Παρουσίαση των ετήσιων εκθέσεων του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για το οικονομικό έτος 2020

Πρόλογος του Προέδρου

Η ετήσια έκθεσή μας για το οικονομικό έτος 2020, το τελευταίο της περιόδου 2014‑2020, ολοκληρώθηκε σε δύσκολους καιρούς για την ΕΕ και τα κράτη μέλη της. Εμείς, ως ο εξωτερικός ελεγκτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καταβάλαμε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να συνεχίσουμε να παρέχουμε αποτελεσματικές υπηρεσίες δημόσιου ελέγχου στην ΕΕ, παρά τα ιδιαίτερα επιχειρησιακά προβλήματα που ανέκυψαν από την κρίση της COVID-19.

Όπως και τα προηγούμενα έτη, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι λογαριασμοί της ΕΕ απεικονίζουν εύλογα τη χρηματοοικονομική κατάσταση της ΕΕ. Διατυπώνουμε γνώμη χωρίς επιφύλαξη σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2020. Τα έσοδα για το 2020 ήταν νόμιμα και κανονικά και δεν περιείχαν ουσιώδες σφάλμα.

Για το 2020, το εκτιμώμενο συνολικό ποσοστό σφάλματος στις ελεγχθείσες δαπάνες είναι 2,7 % (έναντι 2,7 % το 2019).

Όσον αφορά τους σημαντικούς τομείς δαπανών της ΕΕ για τους οποίους προβαίνουμε σε ειδική εκτίμηση, οι τομείς «Συνοχή» και «Ανταγωνιστικότητα» εμφανίζουν σημαντικό επίπεδο σφάλματος. Για τον τομέα «Φυσικοί πόροι», εκτιμούμε ότι το επίπεδο σφάλματος προσεγγίζει το όριο σημαντικότητας (2,0 %). Από τα αποτελέσματά μας προκύπτει ότι το επίπεδο σφάλματος δεν ήταν σημαντικό για τις άμεσες ενισχύσεις, που αντιστοιχούν στο 69 % των δαπανών στο πλαίσιο του συγκεκριμένου τομέα του ΠΔΠ, ενώ ήταν σημαντικό, στο σύνολό του, σε τομείς δαπανών που είχαμε χαρακτηρίσει ως υψηλότερου κινδύνου (αγροτική ανάπτυξη, μέτρα στήριξης της αγοράς, αλιεία, περιβάλλον και δράση για το κλίμα). Στον τομέα «Διοίκηση», το επίπεδο σφάλματος υπολείπεται του ορίου σημαντικότητας.

Επί σειρά ετών ελέγχουμε τα έσοδα και τις δαπάνες της ΕΕ διακρίνοντας μεταξύ των τομέων του προϋπολογισμού στους οποίους θεωρούμε ότι οι κίνδυνοι για τη νομιμότητα και την κανονικότητα είναι υψηλοί και εκείνων στους οποίους θεωρούμε ότι οι κίνδυνοι αυτοί είναι χαμηλοί. Λόγω της διάρθρωσης αλλά και της εξέλιξης του προϋπολογισμού της ΕΕ προϊόντος του χρόνου, το ποσοστό των δαπανών υψηλού κινδύνου στον ελεγχόμενο πληθυσμό αυξήθηκε περαιτέρω σε σχέση με τα προηγούμενα έτη αντιπροσωπεύοντας περίπου το 59 % του πληθυσμού που υποβάλαμε σε έλεγχο για το 2020 (έναντι 53 % το 2019). Εκτιμούμε ότι το επίπεδο σφάλματος σε αυτό το είδος δαπανών τοποθετείται στο 4,0 % (έναντι 4,9 % το 2019). Βάσει των ανωτέρω, διατυπώνουμε αρνητική γνώμη σχετικά με τις δαπάνες.

Το εκτιμώμενο επίπεδο σφάλματος για τις δαπάνες χαμηλού κινδύνου, που αντιστοιχούν στο υπόλοιπο 41 % (έναντι 47 % το 2019) του πληθυσμού που υποβάλαμε σε έλεγχο, ήταν χαμηλότερο του ορίου σημαντικότητας του 2 %.

Η ΕΕ θα δαπανήσει στο μέλλον πολύ περισσότερα κεφάλαια από ό,τι κατά την προηγούμενη περίοδο προγραμματισμού. Την προσεχή επταετία, η Ένωση θα έχει τη δυνατότητα να δαπανήσει 1,8 τρισεκατομμύρια ευρώ. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει τα 750 δισεκατομμύρια ευρώ για το μέσο ανάκαμψης, την πρωτοβουλία «Next Generation EU», η οποία αποτελεί την απόκριση της ΕΕ στην κρίση της COVID-19, επιπλέον ενός αναθεωρημένου ΠΔΠ για την περίοδο 2021‑2027, αξίας 1,1 τρισεκατομμυρίων ευρώ. Τα 27 κράτη μέλη συμφώνησαν επίσης να χρηματοδοτήσουν εν μέρει αυτό το πρόγραμμα ανάκαμψης με την έκδοση δημόσιου χρέους. Καθίσταται σαφές, επομένως, ότι οι αποφάσεις αυτές σηματοδοτούν μια πραγματικά ιστορική στροφή στα οικονομικά της ΕΕ.

Συνεπώς, η σημασία της χρηστής και αποτελεσματικής διαχείρισης των οικονομικών της ΕΕ θα αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα. Αυτό συνεπάγεται αυξημένη ευθύνη τόσο για την Επιτροπή όσο και για τα κράτη μέλη, αλλά και για εμάς στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο.

Στο πλαίσιο αυτό, εκπονήσαμε μια νέα στρατηγική για την περίοδο 2021‑2025. Τον Ιανουάριο 2021, συμφωνήσαμε επί τριών στρατηγικών στόχων, οι οποίοι θα αποτελέσουν τον οδηγό των προσπαθειών μας για τον έλεγχο των οικονομικών της ΕΕ τα επόμενα χρόνια, ιδίως όσον αφορά την παροχή ισχυρής ελεγκτικής διασφάλισης σε ένα δύσκολο και μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Ως εκ τούτου, τα επόμενα χρόνια θα συνεχίσουμε να συμβάλλουμε ενεργά στη λογοδοσία και τη διαφάνεια για όλες τις μορφές των οικονομικών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του μέσου «Next Generation EU».

Συνολικά αποτελέσματα

Βασικές διαπιστώσεις

• Συνολικά, το εκτιμώμενο επίπεδο σφάλματος στις δαπάνες από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για το 2020 ήταν σημαντικό και παρέμεινε στο 2,7 % (έναντι 2,7 % το 2019).
• Όσον αφορά τις δαπάνες υψηλού κινδύνου (πραγματοποιούμενες κυρίως για την απόδοση εξόδων), στο πλαίσιο των οποίων οι δικαιούχοι συχνά οφείλουν να ακολουθούν πολύπλοκους κανόνες για την υποβολή των δηλώσεων των εξόδων που έχουν πραγματοποιήσει, εκτιμούμε ότι το επίπεδο σφάλματος είναι 4,0 % (έναντι 4,9 % το 2019). Το ποσοστό των δαπανών υψηλού κινδύνου από τον πληθυσμό που υποβάλαμε σε έλεγχο αυξήθηκε περαιτέρω, κυρίως λόγω της περαιτέρω αύξησης των δαπανών στο πλαίσιο του τομέα της συνοχής (20 δισεκατομμύρια ευρώ), και ήταν σημαντικό καθώς ανήλθε στο 59 % (έναντι 53 % το 2019). Όπως και το 2019, το σφάλμα είναι διάχυτο και, ως εκ τούτου, διατυπώνουμε εκ νέου αρνητική γνώμη για τις δαπάνες.
• Κατά το έβδομο και τελευταίο έτος του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) για την περίοδο 2014‑2020, οι εκκρεμείς αναλήψεις υποχρεώσεων εξακολούθησαν να αυξάνονται, φθάνοντας τα 303,2 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2020. Ειδικότερα, η χρήση ή η «απορρόφηση» των κεφαλαίων των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων (ΕΔΕΤ) από τα κράτη μέλη εξακολούθησε να είναι βραδύτερη από την προβλεπόμενη. Από το συνολικό ποσό των δεσμευμένων κονδυλίων των ΕΔΕΤ, το 45 % (ήτοι 209 δισεκατομμύρια ευρώ) παραμένει ακόμη προς απορρόφηση.
• Η πανδημία COVID-19 θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στο ύψος των κονδυλίων που θα δαπανήσει η ΕΕ τα επόμενα χρόνια. Για την περίοδο 2021‑2027, η συνδυασμένη χρηματοδότηση από το μέσο «Next Generation EU» (NGEU) και το ΠΔΠ σχεδόν διπλασιάστηκε συγκριτικά με το διαθέσιμο ποσό υπό το ΠΔΠ της προηγούμενης περιόδου και θα ανέλθει σε 1 824 δισεκατομμύρια ευρώ. Εντοπίσαμε κινδύνους και προκλήσεις σχετικά με την εκτέλεση και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση των εν λόγω κονδυλίων.
• Παραπέμπουμε στην Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (OLAF) όλες τις περιπτώσεις πιθανολογούμενης απάτης που εντοπίζουμε στο πλαίσιο των ελεγκτικών εργασιών μας. Το 2020, εντοπίσαμε έξι τέτοιες περιπτώσεις (έναντι εννέα το 2019).

Το πλήρες κείμενο των ετήσιων εκθέσεών μας σχετικά με τον προϋπολογισμό της ΕΕ και τις δραστηριότητες που χρηματοδοτήθηκαν από το όγδοο, ένατο, δέκατο και ενδέκατο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης για το οικονομικό έτος 2020 είναι διαθέσιμο στον ιστότοπό μας (eca.europa.eu).

Τι ελέγξαμε

Ο προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2020 σε αριθμούς

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εγκρίνουν τον ετήσιο προϋπολογισμό της ΕΕ, στο πλαίσιο ενός περισσότερο μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού που εγκρίνεται για περίοδο αρκετών ετών (γνωστού ως το «πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο» ή ΠΔΠ). Ο έλεγχος που πραγματοποιήσαμε για το 2020 κάλυψε το τελευταίο έτος της περιόδου που άρχισε το 2014 και έληξε στο τέλος του 2020· ωστόσο, η εκταμίευση ποσών θα συνεχιστεί.

Την τελική ευθύνη για τη διασφάλιση της ορθής εκτέλεσης του προϋπολογισμού φέρει η Επιτροπή. Το 2020, οι συνολικές δαπάνες ανήλθαν σε 173,3 δισεκατομμύρια ευρώ και αντιστοιχούσαν στο 1,1 % του συνδυασμένου ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος (ΑΕΕ) της ΕΕ των 27 και του Ηνωμένου Βασιλείου.

Από πού προέρχονται τα κεφάλαια αυτά;

Τα συνολικά έσοδα για το 2020 ανήλθαν σε 174,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Ο προϋπολογισμός της ΕΕ χρηματοδοτείται με διάφορους τρόπους. Το μεγαλύτερο μέρος του (123 δισεκατομμύρια ευρώ) καταβάλλεται από τα κράτη μέλη, κατ’ αναλογία προς το ΑΕΕ τους. Άλλες πηγές είναι οι τελωνειακοί δασμοί (19,9 δισεκατομμύρια ευρώ), η εισφορά που βασίζεται στον φόρο προστιθέμενης αξίας που εισπράττουν τα κράτη μέλη (17,2 δισεκατομμύρια ευρώ), καθώς και οι εισφορές και οι επιστροφές στο πλαίσιο συμφωνιών και προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (8,2 δισεκατομμύρια ευρώ).

Σε τι δαπανώνται τα κεφάλαια αυτά;

Ο προϋπολογισμός της ΕΕ δαπανάται σε πολλούς και διάφορους τομείς, μεταξύ άλλων για:

• την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης των διαρθρωτικά ασθενέστερων περιφερειών,
• την προώθηση της καινοτομίας και της έρευνας,
• έργα μεταφορικών υποδομών,
• δραστηριότητες κατάρτισης για ανέργους,
• τη γεωργία και την προώθηση της βιοποικιλότητας,
• την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής,
• τη διαχείριση των συνόρων,
• την παροχή βοήθειας σε γειτονικές και αναπτυσσόμενες χώρες.

Περί τα δύο τρίτα του προϋπολογισμού δαπανώνται στο πλαίσιο συστήματος γνωστού ως «επιμερισμένη διαχείριση». Βάσει του συστήματος αυτού, η Επιτροπή φέρει μεν την τελική ευθύνη για την εκτέλεση του προϋπολογισμού, τα κράτη μέλη ωστόσο διανέμουν τα κονδύλια, επιλέγουν τα έργα και διαχειρίζονται τις ενωσιακές δαπάνες. Αυτό ισχύει, παραδείγματος χάριν, για τους τομείς «Φυσικοί πόροι» και «Συνοχή».

Δήλωση αξιοπιστίας σχετικά με τον προϋπολογισμό της ΕΕ

Κάθε χρόνο διενεργούμε έλεγχο των εσόδων και των δαπανών της ΕΕ, εξετάζοντας κατά πόσον οι ετήσιοι λογαριασμοί είναι αξιόπιστοι, καθώς και κατά πόσον οι πράξεις εσόδων και δαπανών, στις οποίες στηρίζονται οι λογαριασμοί, συμμορφώνονται με τους κανόνες που ισχύουν τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε επίπεδο κρατών μελών.

Οι εργασίες αυτές αποτελούν τη βάση για τη δήλωση αξιοπιστίας, την οποία παρέχουμε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 287 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Εξετάζουμε τις δαπάνες στο σημείο κατά το οποίο οι τελικοί αποδέκτες των κονδυλίων της ΕΕ έχουν υλοποιήσει δραστηριότητες ή έχουν υποβληθεί σε έξοδα, και η Επιτροπή έχει αποδεχθεί αυτές τις δαπάνες. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι ο πληθυσμός των πράξεων που υποβάλλουμε σε έλεγχο περιλαμβάνει τόσο ενδιάμεσες όσο και τελικές πληρωμές. Από τις προπληρωμές που καταβλήθηκαν το 2020 εξετάσαμε μόνον όσες είχαν επίσης εκκαθαριστεί κατά τη διάρκεια του έτους.

Σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις, οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί που επιβλήθηκαν εξαιτίας της πανδημίας COVID-19 δεν μας επέτρεψαν να πραγματοποιήσουμε επιτόπιους ελέγχους. Ως εκ τούτου, εκτελέσαμε τις περισσότερες εργασίες μας μέσω επισκοπήσεων εγγράφων και εξ αποστάσεως συνομιλιών με τους ελεγχόμενους. Μολονότι η μη διενέργεια επιτόπιων ελέγχων μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο μη εντοπισμού, τα αποδεικτικά στοιχεία που συγκεντρώσαμε από τους ελεγχόμενους μάς επέτρεψαν να ολοκληρώσουμε τις εργασίες μας και να εξαγάγουμε τα απαραίτητα συμπεράσματα.

Η αξία του πληθυσμού που υποβάλαμε σε έλεγχο για το 2020 ανήλθε σε 147,8 δισεκατομμύρια ευρώ (βλέπε γράφημα 1).

Φέτος, το μεγαλύτερο μέρος του συνολικού πληθυσμού που υποβάλαμε σε έλεγχο (40,8 %) προερχόταν από τον τομέα «Φυσικοί πόροι», και ακολουθούσαν η «Συνοχή» (32,8 %) και η «Ανταγωνιστικότητα» (11,0 %).

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο προσέγγισης του ελέγχου που εφαρμόζουμε, βλέπε ενότητα με τίτλο «Γενικές πληροφορίες».

Οι διαπιστώσεις μας

Οι λογαριασμοί της ΕΕ απεικονίζουν εύλογα τη χρηματοοικονομική κατάστασή της

Οι λογαριασμοί της ΕΕ για το 2020 απεικονίζουν εύλογα, από κάθε ουσιώδη πλευρά, τα οικονομικά αποτελέσματα της ΕΕ, καθώς και τα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού της στο τέλος του οικονομικού έτους, σύμφωνα με τα διεθνή λογιστικά πρότυπα του δημόσιου τομέα.

Ως εκ τούτου, είμαστε σε θέση να διατυπώσουμε γνώμη χωρίς επιφύλαξη όσον αφορά την αξιοπιστία των λογαριασμών, όπως άλλωστε κάθε χρόνο από το 2007 και εξής.

Στο τέλος του 2020, ο ισολογισμός της ΕΕ περιλαμβάνει υποχρέωση ύψους 116 δισεκατομμυρίων ευρώ για τις συντάξεις και τις λοιπές παροχές προς το προσωπικό. Η περαιτέρω αύξηση της εκτίμησης αυτής οφείλεται κυρίως στη μείωση του ονομαστικού προεξοφλητικού επιτοκίου, το οποίο με τη σειρά του αντανακλά τη μείωση των επιτοκίων παγκοσμίως.

Από 1ης Φεβρουαρίου 2020, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν αποτελεί πλέον κράτος μέλος της ΕΕ. Στις 31 Δεκεμβρίου 2020, στους λογαριασμούς της ΕΕ εμφανιζόταν καθαρή απαίτηση έναντι του Ηνωμένου Βασιλείου ύψους 47,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, βάσει των αμοιβαίων υποχρεώσεων που καθορίζονταν στη συμφωνία αποχώρησης.

Τα έσοδα για το 2020 είναι νόμιμα και κανονικά

Καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι τα έσοδα δεν περιέχουν ουσιώδες σφάλμα.

