Αλληλεγγύη προς την Ουκρανία

Χρηματοδοτική συνδρομή και στρατιωτική στήριξη

Από την έναρξη του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας έως το τέλος του 2023 η ΕΕ και τα κράτη μέλη της είχαν διαθέσει περίπου 85 δισ. ευρώ σε συνολική βοήθεια - ανοίγει σε νέα καρτέλα. προς την Ουκρανία και τον λαό της. Ειδικότερα, στο ποσό αυτό περιλαμβάνεται μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή - ανοίγει σε νέα καρτέλα. ύψους 25,2 δισ. ευρώ, καθώς και δέσμη στήριξης ύψους 18 δισ. ευρώ - ανοίγει σε νέα καρτέλα. για την Ουκρανία το 2023 από το μέσο μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής+. Η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή είναι ένα είδος χρηματοδοτικής βοήθειας που παρέχεται από την ΕΕ με στόχο να βοηθήσει τις χώρες-εταίρους που αντιμετωπίζουν σοβαρές οικονομικές δυσκολίες να σταθεροποιήσουν τις οικονομίες τους και να προβούν στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Τα συγκεκριμένα κονδύλια επιτρέπουν στην Ουκρανία να συνεχίσει να καταβάλλει μισθούς και συντάξεις, να διατηρεί σε λειτουργία βασικές δημόσιες υπηρεσίες —όπως νοσοκομεία, σχολεία και στέγαση για τα εκτοπισμένα άτομα— και να αποκαθιστά κρίσιμες υποδομές. Επίσης, βοηθούν τη χώρα να πραγματοποιήσει θεσμικές μεταρρυθμίσεις, όπως για παράδειγμα μεταρρυθμίσεις στους τομείς της καταπολέμησης της διαφθοράς και της δικαιοσύνης.

Η συνδυασμένη στρατιωτική βοήθεια που έχει παρασχεθεί μέχρι σήμερα από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της στην Ουκρανία ανέρχεται σε περισσότερα από 27 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων 5,6 δισ. ευρώ που έχουν διατεθεί μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη - ανοίγει σε νέα καρτέλα.. Στη βοήθεια αυτή περιλαμβάνεται η κοινή προμήθεια και άμεση παράδοση πυρομαχικών στην Ουκρανία που συμφωνήθηκε τον Μάρτιο του 2023 - ανοίγει σε νέα καρτέλα., στο πλαίσιο της οποίας διατέθηκαν στο τέλος του έτους περίπου 313 600 φυσίγγια πυρομαχικών και 3 315 πύραυλοι. Με κονδύλια ύψους 362 εκατ. ευρώ υπό τη διαχείριση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός για την Ειρήνη συμβάλλει επίσης στην ενίσχυση των ικανοτήτων των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων μέσω της αποστολής για τη στρατιωτική συνδρομή της ΕΕ με σκοπό τη στήριξη της Ουκρανίας - ανοίγει σε νέα καρτέλα.. Το μεγαλύτερο μέρος της υπόλοιπης στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία παρέχεται και χρηματοδοτείται σε διμερές επίπεδο από τα κράτη μέλη.

Τον Ιούνιο η Ουκρανία απέκτησε πρόσβαση στο πρόγραμμα της ΕΕ για τη χρηματοδότηση υποδομών - ανοίγει σε νέα καρτέλα. —τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη - ανοίγει σε νέα καρτέλα.». Αυτό σημαίνει ότι η Ουκρανία μπορεί πλέον να υποβάλει αίτηση προκειμένου να εξασφαλίσει ενωσιακή χρηματοδότηση για έργα υποδομών που θα βελτιώνουν την ενεργειακή, μεταφορική και ψηφιακή σύνδεσή της με την ΕΕ. Επίσης, το 2023 λήφθηκε η ιστορική απόφαση - ανοίγει σε νέα καρτέλα. της ΕΕ για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία, αναγνωρίζοντας τις σημαντικές προσπάθειες που έχει καταβάλει η χώρα όσον αφορά την ευθυγράμμισή της με τα ενωσιακά πρότυπα (βλ. κεφάλαιο 8).

Τέλος, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους η ΕΕ στήριξε επίσης τους γείτονες της Ουκρανίας, και ιδίως τη Μολδαβία η οποία έλαβε ανθρωπιστική βοήθεια ύψους 58 εκατ. ευρώ και αύξηση της μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής, ενώ απέκτησε και πρόσβαση στο πρόγραμμα της ΕΕ για τη χρηματοδότηση υποδομών - ανοίγει σε νέα καρτέλα..

Το 89 % των ατόμων στην ΕΕ συμφωνεί ότι η ΕΕ θα πρέπει να συνεχίσει να παρέχει ανθρωπιστική στήριξη σε όσους πλήττονται από τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Το 85 % των ατόμων στην ΕΕ συμφωνεί ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία καταδεικνύει πως η ΕΕ οφείλει να θωρακίσει την ενεργειακή και οικονομική της ασφάλεια.

Το 79 % των ατόμων στην ΕΕ συμφωνεί ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία καταδεικνύει πως η ΕΕ οφείλει να ενισχύσει τη στρατιωτική συνεργασία μεταξύ κρατών μελών.

Το 77 % των ατόμων στην ΕΕ συμφωνεί ότι οι ρωσικές αρχές θα πρέπει να λογοδοτήσουν για την τρέχουσα κατάσταση στην Ουκρανία.

Το 71 % των ατόμων στην ΕΕ συμφωνεί ότι η ΕΕ θα πρέπει να συνεχίσει να επιδεικνύει αλληλεγγύη προς την Ουκρανία.

Πηγές: Έκτακτο Ευρωβαρόμετρο 533 - ανοίγει σε νέα καρτέλα., Σεπτέμβριος 2023· Τακτικό Ευρωβαρόμετρο 100 - ανοίγει σε νέα καρτέλα., Δεκέμβριος 2023.

Κυρώσεις της ΕΕ

Εκτός από την οικονομική βοήθεια, και τη λοιπή έμπρακτη υποστήριξη προς την Ουκρανία και τον λαό της, η ΕΕ έχει επιβάλει πρωτοφανείς και εκτεταμένες κυρώσεις στη Ρωσία ως απάντηση στον επιθετικό της πόλεμο κατά της Ουκρανίας.

