Il-futur tal-aġenziji tal-UE – Potenzjal għal aktar flessibbiltà u kooperazzjoni
Dwar ir-rapport:
Billi fil-passat iffukajna fuq il-prestazzjoni tal-aġenziji individwali, din hija l-ewwel valutazzjoni kumplessiva li l-QEA wettqet rigward il-kundizzjonijiet li ġew stabbiliti mill-UE biex tappoġġa lill-aġenziji kollha tal-UE fit-twassil tal-politika għall-benefiċċju taċ-ċittadini. L-awditu li wettaqna identifika ħtieġa għal aktar flessibbiltà f’dak li jirrigwarda l-istruttura, il-funzjonament u l-istralċ potenzjali tal-aġenziji. Aħna sibna wkoll li appoġġ insuffiċjenti min-naħa tal-Istati Membri, l-industrija, il-Kummissjoni jew l-aġenziji l-oħra jipprevieni lil xi aġenziji milli jwettqu bis-sħiħ ir-rwol tagħhom. Aħna nirrakkomandaw li l-Kummissjoni u l-aġenziji jevalwaw b'mod aktar għaqli l-koerenza tal-aġenziji matul il-ħajja tagħhom, u jaġġustaw ir-riżorsi kif meħtieġ; li huma jivvalutaw l-ineffiċjenzi fil-qasam ta' governanza u jtejbu r-rappurtar dwar il-prestazzjoni biex jiffukaw mhux biss fuq l-attivitajiet tal-aġenziji iżda wkoll fuq il-kontribut importanti tagħhom għall-implimentazzjoni tal-politika; u li jiffaċilitaw l-isforzi tal-aġenziji biex jikkooperaw bħala ċentri ta' kompetenza u networking.
Rapport speċjali tal-QEA skont l-Artikolu 287(4), it-tieni subparagrafu, TFUE.
Sommarju eżekuttiv
IL-aġenziji deċentralizzati u korpi oħra tal-UE (aġenziji tal-UE) huma korpi rregolati mid-Dritt pubbliku Ewropew u mgħammra bil-personalità ġuridika proprja tagħhom, li tiddistingwihom mill-istituzzjonijiet tal-UE. llum il-ġurnata, hemm 37 aġenzija tal-UE li jinsabu fi 23 Stat Membru u jaqdu firxa wiesgħa ta’ kwistjonijiet ta’ interess għaċ-ċittadini tal-UE. Il-biċċa l-kbira minnhom ġew stabbiliti bejn l-2000 u l-2010. Dawn jinkludu, fost l-oħrajn, aġenziji fl-oqsma tas-sikurezza tal-avjazzjoni, is-sikurezza alimentari, it-taħriġ vokazzjonali, l-opportunitajiet indaqs, l-istabbiltà tas-settur finanzjarju u dak bankarju, l-ambjent, il-protezzjoni tal-annimali, il-migrazzjoni u l-kontroll tal-fruntieri. Fl-2018, it-total tal-baġit annwali tagħhom kien jammonta għal EUR 4.0 biljun (ekwivalenti għal 2.8 % tal-baġit ġenerali tal-UE) u l-aġenziji kollha flimkien kienu jimpjegaw total ta’ 8 957 membru tal-persunal (13.4 % tal-membri kollha tal-persunal li jaħdmu mal-UE).
IIBilli l-QEA fil-passat iffukat prinċipalment fuq il-prestazzjoni ta’ aġenziji individwali, din hija l-ewwel valutazzjoni kumplessiva tagħha dwar il-kundizzjonijiet li ġew stabbiliti mill-UE biex din tal-aħħar tiżgura li l-aġenziji qed iwettqu b’mod effettiv il-politiki tagħha għall-benefiċċju taċ-ċittadini kollha. L-aġenziji tal-UE huma kkaratterizzati mid-diversi strutturi ta’ governanza, mandati u kompiti tagħhom; u nħolqu aġenziji differenti biex jilqgħu tipi differenti ta’ sfidi. Minħabba dan, l-evalwazzjoni tal-prestazzjoni ġenerali tal-aġenziji tkun diffiċli. Madankollu, l-iskop komuni tagħhom huwa li jwasslu l-politiki tal-UE u l-kooperazzjoni Ewropea fl-interess taċ-ċittadini tal-UE.
IIIAħna wettaqna dan l-awditu abbażi tal-interess li l-Parlament Ewropew, il-Kummissjoni Ewropea u l-aġenziji tal-UE stess esprimew. Dan ir-rapport għandu l-ħsieb li jqajjem diskussjoni dwar il-ġestjoni futura min-naħa tal-UE f'dak li jirrigwarda l-prestazzjoni tal-aġenziji tagħha. Huwa jibni fuq l-għarfien li ksibna fl-awditi finanzjarji annwali li konna wettaqna dwar l-aġenziji u f'awditi preċedenti tal-prestazzjoni li konna wettaqna dwar aġenziji individwali. Aħna kkomplementajna dan permezz ta’ rieżaminar estensiv tad-dokumenti ewlenin li konna ksibna mill-istituzzjonijiet tal-UE u mill-aġenziji kollha, intervisti ma’ membri tal-persunal f'karigi ewlenin tal-Kummissjoni u tal-aġenziji, stħarriġ fuq skala kbira rigward il-partijiet ikkonċernati tal-aġenziji, żewġ bordijiet ta’ esperti u ta' partijiet ikkonċernati, analiżi bl-użu ta' tekniki tal-big data rigward il-preżenza tal-aġenziji fil-midja, u tqabbil tal-qafas ta’ prestazzjoni li l-UE tuża għall-aġenziji mal-oqfsa li jintużaw fl-Istati Uniti u fl-Awstralja.
IVIl-mistoqsija kumplessiva tal-awditjar tagħna hija jekk il-Kummissjoni u l-aġenziji stabbilewx kundizzjonijiet adegwati biex jiżguraw il-prestazzjoni tal-aġenziji tal-UE. Aħna identifikajna żewġ kriterji ewlenin li huma rilevanti għall-aġenziji kollha. L-ewwel wieħed huwa l-flessibbiltà biex jikkontribwixxu għat-twettiq tal-politiki rilevanti tal-UE u għall-kooperazzjoni Ewropea, speċjalment meta l-ambitu tal-politika huwa wiesa' u suġġett għal tibdil f’kuntest globali kumpless. Din kienet waħda mill-intenzjonijiet tal-Approċċ Komuni li ġie ffirmat mill-Kummissjoni, mill-Kunsill u mill-Parlament fl-2012, u li jirrikjedi li l-aġenziji kollha jiġu evalwati regolarment. Madankollu, fil-prattika, dan twettaq parzjalment biss u aħna identifikajna nuqqas ta’ flessibbiltà fit-twaqqif, fil-funzjonament, u fl-istralċ probabbli tal-aġenziji.
VIt-tieni kriterju għall-prestazzjoni li eżaminajna kien il-livell sa fejn l-aġenziji aġixxew bħala ċentri ta’ kompetenza u ta' networking għall-implimentazzjoni tal-politiki tal-UE. Dan jirrikjedi li l-governanza u l-kooperazzjoni jiġu organizzati tajjeb. Aħna identifikajna każijiet fejn l-arranġamenti ta’ governanza kienu kumplessi jew dgħajfa wisq, u sibna li l-informazzjoni dwar il-prestazzjoni kienet iffukata fuq l-outputs u fuq l-attivitajiet aktar milli fuq il-kontribut tagħhom għall-implimentazzjoni tal-politiki. Barra minn hekk, l-awditu li wettaqna wera li hemm nuqqas ta’ kooperazzjoni ma' u/jew appoġġ min-naħa tal-Istati Membri, l-operaturi tal-industrija, il-Kummissjoni jew aġenziji oħra, li jipprevieni lil xi aġenziji milli jwettqu r-rwol tagħhom bis-sħiħ.
VIAħna nirrakkomandaw li l-Kummissjoni u l-aġenziji:
- jiżguraw li fit-twaqqif tal-aġenziji jkun hemm rilevanza, koerenza u flessibbiltà;
- jallokaw ir-riżorsi b’mod aktar flessibbli;
- itejbu l-governanza, l-obbligu ta' rendikont u r-rappurtar f'dak li jirrigwarda l-prestazzjoni; u
- jsaħħu r-rwol tal-aġenziji bħala ċentri ta’ kompetenza u ta' networking.
Introduzzjoni
Diversità fl-aġenziji tal-UE
01L-aġenziji deċentralizzati u korpi oħra tal-UE (aġenziji tal-UE) huma korpi rregolati mid-Dritt pubbliku Ewropew u mgħammra bil-personalità ġuridika proprja tagħhom, li tiddistingwihom mill-istituzzjonijiet tal-UE. Dawn jiġu stabbiliti permezz ta' att ta’ leġiżlazzjoni sekondarja. Hemm tipi ġuridiċi differenti ta' aġenziji: 6 aġenziji eżekuttivi tal-Kummissjoni u 37 aġenzija deċentralizzata tal-UE. L-aġenziji eżekuttivi tal-Kummissjoni jaġixxu bħala fergħat estiżi tal-Kummissjoni biex jimplimentaw kompiti speċifiċi f’isem il-Kummissjoni. F'dan ir-rapport, "aġenziji" tfisser aġenziji deċentralizzati u korpi oħra tal-UE, sakemm ma jkunx speċifikat mod ieħor.
02L-aġenziji jiġu stabbiliti mil-leġiżlatur (il-Kunsill u l-Parlament), abbażi ta’ proposta mill-Kummissjoni, għal perjodu indefinit. Dawn jitmexxew minn bord tat-tmexxija b’rappreżentanti, fost l-oħrajn, kemm mill-Istati Membri kif ukoll mill-Kummissjoni. Huma jikkontribwixxu għall-implimentazzjoni tal-politiki tal-UE u jappoġġaw il-kooperazzjoni bejn l-UE u l-gvernijiet nazzjonali billi jiġbru flimkien il-kompetenzi tekniċi.
Figura 1
L-aġenziji u korpi oħra tal-UE kif jiġu ffinanzjati?
Sors: il-baġit ġenerali tal-UE għall-2018 u l-baġits tal-aġenziji għall-2018, informazzjoni kkompilata mill-QEA.
Fl-2018, il-baġit totali tal-aġenziji kollha (bl-esklużjoni tal-SRB) laħaq l-EUR 4.0 biljun (2.8 % tal-baġit ġenerali tal-UE għall-2018) (ara l-Figura 1). Għall-ismijiet sħaħ tal-aġenziji kollha msemmija f’dan ir-rapport, ara l-Anness I. Il-baġit tal-SRB għall-2018, bil-mandat speċifiku tiegħu biex jistabbilixxi fond ta’ riżoluzzjoni ffinanzjat minn istituzzjonijiet ta’ kreditu, kien jammonta għal EUR 6.9 biljun (EUR 0.1 biljun kienu għall-baġit amministrattiv tal-Bord u EUR 6.8 biljun għall-Fond). Fl-2018, l-aġenziji kienu jinsabu fi 23 Stat Membru (ara l-Figura 2) u kienu jimpjegaw 8 957 membru tal-persunal1 (13.4 % tal-membri kollha tal-persunal impjegati mill-istituzzjonijiet u l-aġenziji tal-UE) (ara l-Figura 3) mill-Istati Membri kollha.
Figura 2
Fejn jinsabu l-aġenziji u korpi oħra tal-UE?
Sors: il-QEA.
Figura 3
Min jaħdem mal-aġenziji u ma' korpi oħra tal-UE?
Sors: il-QEA.
L-ewwel aġenziji (is-Cedefop u l-Eurofound2) inħolqu fl-1975. Wara d-dħul fis-seħħ tal-Att Uniku Ewropew fl-1987, li kellu l-għan li jikkompleta s-suq intern sal-1992, ġew stabbiliti bosta aġenziji oħra fis-snin disgħin, iżda l-biċċa l-kbira minnhom inħolqu matul l-ewwel deċennju tal-millennju l-ġdid (ara l-Figura 4).
Figura 4
Kemm hemm aġenziji u korpi oħra tal-UE?
Nota: Is-snin imsemmijin fil-figura jirreferu għas-sena meta l-att fundatur tal-aġenzija daħal fis-seħħ.
Sors: ir-Rapport Annwali tal-QEA dwar l-aġenziji tal-UE għas-sena finanzjarja 2018.
L-aġenziji nħolqu hekk kif tfaċċaw ħtiġijiet speċifiċi. Għadd sinifikanti minnhom ġew stabbiliti jew irċevew responsabbiltajiet addizzjonali b’reazzjoni għal kriżi (eż. l-EBA, l-EIOPA, l-ESMA u l-SRB fis-settur finanzjarju; l-EASO u l-Frontex għall-kwistjonijiet ta' migrazzjoni u kontroll fuq il-fruntiera; l-EMSA u l-EFCA għas-sikurezza marittima u l-kontroll tas-sajd. Il-biċċa l-kbira mill-aġenziji ġew stabbiliti bħala korpi ġodda biex jieħdu f'idejhom responsabbiltajiet li sa dak iż-żmien kienu jiġu eżerċitati mill-Kummissjoni u/jew mill-Istati Membri. Il-Kummissjoni ġġustifikat dan minħabba n-natura teknika ħafna tal-kompiti kkonċernati jew minħabba x-xewqa għall-effiċjenza: korp speċjalizzat jista’ jwettaq l-istess kompiti b’mod aktar effiċjenti jew aktar flessibbli, u jkun ukoll aktar kapaċi li jattira persunal speċjalizzat u kompetenti kif ukoll li jibni kompetenza. Xi wħud mill-aġenziji (eż. l-Europol, l-EBA, l-EIOPA u l-ESMA) kienu suċċessuri ta’ korpi multinazzjonali fil-livell Ewropew.
06L-aġenziji jistgħu jinġabru flimkien fi gruppi b’modi differenti, pereżempju skont il-kompiti u r-responsabbiltajiet prinċipali tagħhom:
- L-ewwel grupp jikkonsisti f'aġenziji li jappoġġaw is-suq intern u l-ilħuq ta' objettivi rigward is-suq intern, is-saħħa u l-ambjent relatati mar-reġistrazzjonijiet, iċ-ċertifikazzjonijiet u l-awtorizzazzjonijiet fil-livell tal-UE (eż. is-CPVO, l-EASA, l-ECHA, l-ERA, l-EUIPO, l-EFSA u l-EMA);
- It-tieni grupp jikkonsisti f'aġenziji li jeżerċitaw mandati fl-oqsma tas-sigurtà u l-ġustizzja, u dawn għandhom responsabbiltajiet aktar operazzjonali u jgħinu lill-Istati Membri billi jikkoordinaw attivitajiet konġunti (eż. is-CEPOL, l-EASO, l-Eurojust, l-Europol u l-Frontex);
- It-tielet grupp jikkonsisti f'aġenziji li għandhom prinċipalment responsabbiltajiet ta' tfassil tar-regoli u ta' superviżjoni (eż. l-ACER, l-EBA, l-EIOPA u l-ESMA, li jħejju standards tekniċi għas-settur tal-enerġija u dak finanzjarju u jiżguraw prattika superviżorja komuni fl-UE kollha);
- Grupp finali jikkonċerna prinċipalment ir-riċerka, il-ġbir u l-analiżi tad-data bil-għan li jappoġġa lill-istituzzjonijiet u l-Istati Membri tal-UE biex jiżviluppaw politiki bbażati fuq l-evidenza (eż. is-CEDEFOP, l-EIGE u l-FRA).
Bidla mill-konformità għall-prestazzjoni
07Kull aġenzija tiġi stabbilita permezz ta’ att fundatur separat u speċifiku. Minħabba l-attivitajiet speċifiċi ta' kull aġenzija, l-aġenziji jvarjaw bejniethom f’termini ta’ mudell ta’ governanza, sorsi ta’ finanzjament, rekwiżiti ta’ evalwazzjoni, eċċ.
08Fl-2012, il-Parlament, il-Kunsill u l-Kummissjoni ffirmaw Dikjarazzjoni Konġunta dwar Approċċ Komuni għall-aġenziji, li kien pass biex il-ġestjoni tinbidel minn forma ta' ġestjoni orjentata lejn il-finanzjament u l-konformità għal waħda orjentata aktar lejn il-prestazzjoni. L-Approċċ Komuni enfasizza li jenħtieġ li d-diretturi tal-aġenziji jagħtu rendikont b’mod aktar ċar f'dak li jirrigwarda l-prestazzjoni. Fost l-oħrajn, huwa ppropona struttura ta’ governanza fuq żewġ livelli meta dan iwassal għal aktar effiċjenza (bordijiet tat-tmexxija u bordijiet eżekuttivi), programmi ta’ ħidma annwali u pluriennali, rapporti annwali tal-attività, indikaturi tal-prestazzjoni għall-aġenziji u għad-diretturi tagħhom, l-introduzzjoni ta’ sistemi ta' bbaġitjar/immaniġġjar ibbażat fuq l-attività (ABB/ABM), evalwazzjonijiet esterni perjodiċi, eċċ.
09Barra minn hekk, il-Kummissjoni ħarġet għodod differenti biex tiżviluppa aktar qafas ta’ ġestjoni u ta’ monitoraġġ orjentat lejn il-prestazzjoni. Dawn jinkludu Regolament Finanzjarju Qafas għall-aġenziji (tal-2013, li tħassar u ġie sostitwit fl-2019), linji gwida għat-tfassil tad-dokumenti uniċi ta' programmazzjoni (SPD), li jikkombinaw programm ta’ ħidma annwali tal-aġenzija ma' programm ta’ ħidma kontinwu ta’ tliet snin, u r-rapporti annwali tal-attività kkonsolidati (CAAR) (tal-2014 u riveduti fl-2020), li jistabbilixxu l-qafas l-aktar reċenti tal-Kummissjoni f'dak li jirrigwarda l-baġit, l-ippjanar, ir-rappurtar, il-prestazzjoni u l-governanza għall-aġenziji deċentralizzati, kif ukoll il-Linji Gwida u s-“Sett ta’ Għodod” għal Regolamentazzjoni Aħjar (2017).
10In-Network tal-Aġenziji tal-UE (EUAN), li ġie stabbilit mill-aġenziji biex iżid il-viżibbiltà tagħhom u jidentifika sinerġiji possibbli, ukoll ikkontribwixxa għal kultura orjentata aktar lejn il-prestazzjoni. Fl-2012, l-EUAN stabbilixxa n-Network għall-Iżvilupp tal-Prestazzjoni (PDN), li jiffaċilita b’mod attiv l-iskambju ta’ prattiki u l-kooperazzjoni dwar kwistjonijiet relatati mal-prestazzjoni u, sa ċertu punt, l-iskambju ta' servizzi, fejn ikun possibbli. Il-PDN żviluppa għodod bħall-Evaluation Handbook for Agencies (2018), “Self-assessment toolbox for implementing performance/results based orientations” (2018) u bażi ta' data dwar il-KPIs (għadha għaddejja).
11Minkejja li għad hemm grad ta' implimentazzjoni li jvarja, l-għodod u l-miżuri relatati mal-prestazzjoni msemmijin hawn fuq iġġeneraw xejra ta’ armonizzazzjoni u allinjament li qed tiżviluppa fost l-aġenziji, li l-għadd tagħhom dejjem qed jikber. Fl-istess ħin, l-għodod u l-miżuri ġġeneraw ukoll abbundanza ta’ informazzjoni, għal kull aġenzija individwali, iffukata fuq l-attivitajiet u l-output tagħha.
Ambitu u approċċ tal-awditjar
12Il-mistoqsija kumplessiva tal-awditjar tagħna hija jekk hemmx fis-seħħ kundizzjonijiet adegwati biex jiżguraw il-prestazzjoni tal-aġenziji. Fi żminijiet meta jiġu aġġustati mill-ġdid il-prijoritajiet strateġiċi u r-riżorsi skarsi tal-UE fit-twassil tal-politiki tagħha fl-interess taċ-ċittadini, dan ir-rapport huwa intenzjonat li jqajjem diskussjoni dwar il-ġestjoni futura, min-naħa tal-UE, tal-prestazzjoni tal-aġenziji tagħha. Aħna ffukajna fuq iż-żewġ kriterji li ġejjin:
- Jenħtieġ li t-twaqqif, il-funzjonament, u l-possibbiltà ta’ stralċ tal-aġenziji (jiġifieri ċ-ċiklu tal-ħajja tagħhom) ikunu flessibbli biex jgħinu fl-implimentazzjoni tal-politiki tal-UE u biex isaħħu l-kooperazzjoni fil-livell Ewropew. Dan ifisser li:
- Jenħtieġ li l-fdar ta' kompiti f’idejn aġenzija jkun l-aħjar għażla, meta mqabbla mal-għażla li l-kompiti jitwettqu jew mill-Kummissjoni stess jew inkella (skont il-prinċipju tas-sussidjarjetà) mill-Istati Membri.
- Jenħtieġ li r-rilevanza u l-koerenza tal-aġenziji eżistenti jiġu evalwati regolarment sabiex jinkisbu s-sinerġiji possibbli u l-ekonomiji ta’ skala.
- L-aġenziji jeħtieġu riżorsi umani u finanzjarji adegwati biex jissodisfaw il-mandati tagħhom u jwettqu l-kompiti kollha tagħhom.
- Jenħtieġ li l-proċess ta’ ppjanar li jirregola x-xogħol ta’ kull aġenzija jkun flessibbli biżżejjed biex jippermettilhom li jirreaġixxu għal ambjenti li jinbidlu b'mod rapidu.
