Podróże po Europie podczas pandemii koronawirusa (COVID-19)

W ciągu ostatnich kilku lat ze względu na pandemię COVID-19 podróże były utrudnione, ale powszechne szczepienia i wprowadzenie unijnego cyfrowego zaświadczenia COVID-19 pomogły nam w powrocie do normalności.

Większość państw UE zniosła wiele wymogów dotyczących podróży i zdrowia. Jednak nadal pojawiają się nowe warianty koronawirusa. Może to sprawić, że kraje UE będą musiały ponownie wprowadzić pewne wymogi dotyczące podróży lub zdrowia.

Na platformie Re-open EU nadal publikowane są najnowsze informacje na temat ograniczeń podróży oraz środków w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa publicznego, otrzymane od poszczególnych państw członkowskich i państw stowarzyszonych w ramach Schengen. Portal jest dostępny zarówno jako strona internetowa, jak i aplikacja mobilna.

Unijne cyfrowe zaświadczenie COVID będzie obowiązywało do 30 czerwca 2023 r. Krajowe organy ds. zdrowia są odpowiedzialne za wydawanie zaświadczenia do celów podróży, które może być wymagane jako dowód szczepienia, testu lub powrotu do zdrowia po COVID-19.

Więcej informacji:
Podróżowanie do i z UE
Prawa pasażerów

Europa szczyci się tysiącami lat historii, bogatym dziedzictwem kulturowym i pięknymi krajobrazami, dlatego wiele znajdujących się na jej obszarze miejsc należy do najpopularniejszych celów turystyki na świecie. Na turystów czekają tu łańcuchy górskie i piaszczyste plaże, malownicze wsie i kosmopolityczne miasta z tysiącami muzeów i galerii sztuki. Dzięki Unii Europejskiej podróżowanie jeszcze nigdy nie było tak łatwe.

Podróżując do 26 krajów europejskich, nie natkniemy się na kontrole graniczne. Możemy też zabrać ze sobą swojego psa lub kota. W razie potrzeby można liczyć na łatwy dostęp do opieki medycznej, a wspólna waluta – euro – ułatwia udane zakupy. Możemy dzwonić z telefonu komórkowego tak jak w swoim kraju, bez żadnych dodatkowych opłat, a także korzystać z abonamentów internetowych.

Europa nie tylko przyciąga miliony turystów z innych kontynentów – również jej mieszkańcy chętnie zwiedzają europejskie miasta i kraje, korzystając z różnorodności, którą mają na wyciągnięcie ręki.

Dla Europejczyków podróżowanie pomiędzy państwami należącymi do Unii jest w praktyce równie łatwe jak podróżowanie po własnym kraju. Stało się tak dzięki zlikwidowaniu większości formalności związanych z kontrolą paszportową oraz dzięki wspólnej walucie – euro – przyjętej w 19 krajach UE. Powstanie jednolitego rynku, na którym możliwy jest swobodny przepływ osób, towarów, usług i pieniędzy, pozwoliło na zwiększenie wyboru, a ceny spadły.

Nowością jest wieloprzejazdowy bilet, z którym coraz więcej młodych Europejczyków może za darmo poznawać swój kontynent i jego bogate dziedzictwo kulturowe.

UE składa się z 27 państw. 31 stycznia 2020 r. Zjednoczone Królestwo opuściło UE. Zgodnie z umową o wystąpieniu zawartą między UE a Zjednoczonym Królestwem prawo UE nadal ma zastosowanie w Zjednoczonym Królestwie do końca okresu przejściowego, czyli do 31 grudnia 2020 r., chyba że zostanie przedłużony. Do 31 grudnia 2020 r. wszystko będzie zatem jak dawniej dla osób podróżujących do i z UE oraz do i ze Zjednoczonego Królestwa. Dalsze informacje związane z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa z UE można znaleźć na stronie internetowej: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/pl/qanda_20_104.

NIEZBĘDNE DOKUMENTY

OBYWATELE UE

Paszport lub dowód osobisty

Dziecko musi mieć własny paszport lub dowód osobisty.

Do podróżowania w obrębie Unii nie są potrzebne wizy.

Dzięki przepisom Schengen, które stanowią część prawa UE, większość państw unijnych zniosła kontrole na swoich granicach.

Islandia, Liechtenstein, Norwegia i Szwajcaria są również członkami strefy Schengen, choć nie należą do UE. Oznacza to na przykład, że jadąc na narty do Szwajcarii, nie musimy okazywać paszportu.

Kontrole na granicach wewnętrznych mogą zostać wyjątkowo wprowadzone na określony czas w przypadku poważnego zagrożenia dla bezpieczeństwa wewnętrznego.

Podczas podróży do państw UE nienależących do strefy Schengen należy okazać ważny paszport lub dowód tożsamości.

Każdy, kto przekracza zewnętrzne granice UE (np. przyjeżdżając do UE spoza Unii lub z kraju nienależącego do strefy Schengen), także obywatele UE, podlega obecnie systematycznemu sprawdzaniu w bazach danych.