Οι κυρώσεις είναι ένα από τα μέσα αντίδρασης της ΕΕ σε αυτόν τον άδικο και παράνομο πόλεμο. Στόχος των κυρώσεων είναι να περιοριστούν οι οικονομικές δυνατότητες της Ρωσίας και η ικανότητά της να χρηματοδοτεί τον επιθετικό της πόλεμο. Από αυτή την άποψη, οι κυρώσεις επιτυγχάνουν τον βασικό στόχο της ΕΕ, ο οποίος είναι να συνεχίσει να εργάζεται για μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη. Από τις 23 Φεβρουαρίου 2022 η ΕΕ έχει επιβάλει συνολικά 12 δέσμες κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Εκτός από συγκεκριμένα πρόσωπα και οντότητες, οι κυρώσεις στοχεύουν τους τομείς των χρηματοοικονομικών, της βιομηχανίας, των μεταφορών και της ενέργειας.

Η ΕΕ έχει καταρτίσει —από κοινού με τους εταίρους της— κατάλογο προτεραιότητας για τα είδη πεδίου μάχης στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις - αρχείο PDF – ανοίγει σε νέα καρτέλα.. Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να εφαρμόζουν μέτρα δέουσας επιμέλειας όσον αφορά τα συγκεκριμένα είδη και οι τρίτες χώρες δεν πρέπει να τα εξάγουν στη Ρωσία. Επιπλέον, η ΕΕ έχει εντοπίσει οικονομικώς κρίσιμα εμπορεύματα - αρχείο PDF – ανοίγει σε νέα καρτέλα. στα οποία παρατηρούνται μη φυσιολογικές εμπορικές ροές. Τα συγκεκριμένα εμπορεύματα παρακολουθούνται κατά τη μεταφορά τους στη Ρωσία μέσω ορισμένων τρίτων χωρών.

Τα μέτρα δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων είναι ένα από τα πιο προβεβλημένα και πολιτικά σημαντικά είδη κυρώσεων. Στην παρούσα φάση, σχεδόν 1 950 οντότητες και φυσικά πρόσωπα - ανοίγει σε νέα καρτέλα. συνολικά υπόκεινται σε περιοριστικά μέτρα, ενώ έχουν δεσμευθεί περιουσιακά στοιχεία άνω των 28 δισ. ευρώ που ανήκουν σε Ρώσους και Λευκορώσους ολιγάρχες και εταιρείες. Επίσης, τα κράτη μέλη ανέφεραν ότι έχουν δεσμευθεί περιουσιακά στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας ύψους άνω των 200 δισ. ευρώ στην ΕΕ.

Ο ίδιος ο πόλεμος σε συνδυασμό με τα περιοριστικά μέτρα ασκούν σημαντική πίεση στην οικονομία της Ρωσίας. Συμβάλλουν στην ταχεία αύξηση των δαπανών, στην υποτίμηση του νομίσματος της χώρας, στην αύξηση του πληθωρισμού και στη συρρίκνωση της αγοράς εργασίας από την απώλεια εργαζομένων. Το ρούβλι έχει χάσει περίπου το 40 % της αξίας του από το καλοκαίρι του 2022, όταν και έφτασε την υψηλότερη τιμή του. Το γεγονός αυτό ανάγκασε την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας να αυξήσει τα επιτόκια από το 8 % στο 16 % και να αυστηροποιήσει τους ελέγχους κεφαλαίων. Το 2023 τα έσοδα του προϋπολογισμού από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο μειώθηκαν κατά 40 % χάρη στην ανώτατη τιμή του πετρελαίου που συμφωνήθηκε με τους εταίρους της G7. Με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι επιπτώσεις μόνο θα εντείνονται, καθώς τα μέτρα έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να έχουν μακροπρόθεσμο αντίκτυπο στον προϋπολογισμό της Ρωσίας, καθώς και στη βιομηχανική και τεχνολογική βάση της.

Επίσης, κυρώσεις επιβάλλονται στη Λευκορωσία, η οποία αποτελεί σύμμαχο της Ρωσίας. Στις 3 Αυγούστου 2023, ως απάντηση στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στην καταστολή των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών εντός της χώρας, το Συμβούλιο ενέκρινε 7η δέσμη κυρώσεων - ανοίγει σε νέα καρτέλα.. Η ΕΕ δεν επιβάλλει γενικευμένες κυρώσεις σε ολόκληρη τη χώρα, αλλά στοχεύει στρατηγικούς τομείς της λευκορωσικής οικονομίας, όπως το εμπόριο όπλων και τεχνολογιών με δυνητική στρατιωτική χρήση, καθώς και το εμπόριο αγαθών που χρησιμοποιούνται στις αεροπορικές και διαστημικές βιομηχανίες.

Καταπολέμηση της παραπληροφόρησης

Μέσω των κρατικών ειδησεογραφικών πρακτορείων της και των συνεργαζόμενων ραδιοτηλεοπτικών σταθμών, η Ρωσία μεταδίδει διαστρεβλωμένες πληροφορίες και πολεμική προπαγάνδα. Με τον τρόπο αυτό επιχειρεί να δικαιολογήσει τις επιθετικές ενέργειές της κατά της Ουκρανίας, και να μετατοπίσει την ευθύνη στην Ουκρανία και τη Δύση. Με στόχο την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης, η ΕΕ στηρίζει τις επαφές της Ουκρανίας με παγκόσμιους εταίρους σε διεθνή φόρα και συζητήσεις, μεταξύ άλλων. Προκειμένου να προσεγγίσει όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους, η ΕΕ ενεργεί σε πολλά επίπεδα, στηρίζοντας κυβερνητικούς φορείς, την κοινωνία των πολιτών, οργανισμούς μέσων ενημέρωσης και διαδικτυακές πλατφόρμες σύμφωνα με τον επικαιροποιημένο κώδικα δεοντολογίας για την παραπληροφόρηση - ανοίγει σε νέα καρτέλα..

Στο πλαίσιο των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, η ΕΕ ανέστειλε τις ραδιοτηλεοπτικές δραστηριότητες πολυάριθμων ρωσικών —κρατικών και φιλικών προς το Κρεμλίνο— μέσων παραπληροφόρησης. Γενικότερα, το 2023 σηματοδότησε μια σημαντική αλλαγή στην καταπολέμηση της παραπληροφόρησης στην ΕΕ. Μετά την έναρξη ισχύος της πράξης για τις ψηφιακές υπηρεσίες - ανοίγει σε νέα καρτέλα., οι πάροχοι πολύ μεγάλων διαδικτυακών πλατφορμών και διαδικτυακών μηχανών αναζήτησης πρέπει πλέον να αξιολογούν συστηματικά δυνητικούς κοινωνικούς κινδύνους που πηγάζουν από τις υπηρεσίες τους. Στους συγκεκριμένους κινδύνους περιλαμβάνονται οι απειλές κατά της ελευθερίας της έκφρασης και ο κίνδυνος χρήσης των υπηρεσιών τους για εκστρατείες παραπληροφόρησης.

