Staidreamh Eorpach Tá an fhéidearthacht ann chun an cháilíocht a fheabhsú tuilleadh

Achoimre Feidhmiúcháin

I Is earra poiblí é staidreamh oifigiúil arb é is aidhm leis cur síos a thabhairt ar fheiniméin eacnamaíocha, dhéimeagrafacha, shóisialta agus chomhshaoil. Tá siad ríthábhachtach chun tacú le cinnteoireacht fianaise-bhunaithe ag polaiteoirí agus ceannairí gnó, ach freisin ag daoine aonair agus teaghlaigh. Tá staidreamh ag teastáil ón Aontas i ngach réimse – ó dhearadh, cur chun feidhme, faireachán agus meastóireacht ar bheartais an Aontais, go bailiú agus leithdháileadh cistí an Aontais, agus tá an cháilíocht ríthábhachtach. Déantar é a chur i ngníomh trí na critéir seo a leanas: ábharthacht; cruinneas; inchomparáideacht agus comhleanúnachas, tráthúlacht agus poncúlacht; agus inrochtaineacht agus soiléireacht.

II In 2012, d’fhoilsíomar Tuarascáil speisialta maidir le cáilíocht staidrimh Eorpaigh. Agus obair leantach á dhéanamh againn in 2016, fuaireamar amach nach raibh roinnt feabhsúcháin chomhaontaithe curtha chun feidhme go hiomlán. Ós rud é go raibh forbairtí ann freisin le déanaí maidir le staidreamh Eorpach, chinneamar iniúchadh nua a dhéanamh ar an ábhar céanna. Is í an aidhm ná go rannchuideoidh ár bhfionnachtana agus ár moltaí le héifeachtúlacht phróisis bainistíochta cáilíochta Eurostat agus go gcuideoidh siad le hiontaofacht staidrimh Eorpaigh a fheabhsú dá bhrí sin.

III San iniúchadh seo, rinneamar measúnú féachaint an ndéanann an Coimisiún foráil do staidreamh Eorpach ardchaighdeáin. Chun an cheist sin a fhreagairt, scrúdaíomar an bhfuil straitéis chuimsitheach agus cláir éifeachtacha (€489 milliún leithdháilte in 2013-2020) ag an gCoimisiún le haghaidh táirgeadh staidrimh. Rinneamar measúnú freisin féachaint an gcuireann Eurostat tacaíocht iomchuí ar fáil, an bhfuil measúnú láidir ar cháilíocht na sonraí curtha ar bun aige, agus an áirithíonn sé go bhfuil rochtain thrédhearcach agus chomhchothrom ag gach úsáideoir. Chuige sin, roghnaíomar gníomhaíochtaí i dtrí réimse (saothar, gnólachtaí agus sláinte), agus sheiceálamar ar áirithíodh le hobair measúnaithe Eurostat cáilíocht bhailithe sonraí 2017-2020. Ar deireadh, scrúdaíomar ar baineadh leas iomlán as an bhféidearthacht ann le hathbhreithnithe piaraí chun cáilíocht staidrimh Eorpaigh a áirithiú.

IV Is é ár gconclúid fhoriomlán ná go gcuireann an Coimisiún staidreamh ar fáil atá leormhaith ar an iomlán do lucht ceaptha beartais, gnólachtaí agus saoránaigh. Tá aghaidh le tabhairt fós ar roinnt laigí, áfach.

V Léiríonn straitéisí staidrimh Eurostat na tosaíochtaí atá leagtha amach i gcláir i ndiaidh a chéile, ach ní leor iad chun an dul chun cinn atá déanta a thomhas. Ní dhéanann an príomhchomhlacht ionadaíochta d’úsáideoirí, an Coiste Comhairleach Staitistiúil Eorpach, ionadaíocht éifeachtúil ar na húsáideoirí uile, amhail cur chuige comhchoiteann an phobail acadúil agus taighde. Anuas air sin, ní fhreastalaítear go hiomlán ar riachtanais úsáideoirí, ós rud é go bhfuil bearnaí sna sonraí atá faoi iniúchóireacht.

VI In ainneoin cistiú méadaithe tríd an gClár Staidrimh Eorpach, tá táirgeadh rialta staidrimh Eorpaigh fós ag brath go páirteach ar chistiú ó ranna eile den Choimisiún. Níor chuir roinnt cinn de na 13 thionscadal a fhaigheann cistiú ón Aontas a ndearnamar anailís orthu breisluach ar fáil tríd an mbéim nuálaíoch, ach chistigh siad gníomhaíochtaí éigeantacha.

VII Tá tacaíocht Eurostat do Bhallstáit oiriúnach den chuid is mó. Tá cumhachtaí fíoraithe Eurostat teoranta, áfach, sna réimsí a scrúdaíomar. Fuaireamar amach freisin nach bhfuil na tuarascálacha cáilíochta a sheol na Ballstáit comhchuibhithe idir ná laistigh de phróisis staidreamh, agus nach bhfuil an leibhéal céanna faisnéise le fáil iontu. Ina theannta sin, ní dhéanann Eurostat grinnmheasúnuithe ar na gnéithe cáilíochta eile, amhail inchomparáideacht agus comhleanúnachas. Tá tionchar ag tráthchláir ar staidreamh sláinte agus gnó freisin, ós rud é gur féidir roinnt tacar sonraí a chur isteach suas le 24 mhí tar éis na bonnbhliana.

VIII Tá féilire eisiúna forbartha ag Eurostat, ina bhfuil ganntanas sonraí áirithe. Níl beartas ginearálta athbhreithnithe aige, ní thugann sé cur síos iomlán ar na rialacha lena rialaítear rochtain réamheisiúna ar a suíomh gréasáin, ná ní fhoilsíonn sé liosta cuimsitheach d’úsáideoirí dá ndeonaítear rochtain phribhléideach.

IX Cé go bhfuil feabhas tagtha ar dhearadh an Chórais Staidrimh Eorpaigh, níl a minicíocht agus cumhdach chóras Staidrimh Eorpach oiriúnach fós chun feabhsuithe leanúnacha ar cháilíocht a áirithiú. Ina theannta sin, níor thug an Coimisiún agus na Ballstáit aghaidh ach go páirteach ar phríomh-mholtaí athbhreithniú piaraí 2013-2015 maidir le neamhspleáchas agus neamhchlaontacht a fheabhsú.

X Mar thoradh ar ár n-iniúchadh, molaimid gur cheart don Choimisiún:

• freastal ar riachtanais úsáideoirí ar bhealach níos fearr tríd an gCoiste Comhairleach Staitistiúil Eorpach a dhéanamh níos cuimsithí;
• féachaint le neamhspleáchas airgeadais an chláir staitistiúil Eorpaigh a fheabhsú agus tosaíocht a thabhairt do thionscadail nuálacha;
• tuarascálacha cáilíochta na mBallstát agus measúnú cáilíochta ar staidreamh Eorpach a fheabhsú;
• athmhachnamh a dhéanamh ar an gcleachtas reatha staidreamh a réamheisiúint; agus
• measúnú a dhéanamh ar an bhféidearthacht chun sainordú an Bhoird Chomhairligh um Rialachas Staitistiúil Eorpach a neartú.

Réamhrá

Is ionann eolas agus cumhacht: Ról staidrimh oifigiúil

01 Is ‘gné nach féidir déanamh dá uireasa’ é staidreamh ‘i gcóras faisnéise sochaí daonlathaigh a chuireann sonraí maidir leis an gcás eacnamaíoch, déimeagrafach, sóisialta agus comhshaoil ar fáil don rialtas, don gheilleagar agus don phobal’¹. Mar earra poiblí, déantar iad a fhorbairt, a tháirgeadh agus a chraobhscaoileadh ag údaráis staidrimh agus eagraíochtaí idirnáisiúnta. Clúdaíonn staidreamh oifigiúil Eorpach an tAontas ann féin, a Bhallstáit agus réigiúin, agus tíortha ar comhaltaí iad de Chomhlachas Saorthrádála na hEorpa (CSTE).

02 Tá staidreamh Eorpach ardchaighdeáin tábhachtach chun cuidiú le lucht ceaptha beartais chun beartais eacnamaíocha, dhéimeagrafacha, shóisialta agus chomhshaoil a dhearadh agus faireachán a dhéanamh orthu ar mhaithe le fás agus forbairt inbhuanaithe. Tá siad ríthábhachtach freisin chun cistí an Aontais a bhailiú agus a leithdháileadh, agus tá siad riachtanach le haghaidh gnólachtaí, taighdeoirí agus an pobal i gcoiteann. Léirigh paindéim COVID-19 go bhfuil géarghá le sonraí atá beagnach i bhfíor-am agus atá a seachadtar le córais staidrimh thapa, sholúbtha agus níos comhordaithe (féach Iarscríbhinn I).

03 Is coincheap iltoiseach é caighdeán, ach sainmhíniú simplí is ea ‘oiriúnach don úsáid‘ nó ‘oiriúnach don fheidhm’. I gcomhthéacs staidrimh Eorpaigh, cuirtear cáilíocht i ngníomh trí na critéir seo a leanas: ábharthacht; cruinneas; inchomparáideacht agus comhleanúnachas; tráthúlacht agus poncúlacht; agus inrochtaineacht agus soiléireacht (féach Tábla 1). Tá na toisí sin idirghaolmhar, agus tá comhbhabhtáil ag baint le cuid acu.

An creat dlíthiúil maidir le staidreamh Eorpach a tháirgeadh

04 Tá forbairt tagtha ar chreat dlíthiúil an Aontais de réir ama, mar fhreagairt ar riachtanais institiúidí an Aontais den chuid is mó. Luaitear sa Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh² maidir le táirgeadh staidreamh nach mór ‘cloí le neamhchlaontacht, iontaofacht, oibiachtúlacht, neamhspleáchas eolaíoch, costéifeachtacht agus rúndacht staidrimh; ní bheidh ualaí iomarcacha ar oibreoirí eacnamaíocha dá bharr’.

05 Leis an Rialachán Staidreamh Eorpach³, leagtar síos an Córas Staidrimh Eorpach (ESS) mar chomhpháirtíocht idir comhaltaí comhionanna: Eurostat (ardstiúrthóireacht de chuid an Choimisiúin agus Oifig Staidrimh an Aontais), agus na forais staidrimh náisiúnta (NSInna) agus údaráis náisiúnta eile (ONAnna) atá freagrach i ngach Ballstát as staidreamh Eorpach a fhorbairt, a tháirgeadh agus a scaipeadh. Áirítear freisin sa chomhpháirtíocht údaráis staidrimh thíortha CSTE.

06 Tugann an Rialachán sainmhíniú níos treise ar an gcaoi atá ESS eagraithe, tugann sé forléargas ar phríomhdhualgais a chomhpháirtithe, agus cuireann sé creat ar fáil maidir le staidreamh Eorpach a fhorbairt, a tháirgeadh agus a chraobhscaoileach bunaithe ar chomhphrionsabail staidrimh. Cuireann sé an bunús dlí ar fáil freisin maidir le cláir staidrimh Eorpaigh (ESPanna, dá ngairtear ‘na cláir’ anseo feasta), lena leagtar amach na príomhréimsí agus cuspóirí le haghaidh forbairt, táirgeadh agus scaipeadh staidrimh Eorpaigh do thréimhse arb ionann é agus tréimhse an chreata airgeadais ilbhliantúil. As suim iomlán de €489 milliún, chuir an clár roimhe sin (2013-2020) €193 mhilliún de dheontais chuig tíortha CSE (le €181 mhilliún breise mar chreidmheasanna fo-tharmligthe ag Ardstiúrthóireachtaí (ASanna) eile). Tá caiteachas beartaithe de €552 milliún⁴ sa chlár reatha (2021-2027), lena n-áirítear €74 milliún de leithreasuithe faoi chomhair gealltanas do 2021⁵. Tá an Coimisiún ag smaoineamh ar athbhreithniú a dhéanamh ar an rialachán, chun díriú ar fhoinsí sonraí nua, teicneolaíochtaí agus léargais, comhroinnt sonraí agus freagraí staidrimh i gcás géarchéime.

07 Déantar tuilleadh forbairt ar na prionsabail staidrimh atá leagtha amach sa rialachán i gCód Cleachtais an Staidrimh Eorpaigh (CoP), chun críocha iontaoibh phoiblí i staidreamh Eorpach a áirithiú⁶. Rinneadh athbhreithniú ar CoP go deireanach in 2017 (féach Fíor 1).

Rialachas ar an gCóras Staidrimh Eorpach

08 Is ar dhá chóras staidrimh, le creata dlí éagsúla a léiríonn struchtúir rialachais éagsúla, atá an fhreagracht na sonraí is gá a bhailiú chun staidreamh Eorpach le haghaidh úsáid phoiblí (ag an Aontas agus na Ballstáit) a ghiniúint. Is iad sin an Córas Staidrimh Eorpach (ESS)⁷ agus Córas Eorpach Banc Ceannais (CEBE)⁸.

09 Faigheann CSE treoir ón gCoiste um an gCóras Staidrimh Eorpach, a bhfuil Eurostat mar chathaoirleach air agus atá comhdhéanta d’ionadaithe ó institiúidí náisiúnta staidrimh na gcomhaltaí. Tugann an Coiste treoraíocht phroifisiúnta do CSE maidir le staidreamh a fhorbairt, a tháirgeadh agus a chraobhscaoileadh. Tá sé freagrach freisin as Cód Cleachtais an Staidrimh Eorpaigh.

10 Feidhmíonn Eurostat mar údarás staidrimh an Aontais. Is é an ról atá aige bheith mar thús cadhnaíochta maidir le comhchuibhiú staidrimh i ndlúthchomhar leis na húdaráis náisiúnta staidrimh. Is é an phríomhfheidhm atá aige faisnéis staidrimh inchomparáide a phróiseáil agus a fhoilsiú ar leibhéal Eorpach trí mheasúnú a dhéanamh ar cháilíocht na sonraí a chuireann na Ballstáit chuige.

