”).

Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali (FAEŻR): Jiffinanzja l-kontribuzzjoni finanzjarja tal-Unjoni għal programmi tal-iżvilupp rurali.

Fond Agrikolu Ewropew ta’ Garanzija (FAEG): Jipprovdi finanzjament għal pagamenti diretti lill-bdiewa, għall-ġestjoni tas-swieq agrikoli u għal miżuri ta’ informazzjoni u promozzjoni.

Kontrolli amministrattivi: Kontrolli dokumentarji formalizzati mwettqa mill-aġenziji tal-pagamenti fuq l-applikazzjonijiet kollha sabiex jivverifikaw li dawn jikkonformaw mat-termini li taħthom tingħata l-għajnuna. Għall-infiq tas-SIAK, l-informazzjoni li tinsab fid-databases tal-IT tintuża għal kontroverifiki awtomatiċi.

Kontrolli fuq il-post: Kontrolli mwettqa mill-ispetturi tal-aġenziji tal-pagamenti sabiex jivverifikaw li l-benefiċjarji finali jikkonformaw mar-regoli applikabbli. Dawn jistgħu jieħdu l-forma ta’ żjarat klassiċi fuq il-post (f’azjendi agrikoli jew investimenti li jkunu suġġetti għall-għajnuna) jew ta’ telerilevament (eżaminar ta’ immaġni satellitari reċenti ta’ rqajja’ art) li għandu jiġu kkumplimentati bi żjarat rapidi fuq il-post f’każijiet ta’ dubju.

Korrezzjonijiet finanzjarji: Il-Kummissjoni teskludi, mill-finanzjament mill-UE, infiq li l-Istati Membri ma jkunux effettwaw f’konformità mad-dritt tal-UE u dak nazzjonali applikabbli. Għall-infiq taħt il-PAK, l-esklużjonijiet dejjem jieħdu l-forma ta’ korrezzjonijiet finanzjarji li jiġu ttrattati bħala dħul assenjat.

Perjodu ta’ programmazzjoni: Qafas pluriennali għall-ippjanar u l-implimentazzjoni ta’ politiki tal-UE. Il-perjodu ta’ programmazzjoni attwali jibda mill-2014 sal-2020. Il-Programmi tal-iżvilupp rurali li huma ffinanzjati mill-FAEŻR huma mmaniġġjati taħt dan il-qafas pluriennali; il-FAEG huwa mmaniġġjat fuq bażi annwali.

Proċedura ta’ approvazzjoni finanzjarja: Riżultati fid-deċiżjoni finanzjarja annwali tal-Kummissjoni li tikkonċerna l-kompletezza, l-eżattezza u l-veraċità tal-kontijiet annwali ta’ kull AP akkreditata.

Proċedura ta’ approvazzjoni tal-konformità: Proċedura tal-Kummissjoni li hija bbażata fuq valutazzjoni tas-sistemi ta’ kontroll intern tal-aġenziji tal-pagamenti, biex jiġi żgurat li l-Istati Membri japplikaw id-dritt tal-UE u dak nazzjonali u li kwalunkwe nfiq li jikser dawn ir-regoli, f’sena finanzjarja waħda jew aktar, jiġi eskluż mill-finanzjament mill-UE permezz ta’ korrezzjoni finanzjarja.

Rapport Annwali tal-Attività (RAA): Rapport annwali ppubblikat minn kull Direttorat Ġenerali li jiddeskrivi fid-dettall il-kisbiet tiegħu, l-inizjattivi li huwa jkun ħa matul is-sena u r-riżorsi li jkun uża. Ir-rapport annwali tal-attività tad-DĠ AGRI jinkludi wkoll valutazzjoni tal-funzjonament u r-riżultati tas-sistemi ta’ ġestjoni u kontroll tal-PAK fil-livell tal-aġenziji tal-pagamenti.

Rata ta’ żball aġġustata: Din hija l-istima li ssir mill-Kummissjoni tal-livell tal-iżball residwu li jaffettwa l-pagamenti taħt il-PAK li jsiru mill-aġenziji tal-pagamenti lill-benefiċjarji wara li jkunu twettqu l-kontrolli kollha. Il-Kummissjoni tikkalkuladawn ir-rati u tippubblikahom fir-RAA tagħha.

Sistema Integrata ta’ Amministrazzjoni u Kontroll (SIAK): Sistema integrata li tikkonsisti f’databases ta’ azjendi, applikazzjonijiet, żoni agrikoli, annimali u, fejn applikabbli, drittijiet għall-pagamenti. Dawn id-databases jintużaw għal kontroverifiki amministrattivi fuq applikazzjonijiet għall-għajnuna għal pagamenti relatati mal-erja u mal-annimali.

Standards tal-awditjar aċċettati internazzjonalment (IAAS) jinkludu standards tal-awditjar speċifikati minn korpi pubbliċi u professjonali differenti li jissettjaw standards, bħall-Istandards Internazzjonali tal-Awditjar (ISAs) maħruġa mill-Bord tal-Istandards Internazzjonali tal-Awditjar u l-Aċċertament (IAASB), jew l-Istandards Internazzjonali tal-Istituzzjonijiet Supremi tal-Awditjar (ISSAI) maħruġa mill-Organizzazzjoni Internazzjonali tal-Istituzzjonijiet Supremi tal-Awditjar (INTOSAI).