Το σφάλμα όσον αφορά τις δαπάνες για το 2020 είναι ουσιώδες και διάχυτο

Όσον αφορά τις δαπάνες συνολικά, εκτιμούμε ότι το επίπεδο σφάλματος κυμαίνεται μεταξύ 1,8 % και 3,6 %. Η μέση τιμή αυτού του εύρους τιμών, προηγουμένως γνωστή ως «πιθανότερο ποσοστό σφάλματος», παρέμεινε ίδια με αυτή του προηγούμενου έτους, ήτοι 2,7 % (βλέπε γράφημα 2).

Ορίζουμε ως σφάλμα ένα ποσό που δεν θα έπρεπε να έχει καταβληθεί από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Σφάλματα προκύπτουν όταν κάποια κονδύλια δεν χρησιμοποιούνται σύμφωνα με την εφαρμοστέα ενωσιακή νομοθεσία και, κατά συνέπεια, για τον σκοπό που επιδίωκαν το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τη θέσπισή της, ή όταν δεν χρησιμοποιούνται σύμφωνα με συγκεκριμένους εθνικούς κανόνες.

Περισσότερο από το ήμισυ του πληθυσμού που υποβάλαμε σε έλεγχο περιείχε εκ νέου ουσιώδες σφάλμα

Το 2020 διαπιστώσαμε εκ νέου ότι ο τρόπος με τον οποίο εκταμιεύθηκαν οι δαπάνες είχε αντίκτυπο στον κίνδυνο σφάλματος. Στο πλαίσιο αυτό, διακρίνουμε μεταξύ πληρωμών βάσει δικαιωμάτων και πληρωμών στο πλαίσιο συστημάτων απόδοσης εξόδων (βλέπε πλαίσιο κατωτέρω).

Τα συνηθέστερα σφάλματα που εντοπίσαμε στις υψηλού κινδύνου δαπάνες ήταν τα εξής:

• μη επιλέξιμα έργα και μη επιλέξιμες δαπάνες, καθώς και παραβιάσεις των κανόνων της εσωτερικής αγοράς (ιδίως μη συμμόρφωση με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων) στο πλαίσιο του τομέα «Συνοχή»·
• μη επιλέξιμα έξοδα, διοικητικά σφάλματα και απουσία βασικών δικαιολογητικών στον τομέα των δαπανών που αφορούν την αγροτική ανάπτυξη, τα μέτρα στήριξης της αγοράς, το περιβάλλον, τη δράση για το κλίμα και την αλιεία· οι εν λόγω δαπάνες αντιστοιχούν συνολικά περίπου στο 31 % των συνολικών δαπανών στο πλαίσιο του τομέα «Φυσικοί πόροι»·
• μη επιλέξιμα έξοδα, ιδίως άμεσα έξοδα προσωπικού και λοιπά άμεσα έξοδα, στις δαπάνες έρευνας (προγράμματα «Ορίζων 2020» και 7ο ΠΔΠ), οι οποίες αντιστοιχούν περίπου στο 57 % των συνολικών δαπανών στο πλαίσιο του τομέα «Ανταγωνιστικότητα»·
• απουσία δικαιολογητικών, μη συμμόρφωση με τους κανόνες περί δημόσιων συμβάσεων, καθώς και μη πραγματοποιηθέντα ή μη επιλέξιμα έξοδα στο πλαίσιο του τομέα «Η Ευρώπη ως παγκόσμιος παράγοντας».

Το 2020, οι δαπάνες υψηλού κινδύνου αυξήθηκαν περαιτέρω σε σχέση με την προηγούμενη τετραετία και αποτελούν σαφώς την πλειονότητα του πληθυσμού που υποβάλαμε σε έλεγχο, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 59 % αυτού (έναντι 53 % το 2019). Το αυξημένο ποσοστό που καλύπτουν αυτού του είδους οι δαπάνες οφειλόταν κατά κύριο λόγο στην περαιτέρω αύξηση, κατά 20,0 δισεκατομμύρια ευρώ, του πληθυσμού που υποβάλαμε σε έλεγχο στο πλαίσιο του τομέα «Συνοχή». Το εκτιμώμενο επίπεδο σφάλματος για τις υψηλού κινδύνου δαπάνες ήταν 4,0 % (έναντι 4,9 % το 2019).

Οι δαπάνες χαμηλού κινδύνου αντιστοιχούσαν στο υπόλοιπο 41 % του πληθυσμού που υποβάλαμε σε έλεγχο (έναντι 47 % το 2019) και περιλάμβαναν κυρίως πληρωμές βάσει δικαιωμάτων. Το εκτιμώμενο επίπεδο σφάλματος για το συγκεκριμένο τμήμα του πληθυσμού υπολειπόταν του ορίου σημαντικότητας του 2 % (βλέπε γράφημα 3).

Στο γράφημα 4 γίνεται σύγκριση των εκτιμώμενων επιπέδων σφάλματος στους διάφορους τομείς δαπανών μεταξύ 2016 και 2020. Περαιτέρω πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με τα αποτελέσματα παρατίθενται στην ενότητα «Τα αποτελέσματα του ελέγχου μας αναλυτικότερα», καθώς και στα συναφή κεφάλαια της ετήσιας έκθεσης για το 2020.

Σύγκριση των κατά την εκτίμησή μας επιπέδων σφάλματος με τα αντίστοιχα της Επιτροπής

Η ετήσια έκθεση διαχείρισης και επιδόσεων, της οποίας την αρμοδιότητα και την τελική ευθύνη φέρει το Σώμα των Επιτρόπων, συνοψίζει τις βασικές πληροφορίες σχετικά με τον εσωτερικό έλεγχο και τη χρηματοοικονομική διαχείριση που περιλαμβάνονται στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων. Περιλαμβάνει τον κίνδυνο κατά την πληρωμή, ο οποίος αποτελεί την από μέρους της Επιτροπής εκτίμηση του ποσού που καταβάλλεται κατά παράβαση των ισχυόντων κανόνων. Συνολικά, η από μέρους της Επιτροπής εκτίμηση του κινδύνου κατά την πληρωμή είναι 1,9 % για το 2020 και υπολείπεται του ορίου σημαντικότητας (2,0 %) που εμείς έχουμε ορίσει, καθώς και του κατά την εκτίμησή μας επιπέδου σφάλματος (2,7 %).

Επιπλέον, η ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων που καταρτίζει κάθε γενική διεύθυνση (ΓΔ) της Επιτροπής, περιλαμβάνει δήλωση του γενικού διευθυντή, με την οποία αυτός διασφαλίζει ότι η έκθεση παρουσιάζει ορθώς τις συναφείς χρηματοοικονομικές πληροφορίες και ότι οι πράξεις που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά του είναι νόμιμες και κανονικές. Για τον σκοπό αυτό, όλες οι ΓΔ παρείχαν εκτιμήσεις των κινδύνων κατά την πληρωμή που περιέχονταν στις δαπάνες τους.

Θεωρούμε ότι τα προβλήματα στα οποία αναφερθήκαμε το προηγούμενο έτος και τα οποία αφορούσαν τους κατασταλτικούς ελέγχους της κοινής υπηρεσίας ελέγχου της Επιτροπής («Ανταγωνιστικότητα»), τις δικλίδες ελέγχου των κρατών μελών, όπως αυτές αποτυπώνονται στις στατιστικές ελέγχου τους («Φυσικοί πόροι»), τους ελέγχους που διενεργούν οι αρχές ελέγχου των κρατών μελών («Συνοχή») και τη μελέτη σχετικά με το υπολειπόμενο ποσοστό σφάλματος (ΥΠΣ) που εκπονείται ετησίως από εξωτερικούς συμβούλους («Η Ευρώπη ως παγκόσμιος παράγοντας») εξακολουθούν να υφίστανται και να επηρεάζουν την εκτίμηση του κινδύνου κατά την πληρωμή.

Όσον αφορά τους τομείς του ΠΔΠ για τους οποίους προβαίνουμε σε ειδική εκτίμηση, συγκρίναμε τον κατά την εκτίμηση της Επιτροπής κίνδυνο κατά την πληρωμή για το 2020 με τα κατά τη δική μας εκτίμηση επίπεδα σφάλματος. Από τη σύγκριση προκύπτει ότι οι εκτιμήσεις της Επιτροπής για τους κινδύνους κατά την πληρωμή είναι χαμηλότερες από τις δικές μας εκτιμήσεις του επιπέδου σφάλματος στους τομείς «Ανταγωνιστικότητα», «Συνοχή» και «Φυσικοί πόροι».

Φέτος, εξετάσαμε τα στοιχεία που ανέφερε η Επιτροπή σχετικά με τις δημοσιονομικές διορθώσεις και τις ανακτήσεις και διαπιστώσαμε ότι είναι περίπλοκα, ενίοτε δε και ασαφή. Διαπιστώσαμε επίσης ότι υπήρχαν ανακτήσεις οι οποίες ανάγονταν στο 2005 και καθαρές διορθώσεις που ανάγονταν στην περίοδο προγραμματισμού 1994‑1999. Στο τέλος του 2020, δεν είχαν πραγματοποιηθεί ακόμη καθαρές δημοσιονομικές διορθώσεις στο πλαίσιο του τομέα «Συνοχή» που να αφορούν την περίοδο προγραμματισμού 2014‑2020.

Παραπέμψαμε στην OLAF έξι περιπτώσεις πιθανολογούμενης απάτης

Παραπέμπουμε στην OLAF, την Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης της ΕΕ, κάθε περίπτωση πιθανολογούμενης απάτης που εντοπίζουμε στο πλαίσιο των ελεγκτικών εργασιών μας. Επαφίεται στην OLAF να αποφασίσει αν θα προβεί σε διερεύνηση και θα τους δώσει συνέχεια, συνεργαζόμενη, εφόσον κρίνεται σκόπιμο, με τις εθνικές δικαστικές αρχές. Το 2020, αναφέραμε στην OLAF έξι περιπτώσεις πιθανολογούμενης απάτης (έναντι εννέα το 2019). Η OLAF κίνησε έρευνες και για τις έξι περιπτώσεις. Τον Ιούνιο του 2021, αρχίσαμε να συνεργαζόμαστε με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO), βάσει της διοικητικής συμφωνίας μεταξύ των δύο οργανισμών.

Ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα; Λεπτομερή πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με τις κύριες διαπιστώσεις παρατίθενται στο κεφάλαιο 1 της ετήσιας έκθεσής μας για το 2020. Το πλήρες κείμενο της ετήσιας έκθεσής μας είναι διαθέσιμο στον ιστότοπό (eca.europa.eu).

Τα αποτελέσματα του ελέγχου μας αναλυτικότερα

Διαχείριση του προϋπολογισμού και χρηματοοικονομική διαχείριση

Εκτέλεση και χρήση του προϋπολογισμού το 2020

Ο διαθέσιμος προϋπολογισμός εκτελέστηκε σχεδόν πλήρως

Ο κανονισμός για το ΠΔΠ ορίζει μέγιστα ποσά για καθένα από τα επτά έτη του ΠΔΠ. Αυτά τα ανώτατα όρια ισχύουν τόσο για τις νέες χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις (πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων) όσο και για πληρωμές που μπορούν να πραγματοποιηθούν από τον προϋπολογισμό της ΕΕ (πιστώσεις πληρωμών). Βλέπε γράφημα 5.

Το 2020 οι πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων χρησιμοποιήθηκαν σχεδόν πλήρως: 172,9 δισεκατομμύρια ευρώ από τον οριστικό προϋπολογισμό ύψους 173,9 δισεκατομμυρίων ευρώ (99,5 %). Οι πιστώσεις και ο τρόπος εκτέλεσής τους υπερέβησαν το ανώτατο όριο του ΠΔΠ (168,8 δισεκατομμύρια ευρώ), κάτι που κατέστη δυνατό με τη χρήση ειδικών μηχανισμών, όπως το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το 2020, το ανώτατο όριο του ΠΔΠ για τις πιστώσεις πληρωμών ήταν 172,4 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ το ποσό που ήταν διαθέσιμο για πληρωμές στον οριστικό προϋπολογισμό ανερχόταν σε 164,1 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι πραγματικές πληρωμές ανήλθαν συνολικά στα 161,8 δισεκατομμύρια ευρώ, ήτοι 10,6 δισεκατομμύρια ευρώ λιγότερα από το ανώτατο όριο.

Παρά το πλήθος των τροποποιήσεων που υπέστη ο προϋπολογισμός συνεπεία της πανδημίας COVID-19, η Επιτροπή δεν έχει μέχρι στιγμής αναφέρει στοιχεία σχετικά με τη χρήση των ενωσιακών κονδυλίων για τον σκοπό αυτό

Για την ταχεία αντίδραση στην πανδημία COVID-19 και την έγκαιρη παροχή στήριξης, χρησιμοποιήθηκαν δύο βασικά δημοσιονομικά εργαλεία: οι διορθωτικοί προϋπολογισμοί και οι εντός προϋπολογισμού μεταφορές πιστώσεων. Το συνολικό ποσό των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων που προστέθηκαν μέσω διορθωτικών προϋπολογισμών ανήλθε σε 5,2 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων 3,3 δισεκατομμύρια ευρώ αφορούσαν δαπάνες σχετικές με την COVID-19. Όσον αφορά τις πιστώσεις πληρωμών, το συνολικό ποσό των διορθωτικών προϋπολογισμών κατά τη διάρκεια του έτους ανήλθε σε 10,5 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων 9,4 δισεκατομμύρια ευρώ αφορούσαν δαπάνες σχετικές με την COVID-19. Άλλα παραδείγματα μεταβολών που επήλθαν λόγω της πανδημίας ήταν οι μεταφορές πιστώσεων μεταξύ περιφερειών, η άρση της απαίτησης θεματικής συγκέντρωσης της χρηματοδότησης και η συγχρηματοδότηση σε ποσοστό έως και 100 %, διευκολύνσεις που κατέστησαν δυνατές για ένα έτος. Επίσης, τα κράτη μέλη δεν υποχρεώθηκαν να επιστρέψουν στον προϋπολογισμό της ΕΕ 7,6 δισεκατομμύρια ευρώ που αντιστοιχούσαν σε μη δαπανηθείσα ετήσια προχρηματοδότηση στο πλαίσιο των ΕΔΕΤ από το προηγούμενο έτος.

Προκειμένου να ενισχυθεί η διαφάνεια και να ληφθούν υπόψη τα αιτήματα παροχής πληροφοριών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Επιτροπή άρχισε να παρακολουθεί εσωτερικά τα ενωσιακά κεφάλαια που χρησιμοποιήθηκαν για σκοπούς σχετικούς με την COVID-19 το πρώτο εξάμηνο του 2020. Εντούτοις, δεν έχει ακόμη δημοσιεύσει έκθεση αναφορικά με τις δαπάνες που σχετίζονται με την COVID-19.

Οι εκκρεμείς αναλήψεις υποχρεώσεων υπερβαίνουν πλέον τα 300 δισεκατομμύρια ευρώ

Οι εκκρεμείς αναλήψεις υποχρεώσεων, οι οποίες οφείλονται στο γεγονός ότι οι αναλήψεις υποχρεώσεων είναι υψηλότερες σε σύγκριση με τις πραγματοποιούμενες πληρωμές, εξακολούθησαν να αυξάνονται, φθάνοντας τα 303,2 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2020 (βλέπε γράφημα 6). Η αύξηση ήταν μικρότερη σε σύγκριση με προηγούμενα έτη, εν μέρει λόγω των πρόσθετων πιστώσεων πληρωμών που διατέθηκαν για την καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19.

Σύμφωνα με τις μακροπρόθεσμες προβλέψεις της Επιτροπής, οι οποίες δεν λαμβάνουν υπόψη το μέσο «Next Generation EU» (NGEU), το ποσό των εκκρεμών αναλήψεων υποχρεώσεων αναμένεται να παραμείνει σχετικά σταθερό σε αυτό το υψηλό επίπεδο έως το 2027. Αυτό θα οφείλεται κυρίως στην πολύ μικρή ετήσια διαφορά μεταξύ των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και των πιστώσεων πληρωμών στο ΠΔΠ 2021‑2027, κάτι που δεν ίσχυε για τα δύο προηγούμενα. Εάν, ωστόσο, όπως συνέβη και κατά την περίοδο 2016‑2020, οι αναλήψεις υποχρεώσεων παραμείνουν υψηλές και οι αιτήσεις πληρωμής είναι χαμηλότερες των αναμενόμενων, λόγω καθυστερήσεων στην υλοποίηση, οι εκκρεμείς αναλήψεις υποχρεώσεων θα αυξηθούν.

Παρόλο που η απορρόφηση των ΕΔΕΤ επιταχύνθηκε το 2020, εξακολουθεί να είναι βραδύτερη από ό,τι υπό το προηγούμενο ΠΔΠ.

Για το ΠΔΠ 2014‑2020, το συνολικό ετήσιο ποσοστό απορρόφησης ήταν 15 % το 2020, τελευταίο έτος του τρέχοντος ΠΔΠ, και ίδιο με εκείνο του 2013, ήτοι του τελευταίου έτους του προηγούμενου ΠΔΠ 2007‑2013. Ωστόσο, η σωρευτική απορρόφηση ήταν χαμηλότερη κατά περίπου 7 % σε σύγκριση με το προηγούμενο ΠΔΠ. Ενώ στα τέλη του 2020 είχαν αναληφθεί δεσμεύσεις για το σύνολο των κονδυλίων των ΕΔΕΤ που είχαν διατεθεί στα κράτη μέλη (465 δισεκατομμύρια ευρώ), το 45 % (209 δισεκατομμύρια ευρώ) παρέμενε προς απορρόφηση. Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος των ύψους 303 δισεκατομμυρίων ευρώ εκκρεμών αναλήψεων υποχρεώσεων στο τέλος του 2020.