11 Tugann an Coiste Comhairleach Staitistiúil Eorpach⁹ (dá ngairtear ‘An Coiste Comhairleach’) cúnamh do CSE agus déanann an Bord Comhairleach um Rialachas Staitistiúil Eorpach (ESGAB)¹⁰, ar comhlacht de shaineolaithe staidrimh neamhspleácha é, formhaoirseacht ar a ghníomhaíochtaí i dtaca le cur chun feidhme Chód Cleachtais an Staidrimh Eorpaigh( féach Fíor 2).

Scóip agus cur chuige na hiniúchóireachta

12 Ba é cuspóir foriomlán an iniúchta ná measúnú a dhéanamh féachaint an ndéanann an Coimisiún foráil go héifeachtach do staidreamh Eorpach ardcháilíochta. Sa doiciméad seo, tagraímid do Eurostat nuair atá tuairisciú á dhéanamh ar réimsí a bhfuil an fhreagracht iomlán air, mar Oifig Staidrimh an Aontais, ina leith.

13 Chun freagra a thabhairt ar an gceist iniúchóireachta, rinneamar measúnú féachaint:

• an bhfuil straitéis chuimsitheach agus cláir éifeachtacha ag an gCoimisiún chun staidreamh ardcháilíochta a tháirgeadh;
• an gcuireann Eurostat tacaíocht iomchuí ar fáil, an bhfuil measúnú láidir curtha ar bun aige ar chaighdeán na sonraí a fhaigheann sé, agus an áirithíonn sé go bhfuil rochtain thrédhearcach agus chomhchothrom ag gach úsáideoir nuair atá staidreamh Eorpach á chraobhscaoileadh; agus
• ar baineadh leas iomlán ar na hathbhreithnithe piaraí chun cáilíocht an staidrimh a fheabhsú tuilleadh agus a áirithiú.

14 In 2012 d’fhoilsíomar tuarascáil speisialta maidir le caighdeán staidrimh Eorpaigh¹¹. San obair leantach in 2016, fuaireamar amach nach raibh roinnt moltaí curtha chun feidhme go hiomlán go fóill. Mar gheall air sin, agus i bhfianaise forbairtí a rinneadh maidir le staidreamh Eorpach le déanaí, chinneamar iniúchadh nua a dhéanamh ar an ábhar céanna. Tá scrúdú déanta againn, dá bhrí sin, ar an dul chun cinn atá déanta ó Eanáir 2013 go dtí Nollaig 2021. Is í an aidhm ná go rannchuideoidh ár bhfionnachtana agus ár moltaí le héifeachtúlacht phróisis bainistíochta cáilíochta Eurostat agus go gcuideoidh siad le cáilíocht staidrimh Eorpaigh a fheabhsú dá bhrí sin.

15 Roghnaíomar trí réimse théamacha (saothar, gnólachtaí agus sláinte), agus sheiceálamar ar áirithíodh le hobair Eurostat staidreamh ardcháilíochta a dhíríonn ar bhailiú sonraí 2017-2020 i gcomhréir leis na critéir cháilíochta a leagtar amach i Rialachán 223/2009. Dhíríomar ár n-anailís ar na gníomhaíochtaí staidrimh seo a leanas (féach Iarscríbhinn II):

• An suirbhé ar an bhfórsa saothair san Aontas Eorpach (SFS);
• staidreamh struchtúrach gnó;
• sláinte, atá comhdhéanta de ‘chaiteachas sláinte’, ‘neamhchaiteachas sláinte’ agus ‘cúiseanna báis’.

16 Scrúdaíomar na toisí cáilíochta go léir (féach mír 03) sna Ballstáit sa sampla (an Chróit, an Iodáil, an Chipir, an Liotuáin agus an Fhionlainn). A mhéid a bhaineann le tráthúlacht, poncúlacht agus iomláine, chlúdaíomar na Ballstáit go léir den Aontas mar gheall ar dhoiciméadú a bheith ar fáil go héasca. Roghnaíomar an sampla ag úsáid sé chritéar chun ábharthacht, cumhdach leathan geografach agus meascán maith de chórais staidrimh éagsúla, i.e. bunaithe ar shuirbhéanna nó sonraí riaracháin.

17 Clúdaíodh freisin lenár gcuid oibre iniúchóireachta rannchuidithe a rinne ranna eile den Choimisiún (AS um Fhostaíocht, Gnóthaí Sóisialta agus Cuimsiú (EMPL), AS um an Margadh Inmheánach, Tionsclaíocht, Fiontraíocht agus FBManna (GROW), AS um Shláinte agus Sábháilteacht Bia (SANTE)), agus ag ESGAB agus an Coiste Comhairleach, chun staidreamh Eorpach a tháirgeadh. Níor bhreathnaíomar ar cháilíocht na sonraí a sheol na Ballstáit, ar an staidreamh Eorpach a tháirg CEBE, ná ar shaothrú fhoinsí nua staidrimh.

18 Bhunaíomar ár gcuid oibre ar chritéir ó roinnt foinsí éagsúla, amhail prionsabail chomhaontaithe le haghaidh staidreamh oifigiúil, na treoirlínte cur chun feidhme comhfhreagracha, agus dea-chleachtais idirnáisiúnta (féach Iarscríbhinn III).

19 Chomh maith leis na sonraí agus an staidreamh a scrúdú, bhreathnaíomar ar reachtaíocht ábhartha, treoirlínte agus moltaí idirnáisiúnta, agus doiciméid curtha ar fáil ag an gCoimisiún agus Ballstáit roghnaithe – lena n-áirítear na freagraí uaidh ar cheistneoirí mionsonraithe a chlúdaigh scóip iomlán an iniúchta. Rinneamar athbhreithniú ar shampla de 13 dheontas atá ábhartha don trí réimse téamacha (féach Iarscríbhinn IV), faoi bhainistíocht Eurostat faoin gclár 2013-2020. Baineann na deontais sin le tionscadail atá curtha chun feidhme ag forais staidrimh náisiúnta nó ag údaráis náisiúnta eile inár gcúig Bhallstát.

20 Chuireamar agallamh ar fhoireann ón gCoimisiún, an Lárionad Eorpach um Ghalair a Chosc agus a Rialú, oifigí náisiúnta staidrimh agus údaráis náisiúnta eile sna cúig Bhallstát agus trí eagraíochtaí idirnáisiúnta (EIS, ECFE agus EDS). Bhreathnaíomar ar chruinnithe Choiste CSE, agus chuireamar agallamh ar chomhaltaí reatha agus iarchomhaltaí de chomhlachtaí rialtachta CSE (ESGAB agus an Coiste Comhairleach), Oifig Staidrimh CSTE, Cónaidhm na gCumann Staidrimh Náisiúnta Eorpach, an Cumann Staidrimh Ríoga, agus saineolaithe maidir le staidreamh saothair, gnó agus sláinte. Mar gheall ar chás COVID-19, reáchtálamar na hagallaimh go léir trí fhíschomhdhálacha amháin.

Barúlacha

Chomhlánaigh straitéis agus cláir na hionchais, ach ní raibh díriú leordhóthanach ar nuálaíocht agus níor freastalaíodh ar riachtanas uile úsáideoirí

21 Cuireann an Coimisiún a thosaíochtaí straitéiseacha chun feidhme go príomha trí chláir i ndiaidh a chéile, ar cheart go mbeidís deartha chun freagairt ar riachtanais úsáideoirí staidrimh Eorpaigh agus, i gcás inar gá, athbhreithniú a dhéanamh orthu chun aon athrú nach rabhthas ag súil leis a chur san áireamh (féach Fíor 3). Sna míreanna seo a leanas, scrúdaíomar an méid seo a leanas:

1. an bhfuil cláir staidrimh an Choimisiúin agus pleananna staidrimh Eurostat deartha go maith, cuimsitheach agus an ndéantar faireachán orthu go héifeachtach;
2. an gcomhlíonann na cláir riachtanais úsáideoirí; agus
3. an dtugann na cláir luach ar airgead trí dheontais chuig córais staidrimh náisiúnta.

Chomhlíon pleananna agus cláir straitéiseacha na hionchais institiúideacha ach bhí siad easnamhach maidir le dul chun cinn a thomhas

22 Scrúdaíomar an clár do 2013-2020 agus pleananna straitéiseacha Eurostat do 2016-2020 agus 2020-2014, na cláir oibre bliantúla staidrimh ó 2013, agus doiciméadacht maidir le faireachán agus meastóireacht ar na cláir. Scrúdaíomar freisin an clár reatha laistigh de Chlár Mhargadh Aonair an Aontais do 2021-2027, an sásra a úsáidtear chun tosaíochtaí a leagan síos i rith 2013-2020, agus ábhar díospóireachtaí laistigh de CSE i rith 2019 chun na tosaíochtaí sin a mhodhnú do thréimhse 2021-2027.

23 Fuaireamar amach go raibh clár 2013-2020 deartha den chuid is mó chun ionchais agus riachtanais úsáideoirí institiúideacha staidrimh Eorpaigh a chomhlíonadh agus gur áiríodh ann clár faireacháin. Mheas an Coimisiún níos déanaí, áfach, nach raibh cuid de na heochairtháscairí feidhmíochta a úsáideadh chun éifeachtacht an chláir a thomhas nasctha le cuspóirí an chláir ná nach raibh siad in ann an tionchar ar chistiú ón Aontas a léiriú. Cuireadh eochairtháscairí feidhmíochta eile in ionad na n-eochairtháscairí feidhmíochta sin (féach Fíor 4). Leis an ionadú sin agus na hathruithe sa mhodheolaíocht sa suirbhé ar shástacht úsáideoirí, ní rabhthas in ann an dul chun cinn a bhí bainte amach thar an tréimhse ocht mbliana a thomhas.

Ní fhreastalaítear go hiomlán ar riachtanais úsáideoirí agus tá bearnaí sonraí fós ann

24 Chun ábharthacht staidrimh a áirithiú, ní mór é a ghiniúint d’úsáideoirí thar aon ní eile. Ní críoch ann féin é staidreamh a ghiniúint, ach, ina ionad sin, ní mór go bhfreastalódh sé orthu siúd a úsáideann na sonraí chun torthaí agus beartas a fheabhsú. Chuige sin, ba cheart do Eurostat dul i gcomhairle le gach cineál úsáideora chun na riachtanais a shainaithint nach mór don phleanáil straitéiseach sin aghaidh a thabhairt orthu. Mar an príomhchomhlacht ionadaíochta d’úsáideoirí, ba cheart don Choiste Comhairliúcháin cuidiú trína áirithiú go gcuirtear a riachtanais san áireamh i bpróiseas pleanála an chláir agus caidreamh a bhunú leis na comhairlí úsáideoirí náisiúnta staidrimh¹² (féach Fíor 5)

25 Sainaithníonn Eurostat riachtanais úsáideoirí trí roinnt chainéal. Mar shampla, reáchtálann sé éisteachtaí bliantúla chun dul i gcomhairle le ranna eile de chuid an Choimisiúin, eagraíonn sé suirbhé leathbhliantúil ar shástacht úsáideoirí, agus déanann sé comhairliúcháin ócáideacha ar tháirgí áirithe nach bhfuil chomh hionadaíoch céanna (e.g. Deais Staidrimh Eorpach an Téarnaimh).

26 Tugann an Coiste Comhairleach tosaíocht do riachtanais a eascraíonn ó bheartais agus tionscnaimh an aontais. Thairis sin, tá na 12 chomhalta arna gceapadh ag an gCoimisiún rannpháirteach ina gcáil phearsanta seachas mar ionadaíocht ar na comhlachais eolaíochta, ollscoileanna agus forais taighde óna dtagann siad¹³; mar thoradh air sin, ní áirithíonn siad dearcadh comhchoiteann i ndáiríre. Príomhúsáideoirí eile, amhail an tsochaí sibhialta, eagraíochtaí neamhrialtasacha atá mar ionadaíocht do ghrúpaí leochaileacha agus imeallaithe agus eagraíochtaí idirnáisiúnta, níl siad rannpháirteach.

27 Ó cuireadh ar bun é, níl dul chun cinn suntasach déanta ag an gCoiste Comhairleach i dtreo caidreamh a bhunú le húsáideoirí staidrimh náisiúnta. Go deimhin, níor chuir sé forléargas ar na 23 chomhairle úsáideoirí staidrimh náisiúnta le chéile ná ní dhearna sé pleananna chun a chomhair leo a neartú go dtí 2021. Thairis sin, d’aimsíomar fianaise le linn ár gcuid oibre go raibh gníomhaíochtaí chomhairle úsáideoirí na hIodáile curtha ar athló, agus nach raibh coiste den chineál sin ag feidhmiú go fóill sa Chróit.

28 Sainaithníodh lenár n-iniúchadh bearnaí i staidreamh ‘neamhchaiteachais sláinte’ agus staidreamh galrachta. Staidreamh neamhchaiteachais sláinte, amhail acmhainní agus gníomhaíochtaí cúraim sláinte, tá sé deonach agus tá tacair sonraí fós neamhiomlán mar gheall nach gcuireann gach Ballstát na sonraí go léir atá comhaontaithe chuig Eurostat. Tá dréachtrialachán cur chun feidhme ina sainítear liosta íosta ceanglas le glacadh, agus táthar ag súil leis an gcéad tarchur sonraí in 2023. Mura ndeonaítear maoluithe do Bhallstáit áirithe, táthar ag súil go dtiocfaidh feabhas ar an gcáilíocht (lena n-áirítear comhiomláine). Tá staidreamh galrachta á fhorbairt le níos mó ná 10 mbliana anuas, agus fós níl bailchríoch curtha leis go fóill.

29 Baineann bearna thábhachtach eile a fuaireamar leis an sainmhíniú ar FBManna san Aontas, rud nach gcuireann Eurostat i bhfeidhm i gceart mar gheall ar dheacrachtaí maidir leis na sonraí airgeadais go léir a fháil i roinnt Ballstát. Tá cáiliú FBManna i staidreamh Eorpach bunaithe ar líon na bhfostaithe amháin (níos lú ná 250 duine) agus tugtar neamhaird ar chritéir airgeadais (láimhdeachas bliantúil agus iomlán an chláir comhardaithe).