- ανοίγει σε νέα καρτέλα.

PODCAST Ακούστε ή διαβάστε αυτό το άρθρο, που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο EUvsDisinfo, σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η Ρωσία διαστρεβλώνει την αλήθεια.

Τον Ιούλιο η Επιτροπή δημοσίευσε πρόσκληση υποβολής προτάσεων - ανοίγει σε νέα καρτέλα. ύψους 1,2 εκατ. ευρώ για έργα που μπορούν να αποκρυπτογραφήσουν τον τρόπο με τον οποίο εμφανίζονται εντός και εκτός διαδικτύου τα παραπλανητικά αφηγήματα σχετικά με τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, τις εκλογές και την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ, καθώς και τον τρόπο κατάρριψής τους μόλις εμφανιστούν. Τα έργα αυτά θα αποτελέσουν μέρος των ευρύτερων προσπαθειών —όπως η πλατφόρμα EUvsDisinfo - ανοίγει σε νέα καρτέλα. και το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης - αρχείο PDF – ανοίγει σε νέα καρτέλα.— για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης.

Οι στοχευμένες επικοινωνιακές δραστηριότητες και εκστρατείες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με σκοπό την αποκάλυψη της ρωσικής παραπληροφόρησης σχετικά με τις κυρώσεις και την επισιτιστική και ενεργειακή ασφάλεια συνεχίστηκαν και το 2023. Τέλος, με στόχο να διασφαλιστεί ότι τα εκτοπισμένα άτομα από την Ουκρανία θα γνωρίζουν τα δικαιώματά τους, η Επιτροπή διεξήγαγε εκστρατεία ευαισθητοποίησης για τη σημασία που έχει η χρήση επίσημων πηγών πληροφόρησης.

Ανθρωπιστική βοήθεια και βοήθεια πολιτικής προστασίας για την Ουκρανία

Η ενωσιακή χρηματοδότηση της πολιτικής προστασίας και της ανθρωπιστικής δράσης - ανοίγει σε νέα καρτέλα. βοηθά τους ανθρώπους στην Ουκρανία μέσω πολλαπλών μορφών στήριξης. Συνολικά, η συγκεκριμένη βοήθεια ανέρχεται σε περίπου 1,6 δισ. ευρώ (περίπου 800 εκατ. ευρώ σε ανθρωπιστική βοήθεια και 800 εκατ. ευρώ σε προσφορές πολιτικής προστασίας σε είδος). Στην ανθρωπιστική βοήθεια περιλαμβάνεται η παροχή τροφίμων, νερού, βασικών ειδών οικιακής χρήσης, υγειονομικής περίθαλψης, στήριξης της ψυχικής υγείας και ψυχοκοινωνικής στήριξης, καθώς και καταλύματος σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Επιπρόσθετα, η βοήθεια της ΕΕ προς την Ουκρανία περιλαμβάνει τη στήριξη των νεαρών Ουκρανών για να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους, καθώς και την παροχή χρηματικής βοήθειας με στόχο την κάλυψη βασικών αναγκών. Η ΕΕ συντονίζει την ανθρωπιστική και αναπτυξιακή της βοήθεια μέσω μιας συνδυαστικής προσέγγισης - ανοίγει σε νέα καρτέλα., διασφαλίζοντας ότι όχι μόνο θα καλύπτει τις άμεσες ανάγκες, αλλά θα είναι και βιώσιμη μακροπρόθεσμα.

Η ψυχοκοινωνική στήριξη στα άτομα που έχουν εκτοπιστεί στα κράτη μέλη φτάνει μέσω του προγράμματος EU4Health - ανοίγει σε νέα καρτέλα. («Η ΕΕ για την υγεία») και —σε μεγάλο βαθμό— μέσω της συνεργασίας με τη Διεθνή Ομοσπονδία Συλλόγων του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου. Επιπλέον, η ΕΕ συντονίζει διακομιδές Ουκρανών ασθενών που χρειάζονται επειγόντως θεραπεία, μεταφέροντάς τους σε νοσοκομεία σε όλη την Ευρώπη, ώστε να τους παρασχεθεί εξειδικευμένη περίθαλψη. Σχεδόν 3 000 τέτοιοι ασθενείς μεταφέρθηκαν επιτυχώς σε 22 κράτη μέλη ή χώρες του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου μεταξύ Μαρτίου 2022 και 19 Δεκεμβρίου 2023.

Μέσω του Κέντρου Συντονισμού Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών - ανοίγει σε νέα καρτέλα., η ΕΕ συντονίζει τη μεγαλύτερή της μέχρι σήμερα επιχείρηση πολιτικής προστασίας για παροχή βοήθειας έκτακτης ανάγκης σε άτομα που τη χρειάζονται (βλ. κεφάλαιο 8).

Και τα 27 κράτη μέλη —μαζί με την Ισλανδία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Νορβηγία, τη Σερβία και την Τουρκία— έχουν προσφέρει βοήθεια σε είδος μέσω του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ. Σε αυτή τη βοήθεια περιλαμβάνονται από ιατρικά εφόδια, είδη για καταλύματα έκτακτης ανάγκης και οχήματα έως πυροσβεστικός και ενεργειακός εξοπλισμός. Η ΕΕ έχει ανοίξει πρόσθετους υλικοτεχνικούς κόμβους στην Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία, με στόχο τη διοχέτευση αυτών των ειδών έκτακτης ανάγκης στην Ουκρανία. Έως το τέλος του 2023 είχαν παραδοθεί στην Ουκρανία σχεδόν 100 000 τόνοι σχετικής βοήθειας.

Επίσης, η ΕΕ έχει προσφέρει στήριξη από το rescEU - ανοίγει σε νέα καρτέλα. —το απόθεμα ευρωπαϊκών ικανοτήτων, το οποίο χρηματοδοτείται πλήρως από την ΕΕ. Το rescEU περιλαμβάνει στόλο πυροσβεστικών αεροσκαφών και ελικοπτέρων, αεροσκαφών διακομιδής ασθενών, καθώς και απόθεμα ιατρικών ειδών και κινητών νοσοκομείων που μπορούν να ανταποκριθούν σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Για την Ουκρανία, η ΕΕ έχει προσφέρει ηλεκτρογεννήτριες και ιατρικό εξοπλισμό και έχει αναπτύξει μονάδες προσωρινής στέγασης. Επιπλέον, μεταφέρθηκαν στην Ουκρανία σταθμοί επεξεργασίας νερού μετά την καταστροφή του φράγματος στη Νόβα Καχόβκα - ανοίγει σε νέα καρτέλα.. Παράλληλα, παρασχέθηκε εξειδικευμένος εξοπλισμός —όπως απολυμαντικά, προστατευτικές στολές και χάπια ιωδίου— για την αντιμετώπιση κινδύνων που σχετίζονται με τη δημόσια υγεία, όπως αυτοί που προκύπτουν από χημικές, βιολογικές, ραδιολογικές και πυρηνικές απειλές.