Όπως παρουσιάζεται στο γράφημα 7, μεταξύ των κρατών μελών υπάρχουν σημαντικές διαφορές στο επίπεδο της απορρόφησης των κονδυλίων των ΕΔΕΤ που τους διατέθηκαν την περίοδο που κάλυπτε το ΠΔΠ 2014‑2020. Παραδείγματος χάριν, η Φινλανδία είχε απορροφήσει το 79 % των συνολικών κονδυλίων της στα τέλη του 2020, ενώ τα τρία κράτη μέλη με το χαμηλότερο ποσοστό απορρόφησης (Ιταλία, Κροατία και Ισπανία) είχαν απορροφήσει μόλις το 45 % περίπου των ποσών για τα οποία είχε αναληφθεί δέσμευση.

Βάσει της πρότερης εμπειρίας, το ποσοστό απορρόφησης αναμένεται να αυξηθεί, αλλά η εν λόγω αύξηση ενδέχεται να μην είναι αρκετή για να απορροφηθεί το σύνολο των κονδυλίων. Το 2014, η Επιτροπή συγκρότησε την ειδική ομάδα για την καλύτερη υλοποίηση των προγραμμάτων της πολιτικής συνοχής. Τα μέτρα που ελήφθησαν είχαν ως συνέπεια τη σημαντική αύξηση της απορρόφησης της εναπομένουσας χρηματοδότησης της περιόδου 2007‑2013 στα εμπλεκόμενα κράτη μέλη, διαπιστώσαμε ωστόσο ανεπαρκή εστίαση στα αποτελέσματα.

Βασικοί κίνδυνοι και προκλήσεις για τον προϋπολογισμό της ΕΕ τα επόμενα έτη

Το ΠΔΠ 2021-2027 και το μέσο NGEU βρίσκονται ενώπιον κινδύνων και προκλήσεων

Κατά την περίοδο που καλύπτει το ΠΔΠ 2021‑2027, έως και 750 δισεκατομμύρια ευρώ θα είναι διαθέσιμα στο πλαίσιο του μέσου «Next Generation EU», το οποίο αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, στη διατήρηση των τιμών-στόχου που έχουν τεθεί στο πλαίσιο των διαφόρων ενωσιακών πολιτικών και στη δημιουργία των προϋποθέσεων που απαιτούνται ώστε τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα και τη βιωσιμότητά τους και να προετοιμαστούν καλύτερα έναντι των προκλήσεων που επιφυλάσσει το μέλλον.

Η συνδυασμένη χρηματοδότηση από το μέσο NGEU και το ΠΔΠ 2021‑2027 θα ανέλθει σε 1 824 δισεκατομμύρια ευρώ (σε τιμές 2018), εκ των οποίων τα 1 074 δισεκατομμύρια ευρώ θα προέρχονται από το ίδιο το ΠΔΠ· το ποσό αυτό είναι σχεδόν διπλάσιο του διαθέσιμου υπό το προηγούμενο ΠΔΠ.

Προσδιορίσαμε τους εξής κύριους κινδύνους και προκλήσεις:

• τον κίνδυνο καθυστερημένης έναρξης της εκτέλεσης των υπό επιμερισμένη διαχείριση ταμείων στο πλαίσιο του ΠΔΠ 2021‑2027·
• προκλήσεις που σχετίζονται με τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση κατά τη χρήση των ταμείων λόγω αλλαγών που σχετίζονται με την COVID-19.

Το μέσο SURE διεύρυνε το άνοιγμα του προϋπολογισμού της ΕΕ σε χρηματοοικονομικούς κινδύνους

Το συνολικό άνοιγμα του προϋπολογισμού της ΕΕ σε ενδεχόμενες υποχρεώσεις, ήτοι υποχρεώσεις που εξαρτώνται από την επέλευση συγκεκριμένων μελλοντικών γεγονότων, αυξήθηκε από 90,5 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2019 σε 131,9 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2020 (αύξηση κατά 46 %). Η αύξηση αυτή οφειλόταν σχεδόν εξ ολοκλήρου στη θέσπιση του ευρωπαϊκού μέσου προσωρινής στήριξης για τον μετριασμό των κινδύνων ανεργίας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης (μέσο SURE), το οποίο προσέθεσε δανεισμό των κρατών μελών, ύψους 39,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, στο ποσό του ανοίγματος στο τέλος του 2020 (βλέπε γράφημα 8). Αν και τα δάνεια SURE αυξάνουν το συνολικό άνοιγμα, οι συναφείς κίνδυνοι μειώνονται μέσω διασφαλίσεων ενσωματωμένων στο μέσο.

Από το 2021, το μέσο NGEU θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στο συνολικό άνοιγμα

Τα επόμενα έτη, το μέσο NGEU θα αυξήσει σημαντικά το συνολικό άνοιγμα του προϋπολογισμού της ΕΕ, έως και κατά 750 δισεκατομμύρια ευρώ (σε τιμές 2018).

Η Επιτροπή θα δανειστεί στις χρηματοπιστωτικές αγορές εξ ονόματος της ΕΕ τα κεφάλαια που είναι αναγκαία για τη χρηματοδότηση των επιχορηγήσεων και των εγγυήσεων από τον προϋπολογισμό (390 δισεκατομμύρια ευρώ), καθώς και για τα δάνεια που τίθενται στη διάθεση των κρατών μελών (έως και 360 δισεκατομμύρια ευρώ). Ο δανεισμός αυτός θα εξασφαλίζεται με εγγύηση του προϋπολογισμού της ΕΕ και, συνεπεία αυτού, το συνολικό άνοιγμά του ενδέχεται να αυξηθεί, φθάνοντας έως και τα 940 δισεκατομμύρια ευρώ. Συνεπώς, η Επιτροπή θα βρεθεί αντιμέτωπη με την πρόκληση να αυξήσει τις διοικητικές ικανότητές της, ώστε να διασφαλιστεί η χρηστή διαχείριση στις κεφαλαιαγορές συναλλαγών πρωτοφανούς κλίμακας, συμπεριλαμβανομένων της έκδοσης ομολόγων και της διαχείρισης των χρηματοοικονομικών κινδύνων.

Τι συνιστούμε

Συνιστούμε τα εξής:

• Προκειμένου να καταστεί δυνατή η παρουσίαση ολοκληρωμένων στοιχείων σχετικά με τα ποσά που δεσμεύονται και δαπανώνται σε σχέση με την πανδημία COVID-19, συμπεριλαμβανομένων των ποσών για τα οποία αναλήφθηκε δέσμευση ή υπογράφηκαν συμβάσεις το 2020, η Επιτροπή πρέπει να τυποποιήσει την καταγραφή των δαπανών από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για σκοπούς σχετικούς με την COVID-19 και να υποβάλλει σχετική έκθεση στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή τουλάχιστον σε ετήσια βάση και για όσο διάστημα κριθεί αναγκαίο.
• Προκειμένου να μειωθεί σταδιακά το συνολικό επίπεδο των εκκρεμών αναλήψεων υποχρεώσεων κατά τα προσεχή έτη, η Επιτροπή πρέπει να αναλύσει τους παράγοντες που συμβάλλουν στην εξέλιξή τους και, λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα της εν λόγω ανάλυσης, να λάβει τα κατάλληλα μέτρα.
• Δεδομένων των σημαντικών αυξήσεων στο επίπεδο και στα είδη της διαθέσιμης χρηματοδότησης της ΕΕ κατά τα προσεχή έτη, συμπεριλαμβανομένων των ποσών που έχουν απομείνει από την περίοδο του προηγούμενου ΠΔΠ, η Επιτροπή πρέπει να σχεδιάσει μέτρα τα οποία θα διασφαλίζουν τη διάθεση πρόσθετης συμβουλευτικής στήριξης στις εθνικές αρχές, διευκολύνοντας έτσι την ορθή χρήση των εν λόγω κονδυλίων από τα κράτη μέλη.

Ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα; Λεπτομερή πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με τις κύριες διαπιστώσεις όσον αφορά τη διαχείριση του προϋπολογισμού και τη χρηματοοικονομική διαχείριση παρατίθενται στο κεφάλαιο 2 της ετήσιας έκθεσής μας για το 2020.

Έσοδα

174,3 δισεκατ. ευρώ

Τι ελέγξαμε

Ο έλεγχός μας κάλυψε το τμήμα του προϋπολογισμού της ΕΕ που αναφέρεται στα έσοδα με τα οποία χρηματοδοτούνται οι δαπάνες της. Εξετάσαμε ορισμένα από τα βασικά συστήματα δικλίδων ελέγχου που εφαρμόζονται για τη διαχείριση των ιδίων πόρων, καθώς και δείγμα πράξεων εσόδων.

Οι συνεισφορές των κρατών μελών βάσει του ΑΕΕ τους αντιστοιχούσαν στο 70,6 % των συνολικών εσόδων της ΕΕ το 2020, ενώ οι ίδιοι πόροι προερχόμενοι από τον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) αντιστοιχούσαν στο 9,9 %. Οι συνεισφορές αυτές υπολογίζονται βάσει μακροοικονομικών στατιστικών στοιχείων και εκτιμήσεων που παρέχουν τα κράτη μέλη.

Οι παραδοσιακοί ίδιοι πόροι (ΠΙΠ), συνιστάμενοι σε δασμούς που εισπράττονται επί των εισαγωγών από τις αρχές των κρατών μελών για λογαριασμό της ΕΕ, συνεισέφεραν κατά επιπλέον 11,4 % στα έσοδα της ΕΕ. Το υπόλοιπο 8,1 % προήλθε από άλλες πηγές (εισφορές και επιστροφές που σχετίζονται με συμφωνίες και προγράμματα της ΕΕ, πλεόνασμα από το προηγούμενο έτος, καθώς και άλλα έσοδα).

Οι διαπιστώσεις μας

Ελεγχθέν ποσό	Περιείχε ουσιώδες σφάλμα;
174,3 δισεκατομμύρια ευρώ	Όχι – Δεν περιείχε ουσιώδες σφάλμα το 2020 και το 2019

Προληπτικά και διορθωτικά μέτρα

Τα σχετικά με τα έσοδα συστήματα που εξετάσαμε ήταν σε γενικές γραμμές αποτελεσματικά. Ωστόσο, οι βασικές εσωτερικές δικλίδες ελέγχου για τους ΠΙΠ που αξιολογήσαμε σε ορισμένα κράτη μέλη και το κλείσιμο του κύκλου επαλήθευσης του ΑΕΕ που αξιολογήσαμε στην Επιτροπή ήταν μερικώς αποτελεσματικά λόγω σειράς αδυναμιών που παραμένουν ανεπίλυτες.

Εντοπίσαμε επίσης σοβαρές αδυναμίες στους ελέγχους των κρατών μελών για τη μείωση του ελλείμματος τελωνειακών δασμών, οι οποίες επιβάλλουν την ανάληψη δράσης από την ΕΕ. Οι αδυναμίες αυτές δεν επηρεάζουν την ελεγκτική γνώμη μας σχετικά με τα έσοδα, δεδομένου ότι δεν αφορούν τις πράξεις στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί, αλλά τον κίνδυνο ανεπαρκούς είσπραξης των ΠΙΠ. Στην πρόσφατη ειδική έκθεσή μας 04/2021 σχετικά με τους τελωνειακούς ελέγχους συνιστούσαμε βελτιώσεις στον τομέα αυτό.

Το 2020, η Επιτροπή έκλεισε τον πολυετή κύκλο επαλήθευσης των σχετικών με τους ίδιους πόρους στοιχείων για το ΑΕΕ, από το οικονομικό έτος 2010 και εξής. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή διατύπωσε πλήθος επιφυλάξεων σχετικά με το ΑΕΕ, οι οποίες αποτελούν την αιτία που παραμένουν ανοικτά για αλλαγές τα στατιστικά στοιχεία των κρατών μελών της τελευταίας δεκαετίας. Η κατάσταση αυτή επιτείνει τη δημοσιονομική αβεβαιότητα όσον αφορά τους εθνικούς προϋπολογισμούς, και συγκεκριμένα ως προς την εισφορά που βασίζεται στο ΑΕΕ.

Όσον αφορά την επιφύλαξη για το ΑΕΕ που σχετίζεται με τις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης, η Επιτροπή μείωσε, κατ’ εξαίρεση, το διάστημα για το οποίο θα ήταν δυνατή η αναθεώρηση των στοιχείων, ορίζοντας ως χρονική αφετηρία για την πραγματοποίηση αλλαγών το οικονομικό έτος 2018. Ωστόσο, η εξαίρεση αυτή αποδυναμώνει τη συγκρισιμότητα, την αξιοπιστία και την πληρότητα των στοιχείων για το ΑΕΕ των κρατών μελών από το 2010 έως το 2017. Ο περιορισμός αυτός δεν συμβαδίζει με τους κανόνες της ΕΕ σχετικά με τον υπολογισμό του ιδίου πόρου που βασίζεται στο ΑΕΕ.

Για πέμπτο συναπτό έτος, η Γενική Διεύθυνση Προϋπολογισμού της Επιτροπής διατήρησε, στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της για το 2020, την επιφύλαξη σχετικά με το γεγονός ότι τα ποσά των ΠΙΠ που μεταφέρθηκαν στον προϋπολογισμό της ΕΕ είναι ανακριβή λόγω της δήλωσης δασμολογητέας αξίας χαμηλότερης της πραγματικής για εισαγωγές κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και ειδών υπόδησης από την Κίνα την περίοδο μεταξύ 2011 και 2017. Η επιφύλαξη διατυπώθηκε για πρώτη φορά το 2016, όταν ποσοτικοποιήθηκαν οι απώλειες ΠΙΠ που καταλογίζονταν στο Ηνωμένο Βασίλειο, και στη συνέχεια διευρύνθηκε καλύπτοντας και άλλα κράτη μέλη το 2018. Η διαδικασία επί παραβάσει που κίνησε η Επιτροπή κατά του Ηνωμένου Βασιλείου σχετικά με τις απώλειες ΠΙΠ λόγω των συγκεκριμένων εισαγωγών από την Κίνα με δήλωση δασμολογητέας αξίας χαμηλότερης της πραγματικής εκκρεμεί ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εξακολουθούν να υπάρχουν αδυναμίες στα εθνικά συστήματα δικλίδων ελέγχου που αφορούν την κατάρτιση των καταστάσεων ΠΙΠ. Όσον αφορά ειδικότερα την περίπτωση των Κάτω Χωρών, έχουμε θέσει υπό αμφισβήτηση την αξιοπιστία των ολλανδικών καταστάσεων ΠΙΠ ήδη από το 2013, λόγω των περιορισμών του συστήματος ΤΠ των τελωνείων.

Τι συνιστούμε

Συνιστούμε τα εξής:

• Η Επιτροπή να επανεξετάσει και να επικαιροποιήσει την προσέγγιση που πρόκειται να εφαρμόσει για την επαλήθευση των στοιχείων των κρατών μελών για το ΑΕΕ σε μελλοντικούς πολυετείς κύκλους, προκειμένου να εξορθολογίσει περαιτέρω τη διαδικασία και να μειώσει το διάστημα κατά το οποίο παραμένουν ανοικτά τα στοιχεία για το ΑΕΕ μετά το τέλος του κύκλου.
• Η Επιτροπή, σε συνεργασία με τις στατιστικές αρχές των κρατών μελών, να συνεχίσει να βελτιώνει την αποτύπωση της παγκοσμιοποίησης στους εθνικούς λογαριασμούς, δίνοντας συνέχεια στην επιφύλαξη που διατυπώνεται σχετικά με το ΑΕΕ στον τομέα αυτό για τα έτη 2018 και εξής. Εάν ο αντίκτυπος της άρσης της ανωτέρω επιφύλαξης στους εθνικούς λογαριασμούς διαφέρει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών, η Επιτροπή οφείλει να επαναξιολογήσει την ποιότητα των στοιχείων για το ΑΕΕ των προηγούμενων ετών και να ενημερώσει την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις των σχετικών αναθεωρημένων στατιστικών στον προϋπολογισμό εσόδων από το 2010.
• Οι Κάτω Χώρες να διασφαλίσουν ότι οι μηνιαίες και τριμηνιαίες καταστάσεις ΠΙΠ που καταρτίζουν είναι αξιόπιστες, διευθετώντας τις τρέχουσες αδυναμίες στο σύστημα ΤΠ των τελωνείων.

Ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα; Λεπτομερή πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με τον έλεγχό μας επί των εσόδων της ΕΕ παρατίθενται στο κεφάλαιο 3 της ετήσιας έκθεσής μας για το 2020.

Ανταγωνιστικότητα για την ανάπτυξη και την απασχόληση

Σύνολο: 24,1 δισεκατ. ευρώ

Τι ελέγξαμε

Τα προγράμματα δαπανών στον συγκεκριμένο τομέα πολιτικής διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην τόνωση της ανάπτυξης και τη δημιουργία απασχόλησης στην ΕΕ, καθώς και στην προώθηση μιας κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς. Το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» για την έρευνα και την καινοτομία (και το αντίστοιχο προηγούμενο πρόγραμμα, το έβδομο πρόγραμμα-πλαίσιο ή 7ο ΠΠ) και το πρόγραμμα Erasmus+ για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών. Άλλα προγράμματα παρέχουν χρηματοδότηση για το διαστημικό πρόγραμμα Galileo (το παγκόσμιο σύστημα δορυφορικής πλοήγησης της ΕΕ), για τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΜΣΕ), καθώς και για τον διεθνή θερμοπυρηνικό αντιδραστήρα (ITER).