Podróżując po UE, należy mieć przy sobie paszport lub dowód osobisty, ponieważ może on być wymagany do celów identyfikacji lub ze względów bezpieczeństwa. Jedynym ważnym dokumentem tożsamości jest dokument wydany przez organy krajowe.

Zanim udasz się w podróż poza UE, sprawdź, jakie dokumenty są wymagane przez państwo, do którego się wybierasz.

https://europa.eu/youreurope/citizens/travel/entry-exit/ eu-citizen/index_pl.htm

OBYWATELE SPOZA UE

Uwaga: obywatele Islandii, Liechtensteinu, Norwegii i Szwajcarii są traktowani jak obywatele UE na potrzeby podróży i wjazdu do krajów UE, ponieważ wyżej wymienione cztery kraje należą do strefy Schengen.

Paszport

Potrzebny jest ważny paszport.

Wiza

Obywatele ponad 60 państw i terytoriów nie potrzebują wiz, aby przebywać na terytorium UE przez okres do 90 dni. Wykaz krajów, których obywatele muszą uzyskać wizę, udając się do Irlandii, różni się nieco od analogicznego wykazu dla pozostałych państw UE.

Możesz ubiegać się o wizę w konsulacie lub ambasadzie kraju UE, do którego zamierzasz się udać (lub Twojego głównego kraju docelowego). Posiadacze wizy Schengen mogą podróżować do wszystkich państw strefy Schengen. Jeżeli posiadasz ważną wizę długoterminową lub ważne zezwolenie na pobyt wydane przez jedno z państw strefy Schengen, możesz przebywać przez okres nie dłuższy niż 90 dni w innych państwach należących do strefy Schengen. Możesz jednak potrzebować oddzielnej wizy krajowej, wybierając się do państw UE nienależących do strefy Schengen. Więcej informacji:

https://europa.eu/youreurope/citizens/travel/entry-exit/non-eu-nationals/index_pl.htm

https://ec.europa.eu/home-affairs/what-we-do/policies/borders-and-visas/visa-policy/apply_for_a_visa_en

W PODRÓŻY

NA DROGACH

Prawo jazdy

Ważne prawo jazdy wydane w jednym z państw UE jest uznawane w całej UE oraz w Islandii, Liechtensteinie, Norwegii i Szwajcarii.

Wszystkie wydawane obecnie prawa jazdy są drukowane na plastikowej karcie w standardowym europejskim formacie. W większości państw oprócz ważnego prawa jazdy musisz mieć ze sobą także dowód rejestracyjny pojazdu.

Kierowcy spoza UE powinni sprawdzić, czy potrzebują międzynarodowego zezwolenia na prowadzenie pojazdu w krajach UE, w których przebywają, w szczególności jeśli planują odwiedzić Irlandię, Cypr, Maltę czy Hiszpanię.

Ubezpieczenie pojazdu

Bez względu na to, dokąd podróżujemy na terytorium Unii, ubezpieczenie samochodu automatycznie zapewnia wymagane przez prawo ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej. Ma to także zastosowanie w Islandii, Liechtensteinie, Norwegii i Szwajcarii. Jeżeli w swoim kraju posiadasz pełne ubezpieczenie, często obejmuje ono również podróże zagraniczne, ale przed wyruszeniem w drogę lepiej sprawdzić, których krajów to dotyczy i jaki jest okres ważności ubezpieczenia.

Europejski formularz protokołu z wypadku, dostarczony przez ubezpieczyciela lub pobrany z internetu, to standardowy dokument dostępny w wielu językach, który ułatwia spisanie oświadczenia na miejscu zdarzenia w razie wypadku za granicą.

Zielona karta nie jest obowiązkowa przy podróżach po UE, jest jednak międzynarodowo uznawanym dowodem posiadania ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Jeżeli nie zabierasz zielonej karty, powinieneś mieć ze sobą zaświadczenie o ubezpieczeniu.

Opłaty za przejazd i winiety

Wiele państw pobiera opłaty za korzystanie z dróg w formie opłat za przejazd (uzależnionych od pokonanej odległości) lub winiet (opłaty czasowe). UE nadzoruje systemy opłat, aby mieć pewność, że są one proporcjonalne i nie dyskryminują osób niezamieszkujących terytorium danego kraju ani okazjonalnych użytkowników.

Bezpieczna jazda

We wszystkich krajach UE obowiązkowe jest zapinanie pasów bezpieczeństwa we wszystkich wyposażonych w nie pojazdach. Dzieciom należy zapewnić odpowiednie foteliki zabezpieczające.

Rozmawianie przez telefon komórkowy w trakcie jazdy znacznie zwiększa ryzyko wypadku i jest zabronione we wszystkich krajach UE, a także w Islandii, Liechtensteinie, Norwegii i Szwajcarii, o ile nie używa się zestawu głośnomówiącego.