Τον Δεκέμβριο του 2022 η ΕΕ δρομολόγησε την εκστρατεία «Σχολικά λεωφορεία για την Ουκρανία - ανοίγει σε νέα καρτέλα.», ώστε να βοηθήσει τους Ουκρανούς μαθητές και μαθήτριες να επιστρέψουν στο σχολείο. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της έστειλαν στην Ουκρανία περισσότερα από 380 λεωφορεία.

Υποδοχή όσων προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο

Ο απρόκλητος και αδικαιολόγητος επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας προκάλεσε τον μεγαλύτερο αναγκαστικό εκτοπισμό ανθρώπων στην Ευρώπη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Με στόχο την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων που εγκαταλείπουν την Ουκρανία για την ΕΕ, τέθηκε άμεσα σε εφαρμογή από την ΕΕ η οδηγία για την προσωρινή προστασία - ανοίγει σε νέα καρτέλα.. Έως το τέλος του 2023 σχεδόν 4,2 εκατομμύρια άτομα από την Ουκρανία απολάμβαναν το δικαίωμα διαμονής, στέγασης, υγειονομικής περίθαλψης, εκπαίδευσης και εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τον Οκτώβριο η συγκεκριμένη προσωρινή προστασία παρατάθηκε - ανοίγει σε νέα καρτέλα. έως τον Μάρτιο του 2025. Η πλατφόρμα αλληλεγγύης - ανοίγει σε νέα καρτέλα. βοήθησε τα κράτη μέλη να συντονίσουν την υποδοχή προσφύγων από την Ουκρανία - ανοίγει σε νέα καρτέλα., ενώ εξακολουθεί να συμβάλλει στην εφαρμογή της οδηγίας.

Για την προστασία των Ουκρανών, η ΕΕ:

• 2022

• 4 Μαρτίου 2022

  

  ενεργοποίησε μέτρα προσωρινής προστασίας, για να βοηθήσει τα άτομα που προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο

• 6 Απριλίου 2022

  

  εξέδωσε σύσταση σχετικά με την ταχεία, δίκαιη και ευέλικτη αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων

• 14 Ιουνίου 2022

  

  εξέδωσε κατευθυντήριες γραμμές για τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε θέσεις εργασίας, κατάρτιση και εκπαίδευση ενηλίκων στην ΕΕ

• 6 Ιουλίου 2022

  

  εξέδωσε κατευθυντήριες γραμμές στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Ασφαλείς κατοικίες» για να στηρίξει οικοδεσπότες και φιλοξενούμενους

• 10 Οκτωβρίου 2022

  

  έθεσε σε λειτουργία το διαδικτυακό πιλοτικό εργαλείο της δεξαμενής ταλέντων της ΕΕ για να διευκολύνει την αναζήτηση θέσεων εργασίας στην ΕΕ

• 2023

• 4 Μαρτίου 2023

  

  προσέφερε προστασία σε 4 εκατομμύρια άτομα, στα οποία συμπεριλαμβάνονται πάνω από 700 000 φοιτητές/-τριες

Η εξασφάλιση ταχείας και αποτελεσματικής ένταξης στην αγορά εργασίας αποτελεί έναν ακόμη τρόπο με τον οποίο η ΕΕ υποδέχεται όσους προσπαθούν να ξεφύγουν από την ένοπλη αυτή σύγκρουση. Τα μέτρα που εγκρίθηκαν το 2022 στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή, όπως η δράση συνοχής για τους πρόσφυγες στην Ευρώπη - ανοίγει σε νέα καρτέλα. και οι δέσμες μέτρων ευέλικτης βοήθειας για εδάφη - ανοίγει σε νέα καρτέλα., δημιούργησαν την αναγκαία ευελιξία στους κανόνες χρηματοδότησης της πολιτικής για τη συνοχή, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν αυτή τη χρηματοδότηση για την υποδοχή προσφύγων από την Ουκρανία. Αυτά τα μέτρα επέτρεψαν τη συνέχιση της χρηματοδότησης το 2023 για προγράμματα κοινωνικής ένταξης, υγειονομική περίθαλψη, τρόφιμα, βασική βοήθεια και προσανατολισμό για την αγορά εργασίας. Ο τελευταίος τομέας περιλαμβάνει μαθήματα γλωσσών, εκπαίδευση, κοινωνικές υπηρεσίες και παιδική φροντίδα. Η απασχόληση βοηθά τους ανθρώπους να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους, να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους και να συμβάλουν στις κοινότητες υποδοχής τους, στηρίζοντας τελικά την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας.

Πάνω από 1,5 εκατομμύρια Ουκρανοί εργάζονται πλέον στην ΕΕ.

Πηγή: Έρευνα του ευρωπαϊκού δικτύου δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης - ανοίγει σε νέα καρτέλα..

Η ΕΕ βοηθά τους Ουκρανούς να ενταχθούν στην αγορά εργασίας, καθιστώντας εφικτή τη γρήγορη επικύρωση των δεξιοτήτων τους, καθώς και την αναγνώριση των επαγγελματικών και ακαδημαϊκών προσόντων τους. Δημιούργησε το πιλοτικό πρόγραμμα «Δεξαμενή ταλέντων της ΕΕ» - ανοίγει σε νέα καρτέλα., ένα διαδικτυακό εργαλείο αναζήτησης εργασίας που αντιστοιχίζει τα άτομα που έχουν διαφύγει από τον πόλεμο στην Ουκρανία με κατάλληλες δουλειές και κενές θέσεις εργασίας. Επιπλέον, οι δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης των κρατών μελών συνδέουν τα άτομα που αναζητούν εργασία με εργοδότες σε εθνικό επίπεδο. Τον Ιούλιο το ευρωπαϊκό δίκτυο δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης εξέδωσε κοινές κατευθυντήριες γραμμές για την περαιτέρω στήριξη της ένταξης στην αγορά εργασίας.