Για το 2020, οι δαπάνες που υποβλήθηκαν σε έλεγχο στον τομέα αυτό ανέρχονταν σε 16,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι περισσότερες από αυτές τελούν υπό την άμεση διαχείριση της Επιτροπής. Η Επιτροπή προβαίνει σε προπληρωμές προς δικαιούχους από τον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα μετά την υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης και, στην πορεία υλοποίησης των οικείων συγχρηματοδοτούμενων έργων, αποδίδει μέρος των συνολικών εξόδων που αυτοί δηλώνουν, αφού αφαιρέσει τις προπληρωμές. Στην περίπτωση του προγράμματος Erasmus+, η διαχείριση των δαπανών πραγματοποιείται ως επί το πλείστον από εθνικούς οργανισμούς για λογαριασμό της Επιτροπής (περίπου το 80 % των επιχορηγήσεων).

Οι διαπιστώσεις μας

Ελεγχθέν ποσό	Περιείχε ουσιώδες σφάλμα;	Εκτιμώμενο πιθανότερο επίπεδο σφάλματος
16,3 δισεκατομμύρια ευρώ	Ναι	3,9 % (έναντι 4,0 % το 2019).

Συνολικά, εκτιμούμε ότι το επίπεδο σφάλματος στον τομέα «Ανταγωνιστικότητα για την ανάπτυξη και την απασχόληση» είναι σημαντικό.

Το 2020, από τις 133 πράξεις που εξετάσαμε 64 (48 %) περιείχαν σφάλμα.

Στην πλειονότητά τους τα σφάλματα αφορούσαν μη επιλέξιμα έξοδα, όπως υπερεκτιμημένα έξοδα προσωπικού, εσφαλμένως δηλωθέντα έξοδα υπεργολαβίας ή έξοδα που δεν είχαν πραγματοποιηθεί.

Τα σχετικά με την υπεργολαβία ζητήματα αφορούσαν κυρίως δικαιούχους που αγνοούσαν τη διαφορετική μεταχείριση των άμεσων εξόδων προσωπικού και των εξόδων για εξωτερικούς συμβούλους στο πλαίσιο χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ προγραμμάτων («Ορίζων 2020» και ΜΣΕ). Ο κίνδυνος τέτοιων σφαλμάτων είναι ιδιαίτερα υψηλός για τις ΜΜΕ καθότι, ενώ η συμμετοχή τους σε ερευνητικά προγράμματα ενθαρρύνεται σθεναρά, οι ίδιες ενδέχεται να διαθέτουν ελάχιστο ή και καθόλου δικό τους προσωπικό και, αντ' αυτού, να καταφεύγουν στις υπηρεσίες άλλων εταιρειών.

Ορίζων 2020

Οι δαπάνες στο πλαίσιο του «Ορίζων 2020» και του αντίστοιχου προηγούμενου προγράμματος, του 7ου ΠΠ, εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται ως υψηλού κινδύνου και παραμένουν η κύρια πηγή των σφαλμάτων που εντοπίζουμε. Διαπιστώσαμε ποσοτικοποιήσιμα σφάλματα που αφορούσαν μη επιλέξιμα έξοδα σε 28 από τις 84 πράξεις από τον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας που εξετάσαμε. Αυτά αντιστοιχούν στο 66 % του εκτιμώμενου επιπέδου σφάλματος για τον συγκεκριμένο υποτομέα του ΠΔΠ το 2020.

Παρ’ όλες τις προσπάθειες απλούστευσης, οι κανόνες για τη δήλωση των εξόδων προσωπικού στο πλαίσιο του «Ορίζων 2020» παραμένουν πολύπλοκοι και ο υπολογισμός τους εξακολουθεί να συνιστά μείζονα πηγή σφαλμάτων στις σχετικές δηλώσεις.

Οι κατ’ ανάθεση των δικαιούχων ελεγκτές παρέχουν, κατά την ολοκλήρωση ενός έργου, πιστοποιητικά για τις οικονομικές καταστάσεις, τα οποία σκοπό έχουν να διευκολύνουν την Επιτροπή στον έλεγχο της επιλεξιμότητας των εξόδων που δηλώνονται στις οικονομικές καταστάσεις. Έχουμε αναφέρει επανειλημμένως αδυναμίες στα εν λόγω πιστοποιητικά. Το 2020, διαπιστώσαμε ότι οι ελεγκτές που παρείχαν τα πιστοποιητικά δεν είχαν εντοπίσει σειρά από ανιχνεύσιμα ποσοτικοποιήσιμα σφάλματα που περιείχε το δείγμα μας.

Στοιχεία σχετικά με την κανονικότητα που ανέφερε η Επιτροπή

Όσον αφορά το πρόγραμμα «Ορίζων 2020», η Γενική Διεύθυνση Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΔ RTD) ανέφερε αναμενόμενο αντιπροσωπευτικό ποσοστό σφάλματος 2,95 % και υπολειπόμενο ποσοστό σφάλματος 2,16 %, λαμβανομένων υπόψη των διορθωτικών μέτρων, για όλες τις ΓΔ και τα λοιπά όργανα της ΕΕ που διαχειρίζονται δαπάνες της στον τομέα της έρευνας. Οι σχετικοί κατασταλτικοί έλεγχοι διενεργούνται από την Κοινή Υπηρεσία Ελέγχου (CAS) της ΓΔ RTD ή, για λογαριασμό της, από εξωτερικούς αναδόχους.

Στο πλαίσιο των ετήσιων εκθέσεών μας για το 2018 και το 2019, είχαμε προβεί στην επισκόπηση τυχαίου δείγματος 20 κατασταλτικών ελέγχων, διαπιστώνοντας ότι δεν μπορούσαμε να θεωρήσουμε αξιόπιστα τα συμπεράσματα που είχαν εξαχθεί στο πλαίσιο 17 εξ αυτών των περιπτώσεων.

Κατόπιν των συστάσεών μας, επισημάναμε ότι η CAS έλαβε μέτρα για τη βελτίωση της ποιότητας των κατασταλτικών ελέγχων της. Εντούτοις, εξακολουθήσαμε να εντοπίζουμε αδυναμίες στις διαδικασίες δειγματοληψίας, συμπεριλαμβανομένων των παραβιάσεων των κανόνων δειγματοληψίας της CAS, καθώς και στην τεκμηρίωση των ελέγχων.

Επισημάναμε επίσης ότι το αναμενόμενο αντιπροσωπευτικό ποσοστό σφάλματος αυξήθηκε κατά 0,13 εκατοστιαίες μονάδες, προκειμένου να δοθεί συνέχεια στις ποσοτικές διαπιστώσεις που απορρέουν από τις επισκοπήσεις των κατασταλτικών ελέγχων που διεξαγάγαμε. Ωστόσο, το εν λόγω ποσοστό σφάλματος εξακολουθεί μάλλον να είναι υποεκτιμημένο καθότι δεν λαμβάνει υπόψη, αφενός, το γεγονός ότι τα σφάλματα που εντοπίσαμε ενδέχεται να υφίσταντο και κατά τους κατασταλτικούς ελέγχους τους οποίους δεν υποβάλαμε σε επισκόπηση και, αφετέρου, την αδυναμία ποσοτικοποίησης των ποιοτικών διαπιστώσεών μας, όπως οι αδυναμίες στις ελεγκτικές διαδικασίες.

Τι συνιστούμε

Συνιστούμε στην Επιτροπή τα εξής:

• Να επεκτείνει την εμβέλεια των πιστοποιητικών των οικονομικών καταστάσεων, ώστε αυτά να συμπεριλαμβάνουν τις κατηγορίες μοναδιαίου κόστους του νέου προγράμματος-πλαισίου για την έρευνα «Ορίζων Ευρώπη», προκειμένου να αυξηθεί ο βαθμός εντοπισμού και διόρθωσης των σφαλμάτων που αφορούν το μοναδιαίο κόστος.
• Να υλοποιήσει δράσεις, συμπεριλαμβανομένων της περιοδικής επανεξέτασης των κύριων αιτιών σφαλμάτων που διαπιστώνονται στις οικονομικές καταστάσεις, της παροχής καθοδήγησης επί πολύπλοκων θεμάτων, όπως οι κανόνες υπεργολαβίας, καθώς και της διεξαγωγής ενημερωτικών εκστρατειών με σκοπό τη μείωση του ποσοστού σφάλματος για το πρόγραμμα «Ορίζων 2020».
• Να βελτιώσει περαιτέρω την ποιότητα των κατασταλτικών ελέγχων αποκαθιστώντας τις αδυναμίες στις διαδικασίες δειγματοληψίας στο επίπεδο των δηλώσεων εξόδων και να εφαρμόσει τις διορθώσεις στη μέθοδο υπολογισμού του σφάλματος για το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη».

Ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα; Λεπτομερή πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με τον έλεγχό μας επί των δαπανών της ΕΕ στον τομέα «Ανταγωνιστικότητα για την ανάπτυξη και την απασχόληση» παρατίθενται στο κεφάλαιο 4 της ετήσιας έκθεσής μας για το 2020.

Οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή

Σύνολο: 59,5 δισεκατ. ευρώ

Τι ελέγξαμε

Οι δαπάνες του συγκεκριμένου υποτομέα εστιάζουν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και στη μείωση των αναπτυξιακών ανισοτήτων μεταξύ των διάφορων κρατών μελών και περιφερειών της ΕΕ. Η χρηματοδότηση πραγματοποιείται μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), του Ταμείου Συνοχής (ΤΣ), του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) και άλλων μηχανισμών, όπως το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (ΤΕΒΑ) και ο μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΜΣΕ).

Η διαχείριση του μεγάλου όγκου των δαπανών επιμερίζεται μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών. Η ΕΕ συγχρηματοδοτεί πολυετή επιχειρησιακά προγράμματα (ΕΠ), από τα οποία χρηματοδοτούνται διάφορα έργα. Στην Επιτροπή, η Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης (ΓΔ REGIO) είναι αρμόδια για την υλοποίηση του ΕΤΠΑ και του ΤΣ και η Γενική Διεύθυνση Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ένταξης (ΓΔ EMPL) για το ΕΚΤ.

Στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσης για το 2020, υποβάλαμε σε έλεγχο για τον συγκεκριμένο τομέα δαπάνες ύψους 48,4 δισεκατομμυρίων ευρώ (έναντι 28,4 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2019). Σύμφωνα με την προσέγγισή μας, στο ποσό αυτό περιλαμβάνονταν δαπάνες ύψους 46,1 δισεκατομμυρίων ευρώ από προηγούμενα έτη, τις οποίες είχε αποδεχθεί ή εκκαθαρίσει η Επιτροπή το 2020.

Οι διαπιστώσεις μας

Ελεγχθέν ποσό	Περιείχε ουσιώδες σφάλμα;	Εκτιμώμενο πιθανότερο επίπεδο σφάλματος
48,4 δισεκατομμύρια ευρώ	Ναι	3,5 % (έναντι 4,4 % το 2019).

Συνολικά, εκτιμούμε ότι το επίπεδο σφάλματος που περιέχουν οι δαπάνες στον υποτομέα «Οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή» είναι σημαντικό.

Το 2020, υποβάλαμε σε δοκιμασίες 227 πράξεις. Εντοπίσαμε και ποσοτικοποιήσαμε 23 σφάλματα που δεν είχαν εντοπιστεί από τις αρχές ελέγχου των κρατών μελών. Λαμβάνοντας υπόψη τα 64 σφάλματα που είχαν εντοπιστεί προηγουμένως και τις διορθώσεις που επέβαλαν οι αρμόδιες για τα προγράμματα αρχές των κρατών μελών (συνολικής αξίας 834 εκατομμυρίων ευρώ και για τις δύο περιόδους προγραμματισμού συνολικά), εκτιμούμε ότι το επίπεδο σφάλματος ανέρχεται σε 3,5 %.

Τα μη επιλέξιμα έργα και έξοδα, οι παραβιάσεις των κανόνων της εσωτερικής αγοράς (ιδίως η μη συμμόρφωση με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων) και η απουσία βασικών δικαιολογητικών ήταν αυτά που συνέβαλαν περισσότερο στο κατά την εκτίμησή μας επίπεδο σφάλματος. Το πλήθος και η επίπτωση των εντοπισθέντων σφαλμάτων καταδεικνύουν ότι οι δικλίδες ελέγχου που εφαρμόζονται δεν μετριάζουν ακόμη επαρκώς τον υψηλό εγγενή κίνδυνο στον τομέα αυτό. Αυτό αφορά ιδίως τις διαχειριστικές αρχές και τους ενδιάμεσους φορείς. Συνολικά, οι πρωτοβάθμιες επαληθεύσεις που διενεργούν είναι αναποτελεσματικές όσον αφορά την πρόληψη ή τον εντοπισμό παρατυπιών στις δαπάνες που δηλώνουν οι δικαιούχοι.

Η εφαρμογή του άρθρου 14, παράγραφος 1, του κανονισμού του ΕΚΤ προκάλεσε υπέρμετρη ανισορροπία υπέρ κράτους μέλους κατά τον πρώτο χρόνο υλοποίησης

Οι δικαιούχοι πέντε πράξεων του ΕΚΤ για ένα ΕΠ στην Ιταλία, που περιλαμβάνονταν στο δείγμα μας, δήλωσαν ορθά επιλέξιμες δαπάνες βάσει μεθόδου απλουστευμένου κόστους που είχε καθορίσει η διαχειριστική αρχή. Ωστόσο, σε όλες τις περιπτώσεις, το ποσό που δήλωσε η διαχειριστική αρχή στην Επιτροπή βασιζόταν στις τυποποιημένες κλίμακες μοναδιαίου κόστους της τελευταίας. Ως εκ τούτου, τα ποσά που καταβλήθηκαν από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για καθεμία από τις οικείες πράξεις ήταν υψηλότερα κατά τουλάχιστον 20 % από εκείνα που είχαν καταβληθεί στους δικαιούχους. Μέχρι στιγμής, η ρύθμιση αυτή έχει δημιουργήσει μια ανισορροπία υπέρ του κράτους μέλους άνω των 43 εκατομμυρίων ευρώ κατά την περίοδο 2014‑2020. Οι τυποποιημένες κλίμακες μοναδιαίου κόστους της Επιτροπής, όπως ισχύουν επί του παρόντος για το συγκεκριμένο ΕΠ, είναι υπέρμετρα γενναιόδωρες για το κράτος μέλος.

Αξιολόγηση των εργασιών των αρχών ελέγχου

Οι εργασίες που πραγματοποιούν οι αρχές ελέγχου των κρατών μελών διαδραματίζουν καίριο ρόλο στο πλαίσιο διασφάλισης και ελέγχου στον τομέα της συνοχής, ιδίως όσον αφορά τη διασφάλιση ότι τα υπολειπόμενα ποσοστά σφάλματος δεν υπερβαίνουν το όριο σημαντικότητας του 2 %.

Ο φάκελος διασφάλισης αποτελεί ένα σύνολο εγγράφων που υποβάλλει ετησίως στην Επιτροπή κάθε κράτος μέλος σχετικά με τα ΕΔΕΤ. Περιλαμβάνει τους ετήσιους λογαριασμούς και σύνοψη αυτών, μια έκθεση ελέγχου, μια διαχειριστική δήλωση και μια ελεγκτική γνώμη. Από το 2017, έχουμε εξετάσει τις εργασίες 34 εκ των 116 αρχών ελέγχου σε σχέση με 26 φακέλους διασφάλισης της περιόδου 2014‑2020. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, οι αρχές ελέγχου ανέφεραν υπολειπόμενο ποσοστό σφάλματος χαμηλότερο του 2 %. Αν και οι εργασίες μας δεν αποσκοπούν στη διατύπωση συμπεράσματος ως προς την ορθότητα αυτών καθαυτών των ποσοστών σφάλματος των αρχών ελέγχου, διαπιστώσαμε σφάλματα τα οποία αυτές δεν είχαν εντοπίσει. Στην περίπτωση 12 εκ των 26 φακέλων διασφάλισης που εξετάσαμε, τα υπολειπόμενα ποσοστά σφάλματος που αναφέρονταν ήταν υποεκτιμημένα και υπερέβαιναν στην πραγματικότητα το 2 %.

Ομοίως, η εξέταση που διενεργήσαμε επί τριών φακέλων κλεισίματος προγραμμάτων για την περίοδο 2007‑2013 είχε ως αποτέλεσμα την αναπροσαρμογή του υπολειπόμενου ποσοστού σφάλματος άνω του ορίου σημαντικότητας του 2 % σε δύο περιπτώσεις.

Συνολικά, κατά την τελευταία τετραετία που εξετάζουμε τις εργασίες των αρχών ελέγχου, έχουμε διαπιστώσει ότι, για το ήμισυ περίπου των φακέλων διασφάλισης που επιλέγουμε για έλεγχο (τόσο από άποψη αριθμού όσο και από άποψη αξίας), οι εν λόγω αρχές είχαν αναφέρει εσφαλμένως υπολειπόμενα ποσοστά σφάλματος κάτω του 2 %. Εξαιτίας των αδυναμιών που διαπιστώθηκαν στις εργασίες αρκετών αρχών ελέγχου, ο βαθμός αξιοπιστίας τους εξακολουθεί να είναι περιορισμένος.

Διαπιστώσαμε επίσης ότι οι αρχές ελέγχου δεν προβαίνουν σε παρακολούθηση του κινδύνου απάτης· μόνο το 21 % των πράξεων του δείγματός μας περιλάμβανε τεκμηρίωση ελέγχου η οποία επέτρεπε την κατάλληλη αντιμετώπιση του εν λόγω κινδύνου.

