Flaga Unii Europejskiej

Krótki przewodnik po UE

Zamów wersję drukowaną Pobierz PDF

Krótki przewodnik po UE

W ostatnich czasach UE stawała w obliczu bezprecedensowych wyzwań: globalna pandemia, a następnie rosyjska wojna przeciwko Ukrainie i wynikający z niej kryzys energetyczny, a także coraz bardziej niestabilna sytuacja międzynarodowa pogorszyła się w wyniku wojny izraelsko-hamańskiej.

Wydarzenia te pokazały, że wszystkie 27 państw członkowskich musi jeszcze ściślej ze sobą współpracować i być w stanie szybko i zdecydowanie reagować na nowe sytuacje.

Aby zapewnić szybką odbudowę gospodarczą po pandemii, UE utworzyła specjalny fundusz odbudowy, znany jako NextGenerationEU. Dzięki inwestycjom o wartości ponad 800 mld euro NextGenerationEU nie tylko umożliwił UE reagowanie na wyzwania związane z pandemią COVID-19, ale także pomaga krajom UE ożywić ich gospodarki. Środki z NextGenerationEU inwestowane są w projekty i inicjatywy, dzięki którym UE staje się zdrowsza, bardziej ekologiczna i cyfrowa, a przez to lepiej przygotowana na przyszłe wyzwania. Na przykład w kontekście rosyjskiej wojny przeciwko Ukrainie i światowego kryzysu energetycznego UE już wspiera państwa UE w ich wysiłkach na rzecz stopniowego odchodzenia od rosyjskich paliw kopalnych i przechodzenia na czystą energię.

Środki finansowe wydawane przez UE ((budżet UE) pochodzą z kilku źródeł. Są nimi: zobowiązania celne, wkłady oparte na podatku od wartości dodanej (VAT) pobieranym przez państwa członkowskie oraz bezpośrednie wkłady państw UE. Od stycznia 2021 r. nowe źródło dochodów w budżecie UE stanowi wkład obliczany na podstawie odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych niepoddawanych recyklingowi.

Środki z budżetu UE są przeznaczane na cele, które są ważne dla mieszkańców UE – od budowy nowych i lepszych dróg, linii kolejowych i lotnisk, po rozwój obszarów wiejskich i zapewnienie możliwości nauki za granicą. Budżet UE przeznaczany jest nie tylko na transformację cyfrową i przeciwdziałanie zmianie klimatu, ale również na ograniczenie różnic występujących w poszczególnych państwach UE i między nimi.

Po rosyjskiej inwazji na Ukrainę w lutym 2022 r. UE szybko zareagowała, wspierając Ukrainę i jej obywateli. Działania obejmowały pomoc humanitarną, wsparcie w sytuacjach nadzwyczajnych, wsparcie finansowe i operacyjne, pomoc wojskową i wsparcie na granicy UE i w Mołdawii.

W ramach pomocy humanitarnej UE zapewnia żywność, schronienie i pomoc medyczną osobom dotkniętym konfliktem. Przyjęła również wyjątkowy środek polegający na udzieleniu tymczasowej ochrony milionom osób uciekających z Ukrainy, zapewniając im dostęp do zakwaterowania, szkół, opieki zdrowotnej i miejsc pracy w UE.

Pomoc finansowa UE pomogła ustabilizować gospodarkę Ukrainy, przywrócić infrastrukturę oraz poprawić zdolności obronne i w zakresie bezpieczeństwa.

UE doprowadziła do międzynarodowego potępienia rosyjskiej agresji wobec Ukrainy i nałożyła szereg surowych sankcji na Rosję oraz osoby i podmioty popierające wojnę. Środki te mają na celu izolację gospodarczą Rosji i ograniczenie jej zdolności do agresji wojskowej.

UE wraz z państwami członkowskimi i instytucjami finansowymi uruchomiła prawie 120 mld euro w ramach ogólnego wsparcia dla Ukrainy.

Więcej informacji na temat wsparcia UE dla Ukrainy.

Rosyjska wojna napastnicza poważnie zakłóciła światowy system energetyczny, powodując wzrost cen i niepewność dostaw gazu, co pogorszyło i tak już trudną sytuację na rynku energii po pandemii.

