Flaga Unii Europejskiej

Krótki przewodnik po UE

Krótki przewodnik po UE

Unia Europejska (UE) jest jedyną w swoim rodzaju unią gospodarczą i polityczną 27 państw europejskich. Wspólnie państwa te dążą do poprawy życia ludzi nie tylko w Europie, ale też w innych rejonach.

Od ponad 60 lat UE prowadzi działania na rzecz pokoju, dobrobytu i dobrostanu swoich obywateli. Na początku, tj. w latach 50. XX w., było sześć państw założycielskich – lub państw członkowskich. Obecnie do Unii należy już 27 państw liczących łącznie niemal 450 mln mieszkańców.

Pierwotnie był to projekt gospodarczy mający na celu podniesienie poziomu życia w powojennej Europie. Obecnie Unia stanowi największy na świecie obszar jednolitego rynku gwarantujący swobodny przepływ osób, towarów, usług i kapitału. Na przestrzeni dziesięcioleci współpracę między państwami UE rozszerzono na inne obszary, w których przynosi ona lepsze wyniki. Państwa należące do UE uważają, że dzięki współpracy są silniejsze i lepiej radzą sobie z obecnymi poważnymi wyzwaniami, takimi jak zmiana klimatu i transformacja cyfrowa naszego społeczeństwa czy poważne zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa, takie jak pandemia COVID-19 oraz rosyjska wojna przeciwko Ukrainie.

Przewodnik ten zawiera wiele przydatnych informacji na temat UE i podejmowanych przez nią działań oraz wskazówki, jak uzyskać więcej informacji.

27

państw

449.2

mln obywateli

24

języki urzędowe

Zjednoczeni

w różnorodności

9

maja Dzień Europy

347

mln osób w 20 państwach UE używa euro w życiu codziennym

Europejczycy mówią różnymi językami i mają różne tradycje, ale łączy ich ten sam zestaw wartości leżący u podstaw UE. Wartości te to: godność człowieka, wolność, demokracja, równość, rządy prawa oraz poszanowanie praw człowieka.

Wartości te są zapisane w traktatach UE i w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, w której zawarto wszystkie prawa osobiste, obywatelskie, polityczne, gospodarcze i socjalne przysługujące wszystkim mieszkańcom UE.

W 2023 r. 13,9 mln osób w UE było obywatelami innego państwa UE niż państwo, w którym mieszkają.

Obywatel jednego z 27 państw UE jest również obywatelem Unii. Jeżeli jesteś obywatelem Unii, przysługują Ci ważne dodatkowe prawa, takie jak swoboda przemieszczania się, mieszkania, pracy i nauki w dowolnym państwie UE oraz prawo do głosowania i kandydowania w wyborach lokalnych i wyborach do Parlamentu Europejskiego, nawet jeśli mieszkasz w innym państwie członkowskim UE.

Możesz również złożyć petycję do Parlamentu Europejskiego, wnieść skargę do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich i skontaktować się na piśmie z dowolną instytucją Unii Europejskiej w jednym z 24 języków urzędowych UE.

UE chroni nie tylko prawa własnych obywateli i osób mieszkających w Unii Europejskiej. Propaguje także prawa człowieka i uczciwe wybory na całym świecie. Każdego roku Parlament Europejski przyznaje Nagrodę im. Sacharowa jako dowód uznania dla osób lub organizacji, które wnoszą wkład w obronę praw człowieka i podstawowych wolności.

Osoby mieszkające w UE zyskują określone ważne prawa i korzyści, w tym:

Dowiedz się więcej o przysługujących Ci prawach.

Dzięki jednolitemu rynkowi osoby, towary, usługi i kapitał mogą przemieszczać się na terenie 27 krajów UE prawie tak swobodnie, jak w obrębie jednego kraju.

25 państw członkowskich UE i cztery państwa niebędące członkami UE – Islandia, Liechtenstein, Norwegia i Szwajcaria – należą do obszaru zwanego strefą Schengen. Oznacza to, że przy przekraczaniu ich granicy nie musisz okazywać paszportu. Kontrole graniczne w obrębie strefy Schengen mogą zostać wyjątkowo wprowadzone ponownie na określony czas w przypadku poważnego zagrożenia dla porządku lub bezpieczeństwa publicznego.