- Jenħtieġ li l-aġenziji jisfruttaw bis-sħiħ il-potenzjal tagħhom bħala ċentri ta’ kompetenza u networking biex jippromwovu l-kondiviżjoni ta’ kompetenzi, biex jgħaqqdu lill-Istati Membri flimkien sabiex jiksbu interessi komuni u jilħqu objettivi ta’ politika komuni fejn ikun possibbli, u biex jeżerċitaw funzjoni ta’ network għal kooperazzjoni msaħħa ma’ sħab Ewropej u internazzjonali oħra. Dan jinkludi:
- struttura ta’ ġestjoni adatta għall-iskop tagħha;
- arranġamenti adegwati tal-obbligu ta’ rendikont li jinvolvu l-partijiet ikkonċernati;
- komunikazzjoni tajba mal-partijiet ikkonċernati u maċ-ċittadini tal-UE;
- kooperazzjoni effettiva ma’ korpi oħra, kemm pubbliċi kif ukoll privati, fil-livell nazzjonali, tal-UE u dak internazzjonali.
Aħna ħadna s-sett ta’ kriterji tagħna mir-regolamenti speċifiċi tal-aġenziji, mir-Regolament Finanzjarju Qafas, mil-linji gwida u s-sett ta’ għodod ta’ “regolamentazzjoni aħjar” tal-Kummissjoni3, mid-Dikjarazzjoni Konġunta dwar l-Approċċ Komuni u mill-“Pjan direzzjonali dwar is-segwitu għall-Approċċ Komuni dwar l-aġenziji deċentralizzati tal-UE”, kif ukoll minn gwida oħra pprovduta min-Network tal-Aġenziji tal-UE.
14L-awditu twettaq bejn Marzu u Settembru 2019. Huwa jkopri l-aġenziji deċentralizzati tal-UE u d-direttorati ġenerali (DĠ) sħab tagħhom fil-Kummissjoni (ara l-Anness II). Aħna nirreferu għall-aġenziji eżekuttivi tal-Kummissjoni għal skopijiet komparattivi biss, fejn ikun xieraq.
15Aħna ġbarna evidenza għall-awditjar permezz ta’:
- Rieżaminar tad-dokumenti ewlenin għall-aġenziji kollha (regolamenti bażiċi, rapporti annwali, dokumenti ta’ programmazzjoni, rapporti ta’ evalwazzjoni u tal-awditjar, valutazzjonijiet tal-impatt, minuti tal-laqgħat tal-bordijiet tat-tmexxija, eċċ.).
- Aktar minn 250 intervista ma’ maniġers u membri tal-persunal ewlieni ta’ 21 aġenzija u 10 DĠ tal-Kummissjoni, li huma d-DĠ sħab ta’ 32 aġenzija.
- Stħarriġ rigward 2 500 parti kkonċernata tal-aġenziji (ara l-Anness III), inklużi membri tal-bordijiet tat-tmexxija, uffiċjali tal-Istati Membri, rappreżentanti tal-industrija u tal-organizzazzjonijiet tal-konsumaturi, NGOs u akkademiċi. Il-lista tal-partijiet ikkonċernati ġiet ipprovduta mill-aġenziji nfushom, iżda għamilna l-għażla finali, u żgurajna li l-gruppi prinċipali kollha tal-partijiet ikkonċernati kienu rrappreżentati. Irċevejna 1 000 risposta.
- Analiżi bl-użu ta' tekniki tal-big data li tikkonċerna l-preżenza tal-aġenziji fil-midja, li ġew koperti mill-Monitoraġġ Ewropew tal-Media (EMM) bejn Jannar 2018 u Lulju 2019 (ara l-Anness IV). Is-sett tad-data kien fih aktar minn 200 000 artiklu tal-aħbarijiet li jsemmu l-aġenziji minn aktar minn 5 000 sors ta’ aħbarijiet differenti f’aktar minn 160 pajjiż.
- Żewġ diskussjonijiet organizzati madwar mejda ma’ akkademiċi u prattikanti mill-Kummissjoni, mill-Kunsill u mill-Parlament. Id-diskussjonijiet ġew organizzati f’Ġunju u Settembru 2019, bi stedina miftuħa mibgħuta lil aktar minn 40 akkademiku u prattikant b'esperjenza fil-qasam ta', jew ħarġu pubblikazzjonijiet dwar, il-ġestjoni tal-aġenziji tal-UE, u 15 minnhom attendew għad-diskussjonijiet. Id-DĠ Baġit ipparteċipa wkoll bħala osservatur fl-ewwel diskussjoni.
Osservazzjonijiet
Iċ-ċiklu tal-ħajja tal-aġenziji għandu nuqqas ta' flessibbiltà
Il-Kummissjoni mhux dejjem tqis b’mod ċar l-alternattivi meta tipproponi li tiġi stabbilita aġenzija
16Qabel ma tistabbilixxi aġenzija ġdida, il-Kummissjoni teħtieġ li tivvaluta jekk din l-għażla hijiex l-aħjar waħda, meta mqabbla ma’ alternattivi bħal pereżempju li l-kompiti jitwettqu minnha waħidha, billi tuża l-kooperazzjoni intergovernattiva, testernalizza lil entitajiet privati jew taġġusta l-missjoni ta’ aġenzija eżistenti. Jenħtieġ li l-aħjar għażla tirrifletti l-ħtiġijiet.
17Skont il-politika għal “regolamentazzjoni aħjar” tal-Kummissjoni4, tinħtieġ valutazzjoni tal-impatt għal inizjattivi li x’aktarx ikollhom impatti ekonomiċi, ambjentali jew soċjali sinifikanti (ara l-Kaxxa 1). Qabel ma tipproponi li tiġi stabbilita aġenzija ġdida, jenħtieġ li l-Kummissjoni turi l-valur miżjud ta’ din l-għażla permezz ta’ valutazzjoni tal-impatt. Il-Bord tal-Iskrutinju Regolatorju (RSB) tal-Kummissjoni jiskrutinizza l-kwalità tal-abbozzi ta' valutazzjonijiet tal-impatt; fil-prinċipju, qabel ma inizjattiva titressaq għall-adozzjoni mill-Kulleġġ tal-Kummissarji, tinħtieġ opinjoni pożittiva mingħand l-RSB.
Kaxxa 1
Il-mistoqsijiet li valutazzjoni tal-impatt tkun mistennija li twieġeb:
- X’inhi l-problema, u għaliex hija problema?
- Għaliex jenħtieġ li l-UE taġixxi?
- X’jenħtieġ li jinkiseb?
- Liema huma d-diversi għażliet biex jintlaħqu l-objettivi?
- X’inhuma l-impatti ekonomiċi, soċjali u ambjentali tagħhom, u min se jiġi affettwat?
- Kif jitqabblu l-għażliet differenti (effettività, effiċjenza u koerenza)?
- Kif se jiġu organizzati l-monitoraġġ u l-evalwazzjoni retrospettiva sussegwenti?
Sors: il-Kummissjoni Ewropea, Linji Gwida għal Regolamentazzjoni Aħjar.
Mill-2004 'l hawn, valutazzjoni tal-impatt kienet qed takkumpanja l-proposti kollha tal-Kummissjoni għal aġenzija ġdida u korpi oħra, inklużi dawk l-aktar reċenti, l-UPPE (2017) u l-ELA (2018). L-RSB ta opinjoni pożittiva dwar l-UPPE, billi qies li dan tal-aħħar kien meħtieġ u li l-objettivi u l-kompiti tal-UPPE kienu ġew stabbiliti b’mod ċar. Madankollu, l-RSB żied riżerva mal-opinjoni pożittiva tiegħu dwar il-valutazzjoni tal-impatt tal-ELA, billi din ma indirizzatx b’mod ċar il-koerenza bejn l-ELA u l-aġenziji l-oħra taħt il-mandat tad-DĠ EMPL (is-Cedefop, l-Eurofound, l-EU-OSHA u l-ETF), li diġà ġie identifikat bħala trikkib minn evalwazzjoni esterna reċenti5.
19Il-ħolqien tal-SRB ġie ppreċedut fl-2012 minn valutazzjoni tal-impatt li kienet tikkonċerna d-Direttiva dwar l-Irkupru u r-Riżoluzzjoni tal-Banek. Il-valutazzjoni ssuġġeriet li jiġu stabbiliti kulleġġi ta’ riżoluzzjoni bl-assistenza tal-EBA iżda, fl-aħħar mill-aħħar, spiċċat inħolqot aġenzija ġdida biex tiżgura funzjonament effettiv u konsistenti tal-Mekkaniżmu Uniku ta' Riżoluzzjoni u biex timmaniġġja l-Fond Uniku ta’ Riżoluzzjoni.
20Il-ħtieġa għall-awtonomija u għall-arranġamenti kumplessi ta’ governanza assoċjati ma’ aġenzija mhux dejjem tkun ovvja. Il-GSA inpartikolari għandha awtonomija limitata ħafna fil-prattika, billi l-kompitu prinċipali tagħha huwa li tisfrutta s-sistema globali ta’ navigazzjoni bis-satellita Galileo skont ftehim ta’ delega konkluż mal-Kummissjoni (90 % tal-baġit tal-aġenzija). Bosta mir-rispondenti għall-istħarriġ enfasizzaw li s-setgħat ta' teħid ta' deċiżjonijiet tal-bord tat-tmexxija tal-GSA huma, għalhekk, limitati. Il-GSA timplimenta l-ftehim ta’ delega permezz ta' għadd ta' kuntratti kumplessi ma' sħab industrijali u entitajiet tas-settur pubbliku.
21Fl-aħħar nett, aħna sibna eżempji fejn id-deċiżjoni politika li tiġi stabbilita aġenzija ġdida ttieħdet saħansitra qabel il-proposta tal-Kummissjoni u qabel ma twettqet il-valutazzjoni tal-impatt: il-FRA, l-EASO u l-ELA.
Ir-rilevanza u l-koerenza tal-aġenziji eżistenti mhumiex rivalutati suffiċjentement
22L-iskop ewlieni għall-eżistenza ta' aġenzija jeħtieġ li jiġi rivalutat fi stadji differenti matul iċ-ċiklu tal-ħajja tagħha sabiex jiġi vverifikat jekk għadhiex meħtieġa (rilevanti) u jekk l-azzjonijiet tagħha humiex koerenti fil-konfront tal-azzjonijiet tal-aġenziji l-oħra u d-DĠ sħab tagħhom. Il-Figura 5 turi l-bosta relazzjonijiet li jeżistu bejn l-aġenziji u d-direttorati ġenerali. Ir-rivalutazzjoni tista’ ssir b’modi differenti:
- permezz ta’ evalwazzjoni indipendenti tal-prestazzjoni tal-aġenzija;
- bħala parti minn “kontroll tal-idoneità” usa’ li jkopri l-qasam ta’ politika kollu kemm hu (ara l-paragrafu 27);
- permezz ta’ valutazzjoni tal-impatt ġdida meta ssir riformulazzjoni ta' regolament fundatur ta' aġenzija jew meta kompiti ġodda jiġu assenjati lill-istess aġenzija permezz ta’ regolament separat.
Figura 5
Aġenziji u korpi oħra tal-UE, DĠ sħab u suġġetti
Nota: Id-DG DEFIS ilu d-DĠ sieħeb tal-GSA mill-1 ta' Jannar 2020.
Sors: il-QEA, data kkompilata abbażi tal-klassifikazzjoni pprovduta mis-sit web tal-Kummissjoni.
Skont l-Approċċ Komuni, jenħtieġ li r-regolament fundatur ta’ aġenzija jinkludi jew "klawżola ta’ estinzjoni" jew inkella "klawżola ta’ rieżami" li tagħti mandat lill-Kummissjoni biex din tipproponi li temenda jew li tħassar ir-regolament meta din tal-aħħar tqis li l-aġenzija ma għadhiex iġġustifikata fir-rigward tal-objettivi assenjati tagħha (ara l-Kaxxa 2). Seba’ snin wara d-Dikjarazzjoni Konġunta dwar Approċċ Komuni, 7 biss minn 37 aġenzija għandhom “klawżola ta’ estinzjoni”, u 13 għandhom “klawsola ta’ rieżami”, fir-regolamenti fundaturi tagħhom.
Kaxxa 2
L-Approċċ Komuni dwar l-istabbiliment u x-xoljiment ta’ aġenzija
Il-paragrafi 2-5 tad-Dikjarazzjoni Konġunta jistipulaw li:
- Jenħtieġ li d-deċiżjoni li tiġi stabbilita aġenzija ġdida tkun ibbażata fuq valutazzjoni tal-impatt oġġettiva li tqis l-għażliet rilevanti kollha.
- Jenħtieġ li l-atti fundaturi tal-aġenziji jkun fihom jew klawżola ta' estinzjoni jew inkella klawżola ta’ rieżami.
- Jenħtieġ li jintużaw kriterji komuni u oġġettivi biex jiġu vvalutati kemm l-opportunità ta' xoljiment ta' aġenziji kif ukoll il-possibbiltà ta' fużjoni tagħhom:
- jenħtieġ li titqies il-possibbiltà ta' fużjoni ta' aġenziji f’każijiet fejn ikun hemm trikkib fost il-kompiti rispettivi tagħhom, meta s-sinerġiji bejniethom ikunu possibbli jew l-aġenziji jkunu aktar effiċjenti jekk jiddaħħlu fi struttura akbar;
- l-għeluq ta’ aġenzija jista’ jkun soluzzjoni biex jiġu indirizzati aġenziji li ma jkollhomx prestazzjoni suffiċjenti, ħlief jekk l-aġenzija tkun għadha l-aktar għażla ta’ politika rilevanti, f’liema każ ikun jenħtieġ li l-aġenzija tiġi riformata.
Ir-regolamenti fundaturi ta’ 13-il aġenzija ġew riformulati bejn l-2015 u l-2019, iżda 5 proposti biss ġew akkumpanjati minn valutazzjoni tal-impatt (l-Uffiċċju BEREC, is-CEPOL, l-EASA, l-ENISA u l-ERA). Fil-ħames każijiet kollha, l-RSB finalment ta opinjoni pożittiva, iżda żied riżerva waħda jew aktar. Tliet proposti oħra kienu bbażati fuq valutazzjoni tal-impatt oħra jew kontroll tal-idoneità ieħor li twettqu reċentement (l-ACER, l-EFCA u l-EFSA). Il-ħames proposti li kien fadal ma kienu bbażati fuq l-ebda valutazzjoni tal-impatt: erbgħa minnhom tqiesu bħala rieżamijiet tekniċi (is-Cedefop, l-Eurofound, l-EU-OSHA u l-Eurojust) u waħda tqieset bħala urġenti (il-Frontex) li fisser li ma kienx hemm biżżejjed żmien biex titwettaq valutazzjoni tal-impatt.
25Reċentement, ir-regolamenti fundaturi ta’ tliet aġenziji taħt il-mandat tad-DĠ EMPL (is-Cedefop, l-Eurofound u l-EU-OSHA) ġew riformulati; fil-każijiet kollha l-Kummissjoni kienet ippreżentat il-proposti ta’ riformulazzjoni qabel ma rċeviet ir-rapport finali ta’ evalwazzjoni konġunta tal-aġenziji. Minkejja l-kritika min-naħa tal-Parlament rigward in-nuqqas ta’ proposti speċifiċi għal fużjoni jew kolokazzjoni ta' aġenziji f’oqsma ta’ politika relatati, il-leġiżlatur adotta r-riformulazzjonijiet. Barra minn hekk, fl-2019 ġiet stabbilita aġenzija ġdida (l-ELA) legalment.
26Matul is-snin, l-ebda waħda mill-aġenziji ma ngħalqet, ma ġiet fuża jew ma kellha l-ambitu tagħha mibdul sinifikattivament, ħlief għall-Aġenzija Ewropea għar-Rikostruzzjoni, li ġiet stabbilita fl-1999 u stralċata fl-2008. Matul l-aħħar 10 snin, f’żewġ okkażjonijiet, il-Kummissjoni pproponiet li aġenziji jiġu fużi għal raġunijiet ta’ koerenza, iżda ma rnexxilhiex tikseb il-qbil min-naħa tal-Parlament (ara l-Kaxxa 3). Is-sitwazzjoni għall-aġenziji tal-UE tinsab f’kuntrast qawwi ma' dik tal-aġenziji eżekuttivi tal-Kummissjoni. Meta l-Kummissjoni tqis li aġenzija eżekuttiva ma għadhiex iġġustifikata bil-ħsieb ta’ ġestjoni finanzjarja tajba, hija tista’ tiddeċiedi li tistralċjaha. Fil-passat il-Kummissjoni kienet tirriorganizza, perjodikament, ir-responsabbiltajiet tal-aġenziji eżekuttivi, l-aktar reċentement fl-2013.
Kaxxa 3
Il-Parlament irrifjuta l-proposti tal-Kummissjoni biex l-Uffiċċju BEREC jiġi integrat fl-ENISA u biex is-CEPOL tiġi fuża mal-Europol
Fl-2007, il-valutazzjoni tal-impatt tal-Kummissjoni li takkumpanja l-proposta għal Awtorità tas-Suq tal-Komunikazzjonijiet Elettroniċi (li saret l-Uffiċċju BEREC fl-2009) issuġġeriet li l-ENISA tiġi fuża mal-awtorità l-ġdida iżda, minflok, il-leġiżlatur għażel li joħloq korp separat ġdid li jeżisti b'mod konġunt mal-ENISA.
Is-CEPOL tipprovdi sessjonijiet ta’ taħriġ online u fil-klassi għall-uffiċjali tal-pulizija u hija affiljata mill-qrib mal-Europol, li hija l-Aġenzija tal-UE għall-Kooperazzjoni fl-Infurzar tal-Liġi. Fl-2013, il-Kummissjoni ppreżentat pakkett leġiżlattiv, ibbażat fuq valutazzjoni tal-impatt, li fiha pproponiet li l-Europol u s-CEPOL jiġu fużi għal raġunijiet ta’ effiċjenza. Il-Parlament irrifjuta l-proposta.
Xi drabi, l-attivitajiet ta’ aġenzija tal-UE jiġu wkoll ivvalutati bħala parti minn kontroll tal-idoneità usa’ li jkopri l-qasam ta’ politika kollu kemm hu. Bejn l-2014 u l-2019, il-Kummissjoni wettqet bosta kontrolli tal-idoneità f’oqsma bħalma huma s-sustanzi kimiċi, il-kontroll tas-sajd u l-leġiżlazzjoni ġenerali dwar l-ikel. Dan wassal għall-kodifikazzjoni tar-regolament fundatur tal-EFCA u għall-emendar tar-regolament fundatur tal-EFSA.
28L-Approċċ Komuni jiddikjara li jenħtieġ li kull aġenzija tal-UE tiġi evalwata kull ħames snin. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tkun responsabbli għall-organizzazzjoni tal-evalwazzjoni u, għal kull tieni evalwazzjoni, jenħtieġ li tiġi applikata l-klawżola ta' estinzjoni/rieżami.
29Ir-regolamenti fundaturi ta’ bosta aġenziji għadhom ma ġewx allinjati mal-Approċċ Komuni (ara l-Figura 6):
- Ir-regolamenti fundaturi tas-CPVO u tas-CdT ma fihomx rekwiżit ta’ evalwazzjoni, filwaqt li r-riformulazzjonijiet l-aktar reċenti tar-regolamenti tal-ACER, l-ERA, l-EUIPO u l-Europol jirrikjedu li dawn l-aġenziji jiġu evalwati għall-ewwel darba fl-2020 (l-ERA), fl-2021 (l-EUIPO), fl-2022 (l-Europol) u fl-2024 (l-ACER).
- Għalkemm l-Approċċ Komuni jirrikjedi li evalwazzjoni ssir kull 5 snin, il-frekwenza tal-evalwazzjonijiet tvarja minn 3 snin (l-SRB) sa 10 snin (l-EMA). F’xi każijiet (l-EIGE, l-EASO u l-FRA) il-frekwenza tal-evalwazzjonijiet hija kwistjoni li taqa' f'idejn il-bord tat-tmexxija. Il-Bord tat-Tmexxija tal-FRA ddeċieda favur frekwenza ta' evalwazzjonijiet ta' ħames snin. Fl-2019 il-Bord tat-Tmexxija tal-EIGE ddeċieda li jipposponi l-evalwazzjoni ppjanata b’sentejn, u li juża l-baġit korrispondenti għal skopijiet oħra.
- Xi aġenziji (l-EIGE u l-FRA) jew il-bordijiet tat-tmexxija tagħhom (l-EASO, l-ECDC u l-EFCA) għadhom jorganizzaw l-evalwazzjonijiet proprji tagħhom, minflok ma jħallu f'idejn il-Kummissjoni biex tmexxihom, kif preskritt mill-Approċċ Komuni.
Figura 6
Aġenziji u korpi oħra tal-UE fejn il-frekwenza tal-evalwazzjonijiet esterni mhijiex ta’ ħames snin
Sors: il-QEA.
Xi kultant, pjanijiet biex jinbidel il-mandat ta’ aġenzija jintużaw sabiex jiġi ġġustifikat il-posponiment ta’ evalwazzjoni, it-tnaqqis tal-ambitu ta' din tal-aħħar jew sempliċiment is-sostituzzjoni tal-istess evalwazzjoni b'valutazzjoni tal-impatt imwettqa mill-Kummissjoni. L-EASA, pereżempju, illimitat l-ambitu tal-evalwazzjoni tagħha tal-2018 għall-proċess ta' ppjanar, billi argumentat li r-reviżjoni mill-Kummissjoni tar-regolament fundatur tagħha kienet tinkludi valutazzjoni tal-impatt, għalkemm ir-regolament fundatur kien jistipula b’mod ċar evalwazzjoni sħiħa.
