Δεδομένα στην κοινή γεωργική πολιτική Τα μαζικά δεδομένα δεν αξιοποιούνται στο έπακρο στο πλαίσιο των αξιολογήσεων πολιτικής

Σύνοψη

I Η κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ) αντιπροσωπεύει άνω του ενός τρίτου του ενωσιακού προϋπολογισμού. Η συγκεκριμένη πολιτική έχει πολλούς σύνθετους και αλληλένδετους στόχους, οι οποίοι καλύπτουν από το βιοτικό επίπεδο στη γεωργική κοινότητα έως τις περιβαλλοντικές και κλιματικές πτυχές και την ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών. Προϋπόθεση για την εφαρμογή τεκμηριωμένης προσέγγισης κατά τη λήψη αποφάσεων πολιτικής είναι η ύπαρξη διαφόρων ειδών δεδομένων από διαφορετικές πηγές, καθώς και η επακόλουθη ανάλυσή τους.

II Στόχος του ελέγχου ήταν να αξιολογηθεί κατά πόσον η Επιτροπή αξιοποιεί ικανοποιητικά τα δεδομένα και την αναλυτική για τους σκοπούς της ανάλυσης της πολιτικής της ΚΓΠ. Η αξιολόγηση αυτή είναι σημαντική τόσο για την ΚΓΠ που αρχίζει να υλοποιείται το 2023 όσο και για την ΚΓΠ μετά το 2027.

III Πρώτον, εξετάσαμε τον τρόπο με τον οποίο η Επιτροπή χρησιμοποίησε τα διαθέσιμα δεδομένα για ανάλυση πολιτικής τα τελευταία έτη, καθώς και κατά πόσον τα διαθέσιμα στοιχεία είναι επαρκή. Στη συνέχεια, εξετάσαμε τις ενέργειες στις οποίες προβαίνει η Επιτροπή για την αντιμετώπιση των κενών στα δεδομένα, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης μαζικών δεδομένων.

IV Διαπιστώσαμε ότι η Επιτροπή διαθέτει μεγάλο όγκο δεδομένων για τον σχεδιασμό, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της ΚΓΠ. Για την ανάλυση των δεδομένων που συλλέγει από τα κράτη μέλη, η Επιτροπή χρησιμοποιεί συμβατικά εργαλεία, όπως λογιστικά φύλλα. Με τα υφιστάμενα δεδομένα και εργαλεία δεν είναι δυνατή η άντληση ορισμένων σημαντικών στοιχείων (παραδείγματος χάριν λεπτομέρειες σχετικά με τις περιβαλλοντικές πρακτικές που εφαρμόζονται και το εισόδημα εκτός γεωργικής εκμετάλλευσης), τα οποία είναι απαραίτητα για τη χάραξη τεκμηριωμένης πολιτικής. Η Επιτροπή έχει αναλάβει διάφορες νομοθετικές και άλλες πρωτοβουλίες για την καλύτερη χρήση των υφιστάμενων δεδομένων, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν φραγμοί που αποτρέπουν την αξιοποίηση των συλλεγόμενων δεδομένων στο έπακρο. Φραγμοί όπως η έλλειψη τυποποίησης και οι περιορισμοί λόγω της συγκέντρωσης των δεδομένων μειώνουν τη διαθεσιμότητα και τη χρηστικότητα των δεδομένων.

V Συνιστούμε στην Επιτροπή:

• να καθιερώσει πλαίσιο για τη χρήση αναλυτικών δεδομένων από τα κράτη μέλη· και
• να αυξήσει τη χρήση πηγών δεδομένων και να αναπτύξει νέες για την κάλυψη των αναγκών πολιτικής.

Εισαγωγή

Η κοινή γεωργική πολιτική αποτελεί έναν ευρύ τομέα πολιτικής

01 Η κοινή γεωργική πολιτική (ΚΓΠ) δρομολογήθηκε το 1962 και αντιπροσωπεύει πάνω από το ένα τρίτο του προϋπολογισμού της ΕΕ: για την περίοδο 2014‑2020, οι γεωργικές δαπάνες ανήλθαν συνολικά σε 408 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι γενικοί στόχοι της Συνθήκης¹ για την πολιτική εξειδικεύονται περαιτέρω στους κανονισμούς της ΚΓΠ (βλέπε γράφημα 1). Στόχος της πολιτικής είναι να έχει αντίκτυπο όχι μόνο στη γεωργική παραγωγή και στους γεωργούς αλλά και σε περιβαλλοντικές, κλιματικές και κοινωνικές πτυχές.

02 Στο πλαίσιο της ΚΓΠ, το μεγαλύτερο μερίδιο των επιδοτήσεων που λαμβάνουν οι δικαιούχοι βασίζεται στη γη που έχουν στη διάθεσή τους. Επιπλέον επιδότηση μπορεί να καταβληθεί ως απόδοση δαπανών για την ανάληψη συγκεκριμένων δραστηριοτήτων και για τη χρηματοδότηση επενδύσεων. Το δίκαιο της ΕΕ καθορίζει τη βάση για τις περισσότερες ενισχύσεις. Τα δεδομένα για τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις δημιουργούνται και συλλέγονται με διάφορα μέσα (γράφημα 2).

Ο ρόλος των δεδομένων σε έναν κύκλο πολιτικής

03 Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής για τη βελτίωση της νομοθεσίας απαιτείται μια τεκμηριωμένη προσέγγιση βάσει αποδεικτικών στοιχείων, πράγμα που σημαίνει ότι οι αποφάσεις πολιτικής πρέπει να βασίζονται στα βέλτιστα διαθέσιμα στοιχεία. Στο πλαίσιο της τεκμηριωμένης αυτής προσέγγισης, η Επιτροπή ορίζει ως συναφή αποδεικτικά στοιχεία τα δεδομένα, τις πληροφορίες και τις γνώσεις από πολλαπλές πηγές, μεταξύ των οποίων ποσοτικά δεδομένα, όπως στατιστικές και μετρήσεις, και ποιοτικά δεδομένα, όπως απόψεις, παρατηρήσεις ενδιαφερόμενων μερών, συμπεράσματα αξιολογήσεων, καθώς και συμβουλές επιστημόνων και εμπειρογνωμόνων². Ένας συμβατικός κύκλος πολιτικής περιλαμβάνει τα διάφορα στάδια που παρουσιάζονται στο γράφημα 3. Προϋπόθεση για μια τεκμηριωμένη πολιτική είναι η ύπαρξη σχετικών δεδομένων σε κάθε στάδιο του κύκλου.

04 Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι οργανισμοί χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο τα «μαζικά δεδομένα», αξιοποιώντας έτσι τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν δεδομένα που έχουν αποκτηθεί με διάφορους τρόπους. Στην παρούσα έκθεση, θεωρούμε ως «μαζικά δεδομένα» δεδομένα που είναι υπερβολικά περίπλοκα ή υπερβολικά μεγάλα για τα παραδοσιακά συστήματα επεξεργασίας δεδομένων, για τα οποία απαιτούνται προηγμένα εργαλεία και υπολογιστική ισχύς.

05 Η γεωργία είναι ένας τομέας στον οποίο οι ψηφιακές καινοτομίες και τεχνολογίες εφαρμόζονται όλο και περισσότερο· στο γράφημα 4 παρουσιάζονται παραδείγματα ψηφιακών τεχνολογιών στη γεωργία. Ο δημόσιος τομέας μπορεί να χρησιμοποιήσει πολλές από αυτές τις τεχνολογίες. Η τεχνολογική πρόοδος μπορεί να μειώσει το χρονικό διάστημα που απαιτείται για τη χάραξη πολιτικής και να αυξήσει τη βάση τεκμηρίωσης για τη λήψη αποφάσεων πολιτικής³. Με τις βελτιώσεις αυτές παρέχεται στις κυβερνήσεις η δυνατότητα να υιοθετούν πολιτικές βασιζόμενες στα δεδομένα, και συγκεκριμένα η δυνατότητα για⁴:

• καλύτερη κατανόηση των επιπτώσεων της γεωργίας στο περιβάλλον και διαμόρφωση στόχων πολιτικής που αντιμετωπίζουν ολιστικά αυτές τις επιπτώσεις·
• σχεδιασμό διαφοροποιημένων και στοχευμένων πολιτικών· και
• εφαρμογή νέων συστημάτων παρακολούθησης βασισμένων στα δεδομένα.

Οι φιλόδοξοι στόχοι της ΕΕ σχετικά με τα δεδομένα

06 Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εκδώσει διάφορα έγγραφα στα οποία τονίζεται η ανάγκη βελτίωσης και μεγιστοποίησης της χρήσης των δεδομένων προκειμένου να βελτιωθεί η διαδικασία χάραξης πολιτικής ή τα οποία έχουν αντίκτυπο στην κοινοχρησία των δεδομένων ή στα εργαλεία που χρησιμοποιούνται στην ΕΕ (βλέπε γράφημα 5).

07 Στην ανακοίνωσή της του 2016 με τίτλο «Data, information and knowledge management at the Commission», η Επιτροπή τόνισε την ανάγκη να βελτιωθούν η ανάκτηση και η παροχή πληροφοριών και να μεγιστοποιηθεί η χρήση των δεδομένων για τη βελτίωση της διαδικασίας χάραξης πολιτικής. Ανέφερε ότι τα μαζικά δεδομένα έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν σημαντικά τις ικανότητες της Επιτροπής, επιτρέποντας τον έγκαιρο εντοπισμό των τάσεων και την ταχύτερη ανατροφοδότηση προς υποστήριξη της βελτίωσης της νομοθεσίας και της τεκμηριωμένης χάραξης πολιτικής, καθώς και τη βελτίωση της ανάδειξης των αποτελεσμάτων σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η Επιτροπή σχεδίαζε να αναπτύξει τις απαραίτητες δεξιότητες, τα απαραίτητα εργαλεία και τις απαραίτητες υπολογιστικές υποδομές για την υποστήριξη της ικανότητας μαζικών δεδομένων. Τόνισε επίσης ότι πρέπει να γίνει καλύτερη πρόβλεψη των αναγκών σε δεδομένα και των κενών σε γνώσεις, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα δεδομένα είναι διαθέσιμα, χρησιμοποιήσιμα και χρήσιμα για τις εκτιμήσεις επιπτώσεων, την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την αξιολόγηση⁵. Η εσωτερική στρατηγική της Επιτροπής για τα δεδομένα (DataStrategy@EC) αποτελεί το κύριο εργαλείο που χρησιμοποιείται για την εφαρμογή της ανακοίνωσης στην πράξη.

08 Τον Νοέμβριο του 2018, η Επιτροπή ενέκρινε την ψηφιακή στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προκειμένου να καταστεί μια διοίκηση ψηφιακά μετασχηματισμένη, εστιασμένη στον χρήστη και προσανατολισμένη στα δεδομένα έως το 2022. Η στρατηγική αυτή επισφράγισε την κατεύθυνση που καθορίστηκε στην ανακοίνωση του 2016. Από τις εννέα δράσεις που απαριθμούνται στη στρατηγική, θεωρούμε σημαντικότερες αναφορικά με την εμβέλεια του ελέγχου μας τις εξής δύο:

• την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών στο περιβάλλον ΤΠ της Επιτροπής· και
• τη διευκόλυνση της ελεύθερης ροής δεδομένων σχετικά με τις πολιτικές σε επίπεδο ΕΕ μεταξύ των ευρωπαϊκών δημόσιων διοικήσεων.

09 Τον Φεβρουάριο του 2020, η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση με τίτλο «Μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τα δεδομένα»⁶ για την περίοδο 2021‑2027, το πεδίο εφαρμογής της οποίας εκτεινόταν πολύ πέρα από την ίδια την Επιτροπή. Η στρατηγική αποσκοπεί στην υλοποίηση του «οράματος για μια γνήσια ενιαία αγορά δεδομένων» μέσω δράσεων όπως ο καθορισμός ενός πλαισίου διακυβέρνησης για την πρόσβαση και τη χρήση δεδομένων και η επένδυση σε υποδομές και δεξιότητες δεδομένων. Στα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν περιλαμβάνονται η διαθεσιμότητα δεδομένων, η διαλειτουργικότητα και η ποιότητα των δεδομένων, η διακυβέρνηση των δεδομένων, υποδομές και τεχνολογίες δεδομένων (παραδείγματος χάριν ικανότητα επεξεργασίας δεδομένων και υποδομές υπολογιστικού νέφους) και η κυβερνοασφάλεια.

10 Με την πρόταση πράξης για τη διακυβέρνηση δεδομένων⁷ του 2020, η Επιτροπή αποσκοπούσε στη διευκόλυνση της επαναχρησιμοποίησης ορισμένων κατηγοριών προστατευόμενων δεδομένων του δημόσιου τομέα, στη μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στις υπηρεσίες διαμεσολάβησης δεδομένων και στην προώθηση του αλτρουισμού δεδομένων στην ΕΕ.

Εμβέλεια και τρόπος προσέγγισης του ελέγχου

11 Σκοπός του ελέγχου μας ήταν να εξεταστεί κατά πόσον η Επιτροπή αξιοποιεί ικανοποιητικά τα δεδομένα και την αναλυτική δεδομένων για τους σκοπούς ανάλυσης πολιτικής της ΚΓΠ. Πρώτον, εξετάσαμε τον τρόπο με τον οποίο η Επιτροπή χρησιμοποίησε τα διαθέσιμα δεδομένα για τους σκοπούς ανάλυσης της πολιτικής, καθώς και την επάρκεια των δεδομένων. Στη συνέχεια, εξετάσαμε κατά πόσον η Επιτροπή διευθετεί τα κενά στα δεδομένα, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης μαζικών δεδομένων, και κατά πόσον υπήρχαν πρόσφατα ή εν εξελίξει ερευνητικά έργα της ΕΕ που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση των εν λόγω κενών και στη βελτίωση της ανάλυσης πολιτικής της ΚΓΠ.

12 Στην εμβέλεια του ελέγχου μας περιλήφθηκαν ο σχεδιασμός της πολιτικής, η παρακολούθηση κατά τη διάρκεια της υλοποίησής της, καθώς και η αξιολόγησή της. Ο έλεγχος κάλυψε την περίοδο από το 2015 έως τον Φεβρουάριο του 2022. Η σημασία της αξιολόγησης της διακυβέρνησης των δεδομένων της ΚΓΠ είναι μεγάλη, καθώς η έκθεσή μας θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο τόσο στην ΚΓΠ που εκκινείται το 2023 όσο και στην ΚΓΠ μετά το 2027. Την πρωταρχική ευθύνη για την ΚΓΠ φέρει η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (ΓΔ AGRI) της Επιτροπής.