Στοιχεία των ΓΔ REGIO και ΓΔ EMPL σχετικά με την κανονικότητα των δαπανών στον τομέα της συνοχής

Οι ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων είναι το βασικό εργαλείο των γενικών διευθύνσεων της Επιτροπής, διά του οποίου αυτές δηλώνουν κατά πόσον έχουν αποκομίσει εύλογη βεβαιότητα ότι οι διαδικασίες δικλίδων ελέγχου των κρατών μελών διασφαλίζουν την κανονικότητα των δαπανών.

Οι εν λόγω εκθέσεις αναφέρουν επίσης ένα ποσοστό σφάλματος ως βασικό δείκτη επιδόσεων σχετικά με την κανονικότητα. Το 2020, η ΓΔ REGIO ανέφερε βασικό δείκτη επιδόσεων άνω του ορίου σημαντικότητας του 2 % (2,1 %), ενώ το ποσοστό που ανέφερε η ΓΔ EMPL ήταν χαμηλότερο του εν λόγω ορίου (1,4 %). Στην ετήσια έκθεσή μας για το 2018 καταλήγαμε στο συμπέρασμα ότι, για διάφορους λόγους, το ποσοστό σφάλματος που παρουσιάζεται ως βασικό δείκτη επιδόσεων πρέπει να θεωρηθεί ως ελάχιστη τιμή.

Η Επιτροπή χρησιμοποίησε τα εν λόγω ποσοστά σφάλματος στην ετήσια έκθεση για τη διαχείριση και τις επιδόσεις του 2020 προκειμένου να παράσχει πληροφορίες σχετικά με την κανονικότητα στον τομέα της πολιτικής συνοχής. Ο συνολικός κίνδυνος κατά την πληρωμή που ανέφερε ήταν μεταξύ 1,9 % και 2,4 %. Ωστόσο, λόγω των αδυναμιών που εμφανίζουν οι εργασίες των αρχών ελέγχου και των προβλημάτων που εντοπίσαμε όσον αφορά τους βασικούς δείκτες επιδόσεων που αναφέρονταν στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων των δύο ΓΔ, θεωρούμε ότι τα συγκεντρωτικά ποσοστά που αναφέρονται στην ετήσια έκθεση για τη διαχείριση και τις επιδόσεις λογίζονται απλώς ως ελάχιστες εκτιμήσεις.

Στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων τους, οι ΓΔ της Επιτροπής διατύπωσαν επιφυλάξεις για ένα ΕΠ, στην περίπτωση του οποίοι αδυναμίες στο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου του οικείου κράτους μέλους συνεπάγονταν ουσιώδη κίνδυνο για τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Για τον σκοπό αυτό, αυτές οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη όλες τις πληροφορίες που είναι διαθέσιμες κατά τον χρόνο εκπόνησης της εκτίμησής τους, περιλαμβανομένων των ποσοστών σφάλματος που έχουν αναφέρει οι αρχές ελέγχου. Ωστόσο, διαπιστώσαμε ότι τα εν λόγω ποσοστά σφάλματος ήταν ως επί το πλείστον προσωρινά ποσοστά για τις δαπάνες που περιλαμβάνονταν στους ετήσιους λογαριασμούς και τις οποίες δεν είχε ακόμη αποδεχθεί η Επιτροπή. Ως εκ τούτου, οι επιφυλάξεις ενδέχεται να μην καλύπτουν όλους τους ουσιώδεις κινδύνους.

Τι συνιστούμε

Συνιστούμε στην Επιτροπή, μεταξύ άλλων, τα εξής:

• Να παρακολουθεί στενά τα κράτη μέλη που χρησιμοποιούν τις τυποποιημένες κλίμακες μοναδιαίου κόστους της, ώστε να εξασφαλίζει ότι ο συγκεκριμένος μηχανισμός δεν οδηγεί σε υπέρμετρες ανισορροπίες υπέρ κρατών μελών. Η Επιτροπή πρέπει να ζητήσει από τα κράτη μέλη να αναπροσαρμόσουν τις υπερβολικά υψηλές τιμές και να διορθώσουν τις ανισορροπίες, προκειμένου να αποφευχθεί τυχόν συσσώρευση κερδών κατά το κλείσιμο των προγραμμάτων.
• Να προτρέψει τις αρχές ελέγχου να συμπεριλάβουν στα φύλλα ελέγχου τους συγκεκριμένες ερωτήσεις σχετικά με τους κινδύνους απάτης και να τεκμηριώνουν τις ενέργειες που γίνονται για την αντιμετώπιση κάθε συναφούς κινδύνου που εντοπίζεται στο πλαίσιο ελέγχου.
• Να ζητήσει από τα κράτη μέλη να περιλαμβάνουν στην ετήσια σύνοψη επαρκείς πληροφορίες σχετικά με τα συμπεράσματα και τη μεταπαρακολούθηση των πράξεων για τις οποίες έχουν αποσύρει από τους λογαριασμούς ποσά των οποίων εκκρεμεί η εκτίμηση. Με τον τρόπο αυτό θα ενισχυόταν η διαφάνεια όσον αφορά τον τρόπο παρακολούθησης των εν λόγω ποσών από μέρους των αρμόδιων για τα προγράμματα αρχών.

Ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα; Λεπτομερή πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με τον έλεγχό μας επί των δαπανών της ΕΕ στον τομέα «Οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή» παρατίθενται στο κεφάλαιο 5 της ετήσιας έκθεσής μας για το 2020.

Φυσικοί πόροι

Σύνολο: 60,6 δισεκατ. ευρώ

Τι ελέγξαμε

Ο συγκεκριμένος τομέας δαπανών καλύπτει την κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ), την κοινή αλιευτική πολιτική και τμήμα των δαπανών της ΕΕ για το περιβάλλον και τη δράση για το κλίμα.

Η ΚΓΠ απορροφά το 97 % των δαπανών του τομέα «Φυσικοί πόροι». Τρεις είναι οι γενικοί στόχοι της, όπως ορίζονται στη νομοθεσία της ΕΕ:

• η βιώσιμη παραγωγή τροφίμων, με έμφαση στο γεωργικό εισόδημα, στη γεωργική παραγωγικότητα και στη σταθερότητα των τιμών·
• η βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων και η δράση για το κλίμα, με έμφαση στις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, στη βιοποικιλότητα, στο έδαφος και στα ύδατα, και
• η ισόρροπη εδαφική ανάπτυξη.

Οι δαπάνες της ΚΓΠ στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) εμπίπτουν σε δύο ευρύτερες κατηγορίες:

• στις άμεσες ενισχύσεις προς γεωργούς, οι οποίες χρηματοδοτούνται εξ ολοκλήρου από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, και
• στα γεωργικά μέτρα στήριξης της αγοράς, τα οποία χρηματοδοτούνται επίσης εξ ολοκλήρου από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, εξαιρουμένων ορισμένων μέτρων που συγχρηματοδοτούνται από τα κράτη μέλη, στα οποία συγκαταλέγονται οι ενέργειες προώθησης.

Επιπλέον, η ΚΓΠ στηρίζει στρατηγικές και έργα αγροτικής ανάπτυξης μέσω του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ). Από την έναρξη της περιόδου 2014‑2020, το ΕΓΤΑΑ αποτελεί μέρος των ΕΔΕΤ και υπόκειται στον κανονισμό περί κοινών διατάξεων για τα ΕΔΕΤ.

Για το 2020, οι δαπάνες που υποβλήθηκαν σε έλεγχο στον τομέα αυτό ανέρχονταν σε 60,3 δισεκατομμύρια ευρώ.

Η διαχείριση της ΚΓΠ επιμερίζεται μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών.

Οι διαπιστώσεις μας

Ελεγχθέν ποσό	Περιείχε ουσιώδες σφάλμα;	Εκτιμώμενο πιθανότερο επίπεδο σφάλματος
60,3 δισεκατομμύρια ευρώ	Πλησίον του ορίου σημαντικότητας	2,0 % (έναντι 1,9 % το 2019).

Συνολικά, διαπιστώνουμε ότι το επίπεδο σφάλματος στον τομέα «Φυσικοί πόροι» προσεγγίζει το όριο σημαντικότητας.

Όπως και κατά τα προηγούμενα έτη, για τις άμεσες ενισχύσεις που βασίζονται κυρίως στην έκταση της γεωργικής γης που δηλώνουν οι γεωργοί και αντιπροσωπεύουν το 69 % των δαπανών για τον τομέα «Φυσικοί πόροι», το επίπεδο σφάλματος δεν ήταν σημαντικό. Για τους υπόλοιπους τομείς (αγροτική ανάπτυξη, μέτρα στήριξης της αγοράς, αλιεία, περιβάλλον και δράση για το κλίμα), τα αποτελέσματά μας υποδεικνύουν, στο σύνολό τους, σημαντικό επίπεδο σφάλματος.

Άμεσες ενισχύσεις προς τους γεωργούς: ένα αποτελεσματικό σύστημα ελέγχου

Το κύριο εργαλείο διαχείρισης των άμεσων ενισχύσεων είναι το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣΔΕ), το οποίο εμπεριέχει το σύστημα αναγνώρισης αγροτεμαχίων (LPIS). Το ΟΣΔΕ συνέβαλε στη μείωση του επιπέδου σφάλματος στις άμεσες ενισχύσεις, ενώ ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε και η συμβολή του LPIS.

Ελέγξαμε 88 άμεσες ενισχύσεις, καλύπτοντας έτσι τα βασικά καθεστώτα. Διαπιστώσαμε ότι οι 76 εξ αυτών δεν περιείχαν σφάλμα,ενώ προβλήματα συμμόρφωσης χωρίς δημοσιονομική επίπτωση εντοπίσαμε σε δύο άμεσες ενισχύσεις. Τα δέκα ποσοτικοποιημένα σφάλματα που εντοπίσαμε στα εν λόγω καθεστώτα οφείλονταν σε γεωργούς που στις αιτήσεις τους για ενίσχυση είχαν δηλώσει επιλέξιμη έκταση γεωργικής γης ή επιλέξιμο αριθμό ζώων μεγαλύτερη(-ο) της/του πραγματικής(-ού).

Έλεγχοι μέσω παρακολούθησης: περιορισμένη κάλυψη το 2020

Από το 2018, οι οργανισμοί πληρωμών των κρατών μελών μπορούν να προβαίνουν σε «ελέγχους μέσω παρακολούθησης». Η προσέγγιση αυτή βασίζεται σε αυτοματοποιημένες διεργασίες που χρησιμοποιούν δορυφορικά δεδομένα Sentinel του προγράμματος Copernicus της ΕΕ για τον έλεγχο της συμμόρφωσης με ορισμένους κανόνες της ΚΓΠ. Στις περιπτώσεις που είναι δυνατή η από το διάστημα αξιολόγηση του συνόλου των κριτηρίων επιλεξιμότητας για συγκεκριμένο καθεστώς ενίσχυσης, οι οργανισμοί πληρωμών δύνανται να παρακολουθούν το σύνολο των αποδεκτών ενισχύσεων εξ αποστάσεως.

Οι έλεγχοι μέσω παρακολούθησης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ειδοποίηση των γεωργών σε περίπτωση ενδεχόμενης μη συμμόρφωσης με τους κανόνες που διέπουν το καθεστώς ενίσχυσης ανά πάσα στιγμή στη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου. Με τον τρόπο αυτό, προσφέρονται στους γεωργούς περισσότερες ευκαιρίες να διορθώσουν τις αιτήσεις τους πριν από την οριστικοποίησή τους.

Η Επιτροπή δεσμεύθηκε να παράσχει στήριξη στα κράτη μέλη για την ανάπτυξη της νέας προσέγγισης όσον αφορά τους ελέγχους μέσω παρακολούθησης. Στα τέλη του 2020, η έκταση που υπαγόταν στα βασικά καθεστώτα άμεσης ενίσχυσης (βασική ενίσχυση και ενιαία στρεμματική ενίσχυση) και υπέκειτο σε ελέγχους μέσω παρακολούθησης αντιστοιχούσε στο 5,7 %.

Αγροτική ανάπτυξη, μέτρα στήριξης της αγοράς, αλιεία, περιβάλλον και δράση για το κλίμα: υψηλότερος κίνδυνος εμφάνισης σφάλματος

Συγκριτικά με τις άμεσες ενισχύσεις, αυτοί οι τομείς δαπανών υπόκεινται σε πολύπλοκους όρους επιλεξιμότητας, γεγονός που επιτείνει τον κίνδυνο εμφάνισης σφάλματος.

Από τις 104 πράξεις αγροτικής ανάπτυξης που υποβάλαμε σε ελεγκτικές δοκιμασίες, οι 87 δεν περιείχαν σφάλμα. Από τις έντεκα περιπτώσεις στις οποίες εντοπίσαμε και ποσοτικοποιήσαμε σφάλματα, οι πέντε είχαν επίπτωση που υπερέβαινε το 20 %. Σε έξι πληρωμές εντοπίσαμε προβλήματα συμμόρφωσης χωρίς δημοσιονομική επίπτωση.

Ως μέτρα στήριξης της αγοράς γεωργικών προϊόντων νοούνται πολλά και διαφορετικά καθεστώτα, για τα οποία ισχύουν διάφοροι όροι επιλεξιμότητας. Υποβάλαμε σε ελεγκτικές δοκιμασίες 16 πράξεις και εντοπίσαμε τρεις περιπτώσεις στις οποίες οι οργανισμοί πληρωμών είχαν αποδώσει μη επιλέξιμα έξοδα. Σε δύο εξ αυτών, το σφάλμα υπερέβαινε το 20 %. Σε μία περίπτωση, εντοπίσαμε πρόβλημα μη συμμόρφωσης χωρίς δημοσιονομική επίπτωση.

Τα κριτήρια επιλογής και οι απαιτήσεις επιλεξιμότητας ποικίλλουν επίσης για έργα στους τομείς της αλιείας, του περιβάλλοντος και της δράσης για το κλίμα. Ανάμεσα στις εννέα πράξεις που εξετάσαμε, εντοπίσαμε ένα ποσοτικοποιημένο σφάλμα, το οποίο ήταν αποτέλεσμα δήλωσης και απόδοσης μη επιλέξιμων δαπανών. Σε τέσσερις περιπτώσεις, εντοπίσαμε προβλήματα συμμόρφωσης χωρίς δημοσιονομική επίπτωση.

Στοιχεία σχετικά με την κανονικότητα των δαπανών της ΚΓΠ που ανέφερε η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης

Ο διευθυντής κάθε οργανισμού πληρωμών υποβάλλει στη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (ΓΔ AGRI) ετήσια διαχειριστική δήλωση σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εφαρμοζόμενων συστημάτων δικλίδων ελέγχου του συγκεκριμένου οργανισμού, καθώς και σχετικά με τη νομιμότητα και την κανονικότητα των πληρωμών που καταβάλλουν. Τα κράτη μέλη υποβάλλουν στοιχεία σχετικά με τους διοικητικούς και επιτόπιους ελέγχους που πραγματοποιούν («στατιστικές ελέγχου»).

Προκειμένου να παρέχεται πρόσθετη διασφάλιση, οι οργανισμοί πιστοποίησης υποχρεούνται, από το 2015, να προβαίνουν ετησίως, για κάθε οργανισμό πληρωμών, σε γνωμοδότηση σχετικά με τη νομιμότητα και την κανονικότητα των δαπανών των οποίων τα κράτη μέλη έχουν αιτηθεί την απόδοση.

Η ΓΔ AGRI χρησιμοποιεί τα ποσοστά σφάλματος που αναφέρονται στις στατιστικές ελέγχου, αναπροσαρμόζοντάς τα βάσει των αποτελεσμάτων των ελέγχων των οργανισμών πιστοποίησης, καθώς και των δικών της ελέγχων επί των συστημάτων και δαπανών των οργανισμών πληρωμών, προκειμένου να καταλήξει σε ένα αριθμητικό στοιχείο που αντιπροσωπεύει τον «κίνδυνο κατά την πληρωμή». Για τις συνολικές δαπάνες της ΚΓΠ το 2020, η Επιτροπή εκτίμησε ότι ο κίνδυνος κατά την πληρωμή ήταν γύρω στο 1,9 %.

Πολιτικές και διαδικασίες για την καταπολέμηση της απάτης στο πλαίσιο της ΚΓΠ

Οι οργανισμοί πληρωμών πρέπει να διαθέτουν συστήματα για την πρόληψη και τον εντοπισμό φαινομένων απάτης, και η Επιτροπή πρέπει να αποκομίζει εύλογη βεβαιότητα ως προς τη λειτουργία τους. Στην ετήσια έκθεσή μας για το 2019, εντοπίσαμε ορισμένες αδυναμίες στις πολιτικές και τις διαδικασίες για την καταπολέμηση της απάτης στο πλαίσιο της ΚΓΠ και διατυπώσαμε σύσταση για την αντιμετώπιση των εν λόγω προβλημάτων. Το 2021, διενεργήσαμε έλεγχο επιδόσεων των μέτρων καταπολέμησης της απάτης που εφαρμόζουν η Επιτροπή και τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της ΚΓΠ. Μέχρι το τέλος του 2021 προβλέπουμε να δημοσιεύσουμε ειδική έκθεση επί του θέματος, περιλαμβανομένου επίσης του συναφούς ζητήματος της «αρπαγής γαιών».

Ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα; Λεπτομερή πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με τον έλεγχό μας επί των δαπανών της ΕΕ στον τομέα «Φυσικοί πόροι» παρατίθενται στο κεφάλαιο 6 της ετήσιας έκθεσής μας για το 2020.

Ασφάλεια και ιθαγένεια

Σύνολο: 6,3 δισεκατ. ευρώ

Τι ελέγξαμε

Ο συγκεκριμένος τομέας δαπανών περιλαμβάνει διάφορες πολιτικές, των οποίων κοινός στόχος είναι η ενίσχυση της ιδέας της ευρωπαϊκής ιθαγένειας, με τη δημιουργία ενός χώρου ελευθερίας, δικαιοσύνης και ασφάλειας χωρίς εσωτερικά σύνορα.