Co robi UE, ABy rozwiązać ten problem?

© Adobe Stock

Stopniowo odchodzi od rosyjskich paliw kopalnych.

Przyspiesza produkcję energii ze źródeł odnawialnych (wodór, wiatr, energia słoneczna).

Obniża rachunki dla obywateli i przedsiębiorstw.

Zmniejsza zapotrzebowanie na energię.

© Adobe Stock

Zwiększa zapasy gazu na zimę.

© Adobe Stock

Umożliwia krajom UE wspólne zakupy energii w celu uzyskania lepszych cen.

© Adobe Stock

Wzmacnia przepisy w celu zapewnienia, by każdy kraj UE otrzymał pomoc w sytuacjach wyjątkowych.

© Adobe Stock

Inwestuje w infrastrukturę, tak aby wszystkie kraje UE dysponowały co najmniej dwoma źródłami dostaw gazu.

Wzmacnia pozycję konsumentów, tak aby mogli oni zawierać wiele umów i dzielić się wytworzoną przez siebie energią elektryczną z sąsiadami.

Dowiedz się więcej o działaniach UE na rzecz zapewnienia bezpiecznej, czystej i przystępnej cenowo energii.

Europejski Zielony Ład to nowa unijna strategia, której celem jest sprawienie, aby europejska gospodarka była nowoczesna i konkurencyjna. Jej celem jest uczynienie Europy pierwszym kontynentem neutralnym dla klimatu do 2050 r. Emisja gazów cieplarnianych w UE nie będzie wówczas przekraczać ilości pochłanianych przez ekosystemy w sposób naturalny.

Jako pierwszy krok na tej ambitnej drodze UE zobowiązała się do redukcji emisji netto co najmniej o 55 proc. do 2030 r. w stosunku do poziomu w 1990 r. UE wprowadziła już kluczowe środki niezbędne do osiągnięcia tego celu. W dążeniach tych swój udział muszą mieć wszystkie grupy społeczne i wszystkie sektory gospodarki – od przemysłu, energetyki i transportu po produkcję żywności, rolnictwo i budownictwo. Regiony, branże i pracownicy stojący w obliczu największych wyzwań otrzymają wsparcie finansowe.

Aby utrzymać UE na drodze do neutralności klimatycznej, kolejnym krokiem będzie uzgodnienie przez państwa UE celu na 2040 r.

Co najmniej 30 proc. wydatków UE w latach 2021–2027 będzie wiązać się z przeciwdziałaniem zmianie klimatu i jej skutkom.

Co na tym zyskasz?

Każdy może przyczynić się do osiągnięcia tych celów, na przykład poprzez większe ograniczenie odpadów żywnościowych i recykling, poruszanie się rowerem, a nie samochodem, czy nawet zasadzenie drzewa. Jeżeli chcesz się zaangażować, wejdź na stronę Europejskiego Paktu na rzecz Klimatu, który jest okazją dla osób i organizacji do wymiany informacji na temat działań na rzecz klimatu. Razem zbudujmy Europę bardziej przyjazną dla środowiska!

© LIFE06 NAT/E/000209/Aixa SOPEÑA.

W Hiszpanii i Portugalii udało się uratować rysia iberyjskiego, który był już bardzo bliski wyginięcia. Było to możliwe dzięki wysiłkom wielu podmiotów, w tym dzięki działaniom realizowanym w ramach projektów finansowanych ze środków unijnego programu LIFE Powrót tego gatunku to jeden z największych sukcesów Europy, jeżeli chodzi o ochronę zwierząt.

@@pictureAltNatura2000

Natura 2000 to największa na świecie sieć obszarów chronionych zapewniająca ochronę tysięcy miejsc bezpiecznych dla najcenniejszych i najbardziej zagrożonych gatunków i siedlisk w Europie.

UE sfinansowała przebudowę dwóch promów pasażerskich i towarowych, tak aby można było stosować w nich bardziej ekologiczne baterie elektryczne, a nie, jak wcześniej, paliwo ciężkie. Promy te kursują na często uczęszczanej trasie między Helsingør (Dania) a Helsingborg (Szwecja). Zmodernizowane promy przyczyniają się do poprawy jakości powietrza na tych gęsto zaludnionych obszarach.