13 Στο πλαίσιο των ελεγκτικών εργασιών μας:

• εξετάσαμε σχετικά δεδομένα και έγγραφα, συμπεριλαμβανομένων επιστημονικών, στρατηγικών, νομοθετικών εγγράφων, εγγράφων πολιτικής και εγγράφων έργων·
• πραγματοποιήσαμε συνεντεύξεις με υπαλλήλους από τέσσερις γενικές διευθύνσεις της Επιτροπής [ΓΔ Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης, Eurostat, Κοινό Κέντρο Ερευνών (JRC) και ΓΔ Επικοινωνιακών Δικτύων, Περιεχομένου και Τεχνολογιών]·
• πραγματοποιήσαμε συνεντεύξεις με την κεντρική ένωση γεωργών COPA-COGECA σχετικά με τον κώδικα δεοντολογίας της ΕΕ για την κοινοχρησία γεωργικών δεδομένων βάσει συμβατικής συμφωνίας, καθώς και με εκπροσώπους του έργου Sen4CAP project·
• ζητήσαμε τη συνεισφορά και των 27 κρατών μελών της ΕΕ μέσω έρευνας που απευθυνόταν στο εκάστοτε αρμόδιο για την ΚΓΠ υπουργείο/τμήμα και βάσει των απαντήσεων στην έρευνα πραγματοποιήσαμε περαιτέρω συζητήσεις με τις αρχές του Βελγίου, της Εσθονίας, της Γερμανίας, της Ιρλανδίας, των Κάτω Χωρών και της Ισπανίας·
• διενεργήσαμε έλεγχο βάσει εγγράφων σχετικά με τρεις τρίτες χώρες (ΗΠΑ, Αυστραλία και Ιαπωνία) για σκοπούς συγκριτικής αξιολόγησης. Κριτήρια για την επιλογή των χωρών αυτών από το κλιμάκιο ελέγχου ήταν η ύπαρξη σημαντικής γεωργικής οικονομίας, καινοτόμες ή ψηφιακές πρωτοβουλίες για τη διαχείριση της γεωργίας και η διαθεσιμότητα δημόσιων δεδομένων· και
• διοργανώσαμε συζήτηση πάνελ με εμπειρογνώμονες με επιστημονικό, πολιτικό και διοικητικό υπόβαθρο.

Παρατηρήσεις

Τα υφιστάμενα δεδομένα και εργαλεία παρέχουν εν μέρει τις πληροφορίες που απαιτούνται για τη χάραξη τεκμηριωμένης πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ

14 Η Επιτροπή οφείλει να αξιολογεί τις επιδόσεις της ΚΓΠ σε σχέση με τους τρεις γενικούς στόχους⁸ της (βλέπε γράφημα 1). Τα στοιχεία που συλλέγει η Επιτροπή για τη χάραξη πολιτικής θα πρέπει να είναι αναλογικά και κατάλληλα ώστε να εξυπηρετούν την ενημερωμένη χάραξη επιλογών πολιτικής και την αντιμετώπιση ζητημάτων αξιολόγησης⁹. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για τη βελτίωση της νομοθεσίας, οι αξιολογήσεις πρέπει επίσης να διασφαλίζουν ότι διατίθενται σχετικά αποδεικτικά στοιχεία για την υποστήριξη της προετοιμασίας νέων πρωτοβουλιών (η αρχή «πρώτα αξιολόγηση»).

15 Εξετάσαμε κατά πόσον η ΓΔ AGRI χρησιμοποιεί επαρκές φάσμα πηγών δεδομένων και δεδομένων για την ανάλυση της ΚΓΠ και κατά πόσον εφαρμόζει σχετικά εργαλεία ανάλυσης. Διερευνήσαμε τα είδη των δεδομένων, των συστημάτων ΤΠ και της αναλυτικής δεδομένων που διαθέτει και χρησιμοποιεί η Επιτροπή. Για να διαπιστώσουμε κατά πόσον τα δεδομένα και τα εργαλεία είναι επαρκή, εξετάσαμε τις αξιολογήσεις και τα έγγραφα χάραξης πολιτικής.

Η ΓΔ AGRI συλλέγει ως επί το πλείστον διοικητικά δεδομένα και χρησιμοποιεί κυρίως συμβατικά εργαλεία για την ανάλυση δεδομένων

16 Για τον σχεδιασμό, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της ΚΓΠ, η ΓΔ AGRI διαθέτει μεγάλους όγκους κυρίως διοικητικών δεδομένων (παραδείγματος χάριν τιμές αγοράς και ενισχύσεις και γεωργική λογιστική πληροφόρηση που λαμβάνει ως επί το πλείστον από τα κράτη μέλη, τα οποία συλλέγουν τα δεδομένα προκειμένου να υλοποιήσουν την πολιτική. Οι γεωργικές στατιστικές της ΕΕ που συλλέγονται από την Eurostat προέρχονται από διάφορες πηγές: έρευνες, διοικητικά δεδομένα, δεδομένα από γεωργικές εκμεταλλεύσεις και άλλες επιχειρήσεις, καθώς και δεδομένα σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης από γεωργικές απογραφές και δείγματα¹⁰.

17 Η ΓΔ AGRI ακολουθεί την εσωτερική στρατηγική της Επιτροπής για τα δεδομένα. Η Επιτροπή τηρεί αποθετήριο δεδομένων στο οποίο αναφέρονται η κυριότητα, η προσβασιμότητα, η αποθήκευση και η δυνατότητα περαιτέρω χρήσης κάθε πόρου δεδομένων. Στο πλαίσιο της εν λόγω διαδικασίας απολογισμού δεν αναφέρθηκαν πληροφορίες σχετικά με κενά ή επικαλύψεις.

18 Τον Φεβρουάριο του 2022, στο αποθετήριο δεδομένων της ΓΔ AGRI περιλαμβάνονταν 57 πόροι δεδομένων που ήταν αποθηκευμένοι σε διάφορα συστήματα ΤΠ και βάσεις δεδομένων (για παραδείγματα βλέπε γράφημα 6). Οι βάσεις δεδομένων περιέχουν κυρίως δομημένα διοικητικά δεδομένα και για την επεξεργασία τους η ΓΔ AGRI χρησιμοποιεί κυρίως στατιστικά εργαλεία. Σε ορισμένα έγγραφα που συγκεντρώνει η ΓΔ AGRI από τα κράτη μέλη (παραδείγματος χάριν ετήσιες εκθέσεις υλοποίησης) περιλαμβάνονται μη δομημένα δεδομένα, για τα οποία η ΓΔ AGRI δεν διαθέτει αυτοματοποιημένα ή ημιαυτόματα εργαλεία επεξεργασίας.

19 Η ΓΔ AGRI έχει συνάψει συμφωνία με το JRC για την ανάλυση δεδομένων και τη διερεύνηση τρόπων καλύτερης αξιοποίησης των υφιστάμενων δεδομένων. Σε αυτή τη βάση, χρησιμοποιεί ορισμένες προηγμένες μεθόδους στην ανάλυση πολιτικής της ΚΓΠ (όπως το μοντέλο IFM-CAP, οικονομετρικά μοντέλα και προγνωστική ανάλυση). Το μοντέλο IFM-CAP είναι το ατομικό μοντέλο γεωργικής εκμετάλλευσης για την ανάλυση της κοινής γεωργικής πολιτικής (Individual Farm Model for Common Agricultural Policy Analysis), το οποίο αποσκοπεί στην αξιολόγηση του αντικτύπου της ΚΓΠ στην οικονομία των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και των συνεπειών στο περιβάλλον.

20 Από την επισκόπηση των τεσσάρων συστημάτων ΤΠ (ISAMM, CATS/COMBO, AGRIVIEW και SFC) και της βάσης δεδομένων του ΔΓΛΠ που τροφοδοτούν τη δικτυακή πύλη δεδομένων του αγροδιατροφικού τομέα (βλέπε γράφημα 6) διαπιστώθηκε ότι η ΓΔ AGRI συλλέγει κυρίως συγκεντρωτικά δεδομένα. Από αυτά, μόνο το CATS/COMBO περιέχει αναλυτικά στοιχεία σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης.

21 Η ΓΔ AGRI δημοσιεύει ενοποιημένα στοιχεία στη δικτυακή πύλη δεδομένων του αγροδιατροφικού τομέα, η οποία παρέχει πληροφορίες από πολλά σύνολα δεδομένων της ΓΔ AGRI και από γεωργικές στατιστικές της Eurostat, διαδραστικές οπτικοποιήσεις και πίνακες στοιχείων. Οι χρήστες μπορούν να συμβουλεύονται χρονολογικές σειρές, διαδραστικούς χάρτες, διαγράμματα και πίνακες, καθώς και να τηλεφορτώνουν ανεπεξέργαστα δεδομένα για περαιτέρω χρήση και ανάλυση εκτός διαδικτύου. Η ΓΔ AGRI επικαιροποιεί συνεχώς τη δικτυακή πύλη. Θεωρούμε ότι η πύλη συνιστά ορθή πρακτική σε ό,τι αφορά τη διάθεση δεδομένων στο κοινό, καθώς προσφέρει ένα ενιαίο σημείο πρόσβασης σε ευρύ σύνολο δεδομένων σχετικά με τις αγροδιατροφικές αγορές, αναλύσεις, δείκτες της ΚΓΠ και την ενωσιακή χρηματοδότηση.

22 Τα κύρια συστήματα ΤΠ που χρησιμοποιούν η Επιτροπή και τα κράτη μέλη σχετικά με την ΚΓΠ εστιάζουν στην περιγραφική και διαγνωστική αναλυτική, ενώ σπάνια βασίζονται σε προγνωστική ή αναλυτική προσέγγιση (βλέπε γράφημα 7).

23 Βάσει των συνεντεύξεων που πραγματοποιήσαμε και των απαντήσεων των κρατών μελών στην έρευνά μας, διαπιστώσαμε διάφορα προσκόμματα στην από μέρους της Επιτροπής και των κρατών μελών χρήση μαζικών δεδομένων (βλέπε σημείο 04) και προηγμένης αναλυτικής για την ανάλυση των πολιτικών της ΚΓΠ, όπως:

1. διαφορές στα πρότυπα ή στις απαιτήσεις ποιότητας μεταξύ των διαφόρων πηγών δεδομένων·
2. κανόνες εμπιστευτικότητας που περιορίζουν τη χρήση των δεδομένων σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης·
3. περιορισμένη διαθεσιμότητα δεδομένων και δεδομένα που δεν έχουν όλα τον ίδιο ή τον σωστό μορφότυπο· και
4. χαμηλό επίπεδο στοιχειωδών γνώσεων σχετικά με τα δεδομένα και έλλειψη ειδικευμένου προσωπικού.

24 Η έλλειψη κοινών αναφορών, όπως ένας μοναδικός αναγνωριστικός κωδικός, καθιστά δύσκολο τον συνδυασμό δεδομένων σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης από διαφορετικές πηγές δεδομένων για την ανάλυση της ΚΓΠ. Με την ύπαρξη ενός μοναδικού αναγνωριστικού κωδικού ή εναλλακτικών τεχνικών συνδυασμού δεδομένων θα καθίστατο δυνατή η σύνδεση δεδομένων από διαφορετικές πηγές δεδομένων που αφορούν την ίδια γεωργική εκμετάλλευση (βλέπε πλαίσιο 1).

25 Συνήθως, η ΓΔ AGRI αξιολογεί με μη αυτόματο τρόπο τις πληροφορίες υπό μορφή κειμένου που παρέχουν τα κράτη μέλη στις ετήσιες εκθέσεις τους και δεν χρησιμοποιεί τεχνικές μαζικών δεδομένων, όπως ανάλυση κειμένου ή αυτοματοποιημένες διαδικασίες άντλησης πληροφοριών. Από την ανάλυσή μας προκύπτει ότι υπάρχουν δυνατότητες για περαιτέρω αυτοματοποίηση (βλέπε ενδεικτικό παράδειγμα στο πλαίσιο 2).

Η χρήση των υφιστάμενων δεδομένων και συστημάτων χάριν ανάλυσης της πολιτικής περιορίζεται εξαιτίας ορισμένων χαρακτηριστικών τους

26 Αξιολογήσαμε τη χρήση και τους περιορισμούς τριών πολύ διαφορετικών πηγών δεδομένων που χρησιμοποιούν ευρέως η Επιτροπή και τα κράτη μέλη (βλέπε πίνακα 1).

Ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου

27 Η Επιτροπή έχει περιορισμένη πρόσβαση στο ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣΔΕ) των κρατών μελών, το οποίο αποτελεί το κύριο δομικό στοιχείο της διαχείρισης των ενισχύσεων της ΚΓΠ στα κράτη μέλη. Για την ΚΓΠ της περιόδου 2014‑2020, το ΟΣΔΕ αποτελείται από μια σειρά ψηφιακών και διασυνδεδεμένων βάσεων δεδομένων, και συγκεκριμένα¹¹:

1. σύστημα αναγνώρισης όλων των αγροτεμαχίων στις χώρες της ΕΕ, γνωστό ως σύστημα αναγνώρισης αγροτεμαχίων (LPIS)·
2. σύστημα που παρέχει στους γεωργούς τη δυνατότητα να υποδεικνύουν με γραφικά τις γεωργικές εκτάσεις για τις οποίες υποβάλλουν αίτηση ενίσχυσης (η αίτηση ενίσχυσης με γεωχωρικά στοιχεία ή ΑΕΓΣ)·
3. σύστημα καταγραφής της ταυτότητας κάθε δικαιούχου που υποβάλλει αίτηση ενίσχυσης ή πληρωμής·
4. ολοκληρωμένο σύστημα ελέγχου για τον έλεγχο των αιτήσεων ενίσχυσης, το οποίο βασίζεται σε μηχανογραφημένους διασταυρωτικούς ελέγχους και φυσικούς ελέγχους στη γεωργική εκμετάλλευση.