Επίσης, η ΕΕ είναι αποφασισμένη να εγγυηθεί την πρόσβαση των εκτοπισμένων παιδιών της Ουκρανίας σε υψηλής ποιότητας εκπαίδευση. Έχει κινητοποιήσει διάφορα εργαλεία —κυρίως εντός του στρατηγικού πλαισίου του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης - ανοίγει σε νέα καρτέλα.—, όπως κατευθύνσεις πολιτικής για τη μάθηση από ομοτίμους, διαδικτυακές πλατφόρμες και χρηματοδότηση. Το χρηματοδοτικό πρόγραμμα Erasmus+ - ανοίγει σε νέα καρτέλα. χρησιμοποιείται επίσης για τη στήριξη της εκπαίδευσης των προσφύγων φοιτητών. Η τριτοβάθμια εκπαίδευση υποστηρίζεται περαιτέρω μέσω του προγράμματος υποτροφιών MSCA4Ukraine - ανοίγει σε νέα καρτέλα.. Χάρη στη χρηματοδότηση και τη στήριξη που παρέχει η συγκεκριμένη πρωτοβουλία, έως το τέλος του 2023 συνολικά 124 Ουκρανοί ερευνητές μπόρεσαν να συνεχίσουν το έργο τους στην ΕΕ και σε διάφορες τρίτες χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη».

Επιπλέον, η Επιτροπή δρομολόγησε τρεις νέες πρωτοβουλίες - ανοίγει σε νέα καρτέλα. για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και Ουκρανίας στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας. Πρόκειται για το νέο γραφείο του προγράμματος «Ορίζοντας Ευρώπη» στο Κίεβο - ανοίγει σε νέα καρτέλα., τη νέα πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας για τη στήριξη της ουκρανικής κοινότητας υπερπροηγμένης τεχνολογίας - ανοίγει σε νέα καρτέλα. και έναν νέο κοινοτικό κόμβο του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας - ανοίγει σε νέα καρτέλα..

Τέλος, η ΕΕ έχει επίγνωση της αξίας της πολιτιστικής έκφρασης στη διαχείριση τραυματικών γεγονότων, καθώς και στη δημιουργία μιας αίσθησης κοινότητας και αμοιβαίας κατανόησης. Το 2022 το ενωσιακό πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» είχε δημοσιεύσει πρόσκληση υποβολής έργων - ανοίγει σε νέα καρτέλα. με στόχο τη στήριξη καλλιτεχνών και πολιτιστικών οργανώσεων εκτός Ουκρανίας. Τον Μάιο του 2023 ανακοινώθηκαν οι νικητές - ανοίγει σε νέα καρτέλα.: οι κοινοπραξίες ZMINA, Culture Helps και U-RE-HERIT θα στηρίξουν Ουκρανούς καλλιτέχνες και θα συμβάλουν στην ανασυγκρότηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ουκρανίας.

Ενσωμάτωση στην ενιαία αγορά και άλλες συμφωνίες

Τον Απρίλιο του 2023 η Ουκρανία προσχώρησε στον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της ΕΕ - ανοίγει σε νέα καρτέλα.. Τον Αύγουστο —και ενώ βρισκόταν ακόμη στη διαδικασία επίσημης προσχώρησης στον μηχανισμό— η Ουκρανία συνεισέφερε 51 άτομα ως προσωπικό πρώτης επέμβασης και 19 οχήματα, προκειμένου να συμβάλει στις προσπάθειες διάσωσης μετά τις καταστροφικές πλημμύρες στη Σλοβενία. Ως πλήρως συμμετέχον κράτος, η Ουκρανία θα είναι σε θέση να αποστέλλει βοήθεια μέσω του μηχανισμού, μαζί με άλλα μέλη, όταν μια άλλη χώρα αντιμετωπίζει κάποια κρίση, επιδεικνύοντας έτσι και η ίδια αλληλεγγύη. Επίσης, η προσχώρηση της Ουκρανίας στον μηχανισμό αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την ένταξή της στην ΕΕ και διευρύνει την Ανατολική Γειτονία του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ.

Επιπρόσθετα, η Ουκρανία επωφελείται και από ένα άλλο σημαντικό χαρακτηριστικό της ενιαίας αγοράς. Τον Απρίλιο του 2022 η ΕΕ συνεργάστηκε με ευρωπαϊκούς και ουκρανικούς παρόχους κινητής τηλεφωνίας - ανοίγει σε νέα καρτέλα. με στόχο την προσφορά οικονομικά προσιτών ή δωρεάν υπηρεσιών περιαγωγής στο πλαίσιο της επικοινωνίας μεταξύ των δύο περιοχών. Με τους παρόχους να μειώνουν περαιτέρω το κόστος σύνδεσης, η συμφωνία —η οποία ανανεώθηκε τον Ιούλιο του 2023 για ένα ακόμη έτος— βοηθά τα εκτοπισμένα άτομα από την Ουκρανία να διατηρούν διασυνοριακές επαφές.

Ταυτόχρονα, η Επιτροπή εργάζεται με στόχο την ενσωμάτωση της συγκεκριμένης συμφωνίας περιαγωγής στη συμφωνία σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας. Μόλις οριστικοποιηθεί, θα εξασφαλίσει δωρεάν χρήση κινητής τηλεφωνίας τόσο για τους Ουκρανούς επισκέπτες στην ΕΕ όσο και για τους ταξιδιώτες της ΕΕ στην Ουκρανία. Ο ρυθμός ενσωμάτωσης της Ουκρανίας στην αγορά περιαγωγής της ΕΕ θα εξαρτηθεί από τη θέσπιση και την εκτέλεση της σχετικής ενωσιακής νομοθεσίας.

Επισιτιστική ασφάλεια

Η Ρωσία οξύνει την παγκόσμια κρίση επισιτιστικής ασφάλειας, εμποδίζοντας εσκεμμένα τις εξαγωγές σιτηρών μέσω του Εύξεινου Πόντου, στοχεύοντας τις σιταποθήκες και τις γεωργικές υποδομές στην Ουκρανία και περιορίζοντας τις εξαγωγές γεωργικών προϊόντων και λιπασμάτων.

Το 2022 η ΕΕ, τα κράτη μέλη της, η Ουκρανία και η Μολδαβία δημιούργησαν τις λωρίδες αλληλεγγύης ΕΕ-Ουκρανίας - ανοίγει σε νέα καρτέλα. προκειμένου να ανοίξουν τον δρόμο στα σιτηρά που είχαν παγιδευτεί στην Ουκρανία και να μπορέσουν να φθάσουν στον υπόλοιπο κόσμο. Αυτές οι εναλλακτικές οδοί —που περιλαμβάνουν τις σιδηροδρομικές, τις οδικές και τις θαλάσσιες μεταφορές— διευκολύνουν τόσο τις εξαγωγές από την Ουκρανία όσο και τις ζωτικής σημασίας εισαγωγές στην Ουκρανία, όπως η ανθρωπιστική βοήθεια και τα λιπάσματα.