31Il-prestazzjoni ta’ kull aġenzija tiġi evalwata individwalment, bl-eċċezzjoni tal-aġenziji taħt il-mandat tad-DĠ EMPL u tal-awtoritajiet superviżorji Ewropej. Fejn bosta aġenziji jkunu jaħdmu fl-istess qasam ta’ politika, approċċ alternattiv ikun li jintużaw evalwazzjonijiet ta’ prestazzjoni trażversali (jew kontrolli tal-idoneità) biex jiġu vvalutati l-koerenza u r-rilevanza tal-attivitajiet tagħhom, kif ukoll il-kontributi tagħhom għall-implimentazzjoni tal-politika. L-Istati Uniti tal-Amerka u l-Awstralja jsegwu din il-prattika (ara l-Anness V).
32Fil-qasam tar-riċerka, il-Kummissjoni qatt ma vvalutat b’mod komprensiv il-koerenza tal-EIT mal-aġenziji eżekuttivi li joperaw taħt Orizzont 2020, li jipprovdu għotjiet għar-riċerka. L-aġenziji eżekuttivi jiġu evalwati separatament u aktar frekwentement (kull tliet snin).
L-aġenziji huma esposti għal riskji relatati ma' inadegwatezza tar-riżorsi umani u finanzjarji
33Riżorsi umani u finanzjarji adegwati huma indispensabbli għal kwalunkwe entità biex tilħaq l-objettivi tagħha. Il-biċċa l-kbira mill-aġenziji jiġu prinċipalment iffinanzjati mill-baġit tal-UE. Tmien aġenziji (l-EUIPO, is-CPVO, is-CdT, l-EMA, l-EASA, l-ECHA, l-ESMA u, mill-2019 'il hawn, l-ERA) jiġu kompletament jew parzjalment iffinanzjati minn tariffi jew prezzijiet imposti għas-servizzi li jipprovdu. L-SRB jiġi ffinanzjat kompletament minn kontribuzzjonijiet li jsiru minn operaturi tal-industrija, filwaqt li l-EBA, l-EIOPA u l-ESMA jiġu parzjalment iffinanzjati minn kontribuzzjonijiet li jsiru min-naħa tal-awtoritajiet kompetenti nazzjonali. Il-Kaxxa 4 tispjega t-teħid ta' deċiżjonijiet dwar il-baġit annwali u t-tabella tal-persunal tal-aġenziji.
Kaxxa 4
Baġits u tabelli tal-persunal tal-aġenziji
- Għall-aġenziji kollha minbarra t-tliet aġenziji li huma kompletament awtofinanzjati (l-EUIPO, is-CPVO u l-SRB):
Is-sussidju mħallas mill-Kummissjoni lill-aġenzija huwa parti mill-baġit ġenerali tal-UE, u għaldaqstant jiġi propost mill-Kummissjoni u adottat mill-awtorità baġitarja (jiġifieri l-Parlament Ewropew u l-Kunsill). Il-Kummissjoni tipproponi wkoll, u l-awtorità baġitarja (jiġifieri l-Parlament Ewropew u l-Kunsill) tadotta, it-tabella tal-persunal ta’ kull aġenzija għas-sena li jmiss.
Barra minn hekk, il-bord tat-tmexxija ta’ kull aġenzija (jew l-ekwivalenti tiegħu) jadotta kemm il-baġit tal-aġenzija (rapport tan-nefqa u tad-dħul) kif ukoll it-tabella tal-persunal tagħha. - Il-baġits u t-tabelli tal-persunal tat-tliet aġenziji li huma kompletament awtofinanzjati jiġu approvati mill-bord tat-tmexxija (jew l-ekwivalenti tiegħu) jew mill-kumitat tal-baġit tal-aġenzija rispettiva, fuq proposta tad-Direttur Eżekuttiv jew tal-President.
Matul l-aħħar deċennju, ħafna aġenziji rċevew kompiti addizzjonali mil-leġiżlatur jew il-Kummissjoni permezz ta’ diversi strumenti:
- reviżjoni tar-regolamenti fundaturi tagħhom;
- l-adozzjoni ta’ leġiżlazzjoni ġdida (eż. l-ACER, l-ECHA, l-EMA, l-eu-LISA, il-Frontex);
- l-iffirmar mill-aġenzija ta’ ftehimiet dwar il-livell ta’ servizz jew ftehimiet ta’ delega mal-Kummissjoni (l-EEA, il-Frontex, l-Europol, l-EASO, eċċ.).
Aħna sibna li, meta l-Kummissjoni tassenja kompiti ġodda lill-aġenziji, normalment hija tipproponi biss għadd limitat ta' riżorsi umani addizzjonali. L-eċċezzjonijiet huma l-Frontex u, sa livell inqas, l-EASO, li qed joperaw f’oqsma ta’ prijorità. Barra minn hekk, ftehim interistituzzjonali li ġie konkluż fl-2013 wassal għal tnaqqis ta’ 5 % tal-persunal, applikabbli b'mod ġenerali għall-istituzzjonijiet u l-aġenziji kollha tal-UE fuq perjodu ta' ħames snin. Billi l-aġenziji li għadhom kif inħolqu ma ġewx affettwati minn dan it-tnaqqis, u billi l-aġenziji eżistenti ġew permessi jirċievu postijiet addizzjonali għal kompiti ġodda, l-għadd totali ta’ postijiet fl-aġenziji żdied bi 13.7 % bejn l-2013 u l-2017, minkejja dan6.
36Id-dħul tal-biċċa l-kbira mill-aġenziji li huma parzjalment awtofinanzjati (l-EMA, l-EASA, eċċ.) normalment jiżdied b’mod proporzjonat mal-ammont ta’ xogħol tagħhom, iżda l-għadd tal-persunal tagħhom jiġi kkontrollat mill-Kummissjoni u mhux neċessarjament isegwi din iż-żieda. Pereżempju, l-ammont ta’ xogħol relatat mat-tariffi tal-EMA żdied b’31 % bejn l-2014 u l-2018, iżda l-għadd tal-persunal tagħha naqas7. L-ECHA qed tiffaċċja sfidi partikolari minħabba li ma għandha l-ebda dħul rikorrenti u minħabba li l-introjtu tagħha mill-ħlasijiet huwa diffiċli li jiġi previst.
37Anke fejn hemm postijiet disponibbli, bosta aġenziji kellhom problemi biex jirreklutaw u jżommu l-persunal. Reċentement, il-Frontex irċeviet għadd kbir ta’ postijiet tax-xogħol ġodda, iżda kienet qed issibha diffiċli biex tirrekluta l-persunal kollu meħtieġ u fl-2018 u fl-2019 irreġistrat rati għoljin tal-postijiet tax-xogħol vakanti. L-EASO dejjem kellu diffikultà biex jattira membri tal-persunal, u r-rati tal-postijiet tax-xogħol vakanti tiegħu huma konsistentement għoljin. Il-GSA qed issibha diffiċli biex tirrekluta membri tal-persunal bil-kompetenza teknika meħtieġa. Pakketti ta’ remunerazzjoni aktar baxxa f’ċerti Stati Membri jikkostitwixxu ostaklu partikolari f'dak li jirrigwarda r-reklutaġġ.
38L-istħarriġ li wettaqna rigward il-partijiet ikkonċernati wera rabta ċara bejn id-disponibbiltà ta' riżorsi adegwati u l-prestazzjoni tal-aġenziji. Kważi nofs ir-rispondenti ma qablux mad-dikjarazzjoni “L-aġenzija għandha riżorsi umani suffiċjenti”, iżda osservajna differenzi kbar bejn aġenzija u oħra. Aktar minn 75 % tal-partijiet ikkonċernati tal-ACER u tal-ENISA ma qablux jew ma qablu xejn, meta mqabbel mal-perċentwal ta' inqas minn 25 % ta' dawk tal-SRB, tal-EUIPO, tal-Frontex u tal-EFCA. Filwaqt li l-maġġoranza tar-rispondenti jaħsbu li l-biċċa l-kbira mill-aġenziji rnexxielhom jissodisfaw il-mandat tagħhom, l-opinjonijiet kienu jvarjaw b’mod ċar għal erba’ aġenziji fejn identifikajna nuqqasijiet ta’ riżorsi (l-ACER u l-ENISA) jew diffikultajiet relatati mar-reklutaġġ (l-EASO u l-Frontex) (ara r-riżultati dettaljati tal-istħarriġ fl-Anness III).
39Biex jikkumpensaw għan-nuqqas ta’ postijiet jew ta’ esperti nazzjonali, l-aġenziji dejjem aktar qed jesternalizzaw kompiti ewlenin lil kuntratturi privati, li mbagħad jistgħu jsiru dipendenti minnhom. Kollox ma' kollox, fl-2018, l-aġenziji kienu jimpjegaw madwar 1 500 konsulent tal-IT u persunal interim. Dan jinvolvi riskju jekk ikun hemm wisq ftit membri tal-persunal ikkwalifikati biex jissorveljaw ix-xogħol tal-kuntratturi. Xi eżempji ta' dan huma l-EASO, l-eu-LISA, l-EMA u l-GSA. Minħabba l-kumplessità tal-qafas ġuridiku għall-użu ta' membri tal-persunal estern, li jvarja sa ċertu livell fost Stati Membri differenti, hemm ukoll riskji f’termini ta’ litigazzjoni u ħsara għar-reputazzjoni. Aħna osservajna dawn ir-riskji fl-Uffiċċju BEREC, is-CPVO, l-EASO, l-ESMA, l-EUIPO, l-EBA, l-EIOPA, l-EIGE, l-EMCDDA u l-SRB8.
Kaxxa 5
Eżempji ta’ aġenziji li huma dipendenti minn kuntratturi esterni għal funzjonijiet kritiċi
L-EASO jiddependi mill-kooperazzjoni tal-Istati Membri u mis-sekondar ta’ esperti nazzjonali. Billi ftit huma l-esperti nazzjonali li jsiru disponibbli, il-persunal interim kien jirrappreżenta 43 % tal-esperti kollha skjerati fil-Greċja fl-2018, u 59 % ta’ dawk skjerati fl-Italja.
L-eu-LISA testernalizza l-biċċa l-kbira mix-xogħol fuq proġetti sensittivi tal-IT li huma parti min-negozju ewlieni tagħha għal għadd limitat ta’ kuntratturi.
L-EMA ngħatat il-kompitu mill-Parlament u mill-Kunsill biex timplimenta żewġ regolamenti ġodda li jirrikjedu l-iżvilupp u l-introduzzjoni ta’ żewġ sistemi tal-IT pan-Ewropej. Minħabba nuqqas ta’ esperti interni, l-aġenzija ingaġġat konsulenti, u b’hekk tilfet il-kontroll sħiħ fuq l-iżvilupp u l-implimentazzjoni tal-proġetti.
B'segwitu għal sejħa għal djalogu kompetittiv, fl-2016 il-GSA ppremjat il-kuntratt għall-operazzjonijiet u s-servizzi ta' Galileo lill-istess impriża konġunta privata li kienet ilha tipprovdihom mill-2010 taħt ftehim mal-Aġenzija Spazjali Ewropea. Il-kuntratt attwali jista' jibqa' għaddej sal-2026.
Fi snin reċenti, il-bordijiet tat-tmexxija ta’ xi aġenziji ġibdu l-attenzjoni għar-riskji relatati ma' riżorsi limitati. Pereżempju, fl-2019 il-Bord tal-Europol irrapporta li l-baġit annwali stmat ta’ EUR 123.7 miljun fis-sena sal-2027 mhuwiex suffiċjenti biex l-Europol iwettaq bis-sħiħ il-missjoni tiegħu, b’mod partikolari fir-rigward tal-iżviluppi meħtieġa fil-ġestjoni tal-informazzjoni u l-għoti ta’ appoġġ operazzjonali kontinwu ta’ kwalità għolja lill-Istati Membri9. Eżempji oħra jinkludu l-ACER, l-EEA u l-EMA (ara l-Kaxxa 6).
Kaxxa 6
In-nuqqas ta’ riżorsi fl-ACER iwassal għal interpretazzjoni restrittiva tal-mandat tagħha
Fir-Rapport Annwali tal-Attività Kkonsolidat (CAAR) tagħha għall-2018, l-ACER ippubblikat lista twila ta’ kompiti li hija kienet naqqsitilha l-prijorità tagħha minħabba nuqqas ta’ impjegati. L-aġenzija enfasizzat li ma kellhiex persunal suffiċjenti ta’ sorveljanza tas-suq biex twettaq b’mod xieraq il-mandat tagħha (b’mod partikolari l-monitoraġġ tas-suq bl-ingrossa taħt ir-REMIT).
L-istħarriġ rigward il-partijiet ikkonċernati tagħna kkonferma li l-ACER kienet baxxiet il-livell tas-sorveljanza tagħha tas-swieq tal-enerġija.
Il-proċess ta’ ppjanar annwali huwa twil u mhux adatt għal ambjenti li jinbidlu b’mod rapidu
41F’konformità mal-istruzzjonijiet tal-Kummissjoni, l-aġenziji jipproduċu dokumenti uniċi ta' programmazzjoni (SPDs) annwali, li jikkombinaw programm ta’ ħidma annwali ma' pjan kontinwu ta’ tliet snin. Kull SPD jitħejja taħt ir-responsabbiltà tad-direttur eżekuttiv tal-aġenzija u jiġi adottat mill-bord tat-tmexxija, filwaqt li jittieħed kont tal-kummenti li jiġu riċevuti mingħand il-Kummissjoni. Barra minn hekk, ħafna aġenziji għadhom jippjanaw b’mod strateġiku għal perjodu itwal (spiss ta’ ħames snin), kif meħtieġ mir-regolament bażiku tagħhom.
Kaxxa 7
Il-Frontex qed tiffaċċja livell baxx rikorrenti ta' implimentazzjoni tal-baġit iddedikat għall-operazzjonijiet ta’ ritorn
Aktar minn 10 % tal-baġit tal-Frontex huwa assenjat għal operazzjonijiet ta’ ritorn ta’ migranti (EUR 53.8 miljun fl-2018). Mill-2016 sal-2018, il-baġit ippjanat kien konsistentement aktar milli kien meħtieġ. L-għadd ta’ ritorni reali (200 000) baqa’ konsistentement inqas mill-għadd ta' deċiżjonijiet ta’ ritorn (500 000). L-Istati Membri għandhom ukoll l-għażla li jimplimentaw ir-ritorni fil-livell nazzjonali b’appoġġ finanzjarju mill-Fond għall-Asil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni (AMIF), li huwa mmaniġġjat mid-DĠ HOME, sieħeb tal-Frontex.
Id-differenza bejn il-baġit totali inizjali tal-Frontex u l-infiq reali kienet ta’ 10.3 % fl-2016, 8.9 % fl-2017 u 11.3 % fl-2018.
Iċ-ċiklu annwali ta’ ppjanar li jwassal għall-adozzjoni tal-SPD huwa twil ħafna, bl-ewwel verżjoni tkun abbozzata madwar 18-il xahar qabel il-bidu tal-perjodu ta’ ppjanar. Huwa partikolarment diffiċli għall-aġenziji li jkunu qed joperaw f’ambjent volatili ħafna (bħall-EASO, il-Frontex u l-SRB) (il-Kaxxa 7) biex jippjanaw il-baġit u l-operazzjonijiet tagħhom daqstant 'il quddiem. Ċerti aġenziji oħra (bħall-eu-LISA) jiffaċċjaw problemi simili minħabba inċertezzi legali meta leġiżlazzjoni ġdida tagħtihom kompiti addizzjonali (il-Kaxxa 8). Minkejja dawn il-każijiet partikolari, l-aġenziji kollha jistgħu jibbenefikaw minn ċiklu ta’ ppjanar iqsar.
Kaxxa 8
L-eu-LISA: studju ta’ każ partikolari dwar l-isfidi ta’ aġenzija ġdida
L-eu-LISA nħolqot fl-2011 u saret responsabbli mit-tmexxija operazzjonali tas-sistemi tal-IT fuq skala kbira fl-ispazju ta’ libertà, sigurtà u ġustizzja. Fis-snin ta’ wara, l-eu-LISA nfdat bl-immaniġġjar ta’ għadd dejjem jiżdied ta’ sistemi tal-IT fuq skala kbira, bl-objettiv li jiġu sfruttati s-sinerġiji bejn id-diversi sistemi.
Billi r-regolamenti jistabbilixxu dati ta’ skadenza qosra biex is-sistemi jsiru operazzjonali, l-eu-LISA teħtieġ tibda t-tħejjijiet sew qabel l-adozzjoni tagħhom. Billi l-adozzjoni ħafna drabi tiddewwem, madankollu, xi baġits saru disponibbli saħansitra qabel il-finalizzazzjoni tal-bażi ġuridika korrispondenti. Dan jikkumplika l-ippjanar tal-eu-LISA, partikolarment minħabba li l-Kummissjoni tirrikjedi li l-aġenziji kollha jippreżentaw l-abbozzi ta' SPDs tagħhom f’Jannar tas-sena ta’ qabel il-bidu tal-perjodu ta’ ppjanar, u għaldaqstant hija tkun teħtieġ soluzzjonijiet baġitarji kreattivi.
Iċ-ċikli annwali u pluriennali ta' ppjanar u tal-baġit normalment, bħala punt tat-tluq, jieħdu l-kompiti, il-baġit u r-riżorsi ta’ kull aġenzija relatati mas-sena preċedenti. Tradizzjonalment, kien hemm biss rivalutazzjoni limitata f'dak li jirrigwarda l-ħtiġijiet annwali u l-iffrankar potenzjali. L-aġenziji ma kinux u mhumiex obbligati biex jiġġustifikaw mill-ġdid bir-reqqa r-riżorsi meħtieġa għal kull waħda mill-attivitajiet ippjanati. Il-Kummissjoni tistenna li l-użu tal-SPD, kif stipulat fir-Regolament Finanzjarju Qafas il-ġdid u f'komunikazzjoni relatata tagħha ta' April 2020, se jippermetti t-twettiq ta' rieżaminar aktar bir-reqqa tal-evoluzzjoni tal-ħtiġijiet. Jenħtieġ li dan imbagħad jikkontribwixxi għall-valutazzjoni tal-ħtiġijiet (żieda/tnaqqis u/jew riallokazzjoni tar-riżorsi) bi tħejjija għal qafas finanzjarju pluriennali futur (QFP). Billi dawn l-iżviluppi seħħew parzjalment wara l-ikkompletar tax-xogħol tal-awditjar tagħna, u l-impatt probabbli se jsir evidenti biss mill-2021 'il quddiem, aħna ma vvalutajniex jekk il-qafas il-ġdid diġà tejjibx u saħħaħx il-valutazzjoni tal-ħtiġijiet annwali baġitarji tal-aġenziji.
Il-potenzjal tal-aġenziji biex jaġixxu bħala ċentri għall-kondiviżjoni tal-kompetenzi u n-networking mhuwiex sfruttat bis-sħiħ
Il-kompożizzjoni tal-bord tat-tmexxija mhux dejjem tippermetti t-teħid effiċjenti ta’ deċiżjonijiet
44Filwaqt li l-aġenziji eżekuttivi jiġu mmaniġġjati minn kumitat iżgħar ta’ tmexxija, li normalment jikkonsisti f'ħames membri li jirrappreżentaw id-direttorati ġenerali tal-Kummissjoni, l-aġenziji għandhom ħafna membri fil-bordijiet tat-tmexxija li jirrappreżentaw interessi varji – u spiss jinkludu, fost l-oħrajn, l-Istati Membri, il-Kummissjoni, is-soċjetà ċivili u l-industrija. L-istruttura ta’ governanza aktar kumplessa tagħhom għandha l-għan li tgħaqqad flimkien l-interessi differenti u ssib bażi komuni għal soluzzjoni “tal-UE”. F’dan is-sens, l-aġenziji jistgħu jaġixxu bħal ċentri ta’ kompetenza u networking.
45Il-bord tat-tmexxija ta' aġenzija huwa l-ogħla korp ta’ governanza interna (għalkemm it-terminu preċiż – “bord tas-superviżuri”, “kumitat amministrattiv”, eċċ. – jista’ jvarja minn aġenzija għal oħra). Huwa għandu rwol superviżorju b’responsabbiltà ġenerali mill-istrateġija, minn kwistjonijiet relatati mal-baġit u l-ippjanar, mill-ħatra ta’ direttur eżekuttiv u mill-monitoraġġ tal-prestazzjoni tal-aġenzija.
46L-Istati Membri jistgħu jinfluwenzaw b’mod konsiderevoli l-istrateġija u l-operazzjonijiet ta’ aġenzija permezz tal-pożizzjoni tagħhom ta' maġġoranza fil-bord tat-tmexxija. B’mod partikolari, jekk il-ħtiġijiet operazzjonali u politiċi jirrikjedu li l-Istati Membri jikkooperaw mill-qrib f’oqsma politikament sensittivi, hemm ċertu inċentiv għall-Kunsill biex jittrasferixxi l-kompetenza lil aġenzija tal-UE aktar milli lill-Kummissjoni. Il-membri tal-bord li jirrappreżentaw l-Istati Membri fil-bord tat-tmexxija ma għandhomx mandat biex jimpenjaw lill-gvernijiet tagħhom u għalhekk ma jistgħux jiggarantixxu l-kooperazzjoni tal-Istati Membri tagħhom fl-implimentazzjoni tad-deċiżjonijiet meħuda mill-aġenziji (ara wkoll il-paragrafi 71-74).