Ο σημαντικότερος τομέας δαπανών αφορά το Μέσο Στήριξης Έκτακτης Ανάγκης (Emergency Support Instrument, ESI). Το 2020, για το εν λόγω μέσο δαπανήθηκαν 2,6 δισεκατομμύρια ευρώ, ήτοι το 40,5 % των συνολικών δαπανών για τον συγκεκριμένο τομέα του ΠΔΠ. Το ESI δημιουργήθηκε τον Απρίλιο 2020 με σκοπό να συνδράμει τα κράτη μέλη στην αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19 χρηματοδοτώντας, μεταξύ άλλων, τη διασυνοριακή μεταφορά ασθενών, υγειονομικού προσωπικού και ιατρικών ειδών ζωτικής ανάγκης. Άλλα σημαντικά ταμεία στον τομέα αυτό είναι:

• το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (ΤΑΜΕ), στόχος του οποίου είναι να συμβάλλει στην αποτελεσματική διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, καθώς και στην ανάπτυξη μιας κοινής ενωσιακής προσέγγισης όσον αφορά το άσυλο και τη μετανάστευση, και
• το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας (ΤΕΑ), το οποίο στοχεύει στην κατοχύρωση της ασφάλειας στην ΕΕ, με παράλληλη διευκόλυνση των νόμιμων μετακινήσεων και σεβασμό των θεμελιωδών ελευθεριών και των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Το 2020, με δαπάνες ύψους 1,6 δισεκατομμυρίων ευρώ, στα δύο αυτά ταμεία αντιστοιχούσε λίγο περισσότερο από το ένα τέταρτο (25,3 %) των δαπανών της ΕΕ στον τομέα αυτό. Η διαχείριση της εκτέλεσης των δαπανών για το ΤΑΜΕ και το ΤΕΑ είναι επιμερισμένη σε μεγάλο βαθμό μεταξύ των κρατών μελών και της Γενικής Διεύθυνσης Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων (ΓΔ HOME) της Επιτροπής.

Η χρηματοδότηση 12 αποκεντρωμένων οργανισμών και της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO), οι οποίοι συμμετέχουν στην υλοποίηση των βασικών προτεραιοτήτων της ΕΕ στους τομείς της μετανάστευσης και της ασφάλειας, της δικαστικής συνεργασίας και της υγείας, αντιπροσωπεύει ένα περαιτέρω 18,5 %. Στοιχεία για τις δαπάνες των οργανισμών της ΕΕ παρουσιάζονται χωριστά στις ειδικές ετήσιες εκθέσεις μας και σε ετήσια σύνοψη με τον τίτλο «Ο έλεγχος των οργανισμών της ΕΕ εν συντομία».

Για το 2020, οι δαπάνες που αποτέλεσαν αντικείμενο του ελέγχου μας στον τομέα αυτό ανήλθαν σε 3,1 δισεκατομμύρια ευρώ.

Οι διαπιστώσεις μας

Το 2020, εξετάσαμε δείγμα 27 πράξεων, το οποίο σχεδιάστηκε προκειμένου να συνεισφέρει στη συνολική δήλωση αξιοπιστίας και όχι για να είναι αντιπροσωπευτικό των δαπανών που καλύπτει ο εν προκειμένω τομέας του ΠΔΠ. Ως εκ τούτου, δεν κατέστη δυνατό να εκτιμήσουμε το ποσοστό σφάλματος για τον συγκεκριμένο τομέα του ΠΔΠ.

Από τις 27 πράξεις που εξετάσαμε, οι οκτώ (30 %) περιείχαν σφάλμα. Εντοπίσαμε τέσσερις πράξεις που περιλάμβαναν ποσοτικοποιήσιμα σφάλματα, τα οποία είχαν δημοσιονομική επίπτωση στα ποσά που καταλογίστηκαν στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Εντοπίσαμε επίσης τέσσερις περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με τις νομικές και τις δημοσιονομικές διατάξεις, η οποία ωστόσο δεν είχε δημοσιονομική επίπτωση στον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Επιπλέον, εξετάσαμε τις εργασίες που πραγματοποίησαν τέσσερις αρχές αρμόδιες για τον έλεγχο των ετήσιων λογαριασμών των ΤΑΜΕ/ΤΕΑ των αντίστοιχων κρατών μελών τους και την υποβολή της ετήσιας έκθεσης ελέγχου στην Επιτροπή. Όλες οι αρχές ελέγχου που εξετάσαμε έχουν αναπτύξει και εφαρμόζουν λεπτομερείς διαδικασίες επαρκούς ποιότητας για την καταγραφή των εργασιών τους στην ετήσια έκθεση ελέγχου. Εντοπίσαμε μερικές αδυναμίες, των οποίων οι επιπτώσεις στους λογαριασμούς δεν ήταν αρκετά σημαντικές ώστε να θέσουν υπό αμφισβήτηση τα συμπεράσματα των αρχών ελέγχου.

Ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων και λοιπές ρυθμίσεις διακυβέρνησης

Εξετάσαμε τις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων της Γενικής Διεύθυνσης Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων (ΓΔ HOME) και της Γενικής Διεύθυνσης Επικοινωνιακών Δικτύων, Περιεχομένου και Τεχνολογιών (ΓΔ CONNECT) χωρίς να εντοπίσουμε πληροφορίες που να έρχονται σε αντίφαση με τις διαπιστώσεις μας. Ωστόσο, το περιορισμένο δείγμα μας για το 2020 (27 πράξεις) δεν επαρκεί για να συγκρίνουμε τα αποτελέσματα του ελέγχου μας με τις πληροφορίες που υποβλήθηκαν από τις δύο ΓΔ σχετικά με την κανονικότητα των δαπανών.

Τι συνιστούμε

Συνιστούμε στην Επιτροπή τα εξής:

• Να ελέγχει προσεκτικά την επιλεξιμότητα των εξόδων που υποβάλλονται από τους δικαιούχους για δράσεις στο πλαίσιο του ESI, ιδίως την κανονικότητα των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων.
• Να εκδώσει καθοδήγηση προς τις αρχές ελέγχου των κρατών μελών που είναι υπεύθυνες για το ΤΑΜΕ και το ΤΕΑ σχετικά με την τεκμηρίωση της πληρότητας και της ποιότητας των υπηρεσιών, όταν η χρηματοδότηση βασίζεται στο τυποποιημένο μοναδιαίο κόστος.

Ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα; Λεπτομερή πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με τον έλεγχό μας επί των δαπανών της ΕΕ στον τομέα «Ασφάλεια και ιθαγένεια» παρατίθενται στο κεφάλαιο 7 της ετήσιας έκθεσής μας για το 2020.

Η Ευρώπη ως παγκόσμιος παράγοντας

Σύνολο: 11,4 δισεκατ. ευρώ

Τι ελέγξαμε

Αυτός ο τομέας δαπανών καλύπτει τις δαπάνες του συνόλου της εξωτερικής δράσης που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ (εξαιρουμένων των Ευρωπαϊκά Ταμεία Ανάπτυξης). Οι πολιτικές έχουν ως στόχο την προώθηση των αξιών της ΕΕ πέραν των συνόρων της, την αντιμετώπιση σημαντικών παγκόσμιων προκλήσεων, την αύξηση του αντικτύπου της αναπτυξιακής συνεργασίας της ΕΕ, καθώς και την ενίσχυση της σταθερότητας και της ασφάλειας στις υποψήφιες προς ένταξη χώρες και στις χώρες της Ευρωπαϊκής Γειτονίας.

Οι γενικές διευθύνσεις και υπηρεσίες που είναι επιφορτισμένες με την εκτέλεση του προϋπολογισμού στον τομέα της εξωτερικής δράσης είναι πρωτίστως η Γενική Διεύθυνση Διεθνών Εταιρικών Σχέσεων (ΓΔ INTPA, πρώην ΓΔ DEVCO), η Γενική Διεύθυνση Γειτονίας και Διαπραγματεύσεων για τη Διεύρυνση (ΓΔ NEAR), η Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας και Επιχειρήσεων Ανθρωπιστικής Βοήθειας (ΓΔ ECHO), η Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης (ΓΔ REGIO) και η Υπηρεσία Μέσων Εξωτερικής Πολιτικής (FPI).

Οι πληρωμές εκταμιεύονται διά διαφόρων μέσων και μεθόδων παροχής βοήθειας, όπως συμβάσεις εκτέλεσης εργασιών / προμηθειών / παροχής υπηρεσιών, επιχορηγήσεις, ειδικά δάνεια, εγγυήσεις δανείων και χρηματοδοτική στήριξη, δημοσιονομική στήριξη και άλλες στοχευμένες μορφές δημοσιονομικής βοήθειας, σε περισσότερες από 150 χώρες.

Για το 2020, οι δαπάνες που αποτέλεσαν αντικείμενο ελέγχου στον τομέα αυτό ανήλθαν σε 9,2 δισεκατομμύρια ευρώ.

Οι διαπιστώσεις μας

Εξετάσαμε δείγμα 75 πράξεων, που σχεδιάστηκε προκειμένου να συνεισφέρει στη συνολική δήλωση αξιοπιστίας, και όχι για να είναι αντιπροσωπευτικό των δαπανών που καλύπτει ο εν προκειμένω τομέας του ΠΔΠ. Ως εκ τούτου, δεν κατέστη δυνατό να εκτιμήσουμε το ποσοστό σφάλματος για τον συγκεκριμένο τομέα του ΠΔΠ.

Από τις 75 πράξεις που εξετάσαμε, οι 28 (37,3 %) περιείχαν σφάλμα. Εντοπίσαμε 17 ποσοτικοποιήσιμα σφάλματα, τα οποία είχαν δημοσιονομική επίπτωση στα ποσά που καταλογίστηκαν στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Επίσης, επισημάναμε 11 περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με τις κείμενες νομικές και δημοσιονομικές διατάξεις.

Οι πράξεις που σχετίζονταν με τη δημοσιονομική στήριξη και τα έργα που υλοποιούνταν από διεθνείς οργανισμούς στο πλαίσιο του «τεκμαρτού τρόπου προσέγγισης» (βάσει του οποίου οι συνεισφορές της Επιτροπής σε έργα πολλαπλών χορηγών προστίθενται σε εκείνες άλλων χορηγών και δεν διατίθενται για τη χρηματοδότηση συγκεκριμένων, διακριτών στοιχείων δαπανών) ενείχαν χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης σφάλματος. Το 2020 δεν εντοπίσαμε σφάλματα σε αυτούς τους τομείς.

Ορισμένοι διεθνείς οργανισμοί παρείχαν περιορισμένη μόνο πρόσβαση σε έγγραφα, όπως σε μορφή μόνο για ανάγνωση, κάτι που σημαίνει ότι δεν μπορέσαμε να λάβουμε αντίγραφα των εξετασθέντων εγγράφων. Επιπλέον, κάποιοι διεθνείς οργανισμοί αμφισβήτησαν την εντολή μας. Τα ζητήματα αυτά αποτέλεσαν εμπόδιο για τον σωστό σχεδιασμό και εκτέλεση του ελέγχου μας και καθυστέρησαν υπερβολικά τόσο τη συγκέντρωση των απαιτούμενων εγγράφων από το κλιμάκιο ελέγχου όσο και την εκτέλεση των εργασιών του. Στη Συνθήκη για τη λειτουργία της ΕΕ κατοχυρώνεται το δικαίωμα του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου να του διαβιβάζεται κάθε έγγραφο ή πληροφορία αναγκαία για την εκτέλεση των καθηκόντων του.

Μελέτη της ΓΔ NEAR για το υπολειπόμενο ποσοστό σφάλματος

Το 2020, η ΓΔ NEAR ανέθεσε σε εξωτερικό σύμβουλο την εκπόνηση, για λογαριασμό της, της έκτης μελέτης σχετικά με το υπολειπόμενο ποσοστό σφάλματος (ΥΠΣ). Ο σκοπός της μελέτης αυτής ήταν να εκτιμηθεί το επίπεδο των σφαλμάτων που εξακολουθούν να υφίστανται μετά την ολοκλήρωση όλων των ελέγχων διαχείρισης που διενεργούνται με σκοπό την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διόρθωση των σφαλμάτων για το σύνολο των τομέων αρμοδιότητάς της. Η μελέτη αυτή δεν συνιστά εντολή παροχής διασφάλισης ούτε έλεγχο.

Όπως και κατά τα προηγούμενα έτη, το συνολικό ΥΠΣ για τη ΓΔ NEAR εκτιμάτο κάτω του ορίου σημαντικότητας του 2 % που έχει θέσει η ίδια η Επιτροπή (1,36 % το 2020 έναντι 0,53 % το 2019 και 0,72 % το 2018).

Εντοπίσαμε περιορισμούς που ενδεχομένως να συνέβαλαν στην εκτίμηση τιμής χαμηλότερης της πραγματικής για το ΥΠΣ.

Επιπλέον, για άνω του 60 % των πράξεων που συμπεριέλαβε στο δείγμα για τη μελέτη που εκπόνησε το 2020 (έναντι περί το 50 % το 2019), ο ανάδοχος δεν διενήργησε κανέναν έλεγχο, ή εάν διενήργησε οι έλεγχοί του ήταν περιορισμένοι, βασιζόμενος αντ’ αυτού, εξ ολοκλήρου ή εν μέρει, σε προηγούμενες ελεγκτικές εργασίες. Εντούτοις, σκοπός της μελέτης για το ΥΠΣ είναι ο εντοπισμός σφαλμάτων που δεν εντοπίστηκαν από προηγούμενες ελεγκτικές εργασίες. Βασιζόμενη σε προηγούμενες ελεγκτικές εργασίες, η μελέτη για το ΥΠΣ δεν μετρά πλήρως τα σφάλματα αυτά. Τέλος, το κανονιστικό πλαίσιο που διέπει τη μελέτη σχετικά με το ΥΠΣ δεν ασχολείται με τον κίνδυνο απάτης, ούτε τον αναφέρει.

Ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων και λοιπές ρυθμίσεις διακυβέρνησης

Για το οικονομικό έτος 2020, επαληθεύσαμε κατά πόσον η FPI, στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της, παρουσίαζε τις περί κανονικότητας πληροφορίες σύμφωνα με τις οδηγίες της Επιτροπής και εφάρμοζε με συνέπεια τη μεθοδολογία που προβλέπεται για την εκτίμηση των μελλοντικών διορθώσεων και ανακτήσεων.

Στο πλαίσιο αυτό, επισημάναμε πιθανή αδυναμία των εσωτερικών δικλίδων ελέγχου στις περιπτώσεις όπου η FPI έχει λάβει ειδικά μέτρα για τον μετριασμό των συναφών κινδύνων. Το εν λόγω ζήτημα σχετίζεται με τις αποστολές κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας (ΚΠΑΑ), τη διαπίστευση των οποίων οφείλει να διασφαλίζει η Επιτροπή βάσει της αξιολόγησης του βαθμού στον οποίο αυτές τηρούν τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, της διαφάνειας, της απαγόρευσης των διακρίσεων και της προβολής της δράσης της ΕΕ (στο πλαίσιο της «αξιολόγησης κατά πυλώνες»). Στο τέλος του 2020, δύο από τις 11 εν εξελίξει αποστολές ΚΠΑΑ δεν είχαν λάβει ακόμη πλήρη θετική αξιολόγηση κατά πυλώνες.

Τι συνιστούμε

Συνιστούμε στην Επιτροπή τα εξής:

• Να λάβει μέτρα ώστε οι διεθνείς οργανισμοί να παρέχουν στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο πλήρη, απεριόριστη και έγκαιρη πρόσβαση στα έγγραφα που είναι αναγκαία για την εκτέλεση των καθηκόντων μας σύμφωνα με τη ΣΛΕΕ, και μάλιστα όχι απλώς σε μορφή μόνο για ανάγνωση.
• Να καθιερώσει διαδικασία η οποία θα διασφαλίζει ότι οι οργανισμοί-εταίροι χρησιμοποιούν ως βάση για τον καταλογισμό των επιμερισμένων εξόδων τις δαπάνες που όντως πραγματοποιούνται.
• Να καθιερώσει την υποχρέωση του αναδόχου της μελέτης σχετικά με το ΥΠΣ να αναφέρει στην Επιτροπή τις περιπτώσεις πιθανολογούμενης απάτης εις βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ που εντοπίζονται κατά τις εργασίες του σχετικά με το ΥΠΣ.

Ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα; Λεπτομερή πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με τον έλεγχό μας επί των δαπανών της ΕΕ στον τομέα «Η Ευρώπη ως παγκόσμιος παράγοντας» παρατίθενται στο κεφάλαιο 8 της ετήσιας έκθεσής μας για το 2020.

Διοίκηση

Σύνολο: 10,3 δισεκατ. ευρώ

Τι ελέγξαμε

Ο έλεγχός μας κάλυψε τις διοικητικές δαπάνες των θεσμικών και άλλων οργάνων της ΕΕ και συγκεκριμένα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Επιτροπής, του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της Επιτροπής των Περιφερειών, του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή, του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης.

Το 2020, οι διοικητικές δαπάνες των θεσμικών και λοιπών οργάνων ανήλθαν συνολικά σε 10,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Το ποσό αυτό περιλάμβανε δαπάνες που αφορούσαν τους ανθρώπινους πόρους (68 % περίπου του συνόλου), τα κτίρια, τον εξοπλισμό, την ενέργεια, τις επικοινωνίες και τις τεχνολογίες πληροφοριών.