Τον Ιούνιο του 2023 η ΕΕ ανακοίνωσε ότι επενδύει 250 εκατ. ευρώ σε εννέα διασυνοριακά έργα - ανοίγει σε νέα καρτέλα. με στόχο τη βελτίωση των συνδέσεων της Ουκρανίας και της Μολδαβίας με τους γείτονές τους στην ΕΕ —την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία. Τα έργα περιλαμβάνουν μελέτες και εργασίες σε σιδηροδρομικά και οδικά σημεία διέλευσης των συνόρων με σκοπό την επέκταση και την αναβάθμιση των υποδομών και τη βελτίωση τόσο των χώρων στάθμευσης όσο και των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού μεταφόρτωσης.

Λωρίδες αλληλεγγύης: ο καθοριστικός ρόλος τους στην παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια

Συνολικά, το 2022 και το 2023, χάρη στις λωρίδες αλληλεγγύης, η Ουκρανία μπόρεσε:

• να εξαγάγει πάνω από 65 εκατομμύρια τόνους γεωργικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων σχεδόν 61 εκατομμυρίων τόνων σιτηρών, ελαιούχων σπόρων και συναφών προϊόντων, μέρος των οποίων κατευθύνθηκε προς τις χώρες που πλήττονται περισσότερο από την έλλειψη τροφίμων·
• να εξαγάγει πάνω από 51 εκατομμύρια τόνους μη γεωργικών προϊόντων, όπως μεταλλεύματα, σίδηρο, χάλυβα και ξύλο·
• να δημιουργήσει έσοδα περίπου 44 δισ. ευρώ για τους Ουκρανούς αγρότες και τις επιχειρήσεις· και
• να εισαγάγει πάνω από 43 εκατομμύρια τόνους (αξίας 88 δισ. ευρώ) κρίσιμων εμπορευμάτων, όπως τα καύσιμα.

Τέλος, το 2023 δημιουργήθηκε κοινή πλατφόρμα συντονισμού - ανοίγει σε νέα καρτέλα. με σκοπό τη βελτίωση των εμπορικών ροών μεταξύ της ΕΕ και της Ουκρανίας. Οι προσπάθειες της πλατφόρμας εντάθηκαν μετά τον τερματισμό από τη Ρωσία της Πρωτοβουλίας για τα Σιτηρά στον Εύξεινο Πόντο στις 17 Ιουλίου, κάτι το οποίο είχε ως αποτέλεσμα τη διακοπή των εξαγωγών σιτηρών μέσω της οδού του Εύξεινου Πόντου.

Στήριξη των κρατών μελών

Οι επιπτώσεις του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας γίνονται αισθητές και πέρα από τα σύνορα της Ουκρανίας. Ως γείτονες της Ουκρανίας, τα κράτη μέλη πλήττονται με τη σειρά τους, ιδίως στους τομείς της ενέργειας και των αγορών τροφίμων (για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ αντιμετωπίζει την ενεργειακή κρίση, βλ. κεφάλαιο 4).

Το 2023 η ΕΕ ενέκρινε κρατικές ενισχύσεις ύψους 487 δισ. ευρώ με στόχο τη στήριξη των κρατών μελών στο πλαίσιο του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.

Το προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης - ανοίγει σε νέα καρτέλα., το οποίο εφαρμόζεται από τις 9 Μαρτίου 2023, είναι ένα από τα εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα κράτη μέλη ώστε να μετριάσουν τις επιπτώσεις του πολέμου στις οικονομίες τους.

να χορηγήσουν περιορισμένη ενίσχυση σε επιχειρήσεις που πλήττονται από την τρέχουσα κρίση ή από τις σχετικές κυρώσεις και τα αντίμετρα

να διασφαλίσουν επαρκή ρευστότητα για τις επιχειρήσεις

να αποζημιώσουν τις επιχειρήσεις για τις πρόσθετες δαπάνες με τις οποίες επιβαρύνθηκαν λόγω των εξαιρετικά υψηλών τιμών αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας

Επιπλέον, μετά την αναστολή των προγραμμάτων συνεργασίας με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία σύμμαχο της Ρωσίας, η ΕΕ μετέφερε το 2023 πρόσθετο ποσό ύψους 135 εκατ. ευρώ - ανοίγει σε νέα καρτέλα. —το οποίο αρχικά προβλεπόταν να διατεθεί για έργα που θα υλοποιούνταν με τις δύο αυτές χώρες— σε άλλα προγράμματα που θα ενισχύσουν τη συνεργασία των κρατών μελών με τη Μολδαβία και την Ουκρανία.

Επίσης, κατά τη διάρκεια του έτους η ΕΕ διασφάλισε ότι όλες οι περιφέρειες της Εσθονίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Πολωνίας και της Φινλανδίας οι οποίες επρόκειτο να συμμετάσχουν σε προγράμματα συνεργασίας με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία θα μπορούσαν να συμμετάσχουν σε άλλα υφιστάμενα προγράμματα διαπεριφερειακής συνεργασίας.

Στήριξη των γεωργών της ΕΕ

Δεδομένης της σημασίας που έχουν η Ρωσία και η Ουκρανία για τον παγκόσμιο εφοδιασμό με σιτηρά και ελαιούχους σπόρους, ο συνεχιζόμενος πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει δημιουργήσει μεγάλη αβεβαιότητα και αστάθεια στις αντίστοιχες αγορές.

Λόγω του αποκλεισμού ή του σοβαρού περιορισμού των συνηθισμένων εξαγωγικών διαύλων της Ουκρανίας μέσω λιμένων του Εύξεινου Πόντου, οι εξαγωγές δεν φθάνουν στον προορισμό τους τόσο εύκολα όσο στο παρελθόν. Αντίθετα, τα σιτηρά και οι ελαιούχοι σπόροι της Ουκρανίας συσσωρεύονται όλο και περισσότερο στις αγορές των γειτονικών κρατών μελών, δημιουργώντας υλικοτεχνικά εμπόδια.

Το 2023, στο πλαίσιο του κανονισμού σχετικά με τα αυτόνομα εμπορικά μέτρα για την Ουκρανία - ανοίγει σε νέα καρτέλα., η ΕΕ θέσπισε δύο δέσμες μέτρων στήριξης και μία προσωρινή απαγόρευση των εισαγωγών σίτου, αραβοσίτου, κραμβόσπορων και ηλιανθόσπορων από την Ουκρανία στη Βουλγαρία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία. Τα συγκεκριμένα μέτρα συνέβαλαν στον μετριασμό των υλικοτεχνικών εμποδίων και στην κάμψη των ανησυχιών των γεωργών στα συγκεκριμένα κράτη μέλη, ενώ παράλληλα επέτρεψαν στην ΕΕ να συνεχίσει την παροχή οικονομικής στήριξης στην Ουκρανία με τη μορφή μηδενικών δασμών σε όλες τις ουκρανικές εισαγωγές.