Níl foinse oiriúnach ag cistiú staidrimh an Aontais, agus ní thugann sé tosaíocht leormhaith ar thionscadail nuálaíochta

30 Ba cheart don Choimisiún aghaidh a thabhairt ar phríomhriachtanais úsáideoirí agus cistiú náisiúnta a chomhlánú trí acmhainní airgeadais leordhóthanacha a chur ar fáil do chórais staidrimh náisiúnta, mar a mholtar i dtreoirlínte idirnáisiúnta (féach Iarscríbhinn III). Leithdháiltear cistí an chláir trí chláir oibre bliantúla, a tháirgeann agus a ghlacann an Coimisiún agus a chlúdaíonn cistiú trí dheontais, soláthar agus comhaontuithe eile. Áirítear i gcreat airgeadais ilbhliantúil 2021-2027 €552 milliún don chlár – thart ar €78.9 milliún in aghaidh na bliana (+29 % i gcomparáid leis an meán bliantúil don tréimhse 2013-2020). Seasann ranníocaíocht bhliantúil an Aontais chuig CSE do 2.4 % den chostas iomlán measta staidrimh oifigiúil a tháirgeadh (thart ar €3 billiún in 2020 dar le suirbhé measúnaithe costais a rinne Eurostat¹⁴).

31 Is iad deontais an modh is forleithne agus is dea-bhunaithe a úsáidtear chun forbairt staidrimh nua a spreagadh mar fhreagairt ar riachtanais a shainaithníonn úsáideoirí institiúideacha. Tá siad bunaithe ar éileamh agus cistítear 70 % de chostais an tionscadail chun gníomhaíochtaí staidrimh amhail modúil suirbhé nua a fhorbairt, bailiú sonraí duine le duine agus agallaimh ar an nguthán.

32 Bainistíonn Eurostat deontais arna mhaoiniú ag ranna eile an Choimisiúin freisin (e.g. AS EMPL agus AS SANTE) lasmuigh den chlár (féach Fíor 6). Amhail iad siúd a fhaigheann maoiniú faoin gclár, is é is aidhm leis na deontais ná forbairt staidrimh a spreagadh chun freastal ar riachtanais shonracha na n-ardstiúrthóireachtaí – cé go bhfreastalaíonn siad freisin uaireanta ar ghníomhaíochtaí staidrimh atá éigeantach cheana féin. Sa chomhthéacs sin, in 2012, mholamar an méid seo a leanas: ‘Chun cur chun feidhme iomlán Chód Cleachtais an Staidrimh Eorpaigh a bhaint amach, ba cheart don Choimisiún: (e) [...] deireadh a chur de réir a chéile leis an sásra creidmheasa feidhmíochta fo-tharmligthe le haghaidh táirgeadh staidrimh‘. Measaimid go bhfuil an comhshocrú reatha, ina bhfuil Eurostat ag brath ar na hardstiúrthóireachtaí eile ó thaobh airgeadais, ailínithe go hiomlán le moltaí idirnáisiúnta agus cleachtais is fearr maidir le hacmhainniú leordhóthanach, agus ní chuireann sé an neamhspleáchas institiúideach chun cinn.

33 Fuaireamar amach go gclúdaíonn deontais an Aontais riachtanais institiúideacha den chuid is mó, le líon suntasach ag maoiniú gníomhaíochtaí éigeantacha staidrimh agus, i roinnt cásanna, ag clúdach costais rialta foirne chórais staidrimh náisiúnta. Ní chistíonn ach méid beag deontas tionscadail nuálacha (e.g. staidéir phíolótacha maidir le staidreamh galrachta) le breisluach suntasach nach gcisteofaí go náisiúnta seachas sin.

34 Ní mór measúnú a dhéanamh ar na tionscadail chun seiceáil a dhéanamh an mbaineann siad amach a gcuspóirí chun tairbhí a chur ar fáil i gcomhréir leis na hacmhainní atá á n-infheistiú. Cé go ndearnadh measúnú ar dheontais aonair, ní raibh údar tugtha do na measúnuithe cáilíochtúla ar na torthaí go ginearálta, rud a chuireann teorainn leis an scóip d’obair leantach agus a laghdaíonn inbhuanaitheacht na dtorthaí.

Cuireann Eurostat córais staidrimh náisiúnta ar fáil le tacaíocht chuí, ach tá laigí sa mheasúnú agus scaipeadh fós ann

35 Is é cúram Eurostat staidreamh Eorpach a fhorbairt, a tháirgeadh agus a chraobhscaoileadh¹⁵. Chuige sin, tugann sé tacaíocht d’fhorais náisiúnta staidrimh, déanann sé measúnú ar cháilíocht na sonraí a fhaightear ó na Ballstáit de réir na gcritéar atá leagtha amach (féach mír 03), agus ansin comhdhlúthaíonn agus foilsíonn sé iad. Tugtar aghaidh ar na critéir cháilíochta ‘ábharthacht’ agus ‘inrochtaineacht agus soiléireacht’ i míreanna 24-29 agus 59-69 faoi seach.

36 Ba cheart go mbeadh córas bainistíochta cáilíochta éifeachtach ar bun ag Eurostat, le nósanna imeachta i scríbhinn maidir le measúnú cáilíochta ar gach réimse téamach¹⁶ (féach Fíor 7).

37 Sna míreanna seo a leanas, scrúdaíomar an ndéanann Eurostat an méid seo a leanas:

1. tacaíocht iomchuí a chur ar fáil d’fhorais náisiúnta staidrimh;
2. measúnú láidir a dhéanamh ar cháilíocht na sonraí a thagann isteach; agus
3. a áirithiú go bhfuil rochtain thrédhearcach agus chomhchothrom ag na húsáideoirí go léir nuair atá staidreamh á chraobhscaoileadh.

Cuireann Eurostat tacaíocht iomchuí ar fáil d’fhorais náisiúnta staidrimh;

38 Mar chuid dá ról mar chomhordaitheoir chun cáilíocht staidrimh Eorpaigh a fheabhsú, ba cheart do Eurostat tacaíocht thráthúil agus iomchuí a chur ar fáil do na Ballstáit agus líonraí comhair a fhorbairt chun comhroinnt eolais a chur chun cinn¹⁷. Fuaireamar amach ó na doiciméid a bhí ar fáil go mbíonn tacaíocht Eurostat do na Ballstáit iomchuí agus tráthúil de ghnáth. Mar shampla, chruthaigh tús phaindéim COVID-19 éileamh nach bhfacthas riamh ó rialtais, na meáin agus an pobal iomlán do staidreamh tapa agus iontaofa i roinnt réimse (féach Iarscríbhinn I). Go luath i ndiaidh ráig na paindéime, d’eisigh Eurostat treoirlínte agus nótaí modheolaíochta maidir le tacair sonraí amhail SFS a tháirgeadh.

39 Níl nósanna imeachta inmheánacha i scríbhinn ag Eurostat, áfach, maidir le tacaíocht a chur ar fáil, go háirithe maidir le tráthchlár. Fuaireamar samplaí d’fhadhbanna modheolaíochta casta ar thóg sé an-chuid ama iad a réiteach. Mar shampla, tá an fhadhb maidir le conas déileáil le sonraí maidir le cúram fadtéarmach (idirdhealú idir cúram sóisialta agus sláinte) ann ó cuireadh Córas na gCuntas Sláinte 2011 chun feidhme in 2015¹⁸. Déanann an fhadhb difear do chomhiomláine agus inchomparáideacht na sonraí sa réimse sin. Thosaigh tascfhórsa ag obair ar an tsaincheist i mí Feabhra 2022, agus táthar ag súil go soláthróidh sé tuarascáil faoi dheireadh 2023.

Níl tuairisciú cáilíochta na mBallstát comhchuibhithe ná doiciméadaithe go hiomlán

40 Cuireann Lámhleabhar CSE treoirlínte ar fáil d’ullmhú thuarascálacha cáilíochta táirgeoirí agus úsáideoirí, ag comhpháirtithe CSE, maidir le réimse iomlán na bpróiseas agus na n-aschur staidrimh. Maidir le gach tacar sonraí staidrimh, ba cheart do na tuarascálacha sin a bheith comhchuibhithe idir agus laistigh de phróisis staidrimh chun a áirithiú go gcomhlíontar na treoirlínte maidir lena áirithiú go bhfuil faisnéis bhunriachtanach faoi shonraí a bhailiú agus próisis bailíochtaithe ar fáil d’úsáideoirí agus táirgeoirí.

41 Rinneamar scrúdú féachaint an raibh na tuarascálacha cáilíochta a chuir Ballstáit isteach sna trí réimse théamacha atá cumhdaithe ag ár n-iniúchadh i gcomhréir leis an lámhleabhar CSE agus ar chuimsigh siad faisnéis a bhí iomchuí agus comhchuibhithe araon chun gur féidir measúnú a dhéanamh agus tuiscint chuí a fháil ar na haschuir staidrimh chomhfhreagracha.

42 Cuireann na rialacháin earnála de cheangal ar na Ballstáit tuarascálacha cáilíochta Eurostat agus meiteashonraí a sheoladh ag eatraimh suas le cúig bliana. Méadaíonn eatramh fada idir dhá thuarascáil an riosca go mbeadh athrú tagtha ar thuairiscí ar fhoinsí agus modhanna idir dhá thacar sonraí. Thairis sin, níl tuarascáil cáilíochta atá beartaithe ar shonraí maidir le ‘cúiseanna báis’ curtha isteach ag ceann amháin de na cúig Bhallstát inár sampla (an Chróit). Níl aon cheanglas dlíthiúil tuarascáil cáilíochta a chur isteach le haghaidh sonraí neamhchaiteachais sláinte; mar sin féin, meastar go gcuirfidh na Ballstáit comhad meiteashonraí isteach, rud nach bhfuil i gcomhréir le struchtúr na dtuarascálacha cáilíochta.

43 Tá difríochtaí tuairiscithe idir agus fiú laistigh de ghníomhaíochtaí staidrimh. Tá an leibhéal sonraí éagsúil idir na Ballstáit inár sampla, ní chuireann roinnt acu faisnéis leordhóthanach ar fáil chun tuiscint chuí a fháil agus measúnú cuí a dhéanamh ar cháilíocht sonraí. Chomh maith leis sin, cé is moite de ‘chúiseanna báis’, ní leanann struchtúr na dtuarascálacha cáilíochta na treoirlínte. Tagann faisnéis neamhiomlán as na neamhréireachtaí seo a d’fhéadfadh mearbhall a chur ar úsáideoirí.

Níor áirithigh measúnú cáilíochta Eurostat iontaofacht sonraí go hiomlán

44 Tá sé de chumhacht dhlíthiúil ag Eurostat obair fíorúcháin a dhéanamh ar an láthair i mBallstáit i réimsí staidrimh amhail an nós imeachta um easnamh iomarcach agus ollioncam náisiúnta. Níl cumhachtaí inchomparáide aige sna trí réimse a chumhdaíonn ár n-iniúchadh. Ós rud é go ríomhtar ranníocaíochtaí trí líon ionstraimí cistithe, amhail an Ciste Téarnaimh agus Athléimneachta, ar bhonn staidrimh Eorpaigh i gcás nach bhfuil cumhachtaí fíorúcháin ag Eurostat (e.g. saothar agus daonra) agus dá bhrí sin ní féidir leo iontaofacht a áirithiú, tá riosca ann go bhféadfadh aon leithdháileadh de chistí an Aontais atá bunaithe ar shonraí den sórt sin a bheith míchruinn.

45 Tá nósanna imeachta i scríbhinn forbartha ag Eurostat maidir le sonraí a bhailíochtú i ngach réimse téamach a scrúdaíomar. Ní áirítear leis na nósanna imeachta sin fíorúcháin níos doimhne ar cháilíocht sonraí i mBallstáit, áfach, amhail seiceálacha ar an láthair.

46 Tá lámhleabhair úsáideora agus treoirlínte forbartha ag Eurostat freisin maidir le faireachán a dhéanamh ar chomhlíonadh reachtaíocht staidrimh an Aontais. Gné amháin atá in easnamh sna treoirlínte sin is ea amlíne dá ghníomhaíocht féin má fhaigheann sé amach nach bhfuil Ballstát ag comhlíonadh na sprioc-amanna atá leagtha amach sna rialacha.

47 Baineann Eurostat úsáid as réimse uirlisí TF chun seiceálacha bailíochtaithe a dhéanamh (ar ábhair amhail loighic, inchreidteacht, comhsheasmhacht, rátaí athbhreithnithe agus rátaí athraithe bliantúla). Tá roinnt de na seiceálacha sin leabaithe sna comhaid ina bhfuil an ceistneoir nach mór do na Ballstáit a líonadh isteach ionas gur féidir leo aon earráidí a bhrath nó a cheartú sula seoltar iad. A luaithe a bheidh bailíochtú déanta, seoltar tuarascáil bailíochtaithe chuig na Ballstáit lena formheas; is ag an bpointe sin amháin gur féidir a sonraí a scaipeadh go forleathan.

48 Déanann Eurostat, ECFE agus EDS bailíochtaithe sonraí do ‘chaiteachas sláinte’ agus ‘neamhchaiteachais sláinte’ a bhailiú agus a dháileadh eatarthu féin agus cuireann siad na seiceálacha i bhfeidhm ar bhealach atá comhionann. Tá bailíochtú sonraí do LFS, ‘cúiseanna báis’ agus ‘caiteachas sláinte’ comhchosúil do gach Ballstát. Níl na measúnuithe cáilíochta deiridh do gach Ballstát struchtúraithe, áfach, agus ní thugann siad taifead ar na saincheisteanna ar fad a aimsítear ná ní mholann siad réiteach orthu. Fuaireamar comhaid sonraí ach ní bhfuaireamar measúnuithe cáilíochta críochnaitheacha do na réimsí téamacha eile (‘neamhchaiteachas sláinte’ agus staidreamh struchtúrach gnó). Fuaireamar go raibh Eurostat ar an eolas faoi fhadhbanna cáilíochta sonraí a d’eascair as a obair bailíochtaithe nó ó fhaisnéis a chuir na Ballstáit ar fáil. Tógann sé níos faide roinnt fadhbanna cáilíochta sonraí a réiteach (féach, mar shampla, an plé ar shonraí maidir le cúram fadtéarmach i mír 39).