Για το 2020, οι δαπάνες που αποτέλεσαν αντικείμενο ελέγχου στον τομέα αυτό ανήλθαν σε 10,4 δισεκατομμύρια ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των πληρωμών και εκκαθαρίσεων προχρηματοδοτήσεων.

Εξετάσαμε επιλεγμένα συστήματα εποπτείας και ελέγχου του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή και του Συμβουλίου. Εξετάσαμε επίσης 48 πράξεις.

Οι δικές μας οικονομικές καταστάσεις εξετάζονται από εξωτερικό ελεγκτή. Κάθε χρόνο, δημοσιεύουμε τη σχετική ελεγκτική γνώμη και έκθεση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στον ιστότοπό μας.

Οι διαπιστώσεις μας

Ελεγχθέν ποσό	Περιείχε ουσιώδες σφάλμα;
10,4 δισεκατομμύρια ευρώ	Όχι - Δεν περιείχε ουσιώδες σφάλμα το 2020 και το 2019

Το 2020, εξετάσαμε επιλεγμένα συστήματα εποπτείας και ελέγχου του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή και του Συμβουλίου. Εξετάσαμε επίσης 48 πράξεις.

Όπως και κατά τα προηγούμενα έτη, εκτιμούμε ότι το επίπεδο σφάλματος είναι χαμηλότερο του ορίου σημαντικότητας.

Δεν εντοπίσαμε συγκεκριμένα ζητήματα που να αφορούν το Συμβούλιο, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, την Επιτροπή των Περιφερειών, τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή, τον Ευρωπαίο Επόπτη Προστασίας Δεδομένων και το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο.

Κοινοβούλιο

Εντοπίσαμε σφάλματα σε δύο πληρωμές που εκτελέστηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το ένα αφορούσε αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά για υπηρεσίες ΤΠ, οφειλόμενο σε εσφαλμένη εφαρμογή των όρων της σύμβασης. Το άλλο αφορούσε την εσφαλμένη καταβολή ημερήσιας αποζημίωσης σε βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, λόγω λανθασμένης καταχώρισης στον κατάλογο παρουσιών. Διαπιστώσαμε ότι το υφιστάμενο σύστημα δικλίδων ελέγχου δεν επέτρεψε την πρόληψη ή τον εντοπισμό τέτοιων σφαλμάτων· ωστόσο, το Κοινοβούλιο επεξεργάζεται επί του παρόντος ένα νέο σύστημα με σκοπό τη βελτίωση του υφιστάμενου.

Επιτροπή

Διαπιστώσαμε πέντε σφάλματα σε πληρωμές που πραγματοποίησε η Επιτροπή. Το ένα αφορούσε ήσσονος σημασίας αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά για έξοδα σχετικά με άδειες λογισμικού. Τα άλλα τέσσερα σχετίζονταν με επιδόματα υπαλλήλων, οι οποίοι είτε δεν είχαν προβεί σε δήλωση σχετικά με πρόσφατη μεταβολή στην προσωπική κατάστασή τους είτε δικαιούνταν να ζητήσουν παρόμοια επιδόματα από άλλες πηγές. Οι υπάλληλοι οφείλουν πρώτα να αιτούνται τα επιδόματα αυτά και στη συνέχεια να τα κοινοποιούν στην Επιτροπή, ώστε αυτή να μπορεί να τα λαμβάνει υπόψη κατά τον υπολογισμό των μισθών. Οι έλεγχοι συνέπειας στους οποίους υποβάλλει τους υπολογισμούς της η Επιτροπή δεν επέτρεψαν τον εντοπισμό των ως άνω τεσσάρων περιπτώσεων. Παρόμοια σφάλματα σχετικά με τα οικογενειακά επιδόματα είχαμε διαπιστώσει και σε προηγούμενα έτη.

Διαδικασίες σύναψης συμβάσεων για την προμήθεια μέσων ατομικής προστασίας

Φέτος εξετάσαμε επίσης 15 διαδικασίες σύναψης συμβάσεων που διοργάνωσαν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, η Επιτροπή, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η ΕΥΕΔ για την προμήθεια μέσων ατομικής προστασίας για το προσωπικό τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Παρόλο που διαπιστώσαμε ορισμένα προβλήματα στις διαδικασίες που χρησιμοποιήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ για την προμήθεια προστατευτικών μασκών που χρειάζονταν επειγόντως, η εξέταση των εν λόγω διαδικασιών δεν περιλαμβανόταν στο αντιπροσωπευτικό δείγμα που χρησιμοποιήσαμε και, ως εκ τούτου, δεν τις λάβαμε υπόψη για την εκτίμηση του επιπέδου σφάλματος.

Τι συνιστούμε

Συνιστούμε τα εξής:

• Το Κοινοβούλιο πρέπει να προβεί στις απαραίτητες αλλαγές, προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι ημερήσιες αποζημιώσεις καταβάλλονται μόνο στους βουλευτές που τις δικαιούνται.
• Προκειμένου να βελτιώσει το σύστημα που εφαρμόζει για τη διαχείριση των θεσμοθετημένων οικογενειακών επιδομάτων, η Επιτροπή πρέπει να ενισχύσει τους ελέγχους συνέπειας στους οποίους υποβάλλει τις δηλώσεις των επιδομάτων που εισπράττουν οι υπάλληλοι από άλλες πηγές και να επιστήσει την προσοχή του προσωπικού επί του θέματος.

Ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα; Λεπτομερή πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με τον έλεγχό μας επί των δαπανών της ΕΕ στον τομέα «Διοίκηση» παρατίθενται στο κεφάλαιο 9 της ετήσιας έκθεσής μας για το 2020.

Ευρωπαϊκά Ταμεία Ανάπτυξης

Σύνολο: 4,6 δισεκατ. ευρώ

Τι ελέγξαμε

Από τη σύστασή τους το 1959, τα ΕΤΑ αποτελούσαν το κύριο μέσο διά του οποίου η ΕΕ παρείχε ενισχύσεις στον τομέα της αναπτυξιακής συνεργασίας προς τα κράτη της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ), καθώς και προς τις υπερπόντιες χώρες και εδάφη (ΥΧΕ), έως το τέλος του 2020. Η συμφωνία εταιρικής σχέσης, η οποία υπεγράφη στο Κοτονού στις 23 Ιουνίου 2000 με εικοσαετή διάρκεια ισχύος («συμφωνία του Κοτονού»), συνιστούσε το πλαίσιο που διείπε τις σχέσεις της EE με τα κράτη ΑΚΕ και τις ΥΧΕ. Πρωταρχικός στόχος της ήταν η μείωση και, μακροπρόθεσμα, η εξάλειψη της φτώχειας. Υπό το ΠΔΠ 2021‑2027, οι ενισχύσεις στον τομέα της αναπτυξιακής συνεργασίας προς τα κράτη της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού ενσωματώνονται στον Μηχανισμό Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας (NDICI-Global Europe) και οι αντίστοιχες ενισχύσεις προς τις ΥΧΕ στην απόφαση για τη σύνδεση ΥΧΕ-ΕΕ. Εντούτοις, το όγδοο, ένατο, δέκατο και ενδέκατο ΕΤΑ δεν θα ενσωματωθούν στον γενικό προϋπολογισμό της ΕΕ. Τόσο η εκτέλεσή τους όσο και η παρουσίαση των σχετικών στοιχείων θα εξακολουθήσουν να γίνονται χωριστά έως το κλείσιμό τους.

Για το 2020, οι δαπάνες που αποτέλεσαν αντικείμενο του ελέγχου μας στον τομέα αυτό ανήλθαν συνολικά σε 4,0 δισεκατομμύρια ευρώ και αφορούν το όγδοο, ένατο, δέκατο και ενδέκατο ΕΤΑ.

Η διαχείρισή των ΕΤΑ ασκείται από την Επιτροπή, εκτός του πλαισίου του γενικού προϋπολογισμού της ΕΕ, και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Η Γενική Διεύθυνση Διεθνών Εταιρικών Σχέσεων (ΓΔ INTPA, πρώην ΓΔ DEVCO) είναι η κυρίως αρμόδια ΓΔ.

Οι διαπιστώσεις μας

Οι λογαριασμοί για το οικονομικό έτος 2020 δεν περιείχαν ουσιώδεις ανακρίβειες.

Καταλήγουμε επίσης στο συμπέρασμα ότι τα έσοδα των ΕΤΑ δεν περιείχαν σημαντικό επίπεδο σφάλματος.

Διατυπώνουμε αρνητική γνώμη όσον αφορά τις δαπάνες για το οικονομικό έτος 2020:

Ελεγχθέν ποσό	Περιείχε ουσιώδες σφάλμα;	Εκτιμώμενο πιθανότερο επίπεδο σφάλματος
4,0 δισεκατομμύρια ευρώ	Ναι	3,8 % (έναντι 3,5 % το 2019).

Όσον αφορά τον έλεγχο της κανονικότητας των πράξεων, εξετάσαμε δείγμα 140 πράξεων, το οποίο ήταν αντιπροσωπευτικό ολόκληρου του φάσματος των δαπανών στο πλαίσιο των ΕΤΑ. Το δείγμα περιλάμβανε 21 πράξεις που αφορούσαν το καταπιστευματικό ταμείο έκτακτης ανάγκης για την Αφρική, 102 πράξεις που είχαν εγκριθεί από 21 αντιπροσωπείες της ΕΕ και 17 πληρωμές που είχαν εγκριθεί από τις κεντρικές υπηρεσίες της Επιτροπής.

Λόγω της πανδημίας COVID-19, δεν κατέστη δυνατή η πραγματοποίηση επιτόπιων επισκέψεων στις αντιπροσωπείες της ΕΕ. Το γεγονός αυτό μας δεν μας επέτρεψε να διενεργήσουμε ορισμένες ελεγκτικές διαδικασίες, και ειδικότερα να επαληθεύσουμε την εκτέλεση των συμβάσεων για τις επιλεγείσες πράξεις, περιορίζοντας ως εκ τούτου την εμβέλεια των ελεγκτικών εργασιών μας. Χρειάστηκε να προσαρμόσουμε την προσέγγισή μας, διενεργώντας επισκοπήσεις εγγράφων σχετικά με τις πράξεις και τα έργα και συνεργαζόμενοι εξ αποστάσεως με τους ελεγχόμενούς μας.

Από τις 140 πράξεις που εξετάσαμε, οι 36 (25,7 %) περιείχαν σφάλματα. Βάσει των 31 σφαλμάτων που ποσοτικοποιήσαμε, εκτιμούμε ότι το επίπεδο σφάλματος είναι 3,8 %. Η απουσία βασικών δικαιολογητικών (38,3 %), οι μη επιλέξιμες δαπάνες (38,2 %) και οι μη πραγματοποιηθείσες δαπάνες (18,1 %) αποτελούσαν τα τρία συνηθέστερα είδη σφάλματος.

Για το υπό εξέταση έτος, η Επιτροπή και οι εταίροι της στην υλοποίηση έργων υπέπεσαν σε περισσότερα σφάλματα στις περιπτώσεις πράξεων που αφορούσαν επιχορηγήσεις και συμφωνίες συνεισφοράς και ανάθεσης με διεθνείς οργανισμούς, παρά στις περιπτώσεις άλλων μορφών στήριξης (όπως εκείνες που αφορούν συμβάσεις έργου, προμηθειών και υπηρεσιών). Από τις 67 τέτοιες πράξεις που εξετάσαμε, 27 (40,3 %) περιείχαν ποσοτικοποιήσιμα σφάλματα, τα οποία αντιστοιχούσαν στο 94,2 % του εκτιμώμενου επιπέδου σφάλματος.

Ορισμένοι διεθνείς οργανισμοί παρείχαν περιορισμένη μόνο πρόσβαση σε έγγραφα, όπως σε μορφή μόνο για ανάγνωση, κάτι που σημαίνει ότι δεν μπορέσαμε να λάβουμε αντίγραφα των εγγράφων που εξετάσαμε. Επιπλέον, ένας διεθνής οργανισμός αμφισβήτησε την εντολή μας ή καθυστέρησε υπερβολικά να υποβάλει τα δικαιολογητικά που του ζητήθηκαν. Τα ζητήματα αυτά αποτέλεσαν εμπόδιο για τον σωστό σχεδιασμό και εκτέλεση του ελέγχου μας και καθυστέρησαν υπερβολικά τόσο τη συγκέντρωση των απαιτούμενων εγγράφων από το κλιμάκιο ελέγχου όσο και την εκτέλεση των εργασιών του. Στη Συνθήκη για τη λειτουργία της ΕΕ κατοχυρώνεται το δικαίωμα του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου να του διαβιβάζεται κάθε έγγραφο ή πληροφορία αναγκαία για την εκτέλεση των καθηκόντων του.

Μελέτη της ΓΔ INTPA σχετικά με το υπολειπόμενο ποσοστό σφάλματος

Το 2020, η ΓΔ INTPA ανέθεσε σε εξωτερικό σύμβουλο την εκπόνηση της ένατης μελέτης της σχετικά με το ΥΠΣ, προκειμένου να εκτιμήσει το επίπεδο των σφαλμάτων που διέλαθαν όλους τους ελέγχους διαχείρισης που διενεργεί η ΓΔ INTPA με στόχο την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διόρθωση των σφαλμάτων για το σύνολο των τομέων της αρμοδιότητάς της. Όσον αφορά τη μελέτη του 2020 σχετικά με το ΥΠΣ, το δείγμα αποτελείτο από 480 πράξεις. Κατ’ αυτό τον τρόπο, κατέστη δυνατή η παρουσίαση εκ νέου χωριστών ποσοστών σφάλματος για τις δαπάνες που χρηματοδοτήθηκαν από τον γενικό προϋπολογισμό της ΕΕ και για τις δαπάνες που χρηματοδοτήθηκαν από τα ΕΤΑ, επιπλέον του συνδυασμένου συνολικού ποσοστού σφάλματος που αφορούσε και τα δύο είδη δαπανών.

Για πέμπτο συναπτό έτος, η μελέτη εκτίμησε ότι το συνολικό ΥΠΣ ήταν χαμηλότερο από το όριο σημαντικότητας του 2 % που έχει ορίσει η ίδια η Επιτροπή (1,67 % το 2016, 1,18 % το 2017, 0,85 % το 2018, 1,13 % το 2019 και 0,95 % το 2020). Η μελέτη για το ΥΠΣ δεν συνιστά εντολή παροχής διασφάλισης ούτε έλεγχο και βασίζεται στη σχετική μεθοδολογία και το εγχειρίδιο της ΓΔ INTPA. Όπως και κατά τα προηγούμενα τέσσερα έτη, εντοπίσαμε περιορισμούς που ενδεχομένως να συνέβαλαν στο να διαπιστωθεί ΥΠΣ χαμηλότερο από το πραγματικό.

Επιπλέον, για περισσότερο από το ήμισυ των πράξεων (54 %), ο υπολογισμός του ΥΠΣ βασίζεται εξ ολοκλήρου (17 %) ή εν μέρει (37 %) σε προηγούμενες ελεγκτικές εργασίες. Για τις εν λόγω πράξεις, ο ανάδοχος δεν διενήργησε κανέναν έλεγχο ή, εάν διενήργησε, οι έλεγχοί του ήταν περιορισμένοι, βασιζόμενος αντ’ αυτού σε προηγούμενες ελεγκτικές εργασίες που πραγματοποιήθηκαν βάσει του πλαισίου ελέγχου της ΓΔ DEVCO. Η υπερβολική εμπιστοσύνη στα αποτελέσματα προηγούμενων ελεγκτικών εργασιών αντιβαίνει στον ίδιο τον σκοπό της μελέτης σχετικά με το ΥΠΣ, ο οποίος συνίσταται στον εντοπισμό των σφαλμάτων που διέλαθαν αυτούς ακριβώς τους ελέγχους. Τέλος, το κανονιστικό πλαίσιο που διέπει τη μελέτη σχετικά με το ΥΠΣ δεν ασχολείται με τον κίνδυνο απάτης, ούτε τον αναφέρει.

Επισκόπηση της ετήσιας έκθεσης δραστηριοτήτων της ΓΔ INTPA

Η δήλωση αξιοπιστίας του γενικού διευθυντή στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων για το 2020 δεν περιλαμβάνει επιφυλάξεις, δεδομένου ότι οι δύο επιφυλάξεις που εξακολουθούσαν να υπάρχουν το 2018 είχαν αρθεί και δεν έχουν διατυπωθεί νέες. Το 2018 και το 2019, η ΓΔ INTPA μείωσε σημαντικά το πεδίο εφαρμογής των επιφυλάξεων (ήτοι το μερίδιο των δαπανών στο οποίο αυτές αναφέρονταν).

Όπως και κατά το προηγούμενο έτος, κρίνουμε αδικαιολόγητη την απουσία επιφυλάξεων στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της ΓΔ INTPA για το 2020 και θεωρούμε ότι αυτή οφείλεται εν μέρει στους περιορισμούς της μελέτης σχετικά με το ΥΠΣ.

H Επιτροπή εφάρμοσε για δεύτερη φορά τον κανόνα που ορίζει ότι δεν απαιτείται η διατύπωση επιφύλαξης, εάν ο επιμέρους τομέας δαπανών στον οποίο αυτή αναφέρεται αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 5 % των συνολικών πληρωμών και έχει δημοσιονομική επίπτωση μικρότερη των 5 εκατομμυρίων ευρώ. Κατά συνέπεια, δεν διατυπώνονται πλέον επιφυλάξεις σε ορισμένους τομείς στους οποίους είχαν διατυπωθεί επιφυλάξεις τα προηγούμενα έτη, ακόμη και αν εξακολουθεί να υφίσταται ο αντίστοιχος κίνδυνος.