Najwyższy dopuszczalny poziom zawartości alkoholu we krwi kierowcy wynosi od 0 mg/ml do 0,8 mg/ml zależnie od kraju. Kierowcy, którzy przekraczają limity prędkości lub kierują samochodem po spożyciu alkoholu, mogą zostać zidentyfikowani dzięki lepszej transgranicznej wymianie informacji.

Należy pamiętać, że ruch lewostronny obowiązuje na Cyprze, w Irlandii i na Malcie, a w niektórych krajach, takich jak Belgia, Francja, Niderlandy i Portugalia, należy zazwyczaj udzielić pierwszeństwa pojazdom nadjeżdżającym z prawej strony.

Jakie są ograniczenia prędkości w Hiszpanii? Czy muszę nosić kask, jeżdżąc na rowerze w Szwecji? Wszystkie ważne przepisy dotyczące bezpieczeństwa ruchu drogowego można znaleźć przy pomocy darmowej aplikacji „Going Abroad”: http://ec.europa.eu/transport/road_safety/going_abroad/index_pl.htm.

Samochody elektryczne

W Unii Europejskiej działa obecnie ponad 150 tys. punktów ładowania pojazdów elektrycznych. Dzięki pomocy UE w przyszłości liczba ta będzie jeszcze większa. Dzięki temu, że wtyczki są takie same na całym kontynencie, kierowcy pojazdów elektrycznych mogą naładować swój samochód w dowolnym miejscu w UE, tak samo jak w swoim kraju. Zapoznaj się z mapą stacji paliw alternatywnych: https://www.eafo.eu.

Autobusy i autokary

UE stale udoskonala normy bezpieczeństwa dla pasażerów autobusów i autokarów, na przykład niedawno wprowadziła bardziej rygorystyczne przepisy dotyczące stosowania w pojazdach materiałów ogniotrwałych. Jeżeli autobusy i autokary są wyposażone w pasy bezpieczeństwa, ich zapinanie jest obowiązkowe w całej UE.

Rower

A może zwiedzić Europę na rowerze? EuroVelo, europejska sieć transportu rowerowego, łączy cały kontynent oraz niektóre z jego głównych atrakcji dzięki 16 długodystansowym trasom rowerowym, liczącym razem ponad 70 tys. km. Poruszaj się po europejskich miastach, korzystając z setek samoobsługowych wypożyczalni rowerów, z których część powstała dzięki współfinansowaniu UE. www.en.eurovelo.com

SAMOLOTEM

Dzięki utworzeniu ponad 25 lat temu jednolitego europejskiego rynku transportu lotniczego spadły ceny lotów i zwiększył się wybór przewoźników, tras i usług dla pasażerów.

Poziom bezpieczeństwa lotniczego w Europie należy do najwyższych na świecie. W celu dalszej poprawy bezpieczeństwa linie lotnicze spoza UE muszą posiadać zezwolenia potwierdzające zgodność z międzynarodowymi normami bezpieczeństwa. Ich samoloty mogą ponadto być poddawane inspekcjom w Europie, a jeżeli linie te okażą się niebezpieczne lub niedostatecznie nadzorowane przez stosowne organy, nie zostaną dopuszczone do wykonywania przewozów w europejskiej przestrzeni powietrznej.

Wspólne przepisy unijne w zakresie kontroli bezpieczeństwa względem pasażerów oraz bagażu kabinowego i rejestrowanego dotyczą wszystkich wylotów z lotnisk w UE. Wprowadzono ograniczenia co do płynów, które można wziąć ze sobą na pokład, oraz wspólny wykaz przedmiotów, których przewożenie w bagażu kabinowym i rejestrowanym jest zabronione.

KOLEJĄ

Kolej pozostaje jednym z najbezpieczniejszych i najpopularniejszych środków transportu w Europie. Całkowita długość sieci kolejowej w UE wynosi ponad 220 tys. km. Ważne trasy, takie jak Paryż–Bruksela–Amsterdam–Kolonia, Mediolan–Rzym i Barcelona–Madryt, są obsługiwane przez koleje dużych prędkości; linie tego rodzaju mają obecnie długość ok. 8 tys. km i są nadal rozbudowywane.

DROGĄ WODNĄ

Kraje UE połączone są wieloma ważnymi szlakami morskimi, na których oferowane są regularne usługi przewozowe o wysokiej jakości, co może być alternatywą dla transportu drogowego, powietrznego i kolejowego lub stanowić ich uzupełnienie. UE przewodzi działaniom na rzecz poprawy bezpieczeństwa na morzu i propagowania wysokich standardów. W 2018 r. weszły w życie nowe przepisy mające na celu poprawę bezpieczeństwa na statkach pasażerskich na wodach UE.

MAPA

STREFY CZASOWE

PIENIĄDZE

Euro

Obecnie euro używane jest przez blisko trzy czwarte obywateli UE, czyli ponad 340 mln osób w 19 państwach UE: w Austrii, Belgii, na Cyprze, w Estonii, Finlandii, we Francji, w Grecji, Hiszpanii, Niderlandach, Irlandii, na Litwie, Łotwie, w Luksemburgu, na Malcie, w Niemczech, Portugalii, Słowacji, Słowenii i we Włoszech (zob. mapę).