49 Le linn na tréimhse a chumhdaigh ár n-iniúchadh, fuaireamar go raibh laigí i ndáil le cruinneas sonraí sna trí réimse iniúchóireacht (féach Bosca 1).

50 Rinneamar scrúdú féachaint an ndearna Eurostat anailís ar chomhlíonadh na gcreataí coincheapúla agus an méid inchomparáideachta agus comhleanúnachais sonraí, agus tháinig sé ar laigí sna réimsí téamacha uile a chumhdaigh ár n-iniúchadh (féach Bosca 2).

51 Fuaireamar freisin go bhfuil difríochtaí suntasacha ag baint le sonraí a bhaineann le ‘cúiseanna báis’, rud a léiríonn, in ainneoin líon na dtreoirlínte maidir le comhchuibhiú, nach ndéantar é a ionchódú ar an mbealach céanna i ngach Ballstát. Léirítear i bhFíor 8 inchomparáideacht lag na sonraí maidir le ‘cúiseanna báis’ do néaltrú: taispeántar go bhfuil difríochtaí suntasacha ann sa bhealach a ndéanann na Ballstáit néaltrú a ionchódú, ceann de na galair is costasaí¹⁹ agus an dara cúis is mó báis i dtíortha ardioncaim²⁰. Thairis sin, cé go seasann galar Alzheimer do 60-70 % de na cásanna néaltraithe²¹ ar fud an domhain, bhí éagsúlacht i gceist lena sciar faoin gcatagóir ‘néaltrú’ i ‘gcúiseanna báis’ in 2018 ó 3.4 % i Málta go 99.9 % sa Rómáin. Fuaireamar éagothromaíochtaí arda i sciar na mbásanna mar gheall ar ghalair riospráide amhail niúmóine agus an fliú.

52 D'fhéadfadh éagothromaíochtaí i dtorthaí sláinte a bheith mar gheall ar dhifríochtaí i gcórais cúraim sláinte nó coinníollacha sláinte pobail, ach freisin mar gheall ar chleachtais códaithe náisiúnta agus/nó uathoibrithe, rud a d’fhéadfadh sonraí neamh-inchomparáide teacht as.

53 I staidreamh, tá tráthúlacht agus poncúlacht tábhachtach do chinnteoireacht. I gcás na dtrí réimse a ndearnadh iniúchóireacht orthu, tugann na rialacháin earnála tréimhsí tagartha agus dátaí sonracha faoina gcaithfidh na Ballstáit tuarascálacha cáilíochta agus sonraí/comhaid meiteashonraí a chur faoi bhráid Eurostat (féach Fíor 9). Ní chuireann formhór na mBallstát sonraí isteach ach amháin de réir mar a cheanglaítear leis na rialacháin.

54 Mar a léirítear i bhFíor 9, is féidir staidreamh i roinnt réimsí a chur isteach suas le 24 mhí tar éis na tréimhse tagartha, rud a laghdaíonn an tairbhe d’úsáideoirí. In 2018, 2019 agus 2020, níor sheol ach sé, naoi agus ocht mBallstát faoi seach sonraí caiteachas sláinte go deonach laistigh de cheithre mhí roimh dheireadh na bliana tagartha, rud a chomhfhreagraíonn do shonraí níos tráthúla. Thairis sin, nuair a thagann riachtanais nua chun cinn, níl an tsolúbthacht nós imeachta is gá ag CSE chun freagra a thabhairt go tapa le tacair sonraí nua. Tá sé sin tagtha chun solais go mór go háirithe i dtaca le COVID-19, nach raibh sonraí ina leith ar fáil go pras do staidreamh sláinte agus gnó. Maidir le cúiseanna sonraí báis go háirithe, bhí sé riachtanach bealaí malartacha a aimsiú chun rátaí báis a ríomh, eadhon bailiú deonach sonraí a eagrú do bhásanna seachtainiúla ionas gur féidir básanna iomarcacha míosúla a ríomh (féach Iarscríbhinn V).

55 Thugamar faoi deara go raibh easnaimh maidir le poncúlacht i ngach réimse staidrimh a cumhdaíodh inár n-iniúchadh. Fágtar an próiseas iomlán neamhéifeachtach nuair atá moilleanna i ndáil le sonraí atá as dáta cheana a chur ar fáil ó thaobh aghaidh a thabhairt ar riachtanais úsáideora. An fhaisnéis atá ar fáil maidir le dátaí iarbhír thíolacthaí na mBallstát, tugann sé fianaise maidir le moilleanna le LFS agus staidreamh sláinte i ndáil le spriocdhátaí dlíthiúla. Léirítear samplaí de mhoilleanna sa staidreamh sláinte i mBosca 3. Ní raibh faisnéis den sórt sin ar fáil do staidreamh struchtúrach gnó, agus mar sin ní rabhamar in ann measúnú a dhéanamh ar an staid sa réimse sin.

56 Agus comhiomláin an Aontais á gcur le chéile, ba cheart do Eurostat meastachán a thabhairt ar shonraí Ballstáit i gcás inar gá. Fuaireamar gur minic nár chuir Ballstáit sonraí ar fáil do na trí réimse théamacha inár n-iniúchadh, nó nár thuairiscigh siad in am. Sna cásanna sin (mar shampla, neamhchaiteachas sláinte agus staidreamh struchtúrach gnó) tá úsáid bainte ag Eurostat as meastacháin chun teacht ar chomhiomlán an Aontais. Eisceacht amháin ab ea comhiomlán an Aontais le haghaidh ‘cúiseanna báis’ do 2018 nár táirgeadh toisc nach ndearna Eurostat meastachán don Fhrainc (féach Bosca 3).

Táscairí comhchuibhithe faisnéise agus faireachán easnamhach sa tuairisciú don Pharlaimint agus don Chomhairle

57 Ar deireadh, caithfidh an Coimisiún tuairisc a thabhairt don Pharlaimint agus don Chomhairle maidir le cáilíocht an staidrimh a scaipeann sé, gach trí bhliain, cé is moite de staidreamh sláinte. Rinneamar anailís ar an dá thuarascáil is déanaí a seoladh a bhain le SFS agus staidreamh struchtúrach gnó. Fuaireamar go raibh an leibhéal sonraí éagsúil sa dá thuarascáil agus ní raibh an fhaisnéis leordhóthanach chun léargas soiléir a fháil ar na laigí atá ann cheana féin (féach Bosca 4).

58 Níor bhain an dá thuarascáil úsáid as táscairí faireacháin mionsonraithe chun an dul chun cinn ar SLS agus na rialacháin maidir le staidreamh struchtúrach gnó a thaispeáint. Tá táscairí iomchuí ag teastáil do gach aschur staidrimh chun gur féidir faireachán cuí a dhéanamh ar chur chun feidhme na rialachán agus ar thiomsú faisnéise comhchuibhithe maidir le cáilíocht sonraí.

Ní dhéantar comhchuibhiú leordhóthanach ar nósanna imeachta scaipthe

59 Chun inrochtaineacht agus soiléireacht a áirithiú maidir le staidreamh a eisiúint, ba cheart do Eurostat, i measc nithe eile, nósanna imeachta i scríbhinn atá oiriúnach a chur i bhfeidhm ina bhfuil beartas eisiúna agus féilire eisiúna²². Ba cheart don bheartas eisiúna idirdhealú a dhéanamh idir cineálacha éagsúla foilseacháin agus miondealuithe, agus ba cheart féilire eisiúna agus an beartas athbhreithnithe a chur ar fáil go poiblí roimh ré.

60 Léirigh na doiciméid a ndearnamar scrúdú orthu go bhfuil sraith uirlisí agus nósanna imeachta forbartha ag Eurostat, amhail rialacha eagarthóireachta, a chuireann sé i bhfeidhm don phróiseas scaipeadh. Níl aon rialacha ann , áfach, lena leagtar amach tráthchlár ón mbailiú go dtí foilsiú na sonraí ag Eurostat lena n-áirítear ceanglas a leagan síos chun sonraí gach Ballstáit a fhoilsiú ar an dáta céanna. Ó lár 2021, tá féilire eisiúna bliantúil forbartha agus foilsithe ag Eurostat do phríomhtháirgí i gcomhréir le CoP.

61 Rinneamar dátaí foilsithe SFS agus sonraí caiteachais sláinte a sheiceáil, arbh iad na comhaid sin amháin a bhí ar fáil dúinn. Le linn 2018-2020, níor scaip Eurostat sonraí SFS na mBallstát uile ar an dáta céanna. Bhí sé mar an gcéanna i gcás sonraí maidir le caiteachas sláinte, toisc go raibh roinnt Ballstát (féach mír 54 agus Bosca 3) déanach lena sonraí a chur isteach agus freagra a thabhairt ar fhiosrúcháin Eurostat le linn an phróisis bailíochtaithe. Rinne moilleanna ar scaipeadh an tréimhse a fhadú idir an bhonnbhliain agus an dáta foilsithe.

62 I gcomhréir le CoP, d’fhorbair agus d’fhoilsigh Eurostat féilire eisiúna bliantúil do phríomhtháirgí do 2022. Maidir leis na trí réimse théamacha inár n-iniúchadh, áfach, ní fhoilsítear sonraí áirithe (táscairí, miondealú de réir leibhéal aicmithe, buntréimhsí, míreanna a bhfuil athbhreithniú á dhéanamh orthu, etc.).

63 Cuspóir amháin atá ag beartas athbhreithnithe agus féilire is ea úsáideoirí a chur ar an eolas faoin tionchar intuartha a bheadh ag athruithe atá beartaithe maidir le hinchomparáideacht, lena gcuirtear ar a gcumas sosanna in amshraith a thuar agus a bhainistiú (féach Iarscríbhinn III). Fuaireamar go ndearna Eurostat sonraí a nuashonrú de réir mar a tháinig tíolacthaí isteach agus i gcás ina raibh athbhreithnithe agus ceartúcháin ag teastáil. Níl beartas ginearálta athbhreithnithe ag Eurostat, ach bhí beartais shonracha forbartha do réimsí amhail staidreamh gnó. I réimsí eile, amhail ‘caiteachas sláinte’ agus ‘cúiseanna báis’ déantar athbhreithniú ar shonraí ach níl siad faoi réir comhbheartais; tá athbhreithnithe ag brath ar bheartas gach Ballstáit.

D’fhéadfadh rochtain réamheisiúna an comhionannas a chur i mbaol agus sceitheadh faisnéise a chumasú

64 Chun muinín a chothú i staidreamh oifigiúil, sonraítear i gcreat dlíthiúil an Aontais agus i bprionsabail staidrimh idirnáisiúnta araon nach mór caitheamh go comhionann le gach úsáideoir²³. Tá na treoirlínte ábhartha idirnáisiúnta níos soiléire fós ar an gcaoi go ndéanann siad tagairt do rochtain chomhuaineach (féach Iarscríbhinn III).

65 San athbhreithniú piaraí in 2014, bhí ESGAB den tuairim go raibh cás láidir ann go gcuirfí toirmeasc lán ar réamheisiúint agus mhol siad imscrúdú a dhéanamh ar thionchar gníomhaíochta den sórt sin (féach Iarscríbhinn VI: 2014/11). Ó shin, tá ceithre mholadh eile déanta ag ESGAB maidir le, i measc nithe eile, minicíocht agus líon staidreamh a laghdú atá faoi réir réamheisiúna agus maidir le comhchuibhiú agus trédhearcacht cleachtas réamheisiúna i measc chomhpháirtithe CSE (2015/5, 2015/6 2015/7, 2018/1²⁴). Thugamar faoi deara nach bhfuil ach dul chun cinn éigin déanta ag Eurostat maidir leis na moltaí sin a chur chun feidhme. In 2021, d’iarr ESGAB ar Eurostat athbhreithniú criticiúil a dhéanamh ar a chleachtas maidir le staidrimh a réamheisiúint laistigh den Choimisiún (féach Iarscríbhinn VII: 2021/4). Mar fhreagairt, chomhaontaigh Eurostat forléargas a thabhairt ar staid na himeartha sna meabhráin tuisceana atá ann cheana leis na ranna eile den Choimisiún.

66 Tá údar cuí le rochtain réamheisiúna ar leibhéal CSE ar bhonn CoP²⁵. Tugann Eurostat rochtain réamheisiúna ar phríomhshonraí ar leith dá ardbhainistíocht féin, AS na nGnóthaí Eacnamaíocha agus Airgeadais, AS EMPL agus BCE, chomh maith leis na meáin. Faigheann gníomhaireachtaí nuachta creidiúnaithe preaseisiúintí roimh ré faoi thrádbhac trí mhodh leictreonach²⁶. Os a choinne sin, ní thugann Institiúid Náisiúnta Staidrimh na hIodáile rochtain réamheisiúna ach amháin le linn faisnéis a thabhairt d’iriseoirí gan aon teagmháil sheachtrach (an córas glasála)²⁷ Measaimid nach ndéanann socrú Eurostat a áirithiú nach bhfuil sceitheadh sonraí ann.

67 Má thugtar rochtain réamheisiúna do shonraí macreacnamaíoch, tá an riosca ann go ndéanfadh dóibh siúd a fhaigheann go luath é brabús eacnamaíoch (féach Bosca 5). D’fhéadfadh an rogha maidir le rochtain réamheisiúna a bheith ina chúis le deiseanna maidir le tairbhí eacnamaíocha a d’fhéadfadh na margaí a shaobhadh go tromchúiseach.

68 Chun críche na trédhearcachta, molann dea-chleachtas idirnáisiúnta liosta rochtana réamheisiúna a bhaineann le preasráitis a chur leis. Ní thugann suíomh gréasáin Eurostat faisnéis chuimsitheach maidir le gach úsáideoir agus post ainmnithe a thairbhíonn den rochtain réamheisiúna.