Statistika ta’ kontroll: Rapporti annwali ppreżentati mill-Istati Membri lill-Kummissjoni li jkun fihom ir-riżultati tal-kontrolli amministrattivi u l-kontrolli fuq il-post li jkunu twettqu mill-aġenziji tal-pagamenti.

Abbrevjazzjonijiet

AK: Awtorità Kompetenti tal-Istat Membru (normalment il-Ministeru tal-Agrikoltura)

AP: Aġenzija tal-Pagamenti

DĠ AGRI: Direttorat Ġenerali għall-Agrikoltura u l-Iżvilupp Rurali

ERR: Rata ta’ żball

FAEG: Fond Agrikolu Ewropew ta’ Garanzija

FAEŻR: Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali

FEŻR: Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali

FK: Fond ta’ Koeżjoni

FSE: Fond Soċjali Ewropew

IRR: Rata ta’ “nuqqas ta’ konformità”

ISAs: Standards Internazzjonali tal-Awditjar

ISSAIs: Standards Internazzjonali tal-Istituzzjonijiet Supremi tal-Awditjar

KĊ: Korp taċ-ċertifikazzjoni

MD: Dikjarazzjoni ta’ Ġestjoni

PAK: Politika Agrikola Komuni

RAA: Rapport annwali tal-attività

SIAK: Sistema Integrata ta’ Amministrazzjoni u Kontroll

Tim tal-awditjar

Ir-rapporti speċjali tal-QEA jippreżentaw ir-riżultati tal-awditi tal-prestazzjoni u tal-konformità tagħha f’dak li jirrigwarda oqsma baġitarji jew suġġetti ta’ ġestjoni speċifiċi. Il-QEA tagħżel u tfassal dawn il-kompiti tal-awditjar biex timmassimizza l-impatt tagħhom billi tqis ir-riskji għall-prestazzjoni jew għall-konformità, il-livell ta’ introjtu jew ta’ nfiq involut, l-iżviluppi li jkunu għad iridu jseħħu u l-interess politiku u pubbliku.

Dan ir-rapport ġie adottat mill-Awla I tal-Awditjar tal-QEA — immexxija minn Phil Wynn Owen, Membru tal-QEA — li hija responsabbli għall-awditjar relatat mal-użu sostenibbli tar-Riżorsi Naturali. L-awditu tmexxa mill-Membru tal-QEA João Figueiredo, b’appoġġ minn Paula Betencourt, Attaché tal-kabinett; Sylvain Lehnhard, Aġent Maniġer Prinċipali; Luis Rosa, Kap tal-kompitu u Marius Cerchez, Deputat Kap tal-kompitu. It-tim tal-awditjar kien magħmul minn Ioan Alexandru Ilie, Jindrich Dolezal, Michal Machowski, Michael Spang, Antonella Stasia, Heike Walz. Michael Pyper assista fl-abbozzar tar-rapport.

Kuntatt

IL-QORTI EWROPEA TAL-AWDITURI
12, rue Alcide De Gasperi
1615 Luxembourg
LUXEMBOURG

Ir-rwol il-ġdid tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni f’dak li jirrigwarda l-infiq taħt il-PAK: pass pożittiv lejn mudell ta’ awditu uniku iżda hemm dgħufijiet sinifikanti li jridu jiġu indirizzati
(skont l-Artikolu 287(4), it-tieni subparagrafu, TFUE)

Ħafna informazzjoni addizzjonali dwar l-Unjoni Ewropea hija disponibbli fuq l-Internet. Jista’ jsir aċċess għaliha permezz tas-server Europa (http://europa.eu).

Il-Lussemburgu: L-Uffiċċju tal-Pubblikazzjonijiet tal-Unjoni Ewropea, 2017

© L-Unjoni Ewropea, 2017

KIF GĦANDEK TAGĦMEL BIEX TIKSEB IL-PUBBLIKAZZJONIJIET TAL-UE

Pubblikazzjonijiet bla ħlas:

• kopja waħda:
  • permezz tal-EU Bookshop (http://bookshop.europa.eu);
• iżjed minn kopja waħda jew posters/mapep:
  • mir-rappreżentanzi tal-Unjoni Ewropea (http://ec.europa.eu/represent_mt.htm),
  • mid-delegazzjonijiet f'pajjiżi li mhumiex fl-UE (http://eeas.europa.eu/delegations/index_mt.htm),
  • billi tikkuntatja s-servizz Europe Direct (http://europa.eu/europedirect/index_mt.htm)
  • jew ċempel 00 800 6 7 8 9 10 11 (numru tat-telefown bla ħlas minn kullimkien fl-UE) (*).

Pubblikazzjonijiet bi ħlas:

• permezz tal-EU Bookshop (http://bookshop.europa.eu).