28 Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν το ΟΣΔΕ για την παραλαβή αιτήσεων ενίσχυσης, για διοικητικούς και άλλους ελέγχους (παραδείγματος χάριν επιτόπιους ελέγχους και ελέγχους μέσω παρακολούθησης) και για την πραγματοποίηση πληρωμών¹². Προσφέρονται διάφορες τεχνικές λύσεις για τα ΟΣΔΕ των κρατών μελών. Η έλλειψη τυποποίησης, οι διαφορετικοί ιδιοκτήτες δεδομένων (δεν πρόκειται πάντοτε για τον ίδιο τύπο αρχής) και οι ανεξάρτητες εξελίξεις στον τομέα της ΤΠ προκαλούν κατακερματισμό, δυσχεραίνουν τη σύγκριση δεδομένων και περιορίζουν τον τρόπο ανταλλαγής ή περαιτέρω χρήσης των δεδομένων. Περιορίζονται έτσι οι δυνατότητες χρήσης προηγμένων μεθόδων ανάλυσης ή άλλων τεχνικών μαζικών δεδομένων για την αξιολόγηση του αντικτύπου των κονδυλίων της ΕΕ¹³. Η Επιτροπή έχει περιορισμένη πρόσβαση στα 42 διαφορετικά (εθνικά ή περιφερειακά) συστήματα των κρατών μελών, τα οποία περιλαμβάνουν λεπτομερή στοιχεία για τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και τις επιχειρήσεις¹⁴. Αυτό δυσχεραίνει, παραδείγματος χάριν, την απόκτηση λεπτομερών πληροφοριών σχετικά με την κατανομή των κονδυλίων της ΕΕ.

29 Βάσει της από μέρους μας επισκόπησης διαφόρων ερευνητικών έργων που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ¹⁵, διαπιστώσαμε ότι η αποκεντρωμένη προσέγγιση του ΟΣΔΕ περιορίζει την περαιτέρω ενοποίηση και τη διασύνδεση των εν λόγω πηγών δεδομένων με άλλες πηγές δεδομένων της Επιτροπής, κυρίως λόγω:

1. προβλημάτων συμβατότητας (διαφορετικές τεχνικές λύσεις) και έλλειψης διαλειτουργικότητας μεταξύ των συστημάτων δεδομένων·
2. κανόνων εμπιστευτικότητας που δεν επιτρέπουν τη διασύνδεση των δεδομένων των γεωργικών εκμεταλλεύσεων που προέρχονται από διαφορετικές πηγές δεδομένων (παραδείγματος χάριν ΟΣΔΕ και ΔΓΛΠ)· και
3. του χαμηλού βαθμού λεπτομέρειας άλλων βάσεων δεδομένων, και συγκεκριμένα δεδομένων με ανεπαρκή βαθμό λεπτομέρειας, καθώς και της έλλειψης κοινών αναγνωριστικών στοιχείων ώστε να μπορούν να αντιστοιχιστούν με δεδομένα του ΟΣΔΕ.

30 Για τη βελτίωση της ανταλλαγής και της διαθεσιμότητας δεδομένων, η ΓΔ AGRI ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να κάνουν κοινή χρήση των γεωχωρικών δεδομένων μη προσωπικού χαρακτήρα του ΟΣΔΕ μέσω της κοινής γεωπύλης INSPIRE (βλέπε γράφημα 8), με την τεχνική υποστήριξη του JRC. Η πύλη παρέχει πρόσβαση στις υπηρεσίες τηλεφόρτωσης και απεικόνισης για τα περιβαλλοντικά γεωχωρικά δεδομένα που συλλέγουν τα κράτη μέλη.

31 Ο βαθμός στον οποίο γίνεται κοινή χρήση των δεδομένων μέσω της γεωπύλης INSPIRE ποικίλλει ανά κράτος μέλος. Στο γράφημα 9 παρουσιάζονται παραδείγματα του πλήθους των αρχείων μεταδεδομένων για τρεις επιλεγμένες θεματικές. Τα κράτη μέλη δημοσιεύουν επίσης ορισμένα γεωχωρικά δεδομένα μέσω των ανεξάρτητων εθνικών (ή περιφερειακών) γεωπυλών τους.

Δορυφορικά δεδομένα του Copernicus

32 Τα δορυφορικά δεδομένα του Copernicus εμπίπτουν στον ορισμό των μαζικών δεδομένων (βλέπε σημείο 04). Η Επιτροπή συντονίζει την προσέγγιση των «ελέγχων μέσω παρακολούθησης» (η οποία βασίζεται στα δεδομένα του Copernicus), που αποτελεί παράδειγμα αυτοματοποιημένης παρακολούθησης της ΚΓΠ στα κράτη μέλη.

33 Στο πλαίσιο των «ελέγχων μέσω παρακολούθησης», αναλύονται οι συνεχείς ροές δορυφορικών δεδομένων του Copernicus, προκειμένου να ελεγχθεί κατά πόσον συγκεκριμένα αγροτεμάχια πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας. Από το 2018, οι εθνικές αρχές έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν τα δεδομένα του Copernicus για να αντικαταστήσουν τις παραδοσιακές επιτόπιες επιθεωρήσεις. Σύμφωνα με την Επιτροπή, το 2021 οι «έλεγχοι μέσω παρακολούθησης» εφαρμόστηκαν στο 13,1 % της έκτασης που λαμβάνει άμεσες ενισχύσεις. Η τιμή-στόχος για το 2024 είναι 50 %¹⁶. Το 2021, δέκα κράτη μέλη εφάρμοσαν τη διαδικασία σε τουλάχιστον ένα καθεστώς ενισχύσεων καλύπτοντας τουλάχιστον μέρος της επικράτειάς τους, ενώ το 2020, όταν δημοσιεύσαμε ειδική έκθεση που κάλυπτε τους «ελέγχους μέσω παρακολούθησης»¹⁷ (βλέπε πλαίσιο 3), τα κράτη μέλη ήταν μόλις πέντε.

Δίκτυο γεωργικής λογιστικής πληροφόρησης

34 Η κύρια πηγή οικονομικών δεδομένων είναι το δίκτυο γεωργικής λογιστικής πληροφόρησης (ΔΓΛΠ). Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν ευρέως το ΔΓΛΠ για μοντελοποίηση, αξιολογήσεις και για την αναφορά στοιχείων.

35 Από το 1965, στόχος του ΔΓΛΠ είναι «η διάθεση αντικειμένων και λειτουργικών πληροφοριών ιδίως επί των εισοδημάτων στις διάφορες κατηγορίες γεωργικών εκμεταλλεύσεων» για την ΚΓΠ¹⁹. Το ΔΓΛΠ είναι η πηγή εναρμονισμένων μικροοικονομικών δεδομένων που διατίθενται για τη μέτρηση του αντικτύπου της ΚΓΠ. Βασίζεται σε εθνικές έρευνες, η χρήση του είναι προαιρετική για τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και καλύπτει όσες γεωργικές εκμεταλλεύσεις της ΕΕ έχουν μέγεθος αρκετά μεγάλο ώστε να θεωρούνται εμπορικές²⁰.

36 Εξαιτίας της μη συμπερίληψης γεωργικών εκμεταλλεύσεων που δεν είναι εμπορικές και είναι μικρότερου μεγέθους, το ΔΓΛΠ δεν είναι τόσο αντιπροσωπευτικό όσον αφορά τους δικαιούχους της ΚΓΠ. Το 2015, η έρευνα περιλάμβανε περίπου 83 000 εκμεταλλεύσεις. Ενώ ο αριθμός αυτός αντιπροσωπεύει το 90 % περίπου της συνολικής χρησιμοποιούμενης γεωργικής έκτασης και της συνολικής γεωργικής παραγωγής²¹, αντιπροσωπεύει 4,7 εκατομμύρια από σύνολο 10,8 εκατομμυρίων εκμεταλλεύσεων στην ΕΕ²². Βάσει του σχεδιασμού του, το ΔΓΛΠ δεν είναι αντιπροσωπευτικό των δικαιούχων της ΚΓΠ. Σύμφωνα με την Επιτροπή, το 2019 το ποσοστό των μη εκπροσωπούμενων δικαιούχων άμεσων ενισχύσεων της ΚΓΠ κυμαινόταν από 5 % στις Κάτω Χώρες έως 78 % στη Σλοβακία.

Η έλλειψη επαρκών δεδομένων περιορίζει την αξιολόγηση των επιδόσεων της ΚΓΠ

37 Οι αξιολογήσεις θα πρέπει να βασίζονται στα βέλτιστα διαθέσιμα στοιχεία, τα οποία αντλούνται από ένα ευρύ και κατάλληλο φάσμα μεθόδων και πηγών (τριγωνοποίηση)²³. Τα λεπτομερή δεδομένα διευκολύνουν τη σύνδεση των στόχων πολιτικής με τα αποτελέσματα / τον αντίκτυπο²⁴. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, οι πληροφορίες που χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση των επιδόσεων της ΚΓΠ πρέπει να βασίζονται, στο μέτρο του δυνατού, σε καθιερωμένες πηγές δεδομένων, όπως το ΔΓΛΠ και η Eurostat²⁵. Η παρακολούθηση θεωρείται ικανοποιητική όταν παράγονται χρονοσειρές πραγματολογικών δεδομένων, διασφαλίζοντας έτσι τη βελτιωμένη ποιότητα των αξιολογήσεων και των εκτιμήσεων επιπτώσεων στο μέλλον²⁶.

38 Εξετάσαμε πέντε από τις αξιολογήσεις της Επιτροπής ή σχετικές υποστηρικτικές μελέτες, ώστε να καλύπτεται τουλάχιστον μία αξιολόγηση για καθέναν από τους τρεις γενικούς στόχους της ΚΓΠ όπως φαίνεται στο γράφημα 1. Διαπιστώσαμε ότι στις αξιολογήσεις χρησιμοποιήθηκαν διάφορα δεδομένα που συλλέχθηκαν για τη διαχείριση ή την παρακολούθηση της πολιτικής, παραδείγματος χάριν οι δείκτες της ΚΓΠ²⁷, το ΔΓΛΠ, το CATS/COMBO, τα στατιστικά στοιχεία της Eurostat και το σύστημα πληροφόρησης για τη διαχείριση των γεωργικών αγορών (ISAMM). Τα στοιχεία αυτά συμπληρώνονται συχνά από εξωτερικά δεδομένα (παραδείγματος χάριν από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, τα Ηνωμένα Έθνη, τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας), περιπτωσιολογικές μελέτες, ερωτηματολόγια και συνεντεύξεις.

39 Και για τους τρεις στόχους της ΚΓΠ, η Επιτροπή και οι αξιολογητές εφαρμόζουν την αξιολόγηση επιπτώσεων βάσει αντιπαραδειγμάτων²⁸. Για την αξιολόγηση αυτή χρειάζονται δεδομένα σχετικά με τις ομάδες-μάρτυρα, δηλαδή τις οντότητες που δεν εφαρμόζουν την πολιτική. Το ΔΓΛΠ παρέχει στοιχεία και για τις δύο ομάδες και αποτελεί χρήσιμο εργαλείο στο πλαίσιο μιας τέτοιας ανάλυσης. Η έλλειψη δεδομένων που στηρίζονται σε αντιπαραδείγματα περιορίζει τις εκτιμήσεις που μπορεί να πραγματοποιηθούν, παραδείγματος χάριν σχετικά με τη συμβολή της ΚΓΠ στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής. Σύμφωνα με την Επιτροπή, δεδομένου ότι η ΚΓΠ εφαρμόζεται εδώ και πολλά χρόνια και καλύπτει μια εκτενέστατη έκταση γης δεν καθίσταται δυνατή η συλλογή συγκριτικών δεδομένων²⁹, δηλαδή δεν υπάρχει περιθώριο σύγκρισης της κατάστασης ως προς το πριν και το μετά, ή ως προς την κατάσταση με και χωρίς την πολιτική. Είναι επίσης δύσκολο να χρησιμοποιηθούν μέθοδοι αντιπαραδείγματος για την εδαφική ανάπτυξη, δεδομένου ότι οι περισσότερες περιφέρειες λαμβάνουν στήριξη από την ΚΓΠ. Για την αντιμετώπιση του ζητήματος αυτού, το JRC ανέπτυξε ένα ποσοτικό αναλυτικό πλαίσιο βασισμένο σε μεθόδους αξιολόγησης των επιπτώσεων με αντιπαραδείγματα, προκειμένου να παράσχει πληροφορίες σχετικά με την αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της πολιτικής και των αποτελεσμάτων της, λαμβάνοντας υπόψη το ευρύ φάσμα των μέτρων που εφαρμόζονται στις αγροτικές περιοχές³⁰.

Βιώσιμη παραγωγή τροφίμων

40 Οι κύριες πηγές δεδομένων για την αξιολόγηση του στόχου της βιώσιμης παραγωγής τροφίμων είναι το ΔΓΛΠ και οι οικονομικοί λογαριασμοί της γεωργίας (ΟΛΓ) (βλέπε πίνακα 2). Αμφότερες οι πηγές δεδομένων δημιουργήθηκαν από την Επιτροπή με σκοπό την παροχή δεδομένων για την αξιολόγηση της ΚΓΠ. Παραδείγματος χάριν, για να αξιολογήσει η Επιτροπή τον αντίκτυπο της στήριξης της ΚΓΠ στα εισοδήματα των γεωργών, χρησιμοποιεί τα στατιστικά στοιχεία της Eurostat σχετικά με το εισόδημα των συντελεστών παραγωγής (δηλαδή το εισόδημα που προέρχεται από τη γη, το κεφάλαιο και την εργασία) και το ΔΓΛΠ³¹.

41 Για τη συλλογή και επικύρωση των δεδομένων του ΔΓΛΠ, τα κράτη μέλη χρειάζονται έναν χρόνο, όπως έναν χρόνο χρειάζεται και η Επιτροπή για την επαλήθευση και επικύρωση των δεδομένων του ΔΓΛΠ από τα κράτη μέλη. Συνεπώς, μεσολαβούν τουλάχιστον δύο έτη προτού καταστούν τα δεδομένα διαθέσιμα στη βάση δεδομένων του ΔΓΛΠ. Όταν η Επιτροπή υπέβαλε το 2018 τη νομοθετική πρόταση για την ΚΓΠ μετά το 2020, τα μόνα διαθέσιμα δεδομένα για την τρέχουσα ΚΓΠ ήταν αυτά του πρώτου έτους υλοποίησης (εκείνα από την έρευνα του ΔΓΛΠ του 2015). Αυτό σημαίνει ότι η Επιτροπή υπέβαλε την πρότασή της προτού αποκτήσει τα πλέον πρόσφατα δεδομένα του ΔΓΛΠ σχετικά με τις επιδόσεις και τις επιπτώσεις της τρέχουσας πολιτικής.

Βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων και δράση για το κλίμα

42 Όσον αφορά τον στόχο της ΚΓΠ για τους φυσικούς πόρους και το κλίμα, το διάστημα που μπορεί να μεσολαβήσει μεταξύ της εφαρμογής ενός μέτρου πολιτικής και της διαπίστωσης του αντικτύπου του ενδέχεται να είναι μεγάλο. Προκειμένου να προσδιοριστεί η αιτιώδης συνάφεια μεταξύ ενός μέτρου της ΚΓΠ και των αποτελεσμάτων του, πρέπει να συνδυαστούν διάφορα δεδομένα και να συνεκτιμηθούν εξωτερικοί παράγοντες. Από τις τέσσερις συνιστώσες του στόχου (βλέπε γράφημα 1), εξετάσαμε τη βιοποικιλότητα. Ούτε τα κράτη μέλη ούτε η Επιτροπή ήταν σε θέση να παράσχουν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία για την ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας μεταξύ των προτύπων καλής γεωργικής και περιβαλλοντικής κατάστασης³² και της κατάστασης της βιοποικιλότητας³³. Στον πίνακα 3 παρουσιάζονται παραδείγματα αποδεικτικών στοιχείων που χρησιμοποιήθηκαν και των περιορισμών ως προς την αξιολόγηση της συνιστώσας για τη βιοποικιλότητα.

43 Σε αξιολόγηση που πραγματοποιήθηκε το 2019, το συμπέρασμα ήταν ότι δεν ήταν δυνατή η συνολική εκτίμηση του αντικτύπου της πολιτικής στη βιοποικιλότητα λόγω της έλλειψης κατάλληλων δεδομένων παρακολούθησης³⁴. Αρκετοί από τους δείκτες παρακολούθησης της Επιτροπής δεν τροφοδοτούνται τακτικά με δεδομένα. Παραδείγματος χάριν, δεν συλλέγουν όλα τα κράτη μέλη ούτε υποβάλλουν στοιχεία σχετικά με τον δείκτη αντικτύπου για την άντληση υδάτων στη γεωργία.

44 Ένας άλλος περιορισμός όσον αφορά την αξιολόγηση του περιβαλλοντικού στόχου είναι ότι δεν υπήρχαν διαθέσιμα πλήρη στοιχεία σχετικά με τις ποσότητες λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων που χρησιμοποιούνται στην ΕΕ σε γεωργικές εκτάσεις. Από το 2021 υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία σχετικά με τις ποσότητες φυτοφαρμάκων που χρησιμοποιούνται σε γεωργικές εκτάσεις, αλλά για λιγότερα από το ήμισυ των κρατών μελών. Η Επιτροπή και οι αξιολογητές χρησιμοποίησαν ως προσεγγιστικό δείκτη τα στοιχεία του ΔΓΛΠ σχετικά με τις δαπάνες για λιπάσματα και φυτοπροστατευτικά προϊόντα ανά εκτάριο.

45 Οι δημόσια διαθέσιμες στατιστικές της ΕΕ για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα αφορούν τις ποσότητες (σε κιλά) των δραστικών ουσιών που περιέχονται στα πωλούμενα φυτοπροστατευτικά προϊόντα³⁵. Στην ειδική έκθεση 5/2020³⁶, αναφέραμε ότι με την ομαδοποίηση των εν λόγω δραστικών ουσιών κατά τον τρόπο που προβλέπεται στη νομοθεσία της ΕΕ περιορίζονται οι πληροφορίες που μπορεί να δημοσιεύει ή ακόμη και να κοινοποιεί η Eurostat σε άλλες γενικές διευθύνσεις της Επιτροπής. Οι στατιστικές που συλλέγονται για τη γεωργική χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία της ΕΕ δεν είναι συγκρίσιμες και η Eurostat δεν είναι σε θέση μέχρι σήμερα να δημοσιεύσει στατιστικά στοιχεία σχετικά με τη χρήση σε επίπεδο ΕΕ.

Ισόρροπη εδαφική ανάπτυξη

46 Σε αξιολόγηση του 2021³⁷, η Επιτροπή και οι αξιολογητές χρησιμοποίησαν δείκτες εκροών της ΚΓΠ, δεδομένα πληρωμών από το CATS/COMBO, τη βάση δεδομένων ARDECO της ΓΔ REGIO και την περιφερειακή βάση δεδομένων της Eurostat για τον τρίτο στόχο της ΚΓΠ. Η περιορισμένη διαθεσιμότητα πλήρων, λεπτομερών και επικαιροποιημένων δεδομένων σχετικά με την κοινωνικοοικονομική κατάσταση των αγροτικών περιοχών επηρέασε την αρτιότητα της αξιολόγησης³⁸. Οι ανάδοχοι ισχυρίστηκαν ότι τα δεδομένα ήταν περιορισμένα για ορισμένες από τις βασικές κοινωνικές πτυχές και, σε περίπτωση που ήταν διαθέσιμα, συχνά δεν επικαιροποιούνταν τακτικά, αλλά παράγονταν σε ad hoc βάση από συγκεκριμένα ερευνητικά έργα³⁹. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι αξιολογητές είχαν εφαρμόσει προσεγγιστικούς δείκτες. Συνολικά, ως κύριους παράγοντες που περιόρισαν τις ποσοτικές αναλύσεις τους ανέφεραν τη διαθεσιμότητα και την ποιότητα των δεικτών και την έλλειψη δεδομένων για τις μικρές περιφέρειες.

47 Με εξαίρεση τα δεδομένα πληρωμών στο CATS/COMBO και τα δεδομένα για τις επιμέρους γεωργικές εκμεταλλεύσεις στο ΔΓΛΠ, τα περισσότερα από τα δεδομένα που συλλέγει η Επιτροπή από τα κράτη μέλη είναι συγκεντρωτικά, με αποτέλεσμα να προκύπτει ένα ενιαίο αριθμητικό στοιχείο για ολόκληρο το κράτος μέλος. Περιορίζονται έτσι οι δυνατότητες περαιτέρω χρήσης των δεδομένων για σκοπούς περαιτέρω αξιολόγησης ή σχεδιασμού πολιτικής. Για ορισμένες κοινωνικοοικονομικές πτυχές (παραδείγματος χάριν κοινωνική ένταξη), τα δεδομένα ήταν διαθέσιμα μόνο σε εθνικό επίπεδο ή σε χαμηλή γεωγραφική ανάλυση, με αποτέλεσμα να μην επαρκούν για την ανάλυση της εδαφικής διαφοροποίησης⁴⁰. Τα δεδομένα παρακολούθησης της ΚΓΠ υστερούν επίσης σε λεπτομέρειες που θα εξυπηρετούσαν μια περισσότερο στοχευμένη ανάλυση, παραδείγματος χάριν πληροφορίες σχετικά με την ηλικία ή το φύλο των δικαιούχων⁴¹. Τα δεδομένα αυτά είναι συνήθως διαθέσιμα στις βάσεις δεδομένων των κρατών μελών, αλλά δεν είναι προσβάσιμα στην Επιτροπή.

Η Επιτροπή δεν διαθέτει επαρκή αποδεικτικά στοιχεία για την εκτίμηση των αναγκών της πολιτικής της ΚΓΠ

48 Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για τη βελτίωση της νομοθεσίας, κάθε εκτίμηση επιπτώσεων που συνοδεύει νομοθετική πρόταση θα πρέπει να ξεκινά με την επαλήθευση της ύπαρξης ενός προβλήματος⁴². Πρέπει να εκθέτει τον συλλογισμό που συνδέει το πρόβλημα με τα βαθύτερα αίτια και τους σχετικούς στόχους, καθώς και να προσφέρει σειρά επιλογών πολιτικής για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

49 Προκειμένου να εξετάσουμε τη χρήση δεδομένων στο στάδιο του σχεδιασμού ή του προγραμματισμού της πολιτικής, προβήκαμε σε επισκόπηση της εκτίμησης επιπτώσεων που συνοδεύει τη νομοθετική πρόταση για την ΚΓΠ μετά το 2020⁴³ και διάφορων συνοδευτικών υποστηρικτικών εγγράφων της Επιτροπής. Εντοπίσαμε αδυναμίες στον τρόπο με τον οποίο παρετίθεντο τα σχετικά δεδομένα που υποστήριζαν την περιγραφή του προβλήματος που στοχεύει να αντιμετωπίσει η πολιτική στο πλαίσιο του συγκεκριμένου στόχου του «βιώσιμου γεωργικού εισοδήματος». Στη γνώμη μας σχετικά με τις νομοθετικές προτάσεις για την ΚΓΠ μετά το 2020, δηλώσαμε ότι τα δεδομένα και τα επιχειρήματα που προέβαλε η Επιτροπή για να στηρίξει την εκτίμηση των αναγκών όσον αφορά τα εισοδήματα των γεωργών δεν επαρκούν⁴⁴. Η Επιτροπή δεν διαθέτει πληροφορίες σχετικά με τα εισοδήματα των γεωργών ή των γεωργικών νοικοκυριών εκτός γεωργικής δραστηριότητας, και οι μέσοι όροι συγκαλύπτουν μεγάλες διαφορές στην εισοδηματική κατάσταση. Επιπλέον, στην έκθεσή μας του 2021 σχετικά με την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου, επισημάναμε ότι η μη διαθεσιμότητα στατιστικών στοιχείων, διακρινόμενων κατά φύλο, σχετικά με το εισόδημα των νοικοκυριών των γεωργών και το διαθέσιμο γεωργικό εισόδημα αποτελεί επίσης σοβαρή έλλειψη δεδομένων κατά την εξέταση των επιπτώσεων των άμεσων ενισχύσεων στην ισότητα των φύλων⁴⁵.

50 Το 2018 συστήσαμε στην Επιτροπή, πριν από την υποβολή οποιασδήποτε πρότασης για τον μελλοντικό σχεδιασμό της ΚΓΠ, να αξιολογήσει την εισοδηματική κατάσταση όλων των ομάδων γεωργών και να αναλύσει τις ανάγκες τους για στήριξη του εισοδήματος, λαμβάνοντας υπόψη πτυχές όπως το εισόδημα από την παραγωγή τροφίμων και άλλων γεωργικών προϊόντων, καθώς και από μη γεωργικές πηγές⁴⁶. Η Επιτροπή αποδέχθηκε εν μέρει τη σύσταση, προσθέτοντας ότι η πολιτική απευθύνεται στους γεωργούς που ασκούν ενεργά γεωργική δραστηριότητα για βιοπορισμό. Σε μελέτη του 2015⁴⁷ σχετικά με τα εισοδήματα των γεωργικών νοικοκυριών διαφάνηκε σημαντικό κενό πληροφόρησης σχετικά με τις επιδόσεις της ΚΓΠ, καθώς δεν υπήρχε ενωσιακό στατιστικό σύστημα ή σύστημα παρακολούθησης για την αξιολόγηση των συνολικών εισοδημάτων των γεωργικών νοικοκυριών και τη σύγκρισή τους με άλλες κοινωνικές ομάδες. Μέχρι τον Φεβρουάριο του 2022, η Επιτροπή δεν είχε σημειώσει πρόοδο στον τομέα αυτό.

51 Κάθε τρία με τέσσερα έτη, η Eurostat λαμβάνει από τα κράτη μέλη δεδομένα στο πλαίσιο της «Έρευνας διάρθρωσης γεωργικών εκμεταλλεύσεων» που πραγματοποιούν, σχετικά με άλλες κερδοσκοπικές δραστηριότητες σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Τα δεδομένα της έρευνας καταδεικνύουν μεν αν οι άλλες κερδοσκοπικές δραστηριότητες αποτελούν την κύρια ή δευτερεύουσα δραστηριότητα του κατόχου-διαχειριστή της γεωργικής εκμετάλλευσης, όχι όμως το μερίδιο ή το εύρος των εσόδων από αυτήν. Τα τελευταία δεδομένα που δημοσιεύθηκαν στον δικτυακό τόπο της Eurostat αφορούν το 2016⁴⁸.

52 Ο τρέχων τυποποιημένος κατάλογος μεταβλητών του ΔΓΛΠ δεν περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με το εισόδημα εκτός γεωργικής εκμετάλλευσης, καθώς η έρευνα αφορά τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και όχι τους γεωργούς. Τα σχετικά με τον φόρο εισοδήματος δεδομένα που περιλαμβάνονται στα μητρώα των εθνικών φορολογικών αρχών δεν αρκούν από μόνα τους για την παραγωγή των εν λόγω δεδομένων, διότι δεν περιέχουν πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και περιέχουν τα γεωργικά εισοδήματα και όσων δεν έχουν ως κύρια δραστηριότητά τους τη γεωργία⁴⁹.

53 Ορισμένα κράτη μέλη (παραδείγματος χάριν Ιρλανδία και Κάτω Χώρες) συλλέγουν δεδομένα σχετικά με το εισόδημα εκτός γεωργικής εκμετάλλευσης καταφεύγοντας στις εθνικές έρευνες του ΔΓΛΠ· αυτό θα μπορούσε να καλύψει ένα από τα κενά στα δεδομένα που σχετίζονται με τα πραγματικά εισοδήματα των γεωργών. Οι ιρλανδικές αρχές δημοσιεύουν τακτικά δεδομένα σχετικά με το εισόδημα εκτός γεωργικής εκμετάλλευσης, μεταξύ άλλων σχετικά με την ύπαρξη απασχόλησης εκτός γεωργικής εκμετάλλευσης, τις ημέρες και τις ώρες εργασίας εκτός γεωργικής εκμετάλλευσης και του τομέα στον οποίο ασκείται η επαγγελματική δραστηριότητα.

Η Επιτροπή έχει αναλάβει διάφορες πρωτοβουλίες για την καλύτερη χρήση των υφιστάμενων δεδομένων, εξακολουθούν ωστόσο να υπάρχουν φραγμοί

54 Η Επιτροπή πρέπει να αναλάβει περαιτέρω πρωτοβουλίες προκειμένου να βελτιώσει τις υφιστάμενες αδυναμίες και να βελτιώσει τη συλλογή και την επεξεργασία δεδομένων, προκειμένου να αξιολογήσει την ΚΓΠ και να υποστηρίξει την ανάπτυξη μελλοντικής πολιτικής. Οι πρωτοβουλίες αυτές πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή σύμφωνα με το καθορισμένο χρονοδιάγραμμα και τις ορισθείσες εκροές. Η Επιτροπή πρέπει να προσαρμόσει και να ενισχύσει τις υφιστάμενες πηγές δεδομένων για τη νέα ΚΓΠ. Πρέπει επίσης να διερευνήσει και να κινητοποιήσει νέες πηγές δεδομένων προκειμένου να μειώσει τον φόρτο που επιβαρύνει τους γεωργούς και τις διοικήσεις, βελτιώνοντας παράλληλα τη βάση τεκμηρίωσης της πολιτικής⁵⁰.