69 In CSE, tá deireadh curtha leis an gcleachtas sonraí réamheisiúna a chur ar fáil do rialtais agus/nó na meáin ag deich dtír ar a laghad (an tSeicia, an Danmhairg, an Chróit, an Iodáil, an Pholainn, an tSlóivéin, an Fhionlainn, an tSualainn, an Íoslainn agus an Iorua). Tá cleachtais réamheisiúna laistigh de CSE fós neamh-chomhchuibhithe dá bharr sin (féach mír 65).

Níor baineadh leas iomlán as an bhféidearthacht go bhféadfadh athbhreithnithe piaraí feabhsuithe a bhaint amach

70 Úsáidtear athbhreithnithe piaraí chun measúnú a dhéanamh ar a mhéid a chomhlíon Eurostat agus córais náisiúnta staidrimh prionsabail CoP ar an iomlán, arb é sin an bhunchloch do chomhchreat cáilíochta CSE. Déanann foireann saineolaithe athbhreithniú piaraí ar chórais náisiúnta staidrimh agus déanann ESGAB athbhreithniú piaraí ar Eurostat. Ós rud é gur glacadh CoP don chéad uair in 2005, tá trí bhabhta d’athbhreithnithe piaraí féinrialaithe ag CSE, rud a chiallaíonn go ndéanann Coiste CSE cinntí a bhaineann leo go hinmheánach (féach Fíor 2). Sna míreanna seo a leanas, scrúdaíomar an méid seo a leanas:

1. ar chuir an Coimisiún chun feidhme na moltaí ón dara hathbhreithniú piaraí go héifeachtach;
2. an raibh faireachán Eurostat ar an dul chun cinn atá déanta ag córais náisiúnta staidrimh éifeachtach i dtreo na moltaí ón dara hathbhreithniú piaraí a chur chun feidhme; agus
3. an bhfuil leagan amach an tríú babhta d’athbhreithnithe piaraí ar chórais náisiúnta staidrimh oiriúnach don fheidhm.

Tá dul chun cinn maith déanta ag an gCoimisiún leis an gcuid is mó de mholtaí athbhreithnithe piaraí

71 Chun a áirithiú go bhfuil an tionchar is mó ag moltaí ESGAB, tá sé tábhachtach go ndéanann an Coimisiún na moltaí sin a chur chun feidhme go pras agus chomh hiomlán agus is féidir. Mura ndéantar é seo, ba cheart údar cuí a thabhairt i gcomhréir le treoirlínte, moltaí agus dea-chleachtais staidrimh idirnáisiúnta.

72 In 2014, rinne ESGAB an dara hathbhreithniú piaraí ar Eurostat agus d’eisigh sé 16 mholadh a thug aghaidh ar shé phríomhréimse: an reachtaíocht atá mar bhonn le nósanna imeachta maidir le hardbhainistíocht a cheapadh nó a dhífhostú; dearadh na reachtaíochta staidrimh; comhleanúnachas staidrimh Eorpaigh; scaipeadh; cumarsáid agus úsáideoirí; agus comhordú (féach Iarscríbhinn VI). Mar fhreagairt air sin, d’fhorbair Eurostat plean cur chun feidhme ina raibh 20 gníomhaíocht feabhsúcháin²⁸.

73 Fuaireamar go raibh dul chun cinn maith déanta ag an gCoimisiún ar an gcuid is mó de na moltaí athbhreithnithe piaraí, go háirithe na moltaí sin a bhaineann le hailtireacht reachtaíochta, agus cumarsáid agus úsáideoirí. Mar sin féin, níor glacadh le agus/nó níor tugadh aghaidh go héifeachtach ar roinnt moltaí tábhachtacha sna réimsí a bhaineann le neamhspleáchas agus neamhchlaontacht (reachtaíocht ar ardbhainistíocht a cheapadh nó a dhífhostú; agus rochtain réamheisiúna – féach míreanna 64-69)²⁹.

74 San athbhreithniú piaraí in 2014, d’eisigh ESGAB ceithre mholadh a thug aghaidh ar réimse iomlán reachtaíocht an Aontais maidir le hardbhainistíocht Eurostat a earcú, a cheapadh agus a dhífhostú (féach Iarscríbhinn VI: 2014/1 - 2014/4). Níor ghlac Eurostat leis na moltaí agus níor mhol siad aon ghníomhaíochtaí feabhsúcháin comhfhreagracha, áfach. D’fhógair Eurostat go ndeachaigh na moltaí níos faide ná CoP (2014/1, 2014/2 agus 2014/4) nó gur tugadh aghaidh go leordhóthanach orthu i gcreat dlíthiúil an Aontais (2014/3). San athbhreithniú piaraí dár gcionn (2021), d’athdhearbhaigh ESGAB roinnt dá moltaí sa réimse seo (féach Iarscríbhinn VI: 2021/1 agus 2021/2), nár glacadh leo go fóill.

75 In 2012, mholamar an méid seo a leanas freisin³⁰: ‘Chun cur chun feidhme iomlán Chód cleachtais an Staidrimh Eorpaigh a bhaint amach ba cheart don Choimisiún: [...] (d) feabhas a chur ar neamhspleáchas gairmiúil Phríomhstaitisteoir an Aontais Eorpaigh trí é/í a cheapadh do shainordú téarma shocraithe tar éis dó/di tuairim fhabhrach a fháil ó ESGAB agus formhuiniú a fháil ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle’. In ainneoin tacaíocht ó Pharlaimint na hEorpa, níor cuireadh ár moladh chun feidhme, toisc go raibh an Coimisiún den tuairim go raibh an creat dlíthiúil atá ann cheana iomchuí agus go raibh na coimircí riachtanacha i bhfeidhm cheana féin.

Tá measúnú Eurostat ar chur chun feidhme ghníomhaíochtaí feabhsúcháin athbhreithnithe piaraí ag na Ballstáit bunaithe ar mhuinín fhrithpháirteach i measc na n-údarás staidrimh den chuid is mó

76 Áirítear le ról comhordaithe Eurostat an faireachán éifeachtach ar mholtaí a rinneadh do Bhallstáit mar gheall ar athbhreithnithe piaraí saineolaithe. Tar éis an dara hathbhreithniú piaraí (2013-2015), bhain Eurostat úsáid as ceistneoirí bliantúla chun faireachán a dhéanamh ar chur chun feidhme na ngníomhaíochtaí comhaontaithe feabhsúcháin ag institiúidí staidrimh náisiúnta (2016-2019). Mar phrionsabal ginearálta, bhí an cleachtadh faireacháin iomlán bunaithe ar mhuinín den chuid is mó, ós rud é gur tugadh gníomhaíochtaí feabhsúcháin isteach faoi fhreagracht institiúidí staidrimh náisiúnta. Bhí orthu sin a áirithiú go raibh siad iomchuí, críochnaitheach agus doiciméadaithe go sásúil. Ní ach ag an mbabhta deireanach den fhaireachán, in 2019, a ndearna Eurostat iarracht an dul chun cinn a thuairiscíodh a fhíorú trí iarrataí ar shoiléiriú a sheoladh chuig Ballstáit.

77 Léirítear i bhFíor 10 dul chun cinn institiúidí staidrimh náisiúnta thar thréimhse ama i dtreo chomhlánú na ngníomhaíochtaí feabhsúcháin a thagann ón dara hathbhreithniú piaraí. De réir na tuarascála faireacháin is déanaí atá ar fáil, bhí 155 as 910 ngníomhaíocht a sainaithníodh (17 %) fós neamhiomlán ag deireadh 2019 (féach Iarscríbhinn VII do mhiondealú mionsonraithe).

78 Fuaireamar go raibh bac ar chur chun feidhme na ngníomhaíochtaí feabhsúcháin nuair a bhí siad ag brath ar chomhlachtaí lasmuigh d’institiúid staidrimh náisiúnta, nó nuair a bhí toil agus/nó tacaíocht pholaitiúil in easnamh. Bhí athruithe reachtacha i gceist le gníomhaíochtaí den chineál seo (e.g. maidir le cinn institiúidí staidrimh náisiúnta a cheapadh nó a dhífhostú, rochtain ar shonraí riaracháin, comhlachtaí maoirseachta a chruthú) ach bhain roinnt eile le hacmhainní daonna nó airgeadais nó fiú forbairt TF.

79 San Iodáil agus san Fhionlainn, is beag dul chun cinn atá déanta ag an bpróiseas reachtach, níl gníomhaíochtaí curtha i gcrích go fóill, níos mó ná seacht mbliana tar éis an dara hathbhreithniú piaraí. Sa Chróit agus sa Chipir, rinneadh na hathruithe reachtacha iomchuí tar éis moill a mhair thart ar chúig bliana. Ní raibh baint ag ionadaithe sinsearacha na bpríomh-gheallsealbhóirí (aireachtaí, parlaimint) sna hathbhreithnithe piaraí in am chun cur chun feidhme príomhghníomhaíochtaí ar shaincheisteanna a éascú maidir le leagan amach agus rialachas institiúideach (neamhspleáchas gairmiúil).

80 Chomh maith le neamhspleáchas gairmiúil, tá acmhainní leordhóthanacha daonna, airgeadais agus teicniúla ag teastáil ó údaráis staidrimh náisiúnta chun a gcláir staidrimh a chur chun feidhme (féach Iarscríbhinn III). Scrúdaíomar tuarascálacha speisialta ESGAB, athbhreithnithe piaraí ar Bhallstáit agus faisnéis faoi acmhainní, agus d’iarramar ar na cúig thír inár sampla agus ar gheallsealbhóirí eile dá dtuairimí maidir le rialachas i gcórais staidrimh náisiúnta.

81 Fuaireamar nach féidir neamhspleáchas gairmiúil a ráthú i gcónaí, go háirithe nuair a bhaineann sé le cinn institiúidí staidrimh náisiúnta a cheapadh agus a dhífhostú. Ós rud é gur cuid d’aireacht iad údaráis náisiúnta eile, tá a neamhspleáchas níos éiginnte fós. Comhthacaíonn ár mbarúil le fionnachtain Eurostat nach raibh 25 as 72 ghníomhaíocht feabhsúcháin (35 %) a bhaineann le neamhspleáchas gairmiúil críochnaithe amhail i mí na Nollag 2019 (féach Iarscríbhinn VII).

82 Bhí roinnt institiúidí staidrimh náisiúnta i dteagmháil linn freisin maidir lena n-ábhair imní faoina spleáchas airgeadais, agus luaigh siad neamhdhóthanacht dá n-acmhainní i bhfianaise an éilimh mhéadaithigh do staidreamh nua agus an gá atá le hinfheistíocht shuntasach theicneolaíoch. Ina leith sin, i mí na Samhna 2021, shainaithin an Chomhairle nach mór acmhainní daonna leormhaithe a thabhairt do Eurostat agus do chórais náisiúnta araon ionas gur féidir leo tuilleadh oibre a dhéanamh le foinsí sonraí agus teicneolaíochtaí digiteacha nua³¹.

Tháinig feabhas ar dhearadh athbhreithnithe piaraí thar thréimhse ama ach tá easnaimh mhóra fós ann

83 Tá sé mar chuspóir ag na hathbhreithnithe piaraí measúnú a dhéanamh ar chomhlíontacht phrionsabal CoP ag comhpháirtithe CSE, arb é sin bunchloch den chomhchreat cáilíochta arna bhunú chun cáilíocht staidrimh Eorpaigh a áirithiú. Ina choinne sin, ní dhéantar ach féinmheasúnú ar fhormhór na gcóras staidrimh lasmuigh den Eoraip. Lasmuigh de chomhlíonadh, cuspóir eile is ea moltaí a chur ar fáil a chuidíonn le húdaráis staidrimh a gcórais staidrimh a fheabhsú agus a fhorbairt. Tugtar tuairisc i bhFíor 11 ar phríomhchéimeanna athbhreithnithe piaraí.

84 Léirítear i dTábla 2 an chaoi ar tháinig athrú ar phríomhghnéithe de dhearadh athbhreithnithe piaraí thar thréimhse ama. Bhí sé i gceist ag an gcéad athbhreithniú piaraí (2005-2007) feasacht CoP a ardú go príomha agus cleachtadh tosaigh a thabhairt do na rannpháirtithe go léir. Bhí laigí suntasacha ag baint leis, áfach³². Tháinig feabhas ar an dara babhta (2013-2015) ó thaobh an deartha de, áiríodh tuarascálacha seachtracha ann agus bhain sé aitheantas idirnáisiúnta níos mó amach. Chuir an tríú babhta (2021-2023) roinnt moltaí eile ESGAB chun feidhme freisin. Bhí na Ballstáit inár sampla sásta le hionchur Eurostat sa phróiseas deartha den chuid is mó agus chuir siad i bhfáth go raibh baint acu ón tús leis an modheolaíocht a tharraingt suas.

85 Fuaireamar le linn ár gcruinnithe le geallsealbhóirí go bhfuil comhdhearcadh ann go gcaithfear athbhreithnithe piaraí a dhéanamh sách minic chun feabhsuithe cáilíochta leantacha a éascú in CSE. Beidh an mheántréimhse idir an dara agus an tríú babhta seacht mbliana go leith, agus beidh sé beagnach deich mbliana don tSlóvaic. Leis an aga moille seo, ní féidir éifeachtaí athruithe amhail dul chun cinn teicneolaíochtaí agus foinsí sonraí nua a ghabháil, rud a chiallaíonn go gcaithfidh CSE a bheith ar an airdeall agus inoiriúnaithe faoi.

86 Chun a áirithiú go bhfuil athbhreithnithe piaraí cuimsitheach agus cothrom, caithfidh siad meastóireacht a dhéanamh ar na gnéithe criticiúla de gach córas staidrimh náisiúnta ina iomláine. Mar sin féin, foráladh le modheolaíocht 2020 uasmhéid de sé údarás náisiúnta rannpháirteacha eile in aghaidh na tíre, tairseach threallach nach gcuireann san áireamh a mhéid atá táirgeadh staidrimh Eorpaigh díláraithe laistigh de thír (féach Iarscríbhinn VIII). Chomh maith leis sin, bhí an mhodheolaíocht mholta doiléir agus suibiachtúil, agus níor chuir sí critéir roghnúcháin inchomparáide i bhfeidhm do gach tír. Ina theannta sin, roghnaíonn institiúidí staidrimh náisiúnta údaráis náisiúnta eile atá rannpháirteach, seachas ar leibhéal an Aontais, de réir mar a bheadh ag teastáil ó chreidiúnacht agus chomhsheasmhacht an chleachta. Ní raibh baint ná páirt ag ESGAB ná aon saineolaithe athbhreithnithe piaraí i ndáil le húdaráis náisiúnta eile a roghnú.