Τι συνιστούμε

Συνιστούμε στην Επιτροπή τα εξής:

• Να λάβει μέτρα ώστε οι διεθνείς οργανισμοί να παρέχουν στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο πλήρη, απεριόριστη και έγκαιρη πρόσβαση στα έγγραφα που είναι αναγκαία για την εκτέλεση των καθηκόντων μας σύμφωνα με τη ΣΛΕΕ, και μάλιστα όχι απλώς σε μορφή μόνο για ανάγνωση.
• Να διατυπώνει επιφυλάξεις για όλους τους τομείς σχετικά με τους οποίους διαπιστώνεται υψηλό επίπεδο κινδύνου, ανεξαρτήτως του μεριδίου τους στις συνολικές δαπάνες και της δημοσιονομικής επίπτωσής τους.
• Να καθιερώσει την υποχρέωση του αναδόχου της μελέτης σχετικά με το ΥΠΣ να αναφέρει στην Επιτροπή τις περιπτώσεις πιθανολογούμενης απάτης εις βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ που εντοπίζονται κατά τις εργασίες του σχετικά με το ΥΠΣ.

Ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα; Λεπτομερή πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με τον έλεγχό μας επί των ΕΤΑ παρουσιάζονται στην ετήσια έκθεση για το 2020 σχετικά με τις δραστηριότητες που χρηματοδοτήθηκαν από το όγδοο, ένατο, δέκατο και ενδέκατο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης.

Γενικές πληροφορίες

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο και το έργο του

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο είναι ο ανεξάρτητος εξωτερικός ελεγκτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εδρεύει στο Λουξεμβούργο και απασχολεί περί τους 900 υπαλλήλους, ελεγκτές και προσωπικό υποστήριξης, οι οποίοι προέρχονται από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.

Αποστολή μας είναι να αξιολογούμε την οικονομία, την αποτελεσματικότητα, την αποδοτικότητα, τη νομιμότητα και την κανονικότητα των δράσεων της ΕΕ μέσω του ανεξάρτητου, επαγγελματικού και επιδραστικού ελεγκτικού έργου μας, με στόχο τη βελτίωση της λογοδοσίας, της διαφάνειας και της δημοσιονομικής διαχείρισης. Κατ’ αυτό τον τρόπο, ενισχύουμε την εμπιστοσύνη των πολιτών και ανταποκρινόμαστε αποτελεσματικά στις παρούσες και στις μελλοντικές προκλήσεις με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπη η ΕΕ.

Οι εκθέσεις και οι γνώμες ελέγχου μας αποτελούν καθοριστικής σημασίας κρίκο στην αλυσίδα λογοδοσίας εντός της ΕΕ, δεδομένου ότι χρησιμοποιούνται για να υποχρεώνουν σε λογοδοσία τους υπευθύνους για την εκτέλεση των πολιτικών και των προγραμμάτων της ΕΕ: την Επιτροπή, τα άλλα θεσμικά και λοιπά όργανα της ΕΕ, καθώς και τις διοικητικές αρχές των κρατών μελών.

Προειδοποιούμε για τους κινδύνους, παρέχουμε διασφάλιση, επισημαίνουμε αδυναμίες και ορθές πρακτικές και παρέχουμε καθοδήγηση στους φορείς χάραξης πολιτικής και τους νομοθέτες της ΕΕ σχετικά με τον τρόπο βελτίωσης της διαχείρισης των πολιτικών και των προγραμμάτων της ΕΕ. Με το έργο μας διασφαλίζουμε ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες γνωρίζουν πώς δαπανώνται τα χρήματά τους.

Σύντομη ματιά στον τρόπο προσέγγισης του ελέγχου μας όσον αφορά τη δήλωση αξιοπιστίας

Οι γνώμες που περιλαμβάνονται στη δήλωση αξιοπιστίας μας βασίζονται σε αντικειμενικά αποδεικτικά στοιχεία, προερχόμενα από ελεγκτικές δοκιμασίες που διενεργούνται σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα ελέγχου.

Όπως αναφέραμε στη στρατηγική μας για την περίοδο 2021‑2025, για το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (2021‑2027) θα εξακολουθήσουμε να εξελίσσουμε την προσέγγιση του ελέγχου μας και να αξιοποιούμε τα διαθέσιμα δεδομένα και πληροφορίες, ούτως ώστε να συνεχίσουμε να παρέχουμε ισχυρή διασφάλιση, στο πλαίσιο της εντολής μας βάσει της Συνθήκης και σε πλήρη συμμόρφωση με τα διεθνή πρότυπα ελέγχου του δημόσιου τομέα.

Αξιοπιστία των λογαριασμών

Παρέχουν οι ετήσιοι λογαριασμοί της ΕΕ πλήρη και ακριβή πληροφοριακά στοιχεία;

• Αξιολογούμε το λογιστικό σύστημα, προκειμένου να εξακριβώσουμε αν αυτό αποτελεί την κατάλληλη βάση για την εξαγωγή αξιόπιστων δεδομένων.
• Αξιολογούμε τις βασικές λογιστικές διαδικασίες, προκειμένου να εξακριβώσουμε ότι λειτουργούν ορθά.
• Διενεργούμε αναλυτικούς ελέγχους των λογιστικών δεδομένων, προκειμένου να εξακριβώσουμε αν αυτά παρουσιάζονται με συνέπεια και μπορούν να θεωρηθούν εύλογα.
• Υποβάλλουμε σε άμεσες ελεγκτικές δοκιμασίες δείγμα λογιστικών εγγραφών, προκειμένου να εξακριβώσουμε αν οι σχετικές πράξεις υπάρχουν και έχουν καταγραφεί επακριβώς.
• Ελέγχουμε τις οικονομικές καταστάσεις, προκειμένου να εξακριβώσουμε κατά πόσον αυτές απεικονίζουν εύλογα την οικονομική κατάσταση.

Κανονικότητα των πράξεων

Συμμορφώνονται με τους ισχύοντες κανόνες οι πράξεις εσόδων και οι καταχωριζόμενες ως δαπάνες πράξεις πληρωμών, στις οποίες βασίζονται οι λογαριασμοί της ΕΕ;

• Αξιολογούμε τα συστήματα διαχείρισης εσόδων και δαπανών, προκειμένου να εξακριβώσουμε την αποτελεσματικότητά τους ως προς τη διασφάλιση της κανονικότητας των αντίστοιχων πράξεων.
• Λαμβάνουμε στατιστικά δείγματα πράξεων, τα οποία χρησιμοποιούμε ως βάση για τις λεπτομερείς ελεγκτικές δοκιμασίες στις οποίες προβαίνουν οι ελεγκτές μας. Εξετάζουμε διεξοδικά τις πράξεις του δείγματος, φθάνοντας μέχρι τις εγκαταστάσεις των τελικών αποδεκτών (παραδείγματος χάριν γεωργών, ερευνητικών ινστιτούτων, εταιρειών που εκτελούν έργα ή παρέχουν υπηρεσίες μετά από δημόσιο διαγωνισμό), προκειμένου να συλλέξουμε στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι το συμβάν στο οποίο βασίστηκε η πράξη είναι υπαρκτό, έχει καταγραφεί ορθά και συμμορφώνεται με τους κανόνες που διέπουν την πραγματοποίηση των σχετικών πληρωμών. Φέτος, οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί που επιβλήθηκαν εξαιτίας της πανδημίας COVID-19 δεν μας επέτρεψαν να πραγματοποιήσουμε επιτόπιους ελέγχους σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις. Ως εκ τούτου, εκτελέσαμε τις εργασίες μας, ως επί το πλείστον, εξ αποστάσεως· ωστόσο, μπορέσαμε να τις ολοκληρώσουμε και να εξαγάγουμε τα απαραίτητα συμπεράσματα.
• Αναλύουμε τα σφάλματα και τα ταξινομούμε είτε ως ποσοτικοποιήσιμα είτε ως μη ποσοτικοποιήσιμα. Οι πράξεις περιέχουν ποσοτικοποιήσιμο σφάλμα, εάν, βάσει των ισχυόντων κανόνων, η πληρωμή δεν θα έπρεπε να είχε εγκριθεί. Παρεκβάλλουμε τα ποσοτικοποιήσιμα σφάλματα, προκειμένου να εξαγάγουμε ένα εκτιμώμενο επίπεδο σφάλματος για κάθε τομέα για τον οποίο εκπονούμε ειδική εκτίμηση.
• Για τη διατύπωση της ελεγκτικής γνώμης μας χρησιμοποιούμε το 2 % ως όριο σημαντικότητας. Επίσης, λαμβάνουμε υπόψη αυτές τις εκτιμήσεις και άλλα συναφή πληροφοριακά στοιχεία, όπως τις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων και τις εκθέσεις άλλων εξωτερικών ελεγκτών.
• Εάν διαπιστώσουμε ότι το επίπεδο σφάλματος στις ελεγχθείσες πράξεις είναι σημαντικό, οφείλουμε να διερευνήσουμε αν το σφάλμα είναι «διάχυτο». Το σφάλμα μπορεί να κριθεί διάχυτο για διάφορους λόγους, ένας εκ των οποίων είναι η παρουσία του σε σημαντικό ποσοστό στον υπό εξέταση πληθυσμό. Στην περίπτωση αυτή, υπάρχει βάση για τη θεμελίωση αρνητικής γνώμης. Από το 2016, στον προϋπολογισμό της ΕΕ προσδιορίζουμε τους τομείς χαμηλού και τους τομείς υψηλού κινδύνου. Όταν οι υψηλού κινδύνου δαπάνες που περιέχουν ουσιώδες σφάλμα αποτελούν σημαντικό τμήμα του υπό έλεγχο πληθυσμού, θεωρούμε ότι το σφάλμα είναι διάχυτο και, για τον λόγο αυτό, διατυπώνουμε αρνητική γνώμη.
• Συζητάμε όλες τις διαπιστώσεις μας τόσο με τις αρχές των κρατών μελών όσο και με την Επιτροπή, προκειμένου να επιβεβαιώσουμε την ορθότητα των πραγματικών περιστατικών.

Όλα τα προϊόντα μας δημοσιεύονται στον ιστότοπό μας: http://www.eca.europa.eu. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ελεγκτική διαδικασία που ακολουθείται στο πλαίσιο της δήλωσης αξιοπιστίας παρουσιάζονται στο παράρτημα 1.1 της ετήσιας έκθεσής μας για το 2020.

Επικοινωνία

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
12, rue Alcide De Gasperi
1615 Luxembourg
ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ

Τηλ:. +352 4398-1
Πληροφορίες: eca.europa.eu/el/Pages/ContactForm.aspx
Ιστότοπος: eca.europa.eu
Twitter: @EUAuditors

Περισσότερες πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχονται από το διαδίκτυο (https://europa.eu/european-union/index_el).

Λουξεμβούργο: Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2021

PDF	ISBN 978-92-847-6745-8	doi:10.2865/672	QJ-02-21-962-EL-N
HTML	ISBN 978-92-847-6718-2	doi:10.2865/123861	QJ-02-21-962-EL-Q
PRINT	ISBN 978-92-847-6766-3	doi:10.2865/20414	QJ-02-21-962-EL-C

ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ

© Ευρωπαϊκή Ένωση, 2021.

Η πολιτική για την περαιτέρω χρήση εγγράφων του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) εφαρμόζεται δυνάμει της απόφασης αριθ. 6‑2019 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για την πολιτική ανοικτών δεδομένων και την περαιτέρω χρήση εγγράφων.

Με εξαίρεση τις περιπτώσεις όπου ορίζεται διαφορετικά (π.χ. σε χωριστές ανακοινώσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας), το περιεχόμενο του ΕΕΣ που ανήκει στην ΕΕ παραχωρείται βάσει της άδειας Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0). Αυτό σημαίνει ότι επιτρέπεται η περαιτέρω χρήση, υπό τον όρο ότι αναφέρεται η πηγή και επισημαίνονται οι αλλαγές. Απαγορεύεται η διαστρέβλωση του αρχικού νοήματος ή μηνύματος των εγγράφων από τον περαιτέρω χρήστη. Το ΕΕΣ δεν φέρει ευθύνη για οποιαδήποτε συνέπεια προερχόμενη από την περαιτέρω χρήση εγγράφων.

Στις περιπτώσεις των κατωτέρω αναφερόμενων φωτογραφιών, η περαιτέρω χρήση επιτρέπεται υπό την προϋπόθεση της αναγνώρισης του φορέα των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, της πηγής και του ονόματος των φωτογράφων/αρχιτεκτόνων (εφόσον αναφέρονται):

* © Ευρωπαϊκή Ένωση, 2021, Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο.

* © Ευρωπαϊκή Ένωση, 2015, Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο. Αρχιτέκτονας: Paul Noël (κτίριο K1, 1988)

* © Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο / Mathieu Cugnot.

* © Ευρωπαϊκή Ένωση, 2020, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο / Melanie Wenger.

* © Ευρωπαϊκή Ένωση, 2017, Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο. Αρχιτέκτονες: Paul Noël (κτίριο K1, 1988) και Jim Clemes (κτίριο K2, 2004, και κτίριο K3, 2013).

Εάν συγκεκριμένο περιεχόμενο αναφέρεται σε ταυτοποιήσιμα φυσικά πρόσωπα, π.χ. φωτογραφίες υπαλλήλων του ΕΕΣ, ή περιλαμβάνει έργα τρίτων, υποχρεούστε να μεριμνήσετε για την απόκτηση των αναγκαίων δικαιωμάτων. Όταν λαμβάνεται έγκριση, η έγκριση αυτή ακυρώνει και αντικαθιστά την ανωτέρω γενική έγκριση και αναφέρει σαφώς τυχόν περιορισμούς στη χρήση.

Για τη χρήση ή την αναπαραγωγή περιεχομένου που δεν ανήκει στην ΕΕ, μπορεί να χρειάζεται να ζητήσετε άδεια απευθείας από τους κατόχους των δικαιωμάτων:

* © Shutterstock / Rawpixel.com.

* © Getty Images, 2017 / Miorag Gajic.

* © Getty Images, 2017 / skynesher.

* © Getty Images, 2018 / Ruslan Dashinsky.

* © Getty Images, 2017 / Simon Skafar.

* © Getty Images, 2017 / redstone.

* © Getty Images, 2019 / LumiNola.

Το λογισμικό ή τα έγγραφα που καλύπτονται από δικαιώματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας, όπως τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, τα εμπορικά σήματα, τα καταχωρισμένα σχέδια, οι λογότυποι και οι επωνυμίες/ονομασίες, εξαιρούνται από την πολιτική του ΕΕΣ για την περαιτέρω χρήση και δεν σας παρέχεται σχετική άδεια.

Η «οικογένεια» των ιστοτόπων των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στον τομέα europa.eu, παρέχει συνδέσμους προς ιστοτόπους τρίτων. Δεδομένου ότι το ΕΕΣ δεν έχει έλεγχο επ’ αυτών, σας συνιστούμε να εξετάζετε τις πολιτικές τους για την προστασία του ιδιωτικού απορρήτου και της πνευματικής ιδιοκτησίας.

Χρήση του λογοτύπου του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου

Δεν επιτρέπεται η χρήση του λογοτύπου του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου χωρίς την προηγούμενη σύμφωνη γνώμη του οργάνου.

Επικοινωνήστε με την ΕΕ

Αυτοπροσώπως
Σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν εκατοντάδες κέντρα πληροφόρησης Europe Direct. Μπορείτε να βρείτε τη διεύθυνση του πλησιέστερου σε σας κέντρου στον ιστότοπο Europa: https://europa.eu/european-union/contact_el

Τηλεφωνικά ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
Η Europe Direct είναι μια υπηρεσία που απαντά στις ερωτήσεις σας για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μπορείτε να επικοινωνήσετε με αυτήν την υπηρεσία:

• καλώντας ατελώς τον αριθμό 00 800 6 7 8 9 10 11 (ορισμένα δίκτυα τηλεφωνίας ενδέχεται να χρεώνουν τις κλήσεις αυτές),
• καλώντας τον αριθμό +32 22999696 ή
• μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από τον ιστότοπο Europa: https://europa.eu/european-union/contact_el

Βρείτε πληροφορίες σχετικά με την ΕΕ

Στο διαδίκτυο
Πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Ένωση σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο Europa: https://europa.eu/european-union/index_el

Στις εκδόσεις της ΕΕ
Μπορείτε να καταφορτώσετε ή να παραγγείλετε δωρεάν και επί πληρωμή εκδόσεις της ΕΕ στην ακόλουθη διεύθυνση: https://op.europa.eu/el/publications. Μπορείτε να ζητήσετε πολλαπλά αντίγραφα δωρεάν εκδόσεων επικοινωνώντας με την υπηρεσία Europe Direct ή με το τοπικό σας κέντρο πληροφόρησης (βλ. https://europa.eu/european-union/contact_el).

Στη νομοθεσία της ΕΕ και σε σχετικά έγγραφα
Για πρόσβαση σε νομικές πληροφορίες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του συνόλου της ενωσιακής νομοθεσίας από το 1952 σε όλες τις επίσημες γλώσσες, μεταβείτε στον ιστότοπο EUR-Lex, στην ακόλουθη διεύθυνση: http://eur-lex.europa.eu

Στα δημόσια δεδομένα από την ΕΕ
Η Πύλη Δημόσιων Δεδομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (http://data.europa.eu/euodp/el) παρέχει πρόσβαση σε σύνολα δεδομένων από την ΕΕ. Τα δεδομένα μπορούν να καταφορτωθούν και να επαναχρησιμοποιηθούν δωρεάν, τόσο για εμπορικούς όσο και για μη εμπορικούς σκοπούς.