55 Στο σχέδιο δράσης της για την εσωτερική στρατηγική για τα δεδομένα, η Επιτροπή έθεσε στόχους για την εξασφάλιση της πρόσβασης σε δεδομένα που είναι σημαντικά για τη λήψη αποφάσεων και τη λειτουργία σε ολόκληρο τον οργανισμό, καθώς και για την προώθηση της χρήσης σύγχρονων τεχνολογιών αναλυτικής δεδομένων για τον ταχύτερο και αποτελεσματικότερο εντοπισμό προτύπων και τάσεων.

56 Εξετάσαμε ποιες πρωτοβουλίες έχει αναλάβει η Επιτροπή για την καλύτερη χρήση των διαθέσιμων δεδομένων και των νέων τεχνολογιών προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα κενά σε δεδομένα και οι προκλήσεις που εντοπίστηκαν ανωτέρω. Επιπλέον, εξετάσαμε τα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ ερευνητικά έργα και τις πρωτοβουλίες των κρατών μελών που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ανάλυση των πολιτικών της ΚΓΠ και να καλύψουν ορισμένα από τα κενά.

Η Επιτροπή επεκτείνει τις πηγές δεδομένων και ενθαρρύνει την κοινοχρησία δεδομένων προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα κενά στα δεδομένα και να καλυφθούν οι ανάγκες δεδομένων στο πλαίσιο της ΚΓΠ

57 Σύμφωνα με την εσωτερική στρατηγική της Επιτροπής για τα δεδομένα, οι εσωτερικές και εξωτερικές πηγές δεδομένων πρέπει να αξιοποιούνται όσο το δυνατόν περισσότερο για τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων. Το κόστος και ο διοικητικός φόρτος της συλλογής πρόσθετων δεδομένων για την παρακολούθηση των πολιτικών πρέπει να είναι ανάλογα με τις ανάγκες σε δεδομένα. Σύμφωνα με την εργαλειοθήκη για τη βελτίωση της νομοθεσίας⁵¹, δεν χρειάζεται να καλυφθούν όλα τα κενά σε δεδομένα.

58 Η Επιτροπή άρχισε να θέτει σε εφαρμογή τη στρατηγική της για τα δεδομένα το 2018. Οι δραστηριότητες ποικίλλουν, από τη δημιουργία αποθετηρίου δεδομένων (βλέπε σημεία 17-18) έως τους κανόνες διακυβέρνησης δεδομένων, την αναλυτική δεδομένων, την κατάρτιση και τις δεξιότητες. Στο τέλος του 2020, η ΓΔ AGRI συγκρότησε συμβούλιο και ομάδα εργασίας για την εφαρμογή της στρατηγικής. Από τον Ιανουάριο του 2022 διαθέτει ειδική μονάδα «διακυβέρνησης δεδομένων», προκειμένου να βελτιώσει τον συντονισμό της διαχείρισης δεδομένων.

59 Η Επιτροπή έχει δρομολογήσει διάφορες δράσεις που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην καλύτερη ανάλυση των πολιτικών μέσω της βελτίωσης των υποδομών δεδομένων και της χρήσης δεδομένων για την ΚΓΠ (παραδείγματος χάριν ψηφιακές λύσεις, ηλεκτρονικά εργαλεία, αλγόριθμοι και ορθές πρακτικές). Για παραδείγματα βλέπε το παράρτημα.

60 Αξιολόγηση των γεωργικών στατιστικών από την Eurostat του 2016⁵² κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα στατιστικά στοιχεία για τη γεωργία, τη δασοκομία, τη χρήση γης και το περιβάλλον δεν είναι επαρκώς εναρμονισμένα και συνεκτικά. Αυτό οφείλεται, μεταξύ άλλων, στο γεγονός ότι η νομοθεσία έχει αναπτυχθεί με στεγανά, αλλά και στο ότι υπάρχουν διαφορετικοί ορισμοί και έννοιες στις διάφορες γεωργικές περιοχές. Για την αντιμετώπιση του ζητήματος αυτού, η Επιτροπή θέσπισε δύο νέους κανονισμούς και τροποποίησε έναν ισχύοντα (βλέπε γράφημα 10).

61 Το 2019 η Eurostat δημοσίευσε πρόσκληση υποβολής προτάσεων για τη δημιουργία δικτύου εθνικών στατιστικών υπηρεσιών που ενδιαφέρονται για την ανάπτυξη μεθόδων εκσυγχρονισμού των γεωργικών στατιστικών. Μία από τις δύο προτεραιότητες της πρόσκλησης αφορούσε δραστηριότητες που αξιοποιούν τη χρήση νέων πηγών δεδομένων για τις γεωργικές στατιστικές (παραδείγματος χάριν μαζικά δεδομένα, δορυφορικές εικόνες, γεωαναφορά πληροφοριών, γεωργία ακριβείας), συμπεριλαμβανομένων πτυχών που αφορούν την πρόσβαση, την εμπιστευτικότητα και την αξιολόγηση της ποιότητας. Δεν υποβλήθηκε καμία αίτηση στο πλαίσιο της πρόσκλησης. Σύμφωνα με την Επιτροπή, τα κράτη μέλη ανάφεραν πως αυτό οφειλόταν μεταξύ άλλων στο ότι οι εθνικές στατιστικές υπηρεσίες δεν διέθεταν επαρκείς πόρους για να δημιουργήσουν και να συντονίσουν ένα τέτοιο δίκτυο.

62 Υπάρχουν και άλλες πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των κενών στα δεδομένα οι οποίες εμπίπτουν σε δύο ευρείες κατηγορίες: κοινοχρησία δεδομένων από τα κράτη μέλη ή τα ενδιαφερόμενα μέρη και προσθήκη νέων μεταβλητών στις υφιστάμενες πηγές δεδομένων.

63 Στο πλαίσιο του έργου «DG AGRI process for IACS data sharing under INSPIRE» (Διαδικασία της ΓΔ AGRI για την κοινοχρησία δεδομένων του ΟΣΔΕ στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας INSPIRE), η ΓΔ AGRI, σε συνεργασία με το JRC, τη Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος και τη Γενική Διεύθυνση Δράσης για το Κλίμα, αναπτύσσει ένα πλαίσιο και διαδικασίες υποστήριξης για την κοινοχρησία χωρικών δεδομένων του ΟΣΔΕ μη προσωπικού χαρακτήρα σε ολόκληρη την ΕΕ. Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι τα χωρικά δεδομένα του ΟΣΔΕ είναι εύκολο να εντοπιστούν, είναι εύκολα προσβάσιμα (μέσω ενός ενιαίου σημείου εισόδου) και μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά σε ένα συνεκτικό περιβάλλον πολιτικής (βλέπε γράφημα 11).

64 Στην ευρωπαϊκή στρατηγική για τα δεδομένα⁵³, η Επιτροπή αναγνωρίζει τη σημασία της κοινοχρησίας δεδομένων για τη βελτίωση της διαθεσιμότητάς τους. Στη στρατηγική, η Επιτροπή ανακοίνωσε το σχέδιό της για τη σύσταση εννέα τομεακών κοινών χώρων δεδομένων σε επίπεδο ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου ενός «κοινού χώρου δεδομένων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας» και ενός «κοινού ευρωπαϊκού χώρου γεωργικών δεδομένων». Ο δεύτερος έχει ως στόχο να διευκολύνει την ανταλλαγή, την επεξεργασία και την ανάλυση δεδομένων παραγωγής, ανοικτών δεδομένων και, ενδεχομένως, άλλων δεδομένων του δημόσιου τομέα (παραδείγματος χάριν εδαφολογικά δεδομένα)⁵⁴.

65 Στη στρατηγική απαριθμούνται δύο συγκεκριμένες προπαρασκευαστικές δραστηριότητες για τον χώρο γεωργικών δεδομένων απευθυνόμενες στην Επιτροπή. Συγκεκριμένα προβλέπεται να αποτιμήσει την πείρα που αποκομίστηκε από τον κώδικα δεοντολογίας των ενδιαφερόμενων μερών για την κοινοχρησία γεωργικών δεδομένων⁵⁵, και να αποτιμήσει τους χώρους γεωργικών δεδομένων που χρησιμοποιούνται, εντός του 2020 και αρχές του 2021. Η Επιτροπή σχεδιάζει επί του παρόντος να διεξαγάγει τις δραστηριότητες αυτές στο πλαίσιο του προγράμματος εργασίας «Ψηφιακή Ευρώπη» για την περίοδο 2021‑2022, το οποίο ενέκρινε τον Νοέμβριο του 2021. Σύμφωνα με την Επιτροπή, ο χώρος δεδομένων θα περιληφθεί στο πρόγραμμα εργασίας του 2023‑2024. Το 2024, ενδεχομένως να παρουσιαστεί ένα πρωτότυπο, ενώ η περαιτέρω ανάπτυξη του χώρου δεδομένων αναμένεται τα επόμενα έτη.

66 Στο πλαίσιο της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο»⁵⁶, η Επιτροπή προτίθεται να μετατρέψει το ΔΓΛΠ σε δίκτυο δεδομένων για τη βιωσιμότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων (FSDN), με σκοπό τη συλλογή δεδομένων σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης σχετικά με τις τιμές-στόχο της στρατηγικής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» και της στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα, καθώς και άλλους δείκτες βιωσιμότητας. Τον Ιούνιο του 2021 η Επιτροπή δημοσίευσε χάρτη πορείας και σχεδιάζει να παρουσιάσει πρόταση κανονισμού κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2022⁵⁷.

Στο πλαίσιο της ΚΓΠ 2023‑2027 συγκεκριμένες δράσεις εστιάζουν στη βελτίωση των δεδομένων παρακολούθησης

67 Η Επιτροπή δεν σχεδιάζει σημαντικές αλλαγές στα βασικά συστήματα ΤΠ που παρουσιάζονται στο γράφημα 6, πλην της μετάβασης από το ΔΓΛΠ στο FSDN. Ωστόσο, ασχολείται με την αύξηση της λειτουργικότητας του ARACHNE, το οποίο είναι ένα εργαλείο εξόρυξης δεδομένων που τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν προαιρετικά στους διοικητικούς ελέγχους τους. Το εργαλείο είναι χρήσιμο, παραδείγματος χάριν, για τον εντοπισμό έργων ή δικαιούχων που ενδέχεται να είναι επιρρεπείς σε κινδύνους απάτης ή σε καταστάσεις σύγκρουσης συμφερόντων, αν και η μη υποχρεωτική χρήση ενδέχεται να περιορίσει τα οφέλη του. Η αποτελεσματικότητα της αναλυτικής δεδομένων του εργαλείου εξαρτάται από τα δεδομένα που εισάγονται σε αυτό. Αυτό σημαίνει ότι όσο περισσότερα είναι τα ποιοτικά δεδομένα που αναφορτώνονται, τόσο περισσότερο ακριβείς, ολοκληρωμένες και ενημερωτικές είναι οι εκροές του συστήματος.

68 Η ΓΔ AGRI χρησιμοποιεί νέες τεχνολογίες και δορυφορικά δεδομένα για τη βελτίωση των δεικτών παρακολούθησης. Παραδείγματος χάριν, εισήγαγε για την περίοδο 2023‑2027 νέο δείκτη αντικτύπου για την παρακολούθηση των χαρακτηριστικών του τοπίου. Η ΚΓΠ της περιόδου 2014‑2020 δεν περιλάμβανε δείκτη αντικτύπου σχετικά με τα χαρακτηριστικά τοπίου, με αποτέλεσμα η αξιολόγηση του αντικτύπου της ΚΓΠ στους οικοτόπους, τα τοπία και τη βιοποικιλότητα να εμφανίζει αδυναμίες (βλέπε πίνακα 3). Για τον νέο δείκτη (ποσοστό γεωργικής γης που καλύπτεται από χαρακτηριστικά του τοπίου), η Επιτροπή θα χρησιμοποιήσει δεδομένα από την υπηρεσία παρακολούθησης ξηράς του Copernicus, τα οποία περιέχουν πληροφορίες σχετικά με γραμμικές θαμνοστοιχίες και φρύγανα, δενδροστοιχίες και απομονωμένες επιφάνειες με δένδρα.

69 Για την ΚΓΠ της περιόδου 2023‑2027, η Επιτροπή θα καθορίσει ένα νέο πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένης εκτελεστικής πράξης, για τη λήψη δεδομένων σχετικά με μεμονωμένες πράξεις, με σκοπό την παρακολούθηση, την αξιολόγηση και τον σχεδιασμό πολιτικής. Σύμφωνα με την Επιτροπή, με τη συλλογή των ατομικών δεδομένων που περιλαμβάνονται στην αίτηση, καθώς και πληροφοριών σχετικά με τον δικαιούχο και την εκμετάλλευση/επιχείρησή του, θα προσπαθήσει να επιλύσει το ζήτημα της ανάλυσης των δεδομένων.

Οι ερευνητικές πρωτοβουλίες διερευνούν τις δυνατότητες εκσυγχρονισμού των δεδομένων και των εργαλείων

70 Στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020», η Επιτροπή χρηματοδοτεί έργα έρευνας και καινοτομίας. Εντοπίσαμε ορισμένα πρόσφατα ή εν εξελίξει έργα του προγράμματος «Ορίζων 2020» και άλλα ερευνητικά έργα που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη βελτίωση των υποδομών δεδομένων και της χρήσης δεδομένων (παραδείγματος χάριν ψηφιακές λύσεις, ηλεκτρονικά εργαλεία και αλγόριθμοι) που απαιτούνται για την παροχή καλύτερων δεδομένων για την ΚΓΠ (βλέπε γράφημα 12). Ορισμένα έργα (όπως το NIVA και το Sen4CAP) έχουν ήδη αποφέρει σχετικά αποτελέσματα, τα οποία θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμα όσον αφορά μελλοντικές εξελίξεις.