W porozumieniu z UE Andora, Monako, San Marino oraz Watykan używają euro jako waluty narodowej. Niektóre kraje i terytoria, takie jak Czarnogóra i Kosowo, używają euro jako swojej faktycznej waluty.

W krajach europejskich znajdujących się poza strefą euro wiele hoteli, sklepów i restauracji, zwłaszcza w regionach turystycznych, przyjmuje płatności zarówno w euro, jak i w walucie krajowej, chociaż prawo wcale tego nie wymaga.

Karty i gotówka

W państwach strefy euro płatności transgraniczne w euro – w tym wypłaty z bankomatu i płatności kartą – kosztują tyle samo co podobne operacje w kraju. Od 15 grudnia 2019 r. te same korzystne zasady dotyczą wszystkich osób mieszkających w państwach UE poza strefą euro, od których mogą jednak być pobierane opłaty za przeliczenie waluty.

Ponadto dzięki niedawno wprowadzonym przepisom obowiązuje zakaz pobierania dodatkowych opłat za korzystanie z karty kredytowej lub debetowej, a konsumenci są lepiej chronieni przy dokonywaniu płatności. Od 19 kwietnia 2020 r. można również łatwo sprawdzić i porównać koszty związane z przeliczaniem walut przy płaceniu kartą lub wypłacaniu gotówki za granicą.

Wszelkie zgubione lub skradzione karty bankowe natychmiast zablokuj, dzwoniąc do ich wystawcy. Warto zanotować przed podróżą numer, pod który należy zadzwonić.

Jeśli przy wkraczaniu na terytorium Unii lub przy opuszczaniu go posiada się więcej niż 10 tys. euro w gotówce (lub odpowiednik tej kwoty w innych walutach), należy zgłosić ją organom celnym.

Opłaty transakcyjne za realizację czeku z innego kraju UE są czasem bardzo wysokie. W wielu krajach czeki nie są już akceptowane jako środek płatniczy.

ZAKUPY

W UE

Nie ma ograniczeń co do rodzaju produktów, jakie można kupić i zabrać ze sobą, podróżując do innego kraju UE – pod warunkiem że produkty te są przeznaczone na własny użytek, a nie na handel. Podatki (VAT i akcyza) są zawarte w cenie zakupu, co oznacza, że w żadnym innym kraju UE nie trzeba uiszczać żadnych dodatkowych opłat.

Specjalne zasady obowiązują jednak w przypadku towarów objętych podatkiem akcyzowym, takich jak alkohol i wyroby tytoniowe. Każdy kraj może ustalić orientacyjne poziomy zakupów wyrobów tytoniowych i alkoholu, które uznaje za przeznaczone do użytku własnego. Osoby przewożące większą ilość tych towarów mogą spodziewać się pytań mających na celu sprawdzenie, czy nie mają zamiarów handlowych. Niemniej jednak poziomy orientacyjne nie mogą być niższe niż:

PRZYJAZD DO UE

Podróżni przybywający na terytorium UE z państwa niebędącego członkiem UE mogą przywieźć ze sobą towary wolne od podatku VAT i akcyzy na użytek własny w określonych poniżej ilościach. Te same zasady odnoszą się do podróżnych przybywających z terytoriów, na których nie mają zastosowania unijne przepisy w sprawie podatku VAT oraz akcyzy.

Ilość tytoniu, którą można przywieźć do UE, zależy od kraju, dlatego należy sprawdzić przepisy celne kraju UE, do którego się udajemy.

* Każda wyszczególniona ilość stanowi 100 proc. łącznego zwolnienia dotyczącego wyrobów tytoniowych. Można dowolnie łączyć powyższe kategorie, ale nie można przekraczać całkowitego limitu. Oto przykłady: 100 papierosów (50 proc. zwolnienia) + 50 cygaretek (50 proc. zwolnienia) = 100 proc. łącznego zwolnienia.

** W przypadku napojów spirytusowych lub win alkoholizowanych lub musujących każda wyszczególniona ilość stanowi 100 proc. łącznego zwolnienia, które można również podzielić. Można na przykład przywieźć pół litra napojów spirytusowych i 1 litr wina alkoholizowanego – każdy z tych artykułów odpowiada połowie łącznego zwolnienia.

Powyższe dozwolone ilości wyrobów tytoniowych i alkoholowych nie mają zastosowania do podróżnych w wieku poniżej 17 lat.

Jeśli podróż z jednego do innego kraju UE przebiega przez państwo nienależące do Unii (np. przez Szwajcarię), należy sprawdzić przepisy celne w tym kraju.

Inne produkty, w tym perfumy

• W przypadku osób podróżujących drogą powietrzną i morską dozwolone jest przewożenie produktów o wartości wynoszącej maksymalnie 430 euro.
• W przypadku wszystkich innych podróżnych wartość maksymalna wynosi 300 euro.

Niektóre państwa UE stosują niższy limit dla podróżnych poniżej 15. roku życia, ale nie może być on niższy niż 150 euro.