47Il-bordijiet tat-tmexxija tal-biċċa l-kbira mill-aġenziji jikkonsistu f'rappreżentant wieħed minn kull Stat Membru kif ukoll membru wieħed jew aktar mill-Kummissjoni. Seba’ bordijiet tat-tmexxija jinkludu wkoll membri votanti maħtura mill-Parlament: l-ACER, l-ECDC, l-ECHA, l-EEA, l-EMA, l-EMCDDA u l-EUIPO.
48Għalhekk, il-biċċa l-kbira mill-bordijiet tat-tmexxija għandhom 30-35 membru, kif jidher fil-Figura 7. L-aġenziji taħt il-mandat tad-DĠ EMPL (is-Cedefop, l-Eurofound u l-EU-OSHA) huma “tripartitiċi” – kull Stat Membru jibgħat rappreżentant wieħed minn organizzazzjoni tal-impjegaturi, wieħed minn organizzazzjoni tal-ħaddiema u uffiċjal wieħed tal-gvern. Dawn l-aġenziji u s-CdT għandhom sa 90 membru, u dan jagħmel il-proċess tat-teħid ta' deċiżjonijiet diffiċli u li jiġġenera spejjeż amministrattivi konsiderevoli. L-EIGE, l-EIT u (sal-2021) l-EFSA għandhom inqas membri fil-bordijiet tat-tmexxija tagħhom. Fil-biċċa l-kbira mill-aġenziji, il-livell ta’ involviment minn membri individwali tal-bord ivarja ħafna wkoll.
Figura 7
Membri votanti tal-bordijiet tat-tmexxija
Sors: il-QEA.
Kif indikajna f’rapporti speċjali preċedenti10, filwaqt li l-kompożizzjoni tal-bordijiet tat-tmexxija tiżgura li l-fehmiet nazzjonali jittieħdu inkunsiderazzjoni, din tista’ wkoll tfixkel il-perspettiva madwar l-UE kollha fit-teħid ta' deċiżjonijiet tal-aġenziji (il-Kaxxa 9). Madankollu, l-influwenza tal-Kummissjoni fil-prattika tmur ferm lil hinn mid-drittijiet tal-vot tagħha, billi hija responsabbli biex tipproponi l-baġits u t-tabelli tal-persunal tal-aġenziji kollha, ħlief dawk li jiġu ffinanzjati kompletament minn tariffi.
Kaxxa 9
Il-Bord tas-Superviżuri tal-EBA, tal-EIOPA u tal-ESMA
L-ogħla korp deċiżjonali tat-tliet awtoritajiet superviżorji Ewropej (l-ESAs) huwa l-Bord tas-Superviżuri. Huwa magħmul mill-kapijiet tal-awtoritajiet kompetenti nazzjonali li jissorveljaw l-istituzzjonijiet finanzjarji f’kull Stat Membru, flimkien ma’ rappreżentant kull wieħed, mhux votanti, mill-BĊE (għall-EBA), iż-żewġ ESAs l-oħra, il-Kummissjoni u l-BERS.
Din il-kompożizzjoni tistimula l-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet superviżorji Ewropej u dawk nazzjonali, u għalhekk tidher xierqa biex tindirizza r-responsabbiltajiet tal-ESA f'dak li jirrigwarda t-tfassil tar-regoli, iżda inqas xierqa għar-rwoli superviżorji tagħhom. L-ESAs iridu jiżguraw ukoll l-applikazzjoni konsistenti ta’ atti tal-UE li huma legalment vinkolanti u, fejn ikun meħtieġ, jiskattaw proċedura tal-ksur tad-dritt tal-Unjoni (l-Artikolu 17 tar-Regolament dwar l-EBA). Fil-prattika, dan il-mekkaniżmu jintuża rari ħafna minħabba r-riluttanza min-naħa tal-awtoritajiet superviżorji nazzjonali biex jissanzjonaw lill-kollegi pari tagħhom. Bosta rispondenti għall-istħarriġ ġibdu l-attenzjoni għall-fatt li l-falliment tal-proċedura ta’ ksur tad-dritt tal-UE ntwera b’mod ċar min-nuqqas ta’ adozzjoni ta' rakkomandazzjoni min-naħa tal-EBA fil-kawża Daniża-Estonjana dwar il-ħasil tal-flus.
L-awtoritajiet baġitarji jżommu l-aġenziji taħt obbligu ta' rendikont għall-kwistjonijiet finanzjarji u ta' konformità, iżda l-prestazzjoni hija ta’ tħassib sekondarju
50L-awtorità baġitarja tal-UE (il-Parlament u l-Kunsill) hija responsabbli mill-għoti tal-kwittanza annwali għall-kontijiet tal-biċċa l-kbira mill-aġenziji. Tradizzjonalment, hija tiffoka fuq kwistjonijiet finanzjarji u ta’ konformità, u tagħti biss attenzjoni limitata għall-prestazzjoni tal-aġenziji.
51Il-kumitati għall-politika settorjali tal-Parlament jissorveljaw l-operazzjonijiet tal-aġenziji f’livell għoli, prinċipalment permezz tas-seduti ta’ smigħ tad-diretturi eżekuttivi tagħhom u d-diskussjoni tar-rapporti annwali tagħhom. Il-kumitati għall-politika settorjali jibagħtu wkoll opinjonijiet qosra lill-Kumitat għall-Kontroll tal-Baġit bħala kontribut għall-proċedura ta’ kwittanza, iżda l-ġbir u l-analiżi reali tal-informazzjoni dwar il-prestazzjoni huma limitati ħafna u jikkonċernaw biss lil aġenziji individwali.
52Il-Kunsill u l-gruppi ta’ ħidma tiegħu prinċipalment iżommu lid-DĠ sħab responsabbli mill-prestazzjoni tal-aġenziji.
Figura 8
Atturi prinċipali u dokumenti ewlenin fiċ-ċiklu tal-prestazzjoni annwali
Sors: il-QEA.
Il-kontroll pubbliku fuq l-aġenziji li huma kompletament awtofinanzjati (l-EUIPO, is-CPVO u l-SRB – l-SRB jimmaniġġja wkoll il-Fond Uniku ta’ Riżoluzzjoni, li rċieva EUR 7.8 biljun f'kontribuzzjonijiet li żiedu l-assi totali tiegħu għal EUR 33 biljun fi tmiem l-2019) huwa saħansitra aktar limitat. Għalkemm iwettqu mandat pubbliku, fdat lilhom permezz tal-leġiżlazzjoni tal-UE, dawn l-aġenziji għandhom obbligu ta' rendikont prinċipalment lejn il-membri proprji tagħhom11, li jagħtuhom kwittanza annwali, u b’mod informali biss lejn il-Parlament Ewropew. Barra minn hekk, l-EUIPO inpartikolari akkumula surpluses kbar billi d-dħul tiegħu minn tariffi u imposti ta’ spiss kien jaqbeż in-nefqa tiegħu. Aħna kkummentajna dwar dawn l-aspetti fl-opinjonijiet li ħriġna fl-2019 dwar il-proposti għar-regolamenti finanzjarji tas-CPVO u tal-EUIPO12. Ġuriżdizzjonijiet oħra joperaw b’mod differenti meta mqabbla mal-UE (ara l-Figura 8). Pereżempju, il-Kungress tal-Istati Uniti huwa l-awtorità tal-kwittanza għall-aġenziji kollha tal-Istati Uniti li huma awtofinanzjati.
L-aġenziji jirrappurtaw aktar dwar l-aspetti tal-prestazzjoni, iżda l-kontribut tagħhom għall-politiki u għall-kooperazzjoni tal-UE ma jitkejjilx b’mod ċar u lanqas ma jiġi kkomunikat liċ-ċittadini
L-aġenziji jipprovdu regolarment informazzjoni dwar il-prestazzjoni, iżda din l-informazzjoni mhux dejjem tkun rilevanti
54Il-partijiet ikkonċernati tal-Aġenzija jeħtieġu kemm informazzjoni kwalitattiva kif ukoll informazzjoni kwantitattiva dwar il-prestazzjoni, u din jirċevuha permezz tar-rapport annwali tal-attività kkonsolidat (CAAR) u dokumenti oħra. Minbarra li jirrappurtaw kull sena, ħafna aġenziji (eż. l-EUIPO, l-ETF, l-EFSA) jipproduċu informazzjoni aktar regolari fil-forma ta’ tabelli operattivi, rapporti trimestrali, eċċ. Xi wħud minn dawn id-dokumenti huma għal użu intern biss, iżda oħrajn jiġu ppubblikati.
55Il-biċċa l-kbira mill-aġenziji introduċew ibbaġitjar ibbażat fuq l-attività, li jfisser li huma jallokaw ir-riżorsi u/jew l-ispejjeż skont l-attività, u xi wħud (l-EASA, l-ESMA, l-ETF, l-EUIPO, l-eu-LISA) għamlu progress sinifikanti lejn ġestjoni bbażata fuq l-attività, li tinvolvi aġġornament regolari tat-tabelli ta’ valutazzjoni, b'kombinament tal-informazzjoni dwar il-baġit u dik dwar il-prestazzjoni (ara l-Anness VI). Filwaqt li l-EASA u l-ESMA kkalkulaw bis-sħiħ l-ispiża tas-servizzi li fuqhom huma bbażati t-tariffi li jimponu, it-tariffi ta' aġenziji oħra huma stabbiliti fir-regolamenti tagħhom.
56L-aġenziji jkejlu wkoll il-prestazzjoni permezz ta’ indikaturi ewlenin tal-prestazzjoni (KPIs). Fl-2015, il-Kummissjoni ħarġet linji gwida dwar il-KPIs għad-diretturi tal-aġenziji13. L-indikaturi li ntużaw fil-prattika huma prinċipalment relatati mal-implimentazzjoni tal-programm ta’ ħidma annwali tal-aġenziji u tal-baġit tagħhom kif ukoll il-ġestjoni tar-riżorsi umani tagħhom, iżda normalment ma jippermettux li jiġu vvalutati r-riżultati jew l-effiċjenza u l-effettività tal-aġenziji fit-twettiq tal-mandat tagħhom.
57Il-biċċa l-kbira mill-aġenziji żviluppaw ukoll objettivi operazzjonali kif ukoll indikaturi tal-prestazzjoni u miri assoċjati. Il-biċċa l-kbira minn dawn l-indikaturi jkejlu l-output aktar milli r-riżultati jew l-impatt. Bosta aġenziji (l-EASO, l-EMSA, l-EFSA, il-Frontex, eċċ.) jirrappurtaw dwar aktar minn 100 indikatur, li ħafna minnhom huma dettaljati ħafna u speċifiċi u ma jagħtu l-ebda informazzjoni dwar il-prestazzjoni ġenerali. Spiss, ir-rabta mal-objettivi ta' politika ma tkunx stabbilita b’mod ċar, la fl-SPD u lanqas fil-CAAR.
58Għadd ta’ aġenziji aktar operazzjonali u/jew orjentati lejn in-negozju għandhom indikaturi aktar utli, li jkejlu l-kontribut tagħhom għall-implimentazzjoni tal-politiki tal-UE. Pereżempju, l-eu-LISA għandha indikaturi tar-riżultati għad-disponibbiltà u l-ħin ta’ rispons tas-sistemi tagħha tal-IT fuq skala kbira. L-EASA hija waħda mill-ftit aġenziji li għandhom indikatur tal-impatt ċar: l-għadd ta' mwiet f'tiġrif ta' ajruplani fl-UE. L-EUIPO għandu indikaturi li jivvalutaw il-puntwalità, il-kwalità, u l-aċċessibbiltà tas-servizzi pprovduti.
59It-tqabbil bejn is-snin huwa ta’ spiss diffiċli, billi l-indikaturi jistgħu jinbidlu minn sena għal oħra u ftit li xejn huma l-CAAR li jsemmu r-riżultati tas-snin preċedenti. Fl-aħjar każ, l-output jitqabbel mal-mira proprja indikata mill-aġenzija fl-SPD.
60Billi l-attivitajiet tal-aġenziji huma tant diversi, mhuwiex possibbli li l-prestazzjoni tagħhom titqabbel mal-KPIs. Huwa wkoll diffiċli ħafna li wieħed iqabbel aġenziji differenti skont l-effiċjenza. L-ebda wieħed mir-rapporti tal-aġenziji ma jinkludi tqabbil ma’ korpi nazzjonali jew internazzjonali simili.
61Fir-Rapport Analitiku tagħna tal-201914, aħna sibna li xi aġenziji jiġbru wkoll informazzjoni dwar is-sostenibbiltà, iżda spiss din l-informazzjoni hija frammentata u mhijiex kompleta. Ir-rappurtar dwar is-sostenibbiltà huwa l-prattika tal-kejl, id-divulgazzjoni u l-obbligu ta' rendikont għall-partijiet ikkonċernati interni u esterni għall-prestazzjoni organizzazzjonali lejn l-għan ta’ żvilupp sostenibbli. Aħna sibna li aġenzija waħda biss, l-EUIPO, tippubblika rapport ta’ dan it-tip.
Hemm ammont limitat ta' sensibilizzazzjoni u segwitu fil-midja f'dak li jirrigwarda l-kontribut tal-aġenziji għall-politiki u l-kooperazzjoni
62L-aġenziji tal-UE għandhom influwenza sinifikanti fuq it-tfassil ta' politiki u t-teħid ta’ deċiżjonijiet f’oqsma ta’ importanza essenzjali għall-ħajja ta’ kuljum taċ-ċittadini tal-UE. Huma jistgħu jaġixxu wkoll fuq quddiem nett biex isolvu sitwazzjonijiet ta’ kriżi jew sfidi tas-soċjetà ta' terminu twil. Minbarra r-rappurtar limitat min-naħa tal-aġenziji stess dwar il-prestazzjoni, il-viżibbiltà tal-midja tal-kontribut li jingħata minnhom – pożittiv jew negattiv – hija limitata wkoll. Ftit li xejn mill-artikli tal-aħbarijiet fl-analiżi tagħna tad-data kien fihom xi informazzjoni kwalitattiva dwar il-kontribut tal-aġenziji għall-politiki u l-kooperazzjoni tal-UE, jew l-influwenza tagħhom fuq it-teħid ta' deċiżjonijiet f’isem l-Istati Membri, l-industrija u ċ-ċittadini.
63Bejn Jannar 2018 u Lulju 2019, l-aġenziji prinċipali li ssemmew fl-aħbarijiet kienu l-Europol u l-Frontex, li dehru f’aktar minn 40 % tal-artikli kollha li analizzajna (il-Figura 9). Dawn ġew segwiti mill-EFSA, l-EASA, l-EMA u l-ECDC. Flimkien, dawn is-sitt aġenziji kienu jirrappreżentaw żewġ terzi tal-artikli. Huma lkoll jittrattaw kwistjonijiet ta’ sigurtà u/jew ta’ sikurezza, li jattiraw l-akbar attenzjoni pubblika. Xi aġenziji (bħall-EMA) dehru ftit jew wisq b’mod kostanti matul il-perjodu inkwistjoni, filwaqt li l-kopertura ta’ oħrajn kienet aktar ikkonċentrata u marbuta ma’ inċidenti u avvenimenti speċifiċi (ara l-Figura 3 u l-Figura 4 fl-Anness IV). Pereżempju, it-tiġrif tal-Boeing 737 MAX b’mod esponenzjali żied l-esponiment fil-midja tal-EASA, il-kriżi tal-glifosat żiedet il-kopertura tal-EFSA, u l-EUIPO rċieva l-attenzjoni wara s-sentenza rigward it-trademark Adidas.
Figura 9
Artikli tal-aħbarijiet miġbura fi gruppi skont l-aġenzija jew korp ieħor tal-UE
Sors: informazzjoni kkompilata mill-QEA abbażi ta’ data aggregata mis-sistema EMM, minn Jannar 2018 sa Lulju 2019.
L-ECDC ippubblika l-akbar għadd ta’ artikli tal-aħbarijiet dwar l-attivitajiet proprji tiegħu, segwit mill-EMA u l-EMSA. Il-kompiti ta' dawn it-tliet aġenziji jinkludu t-tixrid ta’ informazzjoni fl-oqsma tas-saħħa u s-sigurtà pubbliċi. Il-biċċa l-kbira mill-aġenziji l-oħra rarament dehru fl-aħbarijiet, anke fejn is-sensibilizzazzjoni hija parti mill-mandat tagħhom. Għall-kuntrarju tal-aġenziji li jittrattaw is-sigurtà u l-protezzjoni tal-fruntieri (il-Frontex, l-Europol), l-EASO li jappoġġa lill-Istati Membri f'dak li jirrigwarda l-asil kellu preżenza aktar baxxa fl-artikli tal-aħbarijiet koperti mill-EMM.
Il-kooperazzjoni bejn l-aġenziji u korpi oħra fil-livell nazzjonali, tal-UE u dak internazzjonali ġeneralment taħdem tajjeb, b’xi ftit eċċezzjonijiet
Ir-riżultati tal-istħarriġ juru li jeħtieġ li xi aġenziji jtejbu l-kooperazzjoni
65Il-maġġoranza (80 %) tal-partijiet ikkonċernati li stħarriġna jqisu li l-kooperazzjoni bejn l-aġenziji u s-sħab tagħhom fil-livell nazzjonali, tal-UE jew dak internazzjonali ġeneralment taħdem tajjeb. Madankollu, hemm differenzi ċari fost l-aġenziji individwali. Terz mir-rispondenti jaħsbu li jinħtieġ titjib sinifikanti, pereżempju fir-relazzjonijiet ta' bejn l-aġenziji li ġejjin u xi wħud mis-sħab tagħhom:
- l-ENISA u l-GSA mal-Istati Membri, aġenziji oħra u sħab internazzjonali,
- l-ERA mal-Kummissjoni u mal-Istati Membri.
- l-EMA mal-Kummissjoni,
- l-EASA mal-Istati Membri.
L-aġenziji jaħdmu mill-qrib mad-DĠ sħab tal-Kummissjoni, iżda għandhom involviment limitat fin-negozjati tal-baġit u fir-reviżjoni tal-leġiżlazzjoni
66Il-biċċa l-kbira mill-aġenziji ma għandhomx setgħat ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet (ara l-Kaxxa 10), iżda xi wħud (bħall-ECDC, l-ECHA, l-EFSA, l-EMA u l-ERA) jipproduċu opinjonijiet xjentifiċi, li huma l-bażi għad-deċiżjonijiet tal-Kummissjoni. Għadd żgħir ta' aġenziji (eż. l-ACER, is-CPVO, l-EASA, l-EUIPO, l-EUIPO u, f’xi oqsma, l-ECHA) għandhom is-setgħa li jieħdu deċiżjonijiet.
Kaxxa 10
Id-duttrina Meroni u d-delega ta' setgħat lill-aġenziji
Il-ġurisprudenza Meroni15 tillimita d-delega ta' setgħat tal-UE lil aġenzija tal-UE għal setgħat eżekuttivi, iddefiniti b’mod ċar, li jridu jkunu kompletament issorveljati mill-awtorità tad-delega. Barra minn hekk, id-delega trid issir permezz ta' “deċiżjoni espliċita” u trid tkun meħtieġa għat-twettiq tal-kompiti stipulati skont it-Trattati. Hija ma tistax tinvolvi setgħat “diskrezzjonali” sal-livell li tippermetti l-eżekuzzjoni ta’ politika ekonomika reali li timplika marġni wiesa’ ta’ diskrezzjoni, li twassal għal trasferiment reali ta’ responsabbiltà.
Il-biċċa l-kbira mill-aġenziji ma għandhomx setgħat ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet. Fil-qasam tas-saħħa, pereżempju, l-aġenziji (bħall-EMA u l-EFSA) jivvalutaw ir-riskju, iżda l-ġestjoni tar-riskju taqa' f'idejn il-Kummissjoni, li normalment tieħu deċiżjonijiet formali ta’ awtorizzazzjoni.
Fi snin reċenti, id-duttrina Meroni ġiet ikkjarifikata, u ppermettiet id-delega ta’ xi setgħat regolatorji jew ta’ intervent, delineati b’mod preċiż, li huma suġġetti għal rieżaminar ġudizzjarju. Xi aġenziji li għandhom rwol fir-regolamentazzjoni tas-suq uniku, bħall-EASA, l-EUIPO u l-ESMA, għandhom is-setgħa li jieħdu ċerti deċiżjonijiet abbażi ta' valutazzjonijiet u kriterji tekniċi (li huma speċifikati f’atti leġiżlattivi, delegati u regolatorji) mingħajr l-approvazzjoni formali mill-Kummissjoni16.
Il-Kummissjoni tissorvelja l-attivitajiet tal-aġenziji permezz tal-preżenza tagħha fuq bordijiet tat-tmexxija, l-involviment tagħha fiċ-ċiklu ta’ programmazzjoni u ta’ ppjanar (hija toħroġ opinjonijiet formali dwar l-abbozzi ta’ SPDs) u għadd kbir ta’ kuntatti aktar regolari bejn id-DĠ sħab u l-aġenziji “tagħhom”. Is-Servizz tal-Awditjar Intern tal-Kummissjoni (IAS) huwa l-awditur intern statutorju tal-aġenziji kollha, ħlief dawk li huma awtofinanzjati17. L-IAS jawditja suġġetti magħżula, li huma rilevanti għal dawn l-aġenziji bbażat fuq pjanijiet tal-awditjar strateġiċi individwali, pluriennali u bbażati fuq ir-riskju, u jirrapporta dwar dan lid-diretturi eżekuttivi u lill-bordijiet tat-tmexxija rispettivi.