71 Το έργο NIVA (New IACS Vision in Action) αντιμετωπίζει ορισμένους από τους περιορισμούς του ΟΣΔΕ (βλέπε σημεία 28-29), ιδίως μειώνοντας τον διοικητικό φόρτο και χρησιμοποιώντας το δυναμικό των δεδομένων. Στόχος του έργου είναι ο εκσυγχρονισμός του ΟΣΔΕ μέσω της αποδοτικής χρήσης ψηφιακών λύσεων και ηλεκτρονικών εργαλείων, ώστε να δημιουργηθούν αξιόπιστες μεθοδολογίες και εναρμονισμένα σύνολα δεδομένων για την παρακολούθηση των γεωργικών επιδόσεων.

72 Ένα άλλο χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ έργο, το FLINT (Farm-Level Indicators for New Topics in policy evaluation - Δείκτες επιπέδου γεωργικής εκμετάλλευσης για νέα θέματα στην αξιολόγηση της πολιτικής), εστίασε στη διευθέτηση του χάσματος μεταξύ των αναγκών σε δεδομένα για την αξιολόγηση των πολιτικών και των διαθέσιμων γεωργικών στατιστικών⁵⁸. Το έργο αυτό θα μπορούσε να φανεί χρήσιμο για την προγραμματισμένη αναθεώρηση του ΔΓΛΠ, στο μέτρο που κάλυπτε δείκτες βιωσιμότητας και χρησιμοποιούσε το ΔΓΛΠ ως πλαίσιο. Πρότεινε 33 θέματα ή δείκτες σχετικά με περιβαλλοντικές, κοινωνικές, οικονομικές και καινοτόμες πτυχές, για τις οποίες θα πρέπει να συλλέγονται δεδομένα στο μέλλον⁵⁹. Στον χάρτη πορείας της⁶⁰, η Επιτροπή ανέφερε ότι η μετατροπή στο FSDN θα βασιστεί στο έργο FLINT. Ωστόσο, τον Φεβρουάριο του 2022, ήταν πολύ νωρίς να αξιολογηθεί η βασιμότητα αυτής της δήλωσης.

Τα κράτη μέλη έχουν αναλάβει ίδιες πρωτοβουλίες σχετικά με τα δεδομένα στο πλαίσιο της ΚΓΠ

73 Στο πλαίσιο της έρευνας που απευθύναμε και στα 27 κράτη μέλη διαπιστώσαμε ότι τα περισσότερα από αυτά αναγνωρίζουν την προστιθέμενη αξία της προηγμένης αναλυτικής, με τα περισσότερα να έχουν επιλέξει την ταχύτερη λήψη αποφάσεων, την προγνωστική και διατομεακή ανάλυση, τη μείωση του κόστους και την αποτελεσματικότερη επικοινωνία με γεωργούς και ενδιαφερόμενα μέρη, από έναν κατάλογο που τους παρασχέθηκε με στοιχεία προς επιλογή.

74 Στις απαντήσεις τους στην έρευνά μας, πάνω από το ήμισυ των κρατών μελών πρότειναν τα ακόλουθα μέτρα ως προτεραιότητες για τη στήριξη της χρήσης μαζικών δεδομένων: περισσότερη χρηματοδότηση από την Επιτροπή για εργαλεία ΤΠ και έργα αναλυτικής δεδομένων (67 %), πρόσθετες κατευθυντήριες γραμμές / εγχειρίδια (56 %) και στήριξη για την ανάπτυξη νέων μεθοδολογιών ή τυποποίησης (52 %). Λιγότερα κράτη μέλη επέλεξαν στήριξη για αναλυτικές τεχνολογίες (48 %), λύσεις πρόσβασης σε δεδομένα (41 %), καθώς και στήριξη της έρευνας και κοινά ερευνητικά έργα (48 %).

75 Στο πλαίσιο της έρευνάς μας και των επακόλουθων συνεντεύξεων καταδείχθηκε ότι τα κράτη μέλη διαφέρουν μεταξύ τους όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο ενσωματώνουν νέες πηγές δεδομένων και προηγμένες τεχνικές αναλυτικής δεδομένων. Στο πλαίσιο 4 και στο πλαίσιο 5 περιλαμβάνονται παραδείγματα δράσεων των κρατών μελών.

Ορισμένα αξιοσημείωτα κενά στα δεδομένα και προκλήσεις δεν έχουν ακόμη αντιμετωπιστεί

76 Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι η διασύνδεση των υφιστάμενων πηγών δεδομένων αποτελεί βασική πρόκληση για τη διασφάλιση της ύπαρξης κατάλληλων δεδομένων για την αξιολόγηση της ΚΓΠ⁶¹. Επεξεργάζεται τρόπους επαναχρησιμοποίησης των δεδομένων του ΟΣΔΕ και επέκτασης του ΔΓΛΠ, αλλά δεν έχει δρομολογήσει συγκεκριμένες δράσεις για την κάλυψη του κενού στα δεδομένα σχετικά με τα εισοδήματα των γεωργών εκτός γεωργικής εκμετάλλευσης («εισόδημα εκτός γεωργικής εκμετάλλευσης») ή για τον συνδυασμό διαφόρων πηγών συγκεντρωτικών δεδομένων, κάτι που θα αύξανε την αξία των δεδομένων που έχουν ήδη συλλεχθεί.

77 Η Επιτροπή έχει εκφράσει την ανάγκη για έναν κοινό μοναδικό αναγνωριστικό κωδικό για τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις που θα επιτρέπει τη σύνδεση των δεδομένων σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης από διάφορες πηγές δεδομένων (παραδείγματος χάριν διοικητικά μητρώα και έρευνες)⁶². Ο αναγνωριστικός κωδικός θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα διαφορετικά συστήματα των κρατών μελών και τις πολύπλοκες γεωργικές δομές που διαθέτουν διαφορετικούς συνδυασμούς και τοποθεσίες. Για τον σκοπό αυτό απαιτείται ένας κοινός ορισμός της γεωργικής εκμετάλλευσης· ο δε ορισμός αυτός θα επηρεάζει χρηματοοικονομικούς δείκτες όπως το γεωργικό εισόδημα⁶³. Ένας μοναδικός αναγνωριστικός κωδικός θα μπορούσε να συμβάλει στην αύξηση της προσβασιμότητας των δεδομένων και να παράσχει περισσότερο αξιόπιστες πληροφορίες σχετικά με τον αντίκτυπο της πολιτικής. Μέχρι τον Φεβρουάριο του 2022, δεν είχε σημειωθεί κάποια πρόοδος ως προς την ανάπτυξη ενός τέτοιου αναγνωριστικού κωδικού.

78 Τα δεδομένα σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης που προέρχονται από εφαρμογές και συστήματα διαχείρισης αποτελούν μια νέα και πλούσια πηγή πληροφοριών. Υπάρχουν πολλές εμπορικές λύσεις που προσφέρουν διάφορες υπηρεσίες για την τήρηση ψηφιακών αρχείων, την επιτόπια παρακολούθηση και την παρακολούθηση της εργασίας, και είναι πολλές οι πτυχές των γεωργικών δραστηριοτήτων που μπορούν να ενισχυθούν με τέτοιες εφαρμογές (βλέπε παράδειγμα στο πλαίσιο 6). Η Επιτροπή δεν γνωρίζει πόσοι γεωργοί χρησιμοποιούν λογισμικό διαχείρισης γεωργικών εκμεταλλεύσεων, αλλά η εκστρατεία για τις ενοποιημένες στατιστικές για τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις⁶⁴ που έχει προγραμματιστεί για το 2023 θα μπορούσε να συμβάλει στην παροχή γνώσεων σχετικά με τη χρήση των συστημάτων πληροφοριών διαχείρισης και του εξοπλισμού γεωργίας ακριβείας.

79 Η χρήση ψηφιακού βιβλίου εργασιών υπαίθρου, όπου οι γεωργοί θα καταχωρίζουν τις δραστηριότητές τους, θα αποτελέσει ένα βήμα προόδου για την ψηφιοποίηση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και τη βελτίωση της παρακολούθησης της κατανάλωσης και του αντικτύπου όσον αφορά τα φυτοφάρμακα, τα λιπάσματα, τα ύδατα και το έδαφος. Η προτεινόμενη από την Επιτροπή πλατφόρμα FaST (εργαλείο για τη βιωσιμότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων για τα θρεπτικά συστατικά) είναι ένα εργαλείο με ευέλικτη αρχιτεκτονική που παρέχει σύγχρονη αναλυτική και διαλειτουργικότητα με πολλές πηγές δεδομένων. Η πλατφόρμα FaST βασίζεται σε διάφορες πηγές δεδομένων, οι οποίες είτε είναι συνδεδεμένες (πηγές ζωντανής μετάδοσης) είτε εισάγονται (στατικές πηγές) στην πλατφόρμα. Προκειμένου να δοθεί στους γεωργούς πρόσβαση στα δικά τους δεδομένα, η FaST συνδέεται με το εκάστοτε περιφερειακό/εθνικό ΟΣΔΕ (ή άλλο ισοδύναμο μητρώο γεωργικής εκμετάλλευσης), όπου είναι αποθηκευμένα τα δεδομένα των γεωργών.

80 Τα δεδομένα σχετικά με τη γεωργία ακριβείας μπορούν να αποτελέσουν πολύτιμη πηγή δεδομένων⁶⁵. Ενδεικτικά, τα δεδομένα αυτά μπορεί να αφορούν δεδομένα αισθητήρων και μηχανημάτων σχετικά με την υγρασία και τις θρεπτικές ουσίες του εδάφους, καθώς και δεδομένα σχετικά με τη χρήση φυτοφαρμάκων με τη συγκεκριμένη γεωγραφική θέση τους. Στο πλαίσιο του προαναφερθέντος έργου NIVA διερευνώνται δυνατότητες για ένα ηλεκτρονικό μητρώο γεωργικών εκμεταλλεύσεων που μπορεί να συνδεθεί με το ΟΣΔΕ. Το έργο αυτό αποσκοπεί επίσης στην ενσωμάτωση στο ΟΣΔΕ δεδομένων για τα μηχανήματα και τη γεωργία ακριβείας. Ωστόσο, υπάρχουν εμπόδια στην επίτευξη αυτού του στόχου, όπως η ποικιλομορφία των μηχανημάτων γεωργικής εκμετάλλευσης και η έλλειψη τυποποίησης.

81 Η πρόσβαση σε μεμονωμένα δεδομένα για την πραγματοποίηση ανάλυσης πολιτικής μπορεί να είναι δύσκολη, ενώ δεν υπάρχει νομικό ή τεχνικό πλαίσιο για τη χρήση εμπορικών πληροφοριών συναφώς. Σύμφωνα με μία μελέτη⁶⁶, οι γεωργοί διστάζουν να ανταλλάξουν δεδομένα για λόγους όπως ο κίνδυνος ανταλλαγής δεδομένων για άλλους σκοπούς, η έλλειψη σαφήνειας σχετικά με την έννοια των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και η γενική αντίσταση στις σύγχρονες τεχνολογίες πλατφορμών δεδομένων. Στο πλαίσιο της ΚΓΠ για την περίοδο 2023‑2027, οι υπηρεσίες παροχής συμβουλών για γεωργικές εκμεταλλεύσεις σε γεωργούς πρέπει να καλύπτουν τις ψηφιακές τεχνολογίες⁶⁷.

82 Στο γράφημα 13 κατωτέρω συνοψίζονται οι κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Επιτροπή όσον αφορά τα δεδομένα, καθώς και η αξιολόγησή μας σχετικά με τον βαθμό στον οποίο αντιμετωπίστηκαν.

83 Στο πλαίσιο της εξέτασης βάσει εγγράφων συγκρίσιμων πρακτικών εκτός της ΕΕ, εξετάσαμε τρεις τρίτες χώρες: την Αυστραλία, την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ. Οι χώρες αυτές παρουσιάζουν πληροφορίες δημόσιας χρήσης σχετικά με την ενσωμάτωση σύγχρονων τεχνικών δεδομένων στη γεωργία· στο πλαίσιο 7 παρουσιάζονται ορισμένες από τις πρωτοβουλίες τους.

Συμπεράσματα και συστάσεις

84 Εξετάσαμε κατά πόσον η Επιτροπή αξιοποιεί ικανοποιητικά τα μαζικά δεδομένα και την αναλυτική δεδομένων για την ανάλυση της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ). Η ΚΓΠ διαθέτει πολλούς σύνθετους και αλληλένδετους στόχους. Για τον προσδιορισμό του κατά πόσον τα μέσα πολιτικής είναι συναφή και ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στους εν λόγω στόχους, απαιτούνται δεδομένα και πληροφορίες από διάφορες πηγές, τόσο εσωτερικές όσο και εξωτερικές.

85 Διαπιστώσαμε ότι, μολονότι η Επιτροπή χρησιμοποιεί σημαντικό αριθμό δεδομένων σχετικά με οικονομικές, περιβαλλοντικές, κλιματικές και κοινωνικές πτυχές, σε ορισμένους τομείς τα τρέχοντα δεδομένα και εργαλεία δεν παρέχουν ορισμένα σημαντικά στοιχεία των πληροφοριών που απαιτούνται για τη χάραξη τεκμηριωμένης πολιτικής (σημεία 16-53). Η Επιτροπή έχει αναλάβει διάφορες πρωτοβουλίες για την καλύτερη αξιοποίηση των υφιστάμενων δεδομένων (σημεία 57-69), αλλά πέραν των καθυστερήσεων ως προς τη διαθεσιμότητα των δεδομένων (σημείο 41), εξακολουθούν να υπάρχουν και φραγμοί (σημεία 76-81).

86 Οι κύριοι φραγμοί στα δεδομένα, ανάλογα με το στάδιο συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων, είναι οι εξής:

• μη συλλογή δεδομένων: παραδείγματος χάριν, σχετικά με τις γεωργικές εισροές (π.χ. ποσότητα χημικών και μη χημικών φυτοφαρμάκων που εφαρμόζονται, ποσότητα ανόργανων/οργανικών λιπασμάτων που εφαρμόζεται και σε ποια καλλιέργεια) και γεωργικές πρακτικές με περιβαλλοντικό αντίκτυπο (βλέπε πίνακα 3, σημεία 42-45)·
• μη προσβάσιμα δεδομένα: οι πληροφορίες σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης είναι ιδιοκτησία και τελούν υπό τη διαχείριση του εκάστοτε τοπικού ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣΔΕ) των κρατών μελών, στο οποίο και είναι αποθηκευμένες και στο οποίο η Επιτροπή έχει περιορισμένη πρόσβαση (βλέπε σημεία 27-29)·
• υπερβολική συγκέντρωση: η Επιτροπή λαμβάνει ως επί το πλείστον συγκεντρωτικά δεδομένα από τα κράτη μέλη, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η αποκόμιση της αξίας τους σε εκτενή βαθμό (βλέπε πίνακα 2, σημείο 47)·
• περιορισμοί στον συνδυασμό πηγών δεδομένων, παραδείγματος χάριν λόγω έλλειψης κοινού αναγνωριστικού κωδικού (βλέπε σημείο 24).