Kobieta siedząca przed komputerem i analizująca na ekranie mikroczip.

Pracownik techniczny bada mikroczip w laboratorium analizy materiałów, Drezno (Niemcy), 8 lutego 2022 r. Tego rodzaju laboratoria mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia zdolności UE do produkcji własnych mikroczipów i osiągnięcia niezależności technologicznej.

We współczesnym społeczeństwie każdy musi umieć posługiwać się technologiami cyfrowymi, od korzystania z elektronicznych usług bankowych, przez robienie zakupów z domu czy też korzystanie z technologii w pracy. Aby nikt nie pozostawał w tyle, a Europa osiągnęła pozycję światowego lidera pod względem technologii, UE dokonuje inwestycji we wszystkich obszarach od umiejętności cyfrowych i obliczeń superkomputerowych po szybką łączność i wyższy poziom cyberbezpieczeństwa.

UE dąży do zapewnienia, aby wirtualny świat był bezpieczny i sprawiedliwy zarówno dla ludzi, jak i dla przedsiębiorstw. Dzięki przepisom UE obecnie mamy większą kontrolę nad naszymi danymi osobowymi i sposobami ich wykorzystania przez osoby trzecie.

Dowiedz się więcej o unijnych przepisach dotyczących bezpieczniejszego środowiska cyfrowego.

W ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Plus można uzyskać pomoc w znalezieniu pracy (lub lepszej pracy), co dotyczy również osób znajdujących się w niekorzystnej sytuacji. Corocznie dzięki pomocy udzielonej w ramach tego funduszu 10 mln osób znajduje pracę lub podnosi swoje kompetencje.

UE pomaga osobom młodym w wejściu na rynek pracy. Na przykład gwarancja dla młodzieży ma na celu zapewnienie, aby wszyscy młodzi ludzie w wieku do 30 lat w ciągu czterech miesięcy od uzyskania statusu osoby bezrobotnej lub zakończenia kształcenia otrzymali dobrej jakości ofertę zatrudnienia, kształcenia, przygotowania zawodowego lub szkolenia.

Mężczyzna w sportowej koszulce tnie drewno piłą tarczową.

Młody mężczyzna podczas pracy na budowie, Setúbal (Portugalia), 5 sierpnia 2021 r.

Wolontariat to wspaniały sposób na działanie na rzecz społeczności lokalnej we własnym kraju lub za granicą, a jednocześnie zdobycie nowych umiejętności i przyjaciół. Europejski Korpus Solidarności zapewnia osobom młodym możliwość odbycia wolontariatu lub pracy przy realizacji projektów w swoim własnym kraju lub za granicą.„Wolontariusze pomocy UE” to inicjatywa oferująca osobom, które ukończyły 18 lat, możliwość udziału w projektach humanitarnych na całym świecie.

Pracownik służby zdrowia bada pacjenta przy użyciu rezonansu magnetycznego.

Pielęgniarz przygotowuje urządzenie do przeprowadzenia rezonansu magnetycznego, Szpital Uniwersytecki w Liège (Belgia), 24 stycznia 2020 r.

UE jest zdeterminowana, aby odwrócić negatywne tendencje związane z rakiem. W ramach europejskiego planu walki z rakiem o budżecie 4 mld euro wypracowano nowe unijne podejście do profilaktyki i leczenia nowotworów oraz opieki onkologicznej. Już teraz finansowanie unijne przyczyniło się do przeprowadzenia przełomowych badań – od modelowania guzów w 3D do wykrywania raka dzięki zbadaniu oddechu pacjenta.

UE tworzy Europę opartą na zasadzie równości. Oznacza to równość wynagrodzenia bez dyskryminacji ze względu na płeć, możliwość udziału osób z niepełnosprawnościami na równych zasadach we wszystkich obszarach życia oraz brak tolerancji dla rasizmu. Oznacza to również, że nikogo nie można wykluczać ani marginalizować. a każdy powinien móc decydować o doborze partnera.