Żywność

Nie istnieją ogólne ograniczenia w zakresie przewożenia mięsa lub produktów mlecznych podczas podróży na terytorium UE. Należy jednak pamiętać o zakazie przywozu produktów pochodzenia zwierzęcego (mleka i mięsa) oraz ich pochodnych z krajów nienależących do UE. Produkty te mogą zawierać niebezpieczne drobnoustroje wywołujące choroby u zwierząt gospodarskich, przykładowo pryszczycę czy afrykański pomór świń. Jedynym wyjątkiem od tej zasady jest przywóz małych ilości przeznaczonych do osobistej konsumpcji przez osoby podróżujące z Andory, Wysp Owczych, Grenlandii, Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, San Marino lub ze Szwajcarii.

Więcej informacji:

https://europa.eu/youreurope/citizens/travel/carry/alcohol-tobacco-cash/index_pl.htm,

https://ec.europa.eu/food/animals/animalproducts/personal_imports_en.

Jeśli wybierasz się na zakupy, nie zapomnij wziąć ze sobą odpowiedniej torby. Przepisy UE pomagają w ograniczaniu zużycia lekkich plastikowych toreb na zakupy, które zaśmiecają i niszczą środowisko. W większości państw za każdą torbę na zakupy pobierana jest opłata.

POMOC NA RZECZ KONSUMENTÓW

Jako konsumentowi na całym terytorium UE, każdemu przysługuje uczciwe traktowanie, dostęp do produktów spełniających odpowiednie normy oraz prawo do zadośćuczynienia w razie problemów.

Świadome odżywianie

Surowe przepisy w zakresie produkcji, przetwórstwa i sprzedaży żywności są gwarancją najwyższych standardów w zakresie bezpieczeństwa żywności. Przepisy dotyczące oznakowania żywności nakładają obowiązek zamieszczania jasnych, zrozumiałych i dokładnych informacji dotyczących składu żywności.

Świadome zakupy

Zarówno w trakcie zakupów w internecie, jak i w zwykłych sklepach każdy konsument jest chroniony przed szeregiem nieuczciwych praktyk handlowych. Domyślnie zaznaczone pola na stronach internetowych są zakazane, tak aby konsument nie zapłacił nieświadomie przykładowo za ubezpieczenie podróżne przy okazji zakupu biletu lotniczego w internecie.

Porównywanie cen

Na wszystkich towarach przeznaczonych do sprzedaży należy w widocznym miejscu umieszczać pełną cenę, obejmującą podatek VAT, oraz cenę jednostkową – cenę za kilogram lub za litr. Przy rezerwacji lotów przez internet łączna cena biletu, obejmująca opłaty i podatki, musi być widoczna od samego początku procesu rezerwacji.

Rozwiązywanie problemów

Sieć Europejskich Centrów Konsumenckich (ECC-Net) zapewnia praktyczne informacje o prawach konsumentów w UE, jak również bezpłatne porady i pomoc w przypadku skarg i sporów o charakterze transgranicznym. Centra istnieją we wszystkich państwach UE oraz w Islandii i Norwegii (jedno centrum na kraj). Istnieje również użyteczna aplikacja mobilna ECC-Net Travel zawierająca mnóstwo praktycznych porad i informacji.

https://ec.europa.eu/info/live-work-travel-eu/consumers/resolve-your-consumer-complaint/european-consumer-centres-network-ecc-net_pl

Symbole, na które warto zwracać uwagę

TWOJE PRAWA

UE jest jedynym obszarem na świecie, gdzie obywatelom przysługują pełne prawa do ochrony pasażera niezależnie od tego, czy podróżują samolotem, pociągiem, autobusem, autokarem czy statkiem. Pasażerowie w UE mają prawo do dokładnych, aktualnych i dostępnych informacji, pomocy w przypadku zakłóceń w transporcie oraz, w pewnych okolicznościach, odszkodowania w przypadku odwołania lub dużego opóźnienia.

Pobierz aplikację, aby sprawdzić, jakie prawa Ci przysługują i jak je wyegzekwować:

https://europa.eu/youreurope/citizens/travel/passenger-rights/index_pl.htm.

Ponadto przepisy UE zapewniają dodatkową ochronę w razie zakupu wakacji lub wycieczek zorganizowanych, które łączą co najmniej dwa różne rodzaje usług turystycznych (np. lot i hotel lub wynajem samochodu) za pośrednictwem tej samej lub powiązanej strony internetowej rezerwacji.

Zanim wyjedziesz: Podróżni muszą otrzymać jasne informacje na temat swojego pakietu turystycznego (łącznie z miejscem docelowym, wykazem wliczonych usług oraz numerem alarmowym). Muszą oni również zostać poinformowani o swoich prawach – większe prawa przysługują na przykład w razie odwołania wycieczki lub bankructwa organizatora.