Rok przystąpienia do UE 1995

Liczba ludności: 9.2 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 1958

Liczba ludności: 11.8 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 2007

Liczba ludności: 6.4 w mln

Należy do strefy Schengen**

Waluta: BGN

Rok przystąpienia do UE 2004

Liczba ludności: 0.9 w mln

Nie należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 2004

Liczba ludności: 10.9 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: CZK

Rok przystąpienia do UE 1958

Liczba ludności: 83.4 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 1973

Liczba ludności: 6.0 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: DKK

Rok przystąpienia do UE 2004

Liczba ludności: 1.4 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 1981

Liczba ludności: 10.4 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 1986

Liczba ludności: 48.6 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 1995

Liczba ludności: 5.6 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 1958

Liczba ludności: 68.4 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 2013

Liczba ludności: 3.9 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 2004

Liczba ludności: 9.6 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: HUF

Rok przystąpienia do UE 1973

Liczba ludności: 5.3 w mln

Nie należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 1958

Liczba ludności: 59 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 2004

Liczba ludności: 2.9 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 1958

Liczba ludności: 0.7 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 2004

Liczba ludności: 1.9 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 2004

Liczba ludności: 0.6 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 1958

Liczba ludności: 17.9 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 2004

Liczba ludności: 36.6 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: PLN

Rok przystąpienia do UE 1986

Liczba ludności: 10.6 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 2007

Liczba ludności: 19.1 w mln

Należy do strefy Schengen**

Waluta: RON

Rok przystąpienia do UE 1995

Liczba ludności: 10.6 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: SEK

Rok przystąpienia do UE 2004

Liczba ludności: 2.1 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Rok przystąpienia do UE 2004

Liczba ludności: 5.4 w mln

Należy do strefy Schengen

Waluta: EUR

Mapa Europy i jej regionów najbardziej oddalonych.

Mapa przedstawia państwa członkowskie Unii Europejskiej na kontynencie europejskim, a także regiony zamorskie Francji (Gujana, Francuska, Gwadelupa, Martynika, Majotta, Reunion, Saint-Martin), Holandii (Sint Maarten), Portugalii (Azory, Madera) oraz Hiszpanii (Wyspy Kanaryjskie). Przedstawiono na niej również kraje kandydujące (Albania, Bośnia i Hercegowina, Gruzja, Mołdawia, Czarnogóra, Macedonia Północna, Serbia, Turcja, Ukraina) oraz potencjalne kraje kandydujące (Kosowo).

Austria przystąpiła do Unii w 1995 roku; kraj ten liczy 9,2 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Belgia przystąpiła do Unii w 1958 roku; kraj ten liczy 11,8 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Bułgaria przystąpiła do Unii w 2007 roku; kraj ten liczy 6,4 mln mieszkańców, a jego walutą jest lew. Nie należy do strefy Schengen.

Chorwacja przystąpiła do Unii w 2013 roku; kraj ten liczy 3,9 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Cypr przystąpił do Unii w 2004 roku; kraj ten liczy 0,9 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro. Nie należy do strefy Schengen.

Czechy przystąpiły do Unii w 2004 roku; kraj ten liczy 10,9 mln mieszkańców, a jego walutą jest korona czeska.

Dania przystąpiła do Unii w 1973 roku; kraj ten liczy 6 mln mieszkańców, a jego walutą jest korona duńska.

Estonia przystąpiła do Unii w 2004 roku; kraj ten liczy 1,4 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Finlandia przystąpiła do Unii w 1995 roku; kraj ten liczy 5,6 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Francja przystąpiła do Unii w 1958 roku; kraj ten liczy 68,4 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Niemcy przystąpiły do Unii w 1958 roku; kraj ten liczy 83,4 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Grecja przystąpiła do Unii w 1981 roku; kraj ten liczy 10,4 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Węgry przystąpiły do Unii w 2004 roku; kraj ten liczy 9,6 mln mieszkańców, a jego walutą jest forint.

Irlandia przystąpiła do Unii w 1973 roku; kraj ten liczy 5,3 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro. Nie należy do strefy Schengen.

Włochy przystąpiły do Unii w 1958 roku; kraj ten liczy 59 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Łotwa przystąpiła do Unii w 2004 roku; kraj ten liczy 1,9 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Litwa przystąpiła do Unii w 2004 roku; kraj ten liczy 2,9 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Luksemburg przystąpił do Unii w 1958 roku; kraj ten liczy 0,7 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Malta przystąpiła do Unii w 2004 roku; kraj ten liczy 0,6 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Holandia przystąpiła do Unii w 1958 roku; kraj ten liczy 17,9 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Polska przystąpiła do Unii w 2004 roku; kraj ten liczy 36,6 mln mieszkańców, a jego walutą jest złoty.