Migranci i obywatele Unii ze środowisk migracyjnych odgrywają kluczową rolę w europejskim społeczeństwie, w tym jako pracownicy o krytycznym znaczeniu. UE dąży do zapewnienia, aby każdy miał możliwość pełnego uczestnictwa w życiu społecznym. W tym celu koncentruje się na kwestiach, takich jak kształcenie, zatrudnienie, opieka zdrowotna i mieszkalnictwo.

© Adobe Stock

Jednym z priorytetów UE jest bezpieczeństwo i ochrona mieszkańców Europy, zarówno w świecie fizycznym, jak i wirtualnym. Bieżące działania UE obejmują eliminację zagrożeń, takich jak terroryzm, przestępczość zorganizowana, handel narkotykami i handel ludźmi.

Kryzys związany z COVID-19 i rosyjska wojna przeciwko Ukrainie uwypukliły również zagrożenia i wyzwania, jakie dezinformacja stwarza dla naszych społeczeństw.

UE współpracuje z firmami z branży mediów społecznościowych i platformami internetowymi w celu ograniczenia rozprzestrzeniania informacji wprowadzających w błąd oraz fałszywych informacji w Europie. Europejskie Obserwatorium Mediów Cyfrowych wspiera prace prowadzone przez niezależnych weryfikatorów faktów. Obserwatorium założono z myślą o tym, aby stało się ono europejskim centrum walki z dezinformacją w internecie.

Dowiedz się więcej na temat priorytetów Komisji Europejskiej.

@@pictureAltCarnival

Tradycyjne karnawałowe postaci z Carnival Puerto Plata (Republika Dominikańska) zapełniły ulice Nicei (Francja) w lutym 2023 r. dzięki programowi Transcultura, który ma na celu pogłębienie integracji kulturalnej na Karaibach i zacieśnienie współpracy tego regionu z UE.

@@pictureAltHumanitarianAid

Pomoc humanitarna dla Strefy Gazy, listopad 2023 r. UE jest największym darczyńcą pomocy humanitarnej dla ludności palestyńskiej. Od 2000 r. na pomoc w zaspokajaniu podstawowych potrzeb przeznaczyła ponad 1 mld euro.

UE ściśle współpracuje ze swoimi sąsiadami oraz z krajami na całym świecie, aby budować nowe partnerstwa oraz promować swoje wartości i interesy. Poprzez wspólne wysiłki w dziedzinach takich jak cyfryzacja, klimat, energia, transport, zdrowie i edukacja UE dąży do sprostania globalnym wyzwaniom i stworzenia lepiej skomunikowanej i lepiej prosperującej społeczności światowej.

UE zawiera również umowy handlowe z innymi krajami, ostatnio z Chile i Nową Zelandią. Umowy te przyczyniają się do rozwoju handlu i tym samym wspierają gospodarkę UE i tworzenie miejsc pracy.

UE i jej państwa członkowskie są największym na świecie darczyńcą pomocy rozwojowej. W 2023 r. przeznaczyły one na nią 96 mld euro, czyli 42 proc. całkowitej pomocy. Przekazują one również ponad połowę całej globalnej pomocy na rzecz edukacji w ponad 100 krajach na całym świecie.

Wraz z rosnącym zapotrzebowaniem na pomoc humanitarną na świecie UE zapewnia pomoc na pierwszej linii najcięższych kryzysów na świecie. Dysponując budżetem w wysokości 2,4 mld euro tylko w 2023 r., jest jednym z największych darczyńców pomocy humanitarnej. W odpowiedzi na potrzeby humanitarne na Bliskim Wschodzie, które pogłębiły się w wyniku ataków Hamasu w październiku 2023 r. i wynikającego z nich konfliktu w Strefie Gazy, UE znacznie zwiększyła wsparcie dla Palestyńczyków w Strefie Gazy i ustanowiła korytarz morski w celu zapewnienia pilnej pomocy.

Dowiedz się więcej o unijnej strategii na rzecz globalnych połączeń.

Więcej informacji na temat wsparcia UE dla Palestyńczyków.

Informacje o UE Korzyści dla wszystkich