W trakcie pobytu: Podróżni, którzy znajdą się w trudnej sytuacji, są uprawnieni do otrzymania pomocy w postaci informacji na temat świadczeń zdrowotnych i pomocy konsularnej.

https://ec.europa.eu/info/law/law-topic/consumers/travel-and-timeshare-law/package-travel-directive_en

Pasażerowie niepełnosprawni lub o ograniczonej możliwości poruszania się

Pasażerowie niepełnosprawni i pasażerowie o ograniczonej możliwości poruszania się mają prawo do bezpłatnej pomocy na lotniskach, dworcach kolejowych, w portach oraz wyznaczonych terminalach autokarowych, jak również na pokładzie samolotu, pociągu, statku i autokaru. Wskazane jest powiadomienie przewoźnika lub podmiotu zarządzającego terminalem o konkretnych potrzebach – w chwili rezerwacji, przy kupnie biletu z wyprzedzeniem lub co najmniej na 48 godz. przed podróżą (36 godz. w przypadku podróży autokarem).

Więcej informacji:

https://europa.eu/youreurope/citizens/travel/transport-disability/reduced-mobility/index_pl.htm

Odszkodowanie

Jeśli uważasz, że podczas podróży naruszono przysługujące Ci prawa, i chcesz ubiegać się o odszkodowanie, musisz najpierw skontaktować się z przewoźnikiem lub podmiotem zarządzającym terminalem. Jeśli wspomniane strony nie wypełnią swoich obowiązków, możesz skontaktować się z krajowym organem wykonawczym odpowiedzialnym za dany środek transportu.

Więcej informacji i dane kontaktowe właściwego organu można uzyskać, korzystając z darmowej linii Europe Direct: tel. 00 800 6 7 8 9 10 11.

ZDROWIE

Dostęp do opieki zdrowotnej

Obywatelom państwa członkowskiego UE lub Islandii, Liechtensteinu, Norwegii lub Szwajcarii, którzy zachorują w trakcie tymczasowego pobytu w dowolnym z powyższych miejsc, przysługuje taka sama opieka zdrowotna jak osobom tam ubezpieczonym (w niektórych krajach opieka ta jest bezpłatna).

Dlatego trzeba koniecznie zabrać ze sobą europejską kartę ubezpieczenia zdrowotnego (EKUZ). Karta jest dostępna bezpłatnie – zazwyczaj można ją uzyskać od swojego krajowego ubezpieczyciela – i jest dowodem na posiadanie ubezpieczenia w jednym z wymienionych powyżej krajów. Jeśli za opiekę zdrowotną wymagana jest opłata, należy zachować wszystkie rachunki, recepty i pokwitowania. Na ich podstawie można ubiegać się o zwrot kosztów w kraju tymczasowego pobytu lub po powrocie do domu.

Dowiedz się, jak złożyć wniosek o kartę: https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=563&langId=pl#navItem-1.

Ubezpieczenie podróży

EKUZ nie zastępuje ubezpieczenia podróżnego, ponieważ nie pokrywa chociażby kosztów transportu powrotnego do kraju lub kosztów ratownictwa górskiego w ośrodkach narciarskich. Warto zatem wykupić ubezpieczenie podróżne od tych rodzajów ryzyka.

Leki

Recepta wydana przez Twojego lekarza jest ważna we wszystkich krajach UE, ale trzeba sprawdzić, czy przepisany lek jest dopuszczony do sprzedaży i dostępny w kraju, do którego się udajesz. Upewnij się, że recepta zawiera wszystkie istotne informacje o Tobie, lekarzu przepisującym lek oraz o przepisanym produkcie. E-recepty umożliwiają obecnie podróżnym odbiór leków przepisanych drogą elektroniczną przez ich lekarza z apteki w niektórych krajach UE, a lekarze będą mogli wkrótce uzyskać dostęp do ważnych informacji dotyczących pacjenta we własnym języku.

Sprawdź, czy usługi te są dostępne w kraju, do którego wyjeżdżasz: https://ec.europa.eu/health/ehealth/electronic_crossborder_healthservices_pl.

Szczepienia

Ogólnie rzecz biorąc, od podróżujących po UE nie wymaga się szczepień. Istnieją jednak pewne wymogi lub zalecenia związane z podróżami do niektórych terytoriów zamorskich Unii Europejskiej. Zanim wyjedziesz, zasięgnij informacji u lekarza.

Kąpieliska

UTRZYMYWANIE KONTAKTU

Telefony komórkowe

Rezydenci UE podróżujący po Unii mogą korzystać ze swoich telefonów komórkowych na takich samych zasadach jak we własnym kraju, bez żadnych dodatkowych opłat. Dotyczy to również Islandii, Liechtensteinu i Norwegii (ale nie Szwajcarii). O ile jednak w pakiecie krajowym często nie ma limitu transferu danych lub ich transfer jest bardzo tani, w innych krajach UE można otrzymać dużą, lecz nie nieograniczoną pulę danych w roamingu bez dodatkowych opłat. Po przekroczeniu tego limitu operator może rozpocząć naliczanie małej dopłaty za roaming (mniej niż 4,5 euro/GB). Jeśli pobyt w innym kraju UE trwa kilka miesięcy, lepiej sprawdzić, czy operator rzeczywiście stosuje uczciwą politykę korzystania z telefonu za granicą tak jak w kraju.