68L-involviment tal-aġenziji fir-reviżjoni tar-regolamenti fundaturi tagħhom u ta' leġiżlazzjoni ewlenija oħra fil-qasam tal-operat tagħhom huwa ġeneralment limitat. B’riżultat ta’ dan, il-Kummissjoni mhux dejjem tagħmel l-aħjar użu mill-għarfien tagħhom meta proposti leġiżlattivi ġodda jkunu qed jiġu abbozzati.
69Id-DĠ sħab jinnegozjaw mad-DĠ BUDG it-tabelli tal-persunal tal-aġenziji tagħhom u l-kontribuzzjonijiet mill-UE, qabel ma dawn jiġu inklużi fil-proposti ta' abbozz ta' baġit tal-Kummissjoni lill-Parlament u lill-Kunsill. L-aġenziji ma għandhomx it-tendenza li jkollhom kuntatt dirett mad-DĠ BUDG u jirċievu ftit li xejn informazzjoni dwar il-progress tan-negozjati tal-baġit, u dan jista' jxekkel l-ippjanar operazzjonali tagħhom.
70Xi wħud mill-aġenziji għandhom nuqqas kroniku ta’ riżorsi, filwaqt li oħrajn ma jistgħux jassorbu l-baġit tagħhom taħt iċ-ċiklu ta' programmazzjoni annwali. Pereżempju, ibbażat fuq ftehim politiku, il-Frontex irċeviet riżorsi addizzjonali konsiderevoli mill-2017 'il quddiem. Aħna ma sibna l-ebda evidenza li turi kif il-ħtiġijiet addizzjonali baġitarji u ta' persunal kienu ġew stabbiliti. Fil-każ tal-EU-OSHA, preċedentement aħna ddeskrivejna fil-qosor tendenza li jsiru riporti rikorrenti ta' perċentwal sinifikanti tal-baġit minn sena finanzjarja waħda għall-oħra18. Aħna nosservaw li, fil-każ ta' din l-aġenzija, sa issa r-rati ta' kanċellazzjoni għar-riporti kienu baxxi. Madankollu, inġenerali livell għoli ta' riporti jinvolvi riskji fil-ġestjoni finanzjarja tajba tar-riżorsi.
Il-kooperazzjoni mal-Istati Membri hija kruċjali, iżda mhux dejjem timxi mingħajr xkiel
71L-Istati Membri għandhom rwol attiv fl-implimentazzjoni tal-biċċa l-kbira mill-programmi ta’ ħidma tal-aġenziji. Pereżempju:
- Il-Frontex, l-EASO u l-eu-LISA jipprovdu appoġġ attiv lill-Istati Membri li huma l-punti ta' dħul ewlenin għall-migranti u l-applikanti għall-asil biex jidħlu fl-UE.
- L-eu-LISA topera l-komponent ċentrali ta’ sensiela ta’ sistemi tal-IT fuq skala kbira fl-ispazju ta’ libertà, sigurtà u ġustizzja, li huma marbuta ma’ sistemi nazzjonali19.
- Ħafna aġenziji, bħall-EEA, l-EFSA, l-EMCDDA, l-EUIPO u l-EU-OSHA jaħdmu mill-qrib ma’ networks ta’ esperti tal-UE u/jew punti fokali nazzjonali, li jgħinu fl-implimentazzjoni tal-programmi ta’ ħidma tagħhom.
- Ħafna aġenziji (bħas-CPVO, l-ECHA (ara l-Kaxxa 11), l-EMA, l-EFSA u, sa livell inqas, l-EASA) iwettqu l-kompiti ta' natura xjentifika tagħhom f'kooperazzjoni mal-Istati Membri.
Kaxxa 11
Wara aktar minn deċennju, l-ECHA għadha topera f’kuntest ta’ setgħat limitati
L-ECHA ffaċċjat għadd ta’ sfidi biex twettaq il-mandat tagħha li tippromwovi l-użu ta’ sustanzi kimiċi sikuri.
- Is-sistema ta’ reġistrazzjoni hija bbażata fuq sottomissjonijiet mill-operaturi tal-industrija (ara l-Kaxxa 14).
- Matul l-ewwel deċennju tal-eżistenza tagħha (2008-2017), l-ECHA tat aktar il-prijorità lir-reġistrazzjoni milli tat lill-analiżi tad-data pprovduta dwar is-sustanzi kimiċi ddikjarati. Billi ħafna sustanzi għadhom ma ġewx evalwati fid-dettall, għadu mhux ċar jekk humiex ta’ ħsara jew le. Il-pjan strateġiku tal-ECHA għall-perjodu 2019-2023 joffri approċċ ġdid u aktar ambizzjuż għall-identifikazzjoni ta’ sustanzi li jeħtieġ li jiġu rregolati.
- Sentenza reċenti mill-Qorti Ġenerali tal-QĠUE20 annullat deċiżjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza l-użu ta’ ċerta sustanza fuq il-bażi ta’ opinjoni mill-kumitati xjentifiċi tal-ECHA, għar-raġuni li l-analiżi ta’ alternattivi li jkunu inqas ta' ħsara kienet insuffiċjenti.
- L-Istati Membri għandhom kompetenza esklużiva biex jinfurzaw l-obbligu fuq il-kumpaniji biex jirreġistraw sustanzi kimiċi mal-ECHA skont ir-Regolament REACH. L-ECHA għandha biss rwol ta’ koordinazzjoni.
- Sena wara sena, il-miri annwali tal-ECHA biex tifformula opinjonijiet dwar l-approvazzjoni ta' sustanzi attivi fil-bijoċidi ma jintlaħqux, minħabba li l-Istati Membri jdumu biex jippreżentaw ir-rapporti ta' valutazzjoni tagħhom.
- Il-qafas finanzjarju u amministrattiv li fih topera l-ECHA huwa aktar kumpless minn dak ta' aġenziji oħra, billi l-ECHA għandha tliet baġits separati (u tabelli tal-persunal) skont tliet regolamenti differenti, u kull wieħed minnhom jaqa' taħt DĠ sieħeb differenti. Dan ikompli jillimita l-flessibbiltà tal-ECHA biex tittratta l-fluttwazzjonijiet fl-ammont ta’ xogħol.
Billi jassenjaw responsabbiltajiet lil aġenzija tal-UE, l-Istati Membri jżommu parti kbira mill-kontroll fuq it-teħid ta' deċiżjonijiet filwaqt li jsaħħu l-kooperazzjoni Ewropea (ara l-Kaxxa 12). Għalhekk, f’ħafna oqsma, l-aġenziji għandhom aktar rwol ta’ koordinazzjoni flessibbli, li jagħti lill-Istati Membri setgħa diskrezzjonali konsiderevoli.
Kaxxa 12
Kontroll fil-fruntieri, u asil: żewġ stejjer differenti21
Il-Frontex u l-EASO jiddependu ħafna mill-forniment ta' riżorsi umani (u tekniċi, fil-każ tal-Frontex) mill-Istati Membri. Iż-żewġ aġenziji jsibuha diffiċli biex jiksbu dawn ir-riżorsi, iżda jidher li l-Frontex qed ikollha relattivament aktar suċċess f’dan ir-rigward.
Fir-Rapport Speċjali Nru 6/2017: “Ir-rispons tal-UE għall-kriżi tar-refuġjati: l-approċċ 'hotspot'”, aħna wrejna li l-EASO jeħtieġ membri tal-persunal mill-Istati Membri22 (prinċipalment esperti fil-qasam tal-asil u interpreti), kif ukoll membri tal-persunal kuntrattwali, biex jissodisfa l-funzjoni ewlenija sensittiva tiegħu li jipprovdi appoġġ lill-Istati Membri. Ostaklu wieħed maġġuri għall-effiċjenza operazzjonali huwa l-perjodu qasir ħafna ta’ skjerament (bejn sitta u tmien ġimgħat) tal-esperti tal-Istati Membri. Fl-2018, l-EASO mmaniġġja 2 operazzjonijiet maġġuri ta’ appoġġ (fil-Greċja u fl-Italja) li kienu jinvolvu 478 espert mill-Istati Membri u mill-pajjiżi assoċjati, kif ukoll 464 membru tal-persunal kuntrattwali.
B’reazzjoni għaż-żieda mhux mistennija fil-flussi migratorji fl-2015, il-Kummissjoni ppreżentat proposta biex jiġu emendati r-regolamenti relatati mal-EASO u mal-Frontex sabiex jiżdied u jiġi kkoordinat aħjar l-appoġġ disponibbli lill-Istati Membri li huma l-aktar esposti. Il-pakkett leġiżlattiv għall-Frontex ġie adottat f’inqas minn sena (u t-tieni pakkett, li għal darb’oħra jespandi r-responsabbiltajiet tal-Frontex, ġie adottat fl-2019), iżda għad ma hemmx qbil dwar il-proposta tal-Kummissjoni biex tiġi stabbilita awtorità kompetenti fil-qasam tal-asil tal-UE.
F’xi oqsma, il-korpi tal-Istati Membri jkomplu joperaw b’mod parallel. Pereżempju, biex jipproteġu trademark jew disinn, il-kumpaniji jistgħu jagħżlu li japplikaw jew ma’ uffiċċji nazzjonali (għal protezzjoni nazzjonali biss) jew inkella mal-EUIPO (għal protezzjoni fl-UE kollha). Fil-qasam tas-saħħa, l-awtoritajiet tal-Istati Membri jistgħu jwettqu l-valutazzjonijiet tar-riskju proprji tagħhom f’oqsma fejn l-aġenziji joperaw (l-ECDC għall-prevenzjoni u l-kontroll tal-mard, l-EFSA għas-sikurezza tal-ikel), mingħajr l-ebda obbligu li jikkoordinaw il-ħidma tagħhom mal-aġenziji. Ġiet adottata leġiżlazzjoni biex dan ir-riskju jiġi mmitigat permezz ta’ mekkaniżmi ta’ skambju ta’ informazzjoni.
74Meta, fil-Kunsill tal-UE, l-Istati Membri jkollhom diskussjonijiet li jinvolvu l-kompetenzi tal-aġenziji, l-aġenziji nfushom ġeneralment ma jipparteċipawx iżda jiġu rrappreżentati mill-Kummissjoni.
Potenzjal għal kooperazzjoni aktar mill-qrib fost l-aġenziji fl-istess qasam ta’ politika
75Bosta aġenziji huma attivi fl-istess qasam ta’ politika. Aħna identifikajna xi trikkib fost il-mandati u/jew l-attivitajiet tal-aġenziji li ġejjin:
- l-EIGE u l-FRA (it-tnejn li huma attivi fil-qasam tad-drittijiet tan-nisa);
- l-EASO u l-Frontex (it-tnejn li huma jipprovdu medjaturi kulturali biex jappoġġaw lill-Istati Membri li jiffaċċjaw influssi kbar ta’ migranti);
- l-aġenziji taħt il-mandat tad-DĠ EMPL (is-Cedefop, l-Eurofound, l-EU-OSHA u l-ELA).
Il-kooperazzjoni bejn l-aġenziji hija waħda partikolarment mill-qrib fil-qasam tal-migrazzjoni. L-EASO, il-Frontex, l-Europol u l-FRA jaħdmu flimkien fil-“hotspots” fl-Italja u fil-Greċja. Fil-qasam tal-Ġustizzja u l-Affarijiet Interni (ĠAI), jiġu organizzati laqgħat regolari bejn disa’ aġenziji (is-CEPOL, l-EASO, il-Frontex, l-EIGE, l-EMCDDA, l-eu-LISA, l-Eurojust, l-Europol u l-FRA) u ż-żewġ DĠ sħab tagħhom (HOME u JUST) fil-qafas tan-Network tal-Aġenziji tal-ĠAI. Żewġ aġenziji oħra, l-EFCA u l-EMSA, jikkooperaw mal-Frontex fuq kwistjonijiet ta’ gwardja tal-kosta. Id-DĠ SANTE ilu jorganizza laqgħat regolari bejn l-aġenziji mill-2019. Kif previst fir-regolamenti fundaturi tagħhom, l-EBA, l-EIOPA u l-ESMA jaħdmu flimkien fi ħdan il-Kumitat Konġunt tal-Awtoritajiet Superviżorji Ewropej. F’oqsma oħra, il-kooperazzjoni hija aktar ad hoc.
77Spiss, il-kooperazzjoni bejn l-aġenziji tiġi fformalizzata f’“arranġament ta’ ħidma” bilaterali jew “memorandum ta’ qbil” (ara l-Kaxxa 13). Din tista’ tiġi ffaċilitata wkoll bil-preżenza ta’ rappreżentanti ta’ aġenziji oħra (spiss bħala osservaturi) fuq il-bord tat-tmexxija. Pereżempju, it-tliet awtoritajiet superviżorji Ewropej għandhom siġġu fuq il-bordijiet tat-tmexxija ta’ xulxin – għalkemm mhux dejjem jattendu. L-EUIPO u s-CPVO huma rrappreżentati wkoll fuq il-bordijiet ta' xulxin bħala osservaturi. Iċ-Ċentru tat-Traduzzjoni kkonkluda arranġament mal-aġenziji tal-UE, l-impriżi konġunti u l-istituzzjonijiet kollha tal-UE, li kollha huma intitolati li jkunu rrappreżentati fuq il-Bord tat-Tmexxija tiegħu.
Kaxxa 13
L-ECHA u l-EFSA – xogħol simili, iżda mhux biżżejjed kooperazzjoni
Ħafna drabi, l-ECHA u l-EFSA jittrattaw l-istess sustanzi, iżda ftit hemm skambju ta’ informazzjoni bejn iż-żewġ aġenziji. Is-sistemi użati mill-kumpaniji biex jirreġistraw is-sustanzi kimiċi mal-ECHA u biex jippreżentaw l-informazzjoni b’mod elettroniku mhumiex marbuta jew konnessi mas-sistemi tal-EFSA.
Fl-EFSA, il-proċeduri għall-preżentazzjoni tal-applikazzjonijiet u l-informazzjoni meħtieġa jvarjaw ħafna. F'kull qasam hemm regoli speċifiċi għat-tfassil ta' applikazzjonijiet. L-EFSA żviluppat dokumenti ta’ gwida biex tgħin fl-applikazzjonijiet, iżda ftit li xejn hemm kooperazzjoni mal-ECHA f’dan ir-rigward.
Fl-2017, iż-żewġ aġenziji ffirmaw memorandum ta’ qbil ġdid (li ssostitwixxa dak preċedenti, mill-2009) dwar kooperazzjoni aktar mill-qrib bejniethom.
L-aġenziji jikkooperaw ukoll mill-qrib permezz tan-Network tal-Aġenziji tal-UE (EUAN), li ġie stabbilit biex iżid il-viżibbiltà tagħhom, u biex jidentifika u jippromwovi kisbiet possibbli fl-effiċjenza. Jintlaħaq qbil mill-aġenziji dwar il-prijoritajiet tiegħu fil-forma ta’ strateġija ta’ ħames snin u programmi ta’ ħidma annwali. Rwol wieħed importanti tal-EUAN huwa li tiġi żgurata komunikazzjoni effiċjenti bejn l-aġenziji u l-partijiet ikkonċernati tagħhom, prinċipalment l-istituzzjonijiet tal-UE. Disa’ subnetworks jagħtu għamla lill-azzjoni u l-interazzjoni tal-membri tiegħu u jirriżultaw f’riżultati tanġibbli li huma ta’ benefiċċju għall-UE u għaċ-ċittadini tagħha. Madankollu, l-EUAN ma għandu l-ebda setgħa eżekuttiva, mhux l-aġenziji kollha jipparteċipaw fis-subnetworks kollha, u l-kooperazzjoni tiffoka prinċipalment fuq kwistjonijiet amministrattivi aktar milli fuq dawk operazzjonali.
79Aġenzija waħda, iċ-Ċentru tat-Traduzzjoni għall-Korpi tal-Unjoni Ewropea (CdT), għandha l-kooperazzjoni fost l-aġenziji bħala l-iskop ewlieni tagħha. Madankollu, mhux l-aġenziji kollha huma obbligati mir-regolamenti fundaturi tagħhom li jagħmlu użu mis-servizzi tas-CdT. Hemm ukoll xi konfużjoni fir-rigward tat-tip ta’ servizzi li għalihom l-aġenziji l-oħra jridu, jew jistgħu, jirrikorru għas-CdT. Aġenzija waħda saħansitra żviluppat is-sistema proprja tagħha biex tittratta kwistjonijiet lingwistiċi internament (memorji ta’ traduzzjoni), filwaqt li oħrajn jistgħu jużaw fornituri ta' traduzzjoni esterni privati. Fir-Rapport Annwali 2017 tagħna dwar l-aġenziji, aħna tajna l-fehma tagħna li l-kapaċità tas-CdT mhux qed tintuża bis-sħiħ, li hemm duplikazzjoni fl-iżvilupp tas-sistemi u fl-ispejjeż operazzjonali u li l-mudell kummerċjali tas-CdT u l-kontinwità ta' dan tal-aħħar setgħu kienu f’riskju.
Xi aġenziji jiddependu mill-kooperazzjoni min-naħa tal-operaturi tal-industrija
80Xi aġenziji jiddependu wkoll mill-kooperazzjoni min-naħa tal-operaturi tal-industrija li huma suppost jirregolaw. Pereżempju, il-kompitu ta’ reġistrazzjoni tas-sustanzi kimiċi tal-ECHA jserraħ fuq sottomissjonijiet mill-operaturi tal-industrija (ara l-Kaxxa 14). Il-qafas regolatorju jipprovdi biss inċentivi limitati biex jiġi żgurat li l-informazzjoni pprovduta tkun affidabbli u aġġornata regolarment.
Kaxxa 14
L-esperjenza tal-ECHA turi d-dgħufijiet ta’ sistema bbażata fuq sottomissjonijiet mill-operaturi tal-industrija
- L-ECHA hija responsabbli mir-reġistrazzjoni jew l-awtorizzazzjoni obbligatorji ta’ sustanzi kimiċi fl-UE, abbażi ta’ sottomissjonijiet mill-operaturi tal-industrija23. Wara li l-persunal tal-ECHA jkun għamel kontrolli formali tal-kompletezza tal-informazzjoni pprovduta f’awtodikjarazzjoni, il-kumpanija tirċievi numru ta’ reġistrazzjoni tar-REACH li jippermettilha tikkummerċjalizza s-sustanzi kimiċi tagħha. Hija tista’ żżomm dan in-numru ta’ reġistrazzjoni anke jekk sussegwentement jintwera li tkun ipprovdiet informazzjoni skorretta jew mhux kompleta. Dan l-arranġament inaqqas l-inċentiv tal-kumpanija biex tipprovdi aġġornamenti jew informazzjoni addizzjonali. Studju reċenti24 wera li mill-inqas 30 % tar-reġistrazzjonijiet kollha jistgħu ma jkunux konformi.
- Dokument ta’ ħidma tal-persunal tal-Kummissjoni dwar l-evalwazzjoni tar-REACH iddikjara li n-nuqqas ta’ konformità tal-kumpaniji mal-obbligi ta’ reġistrazzjoni tagħhom qed ifixkel l-identifikazzjoni ta’ sustanzi ta’ tħassib u l-kapaċità li tirriżulta tal-awtoritajiet biex jipproteġu lill-pubbliku u lill-ambjent. L-ECHA u l-Kummissjoni adottaw pjan ta’ azzjoni konġunt biex jindirizzaw in-nuqqas ta’ konformità fil-fajls ta’ reġistrazzjoni. Il-kontrolli fuq il-kontenut se jiġu intensifikati u l-fokus se jitqiegħed fuq l-analiżi tas-sustanzi.
L-isforzi min-naħa tal-aġenziji għal sensibilizzazzjoni fil-livell internazzjonali għadhom limitati
81Skont it-Trattat, l-aġenziji ma jistgħux jidħlu fi ftehimiet internazzjonali li jorbtu lill-UE (l-Artikolu 218 tat-TFUE). Madankollu, huma jistgħu jidħlu fi ftehimiet ta’ kooperazzjoni ma’ kontropartijiet internazzjonali meta (1) dan ikun previst b’mod espliċitu fl-att ta’ stabbiliment tagħhom, (2) il-ftehim ta’ kooperazzjoni ma joħloqx obbligi vinkolanti u (3) ikollhom (de facto jew de jure) l-approvazzjoni tad-DĠ sħab tagħhom25.
82Minħabba n-natura tal-attivitajiet tagħhom, ħafna aġenziji jeħtieġ li jinteraġixxu mas-sħab internazzjonali, u l-attivitajiet tagħhom għandhom riperkussjonijiet internazzjonali. Ħafna aġenziji għandhom ukoll kontropartijiet f’pajjiżi terzi, bi rwoli simili. Il-Kummissjoni, f’kollaborazzjoni mas-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna, tistabbilixxi "arranġamenti ta' ħidma" mal-aġenziji biex jorganizzaw ir-relazzjonijiet tagħhom ma' korpi jew pajjiżi terzi.
83L-aġenziji li jaħdmu fil-qasam tal-Ġustizzja u l-Affarijiet Interni (b’mod partikolari l-Europol, l-Eurojust u l-Frontex) huma integrati bis-sħiħ fid-dimensjoni esterna tal-Ispazju ta’ Libertà, Sigurtà u Ġustizzja (AFSJ) u huma fost l-aġenziji l-aktar attivi fil-livell internazzjonali, anke minħabba li kkonkludew sensiela ta’ ftehimiet ta’ kooperazzjoni ma’ pajjiżi terzi. Bħala eżempji għal oqsma oħra ta' politika, l-EFSA u l-EMA stabbilew rwol internazzjonali importanti. L-opinjonijiet tagħhom huma kruċjali għas-sikurezza tas-saħħa kemm fl-UE kif ukoll barra minnha. Fis-settur tal-avjazzjoni, l-EASA hija attiva regolarment f'dan il-qasam. Madankollu, ma hemm l-ebda evidenza li, b'mod ġenerali, il-potenzjal tal-aġenziji biex jappoġġaw il-Kummissjoni fil-livell internazzjonali, b'mod partikolari f'dak li jirrigwarda kwistjonijiet tekniċi u l-iskambju ta' informazzjoni, jiġi sfruttat bis-sħiħ.