87 Ως εκ τούτου, οι γνώσεις της Επιτροπής είναι περιορισμένες όσον αφορά τη βάση αναφοράς ή τον αντίκτυπο της πολιτικής σε τομείς όπως τα εισοδήματα των γεωργών εκτός γεωργικής εκμετάλλευσης, σχετικές με το περιβάλλον πληροφορίες/πρακτικές και κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη. Τα κενά αυτά στη διαθεσιμότητα δεδομένων επηρεάζουν την ποιότητα των αποδεικτικών στοιχείων στο πλαίσιο ορισμένων αξιολογήσεων (βλέπε σημεία 39-47) και εκτιμήσεις επιπτώσεων (βλέπε σημεία 48-53).

Σύσταση 1 - Καθιέρωση πλαισίου για τη χρήση αναλυτικών δεδομένων από το ΟΣΔΕ

Η Επιτροπή πρέπει να καθιερώσει ένα τεχνικό και διοικητικό πλαίσιο για την ανταλλαγή και την περαιτέρω χρήση αναλυτικών δεδομένων από το ΟΣΔΕ (πέραν εκείνων που απαιτούνται για τις ετήσιες εκθέσεις επιδόσεων), προκειμένου να παρακολουθεί, να αξιολογεί και, τελικά, να σχεδιάζει την πολιτική. Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να τηρούνται οι αρχές της αποδοτικότητας και να ελαχιστοποιείται επομένως ο διοικητικός φόρτος και το κόστος για τους δικαιούχους και τις αρχές των κρατών μελών.

Χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της σύστασης: 2024

Σύσταση 2 – Ενισχυμένη χρήση και ανάπτυξη πηγών δεδομένων για την κάλυψη των αναγκών πολιτικής

Η Επιτροπή πρέπει να αντιμετωπίσει τα κενά σε δεδομένα που εντοπίστηκαν στις αξιολογήσεις της ΚΓΠ της περιόδου 2014‑2020 και στην εκτίμηση επιπτώσεων της ΚΓΠ μετά το 2020 με τους εξής τρόπους:

1. με μεγαλύτερη χρήση των υφιστάμενων πηγών δεδομένων (παραδείγματος χάριν διοικητικά δεδομένα, στατιστικές έρευνες και δεδομένα του Copernicus), εξετάζοντας νέες πηγές δεδομένων ή συνδυάζοντας υφιστάμενες πηγές δεδομένων·
2. με εξέταση της δυνατότητας χρήσης προσεγγιστικών δεικτών ή έμμεσων πηγών δεδομένων όταν η χρήση άμεσων πηγών δεν είναι εφικτή για την αξιολόγηση βασικών δεικτών ή πτυχών· και
3. με αξιολόγηση της δυνατότητας χρήσης δεδομένων από γεωργικές μηχανές σε μεγαλύτερη κλίμακα.

Χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της σύστασης: 2025

88 Στην Επιτροπή, η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης έχει συνάψει συμφωνία με το Κοινό Κέντρο Ερευνών για την ανάλυση δεδομένων και τη διερεύνηση τρόπων καλύτερης αξιοποίησης των υφιστάμενων δεδομένων. Με βάση την εν λόγω συμφωνία, η Επιτροπή χρησιμοποιεί προηγμένη ποσοτική ανάλυση και μοντέλα για την ανάλυση της πολιτικής της ΚΓΠ. Ωστόσο, η Γενική Διεύθυνση Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης δεν χρησιμοποιεί τεχνικές μαζικών δεδομένων για την ανάλυση κειμένου, την εξόρυξη κειμένων ή την αυτοματοποιημένη εξαγωγή. Υπάρχουν οφέλη που μπορούν εν δυνάμει να αντληθούν από την αντικατάσταση των μη αυτόματων και χρονοβόρων διαδικασιών με αυτοματοποιημένα εργαλεία (βλέπε σημεία 19, 25 και πλαίσιο 2).

89 Σε ολόκληρη την ΕΕ, υπάρχουν διάφορες πρωτοβουλίες, οι οποίες ενίοτε χρηματοδοτούνται από την ΕΕ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» ή άλλων προγραμμάτων και διερευνούν τις δυνατότητες εκσυγχρονισμού των δεδομένων και των εργαλείων ΤΠ για τον σχεδιασμό, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της ΚΓΠ. Ορισμένες από τις πρωτοβουλίες αυτές έχουν ήδη παραγάγει παραδοτέα στον τομέα της διαλειτουργικότητας και νέους και περισσότερο ολοκληρωμένους δείκτες. Τα έργα βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια και ενδέχεται να αντιμετωπίζουν παρόμοια ζητήματα από διαφορετικές οπτικές γωνίες (σημεία 70-75). Η Επιτροπή δεν έχει ακόμη εντοπίσει τα στοιχεία που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν στην πράξη για την ΚΓΠ.

90 Ως εκ τούτου, η Επιτροπή διαθέτει μεγάλα περιθώρια να ενσωματώσει οικονομικά αποδοτικές προηγμένες αναλύσεις και συναφή εργαλεία στα υφιστάμενα συστήματα ΤΠ ή/και άλλες λύσεις ΤΠ για την αυτοματοποιημένη επεξεργασία πληροφοριών (παραδείγματος χάριν αντικατάσταση μη αυτόματων ή μη αναπαραγώγιμων διαδικασιών) και να αξιοποιήσει καλύτερα τους πόρους δεδομένων (παραδείγματος χάριν αύξηση των επακολούθων της επεξεργασίας δεδομένων) για την ανάλυση πολιτικής.

Η παρούσα έκθεση εγκρίθηκε από το Τμήμα I, του οποίου προεδρεύει η Joëlle Elvinger, Μέλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, στο Λουξεμβούργο, στις 18 Μαΐου 2022.

Παράρτημα – Επιλεγμένες δράσεις και φιλοδοξίες της Επιτροπής σχετικά με τα δεδομένα

- ολοκληρώθηκε - πολύ νωρίς για αξιολόγηση ή η καθυστέρηση είναι μικρότερη του ενός έτους - καθυστέρηση μεγαλύτερη του ενός έτους

Αρκτικόλεξα και συντομογραφίες

AMS: Σύστημα παρακολούθησης εκτάσεων (Area monitoring system)

ATLAS: Γεωργικό σύστημα διαλειτουργικότητας και ανάλυσης

CATS: Σύστημα διαδρομής ελέγχου εκκαθάρισης λογαριασμών (Clearance of Accounts Audit Trail System)

CROP-CASMA: Αναλυτική της κατάστασης των καλλιεργειών και της υγρασίας του εδάφους (Crop Condition and Soil Moisture Analytics)

FaST: Εργαλείο για τη βιωσιμότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων για τα θρεπτικά συστατικά (Farm Sustainability Tool for Nutrients)

FSDN: Δίκτυο δεδομένων για τη βιωσιμότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων

IFM-CAP: Ατομικό μοντέλο γεωργικής εκμετάλλευσης για την κοινή γεωργική πολιτική

ISAMM: Σύστημα πληροφοριών για τη διαχείριση των γεωργικών αγορών (Information System for Agricultural Market Management)

LPIS: Σύστημα αναγνώρισης αγροτεμαχίων (Land parcel identification system)

LUCAS: Στατιστική έρευνα του πλαισίου χρήσης/κάλυψης γης (Land Use/Cover Area frame Survey - «LUCAS»)

MEF4CAP: Πλαίσια παρακολούθησης και αξιολόγησης για την κοινή γεωργική πολιτική

NIVA: Έργο «New IACS Vision in Action»

SAIO: Στατιστικές για γεωργικές εισροές και εκροές (Statistics on Agricultural Input and Output)

SEN4CAP: Έργο «Sentinels for the Common Agricultural Policy»

SFC: Σύστημα διαχείρισης ταμείων

ΑΕΓΣ: Αίτηση ενίσχυσης με γεωχωρικά στοιχεία

ΔΓΛΠ: Δίκτυο γεωργικής λογιστικής πληροφόρησης

ΟΣΔΕ: Ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου

Γλωσσάριο

Ανάλυση δεδομένων: Η διαδικασία της συλλογής, μοντελοποίησης και εξέτασης δεδομένων για την άντληση διαφωτιστικών πληροφοριών που υποστηρίζουν τη λήψη αποφάσεων.

Αναλυτική δεδομένων: Η επιστήμη της ανάλυσης δεδομένων με τη χρήση συστηματικών υπολογιστικών μεθόδων για την παραγωγή διαφωτιστικών πληροφοριών.

Βαθιά μάθηση: Τεχνική τεχνητής νοημοσύνης που συνεπάγεται την κατάρτιση ενός συστήματος λογισμικού με τη χρήση εκατομμυρίων παραδειγμάτων.

Βάση δεδομένων: Διαρθρωμένο σύνολο δεδομένων που αποθηκεύονται ηλεκτρονικά και είναι διαθέσιμα για αναζήτηση και εξαγωγή.

Δεδομένα: Συγκεκριμένα, αντικειμενικά γεγονότα, μετρήσεις ή παρατηρήσεις που πρέπει να υποβληθούν σε επεξεργασία για την παραγωγή πληροφοριών.

Διαλειτουργικότητα: Ικανότητα ενός συστήματος να επικοινωνεί και να συνεργάζεται με άλλα συστήματα, μεταξύ άλλων μέσω της ανταλλαγής δεδομένων.

Δομημένα δεδομένα: Τυποποιημένες ποσοτικές πληροφορίες που τηρούν προκαθορισμένη δομή δεδομένων και διευκολύνεται έτσι η ανάλυσή τους.

Δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης δεδομένων: Η ευκολία με την οποία τα δεδομένα που συλλέγονται για έναν σκοπό μπορούν να χρησιμοποιηθούν για άλλον σκοπό.

Κενά στα δεδομένα: Τυχόν δεδομένα που απαιτούνται για συγκεκριμένο σκοπό αλλά δεν είναι διαθέσιμα.

Μαζικά δεδομένα: Σύνολα δεδομένων αυξανόμενου όγκου, ταχύτητας και ποικιλίας (στα αγγλικά, τα τρία V‑Volume, Velocity και Variety). Συχνά, τα μαζικά δεδομένα δεν είναι δομημένα σε μεγάλο βαθμό.

Μη δομημένα δεδομένα: Πληροφορίες αποθηκευμένες στην αρχική τους μορφή χωρίς προκαθορισμένη κατηγοριοποίηση ή οργάνωση, με αποτέλεσμα η ανάλυσή τους να είναι συχνά περίπλοκη. Μπορεί να περιλαμβάνουν τόσο ποσοτικές όσο και ποιοτικές πληροφορίες, όπως εικόνες, κείμενο, ημερομηνίες, μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή αριθμούς.

Πόρος δεδομένων: Σύστημα, εφαρμογή ή βάση δεδομένων ΤΠ που ανήκει σε οντότητα.

Προηγμένη αναλυτική: Χρήση μεθόδων υψηλής τεχνολογίας, όπως η προγνωστική μοντελοποίηση και η μηχανική μάθηση για την ανάλυση μαζικών δεδομένων.

Στατιστική έρευνα του πλαισίου χρήσης/κάλυψης γης (Land Use/Cover Area frame Survey - «LUCAS»): Τακτική, εναρμονισμένη έρευνα που διεξάγεται επιτόπου σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ για τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με τους τρόπους χρήσης της γης και τις σχετικές καλλιέργειες, συμπεριλαμβανομένης ανάλυσης του υποκείμενου εδάφους.

Χωρικά δεδομένα: Δεδομένα που αφορούν συγκεκριμένη τοποθεσία ή γεωγραφική περιοχή και τα φυσικά ή κατασκευασμένα χαρακτηριστικά της.

Απαντήσεις της Επιτροπής

https://www.eca.europa.eu/el/Pages/DocItem.aspx?did=61415

Χρονογραμμή

https://www.eca.europa.eu/el/Pages/DocItem.aspx?did=61415

Κλιμάκιο ελέγχου

Οι ειδικές εκθέσεις του ΕΕΣ παρουσιάζουν τα αποτελέσματα των ελέγχων που αυτό διενεργεί επί των πολιτικών και προγραμμάτων της ΕΕ ή επί διαχειριστικών θεμάτων που αφορούν συγκεκριμένους τομείς του προϋπολογισμού. Το ΕΕΣ επιλέγει και σχεδιάζει τα εν λόγω ελεγκτικά έργα κατά τρόπον ώστε αυτά να αποφέρουν τον μέγιστο αντίκτυπο, λαμβανομένων υπόψη των κινδύνων για τις επιδόσεις ή για τη συμμόρφωση, του επιπέδου των σχετικών εσόδων ή δαπανών, των επικείμενων εξελίξεων και του πολιτικού και δημόσιου συμφέροντος.

Ο εν προκειμένω έλεγχος επιδόσεων διενεργήθηκε από το Τμήμα Ελέγχου I (Βιώσιμη χρήση των φυσικών πόρων) του οποίου προεδρεύει η Joëlle Elvinger, Μέλος του ΕΕΣ. Επικεφαλής του ελέγχου ήταν η Joëlle Elvinger, Μέλος του ΕΕΣ, συνεπικουρούμενη από τους Liia Laanes, υπεύθυνη έργου, Δημήτριο Μανιόπουλο, αναπληρωτή υπεύθυνο έργου, Ildikó Preiss, προϊσταμένη του ιδιαίτερου γραφείου της, Paolo Pesce και Charlotta Törneling, συμβούλους στο ιδιαίτερο γραφείο της, Emmanuel Rauch, διοικητικό στέλεχος, Claudia Albanese, ελέγκτρια και επιστήμονα δεδομένων, Marika Meisenzahl, ελέγκτρια και υπεύθυνη για τον σχεδιασμό των γραφικών, Michał Szwed, ελεγκτή. Γλωσσική υποστήριξη παρείχε ο Mark Smith.