Wi-Fi

Wyślij pocztówkę!

Znaczków pocztowych można używać tylko w kraju, w którym się je kupiło.

Wtyczki

W prawie wszystkich państwach UE wtyczki mają dwa bolce. Wyjątkiem są: Cypr, Irlandia i Malta – w tych państwach wtyczki mają trzy bolce.

ATRAKCJE

Informacje turystyczne dotyczące poszczególnych krajów można znaleźć na stronach serwisu internetowego poświęconego atrakcjom turystycznym w Europie (visiteurope.com) lub na oficjalnych stronach krajowych organizacji turystycznych każdego z państw UE.

	Austria	austria.info
	Belgia	visitflanders.com http://www.wallonia.be/en/visit
	Bułgaria	bulgariatravel.org/en
	Cypr	visitcyprus.com
	Czechy	czechtourism.com
	Niemcy	germany.travel
	Dania	visitdenmark.com
	Hiszpania	spain.info/en/
	Estonia	visitestonia.com
	Francja	int.rendezvousenfrance.com
	Finlandia	visitfinland.com
	Grecja	visitgreece.gr
	Węgry	gotohungary.com
	Chorwacja	croatia.hr
	Włochy	italia.it/en
	Irlandia	discoverireland.ie
	Luksemburg	visitluxembourg.com
	Litwa	lithuania.travel/en
	Łotwa	latvia.travel
	Malta	visitmalta.com
	Niderlandy	holland.com
	Portugalia	visitportugal.com
	Polska	poland.travel
	Rumunia	romania.travel/en
	Szwecja	visitsweden.com
	Słowacja	slovakia.travel
	Słowenia	slovenia.info

UE co roku wspiera wiele projektów i imprez kulturalnych w całej Europie. Ważną inicjatywą, której celem jest zwrócenie uwagi na niezwykłą różnorodność kulturową Europy, jest na przykład tytuł Europejskiej Stolicy Kultury. W jej ramach UE wspiera organizację wystaw i wydarzeń prezentujących lokalną kulturę wybranych miast.

W 2020 r. Europejskimi Stolicami Kultury są Rijeka, główny port Chorwacji, i Galway, ważny punkt na pięknym zachodnim wybrzeżu Irlandii. Więcej informacji: https://rijeka2020.eu/en, https://galway2020.ie/en.

Szwedzkie miasto Göteborg i hiszpańskie miasto Malaga to Europejskie Stolice Inteligentnej Turystyki w 2020 r. Więcej informacji:

https://smarttourismcapital.eu/cities-2020-winners/.

Dzięki nowym przepisom UE, podróżując po krajach Unii, możesz korzystać ze swoich internetowych abonamentów na filmy, wydarzenia sportowe, e-booki, gry wideo i muzykę bez żadnych dodatkowych opłat lub ograniczeń. Ma to także zastosowanie w Islandii, Liechtensteinie i Norwegii.

Młodzi podróżnicy

Od 2018 r. UE oferuje Europejczykom w wieku 18 lat możliwość darmowego podróżowania po Europie przez jeden miesiąc i odkrywania jej bogatego dziedzictwa kulturowego. Bezpłatny bilet otrzymało do tej pory ok. 70 tys. młodych Europejczyków. Więcej informacji: https://europa.eu/youth/discovereu.

Dzięki europejskiej karcie młodzieżowej młodzi Europejczycy mogą skorzystać z ponad 70 tys. zniżek na wydarzenia kulturalne, zakwaterowanie, szkolenia, usługi i produkty w 36 krajach Europy. Zniżki można uzyskać prawie wszędzie w UE, od Rijksmuseum w Amsterdamie i Disneylandu w Paryżu przez świątynię Sagrada Familia w Barcelonie, po słoneczne wybrzeża Cypru, Malty i Grecji. Sprawdź, gdzie możesz uzyskać zniżkę: https://www.eyca.org/discounts.

ZWIERZĘTA DOMOWE

Podróż w towarzystwie psa, kota lub fretki ułatwia europejski paszport dla zwierząt domowych, który wystawia weterynarz. Wszystkie psy, koty i fretki muszą mieć paszport oraz znak identyfikacyjny w postaci elektronicznego mikroczipa lub posiadać wyraźnie czytelny tatuaż wykonany przed lipcem 2011 r. Muszą one być zaszczepione przeciwko wściekliźnie, a szczepienie to musi być wpisane w paszporcie dla zwierząt. Szczepienie musi być przeprowadzone po wszczepieniu mikroczipa lub wykonaniu tatuażu.