Konklużjonijiet u rakkomandazzjonijiet
84Aħna nikkonkludu li l-aġenziji qed ikollhom rwol dejjem aktar importanti fit-twassil tal-politiki tal-UE u li l-kundizzjonijiet stabbiliti kienu jappoġġaw il-prestazzjoni tal-istess politiki. Minkejja dan, filwaqt li nirrikonoxxu r-responsabbiltà tal-leġiżlatur, aħna nqisu li ma hemmx flessibbiltà suffiċjenti fl-istabbiliment u fl-operat tal-aġenziji u li l-potenzjal għalihom biex jikkooperaw għal objettivi ta’ politika komuni fl-interess taċ-ċittadini jkun jista’ jiġi sfruttat aktar.
85Il-flessibbiltà tal-aġenziji biex jissodisfaw il-ħtiġijiet ta' politika li qed jinbidlu hija riflessa fiċ-ċiklu tal-ħajja tagħhom: il-ħolqien, l-evoluzzjoni u l-istralċ potenzjali tagħhom. Aħna nosservaw li meta l-Kummissjoni tipproponi t-twaqqif ta' aġenzija ġdida, hija mhux dejjem tqis b’mod ċar l-alternattivi, inkluża l-għażla li l-Kummissjoni twettaq il-kompiti previsti, l-għażla ta’ kooperazzjoni intergovernattiva jew l-għażla li tiġi aġġustata l-missjoni ta’ aġenzija eżistenti tal-UE. Ladarba aġenzija tkun operazzjonali, il-koerenza tagħha fil-konfront tal-aġenziji l-oħra u d-DĠ sħab, b’mod partikolari fl-istess qasam ta’ politika, ma tiġix ivvalutata b’mod suffiċjenti, matul iż-żmien, biex tippermetti li jsiru aġġustamenti (il-paragrafi 16-32).
Rakkomandazzjoni 1 – Jiġi żgurat li fit-twaqqif tal-aġenziji jkun hemm rilevanza, koerenza u flessibbiltàJenħtieġ li l-Kummissjoni:
- iżżid l-użu ta' evalwazzjonijiet trażversali tal-aġenziji fil-kuntest tal-kontrolli tal-idoneità mwettqa mill-Kummissjoni tal-oqsma ta' politika differenti. Jenħtieġ li r-riżultati tal-evalwazzjonijiet jintużaw biex jiġu identifikati sinerġiji u bidliet possibbli, inklużi fużjonijiet, u, fejn ikun xieraq, biex jitħejjew proposti leġiżlattivi b'rispons għall-ħtiġijiet li qed jinbidlu;
- tħejji kwalunkwe proposta għal aġenziji ġodda f'konformità mal-Aġenda għal Regolamentazzjoni Aħjar, inklużi l-konsultazzjonijiet previsti fiha. Jenħtieġ li l-Kummissjoni turi r-rilevanza u l-koerenza ta' korpi ġodda proposti fil-konfront ta’ korpi eżistenti, filwaqt li tieħu inkunsiderazzjoni kwalunkwe riżerva espressa mill-Bord tal-Iskrutinju Regolatorju.
Data mmirata għar-Rakkomandazzjoni 1(a): sal-2024, sabiex tikkontribwixxi għall-proposti leġiżlattivi li jmiss għall-QFP għal wara l-2027.
Data mmirata għar-Rakkomandazzjoni 1(b): għal kwalunkwe proposta ġdida minn Settembru 2020 'il quddiem.
86Barra minn hekk, il-flessibbiltà timplika li l-aġenziji jirċievu riżorsi adegwati skont il-ħtiġijiet tagħhom li qed jinbidlu. Aħna nosservaw li l-aġenziji jbatu speċjalment minn flessibbiltà limitata f'dak li jirrigwarda r-riżorsi, parzjalment minħabba li ċ-ċiklu ta’ ppjanar tagħhom huwa strettament marbut mal-proċeduri baġitarji tal-UE. Tradizzjonalment, l-aġenziji kienu qed jippjanaw ir-riżorsi tagħhom b’mod inkrementali, abbażi ta' snin preċedenti, anke meta l-ambjent u l-politika jirrikjedu rieżaminar aktar bir-reqqa ta’ ċerti attivitajiet (il-paragrafi 33-43).
Rakkomandazzjoni 2 – Ir-riżorsi lill-aġenziji jiġu allokati b’mod aktar flessibbliJenħtieġ li l-aġenziji:
- jiġġustifikaw b'aktar reqqa il-ħtieġa tagħhom għar-riżorsi qabel kull perjodu ġdid tal-QFP, filwaqt li jagħmlu użu effettiv mid-dokumenti uniċi ta' programmazzjoni tagħhom u jieħdu kont tas-sinerġiji possibbli u l-ekonomiji ta’ skala.
- qabel kull perjodu tal-QFP, tivvaluta u tqabbel it-talbiet għal riżorsi mill-aġenziji kollha, u tipproponi li talloka r-riżorsi (żieda, tnaqqis u/jew riallokazzjoni) lill-aġenziji billi tiffoka fuq il-prijoritajiet u l-ħtiġijiet l-aktar urġenti;
- b'mod f'waqtu tirrieżamina t-talbiet tal-aġenziji biex jallinjaw ir-riżorsi mal-ħtiġijiet li jkunu qed jevolvu, biex ikun hemm aktar flessibbiltà fl-ippjanar baġitarju.
Jenħtieġ li l-Kummissjoni:
Data mmirata għall-implimentazzjoni: sal-2024.
87L-aġenziji tal-UE għandhom rwol importanti biex jgħaqqdu flimkien interessi differenti mill-Istati Membri bil-għan li jilħqu soluzzjonijiet ta’ politika komuni għall-UE. Madankollu, id-daqs tal-bordijiet tat-tmexxija tagħhom u d-diskrepanzi fil-fehim tar-rwol tal-membri fil-bordijiet tat-tmexxija jistgħu jfixklu t-teħid effiċjenti ta’ deċiżjonijiet (il-paragrafi 44-49).
88L-informazzjoni dwar il-prestazzjoni tal-aġenziji, fil-prattika, ma kinitx marbuta suffiċjentement mal-kontribut tagħhom għall-politika, u b’hekk huwa diffiċli li dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet jinżammu taħt obbligu ta' rendikont. Ir-Regolament Finanzjarju Qafas il-ġdid jintroduċi din ir-rabta, iżda l-impatt għad irid jiġi ddeterminat (il-paragrafi 50-53). B’mod ġenerali, iċ-ċittadini jirċievu ftit li xejn informazzjoni dwar il-benefiċċji li jirriżultaw mill-aġenziji (il-paragrafi 54-64).
Rakkomandazzjoni 3 – Isir titjib fil-governanza u r-rappurtar f'dak li jirrigwarda l-prestazzjoniJenħtieġ li l-aġenziji:
- itejbu l-mod kif jirrappurtaw dwar il-prestazzjoni fil-prattika billi jorbtu b’mod aktar ċar il-prestazzjoni tagħhom mal-kontribut li huma jagħtu għall-politiki tal-UE.
- timmonitorja l-implimentazzjoni tal-linji gwida riveduti tagħha (C (2020)2297) relatati mal-informazzjoni dwar il-prestazzjoni li għandhom jiġu pprovduti mill-aġenziji għall-iskrutinju estern mill-Parlament Ewropew, mill-Kunsill u miċ-ċittadini tal-UE, u b'hekk il-fokus jiġi ttrasferit minn fuq ir-rappurtar dwar l-output u l-attivitajiet għal fuq il-kontributi li jsiru għall-politiki tal-UE;
- tipproponi li l-leġiżlatur jirrieżamina d-daqs tal-bordijiet tat-tmexxija, fejn meħtieġ, biex isir titjib fl-effiċjenza tal-proċess tat-teħid ta' deċiżjonijiet.
Jenħtieġ li l-Kummissjoni:
Data mmirata għar-Rakkomandazzjonijiet 3(a) u (b): mill-2021 'il quddiem.
Data mmirata għar-Rakkomandazzjoni 3(c): minn Settembru 2020 'il quddiem għall-proposti l-ġodda.
89L-aġenziji tal-UE għandhom funzjoni ta’ network biex jikkondividu l-kompetenzi u jibnu kooperazzjoni mas-sħab nazzjonali, Ewropej u internazzjonali. Madankollu, l-aġenziji għadhom ma esplorawx il-possibilitajiet kollha biex jiksbu sinerġiji u ekonomiji ta’ skala fejn għandhom attivitajiet simili (il-paragrafi 76-80). Barra minn hekk, l-aġenziji jiddependu mill-appoġġ meħtieġ li jingħata mill-Istati Membri (il-paragrafi 72-75). Barra minn hekk, xi aġenziji joperaw f’oqsma ta’ politika li jkollhom dimensjoni internazzjonali qawwija, iżda xi drabi jkollhom nuqqas ta' appoġġ mill-Kummissjoni biex jikkondividu l-kompetenzi mas-sħab terzi, b’mod aktar flessibbli (il-paragrafi 81-83).
Rakkomandazzjoni 4 – Jissaħħaħ ir-rwol tal-aġenziji biex jaġixxu bħala ċentri għall-kondiviżjoni tal-kompetenzi u n-networkingJenħtieġ li l-aġenziji:
- jikkooperaw aktar mill-qrib ma’ xulxin biex jidentifikaw prattiki tajba dwar il-prestazzjoni, is-sinerġiji u l-ekonomiji ta’ skala, b’mod partikolari fl-oqsma ta' politika komuni.
- timmonitorja biex tara li l-Istati Membri jwasslu l-impenji ġuridiċi u politiċi tagħhom biex l-aġenziji tal-UE jingħataw l-informazzjoni, l-esperti u l-appoġġ meħtieġa għall-infurzar tad-deċiżjonijiet u l-implimentazzjoni tal-politiki tal-aġenziji; u fejn dawn l-impenji ma jkunux koperti b'mod suffiċjenti mill-qafas ġuridiku, jipproponu li l-leġiżlatur jiddefinixxi b’mod ċar l-obbligi tal-Istati Membri;
- tiżgura li l-kompetenza teknika u potenzjal ieħor tal-aġenziji jintużaw konsistentement biex jappoġġaw it-tħejjija u l-implimentazzjoni tal-politiki, anke f'livell internazzjonali u ma' sħab terzi.
Jenħtieġ li l-Kummissjoni:
Data mmirata għall-implimentazzjoni: mill-2021 ’il quddiem.
Dan ir-Rapport ġie adottat mill-Awla IV, immexxija mis-Sur Alex Brenninkmeijer, Membru tal-Qorti tal-Awdituri, fil-Lussemburgu fit-28 ta’ Lulju 2020.
Għall-Qorti tal-Awdituri
Klaus-Heiner LEHNE
Il-President
Annessi
Anness I – Lista ta’ aġenziji u korpi oħra tal-UE li huma koperti minn dan ir-rapport
| Akronimu | Isem sħiħ | Sede |
| ACER | L-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Kooperazzjoni tar-Regolaturi tal-Enerġija | Ljubljana, is-Slovenja |
| CdT | Iċ-Ċentru tat-Traduzzjoni għall-Korpi tal-Unjoni Ewropea | Il-Belt tal-Lussemburgu, il-Lussemburgu |
| Cedefop | Iċ-Ċentru Ewropew għall-Iżvilupp ta' Taħriġ Vokazzjonali | Tessaloniki, il-Greċja |
| CEPOL | L-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għat-Taħriġ fl-Infurzar tal-Liġi | Budapest, l-Ungerija |
| CPVO | L-Uffiċċju Komunitarju tal-Varjetajiet tal-Pjanti | Angers, Franza |
| EASA | L-Aġenzija Ewropea tas-Sikurezza tal-Avjazzjoni | Cologne, il-Ġermanja |
| EASO | L-Uffiċċju Ewropew ta’ Appoġġ fil-Qasam tal-Asil | Il-Belt Valletta, Malta |
| EBA | L-Awtorità Bankarja Ewropea | Pariġi, Franza |
| ECDC | Iċ-Ċentru Ewropew għall-Prevenzjoni u l-Kontroll tal-Mard | Stokkolma, l-Iżvezja |
| ECHA | L-Aġenzija Ewropea għas-Sustanzi Kimiċi | Helsinki, il-Finlandja |
| EEA | L-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent | Copenhagen, id-Danimarka |
| EFCA | L-Aġenzija Ewropea għall-Kontroll tas-Sajd | Vigo, Spanja |
| EFSA | L-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel | Parma, l-Italja |
| EIGE | L-Istitut Ewropew għall-Ugwaljanza bejn is-Sessi | Vilnius, il-Litwanja |
| EIOPA | L-Awtorità Ewropea tal-Assigurazzjoni u l-Pensjonijiet tax-Xogħol | Frankfurt, il-Ġermanja |
| EIT | L-Istitut Ewropew tal-Innovazzjoni u t-Teknoloġija | Budapest, l-Ungerija |
| ELA | L-Awtorità Ewropea tax-Xogħol | Bratislava, is-Slovakkja |
| EMA | L-Aġenzija Ewropea għall-Mediċini | Amsterdam, in-Netherlands |
| EMCDDA | Iċ-Ċentru Ewropew għall-Monitoraġġ tad-Droga u d-Dipendenza fuq id-Droga | Lisbona, il-Portugall |
| EMSA | L-Aġenzija Ewropea għas-Sigurtà Marittima | Lisbona, il-Portugall |
| ENISA | L-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għaċ-Ċibersigurtà | Ateni u Heraklion, il-Greċja |
| ERA | L-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Ferroviji | Valenciennes, Franza |
| ESA | L-Aġenzija Fornitriċi tal-Euratom | Il-Belt tal-Lussemburgu, il-Lussemburgu |
| ESMA | L-Awtorità Ewropea tat-Titoli u s-Swieq | Pariġi, Franza |
| ETF | Il-Fondazzjoni Ewropea għat-Taħriġ | Turin, l-Italja |
| EUIPO | L-Uffiċċju tal-Proprjetà Intellettwali tal-Unjoni Ewropea | Alicante, Spanja |
| eu-LISA | L-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għat-tmexxija operattiva ta' sistemi tal-IT fuq skala kbira fl-ispazju ta’ libertà, sigurtà u ġustizzja | Tallinn, l-Estonja, Strasburgu, Franza u Sankt Johann im Pongau, l-Awstrija |
| EU-OSHA | L-Aġenzija Ewropea għas-Sigurtà u s-Saħħa fuq il-Post tax-Xogħol | Bilbao, Spanja |
| Eurofound | Il-Fondazzjoni Ewropea għat-Titjib tal-Kundizzjonijiet tal-Ħajja u tax-Xogħol | Dublin, l-Irlanda |
| Eurojust | L-Unità ta’ Kooperazzjoni Ġudizzjarja tal-Unjoni Ewropea | The Hague, in-Netherlands |
| Europol | L-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Kooperazzjoni fl-Infurzar tal-Liġi | The Hague, in-Netherlands |
| FRA | L-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għad-Drittijiet Fundamentali | Vjenna, l-Awstrija |
| Frontex | L-Aġenzija Ewropea għall-Gwardja tal-Fruntiera u tal-Kosta | Varsavja, il-Polonja |
| GSA | L-Aġenzija tal-GNSS Ewropea (Sistema Globali ta’ Navigazzjoni bis-Satellita) | Praga, ir-Repubblika Ċeka |
| L-Uffiċċju BEREC | L-Aġenzija għall-Appoġġ tal-Korp ta’ Regolaturi Ewropej tal-Komunikazzjonijiet Elettroniċi | Riga, il-Latvja |
| SRB | Il-Bord Uniku ta’ Riżoluzzjoni | Brussell, il-Belġju |
| UPPE | L-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew | Il-Lussemburgu |
Anness II – Lista ta’ DĠ sħab tal-aġenziji u korpi oħra tal-UE fi ħdan il-Kummissjoni
| DĠ | Isem sħiħ | Aġenziji |
| CNECT | Networks tal-Komunikazzjonijiet, il-Kontenut u t-Teknoloġija | L-Uffiċċju BEREC, ENISA |
| DEFIS | Industrija tad-Difiża u l-Ispazju | GSA (mill-1 ta' Jannar 2020) |
| DGT | Traduzzjoni | CdT |
| EAC | Edukazzjoni, Żgħażagħ, Sport u Kultura | EIT |
| EMPL | Impjiegi, Affarijiet Soċjali u Inklużjoni | Cedefop, ELA, ETF, EU-OHSA, Eurofound |
| ENER | Enerġija | ACER |
| ENV | Ambjent | EEA, ECHA |
| FISMA | Stabilità Finanzjarja, is-Servizzi Finanzjarji u l-Unjoni tas-Swieq Kapitali | EBA, EIOPA, ESMA, SRB |
| GROW | Suq Intern, Industrija, Intraprenditorija u SMEs | ECHA, EUIPO, GSA (sal-31 ta' Diċembru 2019) |
| HOME | Migrazzjoni u Affarijiet Interni | CEPOL, EASO, Frontex, EMCDDA, eu-LISA, Europol |
| JUST | Ġustizzja u Konsumaturi | EIGE, Eurojust, FRA |
| MARE | Affarijiet Marittimi u Sajd | EFCA |
| MOVE | Mobbiltà u Trasport | EASA, EMSA, ERA |
| SANTE | Saħħa u Sikurezza Alimentari | CPVO, ECDC, EFSA, EMA, ECHA (bijoċidi biss) |
Anness III – Data u riżultati ewlenin tal-istħarriġ rigward il-partijiet ikkonċernati
Aħna tlabna 34 aġenzija biex jipprovdulna lista tal-partijiet ikkonċernati u għamilna għażla rappreżentattiva li tinkludi l-kategoriji prinċipali tal-partijiet ikkonċernati (korpi pubbliċi nazzjonali, operaturi tal-industrija, l-istituzzjonijiet tal-UE, NGOs, akkademiċi, eċċ.). Aħna stedinna 2 500 parti kkonċernata biex jipparteċipaw fl-istħarriġ u rċevejna madwar 1 000 risposta (rata ta’ rispons ta’ 40 %). Kważi nofs ir-rispondenti kienu membri tal-bordijiet tat-tmexxija.
Tabella 1
Riżultati kumplessivi tal-istħarriġ rigward il-partijiet ikkonċernati
| Valutazzjoni pożittiva ħafna | Valutazzjoni pożittiva | Valutazzjoni negattiva | Valutazzjoni negattiva ħafna | L-ebda opinjoni | |
| 1. Il-kompożizzjoni tal-bord tat-tmexxija hija adegwata | 25 % | 51 % | 8 % | 1 % | 14 % |
| 2. L-Aġenzija tinvolvi lill-partijiet ikkonċernati u lill-esperti b'mod effettiv | 30 % | 59 % | 6 % | 1 % | 4 % |
| 3. L-arranġamenti tal-obbligu ta' rendikont huma adatti għall-iskop tagħhom | 20 % | 56 % | 4 % | 0 % | 19 % |
| 4. L-Aġenzija għandha riżorsi umani suffiċjenti | 10 % | 37 % | 32 % | 8 % | 13 % |
| 5. L-Aġenzija għandha riżorsi finanzjarji suffiċjenti (baġit) | 11 % | 33 % | 32 % | 8 % | 16 % |
| 6. L-Aġenzija għandha objettivi SMART | 38 % | 42 % | 7 % | 0 % | 12 % |
| 7. L-Aġenzija tirrapporta b’mod adegwat dwar il-prestazzjoni tagħha | 53 % | 36 % | 5 % | 1 % | 5 % |
| 8. Ir-rekwiżiti tal-evalwazzjoni huma adegwati | 36 % | 40 % | 6 % | 1 % | 17 % |
| 9. Kooperazzjoni mal-Kummissjoni | 29 % | 41 % | 11 % | 0 % | 19 % |
| 10. Kooperazzjoni ma’ Aġenziji oħra | 28 % | 36 % | 11 % | 1 % | 24 % |
| 11. Kooperazzjoni ma’ Stati Membri / korpi nazzjonali | 34 % | 40 % | 14 % | 0 % | 12 % |
| 12. Kooperazzjoni ma’ korpi terzi | 28 % | 29 % | 8 % | 2 % | 33 % |
| 13. Ir-regolament fundatur tal-Aġenzija huwa adattat għall-iskop tiegħu | 23 % | 48 % | 17 % | 2 % | 12 % |
| 14. L-Aġenzija laħqet l-objettivi operazzjonali tagħha / twettaq il-missjoni tagħha | 24 % | 52 % | 18 % | 1 % | 4 % |
Sors: il-QEA; id-daqs tal-kampjun = 1 000 risposta mingħand partijiet ikkonċernati ta’ 34 aġenzija u ta' korpi oħra.
Parteċipazzjoni fl-istħarriġ
Ir-riżultati l-aktar rilevanti tal-istħarriġ
Sors: stħarriġ li twettaq mill-QEA dwar il-partijiet ikkonċernati; id-daqs tal-kampjun = 1 000 risposta mingħand partijiet ikkonċernati ta’ 35 aġenzija u ta' korpi oħra.