87 Chuir go leor institiúidí staidrimh náisiúnta teorainn le líon na n-údarás náisiúnta eile go trí cinn. Is tairseach threallach eile é seo, a fhágann go bhfuil an riosca ann go n-eisiafar príomhúdaráis náisiúnta eile don staidreamh Eorpach. Luaigh institiúid staidrimh náisiúnta go sainráite gurbh é a túsphointe ná nach roghnóidís ach trí údarás náisiúnta eile. Tríd an gcur chuige seo a ghlacadh, níor chlúdaigh sé an t-údarás náisiúnta eile a bhí freagrach as sonraí ‘cúiseanna báis’ – comhlacht nár éirigh leis na sonraí riachtanacha a chur faoi bhráid Eurostat dhá bhliain as a chéile.

88 Cuireadh ESGAB ar bun chun feabhas a chur ar neamhspleáchas, ionracas agus cuntasacht Eurostat agus CSE³³ chun freagra a thabhairt ar laigí i gcórais náisiúnta³⁴. Ina ról teoranta, áfach, ní dhéanann ESGAB ach tuarascáil bhliantúil a chur ar fáil don Pharlaimint agus don Chomhairle, ina n-áirítear measúnú neamhspleách a dhéanamh ar CoP a chur chun feidhme in CSE ina iomláine, le béim ar Eurostat seachas córais staidrimh náisiúnta. In 2012, mholamar feidhm mhaoirseachta a fhorbairt trí shíneadh a chur le cúram ESGAB³⁵. Cé go bhfuil sé glactha, níor cuireadh an moladh chun feidhme go héifeachtach.

89 Faoi láthair, ciallaíonn nádúr ‘féinrialaithe’ athbhreithnithe piaraí CSE go ndéantar a ndearadh (uainiú, scóip, cur chuige, an nós imeachta roghnúcháin d’údaráis náisiúnta eile, agus comhdhéanamh agus roghnú foirne saineolaithe) a aontú trí chomhairliúchán i measc comhpháirtithe a léiríonn réimse leasanna náisiúnta, in ionad peirspictíochtaí níos leithne de chuid an Aontais. In ainneoin go bhfuil sé neamhspleách ar leasanna náisiúnta, ní dhéanann ESGAB cinneadh maidir le príomhghnéithe deartha.

Conclúidí agus moltaí

90 Is é ár gconclúid fhoriomlán ná go gcuireann an Coimisiún staidreamh Eorpach ar fáil atá leormhaith ar an iomlán do lucht ceaptha beartais, gnólachtaí agus saoránaigh. Tá aghaidh le tabhairt fós ar roinnt laigí, áfach.

91 Go príomha, léiríonn pleananna straitéise Eurostat na tosaíochtaí institiúideacha a leagtar amach i gcláir staidrimh Eorpacha comhleanúnacha. Mar sin féin, ní éiríonn leo cur chun cinn i dtreo bhaint amach na gcuspóirí a thomhas (féach míreanna 22-23).

92 Ní léiríonn an príomhchomhlacht ionadaíochta d’úsáideoirí, an Coiste Comhairleach Staitistiúil Eorpach, na húsáideoirí uile go héifeachtúil mar atá sé faoi láthair, amhail eagraíochtaí idirnáisiúnta agus cur chuige comhchoiteann an phobail acadúil agus taighde. Ina theannta sin, níl mórán dul chun cinn déanta ag an gCoiste Comhairleach Staitistiúil Eorpach ó thaobh a chaidrimh le comhairlí úsáideoirí náisiúnta. Ní fhreastalaítear go hiomlán ar riachtanais úsáideoirí, ós rud é go bhfuil bearnaí sna sonraí atá faoi iniúchóireacht. Níor thug an Clár Staidrimh Eorpach tús áite i gcónaí do ghníomhaíocht chun aghaidh a thabhairt ar na bearnaí sin d’fhonn ábharthacht staidreamh Eorpach a fheabhsú, agus ní chuireann Eurostat an sainmhíniú FBM i bhfeidhm i gceart (féach míreanna 24-29).

Moladh 1 – Freastal ar riachtanais úsáideoirí níos fearr

Chun freastal ar riachtanais úsáideoirí ar bhealach níos fearr, ba cheart don Choimisiún an Coiste Comhairleach Staitistiúil Eorpach a dhéanamh níos cuimsithí, trí ionadaíocht chothrom agus éifeachtúil do gach úsáideoir ann le tacaíocht ó shaineolaithe i réimsí sonracha.

Spriocdháta cur chun feidhme: 2023

93 In ainneoin cistiú méadaithe tríd an gClár Staidrimh Eorpach, tá táirgeadh staidreamh Eorpach fós ag brath go páirteach ar chistiú ó ranna eile de chuid an Choimisiúin. Clúdaíonn an cistiú a soláthraíodh na riachtanais institiúideacha ar an bhformhór. Cé go maoiníonn cúpla deontas AE tionscadail nuálaíochta, tugann méid suntasach díobh maoiniú iarbhír gníomhaíochtaí staidrimh éigeantacha. Dá bhrí sin, tá teorainn ar an mbreisluach a d’fhéadfadh an Clár Staidrimh Eorpach a chur le tionscadail nuálaíochta chun iad a chothú. Cé go ndearnadh measúnú ar dheontais aonair, ní raibh údar tugtha do na measúnuithe cáilíochtúla ar na torthaí go ginearálta, rud a chuireann teorainn leis an scóip d’obair leantach agus a laghdaíonn inbhuanaitheacht na torthaí (féach míreanna 30-34).

Moladh 2 – Féachaint le neamhspleáchas airgeadais an Chláir Staitistiúil Eorpaigh a fheabhsú agus tosaíocht a thabhairt do thionscadail nuálaíochta

Ba cheart don Choimisiún na nithe seo a leanas a dhéanamh:

1. measúnú a dhéanamh ar indéantacht an chéad Chlár Staidrimh Eorpach eile gan a bheith ag brath chomh mór sin ar fhoinsí éagsúla maoinithe; agus
2. tús áite a thabhairt do thionscadail nuálaíochta le breisluach AE soiléir.

Spriocdháta cur chun feidhme: 2024

94 Tá córas bainistíochta cáilíochta iomchuí ag Eurostat. Tá a thacaíocht do Bhallstáit oiriúnach den chuid is mó. Níl treoracha inmheánacha ann lena leagtar amach creat chun tacaíocht a chur ar fáil, áfach, agus d’fhéadfadh sé go dtógfadh fadhbanna modheolaíochta casta tréimhse fhada le réiteach, rud a chuireann isteach ar roinnt gnéithe cáilíochta sonraí, lena n-áirítear inchomparáideacht (féach míreanna 35-39).

95 Fuaireamar nach gcomhlíonann tuarascálacha cáilíochta ó Bhallstáit i gcónaí na treoracha, agus nach ndéantar iad a chomhchuibhiú idir ná laistigh de nósanna imeachta staidrimh. Tá éagsúlacht ann maidir le leibhéal an mhionsonraithe idir Ballstáit, agus is deacair cáilíocht sonraí a thuiscint agus a mheasúnú go cuí dá bharr. Tá éagsúlachtaí ann i dtaca le minicíocht agus cáilíocht an tuairiscithe idir gníomhaíochtaí staidrimh, agus níl tuairisciú éigeantach díobh ar fad. Is faisnéis neamhiomlán atá fágtha d’úsáideoirí mar gheall ar na laigí sin (féach míreanna 40-43).

96 Níor tugadh an chumhacht do Eurostat go fóill chun obair fíoraithe ar an láthair a dhéanamh sna trí réimse sin a chuireamar faoi iniúchóireacht. Bailíochtaíonn sé na sonraí atá curtha isteach ag Ballstáit, ach ní dhéanann sé toradh a mheasúnuithe a dhoiciméadú go cuí i gcónaí. Ní dhéanann sé grinnmheasúnuithe ar na gnéithe cáilíochta uile, amhail inchomparáideacht agus comhleanúnachas. (féach míreanna 44-52).

97 Is ábhar cúraim iad tráthúlacht ar staidreamh sláinte agus gnó go háirithe, ós rud é gur féidir roinnt tacar sonraí a thíolacadh 14 go 24 mhí tar éis na bonnbhliana. Mar gheall ar easpa sonraí fíor-ama do ‘chúiseanna báis’, meastar rátaí básmhaireachta le modhanna malartacha. Níl an próiseas iomlán éifeachtúil d’úsáideoirí mar gheall ar mhoilleanna i dtaca leis na sonraí a sheachadadh. Tá treoracha ag Eurostat chun measúnú a dhéanamh ar chomhlíontacht leis na rialacháin, ach ní ghabhann siad chomh fada le hamchlár a bhunú. Níl an tsolúbthacht ag CSE freagairt go tapa. I gcás bearnaí maidir le ‘cúiseanna báis’ ar an leibhéal náisiúnta, níl meastacháin déanta ag Eurostat agus níl figiúirí comhiomlánacha an Aontais ar fáil mar thoradh air sin (féach míreanna 53-56).

98 Nuair a cheanglaítear a leithéid ag an reachtaíocht, cuireann an Coimisiún tuarascálacha isteach chuig Parlaimint na hEorpa agus chuig an gComhairle faoi cháilíocht an staidrimh. Ní léiríonn siad íomhá shoiléir de na laigí atá ann cheana féin, áfach, agus tá easpa táscairí faireacháin mionsonraithe acu lena dtaispeántar dul chun cinn i ndáil leis na rialacháin. Níl sé de cheangal ar roinnt rialacháin earnála, amhail an tsláinte, tuarascálacha den sórt sin a chur isteach (féach míreanna 57-58).

Moladh 3 – Tuarascálacha cáilíochta na mBallstát agus measúnú cáilíochta staidreamh Eorpacha a fheabhsú

Ba cheart don Choimisiún na nithe seo a leanas a dhéanamh:

1. a áirithiú go mbunaítear na tuarascálacha cáilíochta a fhaigheann sé ó Bhallstáit ar chomhchaighdeáin agus go bhfuil faisnéis iomlán agus inchomparáideach iontu; agus
2. measúnuithe níos críochnúla agus a bhfuil doiciméadú níos fearr déanta orthu i réimsí an tsaothair, an ghnó agus an staidrimh shláinte d’fhonn feabhas ar chur ar chruinneas sonraí, tráthúlacht agus poncúlacht, inchomparáideacht agus comhleanúnachas.

Spriocdháta cur chun feidhme: 2024

99 Cé go bhfuil féilire eisiúna do scaipeadh staidrimh forbartha ag Eurostat, tá easpa mionsonraí áirithe ag an bhféilire. Sa bhreis air sin, níl beartas ginearálta athbhreithnithe ag Eurostat go fóill, agus ní eisíonn sé sonraí na mBallstát uile i dtaca le suirbhé ar an bhfórsa saothair ná caiteachas sláinte ar an dáta céanna (féach míreanna 59-63).

100 Cuireann Eurostat rochtain réamh-eisiúna do shonraí ar fáil do roinnt ranna de chuid an Choimisiúin agus do chainéil sna meáin, agus d’fhéadfadh an rochtain sin deiseanna a chruthú do leas agus sceitheadh geilleagair. Ní dhéantar cur síos iomlán ar na forálacha do rochtain réamh-eisiúna ar shuíomh gréasáin Eurostat, agus níl rochtain ag an bpobal ar liosta de na húsáideoirí ar fad a bhfuil rochtain phribhléideach acu (féach míreanna 64-69).

Moladh 4 – Athmhachnamh a dhéanamh ar an gcleachtas reatha staidreamh a réamheisiúint

Ba cheart don Choimisiún na nithe seo a leanas a dhéanamh:

1. measúnú cáiréiseach a dhéanamh ar an ngá agus ar an mbreisluach a bhaineann le rochtain réamh-eisiúna a thabhairt; agus
2. má áitítear a leithéid, faisnéis chuimsitheach ar rochtain réamh-eisiúna a fhoilsiú agus a gcoimircí a neartú in aghaidh sceitheadh a d’fhéadfadh a bheith ann.

Spriocdháta cur chun feidhme: 2023

101 Bhí dul chun cinn maith déanta ag an gCoimisiún ar na moltaí athbhreithnithe piaraí den chuid is mó, amhail na moltaí sin a bhaineann le hailtireacht reachtaíochta, agus cumarsáid agus úsáideoirí. Níor thug sé faoi chúpla príomh-mholadh ar neamhspleáchas ná neamhchlaontacht áfach (féach míreanna 70-75).

102 Tá measúnú Eurostat ar chur chun feidhme ghníomhaíochtaí feabhsúcháin athbhreithnithe piaraí ag na Ballstáit bunaithe ar mhuinín fhrithpháirteach i measc na n-údarás staidrimh den chuid is mó. Bhí bac ar chur chun feidhme roinnt gníomhaíochtaí feabhsúcháin mar gheall go raibh siad ag brath ar chomhlachtaí lasmuigh den institiúid staidrimh náisiúnta, agus go raibh tacaíocht pholaitiúil in easnamh. Níl príomhghníomhaíochtaí feabhsúcháin, amhail reachtaíocht staidrimh náisiúnta a leasú, curtha chun feidhme ach go páirteach. Thairis sin, ní gné atá ag roinnt leis na Ballstáit go léir é an neamhspleáchas gairmiúil, go háirithe ar leibhéal na n-údarás náisiúnta eile (féach míreanna 76-82).