Przed wyjazdem do Finlandii, Irlandii i na Maltę psy muszą być poddane leczeniu przeciw tasiemcowi bąblowcowemu. Leczenie musi być wpisane do paszportu zwierzęcia i przeprowadzone od 1 do 5 dni przed podróżą.

https://ec.europa.eu/food/animals/pet-movement/ms-websites_en

W NAGŁYCH WYPADKACH

Jeden europejski numer alarmowy: 112

Aby uzyskać pomoc w nagłych wypadkach, w każdym kraju UE należy zadzwonić – z komórki lub telefonu stacjonarnego – pod bezpłatny numer 112.

Każdą kradzież należy zgłosić miejscowej policji. Zaświadczenie od policji o zgłoszeniu kradzieży będzie potrzebne przy ubieganiu się o odszkodowanie lub wypłatę z polisy ubezpieczeniowej. Kradzież paszportu lub dowodu osobistego należy zgłosić zarówno policji, jak i konsulatowi lub ambasadzie swojego państwa.

Pamiętaj, że jeśli przebywasz poza UE, a Twój kraj nie ma lokalnego konsulatu, możesz zwrócić się o pomoc do placówki konsularnej innego kraju UE, na przykład w przypadku sytuacji kryzysowej, poważnej choroby lub utraty paszportu.

JAK KONTAKTOWAĆ SIĘ Z UE?

OSOBIŚCIE

W całej Europie znajdują się setki lokalnych ośrodków informacji UE. Adres najbliższego ośrodka można znaleźć na stronie internetowej: https://europa.eu/european-union/contact_pl.

TELEFONICZNIE LUB DROGĄ MAILOWĄ

Europe Direct to serwis, który odpowiada na pytania dotyczące Unii Europejskiej. Z serwisem można skontaktować się:

• pod bezpłatnym numerem telefonu: 00 800 6 7 8 9 10 11 (niektórzy operatorzy mogą naliczać opłaty za te połączenia)
• pod standardowym numerem: +32 22999696
• pocztą elektroniczną przez stronę internetową: https://europa.eu/european-union/contact_pl.

WYSZUKIWANIE INFORMACJI O UE

W INTERNECIE

Informacje o Unii Europejskiej we wszystkich językach urzędowych UE są dostępne na stronie internetowej Europa pod adresem: https://europa.eu/european-union/index_pl.

PUBLIKACJE UE

Bezpłatne i płatne publikacje UE można pobrać lub zamówić na stronie: https://publications.europa.eu/pl/publications. Większą liczbę egzemplarzy bezpłatnych publikacji można otrzymać, kontaktując się z serwisem Europe Direct lub lokalnym punktem informacyjnym (zob. https://europa.eu/european-union/contact_pl).

PRAWO UE I POWIĄZANE DOKUMENTY

Informacje prawne dotyczące UE, w tym wszystkie unijne akty prawne od 1952 r. we wszystkich językach urzędowych UE, są dostępne w portalu EUR-Lex: http://eur-lex.europa.eu.

PORTAL OTWARTYCH DANYCH UE

Portal Otwartych Danych UE (http://data.europa.eu/euodp/pl/data/) umożliwia dostęp do zbiorów danych UE. Dane można pobierać i wykorzystywać bezpłatnie, zarówno do celów komercyjnych, jak i niekomercyjnych.

Na temat

Komisja Europejska

Dyrekcja Generalna ds. Komunikacji
Serwis Redakcyjny i Ukierunkowane Działania Informacyjne
1049 Bruxelles/Brussel
BELGIQUE/BELGIË

Tekst ukończono w lutym 2020 r.
Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za skutki wynikające z ponownego wykorzystywania treści znajdujących się w niniejszej publikacji.
Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2020

© Unia Europejska, 2020

Komisja Europejska wdrożyła politykę ponownego wykorzystywania swoich dokumentów zgodnie z decyzją Komisji 2011/833/UE z dnia 12 grudnia 2011 r. w sprawie ponownego wykorzystywania dokumentów Komisji (Dz.U. L 330 z 14.12.2011, s. 39).

Z wyjątkiem przypadków, w których stwierdzono inaczej, ponowne wykorzystywanie tego dokumentu jest dozwolone na podstawie licencji Creative Commons Attribution 4.0 International (CC-BY 4.0) (https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/). Oznacza to, że ponowne wykorzystywanie jest dozwolone pod warunkiem odpowiedniego poinformowania o autorze oraz o wszelkich zmianach wprowadzonych w dokumencie.

W przypadku wykorzystania lub powielania elementów, które nie są własnością Unii Europejskiej, konieczne może być uzyskanie zgody bezpośrednio od właściwych podmiotów prawa autorskiego.

Ilustracje: © Unia Europejska, © iStock

Więcej porad na temat praw związanych z mieszkaniem, pracą i podróżami w UE można znaleźć na stronie internetowej „Twoja Europa” pod następującym adresem: ec.europa.eu/youreurope

NUMERY IDENTYFIKACYJNE

Print	ISBN 978-92-76-18093-7	doi:10.2775/255018	NA-03-20-262-PL-C
PDF	ISBN 978-92-76-18057-9	doi:10.2775/557349	NA-03-20-262-PL-N
HTML	ISBN 978-92-76-18078-4	doi:10.2775/221129	NA-03-20-262-PL-Q