Anness IV – Distribuzzjoni tal-aħbarijiet identifikata f’analiżi bl-użu ta’ big data
Il-Monitoraġġ Ewropew tal-Media (EMM) hija sistema kompletament awtomatika mħaddma miċ-Ċentru Konġunt tar-Riċerka (JRC) tal-Kummissjoni Ewropea biex tiġi analizzata midja online li tkun aċċessibbli għall-pubbliku. Din tiġbor u taggrega madwar 300 000 artiklu tal-aħbarijiet kuljum minn għażla ta' portali tal-aħbarijiet mad-dinja kollha, miktubin b'70 lingwa. F’kooperazzjoni mal-JRC, aħna analizzajna aktar id-data aggregata fl-EMM26 għal informazzjoni dwar il-frekwenza, id-distribuzzjoni ġeografika u l-istruttura tal-ħin tal-artikli tal-aħbarijiet relatati mal-aġenziji kollha, kif ukoll dwar in-network ta’ relazzjonijiet fost l-aġenziji u entitajiet oħra tal-UE u dawk nazzjonali. Din kienet l-ewwel darba li l-QEA applikat it-tekniki ta' big data għall-analiżi ta' data eżoġena mhux strutturata li tkun ġejja minn sorsi li ma jinkludux dokumenti uffiċjali tal-UE u bażijiet tad-data, bħala evidenza supplimentari f'awditu tal-prestazzjoni.
Figura 1
Distribuzzjoni ġeografika tal-artikli tal-aħbarijiet
Sors: informazzjoni kkompilata mill-QEA, abbażi ta’ data aggregata mis-sistema EMM, minn Jannar 2018 sa Lulju 2019.
Figura 2
L-20 lingwa l-aktar użati fl-artikli tal-aħbarijiet
Sors: informazzjoni kkompilata mill-QEA, abbażi ta’ data aggregata mis-sistema EMM, minn Jannar 2018 sa Lulju 2019.
Figura 3
Distribuzzjoni kull ġimgħa tal-aħbarijiet relatati mal-EMA
Sors: informazzjoni kkompilata mill-QEA, abbażi ta’ data aggregata mis-sistema EMM, minn Jannar 2018 sa Lulju 2019.
Figura 4
Distribuzzjoni kull ġimgħa tal-aħbarijiet relatati mal-EASA
Sors: informazzjoni kkompilata mill-QEA, abbażi ta’ data aggregata mis-sistema EMM, minn Jannar 2018 sa Lulju 2019.
Anness V – Il-qafas regolatorju għall-aġenziji federali fl-Istati Uniti u fl-Awstralja
L-Istati Uniti
- Regolamentazzjoni komuni għall-aġenziji kollha. Hemm (1) regolament qafas: l-Att dwar il-Prestazzjoni u r-Riżultati tal-Gvern (Government Performance and Results Act, GPRA) tal-1993 u l-aħħar Att dwar il-Modernizzazzjoni tal-GPRA (GPRA Modernization Act) tal-2010, u (2) aġġornati kull sena sa Ġunju: iċ-Ċirkolari Nru A-11. Tħejjija, Preżentazzjoni u Eżekuzzjoni tal-Baġit (Preparation, Submission and Execution of the Budget). Il-Parti 6. Qafas Federali għall-Prestazzjoni: Ippjanar Strateġiku, Pjanijiet u Rapporti Annwali dwar il-Prestazzjoni (Federal Performance Framework: Strategic Planning, Annual Performance Plans and Reports).
- L-aġenziji jridu jirrappurtaw dwar tliet miri/objettivi differenti: (1) miri ta’ prijorità fost l-aġenziji li jkunu miri ta' terminu twil u jirrikjedu koordinazzjoni bejn l-aġenziji, (2) miri ta’ prijorità tal-aġenzija, jiġifieri erba' jew ħames miri li għandhom jintlaħqu matul is-sentejn li jmiss, u (3) objettivi strateġiċi, jiġifieri objettivi, eżiti u impatti ta' terminu twil.
- Tliet elementi ta’ rappurtar abbażi tal-GPRA: (1) pjanijiet strateġiċi ta’ ħames snin li jrid ikun fihom stqarrija tal-missjoni għall-aġenzija kif ukoll miri ta' terminu twil li jkunu orjentati lejn ir-riżultati, (2) pjanijiet annwali tal-prestazzjoni li jistabbilixxu l-miri tal-prestazzjoni għas-sena fiskali u jiddeskrivu kif dawn il-miri għandhom jintlaħqu u kif jistgħu jiġu vverifikati, u (3) rapporti annwali tal-prestazzjoni li jirrieżaminaw is-suċċess jew il-falliment tal-aġenzija fl-ilħuq tal-miri tal-prestazzjoni tagħha (ir-riżultati jiġu indikati skont il-programm).
- Fir-rigward tal-informazzjoni dwar il-prestazzjoni, il-proċedura ta’ kwittanza mill-Kungress hija bbażata fuq: (1) ir-rapport annwali ppreżentat mill-Uffiċċju tal-Obbligu ta' Rendikont tal-Gvern (Government Accountability Office, GAO); (2) ir-rapport annwali ppreżentat mill-Uffiċċju tal-Ġestjoni u l-Baġit (Office of Management and Budget, OMB)27 lis-Senat, il-Kamra tar-Rappreżentanti u l-GAO. Dan ir-rapport jiddetermina jekk il-programmi jew l-attivitajiet tal-aġenzija jissodisfawx il-miri u l-objettivi ta’ prestazzjoni, u jidentifika l-miri li ma ġewx issodisfati (imbagħad, jitfassal pjan ta’ azzjoni biex jiġu kkoreġuti d-devjazzjonijiet); u (3) il-konsolidazzjoni, mill-aġenzija, tal-pjan annwali tal-prestazzjoni u tar-rapport annwali tal-prestazzjoni bħala parti mill-proċedura ta' Ġustifikazzjoni tal-Baġit ppreżentata lill-Kungress (Congressional Budget Justification).
L-Awstralja
- Regolamentazzjoni komuni għall-aġenziji kollha: l-Att tal-2013 dwar il-Governanza, il-Prestazzjoni u l-Obbligu ta’ Rendikont tas-Settur Pubbliku (Public Governance, Performance and Accountability Act 2013, PGPA Act), il-Kapitolu 2. Entitajiet tal-Commonwealth u l-Commonwealth, il-Partijiet 2-3. Ippjanar, prestazzjoni u obbligu ta' rendikont, id-Diviżjoni 3. Prestazzjoni tal-entitajiet tal-Commonwealth.
- Spjegazzjoni u rappurtar tad-differenzi fl-ilħuq tal-objettivi. L-awtorità responsabbli trid: (1) tiżgura li jinżammu rekords li jirreġistraw u jispjegaw b'mod xieraq il-prestazzjoni tal-entità fl-ilħuq tal-iskopijiet tagħha; (2) tkejjel u tivvaluta l-prestazzjoni tal-entità; (3) tħejji d-dikjarazzjonijiet annwali dwar il-prestazzjoni għall-entità, hekk kif ikun prattikabbli, wara t-tmiem ta’ kull perjodu ta’ rappurtar għall-entità; u (4) tinkludi d-dikjarazzjonijiet annwali dwar il-prestazzjoni fir-rapport annwali li jitressaq fil-Parlament.
- Awditjar tad-dikjarazzjonijiet dwar il-prestazzjoni. L-Awditur Ġenerali għandu l-possibbiltà li jeżamina u jirrapporta rigward id-dikjarazzjonijiet annwali dwar il-prestazzjoni tal-entità. Ir-rapport irid jiġi ppreżentat lill-Parlament għad-diskussjoni.
Anness VI – Ibbaġitjar/spejjeż/ġestjoni bbażat(a/i) fuq l-attività
Ibbaġitjar ibbażat fuq l-attività (ABB) jfisser l-organizzazzjoni tal-approprjazzjonijiet tal-baġit u tar-riżorsi skont l-iskop, biex b'hekk kulħadd ikun jista' jara liema politiki jiġu segwiti u, fi ħdanhom, liema attivitajiet jiffurmaw dawn il-politiki, kemm jintefqu flus fuq kull waħda minnhom, u kemm jaħdmu nies fuqhom (il-Glossarju dwar il-Baġit tal-UE tal-Kummissjoni Ewropea).
Il-metodu tal-ispejjeż ibbażati fuq l-attività (ABC) jfisser id-definizzjoni tal-ispejjeż, il-metodu tal-allokazzjoni tal-ispejjeż u l-allokazzjoni tal-ispejjeż għal attivitajiet differenti. L-ABC hija metodoloġija tal-kontabilizzar tal-ispejjeż li tidentifika l-attivitajiet f’organizzazzjoni u, lill-ispiża ta’ kull attività, tassenja riżorsi għall-prodotti u għas-servizzi kollha, skont il-konsum reali.
Is-sistema ABC timplika l-kalkolu ta' spiża sħiħa, mhux biss skont l-attività iżda wkoll skont is-“servizz speċifiku”. L-aġenziji li huma parzjalment jew kompletament awtofinanzjati jimponu tariffi fuq il-klijenti tagħhom biex jirkupraw l-ispiża tas-servizzi differenti pprovduti.
L-ABB hija l-element baġitarju u l-ABC hija l-element ekonomiku tal-kunċett usa’ ta’ ġestjoni bbażata fuq l-attività (ABM), li hija relatata prinċipalment ma’ attivitajiet operazzjonali. Huwa mistenni li l-ABM tipprovdi lill-aġenziji l-għodod biex jippjanaw, jimmonitorjaw, jirrappurtaw u jevalwaw l-attivitajiet tagħhom. F’dan ir-rigward, jeħtieġ li l-objettivi, l-indikaturi, l-inputs (f’termini ta’ riżorsi umani u finanzjarji) u l-azzjonijiet ewlenin jiġu ddefiniti, ex ante, biex jiġi stipulat il-mod kif għandhom jinkisbu r-riżultati intenzjonati, kif jista’ jitkejjel il-progress lejn dawn ir-riżultati intenzjonati, u x'riżorsi huma meħtieġa biex dawn ir-riżultati jiġu prodotti (il-Kummissjoni Ewropea, id-Dokument Analitiku Nru 21).
Minbarra l-objettivi, l-attivitajiet u l-indikaturi baġitarji u ta’ output, l-implimentazzjoni tas-sistema ABM tiddependi minn: (a) korrispondenza ċara bejn l-objettivi, l-attivitajiet u l-indikaturi, (b) id-definizzjoni tal-indikaturi tar-riżultati u tal-impatt, u (c) il-monitoraġġ kontinwu tal-valuri reali għall-finijiet tal-proċess tat-teħid ta' deċiżjonijiet.
L-applikazzjoni sistematika tas-sistemi ABB u ABM min-naħa tal-aġenziji biex jippjanaw, jimmonitorjaw u jevalwaw l-attivitajiet hija meħtieġa mill-“Approċċ Komuni” (ara l-paragrafu 40).
Anness VII – Lista tar-rapporti speċjali tal-QEA, fir-rigward tal-aġenziji u korpi oħra, li ġew ippubblikati matul il-perjodu 2017-2019
| Nru tal-RS | Titlu | Aġenziji u korpi oħra |
| 1/2017 | Jenħtieġ li jsiru aktar sforzi biex il-potenzjal sħiħ tan-network Natura 2000 jiġi implimentat | EEA |
| 5/2017 | Il-qgħad fost iż-żgħażagħ – il-politiki tal-UE għamlu differenza? | Eurofound |
| 6/2017 | Ir-rispons tal-UE għall-kriżi tar-refuġjati: l-approċċ “hotspot” | EASO, Europol, Frontex, FRA |
| 8/2017 | Il-kontrolli tas-sajd tal-UE: jenħtieġu sforzi addizzjonali | EFCA |
| 9/2017 | Appoġġ mogħti mill-UE għall-ġlieda kontra t-traffikar tal-bnedmin fl-Asja t’Isfel/ix-Xlokk tal-Asja | Europol, Frontex |
| 12/2017 | Implimentazzjoni tad-Direttiva dwar l-Ilma tax-Xorb: titjib fil-kwalità tal-ilma u fl-aċċess għalih fil-Bulgarija, fl-Ungerija u fir-Rumanija, iżda l-ħtiġijiet ta’ investiment għadhom sostanzjali | EEA |
| 13/2017 | Sistema Ewropea unika tal-ġestjoni tat-traffiku ferrovjarju: l-għażla politika qatt se ssir realtà? | ERA, INEA |
| 18/2017 | Ajru Uniku Ewropew: il-kultura nbidlet, iżda għad ma hemmx ajru uniku | EASA |
| 23/2017 | Bord Uniku ta’ Riżoluzzjoni: Bdiet il-ħidma fuq kompitu diffikultuż relatat mal-Unjoni Bankarja, iżda għad hemm ħafna xi jsir | SRB |
| 34/2017 | Il-Ġlieda kontra l-Ħela tal-Ikel: opportunità għall-UE sabiex ittejjeb l-effiċjenza fir-riżorsi tal-katina tal-provvista tal-ikel | EEA |
| 1/2018 | Assistenza Konġunta ta’ Appoġġ għal Proġetti fir-Reġjuni Ewropej (JASPERS) - wasal iż-żmien biex l-assistenza tiġi mmirata aħjar | EMSA, Eurofound, EASA |
| 2/2018 | L-effiċjenza operazzjonali tal-ġestjoni ta’ kriżijiet bankarji mill-BĊE | SRB, EBA, ESMA |
| 5/2018 | Enerġija rinnovabbli għal żvilupp rurali sostenibbli: sinerġiji sinifikanti huma possibbli iżda fil-biċċa l-kbira mhumiex qed jiġu realizzati | EEA |
| 13/2018 | Il-ġlieda kontra r-radikalizzazzjoni li twassal għat-terroriżmu: il-Kummissjoni indirizzat il-ħtiġijiet tal-Istati Membri, iżda hemm xi nuqqasijiet fil-koordinazzjoni u l-evalwazzjoni | Eurojust, Europol |
| 16/2018 | Rieżaminar ex post tal-leġiżlazzjoni tal-UE: sistema stabbilita tajjeb, iżda mhux kompleta | EEA, EMA |
| 19/2018 | Network ferrovjarju Ewropew ta’ veloċità għolja: mhuwiex realtà iżda huwa sistema frammentata u ineffettiva | EEA, ERA, INEA |
| 23/2018 | It-tniġġis tal-arja: Saħħitna għadha mhix qed tiġi protetta biżżejjed | EEA |
| 24/2018 | Dimostrar tal-ġbir u l-ħżin tal-karbonju u tas-sorsi innovattivi ta’ enerġija rinnovabbli fuq skala kummerċjali ġewwa l-UE: il-progress intenzjonat ma nkisibx matul dawn l-aħħar għaxar snin | EEA |
| 25/2018 | Direttiva dwar l-Għargħar: inkiseb progress fil-valutazzjoni tar-riskji, iżda jeħtieġ li jsir titjib fl-ippjanar u fl-implimentazzjoni | EEA |
| 28/2018 | Il-maġġoranza tal-miżuri ta’ simplifikazzjoni integrati f’Orizzont 2020 iffaċilitaw il-ħajja tal-benefiċjarji, iżda għad hemm lok għal titjib | REA, EASME, EIT |
| 29/2018 | L-EIOPA tat kontribut importanti għas-superviżjoni u l-istabbiltà fis-settur tal-assigurazzjoni, iżda għad fadal xi sfidi sinifikanti | EIOPA, EBA, ESMA |
| 33/2018 | Il-ġlieda kontra d-deżertifikazzjoni fl-UE: theddida dejjem akbar li tirrikjedi azzjoni addizzjonali | EEA |
| 35/2018 | Trasparenza fl-implimentazzjoni tal-fondi tal-UE mill-NGOs: jeħtieġ li jsiru aktar sforzi | EACEA, EASME, ERCEA, REA |
| 1/2019 | Il-ġlieda kontra l-frodi fl-infiq tal-UE: jeħtieġ li tittieħed azzjoni | UPPE |
| 2/2019 | Perikli kimiċi fl-ikel tagħna: il-politika tal-UE dwar is-sikurezza alimentari tipproteġina, iżda jeżistu ċerti diffikultajiet | EFSA, EMA |
| 10/2019 | Testijiet tal-istress għall-banek fl-UE kollha: inġabar ammont kbir ta’ informazzjoni dwar il-banek, iżda jinħtieġu koordinazzjoni aħjar u fokus akbar fuq ir-riskji | EBA |
| 11/2019 | Ir-regolamentazzjoni tal-UE għall-modernizzazzjoni tal-ġestjoni tat-traffiku tal-ajru pprovdiet valur miżjud – iżda, fil-biċċa l-kbira mill-każijiet, il-finanzjament ma kienx meħtieġ | Eurocontrol, INEA |
| 19/2019 | L-INEA: il-benefiċċji twasslu iżda n-nuqqasijiet tal-FNE għad iridu jiġu indirizzati | INEA |
| 20/2019 | Sistemi ta’ informazzjoni tal-UE li jappoġġaw il-kontroll fil-fruntieri - għodda b’saħħitha, iżda tenħtieġ aktar enfasi fuq data li tkun f’waqtha u kompleta | Frontex, CEPOL, eu-LISA |
| 24/2019 | L-asil, ir-rilokazzjoni u r-ritorn ta’ migranti: Wasal iż-żmien li tingħata spinta biex jiġu indirizzati d-disparitajiet bejn l-objettivi u r-riżultati | EASO, Europol, Frontex |
Sors: il-QEA.
Anness VIII – Il-kompożizzjoni tal-baġit tal-aġenziji u korpi oħra tal-UE (2018)
Sors: il-QEA.
Akronimi u abbrevjazzjonijiet
ABB: Ibbaġitjar ibbażat fuq l-attività
ABC: Spejjeż ibbażati fuq l-attività
ABM: Ġestjoni bbażata fuq l-attività
AMIF: Fond għall-Asil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni
AWP: Programm ta' ħidma annwali
CAAR: Rapport annwali tal-attività kkonsolidat
CONT: Kumitat għall-Kontroll tal-Baġit (il-Parlament Ewropew)
DĠ AMBJENT: Direttorat Ġenerali għall-Ambjent
DĠ CNECT: Direttorat Ġenerali għan-Networks tal-Komunikazzjonijiet, il-Kontenut u t-Teknoloġija
DĠ EAC: Direttorat Ġenerali għall-Edukazzjoni, iż-Żgħażagħ, l-Isport u l-Kultura
DĠ EMPL: Direttorat Ġenerali tal-Impjiegi, l-Affarijiet Soċjali u l-Inklużjoni
DĠ ENER: Direttorat Ġenerali għall-Enerġija
DĠ FISMA: Direttorat Ġenerali għall-Istabilità Finanzjarja, is-Servizzi Finanzjarji u l-Unjoni tas-Swieq Kapitali
DĠ GROW: Direttorat Ġenerali għas-Suq Intern, l-Industrija, l-Intraprenditorija u l-SMEs
DĠ HOME: Direttorat Ġenerali għall-Migrazzjoni u l-Affarijiet Interni
DĠ JUST: Direttorat Ġenerali għall-Ġustizzja u l-Konsumaturi
DĠ MARE: Direttorat Ġenerali għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd
DĠ MOVE: Direttorat Ġenerali għall-Mobilità u t-Trasport
DĠ SANTE: Direttorat Ġenerali għas-Saħħa u s-Sikurezza Alimentari
DĠT: Direttorat Ġenerali għat-Traduzzjoni
DG DEFIS: Direttorat Ġenerali għall-Industrija tad-Difiża u l-Ispazju
EMM: Monitoraġġ Ewropew tal-Media
ETIAS: Sistema Ewropea ta’ Informazzjoni u ta’ Awtorizzazzjoni għall-Ivvjaġġar
ĠAI: Ġustizzja u Affarijiet Interni
JRC: Ċentru Konġunt tar-Riċerka tal-Kummissjoni Ewropea
KPI: Indikatur ewlieni tal-prestazzjoni
QFP: Qafas finanzjarju pluriennali
REFIT: Programm dwar l-Idoneità u l-Prestazzjoni tar-Regolamentazzjoni
REMIT: ir-Regolament (UE) Nru 1227/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-integrità u t-trasparenza tas-swieq tal-enerġija bl-ingrossa
RSB: Bord tal-Iskrutinju Regolatorju
SIS: Sistema ta’ Informazzjoni ta’ Schengen
SMEs: Intrapriżi żgħar u medji
SPD: Dokument uniku ta’ programmazzjoni
TFUE: Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea
Glossarju
Approċċ Komuni: Sett ta’ prinċipji gwida, rettifikat mill-UE fl-2012, bil-għan li l-aġenziji deċentralizzati jsiru aktar koerenti, effettivi u responsabbli.
Bord eżekuttiv: Grupp ta’ tmexxija f’aġenzija deċentralizzata li jissorvelja t-tħejjija u l-implimentazzjoni tad-deċiżjonijiet tal-bord tat-tmexxija.
Bord tat-tmexxija: Korp ta’ governanza integrali ta’ aġenzija deċentralizzata. Huwa għandu rwol superviżorju b’responsabbiltà ġenerali għal kwistjonijiet relatati mal-baġit u l-ippjanar, il-ħatra tad-direttur eżekuttiv u l-monitoraġġ tal-prestazzjoni tal-aġenzija.
Ċentru ta’ kompetenza u networking: Terminu li nużaw biex niddeskrivu r-rwol ta’ aġenzija deċentralizzata f’qasam ta’ politika partikolari, fis-sens li l-aġenzija deċentralizzata tista’ taġixxi bħala ċentru li jippromwovi l-kondiviżjoni ta' kompetenzi, kif ukoll li jgħaqqad flimkien l-interessi mill-Istati Membri biex jilħqu soluzzjonijiet ta’ politika komuni u jsaħħu l-kooperazzjoni ma’ sħab Ewropej u internazzjonali oħra.