Παραπομπές

¹ Άρθρο 39 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

² Εργαλειοθήκη για τη βελτίωση της νομοθεσίας, 2021, σ. 20.

³ Höchtl, J., Parycek, P. & Schöllhammer, R., «Big data in the policy cycle: Policy decision making in the digital era», Journal of Organizational Computing and Electronic Commerce, 2016, 26(1‑2), σ. 147‑169.

⁴ ΟΟΣΑ: Digital Opportunities for Better Agricultural Policies, 2019, OECD Publishing, σ. 13.

⁵ C(2016) 6626, Ανακοίνωση «Data, Information and Knowledge Management at the European Commission».

⁶ COM(2020) 66.

⁷ COM(2020) 767.

⁸ Άρθρο 110 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013.

⁹ Εργαλειοθήκη για τη βελτίωση της νομοθεσίας, σ. 20.

¹⁰ Αιτιολογική έκθεση, COM(2016) 786.

¹¹ Άρθρο 68 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013.

¹² Άρθρα 67‑78 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013.

¹³ Digitalisation of European reporting, monitoring and audit, EPRS. Σεπτέμβριος 2021.

¹⁴ NIVA roadmap for IACS transformation, σ. 24.

¹⁵ Παραδοτέα των έργων NIVA και IoF2020, έγγραφα των έργων ATLAS και DEMETER· Digitalisation of European reporting, monitoring and audit, EPRS. Σεπτέμβριος 2021.

¹⁶ Ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων της ΓΔ AGRI, παράρτημα 2, σ. 25.

¹⁷ Ειδική έκθεση 04/2020, με τίτλο «Χρήση νέων τεχνολογιών απεικόνισης για την παρακολούθηση της κοινής γεωργικής πολιτικής: συνολικά σταθερή η πρόοδος, βραδύτερη ωστόσο ως προς την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών και κλιματικών απαιτήσεων».

¹⁸ Αυτόθι, σύσταση 2.

¹⁹ Κανονισμός 79/65/ΕΟΚ του Συμβουλίου.

²⁰ Δίκτυο γεωργικής λογιστικής πληροφόρησης.

²¹ Evaluation Helpdesk, «Best Use of FADN for the Assessment of RDP Effects on Fostering the Competitiveness in Agriculture», 2021, σ. 9.

²² Επιτροπή, EU Farm Economics Overview based on 2015 (and 2016) FADN data, 2018, σ. 5.

²³ Κατευθυντήριες γραμμές για τη βελτίωση της νομοθεσίας, σ. 6 και 26.

²⁴ Εργαλειοθήκη για τη βελτίωση της νομοθεσίας, σ. 572.

²⁵ Άρθρο 110 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013.

²⁶ Κατευθυντήριες γραμμές για τη βελτίωση της νομοθεσίας, σ. 45.

²⁷ Όσον αφορά την αγροτική ανάπτυξη, παράρτημα IV του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 808/2014.

²⁸ Εργαλειοθήκη για τη βελτίωση της νομοθεσίας, κεφάλαιο VIII – εργαλείο 68.

²⁹ SWD(2021) 115, σ. 20.

³⁰ Dumangane, M. et al., An Evaluation of the CAP impact: a discrete policy mix analysis, 2021.

³¹ Evaluation support study on «viable food production’, σ. 30‑32.

³² Παράρτημα II του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1306/2013.

³³ Ειδική έκθεση 13/2020, με τίτλο «Βιοποικιλότητα των γεωργικών εκτάσεων: η συμβολή της ΚΓΠ δεν κατάφερε να αναχαιτίσει τη μείωσή της», σημεία 48‑50.

³⁴ Evaluation of the impact of the CAP on habitats, landscapes, biodiversity, Σύνοψη, 2019.

³⁵ Ειδική έκθεση 05/2020, με τίτλο «Ορθολογική χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων: περιορισμένη η πρόοδος όσον αφορά τη μέτρηση και τη μείωση των κινδύνων».

³⁶ Αυτόθι.

³⁷ Evaluation on impact of the CAP on territorial development of rural areas.

³⁸ SWD(2021) 394.

³⁹ Evaluation support study on the impact of the CAP on territorial development of rural areas, 2020.

⁴⁰ Evaluation support study on the impact of the CAP on territorial development of rural areas, 2020.

⁴¹ SWD(2021) 394 και Evaluation support study on the impact of the CAP on territorial development of rural areas: socioeconomic aspects· ειδική έκθεση 10/2021, με τίτλο «Συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου στον προϋπολογισμό της ΕΕ: καιρός τα λόγια να γίνουν πράξη», σημείο 90.

⁴² Better Regulation Guidelines, σ. 10.

⁴³ SWD(2018) 301.

⁴⁴ Γνώμη 07/2018, σημείο 2.

⁴⁵ Ειδική έκθεση 10/2021, με τίτλο «Συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου στον προϋπολογισμό της ΕΕ: καιρός τα λόγια να γίνουν πράξη», σημεία 89 και 90.

⁴⁶ Ειδική έκθεση 10/2018, με τίτλο «Καθεστώς βασικής ενίσχυσης για τους γεωργούς — σε καλό δρόμο από άποψη λειτουργίας, με περιορισμένη όμως συμβολή στην απλούστευση, τη στόχευση και τη σύγκλιση των επιπέδων ενίσχυσης», σύσταση 3.

⁴⁷ Hill, B. & Dylan Bradley, B. (2015), «Comparison of farmers’ incomes in the EU Member States». Μελέτη που εκπονήθηκε για λογαριασμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

⁴⁸ Σύνολο δεδομένων για άλλες κερδοσκοπικές δραστηριότητες ef_oga_main).

⁴⁹ Hansen, H. and Forstner, B. (2021), «A differentiated look at the economic situation of German farmers», παρουσίαση στην 27η συνεδρίαση του δικτύου του ΟΟΣΑ για την ανάλυση σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης.

⁵⁰ SWD(2018) 301, σ. 51.

⁵¹ Εργαλειοθήκη για τη βελτίωση της νομοθεσίας, σ. 363.

⁵² SWD(2017) 96, Evaluation accompanying the document «Strategy for Agricultural Statistics 2020 and beyond and subsequent potential legislative scenarios».

⁵³ COM(2020) 66.

⁵⁴ C(2021) 7914, Annex to the Commission Implementing Decision on the financing of the Digital Europe Programme and the adoption of the multiannual work programme for 2021‑2022, σ. 54.

⁵⁵ EU Code of conduct on agricultural data sharing by contractual agreement.

⁵⁶ COM(2020) 381.

⁵⁷ Χάρτης πορείας: Conversion of the FADN to a Farm Sustainability Data Network (FSDN).

⁵⁸ Poppe, K., Vrolijk, H., Dolman, M., and Silvis, H., 2016, FLINT – Farm-level Indicators for New Topics in policy evaluation: an introduction.Studies in Agricultural Economics, 118, σ. 116‑122.

⁵⁹ Final report summary of FLINT project.

⁶⁰ Χάρτης πορείας: Conversion of the FADN to a Farm Sustainability Data Network (FSDN).

⁶¹ SWD(2018) 301, μέρος I, σ. 51.

⁶² Βλέπε, παραδείγματος χάριν, Strategy for agricultural statistics for 2020 and beyond, σ. 8, 12 και 16‑17.

⁶³ Poppe, K. J. and Vrolijk, H.C.J. (2019), How to measure farm income in the era of complex farms, παρουσίαση στο 171ο σεμινάριο του EAAE.

⁶⁴ Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2021/2286 της Επιτροπής.

⁶⁵ Punt, T. and Snijkers, G., Exploring precision farming data: a valuable new data source? A first orientation, 2020. Έγγραφο που παρουσιάστηκε στο εργαστήριο της ΟΕΕ/ΗΕ του 2019 σχετικά με τη συλλογή στατιστικών δεδομένων «New sources and New technologies».

⁶⁶ Internet of Food and Farm 2020: Policy Recommendations from IoF2020.

⁶⁷ Άρθρο 15 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/2115.

⁶⁸ Agricultural Data Integration Project.

⁶⁹ Hughes, N. et al. (2020), The Agricultural Data Integration Project, ABARES research report, Canberra.

⁷⁰ Digital Opportunities for Better Agricultural Policies, 2019, ΟΟΣΑ.

⁷¹ Ιστοσελίδα της WAGRI.

⁷² Οδηγός χρήσης της Crop-CASMA.

Επικοινωνία

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
12, rue Alcide De Gasperi
1615 Luxembourg
ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ

Τηλ:. +352 4398-1
Πληροφορίες: eca.europa.eu/el/Pages/ContactForm.aspx
Ιστότοπος: eca.europa.eu
Twitter: @EUAuditors

Περισσότερες πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχονται από το διαδίκτυο (https://europa.eu/european-union/index_el).

Λουξεμβούργο: Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2022

PDF	ISBN 978-92-847-8277-2	ISSN 1977-5660	doi:10.2865/303437	QJ-AB-22-014-EL-N
HTML	ISBN 978-92-847-8245-1	ISSN 1977-5660	doi:10.2865/002529	QJ-AB-22-014-EL-Q

ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ

© Ευρωπαϊκή Ένωση, 2022

Η πολιτική για την περαιτέρω χρήση εγγράφων του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) ορίζεται στην απόφαση αριθ. 6‑2019 του ΕΕΣ για την πολιτική ανοικτών δεδομένων και την περαιτέρω χρήση εγγράφων.

Με εξαίρεση τις περιπτώσεις όπου ορίζεται διαφορετικά (π.χ. σε χωριστές ανακοινώσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας), το περιεχόμενο του ΕΕΣ που ανήκει στην ΕΕ παραχωρείται βάσει της άδειας Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0). Ισχύει επομένως ως γενικός κανόνας ότι η περαιτέρω χρήση επιτρέπεται υπό τον όρο ότι αναφέρεται η πηγή και επισημαίνονται οι αλλαγές. Κατά την περαιτέρω χρήση απαγορεύεται η διαστρέβλωση του αρχικού νοήματος ή μηνύματος των εγγράφων. Το ΕΕΣ δεν φέρει ευθύνη για οποιαδήποτε συνέπεια προερχόμενη από την περαιτέρω χρήση εγγράφων.

Εάν συγκεκριμένο περιεχόμενο αναφέρεται σε ταυτοποιήσιμα φυσικά πρόσωπα, π.χ. φωτογραφίες υπαλλήλων του ΕΕΣ, ή περιλαμβάνει έργα τρίτων, απαιτείται πρόσθετη έγκριση.

Όταν παραχωρείται η έγκριση, αυτή ακυρώνει και αντικαθιστά την ανωτέρω γενική έγκριση και αναφέρει σαφώς τυχόν περιορισμούς στη χρήση.

Για τη χρήση ή την αναπαραγωγή περιεχομένου που δεν ανήκει στην ΕΕ, μπορεί να χρειάζεται να ζητήσετε άδεια απευθείας από τους κατόχους των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας:

Γραφήματα 1, 4, 8, 11: Freepik Company S.L. Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.

Λογότυποι στο γράφημα 12. Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.

Το λογισμικό ή τα έγγραφα που καλύπτονται από δικαιώματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας, όπως τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, τα εμπορικά σήματα, τα καταχωρισμένα σχέδια, οι λογότυποι και οι επωνυμίες/ονομασίες, εξαιρούνται από την πολιτική του ΕΕΣ για την περαιτέρω χρήση.

Το σύνολο των ιστοτόπων των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης εντός του ονόματος χώρου «europa.eu» παρέχει συνδέσμους προς ιστότοπους τρίτων. Δεδομένου ότι το ΕΕΣ δεν έχει έλεγχο επ’ αυτών, σας συνιστούμε να εξετάζετε τις πολιτικές τους για την προστασία του ιδιωτικού απορρήτου και της πνευματικής ιδιοκτησίας.

Χρήση του λογότυπου του ΕΕΣ

Ο λογότυπος του ΕΕΣ δεν πρέπει να χρησιμοποιείται χωρίς την προηγούμενη σύμφωνη γνώμη του οργάνου.

Επικοινωνήστε με την ΕΕ

Αυτοπροσώπως
Σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν εκατοντάδες κέντρα πληροφόρησης Europe Direct. Μπορείτε να βρείτε τη διεύθυνση του πλησιέστερου σε σας κέντρου στον ιστότοπο Europa: https://europa.eu/european-union/contact_el

Τηλεφωνικά ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
Η Europe Direct είναι μια υπηρεσία που απαντά στις ερωτήσεις σας για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μπορείτε να επικοινωνήσετε με αυτήν την υπηρεσία:

• καλώντας ατελώς τον αριθμό 00 800 6 7 8 9 10 11 (ορισμένα δίκτυα τηλεφωνίας ενδέχεται να χρεώνουν τις κλήσεις αυτές),
• καλώντας τον αριθμό +32 22999696 ή
• μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από τον ιστότοπο Europa: https://europa.eu/european-union/contact_el

Βρείτε πληροφορίες σχετικά με την ΕΕ

Στο διαδίκτυο
Πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Ένωση σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο Europa: https://europa.eu/european-union/index_el

Στις εκδόσεις της ΕΕ
Μπορείτε να καταφορτώσετε ή να παραγγείλετε δωρεάν και επί πληρωμή εκδόσεις της ΕΕ στην ακόλουθη διεύθυνση: https://op.europa.eu/el/publications. Μπορείτε να ζητήσετε πολλαπλά αντίγραφα δωρεάν εκδόσεων επικοινωνώντας με την υπηρεσία Europe Direct ή με το τοπικό σας κέντρο πληροφόρησης (βλ. https://europa.eu/european-union/contact_el).

Στη νομοθεσία της ΕΕ και σε σχετικά έγγραφα
Για πρόσβαση σε νομικές πληροφορίες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του συνόλου της ενωσιακής νομοθεσίας από το 1951 σε όλες τις επίσημες γλώσσες, μεταβείτε στον ιστότοπο EUR-Lex, στην ακόλουθη διεύθυνση: https://eur-lex.europa.eu

Στα δημόσια δεδομένα από την ΕΕ
Η Πύλη Δημόσιων Δεδομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (https://data.europa.eu/el) παρέχει πρόσβαση σε σύνολα δεδομένων από την ΕΕ. Τα δεδομένα μπορούν να καταφορτωθούν και να επαναχρησιμοποιηθούν δωρεάν, τόσο για εμπορικούς όσο και για μη εμπορικούς σκοπούς.