103 Tá feabhas tagtha ar an dearadh atá ag an uirlis athbhreithneoirí piaraí a úsáidtear chun measúnú a dhéanamh ar chomhlíon Eurostat agus CSE le CoP ó úsáideadh don chéad uair í. Níl athbhreithnithe piaraí chomh minic sin agus go bhféadfaidís feabhsúcháin cháilíochta leantacha a bheith ann, agus níl tuairisciú cuimsitheach acu i gcónaí ar chórais staidrimh náisiúnta. In ainneoin a neamhspleáchais ó leasanna náisiúnta, tá ról teoranta ag an mBord Comhairleach um Rialachas Staitistiúil Eorpach maidir leis an dearadh atá ag athbhreithnithe piaraí (féach míreanna 83-89).

Moladh 5 – Meastóireacht a dhéanamh ar an bhféidearthacht chun sainordú an Bhoird Chomhairligh um Rialachas Staitistiúil Eorpach a neartú

Ba cheart don Choimisiún measúnú a dhéanamh ar indéantacht agus oiriúnacht i dtaca le sainordú reatha an Bhoird Chomhairligh um Rialachas Staitistiúil Eorpach a leathnú amach, chun cinntí a áirithiú ar na príomhghnéithe dearaí den chleachtadh athbhreithnithe piaraí.

Spriocdháta cur chun feidhme: 2023

Is é Seomra IV, faoi cheannas Mihails Kozlovs (Comhalta den Chúirt Iniúchóirí), a ghlac an Tuarascáil seo i Lucsamburg ag an gcruinniú a bhí aige an 26 Deireadh Fómhair 2022.

Iarscríbhinní

Iarscríbhinn I – Staidreamh oifigiúil i gcomhthéacs na géarchéime COVID-19

Chruthaigh COVID-19 dúshláin shuntasacha do chórais staidrimh, agus cuireadh údaráis i gceannas ar na hoibríochtaí staidrimh faoi bhrú mór dá bharr. Ba é an chuid ba thábhachtaí den dúshlán ná a áirithiú gur seachadadh staidreamh sláinte poiblí go tráthúil, agus fianaise leormhaith a chur ar fáil ar an ‘bhfíor-earnáil’ den gheilleagar, go háirithe teaghlaigh agus FBManna.

Chuir an phaindéim isteach ar shreabha sonraí ó ghnólachtaí agus teaghlaigh i dtosach, agus bhí fadhbanna ann do staidreamh oifigiúil mar thoradh air sin. Ní raibh modheolaíochtaí bailiúcháin sonraí aghaidh ar aghaidh indéanta a thuilleadh, agus bhí roinnt suirbhéanna dodhéanta tar éis tamaill agus bhí orthu a bheith curtha siar. Chruthaigh COVID-19 dúshlán do chaighdeáin a bhí ann cheana féin freisin i dtaobh léirmhínithe agus leormhaitheas. Mar thoradh air sin, bhí ar staidreamh oifigiúil oiriúnú go tapa do na dálaí a bhí ag athrú. Tá modheolaíochtaí bailiúcháin sonraí malartacha, amhail glaonna fóin, feidhmchláir idirlín, nó mórshonraí in úsáid go forleathan anois. D’fhéadfadh sé go mbeidh tionchar ag an athrú sin ar cháilíocht agus inchomparáideacht sonraí áfach. Ar dtús, shásaigh lucht ceaptha beartais agus na meáin an t-éileamh do shonraí eipidéimeolaíoch domhanda a bhí beagnach i bhfíor-am go príomha trí dheaiseanna, amhail na deaiseanna sin a d’fhorbair Ollscoil Johns Hopkins, a d’fheidhmigh go neamhspleách ó chórais staidrimh oifigiúla. Chruthaigh EDS agus ECDC a gcuidsean deaiseanna ina dhiaidh sin, agus ar an gcaoi sin líonadh an bhearna ach bhí saincheisteanna inchomparáideachta fós ann.

De réir ESGAB, d’fhreagair CSE go dearfach ar ghéarchéim COVID-19. Cé go raibh an-tionchar ag an bpaindéim ar neart céimeanna den táirgeadh sonraí staidrimh, d’éirigh le CSE agus Eurostat leanúint ar aghaidh de bheith ag táirgeadh príomhtháscairí gan chur isteach. Ar mhaithe le cáilíocht agus inchomparáideacht staidrimh leanúnaigh a áirithiú, d’fhoilsigh Eurostat níos mó ná 30 treoirlíne ag tabhairt aghaidh ar shaincheisteanna modheolaíochta ginearálta agus earnálacha araon. Chruthaigh Eurostat roinn ar a shuíomh gréasáin freisin a bhí tiomnaithe ar an bhfianaise is déanaí a chur ar fáil d’úsáideoirí. Chuir sé liosta de thacair sonraí COVID-19 ar fáil agus sheol sé an Deais Staidrimh Eorpach an Téarnaimh, lena n-áirítear 27 dtáscaire a bhaineann le téarnamh ar ábhair sláinte, sóisialta, geilleagair, gnó agus comhshaoil faoi láthair. Ar deireadh, thug Eurostat roinnt táscairí a bhaineann go sonrach le géarchéim isteach (e.g. básanna seachtainiúla agus mortlaíocht mhínormálta mhíosúil) d’fhonn tionchair na paindéime a mheasúnú níos fearr. I mí na Samhna 2020, d’aontaigh na ceannairí ar NSInna agus Eurostat ar fhreagairt chomhordaithe ar ghéarchéimeanna a bheadh ann amach anseo a mbeadh tionchar acu ar CSE, ar a dtugtar ‘Wiesbaden Memorandum’, lena bhféadfaí cur chuige comhpháirteach ar ghéarchéimeanna sa todhchaí a chothú.

Iarscríbhinn II – Gníomhaíochtaí staidrimh roghnaithe

Iarscríbhinn III – Samplaí de threoir staidrimh idirnáisiúnta, moltaí agus dea-chleachtais

Iarscríbhinn IV – Liosta de na tionscadail a roghnaítear don iniúchóireacht

Iarscríbhinn V – Roghanna malartacha á lorg chun sonraí níos tráthúla ar bhásanna COVID-19 a fháil

Deimhníodh na chéad bhásanna san Eoraip mar gheall ar COVID-19 i mí Feabhra 2020. Mar sin féin, ní fhéadfadh sé go bhfoilseofar staidreamh Eorpach iomlán maidir le ‘cúiseanna báis’ do 2020 roimh 2023 (féach Fíor 10). Chun aghaidh a thabhairt ar riachtanais faisnéise le linn na paindéime, bailíodh dhá thacar sonraí atá beagnach i bhfíor-am: líon na mbásanna COVID-19 ar bhonn laethúil, agus básanna mar theagmhais dhéimeagrafacha ríthábhachtacha ar bhonn seachtainiúil.

Líon na mbásanna COVID-19 Tá an Lárionad Eorpach um Ghalair a Chosc agus a Rialú (ECDC) ag foilsiú líon na mbásanna COVID-19 san Eoraip ó fhoinsí amhail aireachtaí sláinte agus forais sláinte poiblí. Tá EDS agus Ollscoil Johns Hopkins ag foilsiú an staidrimh chéanna ar fud an domhain. Mar sin féin, mar gheall ar dhifríochtaí náisiúnta in aicmiú ‘cúiseanna báis’ chomh maith le roinnt saincheisteanna faoi fhochuimsiúchán agus róchuimsiúchán, d’fhéadfadh difríocht shuntasach a bheith ann idir na sonraí agus comparáidí tíre a dhéanamh níos casta. Mar shampla, ag tús na paindéime chláraigh an Bheilg gach bás a raibh baintfhéideartha ag COVID-19 leis mar bhás a raibh baint iarbhír aige leis, gan gá le tástálacha saotharlainne. Os a choinne sin, d’éiligh an Iodáil toradh dearfach tástála ar bhásanna mar gheall ar COVID-19, agus d’úsáid an Chipir meascán den dá chur chuige.

Básanna agus mortlaíocht mhínormálta: Tá NSInna freagrach as an modh seo agus measann saineolaithe gur tomhas níos oiriúnaí é ar thionchar iomlán na paindéime ar bhásanna, cé nach gcuirtear athruithe déimeagrafacha a tharla le déanaí amhail aosú na ndaonraí san áireamh leis. Cuimsítear ann básanna COVID-19 nach ndearnadh diagnóisiú ná tuairisciú ceart orthu, chomh maith le básanna mar gheall ar chúiseanna eile atá inchurtha i leith na ndálaí foriomlána paindéime. Thug CSE isteach bailiú sonraí básanna seachtainiúla i mí Aibreáin 2020 agus thosaigh sé á fhoilsiú i mí na Nollag 2020. Lean INSanna de shonraí seachtainiúla a sheoladh chuig Eurostat ar bhonn deonach.

Léirítear sa tábla thíos na sonraí le haghaidh 2020 agus 2021 i dtíortha an Aontais agus CSTE, agus ríomhtar na sonraí trí úsáid a bhaint as an dá mhodheolaíocht. Tá an ráta báis mortlaíochta mhínormálta thart ar 34 % níos airde ná figiúirí ECDC i dtaca le básanna COVID-19.

Iarscríbhinn VI – Moltaí ESGAB, 2014 agus 2021

Iarscríbhinn VII – Achoimre ar ghníomhaíochtaí feabhsúcháin ón bhforas náisiúnta staidrimh – stádas an 31 Nollaig 2019

Iarscríbhinn VIII – Cumhdach Córais Staidrimh Náisiúnta sa tríú bhabhta d’athbhreithnithe piaraí

Giorrúcháin

AS EMPL: An Ard-Stiúrthóireacht um Fhostaíocht, Gnóthaí Sóisialta agus Cuimsiú ón gCoimisiún

AS GROW: An Ard-Stiúrthóireacht um an Margadh Inmheánach, Tionsclaíocht, Fiontraíocht agus FBManna ón gCoimisiún

AS SANTE: An Ard-Stiúrthóireacht um Shláinte agus Sábháilteachta Bia ón gCoimisiún

BCE: An Banc Ceannais Eorpach

CoD: Cúiseanna báis

CoP: Cód Cleachtais an Staidrimh Eorpaigh

CSE: An Córas Staidrimh Eorpach

ECDC: An Lárionad Eorpach um Ghalair a Chosc agus a Rialú

ECFE: An Eagraíocht um Chomhar agus Forbairt Eacnamaíochta

EDS: An Eagraíocht Dhomhanda Sláinte

EFTA: Comhlachas Saorthrádála na hEorpa

EIS: An Eagraíocht Idirnáisiúnta Saothair

ESP: An Clár Staidrimh Eorpach

FBManna: Fiontair bheaga agus mheánmhéide

LFS: Suirbhé ar an bhfórsa saothair

NSI: Institiúid náisiúnta staidrimh

ONA: Údarás náisiúnta eile

SBS: Staidreamh Struchtúrach Gnó

Gluais

An tsochaí shibhialta: An chuid sin den tsochaí atá difriúil ó rialtas agus ó ghnó, agus atá comhdhéanta de chomhlachais agus grúpaí eile, lena léirítear leasanna coiteanna san fhearann poiblí.

Bearna sonraí: Na sonraí a theastaíonn chun críche ar leith gan a bheith ar fáil.

Córas na gCuntas Sláinte: An creat geilleagair caighdeánach do chuntasaíocht sláinte i dtíortha CSE, a úsáideann rialacha cuntasaíochta atá comhoiriúnach i dtaobh modheolaíochta le córas na gcuntas náisiúnta chun cuntais a tháirgeadh agus iad cuimsitheach, comhsheasmhach agus inchomparáideach go hidirnáisiúnta a chomhlíonann príomhriachtanais úsáideoirí.

Cúis bháis: An galar nó an díobháil a chur tús leis an tsraith teagmhas galrach a raibh an bás mar thoradh díreach orthu, nó imthosca na tionóisce nó an fhoréigin inar tharla an díobháil mharfach.

Duine dífhostaithe: Duine atá dífhostaithe agus 15 nó 16 go 74 bhliain d’aois a bheith aige nó aici, nach n-oibríonn i rith na seachtaine tagartha, atá ar fáil chun obair a dhéanamh laistigh den dá sheachtain dár gcionn (nó a bhfuil post aimsithe cheana aige nó aici, a bheidh tús leis laistigh den chéad trí mhí eile), agus an duine sin a bheith ag cuardach poist go gníomhach am éigin i rith na gceithre seachtaine roimhe sin.

Earráid chaighdeánach choibhneasta: Cruinneas staitistiúil meastacháin a thomhas. Tugann RSEnna beaga le tuiscint go bhfuil torthaí breá iontaofa ann, agus tugann RSEnna móra le tuiscint go bhfuil torthaí ann nach bhfuil chomh hiontaofa sin.

Eochairtháscairí feidhmíochta: Beart inchainníochtaithe a léiríonn feidhmíocht i gcomparáid leis na príomhchuspóirí.

Fiontair bheaga agus mheánmhéide: Sainmhíniú méide a úsáidtear i gcás cuideachtaí agus eagraíochtaí eile, bunaithe ar an líon foirne atá fostaithe agus ar chritéir airgeadais áirithe. Bíonn níos lú ná 50 ball foirne i bhfiontair bheaga, agus ní bhíonn an láimhdeachas nó iomlán an chláir comhardaithe níos mó ná €10 milliún. Bíonn níos lú ná 250 ball foirne fostaithe i bhfiontair mheánmhéide, agus bíonn láimhdeachas suas le €50 milliún acu nó iomlán an chláir comhardaithe suas le €43 mhilliún.

Galracht: Staid ina bhfuil galar ag an duine.

Meiteashonraí: Sonraí a shainaithníonn agus a dhéanann cur síos ar shonraí eile.

Micreashonraí: Sonraí ar dhuine aonair, teaghlach, gnó nó eagraíocht.

Mortlaíocht mhínormálta: Méid na mbásanna mar gheall ar gach cúis de bhreis ar na básanna sin a d’fhéadfadh a bheith ann faoi dhálaí ‘normálta‘.

Neamhchlaontacht: Prionsabal arb é atá i gceist leis nach foláir an staidreamh a fhorbairt, a tháirgeadh agus a scaipeadh ar shlí neodrach, agus go ndéanfar an méid sin ar bhealach go gcaitear go comhionann le gach aon úsáideoir.