Dokument uniku ta’ programmazzjoni: Dokument standard li għandu jitħejja mill-aġenziji deċentralizzati kollha u jiġi rrieżaminat mill-Kummissjoni, li jkun fih kemm ippjanar baġitarju kif ukoll ippjanar operazzjonali għal aġenzija, u b’hekk jikkostitwixxi gwida għax-xogħol tal-aġenzija u l-allokazzjoni tar-riżorsi tagħha.
Evalwazzjoni trażversali: Evalwazzjoni tal-prestazzjoni ta’ bosta aġenziji u DĠ prinċipali li joperaw fl-istess qasam ta’ politika u jwettqu azzjonijiet li jagħtu appoġġ lil xulxin b'mod reċiproku. L-għan huwa li jiġu identifikati sinerġiji u ekonomiji potenzjali ta’ skala, u li jingħelbu r-riskji bħalma huma t-trikkib, il-frammentazzjoni politika, l-isproporzjonalità, u l-"abbuż tal-mandat".
Evalwazzjoni: Deċiżjoni, ibbażata fuq l-evidenza, tal-livell sa fejn intervent eżistenti huwa 1) effettiv, 2) effiċjenti, 3) rilevanti fid-dawl tal-ħtiġijiet attwali, 4) koerenti kemm internament kif ukoll ma’ intervent ieħor tal-UE, u 5) kiseb valur miżjud tal-UE.
Ftehim dwar il-livell ta' servizz: Il-ftehim bejn l-utent aħħari u l-fornitur ta' servizz.
Ftehim ta’ kontribuzzjoni: Ftehim li jiddefinixxi l-attivitajiet fdati mill-Kummissjoni lill-aġenziji għall-implimentazzjoni tal-politiki, ir-relazzjonijiet bejn il-Kummissjoni u l-aġenziji kif ukoll ir-regoli li jeħtieġ li jiġu segwiti.
Klawżola ta' estinzjoni: Dispożizzjoni ġuridika li tistipula ċ-ċirkostanzi li fihom il-kompiti tal-aġenzija jistgħu jiġu tterminati.
Klawżola ta' rieżami: Dispożizzjoni ġuridika li tistipula ċ-ċirkostanzi li fihom jenħtieġ li l-kompiti tal-aġenzija jiġu rrieżaminati u aġġustati.
Koerenza: Il-kompiti tal-aġenzija huma loġikament konsistenti ma' dawk ta’ aġenziji oħra ta' servizzi oħra tal-UE, u għalhekk jagħmel sens li jkunu parti minn amministrazzjoni unifikata u funzjonali tal-UE, li sservi biex jitwettqu objettivi ta’ politika li jkunu identifikabbli b’mod ċar.
Leġiżlatur: Il-Parlament Ewropew u l-Kunsill.
Network tal-Aġenziji tal-UE: Network ta’ aġenziji deċentralizzati stabbilit mill-istituzzjonijiet tal-UE u mill-Istati Membri biex iwettaq kompiti speċifiċi ta' natura ġuridika, teknika jew xjentifika.
Proċedura ta' kwittanza: Deċiżjoni li tittieħed mill-Parlament Ewropew li, fuq il-bażi ta’ rakkomandazzjoni mill-Kunsill u r-rapport annwali tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri, tirrilaxxa lill-Kummissjoni mir-responsabbiltà tagħha fil-ġestjoni ta’ baġit partikolari u tapprova l-għeluq tiegħu.
Qafas finanzjarju pluriennali (QFP): Baġit ta' terminu twil tal-UE, li jkopri seba’ snin. Il-QFP attwali jkopri l-perjodu 2014-2020. Huwa jistabbilixxi l-limiti fuq l-ispejjeż li l-UE se tonfoq fuq oqsma differenti ta’ attività. Jintuża mill-UE bħala appoġġ għall-prijoritajiet politiċi tagħha u biex jiġi żgurat li l-impenji li din ħadet fil-konfront taċ-ċittadini tagħha jiġu ssodisfati.
Rilevanza: Il-kompiti tal-aġenzija huma xierqa biex jintlaħqu l-objettivi ta' politika.
Valutazzjoni tal-impatt: Valutazzjoni li teżamina jekk hemmx ħtieġa għal azzjoni tal-UE u tanalizza l-impatti possibbli tas-soluzzjonijiet disponibbli.
Tim tal-awditjar
Ir-rapporti speċjali tal-QEA jippreżentaw ir-riżultati tal-awditi li twettaq ta' politiki u programmi tal-UE, jew ta’ suġġetti relatati mal-ġestjoni minn oqsma speċifiċi tal-baġit. Il-QEA tagħżel u tfassal dawn il-kompiti tal-awditjar biex timmassimizza l-impatt tagħhom billi tqis ir-riskji għall-prestazzjoni jew għall-konformità, il-livell ta’ introjtu jew ta’ nfiq involut, l-iżviluppi li għad iridu jseħħu u l-interess politiku u pubbliku.
Dan l-awditu tal-prestazzjoni twettaq mill-Awla IV tal-Awditjar, Regolamentazzjoni tas-swieq u ekonomija kompetittiva, li hija mmexxija minn Alex Brenninkmeijer, Membru tal-QEA. L-awditu tmexxa minn Alex Brenninkmeijer, Membru tal-QEA, li ngħata appoġġ minn Di Hai, Attaché tal-Kabinett; Friedemann Zippel, Maniġer Prinċipali; Eddy Struyvelt, Kap tal-Kompitu; Joaquín Hernández Fernández, Arunas Juozulynas, Sevdalina Todorova, Julio Cesar Santin Santos, Benedicte Hemelaer, Christine Becker u Janis Gaisonoks, Awdituri. Il-proġett ta' analiżi tal-big data twettaq minn Claudia Albanese, Zsolt Varga u Emmanuele Fossati, xjentisti tad-data. Thomas Everett ipprovda appoġġ lingwistiku.
Noti finali
1 Dawn iċ-ċifri tal-persunal jinkludu uffiċjali, persunal temporanju u kuntrattwali, kif ukoll esperti nazzjonali sekondati.
2 Għal raġunijiet ta’ spazju, aħna nużaw abbrevjazzjonijiet/akronimi biex nirreferu għall-aġenziji kollha. L-ismijiet sħaħ jinsabu fl-Anness I.
3 Id-“Dokument ta’ Ħidma tal-Persunal tal-Kummissjoni (SWD(2017) 350).
4 Il-Kummissjoni Ewropea, “European Governance – A White Paper”, COM(2001) 428 final, u l-Linji Gwida għal Regolamentazzjoni Aħjar, 2015.
5 Il-Kummissjoni Ewropea, “ “Evaluation of the EU agencies under the remit of DG Employment: Eurofound, Cedefop, ETF and EU-OSHA”, Marzu 2018.
6 Il-QEA, Rapid Case Review on the implementation of the 5 % reduction of staff costs, 2017.
7 L-EMA, il-CAAR 2018, il-paragrafu ta' osservazzjonijiet.
8 Ara wkoll ir-Rapport Annwali 2018 tal-QEA dwar l-aġenziji.
9 Analiżi u valutazzjoni tar-Rapport Annwali tal-Attività Kkonsolidat 2018 tal-Europol.
10 Eż. ir-Rapport Speċjali Nru 10/2019: "Testijiet tal-istress għall-banek fl-UE kollha: inġabar ammont kbir ta’ informazzjoni dwar il-banek, iżda jinħtieġu koordinazzjoni aħjar u fokus akbar fuq ir-riskji".
11 Il-Kumitat tal-Baġit fl-EUIPO; il-Bord fis-sessjoni plenarja tiegħu għall-SRB; il-Kunsill Amministrattiv għas-CPVO.
12 L-Opinjonijiet Nru 1/2019 u Nru 3/2019 tal-QEA.
13 SWD (2015) 62 final, 13.3.2015.
14 Ir-Rapport Analitiku Nru 7/2019: Rappurtar dwar is-sostenibbiltà – Rendikont tal-istituzzjonijiet u l-aġenziji tal-UE.
15 Il-Kawżi 9/56 u 10/56, Meroni & Co, Industrie Metallurgiche v. Awtorità Għolja, 1957-58, ECR 133.
16 Il-Kawża C-270/12, ir-Renju Unit vs il-Parlament u l-Kunsill, 2014.
17 Is-CPVO, l-EUIPO, u l-SRB.
18 Il-QEA - Ir-Rapport Annwali 2018 dwar l-aġenziji tal-UE, il-para 3.14.8.
19 Ara wkoll ir-Rapport Speċjali Nru 20/2019 tal-QEA: "Sistemi ta’ informazzjoni tal-UE li jappoġġaw il-kontroll fil-fruntieri - għodda b’saħħitha, iżda tenħtieġ aktar enfasi fuq data li tkun f’waqtha u kompleta".
20 Is-sentenza tas-7 ta’ Marzu 2019, fil-Kawża T-837/16.
21 Ara wkoll ir-Rapport Speċjali Nru 24/2019 tal-QEA, L-asil, ir-rilokazzjoni u r-ritorn ta’ migranti: Wasal iż-żmien li tingħata spinta biex jiġu indirizzati d-disparitajiet bejn l-objettivi u r-riżultati.
22 L-Artikolu 15 tar-Regolament (UE) Nru 439/2010.
23 Ir-Regolament (KE) Nru 1907/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ir-Reġistrazzjoni, il-Valutazzjoni, l-Awtorizzazzjoni u r-Restrizzjoni ta’ Sustanzi Kimiċi (REACH) (ĠU L 396, 30.12.2006, p. 1).
24 Bund für Umwelt und Naturschutz Deutschland e.V., Hintergrund und Erläuterungen zur REACH-Registrierung: Großunternehmen verstoßen gegen das EU-Chemikalienrecht und gefährden damit Mensch und Umwelt, l-20 Mejju 2019.
25 Ara wkoll Merijn Chamon u Valerie Demedts, Constitutional limits to the EU agencies’ external relations in The External Dimension of EU Agencies and Bodies (2019).
26 Għal deskrizzjoni aktar dettaljata tas-servizz li jingħata mill-Monitoraġġ Ewropew tal-Media (EMM) ara: https://ec.europa.eu/jrc/en/scientific-tool/europe-media-monitor-newsbrief.
27 L-Uffiċċju tal-Ġestjoni u l-Baġit (OMB) huwa d-diviżjoni operattiva tal-Uffiċċju Eżekuttiv tal-President tal-Istati Uniti li tamministra l-baġit federali tal-Istati Uniti u tissorvelja l-prestazzjoni tal-aġenziji federali.
28 Ir-Regolament Delegat tal-Kummissjoni (UE) 2019/715 tat-18 ta' Diċembru 2018 dwar ir-regolament finanzjarju qafas għall-korpi mwaqqfin skont it-TFUE u t-Trattat Euratom u msemmija fl-Artikolu 70 tar-Regolament (UE, Euratom) 2018/1046 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill. (ĠU L 122, 10.5.2019, p. 1–38).
29 Ara pp. 54-56 tal-Valutazzjoni tal-Impatt: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52012SC0166&from=EN
30 Ir-Regolament (UE) 2019/1381 tal-20 ta’ Ġunju 2019 dwar it-trasparenza u s-sostenibbiltà tal-valutazzjoni tar-riskju tal-UE fil-katina alimentari u li jemenda r-Regolamenti (KE) Nru 178/2002 u tmien biċċiet oħra ta’ leġiżlazzjoni settorjali.
31 Ara wkoll ir-rapport speċjali tal-QEA 24/2019, Ażil, rilokazzjoni u r-ritorn tal-migranti: Wasal iż-żmien li tingħata spinta biex jiġu indirizzati d-disparitajiet bejn l-objettivi u r-riżultati.
32 Dik attwali – 2018-2022 – tinkludi vittmi ta’ kriminalità u aċċess għall-ġustizzja; ugwaljanza u diskriminazzjoni abbażi ta’ kwalunkwe raġuni; is-soċjetà tal-informazzjoni u, b'mod partikolari, ir-rispett għall-ħajja privata u l-protezzjoni tad-data personali; kooperazzjoni ġudizzjarja, ħlief f'materji ta' kriminalità; il-migrazzjoni, il-fruntieri, l-ażil u l-integrazzjoni tar-refuġjati u l-migranti; ir-razziżmu, il-ksenofobija u l-intolleranza relatata; id-drittijiet tat-tfal; l-integrazzjoni u l-inklużjoni soċjali tar-Rom.
33 Ir-Regolament (Frontex) (UE) 2016/1624 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta' Settembru 2016. Ir-Regolament (EMSA) (UE) 2016/1625 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta' Settembru 2016; Ir-Regolament (EFCA) (UE) 2016/1626 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta' Settembru 2016.
34 Regolament (UE) Nru 439/2010 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-19 ta’ Mejju 2010 li jistabbilixxi Uffiċċju Ewropew ta’ Appoġġ fil-Qasam tal-Asil.
35 Iċ-ċifra fl-31 ta’ Diċembru 2019.
36 L-Abbozz tal-Baġit Ġenerali tal-Unjoni Ewropea għas-sena finanzjarja 2020 (Dokument ta’ Ħidma Parti III - Korpi stabbiliti mill-UE li għandhom personalità ġuridika u sħubija pubblika-privata).
37 Bl-eċċezzjoni taż-żewġ aġenziji kompletament awtofinanzjati, l-aġenziji deċentralizzati kollha huma soġġetti għar-rilaxx għall-implimentazzjoni tal-baġits tagħhom mill-Parlament Ewropew fuq ir-rakkomandazzjoni tal-Kunsill.
Kronoloġija
| Avveniment | Data |
|---|---|
| Il-Memorandum ta’ Ppjanar tal-Awditjar (APM) jiġi adottat / L-awditu jinbeda | 26.2.2019 |
| L-abbozz ta’ rapport jintbagħat uffiċjalment lill-Kummissjoni Ewropea (jew lill-entità l-oħra awditjata) | 30.4.2020 |
| Ir-rapport finali jiġi adottat wara l-proċedura kontradittorja | 28.7.2020 |
| Ir-risposti uffiċjali tal-Kummissjoni Ewropea jaslu bil-lingwi kollha | 25.8.2020 |
| Ir-risposti uffiċjali tan-Network tal-Aġenziji tal-UE (EUAN) jaslu bil-lingwi kollha | 3.8.2020 |
| Ir-risposti uffiċjali tal-Aġenzija Ewropea għas-Sigurtà u s-Saħħa fuq il-Post tax-Xogħol (EU-OSHA) jaslu bil-lingwi kollha | 29.7.2020 |
| Ir-risposti uffiċjali tal-Uffiċċju Ewropew ta' Appoġġ fil-qasam tal-Ażil (EASO) jaslu bil-lingwi kollha | 28.8.2020 |
| Ir-risposti uffiċjali tal-Aġenzija Ewropea għall-Gwardja tal-Fruntiera u tal-Kosta (Frontex) jaslu bil-lingwi kollha | 24.7.2020 |
| Ir-risposti uffiċjali tal-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel (EFSA) jaslu bil-lingwi kollha | 5.7.2020 |
| Ir-risposti uffiċjali tal-Uffiċċju tal-Proprjetà Intellettwali tal-Unjoni Ewropea (EUIPO) jaslu bil-lingwi kollha | 3.8.2020 |
| Ir-risposti uffiċjali tal-Bord Uniku ta' Riżoluzzjoni (SRB) jaslu bil-lingwi kollha | 27.7.2020 |
Kuntatt
IL-QORTI EWROPEA TAL-AWDITURI
12, rue Alcide De Gasperi
1615 Luxembourg
LUXEMBOURG
Tel. +352 4398-1
Mistoqsijiet: eca.europa.eu/mt/Pages/ContactForm.aspx
Sit web: eca.europa.eu
Twitter: @EUAuditors
Ħafna informazzjoni addizzjonali dwar l-Unjoni Ewropea hija disponibbli fuq l-Internet.
Jista’ jsir aċċess għaliha permezz tas-server Europa (http://europa.eu).
Il-Lussemburgu: L-Uffiċċju tal-Pubblikazzjonijiet tal-Unjoni Ewropea, 2020
| ISBN 978-92-847-5198-3 | ISSN 1977-5741 | doi:10.2865/68124 | QJ-AB-20-019-MT-N | |
| HTML | ISBN 978-92-847-5158-7 | ISSN 1977-5741 | doi:10.2865/085840 | QJ-AB-20-019-MT-Q |
DRITTIJIET TAL-AWTUR
© L-Unjoni Ewropea, 2020.
Il-politika tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri (QEA) dwar l-użu mill-ġdid hija implimentata bid-Deċiżjoni Nru 6-2019 tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri dwar il-politika tad-data miftuħa u l-użu mill-ġdid ta’ dokumenti.
Sakemm ma jkunx indikat mod ieħor (eż. f’avviżi individwali dwar id-drittijiet tal-awtur), il-kontenut tad-dokumenti tal-QEA, li huwa proprjetà tal-UE, huwa liċenzjat taħt il-liċenzja Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0). Dan ifisser li l-użu mill-ġdid huwa awtorizzat, dment li l-awturi jingħataw kreditu xieraq u li l-bidliet jiġu indikati. Il-persuni li jużaw mill-ġdid dan il-kontenut ma jistgħux ibiddlu s-sinifikat jew il-messaġġ oriġinali tad-dokumenti. Il-QEA ma għandhiex tkun responsabbli għal kwalunkwe konsegwenza relatata mal-użu mill-ġdid.
Inti meħtieġ tikseb drittijiet addizzjonali ċari jekk kontenut speċifiku juri individwi privati identifikabbli, pereżempju f’ritratti li jkun fihom il-membri tal-persunal tal-QEA, jew jekk ikun jinkludi xogħlijiet ta’ parti terza. Fejn ikun inkiseb permess, tali permess għandu jikkanċella l-permess ġenerali msemmi hawn fuq u għandu jindika b’mod ċar kwalunkwe restrizzjoni dwar l-użu.
Biex tuża jew tirriproduċi kontenut li ma jkunx proprjetà tal-UE, inti jista’ jkun li jkollok titlob il-permess direttament mingħand id-detenturi tad-drittijiet tal-awtur:
Il-Figuri 3 u 5: Ikoni magħmulin minn Pixel perfect minn fuq https://flaticon.com.
Software jew dokumenti li jkunu koperti mid-drittijiet ta’ proprjetà industrijali, bħal privattivi, trademarks, disinji rreġistrati, logos u ismijiet, huma esklużi mill-politika tal-QEA dwar l-użu mill-ġdid u inti ma għandekx il-liċenzja biex tużahom.
Il-familja ta’ Siti Web istituzzjonali tal-Unjoni Ewropea, fi ħdan id-dominju europa.eu, tipprovdi links għal siti ta’ partijiet terzi. Peress li dawn ma jaqgħux taħt il-kontroll tal-QEA, inti mħeġġeġ biex teżamina l-politiki tagħhom dwar il-privatezza u dwar id-drittijiet tal-awtur.
Użu tal-logo tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri
Ma jistax isir użu mil-logo tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri mingħajr ma jinkiseb il-kunsens tagħha minn qabel.
Kif tikkuntattja lill-UE
Personalment
Madwar l-Unjoni Ewropea kollha hemm mijiet ta’ ċentri ta’ informazzjoni tal-Europe Direct. Tista’ ssib l-indirizz tal-eqreb ċentru għalik f'dan is-sit: https://europa.eu/european-union/contact_mt
Bit-telefown jew bil-posta elettronika
Europe Direct huwa servizz li jwieġeb il-mistoqsijiet tiegħek dwar l-Unjoni Ewropea. Tista’ tikkuntattja dan is-servizz:
- bit-telefown bla ħlas: 00 800 6 7 8 9 10 11 (ċerti operaturi jafu jimponu ħlas għal dawn it-telefonati),
- fuq dan in-numru standard: +32 22999696, jew
- bil-posta elettronika permezz: https://europa.eu/european-union/contact_mt
Kif issib tagħrif dwar l-UE
Onlajn
L-informazzjoni dwar l-Unjoni Ewropea bil-lingwi uffiċjali kollha tal-UE hija disponibbli fuq is-sit web Europa fuq: https://europa.eu/european-union/index_mt
Pubblikazzjonijiet tal-UE
Tista’ tniżżel mill-internet jew tordna l-pubblikazzjonijiet tal-UE, li xi wħud minnhom huma bla ħlas u xi oħrajn bil-ħlas, minn: https://op.europa.eu/mt/publications. Kopji multipli ta’ pubblikazzjonijiet bla ħlas tista’ tiksibhom billi tikkuntattja lil Europe Direct jew liċ-ċentru tal-informazzjoni lokali tiegħek (ara https://europa.eu/european-union/contact_mt).
Il-liġi tal-UE u dokumenti relatati
Għal aċċess għall-informazzjoni legali tal-UE, inkluż il-liġijiet kollha tal-UE mill-1952 ’l hawn, fil-verżjonijiet lingwistiċi uffiċjali kollha, żur is-sit EUR-Lex hawnhekk: http://eur-lex.europa.eu
Dejta Miftuħa mill-UE
Il-portal tad-Dejta Miftuħa mill-UE (https://copenhagenizeindex.eu/) jipprovdi aċċess għal settijiet tad-dejta mill-UE. Id-dejta tista’ titniżżel mill-internet u tintuża mill-ġdid bla ħlas, kemm għal skopijiet kummerċjali kif ukoll mhux kummerċjali.