Συνολικά, έχουν διατεθεί περισσότερα από 156,3 εκατ. ευρώ από το γεωργικό αποθεματικό της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ) για τη στήριξη των παραγωγών που πλήττονται περισσότερο στα πέντε κράτη μέλη που συνορεύουν με την Ουκρανία. Επιπρόσθετα, τα συγκεκριμένα κράτη μέλη είχαν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν εθνικά μέσα στήριξης για την παροχή πρόσθετης αντιστάθμισης —σε περίπτωση που κρινόταν αναγκαίο— μέσω συμπληρωματικής ή ειδικής κρατικής ενίσχυσης. Επιπλέον, στο πλαίσιο της τρίτης δέσμης μέτρων στήριξης - ανοίγει σε νέα καρτέλα., η Επιτροπή κινητοποίησε πρόσθετη χρηματοδότηση ύψους 330 εκατ. ευρώ, η οποία θα διατεθεί σε Ενωσιακούς γεωργούς σε άλλα κράτη μέλη που επηρεάζονται από το υψηλό κόστος εισροών και τα ιδιαίτερα προβλήματα που σχετίζονται με τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Κρίσεων Επισιτιστικής Ασφάλειας - ανοίγει σε νέα καρτέλα., ο οποίος θεσπίστηκε πρόσφατα, κατέστησε δυνατή τη γρήγορη κινητοποίηση εμπειρογνωμοσύνης και επέστησε την προσοχή των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων σε προβλήματα και σημεία συμφόρησης σε πρώιμο στάδιο. Τα αποτελέσματα των συζητήσεων μεταξύ των πιο πάνω ενδιαφερόμενων μερών λήφθηκαν άμεσα υπόψη στη διαμόρφωση της ανταπόκρισης της ΕΕ.

Διερεύνηση και δίωξη των εγκλημάτων πολέμου

Από την έναρξη του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, οι ρωσικές αρχές παραβιάζουν συνεχώς τα διεθνή ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς υπάρχουν πολυάριθμες αναφορές για εγκλήματα πολέμου και επιθέσεις κατά αμάχων. Έως το τέλος του 2023 η Ουκρανία και 16 κράτη μέλη της ΕΕ είχαν αρχίσει έρευνες για διεθνή εγκλήματα που είχε διαπράξει η Ρωσία στην Ουκρανία.

Έξι ημέρες μετά την έναρξη του πολέμου, ο Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Ποινικής Δικαιοσύνης - ανοίγει σε νέα καρτέλα. (Eurojust) συνέβαλε στη σύσταση κοινής ομάδας ερευνών - ανοίγει σε νέα καρτέλα. με σκοπό τη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων και τη διερεύνηση εγκλημάτων πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Σήμερα η ομάδα αποτελείται από την Ουκρανία, έξι κράτη μέλη, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου.

Λόγω της πολυπλοκότητας από την οποία χαρακτηρίζεται η συλλογή αποδεικτικών στοιχείων για διεθνή εγκλήματα (π.χ. συλλογή μαρτυριών από άτομα σε διάφορες χώρες), το 2023 η Eurojust δημιούργησε επίσης βάση δεδομένων, στην οποία διατηρούνται και αποθηκεύονται αποδεικτικά στοιχεία για τα εγκλήματα αυτά (βάση δεδομένων με αποδεικτικά στοιχεία για βασικά διεθνή εγκλήματα - ανοίγει σε νέα καρτέλα.). Η Eurojust θα προσφέρει την εμπειρογνωμοσύνη της στη συγκεκριμένη βάση δεδομένων, αναλύοντας τα αποδεικτικά στοιχεία. Παράλληλα, θα παρέχει πρακτική καθοδήγηση στις εθνικές δικαστικές αρχές για τον εντοπισμό αποδεικτικών στοιχείων που βρίσκονται σε άλλες χώρες και ενδέχεται να είναι σημαντικά για τις δικές τους έρευνες.

Επίσης, η Eurojust φιλοξενεί το νεοσύστατο Διεθνές κέντρο για τη δίωξη του εγκλήματος της επίθεσης κατά της Ουκρανίας - ανοίγει σε νέα καρτέλα., το οποίο εγκαινιάστηκε τον Ιούλιο του 2023. Το κέντρο αποτελείται από ανεξάρτητους εθνικούς εισαγγελείς, οι οποίοι προέρχονται από τα μέλη της κοινής ομάδας ερευνών, καθώς και έξι Ουκρανούς εισαγγελείς, και δημιουργήθηκε με σκοπό να προετοιμάσει και να συμβάλει σε οποιαδήποτε μελλοντική δίωξη του εγκλήματος της επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Έγκλημα επίθεσης αποτελεί ο σχεδιασμός, η δρομολόγηση ή η εκτέλεση μεγάλης κλίμακας επιθετικών πράξεων μέσω κρατικής στρατιωτικής δύναμης από υψηλόβαθμους πολιτικούς και στρατιωτικούς αξιωματούχους. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που ένα τέτοιο έγκλημα διερευνάται τη στιγμή που διαπράττεται.

Στο συγκεκριμένο κέντρο, οι εισαγγελείς θα είναι σε θέση να συνεργάζονται επιτόπου, ανταλλάσσοντας γρήγορα αποδεικτικά στοιχεία και καθορίζοντας από κοινού τον τρόπο με τον οποίο θα υλοποιήσουν τη διερευνητική και διωκτική στρατηγική τους. Η βάση δεδομένων με αποδεικτικά στοιχεία για βασικά διεθνή εγκλήματα θα διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στο έργο του, και τα αποδεικτικά στοιχεία που συλλέγονται από το κέντρο μπορούν να χρησιμοποιηθούν ενώπιον άλλων δικαιοδοσιών, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών και διεθνών δικαστηρίων.