Ráta caighdeánaithe mortlaíochta: Ráta mortlaíochta pobail atá coigeartaithe i gcomhréir le dáileadh aoise caighdeánach chun inchomparáideacht thar am agus idir pobail dhifriúla a fheabhsú.

Sonraí: Tacar luachanna d’athróga cainníochtúla nó cáilíochtúla, amhail fíricí nó tomhais, ónar féidir faisnéis a ghiniúint.

Úsáideoir institiúideach staitisticí: Eagraíocht náisiúnta nó idirnáisiúnta, amhail rialtas náisiúnta nó banc ceannais náisiúnta, nó institiúid, comhlacht nó roinn de chuid an Aontais.

Freagraí ón gCoimisiún

https://www.eca.europa.eu/ga/Pages/DocItem.aspx?did=62590

Amlíne

https://www.eca.europa.eu/ga/Pages/DocItem.aspx?did=62590

An fhoireann iniúchóireachta

I dtuarascálacha speisialta Chúirt Iniúchóirí na hEorpa, leagtar amach torthaí a hiniúchtaí ar bheartais agus ar chláir an Aontais, nó ar thopaicí a bhaineann le bainistíocht ó réimsí buiséadacha ar leith. Roghnaíonn agus ceapann an Chúirt na cúraimí iniúchóireachta sin a mbeidh an tionchar is mó acu trí mhachnamh a dhéanamh ar na rioscaí don fheidhmíocht nó don chomhlíonadh, an leibhéal ioncaim nó caiteachais lena mbaineann, forbairtí atá ar na bacáin agus leas polaitiúil agus poiblí.

Is é Seomra Iniúchóireachta IV – Rialáil margaí agus geilleagair iomaíoch, a rinne an t-iniúchadh feidhmíochta seo, faoi cheannas Mihails Kozlovs (Comhalta den Chúirt). Ba í Ildikó Gáll-Pelcz (Comhalta den Chúirt) a bhí i gceannas ar an iniúchadh, le tacaíocht ó Claudia Kinga Bara (Ceann na hOifige Príobháidí), Zsolt Varga (Ataisé na hOifige Príobháidí), Sabine Hiernaux-Fritsch (Príomh-Bhainisteoir), Athanasios Koustoulidis (Ceann Cúraim), agus Maria Isabel Quintela agus Ezio Guglielmi (Iniúchóirí). Thug Thomas Everett tacaíocht teanga.

Críochnótaí

¹ Comhairle Eacnamaíoch agus Sóisialta an Náisiún Aontaithe, Rún arna glacadh ag an gComhairle Eacnamaíoch agus Sóisialta an 24 Iúil 2013: 2013/21 - Bunphrionsabail Staidrimh Oifigiúil, 2013.

² Airteagal 338 CFAE.

³ Rialachán (CE) Uimh. 223/2009 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 11 Márta 2009 (IO L 87, 31.3.2009), arna leasú go deireanach le Rialachán (AE) 2015/759.

⁴ Airteagal 4.2 de Rialachán (AE) 2021/690 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 28 Aibreán 2021.

⁵ Airteagal 03 02 05 ‘Staidreamh ardcháilíochta a tháirgeadh agus a chraobhscaoileadh maidir leis an Eoraip’ de bhuiséad formheasta 2021, ar fáil ag https://data.europa.eu/eli/budget/2021/1/oj

⁶ Airteagal 11 de Rialachán (AE) Uimh. 223/2009.

⁷ Mar a dhéantar cur síos air in Airteagal 4 de Rialachán Uimh. 223/2009.

⁸ Tá feidhm staidrimh CEBE bunaithe ar Airteagal 5 de Reacht CEBE agus BCE.

⁹ Arna bhunú i Rialachán Uimh.234/2008/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle.

¹⁰ Arna bhunú i Rialachán Uimh.235/2008/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle.

¹¹ CIE, Tuarascáil speisialta 12/2012: ‘Ar chuir an Coimisiún agus Eurostat feabhas ar an bpróiseas chun staidreamh iontaofa agus inchreidte a tháirgeadh?’

¹² Féach Airteagail 1 agus 3 de Chinneadh Uimh. 234/2008/CE an 11 Márta 2008.

¹³ Féach Airteagal 4 de Chinneadh Uimh. 234/2008/CE an 11 Márta 2008.

¹⁴ Eurostat, Tacaíocht don Mheastóireacht Dheiridh ar an gClár Staidrimh Eorpach 2013-2020, Iúil 2021, lch. 43.

¹⁵ Airteagal 6 de Rialachán (AE) uimh. 223/2009.

¹⁶ Coimisiún Dec. 2021/504/AR agus Cód Cleachtais an Staidrimh Eorpaigh.

¹⁷ Airteagail 6.3, 7, 15 agus 18 de Rialachán (AE) 223/2009, Coimisiún Noll. 2012/504/AE.

¹⁸ Rialachán (AE) 2015/359 ón gCoimisiún agus Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) Uimh. 1338/2008.

¹⁹ El-Hayek, Y., An Ceann Caol den Deacracht: Measúnú a dhéanamh ar na Costais Shocheacnamaíocha Domhanda a bhaineann le Galar Alzheimer agus ar Néaltraithe agus Impleachtaí Straitéiseacha Gaolmhara do Gheallsealbhóirí, Iris ar Ghalar Alzheimer, 70, 2019, lch. 323-341.

²⁰ EDS, Na 10 ‘gcúis bháis is coitianta’, 9 Nollaig 2020.

²¹ EDS, Néaltrú: Na Príomhfhíricí, 2 Meán Fómhair 2021.

²² Mar a mhínítear in CoP 2017.

²³ Airteagail 2 agus 18(1) de Rialachán 223/2009, mar a leasaítear, Airteagal 6(2) de Chinneadh 2012 ón gCoimisiún maidir le Eurostat agus prionsabail chódaithe na Náisiún Aontuithe (Prótacal Arm Tine na Náisiún Aontaithe agus na Prionsabail lena rialaítear Gníomhaíochtaí Staidrimh Idirnáisiúnta).

²⁴ Tuarascáil Bhliantúil ESGAB 2015 agus Tuairim ó ESGAB maidir le cur chun feidhme ghealltanais an Choimisiúin maidir le muinín (2018).

²⁵ Prionsabal 6: ‘Tá rochtain ag gach úsáideoir ar eisiúintí staidrimh ag an am céanna. Déantar rochtain phribhléideach réamheisiúna d’aon úsáideoir seachtrach a theorannú, a dhlisteanú , a rialú agus a phoibliú’.

²⁶ Prótacal maidir le rochtain neamhchlaonta ar shonraí Eurostat d’úsáideoirí, Eanáir 2014.

²⁷ ISTAT, Trádbhac: beartas maidir le faisnéis cheart a tharchur.

²⁸ Moltaí ESGAB agus gníomhaíochtaí feabhsúcháin Eurostat mar fhreagairt ar na moltaí.

²⁹ Tuarascáil Bhliantúil ESGAB 2021.

³⁰ CIE, Tuarascáil speisialta 12/2012.

³¹ Conclúidí ón gComhairle maidir le staidreamh Eorpach mar a d’fhormheas an Chomhairle ECOFIN, an 9 Samhain 2021.

³² Féach CIE, Tuarascáil speisialta 12/2012: ‘Ar chuir an Coimisiún agus Eurostat feabhas ar an bpróiseas chun staidreamh iontaofa agus inchreidte a tháirgeadh?’ agus Tuarascáil Bhliantúil ESGAB 2011.

³³ Arna chur ar bun le Cinneadh Uimh 235/2008/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle.

³⁴ COM(2005) 217 final agus W. Radermacher (2011), Staidreamh Eorpach: Líon daoine.

³⁵ CIE, Tuarascáil speisialta 12/2012: ‘Ar chuir an Coimisiún agus Eurostat feabhas ar an bpróiseas chun staidreamh iontaofa agus inchreidte a tháirgeadh?’

Déan teagmháil le

European Court of Auditors
12, rue Alcide De Gasperi
L-1615 Luxembourg
LUXEMBURG

Teil. +352 4398-1
Fiosrúcháin: eca.europa.eu/en/Pages/ContactForm.aspx
Suíomh gréasáin: eca.europa.eu
Twitter: @EUAuditors

Tá tuilleadh eolais faoin Aontas Eorpach ar fáil ar an idirlíon (https://europa.eu).

Lucsamburg: Oifig na bhFoilseachán (don Aontas Eorpach), 2022

PDF	ISBN 978-92-847-9040-1	ISSN 2529-3370	doi:10.2865/370881	QJ-AB-22-023-GA-N
HTML	ISBN 978-92-847-9076-0	ISSN 2529-3370	doi:10.2865/688695	QJ-AB-22-023-GA-Q

CÓIPCHEART

© An tAontas Eorpach, 2022

Is igCinneadh Uimh. 6-2019 ó Chúirt Iniúchóirí na hEorpa maidir leis an mbeartas sonraí oscailte agus athúsáid doiciméad a leagtar amach an beartas athúsáide atá ag Cúirt Iniúchóirí na hEorpa.

Mura léirítear a mhalairt (e.g. i bhfógraí cóipchirt aonair), déantar ábhar na Cúirte Iniúchóirí atá faoi úinéireacht an Aontais a cheadúnú faoi cheadúnas Creative Commons – Sannadh 4.0 Idirnáisiúnta (CC BY 4.0). Mar riail ghinearálta, dá bhrí sin, ceadaítear athúsáid ar choinníoll go dtugtar aitheantas cuí agus go léirítear aon athruithe. Ní fhéadfaidh aon duine a bhaineann athúsáid as ábhar na Cúirte Iniúchóirí an bhunbhrí ná an teachtaireacht a shaobhadh. Ní bheidh an CIE faoi dhliteanas i leith aon iarmhairt a bhaineann le hathúsáid.

Caithfear cead breise a fháil má léirítear daoine príobháideacha inaitheanta in ábhar ar leith, e.g. i bpictiúir d’fhoireann na Cúirte Iniúchóirí, nó má tá oibreacha tríú páirtí san áireamh.

I gcás ina bhfaightear an cead sin, déanfaidh sé an cead ginearálta thuasluaite a chur ar ceal agus tiocfaidh sé ina ionad, agus cuirfear in iúl go soiléir sa chead nua má tá aon srianta ag gabháil leis an úsáid.

Má táthar ag iarraidh ábhar nach leis an Aontas Eorpach é a úsáid nó a atáirgeadh, d’fhéadfadh sé go gcaithfí cead a lorg go díreach ó shealbhóirí an chóipchirt:

Fíor 2 – Deilbhíní: Dearadh na fíoracha seo trí acmhainní a úsáid ó Flaticon.com. © Freepik Company S.L. Gach ceart ar cosaint.

Maidir le bogearraí nó doiciméid atá cumhdaithe ag cearta maoine tionsclaíche, amhail paitinní, trádmharcanna, dearaí cláraithe, lógónna agus ainmneacha, tá siad eisiata ó bheartas athúsáide CIE.

Tá naisc chuig suíomhanna gréasáin tríú páirtí le fáil ar shuíomhanna gréasáin an Aontais Eorpaigh atá san fhearann europa.eu. Ós rud é nach bhfuil aon smacht ag an gCúirt Iniúchóirí orthu sin, moltar duit a mbeartais phríobháideachais agus chóipchirt a léamh go cúramach.

Úsáid Lógó CIE

Ní fhéadtar lógó Chúirt Iniúchóirí na hEorpa a úsáid gan toiliú a fháil ó Chúirt Iniúchóirí na hEorpa roimh ré.

TEAGMHÁIL A DHÉANAMH LE hINSTITIÚIDÍ AN AONTAIS EORPAIGH

Dul ann tú féin
Tá na céadta Ionad “Europe Direct” ann ar fud an Aontais Eorpaigh. Is féidir leat seoladh an ionaid is gaire duit a fháil ar líne (european-union.europa.eu/contact-eu/meet-us_ga).

Ar an bhfón nó i scríbhinn
Seirbhís is ea Europe Direct a thabharfaidh freagra duit ar cheisteanna faoin Aontas Eorpach. Is féidir leat dul i dteagmháil leis an tseirbhís sin:

• ag uimhir shaorghlao: 00 800 6 7 8 9 10 11 (dʼfhéadfadh oibreoirí áirithe táille a ghearradh as na glaonna sin),
• ag an ngnáthuimhir seo a leanas: +32 22999696,
• tríd an bhfoirm seo a leanas: european-union.europa.eu/contact-eu/write-us_ga.

EOLAS A FHÁIL FAOIN AONTAS EORPACH

Ar líne
Tá eolas faoin Aontas Eorpach ar fáil i ngach ceann de theangacha oifigiúla an Aontais Eorpaigh ar an suíomh gréasáin Europa (european-union.europa.eu).

Foilseacháin de chuid an Aontais Eorpaigh
Is féidir leat breathnú ar fhoilseacháin de chuid an Aontais Eorpaigh nó is féidir leat iad a ordú ag op.europa.eu/ga/publications. Más mian leat a lán cóipeanna d’fhoilseacháin saor in aisce a fháil, is féidir dul i dteagmháil le Europe Direct nó le dʼionad doiciméadúcháin áitiúil chun é sin a dhéanamh (european-union.europa.eu/contact-eu/meet-us_ga).

Dlí an Aontais Eorpaigh agus doiciméid ghaolmhara
Chun teacht ar fhaisnéis dhlíthiúil ón Aontas Eorpach, dlí an Aontais Eorpaigh ón mbliain 1951 ar aghaidh sna teangacha oifigiúla san áireamh, téigh chuig EUR-Lex (eur-lex.europa.eu).

Sonraí oscailte an Aontais Eorpaigh
Ar an tairseach data.europa.eu, cuirtear rochtain ar fáil ar thacair sonraí oscailte ó institiúidí, comhlachtaí agus gníomhaireachtaí an Aontais Eorpaigh. Is féidir iad a íoslódáil agus a athúsáid saor in aisce chun críoch tráchtála nó neamhthráchtála. Cuirtear rochtain ar fáil freisin ar neart tacair sonraí ó thíortha na hEorpa.