Portugalia przystąpiła do Unii w 1986 roku; kraj ten liczy 10,6 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Rumunia przystąpiła do Unii w 2007 roku; kraj ten liczy 19,1 mln mieszkańców, a jego walutą jest lej rumuński. Nie należy do strefy Schengen.

Słowacja przystąpiła do Unii w 2004 roku; kraj ten liczy 5,4 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Słowenia przystąpiła do Unii w 2004 roku; kraj ten liczy 2,1 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Hiszpania przystąpiła do Unii w 1986 roku; kraj ten liczy 48,6 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro.

Szwecja przystąpiła do Unii w 1995 roku; kraj ten liczy 10,6 mln mieszkańców, a jego walutą jest korona szwedzka.

Dane liczbowe dotyczące łącznej liczby ludności na dzień 1 stycznia 2024 r

Austria przystąpiła do Unii w 1995 roku; kraj ten liczy 9,2 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro. 2

Austria przystąpiła do Unii w 1995 roku; kraj ten liczy 9,2 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro. 3

Austria przystąpiła do Unii w 1995 roku; kraj ten liczy 9,2 mln mieszkańców, a jego walutą jest euro. 4

  • 9 MAJA 1950 R.Deklaracja Schumana. Minister Spraw Zagranicznych Francji, Robert Schuman, przedstawia propozycję wspólnej koordynacji produkcji stali i wydobycia węgla tak, by żaden kraj nie mógł prowadzić produkcji broni i zwrócić się przeciwko innym krajom.

  • 23 LIPCA 1952 R.Powstaje Europejska Wspólnota Węgla i Stali.

  • 25 MARCA 1957 R.Sześć państw – Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, Niemcy i Włochy – podpisuje traktaty rzymskieEuropejska Wspólnota Gospodarcza.

  • 30 LIPCA 1962 R.Powstaje wspólna polityka rolna, której celem jest zapewnienie bezpieczeństwa dostaw żywności oraz wspieranie rolników i obszarów wiejskich.

  • 1 LIPCA 1968 R.Następuje zniesienie cła między tymi sześcioma państwami członkowskimi.

  • 7–10 CZERWCA 1979 R.For the first time, European citizens can vote for who represents them in the European Parliament.

  • 15 CZERWCA 1987 R.Rozpoczyna się realizacja programu wymiany studentów Erasmus.

  • 1989 R.Upadek komunizmu powoduje falę przemian demokratycznych w Europie Środkowo-Wschodniej.

  • 1 STYCZNIA 1993 R.Powstaje jednolity rynek, na którym obowiązuje swobodny przepływ osób, towarów, usług i kapitału.

  • 1 LISTOPADA 1993 R.Powstaje Unia Europejska.

  • 26 MARCA 1995 R.Układ z Schengen znosi kontrole graniczne między niektórymi państwami członkowskimi, przy czym z tej możliwości korzysta obecnie 25 z nich.

  • 1 STYCZNIA 2002 R.Pojawiają się banknoty i monety euro; obecnie są one używane w 20 krajach UE.

  • 1 KWIETNIA 2012 R.Zainicjowano europejską inicjatywę obywatelską.

  • 10 GRUDNIA 2012 R.UE utrzymuje Pokojową Nagrodę Nobla.

  • 12 GRUDNIA 2015 R.195 państw, w tym wszystkie państwa członkowskie UE, przyjmuje porozumienie klimatyczne z Paryża.

  • 15 CZERWCA 2017 R.Następuje zniesienie opłat roamingowych.

  • STYCZEŃ 2020 R.Pandemia COVID-19 dociera do Europy. UE podejmuje największe w swojej historii działania w odpowiedzi na stan zagrożenia zdrowia publicznego.

  • 9 MAJA 2021 R.Rozpoczyna się Konferencja w sprawie przyszłości Europy, która daje obywatelom UE możliwość kształtowania ich wspólnej przyszłości.

  • 2022 R.UE i jej partnerzy międzynarodowi potępiają rosyjską wojnę przeciwko Ukrainie i oferują Ukrainie znaczącą pomoc polityczną, finansową i humanitarną.

@@pictureAltCarnival

Robert Schuman podpisuje traktat paryski ustanawiający Europejską Wspólnotę Węgla i Stali, Paryż (Francja), 18 kwietnia 1951 r.

Żołnierze, polityczni liderzy i znany na całym świecie aktor – dowiedz się więcej o kobietach i mężczyznach, którzy utorowali drogę do utworzenia Europy, jaką znamy obecnie.