Στήριξη από την Eurojust με στόχο τη δικαιοσύνη για την Ουκρανία

Υποστήριξη ερευνών (Διεθνές κέντρο για τη δίωξη του εγκλήματος της επίθεσης κατά της Ουκρανίας και κοινές ομάδες έρευνας)

Συλλογή, διατήρηση και ανάλυση αποδεικτικών στοιχείων (βάση δεδομένων με αποδεικτικά στοιχεία για βασικά διεθνή εγκλήματα)

Πρακτική καθοδήγηση

Κατάρτιση δικαστικών λειτουργών

Υποστήριξη της ειδικής ομάδας «Δέσμευση και κατάσχεση» της ΕΕ

Επιπρόσθετα, μέσω της ειδικής ομάδας «Δέσμευση και κατάσχεση», η Eurojust εγγυάται την ορθή εφαρμογή των κυρώσεων της ΕΕ. Η ειδική ομάδα διερευνά πιθανές διασυνδέσεις μεταξύ εγκληματικής δραστηριότητας και Ρώσων και Λευκορώσων φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων. Επίσης, εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο μέτρα ποινικού δικαίου —όπως η δήμευση περιουσιακών στοιχείων— μπορούν να συμβάλουν στην ανασυγκρότηση της Ουκρανίας.

Ανασυγκρότηση της Ουκρανίας

Η ΕΕ έχει δεσμευτεί ότι η Ρωσία θα πληρώσει για τη βλάβη που προκάλεσε στην Ουκρανία. Συνεπώς, διερευνά επιλογές με στόχο τη στήριξη της ανασυγκρότησης της Ουκρανίας —σύμφωνα με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο— με τα έκτακτα έσοδα από τη διαχείριση των αποθεμάτων της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας, τα οποία επί του παρόντος έχουν δεσμευτεί στην ΕΕ λόγω των κυρώσεων. Για τον σκοπό αυτό, τον Δεκέμβριο η Επιτροπή ενέκρινε προτάσεις για τη δέσμευση των έκτακτων απροσδόκητων εσόδων από περιουσιακά στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας.

Επίσης, η ΕΕ συντονίζει με τους διεθνείς εταίρους της την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας. Τον Ιανουάριο του 2023 η ΕΕ, η Ουκρανία και οι εταίροι της G7 δημιούργησαν - ανοίγει σε νέα καρτέλα. την πλατφόρμα της G7 για τον συντονισμό των δωρητών από πολλαπλές πηγές - ανοίγει σε νέα καρτέλα.. Η πλατφόρμα συμβάλλει καθοριστικά στον συντονισμό της στήριξης για τις άμεσες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ουκρανίας, καθώς και για τη μελλοντική οικονομική ανάκαμψη και ανασυγκρότησή της με την αξιοποίηση διάφορων πηγών και καθιερωμένων χρηματοδοτικών μέσων.

Τον Φεβρουάριο, κατά την επίσκεψη του Σώματος των επιτρόπων στην Ουκρανία, η ΕΕ ανακοίνωσε δέσμη βοήθειας ύψους 1 δισ. ευρώ στο πλαίσιο της συνολικής υποστήριξης προς τη χώρα, με στόχο την ενίσχυση των προσπαθειών ανασυγκρότησης. Επιπλέον, οι επίτροποι και η κυβέρνηση της Ουκρανίας εξέτασαν τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ θα μπορούσε να βοηθήσει τη χώρα να ανοικοδομήσει τις πόλεις της με βιώσιμο και συμπεριληπτικό τρόπο. Τον Μάρτιο εγκαινιάστηκε η πρωτοβουλία Phoenix - ανοίγει σε νέα καρτέλα. (έργο για έναν ολιστικό προσανατολισμό προς νέες περιβαλλοντικές υποδομές στις ουκρανικές πόλεις). Η πρωτοβουλία θα δώσει στις ουκρανικές πόλεις τη δυνατότητα να αποκτήσουν πρόσβαση σε τεχνολογίες αιχμής και εμπειρογνωμοσύνη από την κοινότητα του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους - ανοίγει σε νέα καρτέλα.. Επίσης, θα συνδέσει ουκρανικές πόλεις με πόλεις της ΕΕ με παρόμοια χαρακτηριστικά με σκοπό την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και ορθών πρακτικών σχετικά με τον τρόπο οικοδόμησης κλιματικά ουδέτερων και ενεργειακά αποδοτικότερων πόλεων. Θα συνδυάσει χρηματοδότηση από την αποστολή του προγράμματος «Ορίζοντας Ευρώπη» για κλιματικά ουδέτερες και έξυπνες πόλεις - ανοίγει σε νέα καρτέλα. και από το πρόγραμμα LIFE - ανοίγει σε νέα καρτέλα., με την άμεση κινητοποίηση τουλάχιστον 7 εκατ. ευρώ.

Τέλος, στη διάσκεψη για την πράσινη ανάκαμψη της Ουκρανίας - ανοίγει σε νέα καρτέλα., η οποία πραγματοποιήθηκε από τις 28 Νοεμβρίου έως την 1η Δεκεμβρίου στο Βίλνιους της Λιθουανίας, η ΕΕ επιβεβαίωσε τη συνεχή στήριξή της προς τους ουκρανικούς δήμους και παρουσίασε την υπό εξέλιξη εφαρμογή και τα πρώτα αποτελέσματα της πρωτοβουλίας Phoenix. Παράλληλα, η αποστολή για την κυκλική οικονομία - ανοίγει σε νέα καρτέλα. έφερε τις εταιρείες της ΕΕ και τα ενδιαφερόμενα μέρη της βιομηχανίας που επικεντρώνονται στην κυκλική οικονομία σε επαφή με επιχειρήσεις και αγοραστές του δημόσιου τομέα που εδρεύουν στην Ουκρανία, ενισχύοντας την επιχειρηματική διάσταση της πράσινης ανάκαμψης της Ουκρανίας.

Στη διάσκεψη για την ανάκαμψη της Ουκρανίας - ανοίγει σε νέα καρτέλα., η οποία πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο τον Ιούνιο, η ΕΕ παρουσίασε έναν νέο μηχανισμό που προτείνει επιχορηγήσεις και δάνεια ύψους έως και 50 δισ. ευρώ με στόχο την ενίσχυση της ανάκαμψης και του εκσυγχρονισμού της Ουκρανίας από το 2024 έως το 2027.

Το συγκεκριμένο μέτρο κατέδειξε την αταλάντευτη στήριξη της ΕΕ προς την Ουκρανία εν μέσω του συνεχιζόμενου επιθετικού πολέμου της Ρωσίας και επιβεβαίωσε τη δέσμευσή της όσον αφορά την πορεία της Ουκρανίας προς την ένταξη στην ΕΕ.

Επιπλέον, η ΕΕ υπέγραψε συμφωνίες ύψους άνω των 800 εκατ. ευρώ για την κινητοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων με σκοπό την ανάκαμψη και την ανασυγκρότηση της ουκρανικής οικονομίας.